DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De strijd aan en achter de
fronten.
Settel
Chamberlain spreekt in het Lagerhuis.
Daladier heeft zijn kabinet
gereorganiseerd.
Roosevelt roept het Congres bijeen.
Fronsche posities in het Westen
verbeterd.
De Polen houden stand.
S^^r^fambre!
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERIENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
6*SS!T~i Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 14 September 1939
No.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
Het nieuwe Fransche
kabinet.
Zwaar artillerie-vuur ten
zuiden van Saarbrücken.
Nederlandsch vliegtuig
door Duitsch vliegtuig tot
daling gedwongen.
Duitsche gezant heeft leedwezen
zijner regeering uitgesproken.
Aflossing der duikbooten?
De strijd tegen vliegtuigen.
De aigemeene toestand.
De strijd aan het westelijk
front.
alkmaarsche courant
j t t
i - J
Chamberlain heeft in het Lagerhuis een uitvoerige rede gehouden waarin hij
mededeelingen over zijn bezoek aan Frankrijk heeft gedaan.
Britsche troepen zijn wel naar het vasteland getrokken maar namen nog geen
deel aan de krijgsverrichtingen.
Aan het Westfront hebben de Franschen hun posities verbeterd.
Poolsche berichten van het Oostfront melden een verbetering van den toe
stand,: waarbij de Polen over het algemeen stand zouden houden.
Daladier heeft zijn kabinet gereorganiseerd. Bonnet is naar justitie overge
gaan en de minister-president heeit zelf de portefeuille van Buitenlandsche
zaken genomen.
President Roosevelt heeft het congres tegen 21 September bijeengeroepen en
schijnt besprekingen met partijleiders te voeren om een meerderheid voor de
herziening der neutraliteitswetgeving te vormen.
Daladier heeft het kabinet aangevuld,
waarin belangrijke posten vacant waren ge
erden, doordat verscheidene ministers
waren uitgevallen.
Daladier
Daladier heeft
2e8d voor hi, zen ministers dank ge
iten de ,medewerking- Hij heeft be-
ïljde met toewifn"'dlC ,het land aan zijn
kun Post te hanHv,ng gediend hebben, op
kem Wenschelut- la^,en' Daarom leek het
^'gheden het i ,°.nder de huidige omstan-
ïeorSaniseeren 1 et niet diepgaand te
«S Vatl meenina !n den anderen kant was
Ie activiteitp ,at ket onmisbaar was om
en aan de ian!i 10 rechtstreeks medewer-
daarom ,:svei'c'ediging te centralisee-
'Jzigd; e mmisterlijst als volgt ge-
V°°r 1,ndsverded!-
®ati0 nnet; munster van
WStr>JderTe°edlpng:. Yvon Delbos;
be!fVaardij: Ainhnsioenen: Rene Besse;
2»ut;iSter van^ J^temps;
bister ndSchc zaken: Sar'
minister voor de transmissies: Jules Ju-
lien;
minister voor openbare gezondheid: Ru-
cart;
minister van arbeid: Pomaret;
minister voor openbare werken: Demon-
zie.
Het Fransche legerberlc'nt van 14 Septem
ber des ochtends bericht, dat de zware
artillerie van den vijand de hoogten ten
Zuiden van Saarbrücken krachtig onder
vuur houdt.
De regeeringspersdienst meldt:
Gisterenmiddag is benoorden de Wad
deneilanden het Nederlandsche marine
vliegtuig R 5,waarvan in verband met
de gegeven strikte instructies moet
worden aangenomen, dat het zich bin
nen Nederlandsch rechtsgebied bevond,
door 'n Duitsch militair vliegtuig aange
vallen en, na tot daling te zijn gedwon
gen, vergaan.
De vier man Nederlandsche beman
ning, waarvan er twee licht gewond zijn,
zijn naar Norderney overgebracht, en
keeren zoo spoedig mogelijk naar Delf
zijl terug.
De Duitsche gezant heeft heden
ochtend op het departement van buiten
landsche zaken het leedwezen zijner re
geering over het voorgevallene uitge
sproken en het aanbod overgebracht om
het vliegtuig te vervangen.
Indien bij het verhoor der Neder
landsche vliegers bijzonderheden komen
vast te staan, die "tot juist begrip van het
voorgevallene van belang zijn, zal een
nadere mededeeling worden gedaan.
De scheepvaart-redacteur van de „Daily
Express" heeft vernomen, dat een tweede
groep Duitsche onderzeeërs op weg is naar
den Atlantischen oceaan om de eerste groep
duikbooten af te lossen, die den eersten aan
val hebben gedaan op de koopvaardijsche
pen.
