DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nog deze week beslissing over het
wapen-embargo.
Finland optimistisch over het resultaat der
Russische besprekingen.
Von Ribbentrop zal een belangrijke
rede houden.
actie tegemoet.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
eestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk f 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
251 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 24 October 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
Frankrijk ziet vol vertrouwen elke Duitsche
MEDEDEELINGEN UIT
VLOOTKRINGEN.
Geen nieuw Duitsch vredes
initiatief.
Het Fransche legerbericht.
DE TOESTAND AAN HET
WESTELIJK FRONT.
Onderhandelingen over
terugkeer van Memel naar
Litauen
Door de Duitschers opge
bracht Amerikaansch schip.
De algemeene toestand.
ALKMAARSCHE COURANT.
No-
Uit Washington wordt gemeld, dat de leiders van den Senaat gisteravond
aan president Roosevelt hebben medegedeeld, dat de gewijzigde neutrali-
teitswet waaruit het wapenembargo geschrapt is, vermoedelijk reeds Vrijdag
door den Senaat zal worden aangenomen. Men vermoedt, dat de wet met
een meerderheid van twee tegen één zal worden aangenomen.
De Finsche delegatie onderhandelt thans in Moskou over de Russische
eischen. Dat men er van Russische zijde prijs op stelt, dat de besprekingen
des nachts worden voortgezet wijst er op, dat Rusland zoo spoedig mogelijk
tot een beslissing wenscht te komen.
In Finland ziet men 't resultaat der besprekingen vrij optimistisch tegemoet.
De Duitsche minister van buitenlandsche zaken, Von Ribbentrop, zal heden
avond 7.35 uur Nederlandsche tijd een rede voor de nationaal-
socialisten van Dantzig houden. Men noemt deze rede van groote betee-
kenis omdat men er een regeeringsverklaring over den huidigen toestand
in ziet.
In Frankrijk ziet men, ondanks de conferentie welke Hitier, Hess en Göring
dezer dagen met alle gouwleiders hebben gehouden en waarin plannen voor
eeH nieuwe Duitsche actie zouden besproken zijn, de toekomst vol vertrou
wen tegemoet. Een bewijs daarvoor is, dat een nieuwe, voor de betrokkenen
gunstiger verlofregeling voor de Fransche frontsoldaten is ingevoerd.
Reuter meldt uit Londen:
Uit welingelichte vlootkringen worden
thans bijzonderheden medegedeeld, waaruit
blijkt, dat de Duitsche luchtmacht in de af-
geloopen week minstens 16 bombarde
mentsvliegtuigen heeft verloren in de aan
vallen op de Britsche kust en op Britsche
schepen. Hieraan wordt toegevoegd, dat
hét werkelijke aantal vermoedelijk nog
hooger is. Aan Britsche zijde zijn dertig
oooden gevallen, geen Britsch schip is
verloren gegaan, doch eenige schade is
aangericht aan het oude slagschip „Iron
Duke.''
De aanval op het convooi.
Zaterdag te 12.14 uur heeft de Duitsche
uchtmacht een aanval gedaan op een
ntsch convooi voor de kust van York-
snire. Door het vuur van de afweerbatte-
jen van de escorteerende schepen en van
e kustbatterijen, zijn minstens vier vijan-
'Jke vliegtuigen omlaag gehaald. In
€crsten aanval op het convooi is
fff11pntech schip verloren gegaan of be-
gd- Ooggetuigen verhalen, dat de
'n twee linies in zuidelijke richting
j ®n> beschermd door de oorlogsbo-
Duif5' v noorden werd een aantal
van r ,e verk®nningsvliegtuigen gezien en
vlipot tot za® men' dat vijandelijke
wolk Ulgfn' dekking zoekend achter lage
uit rf6"' c°nvooi volgden. Wanneer zij
dop],.6 ,^°tken kwamen openden de lucht-
Omstr lnjen van de sch«P€n het vuur-
men» 6f- *3'33 kwamen drie bombarde-
zoch f gtuigen uit de mist, doch zij
me onf Weer dekking hierin voor de war-
Te j Van§st van de begeleidende schepen.
