m Proclamatie van Hitier tot de n.s.d.a.p. gy,n Een Engelsch oorlogskabinet. Een beschouwing van het Duitsche Nieuwsbureau. Proclamatie van Hitier tot het Duitsche volk. Proclamatie van Hitier tot het westen. het leger in De Zondag gehouden zitting Engeland in oorlog met Duitschland van het Hoogerhuis. 1 Het Britsche ultimatum werd niet beantwoord, Radiorede van Chamberlain. De Lagerhuiszitting van Zaterdag. Japan neutraal hun lev TWEEDE BLAD In de proclamatie van Hitier tot het Duit sche volk uitgevaardigd, verklaart hij o.a.: „Sedert eeuwen heeft Engeland 't doel nage streefd de Europeesche volken tegenover de Britsche politiek tot verovering van de wereld weerloos te maken door een even wicht van krachten te proclameeren op grond waarvan Engeland aanspraak maakte op het recht, dat hem den steeds op dat oogenblik gevaarlijkst voorkomenden Euro- peeschen staat de gelegenheid moest geven onder niet steekhoudende voorwendselen aan te vallen en te vernietigen. Toen het Duitsche rijk zich onder zijn nationaal-socia listische leiding begon te herstellen van de gevolgen van het dictaat van Versailles en de crisis dreigde te boven te komen werd de Britsche omsingeling direct weer ingezet De Britsche oorlogsstokers hebben het Duitsche volk onder het dictaat van Ver sailles gedwongen. De getrouwe naleving van dit dictaat had twintig millioen Duit- schers vroeg of laat uitgeroeid. Ik heb het ondernomen den tegenstand van de Duit sche natie daartegen te mobiliseeren en het Duitsche volk weer werk en brood te ver zekeren. Dezelfde oorlogsophitsers als van vóór 1914 kwamen weer naar voren. Ik heb Engeland en het Engelsche volk tallooze malen de overeenstemming en vriendschap van het Duitsche volk aangeboden. Maar onder huichelachtige verklaringen werden steeds nieuwe voorwendselen gezocht om de Duitsche levensruimte te beperken en ons het leven te bemoeilijken of onmogelijk te maken. Engeland heeft Polen tot die houding ge bracht, welke een vreedzame overeenstem ming onmogelijk heeft gemaakt. Maar het Duitschland van 1939 is niet meer het Duitschland van 1914. En de rijkskanselier van het tegenwoordige rijk heet niet meer von Bethmann Hollweg. Ik heb er geen twijfel over gelaten, dat, ondanks alle geduld en lankmoedigheid de Poolsche aanvallen tegen de Duitschers, zoowel tegen de vrije stad, teneinde moesten gaan. Thans wordt de Poolsche tegenstand door onze soldaten gebroken. In het Duitsche rijk zijn 90 millioenen menschen vastbesloten zich niet door Engeland te laten wurgen. Zij hebben niet, gelijk Engeland, door oorlogen 40 millioen vierkante kilometer op deze aarde veroverd, doch zij hebben den wil op den grond, welke hun toebehoort, te leven en zich dat niet te laten ontnemen. Verantwoordelijk kunnen worden gesteld de Joodsch-plutocratische en democratische heerschersklasse. De strijd tegen deze nieu we poging Duitschland te vernietigen ver- In het Hoogerhuis heeft lord Halifax een verklaring afgelegd, gelijkluidend aan die van Chamberlain in het Lagerhuis. Halifax voegde hieraan toe, dat den Duit- schen zaakgelastigde in Londen paspoorten overhandigd zijn. De regeering heeft in voortdurende verbinding gestaan met de Poolsche regeering. Onder luide toejui chingen verklaarde Halifax ervan over tuigd te zijn, dat het heele land eensgezind is in bewondering voor den moed en de vastberadenheid van de Poolsche regee ring en het Poolsche volk. Voortgaande zette Halifax uiteen, wei- Hitier nemen wij thans op. Wij zullen hem met nationaal-socialistische vastbeslotenheid voe ren. De Britsche politici van geld en macht zullen ondervinden, wat het wil zeggen zon der eenige aanleiding het nationaal-socia listische Duitschland in den oorlog te willen