SPIT...
KLOaSTERBALSEM
SS%»tvan8e°_
vertegenwoordigers der
dominions in frankrijk.
ambassadeur.
diii oaarsche reservisten naar
bu huis gezonden.
ne chineesche pers over de
houding van amerika.
orgaan der rexisten verboden.
buitenlandsche vliegtuig-
aankoopen.
koning victor emmanuel
zeventig jaar.
samenzwering ten behoeve van de
flesch benzine naar koning
faroek geworpen.
teruE JT j a1' in het r«tuig zat- kcerde
de uitslag der zwitsersche
Het d verkiezingen.
v°°r dan 'nitieve resultaat der verkiezingen
de militaire maatregelen
in zwitserland.
herdenking van dood van
ataturk.
Nieuws in 't kort.
HENSBROEK
de veranderde bouwvoor
schriften.
AKKER'S
BRIEVEN UIT BERLIJN.
TWEEDE BLAD
Quitenland
l939^ats vinden a.s. Dinsdag,
zal P' -„jcter van buitenlandsche zaken,
"heeft gister sir Robert Clive, den
spa deur van Groot-Britannië te
va gistermorgen in Parijs te zijn aan-
f14 hebben de vertegenwoordigers
gelC°domlnions en van Britsch-Indië zich
der d begeven naar het hoofdkwartier
te'S Lneraal Gamelin, die hun een uit-
van gt»"=*
npning van de gewone zitting
Ve ,Q40 van het Belgische parlement
V etting van dc oorl°gsi>ituatie. In
eeI1Z- teruggekeerd, werden zij ontvan-
gen'door Daladier_
Het Bulgaarsche ministerie van oorlog
eft medegedeeld, dat alle reservisten,
£L onlangs voor een oefentijd van drie
«•eken waren opgeroepen, op 20 November
naar huis zullen worden gezonden. Er
"uien geen andere lichtingen onder de
wapenen komen. Deze mededeeling heeft
veel voldoening gewekt.
Terwijl de ontwikkeling van den toe
stand in Europa met aandacht gevolgd
wordt, toonen Chineesche officieele krin
gen evenals het publiek, een groeiende
belangstelling voor de politiek van de
Vereenigde Staten in het Verre Oosten. De
bladen geven een opmerkelijke plaats
aan berichten over concentratie van
Amerikaansche strijdkrachten in den
Stillen Oceaan, zij zien daarin het bewijs,
dat de regeering te Washington zich niet
beperkt tot redevoeringen en protesten,
doch bereid is die met positieve maatre
gelen te steunen.
In sommige Chineesche kringen gelooft
men, dat de Amerikanen door de concen
traties bij Hawaii druk op Japan willen
uitoefenen in verband met de aanstaande
onderhandelingen te Tokio.
Het orgaan van de rexistische beweging,
„Pays Reel", is door de Belgische regee
ring voor onbepaalden tijd verboden we
gens ophitsende artikelen tegen Engeland.
Dezelfde maatregel treft voorts ook het
communistische weekblad „Het Vlaam-
sche Volk", dat in Antwerpen verschijnt,
en het Waalsch gezinde radicale dagblad
uit Charleroi „Bataille Wallone."
De regeering heeft ook in België ver
boden het anti-Joodsche, Duitsche orgaan
„Der Stürmer."
Uit New-York wordt gemeld: Engeland
onderhandelt met de North American
Aviation Corporation in Californië over
een order van ongeveer 800 snelle lestoe-
stellen. Voorts overwegen Engeland,
Frankrijk, of beide landen, een belang
rijken order voor viermotorige bommen
werpers te plaatsen bij de Boeïng vlieg
tuigfabriek te Seattle.
LUCHTGEVECHTEN.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat op de Noordzee aan de
Oostkust een vijandelijk vliegtuig tot dalen
gedwongen en gezonken is. Een tweede
Duitsch vliegtuig ontkwam in de wolken.
De aanval was door twee Engelsche toe
stellen ondernomen. Toen het Duitsche
toestel daalde, begaf zich de bemanning in
een kleine boot.
WEER NORMALE TREINVERLICHTING
IN LONDEN?
Naar men verneemt overwegen de Brit
sche autoriteiten de normale treinverlich-
'pg in het district Londen te herstellen.
'J luchtalarm zou de verlichting dan on-
veiwijld gedoofd moeten worden.
Geheel Italië viert vandaag den zeven-
Jgsten verjaardag van den koning-keizer
victor Emmanuel III.
