DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Nog deze week beslissing over het wapen-embargo. Finland optimistisch over het resultaat der Russische besprekingen. Von Ribbentrop zal een belangrijke rede houden. actie tegemoet. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- eestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk f 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. 251 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 24 October 1939 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 141e Jaargang Frankrijk ziet vol vertrouwen elke Duitsche MEDEDEELINGEN UIT VLOOTKRINGEN. Geen nieuw Duitsch vredes initiatief. Het Fransche legerbericht. DE TOESTAND AAN HET WESTELIJK FRONT. Onderhandelingen over terugkeer van Memel naar Litauen Door de Duitschers opge bracht Amerikaansch schip. De algemeene toestand. ALKMAARSCHE COURANT. No- Uit Washington wordt gemeld, dat de leiders van den Senaat gisteravond aan president Roosevelt hebben medegedeeld, dat de gewijzigde neutrali- teitswet waaruit het wapenembargo geschrapt is, vermoedelijk reeds Vrijdag door den Senaat zal worden aangenomen. Men vermoedt, dat de wet met een meerderheid van twee tegen één zal worden aangenomen. De Finsche delegatie onderhandelt thans in Moskou over de Russische eischen. Dat men er van Russische zijde prijs op stelt, dat de besprekingen des nachts worden voortgezet wijst er op, dat Rusland zoo spoedig mogelijk tot een beslissing wenscht te komen. In Finland ziet men 't resultaat der besprekingen vrij optimistisch tegemoet. De Duitsche minister van buitenlandsche zaken, Von Ribbentrop, zal heden avond 7.35 uur Nederlandsche tijd een rede voor de nationaal- socialisten van Dantzig houden. Men noemt deze rede van groote betee- kenis omdat men er een regeeringsverklaring over den huidigen toestand in ziet. In Frankrijk ziet men, ondanks de conferentie welke Hitier, Hess en Göring dezer dagen met alle gouwleiders hebben gehouden en waarin plannen voor eeH nieuwe Duitsche actie zouden besproken zijn, de toekomst vol vertrou wen tegemoet. Een bewijs daarvoor is, dat een nieuwe, voor de betrokkenen gunstiger verlofregeling voor de Fransche frontsoldaten is ingevoerd. Reuter meldt uit Londen: Uit welingelichte vlootkringen worden thans bijzonderheden medegedeeld, waaruit blijkt, dat de Duitsche luchtmacht in de af- geloopen week minstens 16 bombarde mentsvliegtuigen heeft verloren in de aan vallen op de Britsche kust en op Britsche schepen. Hieraan wordt toegevoegd, dat hét werkelijke aantal vermoedelijk nog hooger is. Aan Britsche zijde zijn dertig oooden gevallen, geen Britsch schip is verloren gegaan, doch eenige schade is aangericht aan het oude slagschip „Iron Duke.'' De aanval op het convooi. Zaterdag te 12.14 uur heeft de Duitsche uchtmacht een aanval gedaan op een ntsch convooi voor de kust van York- snire. Door het vuur van de afweerbatte- jen van de escorteerende schepen en van e kustbatterijen, zijn minstens vier vijan- 'Jke vliegtuigen omlaag gehaald. In €crsten aanval op het convooi is fff11pntech schip verloren gegaan of be- gd- Ooggetuigen verhalen, dat de 'n twee linies in zuidelijke richting j ®n> beschermd door de oorlogsbo- Duif5' v noorden werd een aantal van r ,e verk®nningsvliegtuigen gezien en vlipot tot za® men' dat vijandelijke wolk Ulgfn' dekking zoekend achter lage uit rf6"' c°nvooi volgden. Wanneer zij dop],.6 ,^°tken kwamen openden de lucht- Omstr lnjen van de sch«P€n het vuur- men» 6f- *3'33 kwamen drie bombarde- zoch f gtuigen uit de mist, doch zij me onf Weer dekking hierin voor de war- Te j Van§st van de begeleidende schepen. vlieet,,'Ir verschenen meer vijandelijke Oosten 'Sen *n de wolken in het zuid- grilles e!