betrekken. Een leven onder een tweede en nog erger dictaat van Versailles heeft geen zin. Een slavenvolk zijn wij niet geweest en willen wij ook in de toekomst niet zijn. Wat Duitschers in het verleden ook aan offers hebben moeten brengen voor het voortbestaan van ons volk en ons rijk, deze zullen niet grooter zijn geweest dan die, welke wij bereid zijn thans op ons te nemen. Dit besluit dwingt ons vooral één wet op: Wanneer de soldaat aan het front strijdt moet niemand aan den oorlog verdienen, wanneer de soldaat aan het front valt, moet niemand zich thuis aan zijn plichten onttrekken. Zoo lang het Duitsche volk in zijn geschiedenis eens gezind was, is het nog nimmer overwon nen. Slechts de oneenigheid van 1918 heeft tot de ineenstorting geleid. Wie zich daarom thans bezondigt aan deze eenheid en eensgezindheid, heeft niets anders te verwachten dan dat hij als vijand van de natie wordt vernietigd. Wanneer ons volk in dien zin zijn hoogsten plicht vervult, zal ons ook de Heer onze God bijstaan, die zijn genade nog steeds gegeven heeft aan hem, die vastbesloten was zich zelf te helpen. Nadat het .Britsche kabinet Zaterdag nacht laat bijeen was gekomen Cham berlain had inmiddels mededeeling van het ultimatum aan Duitschland gedaan v-nSaaaUe zeue naniax ui^u, werd gemeld, da\Henderson Zondagmor- ke regelingen op financieel gebied getrof- gen om 9 uur een bezoek aan fen zijn om aan den toestand het hoofd te trop had gebracht, wien hij tot bieden. Heden zou er bankholiday zijn nrn antwoorden od maar morgen zullen de banken open zijn. Namens de oppositie zeide lord Snell: Voor het oogenblik hebben wij geen an dere keuze dan geweld met geweld te keeren. De liberale leider Crewe bracht hulde aan de vredespogingen van Chamberlain en Halifax, zeggende, dat hij vreesde, dat het van den aanvang af maar al te duide lijk was geweest, dat deze pogingen een mislukking zouden wordenCrewe bracht eveneens hulde aan de Poolsche en Fransche regeeringen. Lord Halifax Het Hoogerhuis heeft het wetsontwerp inzake den nationalen dienst bij de ge wapende macht in alle stadia aangeno men. De wet is later op den dag door den koning onverteekend. Hitier heeft een proclamatie gericht tot de nationaal-socialistische Duitsche arbeiderspartij en daarin gezegd dat „de Jöodsch-democratische wereldvijand het klaar heeft gespeeld het Engelsche volk tegen Duitschland op te hitsen tot een staat van oorlog. De motieven daarvoor zijn zoo leugenachtig als de motieven in 1914 waren. Doch veranderd zijn de kracht en de wil van het rijk ditmaal den ons opgedrongen strijd met die vastbeslo tenheid te voeren, welke noodig is om de nieuw beraamde misdaad aan de menschheid te niet te doen. De Duitsche weermacht zal in het oosten in enkele weken tijds den door de Engelschen ge legden omsingelingsring doen springen. Zij zal in het westen in de grootste ves- tingswerken van alle tijden het Duitsche grondgebied beschermen, het Duitsche volk zal ieder offer brengen. Wie handelt in strijd met de eischen voor de gemeenschap of wie meent deze zelfs te kunnen saboteeren, zal dezen keer onbarmhartig worden vernietigd. De brave soldaat aan het front moet weten dat zijn leven voor ons nog altijd hooger staat dan dat van landverraders. Wie daarom meent zich in deze onheilspellen de maanden of jaren te kunnen verrijken haalt zich slechts den dood op de hals Ik stel alle nationaal-socialistische func tionarissen er voor verantwoordelijk, dat zij ook in hun persoonlijke leven op voor beeldige wijze de offers dragen, welke de gemeenschap moet dragen. Van beteeke nis is slechts één ding: dat Duitschland overwint. Wij hebben niets te verliezen, wij heb ben alles te winnen". Hitier heeft ook een proclamatie