De prijspolitiek en de distributiemaatregelen
^meester Adolphe Max
van Brussel overleden.
Een manifest van de com
munistische inter
nationale.
Sinds ru?m r' W°rden'
Fransche leoerberichten.
het Duitsche legerbericht.
Uiteenzetting van minister Steenberghe
op Persconferentie te Den Haag.
Woorden van waardeering
voor de Ned. pers.
BLAD.
föuitmiand
Gistermiddag is de burgemeester van
Brussel, Adolphe Max, overleden.
Adolphe Max was sinds 1909 burgemeester
de Belgische hoofdstad en heeft in die
Tedanigheid in de eerste oorlogsmaanden
1914 met de Duitschers onderhandeld
va" de overgave van Brussel, opdat deze
0 d met haar historische gebouwen niet
zou worden blootgesteld aan een bombar
dement door de artillerie. Max was de libe
rale beginselen toegedaan en heeft als libe
raal zitting gehad in de Belgische Kamer,
waar hij voorzitter was van de fractie der
linksgeoriënteerde liberalen. Hij was minis
ter van staat.
Ir binnen- en buitenland heeft de popu
laire Brusselaar, die steeds voor de belangen
van zijn stad op de bres stond, een groote
bekendheid verworven.
Wegens zijn verdiensten gedurende de
oorlogsjaren werd de Noordboulevard te
Brussel later verdoopt tot Boulevard Adolphe
Max.
Nader wordt gemeld:
Max werd op 31 December 1869 te Brussel
geboren en is dus bijna 70 jaren oud gewor
den. Van 1894 ot 1903 was. hij onderschei
denlijk lid van de provinciale staten van
Brabant, lid van den gemeenteraad en sche
pen van Brussel.
Toen de Duitsche troepen in 1914 te Brus
sel aankwamen, weigerde hij onder het
Duitsche gezag zijn functie voort te zetten.
Hij eischte volledige vrijheid van actie. Hij
protesteerde krachtig tegen het optreden
van het bezettingsleger en streed voor de
rechten van zijn medeburgers en de verla
ging der belastingen en requisities. Hij was
oprichter van het Comité National. Op 26
September 1914 werd hij gearresteerd en in
de Vesting Namen opgesloten, vanwaar hij
later naar Duitschland werd gezonden.
De koningin bij overlijden aanwezig.
Burgemeester Max is overleden aan long
ontsteking, nadat hij bedlegerig geworden
was door een aanval van griep. Koningin
Elisabeth, die den burgemeester juist een
bezoek bracht, was bij zijn sterfbed aanwe
zig.
Donderdag begrafenis
De teraardebestelling van burgemeester
Max zal op 9 November geschieden.
In zijn laatsten wil heeft hij den wensch te
kennen gegeven, dat zijn begrafenis zonder
eenig officiëel vertoon, zender redevoerin
gen en zonder muziek in den stoet zal plaats
vinden.
Op den dag der begrafenis zal het stoffe
lijk overschot van den burgemeester in het
stadhuis worden opgebaard.
Italië zal zich bij de winnende
partij voegen.
Aan den vooravond van den 22en
verjaardag der bolsjewistische revolu
tie, heeft de communistische interna
tionale een manifest gepubliceerd,
waarin zoowel Duitschland als Frank
rijk en Engeland worden aangevallen,
manifest worden de „bourgeois"
Wordtm8en gelaakt- die in oorlog zijn en
der 6en ker°eP gedaan op de arbeiders
^rlogvoerende landen in opstand te
HetVegen ^un regeeringen.
dat\ h'er eenige verrassing gewekt,
tot etnmanifest blijkbaar ook gericht is
bevvfjU'tsche arbeiders. Ook Italië wordt
vva 'Sd omdat het afzijdig staat en af-
°m zich bij de winnende partij te
scharen
Engeland, Frankrijk en Duitschland,
lo°° vervolgt het manifest, voeren oor-
5 .,on! de wereldoverheersching, de
Pi alistische landen, die laat in de
2j. na der koloniale expansie getreden
F» ftri'iden tegen de Engelsche,
ransche en Amerikaansche wereld-
0 gem°nie. Zij wenschen in hun voor-
ste]..een nieuwe verdeeling te bewerk-
ven Sen Van de grondstoffen, de le-
DatS1^ld('elen' het goud en dc koloniën.
oorlo*3 06 Ware heteekenis van dezen
«0 welke onrechtvaardig, reac-
°orlo u" imperialistisch is. Zulk een
nipt S door de arbeidende klassen
•che imnp lwee jaar kwellen de Japan-
*Ün onaf*/ slen China, dat vecht voor
Degelijkheid.