},spoedig hierop vielen twee esca- aan q e k van drie toestellen, het convooi een hev,eSCOrteerende schepen openden rich ten'?*vuur' waarvoor de aanvallers de bomv5 Een tweede maal vielen ku ardementsvli€gtuigen aan, doch van het ?men Britsche jachtvliegtuigen Was en. ^et laatste wat men zag 'riie'rs Britsche toestellen de Duit- den geen °^gden' bet convooi wer- dere 0ve i geplaatst en zonder ver- haven venast het concooi de jn, Andere aanvallen, romen df»6 andere aanvallen wordt ver- „South'a^,bom, welke den kruiser tober ii rf v b®eft getroffen op 16 Oc- ernstigp brug heeft geraakt en zonder **et schin t aan te richten in zee gleed. Bjj (je '°n onmiddellijk zee kiezen. aanyallen van 16 en 17 October aar is vastgesteld, de Duitschers acht toestellen verloren, vermoedelijk zijn nog twee toestellen omlaag geschoten en het is niet zeker hoeveel vliegtuigen hun basis hebben kunnen bereiken. Wat betreft de hernieuwde activiteit van de duikbooten wordt in welingelichte ma rinekringen verklaard, dat hoewel de Britsche scheepvaart wederom verliezen heeft geleden, deze slechts 10 procent uit maken van bet verlies in dezelfde periode in 1917 van 't aantal schepen en 21 pro cent van het tonnage. De conclusie is, dat Duitschland definitief de eerste ronde heeft verloren van zijn poging een intense luchtoorlog toe te pas sen tegen de Britsche vloot en koopvaardij. De strijd van vliegtuigen tegen oorlogsschepen. De aanval op de Firth of Forth was de eerste aanval van moderne vliegtuigen in open strijd op moderne oorlogsschepen, voorzien van modern afweergeschut en geholpen door moderne jachtvliegtuigen. De zware verliezen, welke de vijand heeft geleden, bewijzen, dat het zeer moeilijk is voor aanvallers te ontkomen aan het vuur van oorlogsschepen. De deskundigen van de marinelucht macht zijn overtuigd, dat de Britsche vloot thans maatregelen heeft genomen tegen bombardementsvliegtuigen en be reid is het hoofd te bieden aan elke ver rassing. Men verwacht, dat Duitschland nog meer intense aanvallen zal doen, doch men gelooft vast, dat de verliezen, welke dit rijk zijn toegebracht, zoo groot zijn, dat zij eenige aarzeling zullen veroorza ken, alvorens men overgaat tot massaaan- vallen. Van de neutrale mogendheden worden nog klachten ontvangen over het opont houd, dat wordt veroorzaakt door de con trabandecontrole, doch te Londen verklaart men, dat deze vertraging zal verminderen, naarmate meer medewerking wordt ont vangen van de neutrale scheepseigenaars. Men verklaart, dat de goede trouw van de geadresseerden van grooter belang is dan de uitvoerigheid van de papieren. Men gelooft, dat de Duitsche autoriteiten voor nemens zijn het onderscheid tusschen be trouwbare en niet betrouwbare geadres seerden te bemoeilijken. Het legerbericht van gisteravond luidt: Activiteit van de voorhoede-elementen, vooral in het gebied ten westen van de Saar. Het legerbericht van hedenochtend luidt: Er was in den loop van den nacht geen enkele opmerkelijke activiteit. Uit Parijs wordt gemeld: De kalmte, die aan het geheele front sedert Vrijdag is inge treden, schijnt deze week niet te zullen voortduren. Reeds in den loop van Zondag had men een toegenomen bedrijvigheid kunnen waarnemen van de patrouilles. Gis ter was het niet meer het niemandsland, waar enkele nachtelijke zwerftochten ge houden, hinderlagen gelegd of geweervuur gevechten geleverd werden. De tegenover elkander liggende troepen tastten elkander rechtstreeks aan, uit de eene stelling naar de andere, met geweer- en mitrailleurvuur. Zooals steeds het geval is, was de militaire bedrijvigheid het meest intensief in den uiterst westelijken sector tusschen de Saar er. de Moezel. Het gebied dat door het com muniqué van gisteravond wordt aangeduid als „ten westen van de Saar" is de streek, die onmiddellijk