gericht tot de soldaten van het leger in het westen: Soldaten aan het westelijk front: Hij zegt daarin o.a.: Hoewel Duitschland Engeland, evenals ook Frankrijk zoo vaak het aanbod heeft gedaan van een hartelijke overeenstemming ja vriendschap, heeft de Britsche regeering, gedreven door de ons nog uit den wereld oorlog bekende oorlogsophitsers besloten, het masker te laten vallen en onder een nie't steekhoudend voorwendsel den oor logstoestand geproclameerd. Zij heeft sedert maanden de Poolsche aanvallen op het le ven en de veilighed van de Duitschers, zoowel als de overweldiging van de vrije stad Dantzig gedekt. Ik heb besloten dezen om Duitschland gelegden ring te doen springen. Ons optreden is reeds na 48 uur overal begeleid door succes. Het Duitsche volk en uw kameraden in het oosten verwachten thans van u, soldaten aan het westelijk front, dat gij onwrikbaar gelijk een muur van staal en ijzer de grens van het rijk te gen iederen aanval zult beschermen, in een vestingwerk dat honderd maal sterker is dan het nog nimmer overwonnen westelijk front uit de oorlogsjaren. Wanneer gij uw plicht doet, zal de strijd binnen enkele weken op succes rijke wijze kunnen worden beëindigd en dan staat de kracht van den geheelen staat van 90 millioen menschen achter u, Als oud soldaat uit den wereldoorlog en als uw opperbevelhebber begeef ik mij in het vertrouwen op U thans naar het leger in het Oosten. Onze plutocratische tegenstan ders zullen erkennen, dat thans een ander Duitschland tegnover hen streedt als dat van 1914. Toen Zaterdagmiddag te kwart voor drie het Lagerhuis bijeenkwam, kondigde Sir John Simon aan, dat zes ontwerpen van wet zouden worden ingediend. - de u'*eenze*hng van het wetsonwerp inzake den nationalen gewapenden dienst, zeide Brown, dat dit ten doel had allé Britsche onderdanen tusschen 18 en veertig jaar geschikt te maken om in tijd van oor log onder de wapenen te worden geroepen In antwoord op de debatten heeft Hoare Bejisha verklaard, dat de regeering voor nemens was de lichtingen op te roepen in leeftijdsgroepen zooals in de meeste landen de gewoonte is. Ten aanzien van de vra gen of begonnen zou worden met de acht tienjarigen, zeide de minister van oorlog dat de leeftijd tusschen 18 en 41 jaar was gekomen omdat dit de krachtigste manne lijke leeftijd is. Dit wil evenwel niet zeg gen, dat met de achttien jarigen zal worden begonnen. Spr. was van meening dat men dit veilig kon overlaten aan de regeering. Het wetsontwerp werd in de tweede le zing zonder discussie met nagenoeg alge- meene stemmen aangenomen. De derde le zing werd uitgesteld tot gister. Verklaringen van Chamberlain. Nader werd gemeld: In het Lagerhuis heeft Chamberlain daarna tweemaal het woord gevoerd. Eerst legde hij een verklaring af, welke vijf mi nuten duurde en welke volkomen gelijk was aan die van lord Halifax in het Hoo gerhuis. Ik verwachtte dat er slechts één ant woord is, hetwelk ik het Huis morgen zal moeten geven. Ik hoop, dat de afloop zoo «po«lig mogelijk aanwezig is, opdat wij weten waar wij aan toe zijn". een 1 La«erhuis ging daarna tot gister uit ten verklaring van Greenwood. rin^00afleLeha,mserloin Z'jn tweede verkla" S negde, zeide Greenwood indien wii moetén m.rch.eren, l,„op lk, ulta, Nitsji Nitsji Sjimboen schrijft dat in Ja pan in geval van een Eüropeesch conflict strikt neutraal zal blijven. Het blad voegt hier aan, toe, dat evenwel geen neutrali- teitsverklaring zal worden,afgelegd. Asahi Sjimboen .verklaart, dat men te Tokio van.meening is, <fat Japan.in geval van een algemeen, conflict in Europa daar niet zoo bij betrokken zou geraken als in den grooten oorlog het geval is geweest. trop had gebracht, wien hij ggf om te antwoorden op het