vlieet,,'Ir verschenen meer vijandelijke
Oosten 'Sen *n de wolken in het zuid-
grilles e!},spoedig hierop vielen twee esca-
aan q e k van drie toestellen, het convooi
een hev,eSCOrteerende schepen openden
rich ten'?*vuur' waarvoor de aanvallers
de bomv5 Een tweede maal vielen
ku ardementsvli€gtuigen aan, doch
van het ?men Britsche jachtvliegtuigen
Was en. ^et laatste wat men zag
'riie'rs Britsche toestellen de Duit-
den geen °^gden' bet convooi wer-
dere 0ve i geplaatst en zonder ver-
haven venast het concooi de
jn, Andere aanvallen,
romen df»6 andere aanvallen wordt ver-
„South'a^,bom, welke den kruiser
tober ii rf v b®eft getroffen op 16 Oc-
ernstigp brug heeft geraakt en zonder
**et schin t aan te richten in zee gleed.
Bjj (je '°n onmiddellijk zee kiezen.
aanyallen van 16 en 17 October
aar is vastgesteld, de Duitschers
acht toestellen verloren, vermoedelijk zijn
nog twee toestellen omlaag geschoten en
het is niet zeker hoeveel vliegtuigen hun
basis hebben kunnen bereiken.
Wat betreft de hernieuwde activiteit van
de duikbooten wordt in welingelichte ma
rinekringen verklaard, dat hoewel de
Britsche scheepvaart wederom verliezen
heeft geleden, deze slechts 10 procent uit
maken van bet verlies in dezelfde periode
in 1917 van 't aantal schepen en 21 pro
cent van het tonnage.
De conclusie is, dat Duitschland definitief
de eerste ronde heeft verloren van zijn
poging een intense luchtoorlog toe te pas
sen tegen de Britsche vloot en koopvaardij.
De strijd van vliegtuigen tegen
oorlogsschepen.
De aanval op de Firth of Forth was de
eerste aanval van moderne vliegtuigen in
open strijd op moderne oorlogsschepen,
voorzien van modern afweergeschut en
geholpen door moderne jachtvliegtuigen.
De zware verliezen, welke de vijand heeft
geleden, bewijzen, dat het zeer moeilijk is
voor aanvallers te ontkomen aan het vuur
van oorlogsschepen.
De deskundigen van de marinelucht
macht zijn overtuigd, dat de Britsche
vloot thans maatregelen heeft genomen
tegen bombardementsvliegtuigen en be
reid is het hoofd te bieden aan elke ver
rassing. Men verwacht, dat Duitschland
nog meer intense aanvallen zal doen, doch
men gelooft vast, dat de verliezen, welke
dit rijk zijn toegebracht, zoo groot zijn,
dat zij eenige aarzeling zullen veroorza
ken, alvorens men overgaat tot massaaan-
vallen.
Van de neutrale mogendheden worden
nog klachten ontvangen over het opont
houd, dat wordt veroorzaakt door de con
trabandecontrole, doch te Londen verklaart
men, dat deze vertraging zal verminderen,
naarmate meer medewerking wordt ont
vangen van de neutrale scheepseigenaars.
Men verklaart, dat de goede trouw van de
geadresseerden van grooter belang is dan
de uitvoerigheid van de papieren. Men
gelooft, dat de Duitsche autoriteiten voor
nemens zijn het onderscheid tusschen be
trouwbare en niet betrouwbare geadres
seerden te bemoeilijken.
Het legerbericht van gisteravond luidt:
Activiteit van de voorhoede-elementen,
vooral in het gebied ten westen van de
Saar.
Het legerbericht van hedenochtend luidt:
Er was in den loop van den nacht geen
enkele opmerkelijke activiteit.
Uit Parijs wordt gemeld: De kalmte, die
aan het geheele front sedert Vrijdag is inge
treden, schijnt deze week niet te zullen
voortduren. Reeds in den loop van Zondag
had men een toegenomen bedrijvigheid
kunnen waarnemen van de patrouilles. Gis
ter was het niet meer het niemandsland,
waar enkele nachtelijke zwerftochten ge
houden, hinderlagen gelegd of geweervuur
gevechten geleverd werden. De tegenover
elkander liggende troepen tastten elkander
rechtstreeks aan, uit de eene stelling naar
de andere, met geweer- en mitrailleurvuur.