volgt op het gebied, dat gedekt wordt door het thans zeer bekende ravijn van Apach, over een lengte van zes K.M. vanaf den loop der Moezel. Deze streek wordt gekenmerkt door niet zeer hooge, schaarsch beboschte bergkruinen, wier meer steile hellingen zuidwaarts ge keerd liggen, terwijl naar 't N., dat wil zeg gen in de richting van de Duitsche stellin gen, de hellingen veel glooiender zijn. De Fransche stellingen zijn daarvoor in een gunstige positie. Zij hebben tevens de lange hellingen onder het vuur der automatische wapens en kunnen rechtstreeks de Duitsche stellingen bestrijden. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: Bepaalde buitenlandsche bladen publi- ceeren steeds weer gissingen, volgens welke door Duitschland vredespogingen gedaan worden of vredesvoorwaarden voorgelegd worden. Zoo wordt in ver band met een reis van Van Zeeland naar Amerika gezegd, dat hij de voorwaarden kent, waaronder Duitschland en de ge allieerden bereid zouden zijn, een vredesinitiatief van Roosevelt in over weging te nemen. In verband hiermede constateert het Duitsche Nieuwsbureau: Wat betreft de Duitsche voorwaarden, kan daarbij slechts sprake zijn van de beginselen, neergelegd in de Rijksdagrede van den Führer, waarin deze de wereld een weg naar den vrede heeft gewezen. Deze hand des vredes van den Führer heeft men te Londen bruut afgewezen. Cham- berlain heeft den vrede niet gewild, maar tot den oorlog besloten. Daarmede is voor Duitschland de situatie eens en voor al duidelijk. Er bestaat voor Duitschland niet de geringste aanleiding nieuwe voorwaarden voor een vredes initiatief op te stellen. De correspondent van de Times in Riga meldt: Betrouwbare bronnen in Kaunas berichten, dat onderhandelingen gaande zijn tusschen Litauen en Duitschland over den terugkeer van de geheele haven van Memel naar Litauen voor 55 jaar en dat de aankondiging van een overeenkomst elk oogenblik kan afkomen. In dit verband gelooft men, dat de recen te Russisch-Duitsche overeenkomst volgens welke Duitschland zich zou terugtrekken uit het Oosten van de Oostzee ten gunste van de U.S.S.R. den afstand van Memel om vatte, en dat om deze reden Duitschland enkele weken geleden begonnen is de forti ficaties te ontmantelen, welke met zooveel haast gebouwd zijn. Als een aanwijzing van het Duitsche verlies aan invloed in de Oost zee kan gemeld worden, dat Walter Prosc Tuck, de leider der Duitsche nationaal- socialisten, in een Lithausche stad veroor deeld is tot een maand gevangenisstraf en een zware boete wegens beleediging van den Litauschen staat. Ook de toon van de pers doet blijken dat de gevoelens van Duitsch land minder consideratie krijgen dan voor dat Rusland de rol op zich nam van protec tor der Baltische landen. Omtrent de wedervaardigheden van de City of Flint heeft de maritieme commis sie een bericht ontvangen, waarin gemeld werd, dat het schip door de aan boord ge- gane Duitsche bemanning naar Tromsö in Noorwegen is gebracht onder Duitsche vlag. Het schip was uitgevaren naar Li- verpool en Glasgow op 3 October j.1. en het had een algemeene lading aan boord. In New York nam men aan, dat het in be slag was genomen, omdat de Duitschers de aan boord zijnde goederen als contrabande beschouwden. Volgens in Washington ontvangen in lichtingen is de City of Flint niet in Trom sö gebleven, maar Zaterdag vertrokken naar de Kolabaai, ten Noorden van Moer- mansk, zulks in overeenstemming met het internationale recht, dat bepaalt, dat een onder deze omstandigheden in beslag ge nomen schip niet in een neutrale haven mag blijven liggen, behalve in noodtoe stand. Een onderzoek naar de lading. Er zal in Amerika een onderzoek worden Ingesteld naar de lading van de „City of Flint". Officieele kringen geven te kennen, dat indien 