ultimatum. De Duitsche ambassade in Londen ver klaarde om half elf nog, dat zij in vooit durend contact met Berlijn stond, maar nog geen enkel bericht had ontvangen, Klokslag 11.15 (Britschen zomertijd) richtte de eerste minster, Chamber lain, zich tot de Engelsche natie over alle Engelsche zenders, voor het uit spreken van de.volgende toespraak. „Ik spreek in het kabinetsvertrek Downingstreet 10. Hedenmorgen heeft de Britsche ambassadeur in Ber lijn de Duitsche regeering een laatste nota overhandigd, verklarende dat, tenzij wij van haar vóór elf uur ver namen, dat zij bereid is haar troepen uit Polen terug te trekken, de staat van oorlog tusschen ons zal bestaan. Ik moet u thans mededeelen, dat geen belofte van dien aard is ontvangen en dat bijgevolg dit land in oorlog is met Duitschland. Gij kunt u voorstellen, welk een hittere slag het voor mij is, dat heel mijn lange worsteling om den vrede te redden gefaald heeft. Toch kan ik niet gelooven, dat er iets meer of iets anders bestaat, wat ik zou hebben kunnen doen en dat meer succes zou hebben gehad. Het zou volstrekt mogelijk geweest zijn, een vreedzame regeling met eere tot stand te brengen tusschen Duitschland en Polen, maar Hitier wilde zulks niet. Klaarblijke lijk had hij besloten, Polen aan te vallen, wat er ook gebeurde en ofschoon hij thans zegt, dat hij redelijké voorstellen naar voren heeft gebracht, welke door de Polen werden verworpen, is dat geen waarach tige verklaring. De voorstellen werden nooit getoond aan de Polen, noch aan ons en ofschoon zij in de Duitsche radiouitzending van Don derdagavond uitgezonden werden, wachtte Hitier niet op het vernemen van commen taar op deze voorstellen, doch gaf w - troepen bevel, den volgenden morék Poolsche grens over te trekken. Zijn optreden toont overtuigend a geen kans bestaat om te verwachte W deze man ooit zijn gebruik zal opgev*' 4t geweld toe te passen, teneinde zün °m door te zetten. Hij kan alleen gestuit wil dm door geweld en wij èn Frankri gaan vandaag ter nakoming van onze v» plichtingen hulp verleenen aan Polen Tl zoo dapper weerstand biedt aan dezen' meenen en niet uitgelokten aanval op zjjé Wij hebben een zuiver geweten Wii hebben alles gedaan wat een land k doen om den vrede te vestigen. Wij bevin" den ons echter in een toestand, waarié men geen vertrouwen zou kunnen stellen in een der woorden, gegeven door den leider van Duitschland en waarin geen enkel volk zich in veiligheid kan gevoelen Deze toestand was ondragelijk gewo£ den en nu wij besloten hebben, er een einde aan te maken, weet ik, dat gij allen uw rol daarin zult spelen met kalmte en dapperheid. Op een oogenblik als dit vormen de ver zekeringen van steun, die wij uit het Britsche rijk ontvangen hebben, een bron van diepe aanmoediging voor ons. Wanneer ik mijn toespraak zal hebben geëindigd, zullen zekere gedetailleerde aankondigingen worden gedaan ten be- hoeve van de regeering. Wijdt daaraan uw volle aandacht. De regeering heeft plan nen gemaakt volgens welke het mogelijk zal zijn, de werkzaamheden der natie voort te zetten in de dagen van druk en spanning, welke voor ons kunnen liggen. Deze plannen echter hebben uw hulp noo dig. Gij kunt uw deel op u nemen bij de strijdende diensten of als vrijwilliger bij een van de takken der civiele defensie. Wanneer dat het geval is, zult gij u aan melden voor dienstverrichting in overeen stemming met de instructies, die gij ont vangt. Wij zullen strijden tegen het brute ge weld, tegen kwade trouw, tegen onrecht vaardigheid en tegen vervolging. En ik ben er zeker van, dat het goede recht in den strijd tegen deze dingen de overhand zal behouden. God zegene ons allen". Onmiddellijk nadat de Britsche premier zijn toespraak