"^ratiseïi^0'8 dictatuur werpt nu het de-
'dersorea mas^er at onderdrukt de ar-
Van oorlJriSaties en stelt een bewind in
ö'et-oorl05 en terreur. In de oorlog- en
P°is-dicta,VOerendc landen pleegt de bour-
Ners, doUUr brutaalweg roof op de ar-
n loonri'i0', 'lun werkuren te verlengen,
"^dzakeljik e Ver'aëen en den prijs der
e artikelen te verhoogen. Een
handvol speculanten en klaploopers pro
fiteert van het bloed en het lijden der ar-
beiders.
Gelooft hen niet, die U oproepen
onder leuzen van nationale eenheid.
Hat hebben de arbeiders gemeen met
de kanonnenfabrikanten en de hande
laars in menschenbloed? De bourgeoisie
zou dezen oorlog niet hebben kunnen
beginnen zonder den hulp van de ver-
radelijke leiders der sociaal-democra
tische partijen. Er dient een éénheid
van krachten te komen voor den strijd
tegen den oorlog, tegen de reactie en
bet kapitaal. Zulk een éénheid is
thans mogelijk, doch alleen zonder en
tegen de leiders van de sociaal-demo
cratie, die volledig is overgegaan in
dienst van de imperialisten.
De Komintern roept de arbeiders op het
Chineesche volk te beschermen tegen de
imperialistische indringers. Zy roept de
arbeiders op zich te keeren tegen hen, die
den oorlog willen voortzetten en te
eischen, dat de echtgenooten, zoons en
broeders teruggebracht worden uit de
loopgraven.
Het legerbericht van gisteravond luidt:
„Groote bedrijvigheid der wederzijdsche
luchtmacht. In een hevig gevecht hebben
negen Fransche jachttoestellen een aanval
gedaan op een groep van 27 Duitsche ja
gers. Negen Duitsche toestellen werden
neergehaald. Tenminste zeven kwamen op
ons gebied terecht. Onze patrouille keerde
voltallig en ongedeerd terug."
Het Fransche legerbericht van heden
ochtend luidt: een kalme nacht.
OVERLEG DER OSLOSTATEN.
Over de bijeenkomst van de Oslostaten te
Kopenhagen schrijft Ekstrabladet in een
hoofdartikel: De Oslogroep moet een heeie
reeks economische problemen betreffende
de neutraliteit behandelen. De ter behande
ling staande kwesties zijn moeilijk, want
beide oorlogvoerende partijen moeten wor
den bevredigd en men wenscht het even
wicht tusschen hen te bewaren. O.m. is er de
kwestie der oorlogscontrabande, het verblijf
van oorlogsschepen in de nationale wateren,
het vliegen over nationaal gebied, het moge
lijk interneeren van op nationaal gebied ko
mende combattanten, de behandeling van
prijzen en prijsbemanningen, de maatregelen
voortvloeiende uit de blokkade etc. Als
grondslagen neemt Oslo de aanvaarding van
de Haagsche conventie van 1907, de verkla
ring van Londen van 1909 en de Noorsche
neutraliteitsregels, die in Mei 1938 bekend
zijn gemaakt. Deze laatste berusten op de
beide eerstgenoemde documenten, waarbij
rekening wordt gehouden met de oorlogs
praktijken sedert 1909 en de daarop betrek
king hebbende problemen. De voornaamste
moeilijkheid is de afwezigheid van een alge
meen erkende conventie, waaraan men zou
kunnen refereeren.
DE „CITY OF FLINT."
De Duitsche vlootattaché te Oslo,
schout-bij-nacht Steffan, heeft zich in
verband met „City of Flint"-affaire naar
Bergen begeven. Men gelooft thans, dat 't
Amerikaansche schip verscheidene dagen
te Bergen zal blijven.