Zooals steeds het geval is, was de militaire
bedrijvigheid het meest intensief in den
uiterst westelijken sector tusschen de Saar
er. de Moezel. Het gebied dat door het com
muniqué van gisteravond wordt aangeduid
als „ten westen van de Saar" is de streek,
die onmiddellijk volgt op het gebied, dat
gedekt wordt door het thans zeer bekende
ravijn van Apach, over een lengte van zes
K.M. vanaf den loop der Moezel. Deze
streek wordt gekenmerkt door niet zeer
hooge, schaarsch beboschte bergkruinen,
wier meer steile hellingen zuidwaarts ge
keerd liggen, terwijl naar 't N., dat wil zeg
gen in de richting van de Duitsche stellin
gen, de hellingen veel glooiender zijn. De
Fransche stellingen zijn daarvoor in een
gunstige positie. Zij hebben tevens de lange
hellingen onder het vuur der automatische
wapens en kunnen rechtstreeks de Duitsche
stellingen bestrijden.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Bepaalde buitenlandsche bladen publi-
ceeren steeds weer gissingen, volgens
welke door Duitschland vredespogingen
gedaan worden of vredesvoorwaarden
voorgelegd worden. Zoo wordt in ver
band met een reis van Van Zeeland naar
Amerika gezegd, dat hij de voorwaarden
kent, waaronder Duitschland en de ge
allieerden bereid zouden zijn, een
vredesinitiatief van Roosevelt in over
weging te nemen.
In verband hiermede constateert het
Duitsche Nieuwsbureau: Wat betreft de
Duitsche voorwaarden, kan daarbij
slechts sprake zijn van de beginselen,
neergelegd in de Rijksdagrede van den
Führer, waarin deze de wereld een weg
naar den vrede heeft gewezen. Deze
hand des vredes van den Führer heeft
men te Londen bruut afgewezen. Cham-
berlain heeft den vrede niet gewild,
maar tot den oorlog besloten. Daarmede
is voor Duitschland de situatie eens en
voor al duidelijk. Er bestaat voor
Duitschland niet de geringste aanleiding
nieuwe voorwaarden voor een vredes
initiatief op te stellen.
De correspondent van de Times in
Riga meldt: Betrouwbare bronnen in
Kaunas berichten, dat onderhandelingen
gaande zijn tusschen Litauen en
Duitschland over den terugkeer van de
geheele haven van Memel naar Litauen
voor 55 jaar en dat de aankondiging
van een overeenkomst elk oogenblik
kan afkomen.
In dit verband gelooft men, dat de recen
te Russisch-Duitsche overeenkomst volgens
welke Duitschland zich zou terugtrekken
uit het Oosten van de Oostzee ten gunste
van de U.S.S.R. den afstand van Memel om
vatte, en dat om deze reden Duitschland
enkele weken geleden begonnen is de forti
ficaties te ontmantelen, welke met zooveel
haast gebouwd zijn. Als een aanwijzing van
het Duitsche verlies aan invloed in de Oost
zee kan gemeld worden, dat Walter Prosc
Tuck, de leider der Duitsche nationaal-
socialisten, in een Lithausche stad veroor
deeld is tot een maand gevangenisstraf en
een zware boete wegens beleediging van den
Litauschen staat. Ook de toon van de pers
doet blijken dat de gevoelens van Duitsch
land minder consideratie krijgen dan voor
dat Rusland de rol op zich nam van protec
tor der Baltische landen.
Omtrent de wedervaardigheden van de
City of Flint heeft de maritieme commis
sie een bericht ontvangen, waarin gemeld
werd, dat het schip door de aan boord ge-
gane Duitsche bemanning naar Tromsö in
Noorwegen is gebracht onder Duitsche
vlag. Het schip was uitgevaren naar Li-
verpool en Glasgow op 3 October j.1. en
het had een algemeene lading aan boord.
In New York nam men aan, dat het in be
slag was genomen, omdat de Duitschers de
aan boord zijnde goederen als contrabande
beschouwden.
Volgens in Washington ontvangen in
lichtingen is de City of Flint niet in Trom
sö gebleven, maar Zaterdag vertrokken
naar de Kolabaai, ten Noorden van Moer-
mansk, zulks in overeenstemming met het
internationale recht, dat bepaalt, dat een
onder deze omstandigheden in beslag ge
nomen schip niet in een neutrale haven
mag blijven liggen, behalve in noodtoe
stand.
Een onderzoek naar de lading.