51 procent of meer der lading uit' contrabande zou bestaan het Duitsche schip volgens het internationale recht tot in be slagneming zou hebben mits de bevrachters of de kapitein weten, dat contrabande werd vervoerd. Indien de regeering der Vereenigde Staten zou vaststellen, dat de lading voor minder dan 50 procent uit contrabande bestond, zou zij aan de regeeringen van Duitschland en Rusland vragen de „City of Flint" vrij te laten. De maritieme commissie geeft te kennen dat de „City of Flint" 5000 ton producten aan boord had, o.m. spek, graan, vet, vleesch, appelen, katoen, naaimachines, tractors, aardpek, verschillende andere machines en smeermiddelen Over de in beslagneming van de „City of Flint" schrijft de New York Herald Tribune: „Het algemeene gevoelen te Washington was, dat Duitschland, zelfs indien zou wor den vastgesteld, dat het gehandeld heeft volgens de regelen, een psychologische blunder heeft gemaakt, welke de Ameri- kaansche openbare meeningg van dat land zou kunnen vervreemden. De in beslag neming zal een krachtigen weerslag vinden bij de debatten in den senaat over de neu- ttaliteit". Geen passagiers aan boord. Volgens een bericht van Havas uit Was hington heeft Naccarthy, de vicepresident van de Usa Line, de reederij van de „City of Flint" verklaard, dat het schip geen pas sagiers aan boord had. Hij voegde hier aan toe geen enkele bericht te hebben ontvan gen over de in beslag neming. Hij weigerde commentaar te geven. De „City of Flint" heeft indertijd 220 pas sagiers opgepikt van de Athenia. Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad. Wie voor zijn leven vecht, houdt vaak geen rekening met zijn buren. Als het gaat om het zelfstandig voortbe staan van oorlogvoerende staten en om het behoud van leven en bezittingen der -eike ren, is het belang om den oorlog niet te ver liezen zoo groot, dat men geen middelen ongebruikt laat om een nederlaag te voorko men. En wanneer daarom twee krachtige en machtige staten als Engeland en Duitsch land den strijd hebben aangevangen en geen van beiden dien wil eindigen voor de tegen stander ten volle aan de hem gestelde eischen zal hebben voldaan, dan is dit een krachtproef waarvan de uitslag niet moei lijk te voorspellen is. Dan wordt het een strijd op leven en dood, een strijd die met afwisselend geluk door beide partijen zal worden gevoerd, maar waarbij men tenslotte niet van een overwinnaar zal kunnen spreken. Omdat beide groote mogendheden elkaar zoo zullen uitputten, dat ook de zoogenaam de overwinnaar een enorm verlies aan men- schenlevens en aan kostbaar nationaal bezit zal moeten boeken. "Wij staan nog maar aan het begin van dien grooten strijd en niemand kan voor spellen hoe deze zich verder zal ontwikke len. Zal Italië zich buiten den oorlog houden? Er is op dit oogenblik geen reden om iets anders te veronderstellen vooral nu met het drievoudig verbond Italië's wensch, een neutraal Balkanblok, waarschijnlijk verwe zenlijkt zal worden. Zal Vadertje Stalin zijn roode troepen met hun ontuitputtelijken voorraad moder ne wapenen over de grens sturen om Duitschland een handje te helpen? Ook dat is onwaarschijnlijk omdat het niet overeenstemt met de mentaliteit waarvan de Russen tot dusver hebben blijk gegeven. Die hebben eenvoudig de kastanjes opge geten, welke Duitschland voor hen uit het vuur had gehaald, die hebben de Baltische staten vrijwel tot Russisch gebied gemaakt zonder er één schot voor te lossen. En het is de groote vraag welke houding zij zullen aannemen als zij op ernstig ver zet dreigen te stuiten. Het feit, dat zij den koppigen Saradjogloe die ondanks alle Moskousche besprekin gen zijn democratische vrienden niet in den steek liet met een Russisch oorlogsschip thuis gebracht hebben en met de Turken in