Uit Oslo wordt gemeld, dat de comman
dant van de Duitsche prijsbemanning aan
boord van de City of Flint het anker heeft
uitgeworpen in Haugesund op bevel van
de Duitsche „Schwaben", dat langs voer en
de City of Flint praaide. De wapens van de
prijsbemanning zijn in beslag genomen
door de Noorsche autoriteiten. Het zijn o.m.
een machinegeweer, zestig handgranaten en
twintig brandbommen.
Uit Oslo wordt gemeld: De kapitein van
de „City of Flint" heeft in een voor Ame
rika bestemde radio-uitzending verteld
over de zwerftochten van zijn schip. Te
Moermansk, zoo zeide hij, had hij vergeefs
getracht zich met den Amerikaanschen
ambassadeur in Moskou in verbinding te
stellen. Na langs de Noorsche kust bege
leid te zijn door een Noorsch oorlogsschip,
ontmoette het schip de Duitsche vracht
boot „Schwaben", die de prijsbemanning
opdracht gaf koers te zetten naar Hauge
sund en daar het anker uit te werpen.
De prijsbemanning van de „City of
Flint" zal geïnterneerd worden in het Ko-
ningsvingerfort bij de Zweedsche grens,
tezamen met de Duitsche vliegers, die
eenigen tijd geleden aan de zuidkust van
Noorwegen werden gered.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Westen, behalve geringe activiteit
van verkenners en zwak artillerievuur aan
beide zijden, geen noemenswaardige ge
vechtshandelingen.
Bij luchtgevechten werd een Britsch vlieg
tuig bij Mainz en twee Fransche vliegtuigen
bij Saarlautern omlaag geschoten.
DE PERS OVER DE REDE VAN
MOLOTOF.
Het opmerkelijke punt in de redevoering
van Molotof is volgens de Engelsche bladen,
dat hij opnieuw de Russische neutraliteit
heeft bevestigd.
De Daily Telegraph schrijft: „Midden in
deze verbijsterende interpretatie der gebeur
tenissen en verdraaiing van waarden, die ten
doel heeft de aandacht af te leiden van de
werkelijkheid, brengt Molotof een nadruk
kelijke en begrijpelijke verklaring, n.1. dat
de Sovjet-Unie neutraal zal blijven en weer
stand zal bieden aan alle pogingen om haar
in een ooi log te sleepen. Dat is een verzeke
ring, die misschien niet aangenaam is voor
Duitschland, maar die groote voldoening in
Finland moet wekken".
SPOORWEGONGELUK.
Uit Reichenberg wordt gemeld: Tusschen
Eger en Pilsen is een uit negen wagens
bestaande trein ontspoord tengevolge van
een instorting. Vijf menschen kwamen om
het leven, vijf werden zwaar- en zeven
lichtgewond.
Minister Steenberghe gaf op de Vrijdag
gehouden persconferentie (hierover elders
in dit nummer) de volgende uiteenzetting:
De internationale spanningen, welke
sedert einde Augustus bestonden, hebben
het noodzakelijk gemaakt daadwerkelijk
uitvoering te geven aan 9 economische
noodwetten, welke einde Sept. 1938 na een
snelle behandeling door de Staten-Gene-
raal werden aangenomen en waarvan er
acht op 1 Juli LI. na een nieuwe, grondige
behandeling in nieuwen vorm in werking
zijn getreden. Op 28 Augustus en 1 Septem
ber j.L werd een reeks van Koninklijke Be
sluiten en Ministerieele beschikkingen afge
kondigd. Nadien is nog menige maatregel
gevolgd. De materie van deze maatregelen
is niet alleen veelomvattend, doch zij grijpt
ook diep in het geheele economische leven
van ons land in. Zoo was het noodzakelijk
de distributie van bepaalde goederen ter
hand te nemen en te richten op een bij den
abnormalen toestand passend verbruik, ter
wijl met het vormen en aanhouden van
zekere voorraden, zoo mogelijk in nog ster
kere mate moest worden voortgegaan. Ook
was een toezicht op het prijspeil terstond
noodzakelijk, ten einde het den consument
niet door te zware lasten onmogelijk te ma
ken in zijn noodzakelijk levensonderhoud te
voorzien. Tenslotte kan worden gewezen op
de verschillende maatregelen, welke ten
doel hadden den in- en uitvoer onder con
trole te stellen.