Er zal in Amerika een onderzoek worden
Ingesteld naar de lading van de „City of
Flint".
Officieele kringen geven te kennen, dat
indien 51 procent of meer der lading uit'
contrabande zou bestaan het Duitsche schip
volgens het internationale recht tot in be
slagneming zou hebben mits de bevrachters
of de kapitein weten, dat contrabande werd
vervoerd.
Indien de regeering der Vereenigde Staten
zou vaststellen, dat de lading voor minder
dan 50 procent uit contrabande bestond, zou
zij aan de regeeringen van Duitschland en
Rusland vragen de „City of Flint" vrij te
laten.
De maritieme commissie geeft te kennen
dat de „City of Flint" 5000 ton producten
aan boord had, o.m. spek, graan, vet,
vleesch, appelen, katoen, naaimachines,
tractors, aardpek, verschillende andere
machines en smeermiddelen
Over de in beslagneming van de „City of
Flint" schrijft de New York Herald Tribune:
„Het algemeene gevoelen te Washington
was, dat Duitschland, zelfs indien zou wor
den vastgesteld, dat het gehandeld heeft
volgens de regelen, een psychologische
blunder heeft gemaakt, welke de Ameri-
kaansche openbare meeningg van dat land
zou kunnen vervreemden. De in beslag
neming zal een krachtigen weerslag vinden
bij de debatten in den senaat over de neu-
ttaliteit".
Geen passagiers aan boord.
Volgens een bericht van Havas uit Was
hington heeft Naccarthy, de vicepresident
van de Usa Line, de reederij van de „City
of Flint" verklaard, dat het schip geen pas
sagiers aan boord had. Hij voegde hier aan
toe geen enkele bericht te hebben ontvan
gen over de in beslag neming. Hij weigerde
commentaar te geven.
De „City of Flint" heeft indertijd 220 pas
sagiers opgepikt van de Athenia.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
Wie voor zijn leven
vecht, houdt vaak
geen rekening met
zijn buren.
Als het gaat om het zelfstandig voortbe
staan van oorlogvoerende staten en om het
behoud van leven en bezittingen der -eike
ren, is het belang om den oorlog niet te ver
liezen zoo groot, dat men geen middelen
ongebruikt laat om een nederlaag te voorko
men.
En wanneer daarom twee krachtige en
machtige staten als Engeland en Duitsch
land den strijd hebben aangevangen en geen
van beiden dien wil eindigen voor de tegen
stander ten volle aan de hem gestelde
eischen zal hebben voldaan, dan is dit een
krachtproef waarvan de uitslag niet moei
lijk te voorspellen is.
Dan wordt het een strijd op leven en
dood, een strijd die met afwisselend geluk
door beide partijen zal worden gevoerd,
maar waarbij men tenslotte niet van een
overwinnaar zal kunnen spreken.
Omdat beide groote mogendheden elkaar
zoo zullen uitputten, dat ook de zoogenaam
de overwinnaar een enorm verlies aan men-
schenlevens en aan kostbaar nationaal bezit
zal moeten boeken.
"Wij staan nog maar aan het begin van
dien grooten strijd en niemand kan voor
spellen hoe deze zich verder zal ontwikke
len.
Zal Italië zich buiten den oorlog houden?
Er is op dit oogenblik geen reden om iets
anders te veronderstellen vooral nu met het
drievoudig verbond Italië's wensch, een
neutraal Balkanblok, waarschijnlijk verwe
zenlijkt zal worden.
Zal Vadertje Stalin zijn roode troepen
met hun ontuitputtelijken voorraad moder
ne wapenen over de grens sturen om
Duitschland een handje te helpen?
Ook dat is onwaarschijnlijk omdat het niet
overeenstemt met de mentaliteit waarvan
de Russen tot dusver hebben blijk gegeven.
Die hebben eenvoudig de kastanjes opge
geten, welke Duitschland voor hen uit het
vuur had gehaald, die hebben de Baltische
staten vrijwel tot Russisch gebied gemaakt
zonder er één schot voor te lossen.
En het is de groote vraag welke houding
zij zullen aannemen als zij op ernstig ver
zet dreigen te stuiten.