tot de Britsche natie had gericht, begonnen de Engelsche zenders het publiek raadgevingen te verstrekken omtrent de noodzakelijke gedragingen ter vermindering van de gevaren van lucht aanvallen. De regeering heeft weer een oorlogs kabinet gevormd, dat bestaat uit Cham berlain, den eersten minister, Simon, den minister van financiën, en Halifax, minister van buitenlandsche zaken, Chatlied, minister voor de coördinatie der landsverdediging, Winston Chur- chill, minister van marine, lord Sankey, minister zonder portefeuille, Hoare Belisha, ministei van oorlog, sir Kingsley Wood, minister van luchtvaart, sir Sa- muel Hoare, lordgrootzegel bewaarder, die dus in de plaats komt van Anderson. Binnenkort zullen nadere benoemin gen van ministers afkomen. De eerste Acht-en-dertig uur geleden vond een daad van agressie plaats. Op het oogenblik dat deze daad van agressie geschiedde, trad een der belangrijkste verdragen der moderne tijden in werking (toejuichingen). Er mogen redenen zijn waarom niet on middellijk werd opgetreden. Ik heb ge poogd een eerlijk spel te spelen (toe juiching). Ik ben niet bereid te zeggen, wat ik zou gedaan hebben. Na gesproken te hebben van de hevige bombardementen, zeide Greenwood: „Ik geloof niet dat de Franschen zouden te rugdeinzen voor den heiligen eed, dien zij gezworen hebben. Ik zou er de voorkeur aan gegeven hebben, dat de minister-pre sident definitief had kunnen zeggen, of het oorlog of vrede is. Elke minuut uitstel be- teekent thans verlies aan menschenlevens en in gevaar brenging van onze nationale belangen van de grondvesten van onze na tionale eer. Ik hoop echter, dat wij morgen de meening van de regeering zullen weten en dat er geen oogmerken meer zijn om de zaak uit te stellen. Wij zijn niet verslagen, wij zullen niet verslagen worden en wij kunnen niet verslagen worden, maar een uitstel is gevaarlijk. Eerlijk gezegd, acht ik het niet mogelijk, dat Hitier iets overeen komt dat hij niet bereid zou zijn te verra den (zeer luide algemeene toejuichingen). Ik geloof zoo besloot Greenwood dat de teerling geworpen is. Wij willen den tijd kennen. (Toeuichingen). I regeering. Deze vreedzame herziening te Na Greenwood nam Sinclair het woord, hebben verhinderd, is de schuld der politiek die zeide: „Het Britsche parlement zal geen van het Britsche kabinet, uitstel dulden in de vervulling van onze De Britsche regeering heeft den Pool- eervolle verplichtingen jegens Polen. schen staat een algemeene volmacht ver- Het is van vitaal belang, dat wij optrek- strekt voor alle handelingen tegenover ken tezamen met onze Fransche bondgenoo- Duitschland en de Poolsche regeerinj' do ten en laat het vertrouwen dat wij hebben verzekering gegeven onder alle omstandig- in onze Fransche bondgenooten niet wan- heden voor het geval Duitschland zich tegen kelen, indien zij inderdaad de beslissing eenige uitdaging of een aanval te weer zou van dit Huis wenscht af te wachen. Ik hoop, zoo besloot Sinclair onder toe juichingen, dat het gevoelen van het par lement zal worden overgebracht aan de Fransche regeering. De regeering zoo zeide Chamberlain nog in zijn tweede redevoering verkeert in een moeilijke positie. Het is zeer goed mogelijk, dat wij in de komende uren ant woord ontvangen op onze besprekingen met de Franschen. Ik ben er zeker van, dat ik morgen in staat ben het Huis een defini tieve verklaring te geven. Ik ben de laatste man om elke moge lijkheid te verwaarloozcn en elke ern- vergadering van het oorlogskabinet zou Zondagmiddag worden gehouden. De verdere benoemingen, welke bin nenkort te verwachten zijn, zullen In den vorm zijn van een aanvullend kabi net, staande buiten het oorlogskabinet. Eden is benoemd tot minister voor