Deze ingrijpende, doch voor onze econo
mische weerbaarheid zoo noodzakelijke
maatregelen hebben niet nagelaten ook wel
eens nadeel te berokkenen Dat niettemin
van alle zijden zooveel medewerking is on
dervonden in deze moeilijke tijden stemt tot
groote erkentelijkheid. De gedachte, dat de
opofferingen gemakkelijker worden gedra
gen, wanneer- men begrijpt, dat zij in alle
redelijkheid worden gevraagd, heeft mij
onder meer aanleiding gegeven tot het hou
den van deze conferentie.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen werd ruimschoots gebruik gemaakt;
ruim 100 vragen werden ontvangen. De
vragen en antwoorden werden gerangschikt
en in boekvorm dezer dagen aan u toege
zonden. Alvorens u in de gelegenheid te
stellen tot het vragen van nadere inlichtin
gen' moge ik enkele algemeen punten, welke
goeddeels ook in de ingezonden vragen tot
uiting kwamen, in het bijzonder naar voren
brengen.
lo. De voorbereidingsmaatregelen.
De critiek, die tot nu toe is geuit, heeft
hierin bestaan, dat eenerzij ds de voorraad-
vorming niet groot genoeg geweest is, an
derzijds, dat de voorbereiding van de distri
butie en daarmee samenhangende admi
nistratieve maatregelen niet voldoende vóór
den oorlog heeft plaats gehad.
Wat de voorraadvorming betreft moge ik
er op wijzen, dat noodzakelijke voorraden
voor een redelijken termijn wel degelijk
zijn gemaakt en dat hiervoor millioenen
zijn uitgegeven. Aan het aanleggen en het
houden van grootere voorraden waren gren
zen gesteld door de financieele mogelijkhe
den. Om een enkel voorbeeld te noemen,
zou voor een voorraad grean, veevoeder-
graan inbegrepen, voor 1 jaar een kapitaals
uitgave voor den aankoop van plm. f 73
millioen noodig zijn geweest, terwijl de ren
te over dat bedrag 2.190.000 per jaar zou
hebben bedragen. De opslagkosten, waar
voor slechts een zeer globale berekening
mogelijk is, zouden voor zoo'n voorraad
naar schatting 16.000.000 per jaar hebben
bedragen.
Afgezien echter van de bezwaren van
financieelen aard bestaan tegen een zooda-
nigen grooten voorraad ook technische en
economische bezwaren. Om eens een voor
beeld te noemen: de opslagcapaciteit van
granen is niet groot genoeg voor eenigszins
omvangrijken voorraad van bijvoorbeeld 1
jaar. Er zouden meer silo's moeten zijn bij
gebouwd, waarmede groote bedragen zou
den zyn gemoeid. Deze silo's zouden weer
leeg komen te staan, wanneer de noodzaak
voor het houden van groote voorraden niet
meer zou bestaan. Een zoodanige overcapa
citeit zal wellicht een nadeeligen invloed
uitoefenen op de opslagtarieven en daar
mede op de positie van de veemen.
Overigens moet men bedenken, dat het
tijdstip van het uitbreken van een oorlog nu
eenmaal niet valt te voorspellen, zoodat de
regeering, indien zij een keer begonnen is
met het aanleggen van groote voorraden te
bevorderen, daarmede jarenlang zou moeten
voortgaan. Jarenlang zal men dus groote
voorraden aanwezig weten, die eventueel
geregeld moeten worden ververscht. In het
algemeen heeft dit een prijsdrukkenden in
vloed op de markt, hetgeen tot gevolg heeft,
dat de handel minder geneigd zal zijn te
koopen met gedeeltelijke terzijdeschuiving
van den handel, hetgeen juist niet de bedoe
ling is.
Wat de critiek op de voorbereiding van
de distributie en daarmee samenhangende
administratieve maatregelen betreft, moge
er op worden gewezen, dat tal van admi
nistratieve maatregelen (inlichten van ge
meentebesturen, drukken en opleggen van
distribtie-noodkaarten en dergelijke) reeds
vóór den oorlog genomen waren. De maat
regelen van voorbereiding en uitwerking
van afzonderlijke distributies, waaraan hoo-
ge kosten verbonden zijn, konden echter
niet worden genomen, omdat de voorberei
ding samenhangt met de posities bij de gros
siers en den detailhandel op het moment,
waarop de distributie aanvangt. Had men
anders gedaan dan zou dit tot noodzakelijk
gevolg hebben gehad, dat men op geregelde
tijden de reeds gereed liggende distributie
maatregelen telkens weer aan de gewijzig
de omstandigheden zou moeten aanpassen,
hetgeen groote bedragen aan administratie
ven arbeid zou kosten en vele beslommerin
gen voor het bedrijfsleven zou medebren
gen.