Istanboel geklonken en gedronken hebben, doet vermoeden, dat Rusland allerminst op moeilijkheden met Engeland gesteld is. En wanneer het Amerika in gelijke mate ontzien wil, dan zal men zich te Moskou de sympathie der Ver. Staten met de Scandi navische landen herinneren en aan Finland geen eischen stellen waartegen dit land zich met geweld van wapenen zou moeten ver zetten. Het feit, dat men in Rusland eenerzijds op de Turksche vriendschap blijft prijs stellen en anderzijds een vergrooting van het handelsverkeer mët Engeland over weegt, doet sterk vermoeden, dat Duitsch land in den strijd tegen de democratische staten op daadwerkelijke militaire hulp van Rusland niet behoeft te rekenen. Dan staat Duitschland dus alleen voor de uiterst moeilijke en onoverzienbare taak, zoowel Engeland als Frankrijk te overwin nen. Dan zal het om successen van zijn legers te kunnen melden de Maginotlinie moeten doorbreken en dan zullen de Duitsche sche pen of de Duitsche luchtmacht den strijd moeten winnen van de Engelsche oorlogs vloot, welke de machtigste en best bewa pende ter wereld is. En wanneer binnen afzienbaren tijd mocht blijken, dat het dit alles niet kan vol brengen en de geallieerde staten desondanks van geen vrede zonder volkomen onder werping willen weten, dan komt wellicht de tijd, dat men met moreele overwegingen geen rekening meer houdt omdat alles er dan uitsluitend op gericht is, den tegenstan der zoo zwaar mogelijk te treffen. Wie kan voorspellen of in den tijd, dat het om leven of dood zal gaan, neutrale staten als België en Nederland gespaard zullen worden? Zelfs de geschiedenis der laatste weken heeft bewezen, dat een kleinigheid soms een opzettelijk uitgelokte kleinig heid voldoende is om volkenrechtelijke afspraken zonder meer ter zijde te schui ven. Het zwaard in dit geval het moderne krijgstuig is een machtig wapen, maar het woord, dat de toeschouwende neutralen tot sympathie of antipathie tegen een der strijdende partijen moet opwekken, is daar naast een niet te verwaarloozen factor. Engeland heeft zijn ministerie van voor lichting, dat zoo mogelijk elke daad van Duitsche zijde als een misdaad tegen het volkenrecht zal voorstellen. Duitschland heeft een man als minister Göbbels, die niet zal nalaten te trachten de oogen der wereld te openen voor de zijns inziens meest per fide Engelsche oorlogsdaden. Deze Rijksminister heeft zich niet ont zien openlijk te verkondigen, dat het Ame- rikaansche passagiersschip de Athenia op last van den Britschen marine-minister Churchill tot zinken zou gebracht zijn. Engeland zou dus, reeds in de eerste da gen van den oorlog, willens en wetens een der afschuwelijkste misdaden gepleegd heb ben door een groep Amerikanen ter dood te brengen alleen en uitsluitend om de schuld daarvan op Duitschland te kunnen schui ven. De Britsche marine acht deze beschuldi ging te fantastisch om er ernstig op te ant woorden. Waarschijnlijk denkt men daar aan het spreekwoord „zooals de waard is vertrouwt hij zijn gasten", maar alleen al het feit dat oorlogvoerende partijen elkaar openlijk van dergelijke monsterlijkheden beschuldigen, doet den neutrale toeschou wers onwillekeurig met een angstig voorge voel bedenken wat er nog zal kunnen ge beuren als de oorlog in een stadium komt, dat men zich door moraal en fantsoen niet langer kan laten leiden. Er is een ander Hollands spreekwoord, dat zegt, dat een kat die in het nauw zit rare sprongen kan maken. Het is voornamelijk voor België en Ne derland met hun uiterst gevaarlijke geogra fische ligging te hopen, dat er een vrede door overleg zal komen vóór men in den ty'd der rare sprongen ook de bewoners van deze neutrale staten in het krijgsgeweld zal kunnen betrekken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1