Het feit, dat zij den koppigen Saradjogloe
die ondanks alle Moskousche besprekin
gen zijn democratische vrienden niet in den
steek liet met een Russisch oorlogsschip
thuis gebracht hebben en met de Turken in
Istanboel geklonken en gedronken hebben,
doet vermoeden, dat Rusland allerminst op
moeilijkheden met Engeland gesteld is.
En wanneer het Amerika in gelijke mate
ontzien wil, dan zal men zich te Moskou de
sympathie der Ver. Staten met de Scandi
navische landen herinneren en aan Finland
geen eischen stellen waartegen dit land zich
met geweld van wapenen zou moeten ver
zetten.
Het feit, dat men in Rusland eenerzijds
op de Turksche vriendschap blijft prijs
stellen en anderzijds een vergrooting van
het handelsverkeer mët Engeland over
weegt, doet sterk vermoeden, dat Duitsch
land in den strijd tegen de democratische
staten op daadwerkelijke militaire hulp van
Rusland niet behoeft te rekenen.
Dan staat Duitschland dus alleen voor de
uiterst moeilijke en onoverzienbare taak,
zoowel Engeland als Frankrijk te overwin
nen.
Dan zal het om successen van zijn legers
te kunnen melden de Maginotlinie moeten
doorbreken en dan zullen de Duitsche sche
pen of de Duitsche luchtmacht den strijd
moeten winnen van de Engelsche oorlogs
vloot, welke de machtigste en best bewa
pende ter wereld is.
En wanneer binnen afzienbaren tijd
mocht blijken, dat het dit alles niet kan vol
brengen en de geallieerde staten desondanks
van geen vrede zonder volkomen onder
werping willen weten, dan komt wellicht
de tijd, dat men met moreele overwegingen
geen rekening meer houdt omdat alles er
dan uitsluitend op gericht is, den tegenstan
der zoo zwaar mogelijk te treffen.
Wie kan voorspellen of in den tijd, dat het
om leven of dood zal gaan, neutrale staten
als België en Nederland gespaard zullen
worden? Zelfs de geschiedenis der laatste
weken heeft bewezen, dat een kleinigheid
soms een opzettelijk uitgelokte kleinig
heid voldoende is om volkenrechtelijke
afspraken zonder meer ter zijde te schui
ven.
Het zwaard in dit geval het moderne
krijgstuig is een machtig wapen, maar
het woord, dat de toeschouwende neutralen
tot sympathie of antipathie tegen een der
strijdende partijen moet opwekken, is daar
naast een niet te verwaarloozen factor.
Engeland heeft zijn ministerie van voor
lichting, dat zoo mogelijk elke daad van
Duitsche zijde als een misdaad tegen het
volkenrecht zal voorstellen. Duitschland
heeft een man als minister Göbbels, die niet
zal nalaten te trachten de oogen der wereld
te openen voor de zijns inziens meest per
fide Engelsche oorlogsdaden.
Deze Rijksminister heeft zich niet ont
zien openlijk te verkondigen, dat het Ame-
rikaansche passagiersschip de Athenia op
last van den Britschen marine-minister
Churchill tot zinken zou gebracht zijn.
Engeland zou dus, reeds in de eerste da
gen van den oorlog, willens en wetens een
der afschuwelijkste misdaden gepleegd heb
ben door een groep Amerikanen ter dood te
brengen alleen en uitsluitend om de schuld
daarvan op Duitschland te kunnen schui
ven.
De Britsche marine acht deze beschuldi
ging te fantastisch om er ernstig op te ant
woorden. Waarschijnlijk denkt men daar
aan het spreekwoord „zooals de waard is
vertrouwt hij zijn gasten", maar alleen al
het feit dat oorlogvoerende partijen elkaar
openlijk van dergelijke monsterlijkheden
beschuldigen, doet den neutrale toeschou
wers onwillekeurig met een angstig voorge
voel bedenken wat er nog zal kunnen ge
beuren als de oorlog in een stadium komt,
dat men zich door moraal en fantsoen niet
langer kan laten leiden.
Er is een ander Hollands spreekwoord,
dat zegt, dat een kat die in het nauw zit
rare sprongen kan maken.
Het is voornamelijk voor België en Ne
derland met hun uiterst gevaarlijke geogra
fische ligging te hopen, dat er een vrede
door overleg zal komen vóór men in den
ty'd der rare sprongen ook de bewoners van
deze neutrale staten in het krijgsgeweld zal
kunnen betrekken.