2o. Prijspolitiek.
Ook de door de regeering gevolgde prijs
politiek heeft nogal critiek ondervonden.
Deze bestond hierin, dat men zich afvroeg
waarom door de betrokkenen niet van den
aanvang af met de vervangingswaarde reke
ning mocht worden gehouden.
De Regeering heeft zich op het standpunt
gesteld, dat een voorzichtige prijspolitiek,
welke een rustige prijsontwikkeling zonder
groote schokken en met behoud van het zoo
noodzakelijke evenwicht in de bestaande
prijsverhoudingen waarborgt, in 's landsbe
lang moet worden geacht. Daarbij behoefde
niet aanstonds met de vervangingswaarde
rekening te worden gehouden, waarmede
niet gezegd wil worden, dat het beginsel der
vervangingswaarde geen beteekenis heeft
bij de waardeering van de voorraden. Even
wel moet ook op andere factoren worden
gelet bij het bepalen van een prijspolitiek.
Zoo zal de grootte der voorraden en de on
zekerheid der huidige prijsbeweging daar
op van invloed zijn. Het werd niet noodig
geoordeeld zich reeds dadelijk te richten
naar de vervangingswaarde van de veelal
voor geruimen tijd voldoende voorraden.
Voorts moge nogmaals worden gewezen
op het groote belang, dat er voor de geheele
bevolking aanwezig was om een wilde en
ongemotiveerde prijsopdrijving tegen te
gaan. Indien dit niet was geschied, zouden
de kosten van levensonderhoud reeds thans
op bedenkelijke wijze zijn gestegen. Immers
prijsverhooging van de eerste levensbehoef
ten schept een drang tot verhooging der
loonen. Een dergelijke verhooging vermeer
dert de productiekosten, zoodat de produ
cent weer genoodzaakt wordt de prijzen van
zijn producten te verhoogen. Het is duide
lijk, dat, indien de regeering zich niet als
eerste doel had gesteld een stijging van de
kosten van levensonderhoud zooveel moge
lijk tegen te gaan, de prijzen zich reeds
thans als het ware omhoog hadden ge
schroefd tot een onder de huidige omstan
digheden zeer ongewenscht peil.
Nu zou men hiertegen kunnen aanvoeren,
dat de Regeering dan van haar bevoegdheid
gebruik kan maken om maximumprijzen
vast te stellen. Aan het invoeren van maxi
mumprijzen zyn echter bezwaren verbon
den zoowel van administratieven, organi-
satorischen als van financieelen aard. Bo
vendien moet worden bedacht, dat, indien
de gestelde maximumprijzen onder het
wereldpeil liggen hetgeen, willen ze aan
hun doel beantwoorden, onder de huidige
omstandigheden reeds spoedig het geval zal
zijn de aanvoer der goederen ons land
voorbij zou gaan, tenzij wederom andere
maatregelen hiertegen zouden worden ge
troffen. Een en ander heeft der regeering
aanleiding gegeven vooralsnog geen maxi
mumprijzen vast te stellen. Als het noodig
mocht worden, bijvoorbeeld als de ketting-
handel weer zou ontstaan, zal zij echter
niet aarzelen daartoe over te gaan.
Intusschen is het vraagstuk der vervan
gingswaarde in beteekenis verminderd,
doordat de bij het uitbreken van den oorlog
aanwezige voorraden, geleidelijk worden
opgeruimd. De tot nu toe genomen maatre
gelen droegen vooral een. incidenteel ka
rakter. Ik vind thans aanleiding om tot een
meer systematische behandeling van het
prijsprobleem over te gaan. Voor een na
dere uitwerking hiervan moge ik verwijzen
naar het communiqué, dat Dinsdagavond
1.1. werd gepubliceerd.
3o. Landbouwpolitiek.