De redacteur veronderstelt, dat de eerste
groep tusschen 20 en 28 Aug. uit Kiel en
Wühelmshafen is vertrokken, hoewei men
naar aanleiding van Duitsche radioberichten
had kunnen veronderstellen, dat eenige
duikbooten reeds begin Augustus op weg
waren naar de westkust van Ierland om de
Britsche reservevloot in het oog te houden
en om vervolgens speciale oefeningen te
maken.
DE DUITSCHE OPERATIES IN POLEN.
De kaart geeft de Duitsche aanvalsrichtingen weer, welke met zwarte pijltjes zijn
aangebracht. De Duitsche operaties in Zuid-Polen zouden ten doel hebben, de Polen
van de Roemeensche- en Hongaarsche grens af te snijden en zoodoende zelf een directe
verbinding tot aan de Russische grens tot stand te brengen.
Hierdoor zouden zij alsdan een verbinding kunnen maken voor den invoer van
Russische goederen, die anders over zee moet plaats vinden
Men overziet eveneens o; de kaart, welke steden de Polen hun weerstands-
linié hebben berekend; in den zak ten westen van Warschau wordt fel gestreden.
In het witte gedeelte zijn de voornaamste spoorwegen geteekend waarover Polen
nog beschikt.
De Deensche regeering heeft de burgers
gewaarschuwd dekking te zoeken, wanneer
de Deensche luchtdoelartillerie langs de
grens begint te schieten op vreemde vlieg
tuigen, aangezien de burgers, wanneer zij
buiten blijven, door splinters kunnen worden
getroffen.
Men maakt hieruit op, dat de Deensche
luchtdoelartillerie reeds in actie is geweest,
hoewel dit strikt geheim worden gehouden.
Het gerucht gaat, dat Dinsdag op een Duitsch
vliegtuig zou zijn geschoten.
Nog is Polen niet
verloren.
De Slowaken hebben al meegedeeld, dat
zij de grens van Polen op dezelfde plaats
willen hebben als die in 1920 op de kaart
stond.
Die zijn dus alvast aan het verdeelen ge
gaan en men kan er zeker van zijn, dat ook
Duitschland al weet welk stuk van Polen
en liefst een zoo groot mogelijk stuk
voortaan bij Duitschland zal moeten komen,
zoodat dit land niet alleen een uitgestrekt
gebied aan zee krijgt, maar ook ten volle
zal kunnen profiteeren van alle welkome
verrassingen uit den Poolschen bodem.
Polen is al weer verdeeld, al is het dan
nog maar in gedachten.
Maar Polen is in de wereldgeschiedenis
al eens meer verdeeld en het eigenaardige
is, dat het, ondanks al die verdeelingen,
later altijd weer tot de oude glorie is her
rezen.
Dat komt waarschijnlijk omdat de Polen
geen heterogene volksgroep zijn, geen huts
pot van nationaliteiten, maar een volk met
een eigen taal en een eigen historie.
En bovendien een volk, dat onder den
voortdurenden druk van geweld en verdee
ling van den vaderlandschen grond, een
buitengewoon patriottisch, eensgezind en
dapper volk is geworden.
De droevige lotgevallen van Polen heb
ben zijn bewoners de kracht gegeven alles
voor de vrijheid van het vaderland te offe
ren en daarom is het geen wonder dat alle
berichten van het Oostelijk front spreken
van een weergalooze dapperheid en een
strijd die tot den laatsten man en de laatste
vrouw zal worden volgehouden.
Het meest tragische daarvan is, dat al die
dapperheid, al die persoonlijke offers wel
licht tevergeefs zijn, omdat de Poolsche
strijdmacht ten slotte niet opgewassen is
tegen de geweldige vernietigingskracht van
een gemotoriseerd en met een sterke lucht
macht verbonden leger.
„De Polen strijden op romantische wijze",
is dezer dagen in een Duitsch legerbericht
gezegd.
Hier valt de romantiek ten offer aan de
kracht van vuur en staal, aan een vernieti
ging waartegen geen dapperheid bestand
blfjkt.
„Nog is Polen niet verloren", heeft men
in de geschiedenis der volkeren zoo vaak
hooren verkondigen.
Inderdaad, nog is Polen niet verloren, niet
alleen omdat de Poolsche weermacht nog
met den moed der wanhoop de krijgskans
tracht te keeren, maar omdat zelfs een ge
heel veroverd Polen niet van de landkaart
behoeft te verdwijnen.
Nadrukkelijk heeft Chamberlain het
gister in het Lagerhuis nog eens uiteenge
zet. Engeland en Frankrijk strijden voor de
absolute vernietiging van het nationaal-
socialisme en dat niet alleen, zij strijden
ook voor de bevrijding der door de Duit-
schers met geweld genomen gebieden.
Hij herinnerde daarbij aan zijn belofte
aan oud-president Benesj, toen hij zeide:
„daarnaast zien wij vooruit naar de bevrij
ding van het Tsjechische volk van vreemde
overheersching".