de dominions, lord Stanhope tot lord-president van den raad, Inskip tot lord-kanselier, An derson tot minister van binnenlandsche za ken en binnenlandsche veiligheid, (voor zorgsmaatregelen tegen luchtaanvallen). Deze ministers maken geen deel uit van het oorlogskabinet. Het Duitsche nieuwsbureau deelt inede dat op het Engelsche ultimatum den Brit schen ambassadeur het volgende memoran dum is overhandigd: „Ook Britsche staats lieden hebben verklaard, dat juist de toen maals aan Duitschland opgedrongen oplos sing in het oosten den kiem bevatte voor latere oorlogen. Dat gevaar uit den weg te ruimen, was in het bijzonder de bedoeling van de nieuwe nationaal-socialistische volks- regeering. Deze vreedzame stellen, haar militair te zullen steunen. Daarop heeft de Poolsche terreur tegen de in de eens van Duitschland afgescheurde gebieden wonende Duitschers direct onver draaglijke vormen aangenomen. De vrije stad Dantzig. De vrije stad Dantzig werd tegen alle wet- tclüke bepalingen in in stryd met het recht behandeld. De Duitsche regeering heeft ge roerd door het leed van de door Polen ge kwelde e,-> op onmenscheltjke wijze mishan delde Duitsche bevolking, toch nog viif maanden lang geduldig toegezien. Het zou voor de Britsche regeering zeer gemakkelijk zijn geweest haar grooten invloed te War- stige kans niet te overwegen, ter ver- schau aan te wenden. De Britsche regeering heeft dat niet gedaan. Integendeel. Zij heeft steeds met nadruk haar jegens Polen aan gegane verplichting herhaald om Polen on der alle omstandigheden bij te staan. De Britsche regeering heeft het voor ste) van Mussoiini, dat den vrede in Europa nog steeds had kunnen redden, van de hand gewezen, hoewel de Duit sche regeering zich bereid had klaard daarop in te gaan. mijding, zelfs op het laatste oogenblik van de groote ramp van een oorlog (toejuichingen). Ik vertrouw zoo besloot Chamber lain dat het Huis de positie inziet welke ik heb uiteengezet en mij zal willen geloo ven (toejuichingen), dat ik uit volledige goede trouw spreek. Ik wil niet onderhan delingen verlengen welke onze positie wei wicht moeilijker zouden maken dan zij is. vcr- Daarom draagt de Britsche regeert0' de verantwoordelijkheid voor ai het on geluk en al het leed, dat thans over all* volken is gekomen en nog zal komen. Thans heeft de regeering van het .Duit sche rijk besloten de voortdurende bê ging van den vrede van het Duitsche een halt toe te roepen. njet De regeering van het Duitsche flik bereid, ingevolge welke Britsche bed gen of verplichtingen dan ook, in het o dulden, WBt^ ike Desiaan in het Groot-Britannié sta«n« van het rijk toestanden te nu.--- gelijken op die, welke bestaan protectoraat Palestina. nj|t Het Duitsche volk is evenwel voorai bereid zich te laten mishandelen len. rM1 net Daarom wijst de regeerinf Duitsche rijk de poging van de Duitschland door een ultimatleven te dwingen zijn ter bescherming het rijk aangetreden weermsc terug te roepen en daar mede onrust en het oude onreeht op° accepteeren. Duitschland heeft het ^nTj»ven, n«g' tallooze malen de verzekering gc? jj,p n)g' zeer zij een zeer nauwe vrwB dit volk wenschen. „.«ring 'ieb* Het Duitsche volk en zijn ben niet, zooals Groot-Britanm'UMn doch nemen de wereld te over'ieC1.\.;jheld- hun zjjn vastbesloten, hun eigen onafhankelijkheid en vooral verdedigen. reget. De in opdracht van de Bn s m^A," door den heer King Hall v0lk vrTèv'en te nog deelde bedoeling het Duitscheve meer te vernietigen, dan (i°° ken11'", van Versailles, nemen wj^ voo JfideI* ,'S, HClliw *- -v ving aan cn daarom zullen w jjjke valshandeling van Engeland __fiuo0rden pens en in ig van gelijken vorm beantw

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 6