Zooals ook reeds in mijn radiorede van 24
Oct. 1..1 is betoogd, is de politiek van de re
geering er op gericht, dat de landbouw een
redelijken prijs voor zijn producten ont
vangt. In dit verband wijs ik op de onlangs
plaats gevonden verhooging van de richt
prijzen van de akkerbouwproducten en op
de verhooging van den groothandelprijs voor
boter. Verwacht mag worden, dat die hoo-
gere prijzen de productie van landbouw-
artikelen, welke voor de voedselvoorzie
ning onontbeerlijk zyn, zullen stimuleeren.
Niet alleen door het geven van hoogere
prijzen tracht de regeering de positie van
den landbouw te versterken. Men denke aan
de hulp en voorlichting, welke de land- en
tuinbouw van den Landbouwvoorlichtings-
dienst in nog grootere mate dan voorheen
ontvangt. Met dezen maatregel wordt mede
beoogd zooveel mogelijk uit den vaderland-
schen bodem te halen voor een zoo goed mo
gelijke voedselvoorziening.
Niettemin blijven we, zy het ook in min
dere mate dan in 1914, afhankelijk van den
aanvoer van grondstoffen uit het buiten
land. In het bijzonder geldt dit voor het vee
voeder. Vandaar dat juist het vraagstuk van
de veevoedervoorziening de volle aandacht
van de Regeering heeft.
Wat de genomen maatregelen betreft
moge allereerst worden gewezen op de aan
zienlijke regeeringsaankoopen van buiten-
landsche tarwe, welke reeds lang voor den
oorlog hebben plaats gehad. Bovendien is
sedert 1 Sept. door de bemoeienissen van de
regeering een groote hoeveelheid graan uit
het buitenland aangevoerd, terwijl momen
teel nog aanzienlijke hoeveelheden graan en
andere veevoeders onderweg zijn naar ons
land.
IAlles bijeengenomen kan worden gezegd,
dat onze veevoederpositie thans niet onbe
vredigend is, hoewel uiteraard door de
groote afhankelijkheid van het buitenland
onder de huidige omstandigheden voor de
toekomst niets met zekerheid valt te voor
spellen.
Ook op het gebied van de veevoedering
zal de voorlichting van den Landbouwvoor-
lichtingsdienst bevorderen, dat de bedrijfs
voering hier te lande zoo economisch en
rationeel mogelijk wordt Ingericht, terwijl
naast de productie van veevoeder ook groo
te aandacht wordt geschonken aan de con
serveering van veevoederproducten. In dit
verband kan worden gewezen op het stoo-
men van aardappelen en het drogen van
gras, dat door de regeering wordt gestimu
leerd.
4o. Distributie.
Ook met betrekking tot dit onderdeel
van de Regeeringsbemoeienis is critiek uit
geoefend. De regeering heeft als algemeene
richtlijnen gesteld, dat niet eerst bij een
tekort tot distributie moet worden besloten.
Reeds eerder, wanneer de wenschelykheid
dringt om een tekort te voorkomen, moet
tot distributie worden overgegaan. Het al
gemeene doel, dat hierbij voor oogen staat
is te zorgen, dat iedere Nederlander de mo-
gelijkheid behoudt om zyn aandeel in de
aanwezige levensmiddelen te ontvangen.
Hoewel het publiek in het algemeen een
juist begrip heeft getoond van de zware
taak, welke onder de huidige omstandighe
den op de Regeering rust, moge met betrek
king tot de distributie nogmaals een beroep
op aller medewerking worden gedaan; men
verlieze zijn kracht niet in detail-critiek.
Het is goed. te bedenken, dat het voorbe
reiden en uitvoeren van een regeling,
waarbij 8 millioen menschen individueel
zyn betrokken zeer omvangrijk en dus ook
zeer moeilijk is.
5o. Scheepvaart.
Een belangrijke plaats in de economische
verdediging wordt het behoeft wel geen
nader betoog ingenomen door de scheep
vaart. Daar dit echter een onderdeel vormt
van de internationale politiek, moet ik vol
staan met mede te deelen, dat de Regeering
en met name de Ministers van Buitenland-
sche Zaken en van Economische Zaken, de
volle aandacht aan de scheepvaart schen
ken. De aard van het onderwerp leent zich
echter niet tot publicaties.
Bij de beantwoording van de vragen ben
ik dan ook een enkele maal, ook op ander
gebied bijvoorbeeld over de vermelding van
voorraadcijfers, minder openhartig geweest,
dan door u wellicht gewenscht wordt.