En natuurlijk geldt deze bevrijding aller
eerst den Poolschen broeder, die alles of
misschien nog meer maar dat laatste zou
niet verstandig zijn terug zal krijgen als
de democratische staten de overwinning be
halen.
Waaraan althans in die staten zelf
natuurlijk niemand eenigen twijfel koestert.
Intusschen kan wel met zekerheid voor
speld worden, dat de oorlog, die thans nog
gevoerd wordt onder de wederzij dsche ver
zekeringen, dat men uitsluitend militaire
objecten wil vernietigen en de burgerbe
volking zooveel mogelijk wil sparen, Dinnen
afzienbaren tijd een ander en veel wreeder
karakter zal krijgen.
Reeds nu wijzen de Britsche bladen op
Hitiers dreigement open steden te zullen
bombardeeren, zij zien daarin een zekere
wraak voor den taaien tegenstand der
Polen, waarbij dan als verontschuldiging
wordt aangevoerd dat Poolsche burgers als
franctireurs zouden zijn opgetreden.
En daarbij wordt herinnerd aan de waar
schuwing van Halifax, dat de politiek van
beperking slechts op wederkeerigheid is ge
grondvest en dat een „gezonde vrees" voor
represailes en het moreel effect daarvan
op de burgerbevolking doorslaggevend kan
zijn wanneer "de overwegingen van men-
schelijkheid te kort schieten.
Dat alles geeft weinig hoop, dat de strijd
tot de gevechtsterreinen beperkt zal blijven.
Laat men evenwel bedenken, dat bombar
dementen van open steden ook het effect
kunnen hebben, dat een bevolking, die
thans niets liever dan den vrede wensch, tot
woede en verzet kan worden geprikkeld met
het gevolg, dat de oorlog een veel heftiger
karakter zal krijgen.
Van het Oostfront wordt gemeld, dat de
Polen de Duitsche pogingen om door de
linies aan de Narew en de Boeg te breken
konden verijdelen en dat de Duitschers ge
dwongen werden hun linkervleugel ten
N.O. van Warschau aanmerkelijk te ver
sterken.
De Duitschers die zich op 30 K.M. van
Lemberg bevinden, zouden teruggeslagen
zijn. In Warschau wordt hevig verzet gebo
den en Lodz zou weer in Poolsche handen
zijn ondanks alle berichten, dat Hitier daar
rondwandelt en geestdriftig begroet wordt.
Aan het Westfront zouden de Franschen
ten W. van Sierck met gemechaniseerde
eenheden een terreinwinst van eenige kilo
meters hebben gemaakt.
Voor bijzonderheden kunnen wij naar de
uitvoerige nieuwsberichten van de fronten
verwijzen.
Uit Parijs wordt gemeld:
Aan het front tusschen Rijn en Moezel
hebben de Fransche troepen reeds twee suc
cessen bereikt an beide zijden van de stad
Saarbrücken.
In het W. werd het bosch van Warndt
reeds in de eerste dagen van de vijandelijk
heden bezet, terwijl aan de Oostzijde, de
heuvels op den linkeroever van de Blies tus
schen Sarrequemines en Hornbach worden
bezet. Op den uiterst westelijken vleugel
van het front is niet alleen een aanval van
de Duitsche troepen in het gebied van Sierck
tot staan gebracht, doch de Fransche troe
pen zijn zelfs nog iets opgerukt.
Het belangrijkste blijft evenwel de op-
marsch op den linkeroever van de Blies
waar niettegenstaande den tegenstand van
den vijand belangrijke stellingen, waaronder
goede waarnemingsposten, werden veroverd.
De vijand heeft hierop geantwoord met een
zwaar artillerievuur en ook de Duitsche
verkenningsvliegtuigen toonden zich zeer
actief. Verscheidene malen hebben Fransche
en Duitsche vliegtuigen boven de stellingen
gevechten geleverd.
Le Peuple meldt van betrouwbare
zijde te hebben vernomen, dat Trier door de
burgerbevolking wordt ontruimd. Sommige
Belgische waarnemers spreken de meening
uit, dat de aankomst van de Britsche troepen
in Frankrijk den Duitschers operaties op
groote schaal binnen korten tijd doen ver
wachten.
„Au jourdhui" spreekt verbazing uit
over de offers aan manschappen en munitie,
waarmede de Duitschers den Franschen op-
marsch tegengaan in het niemandsland voor
de Siegfriedlinie en oppert het denkbeeld,
dat de linie in dezen sector niet gereed is om
een volledigen Franschen aanval op te
vangen.
De Duitsche lezing.
Aan het W.-front zijn in het tusschen
Saarbrücken en Hornbach ver voor den
westwal vooruitspringende Duitsche gebied
sterkere Fransche strijdkrachten dan tot
nu toe tegen de Duitsche voorposten opge
rukt. Zy bleven evenwel liggen in de mij
nenvelden en het Duitsche afweervuur.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