Het onderwerp van deze conferentie is
zeer omvangrijk. Het groote aantal vragen,
dat is binnengekomen bewijst, hoe groot de
belangstelling voor de economische verde
diging van ons land is. Dat er na de ant
woorden, welke u ontvangen hebt, nog tal-
looze vragen overblijven, ligt, gezien deze
belangstelling, voor de hand. Ik ben gaarne
bereid u verdere inlichtingen te geven. Al
vorens hiertoe over te gaan, stel ik er prijs
op mijn groote waardeering te uiten over de
wijze, waarop het overgroote gedeelte der
Nederlandsche Pers zijn taak in deze moei
lijke dagen heeft vervuld. De Nederlandsche
Pers heeft opnieuw getoond, op welk hoog
peil de Nederlandsche journalistiek staat.
Met begrip voor de noodzaak der maatre
gelen en voor de moeilijkheden, waarvoor
wij komen te staan, heeft de Pers opbou
wende critiek geleverd. Menige goede wenk
in deze critiek is ook voor de regeering van
beteekenis geweest en zij is u voor uw werk
erkentelijk.
DE DUITSCHE LUCHTAANVALLEN OP
ENGELSCHE VLOOTEENHEDEN.
Voor vertegenwoordigers van de buiten-
landsche pers heeft gister te Berlijn een
deskundige var. het luchtwapen uiteenzet
tingen gegeven over de Duitsche luchtaan
vallen op Engelsche vlooteenheden op de
Noordzee en aan de Engelsche kust. Hij
gaf een overzicht van vijf van deze aanval
len, waaraan hij toevoegde: „Sindsdien
hebben zich in de Noordzee geen groote
Engelsche oorlogsschepen en daarmede ook
geen loonende doelen voor bommenwerpers
vertoond. Gebleken is, dat de Engelsche
vloot niet meer de meesteres van de Noord
zee is. De Duitsche heerschappij in de
lucht boven de Noordzee beteekent tevens
de beheersching van deze zee".
Op hem gestelde vragen antwoordde de
deskundige nog, dat tot dusverre geen
luchtaanvallen op de Engelsche kust, maar
alleen op Engelsche oorlogsschepen onder
nomen zijn. Deze schepen werden echter
voor een deel aan de kust van Schotland
aangetroffen.
EEN VACCINE TEGEN TETANUS.
Er is te Parijs een vaccine tegen tetanus
(stijfkramp) ontdekt. De academie van we
tenschappen heeft gistermiddag de kennis
geving ontvangen, dat Ramon en Lemayer
erin geslaagd zijn dit vaccine te maken. De
experimenten hebben bewezen, dat het
vaccine mensch en dier een sterke en duur
zame immuniteit verleent tegen tetanus.
Deze ontdekking is van zeer bijzonder
belang in den huidigen oorlogstijd, nu
tetanus een der meest gevreesde ziekten
vormt.
DE THETIS.
Engelsche deskundige hebben gisteren
het torpedomagazijn van de Thetis onder
zocht. Het resultaat zal eerst bekend wor
den, wanneer het onderzoek naar het ver
gaan van de duikboot heropend zal zijn.
Den geheelen dag heeft men besteed aan
het leegpompen van den onderzeeër en bij
vloed dreef de duikboot voor het eerst se
dert twee weken. Alles is thans gereed om
de Thetis naar een haven te sleepen.
DE STRIJD TEGEN DE
„BURGERLIJKE GEWOONTE" IN
ITALIË.
Na de campagne in de pers tegen het ge
bruik van den stijven boord, het schuine
handschrift, den handdruk en in het alge
meen tegen „burgerlijke gewoonten" schij
nen nieuwe campagnes in Italië te worden
op touw gezet tegen het gebruik om bij
wijze van groet den hoed af te nemen. Ter
ondersteuning van hun standpunt hebben
de dagbladen uit de Italiaansche archieven
documenten opgedoken, waarin het afne
men van den hoed belachelijk wordt ge
maakt.
BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
DUITSCHLAND.
Het Engelsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat de Engelsche luchtmacht
gister geslaagde verkenningsvluchten bo
ven West-Duitschland gemaakt heeft en
een aantal waardevolle foto's heeft geno
men. Eén toestel Is nog niet teruggekeerd.