VROEGERE TSJECHISCHE REGEERING?
olgens in Boedapest ontvangen berichten
Un verscheidene personen, beschuldigd van
menzwering ten behoeve van de vroegere
Jechische regeering, in Nitra in Slowakije
gearresteerd.
van'h heeft te Caïro een beambte
ben et ministerie van financiën een flesch
deze'"6 naar koninS Faroek geworpen, toen
k» zhn rijtuig voorbijreed. De flesch
scha"1 acihter het rijtuig terecht, zonder
ftidd»ir«n te ricllten, de beambte werd on-
cieel gearresteerd. Volgens een offi-
zoek ?01ïlmunlciué heeft een medisch onder-
schitniru- conclusie geleid, dat hij waar-
^kenbaar"'61 W6' 1,61 hoofd en ontoe-
Mota!!"8 Faroek, die met zijn neef prins
•chi tok j Moskee, waar hij de Vrijdag
gebeden verricht had.
Radit-p,injtlonalen raad is els volgt:
s°ciaal-d mocraten 50 zetels (winst 2),
kathoiipi.emocraten 45 zetels (verlies 5)
renPartii ~oonseryatieven 43 (winst 1), boe-
(winst 2t ^winst I). onafhankelijken 9
liheraai i' 3onge boerenpartij 6 (verlies 1).
s°ciali«t~ ca:locraten 6 (verlies 1), dissidente
n 4 (winst 4), partijloos 2.
De Zwitsersche bondsraad heeft gister
morgen met generaal Guisan den interna
tionalen toestand besproken. Het onderhoud
duurde vijf kwartier. De leden van den
bondsraad en de generaal waren van mee-
ni"g' dat er nog geen reden bestond tot het
a ondigen van de algemeene mobilisatie.
Wel werd besloten tot het nemen van be
paalde veiligheidsmaatregelen. Tevens ont
ving de generaal de volmacht zooveel effec
tieven op te roepen, als hem volgens de om
standigheden noodig voorkomt.
De door den bondsraad genomen maat
regelen, alsmede het onderhoud met den
opperbevelhebber van het Zwitsersche leger
zijn in overeenstemming met de constante
politiek van Zwitserland, de handhaving en
de verdediging van de neutraliteit te ver
zekeren.
Uit Ankara wordt gemeld: Gister om vijf
minuten over negen, precies het uur, waar
op een jaar geleden Ataturk overleed, is in
geheel Turkije vijf minuten stilte in acht ge
nomen. De vlaggen waren halfstok ge-
hesohen. De Turksche radio zweeg, behalve
voor de gebruikelijke nieuwsuitzendingen.
Aan alle inrichtingen van onderwijs zijn
herdenkingsbijeenkomsten gehouden. Pre
sident Inonu, de ministers en de parlements
leden hebben hulde gebracht bij het graf van
Ataturk. Den geheelen dag heeft het publiek
langs het graf gedefileerd.
KLEIN ENGELSCH OORLOGSSCHIP
OVER TIJD.
Vermoedelijk vergaan.
De secretaris van de Engelsche admira
liteit zegt tot zijn leedwezen te moeten
mededeelen, dat 't oorlogsschip „Northern
Rover" een klein hulp-vaartuig, aanzienlijk
over tijd is en als verloren beschouwd moet
worden. De naaste familieleden van de
opvarenden zijn hiervan in kennis gesteld.
27 opvarenden vermist.
Nader wordt gemeld: De admiraliteit
deelt mede, dat vier officieren en 23 man
schappen van het oorlogsschip „Northern
Rover" vermist worden. De „Northern
Rover", metende 655 ton, is als stoomtrei-
ler gebouwd in 1936 op een Duitsche
scheepswerf en geregistreerd in Londen.
Het is nog niet bekend hoeveel opvarenden
zich aan boord bevonden.
Zeven dooden bij vliegongeluk. - Te
Cuellar op 40 km. van Valladolid (Spanje)
is een vliegtuig te pletter geslagen. Zeven
inzittenden zijn omgekomen.
Flnsche schrijver krijgt Nobelprijs voor
letterkunde. - De Nobelprijs voor letterkunde
voor 1939 is toegekend aan den Finschen
schrijver Frans Emil Sillanpaa.
Mandsjoekwo voert sojaboonen uit
naar Duitschland. - De regeering van
Mandsjoekwo heeft, na met Duitschland
hierover regelingen te hebben getroffen, be
sloten sojaboonen en sojaboonenolie naar
Duitschland uit te voeren, via den Siberi-
schen spoorweg.
Gisteravond bijzondere kabinetsraad. -
De Belgische kabinetsraad zou gisteravond
in buitengewone zitting om 9 uur bijeen
komen.
UiidsckifteM
Alcmaria-Nieuws.
Alcmaria's cluborgaan blijft, ondanks
de tijdsomstandigheden, bestaan, om den
band tusschen club en leden sterker te
maken. Het maandblad is met het pas
verschenen nummer, dat zal gelden voor
de maanden October en November, zijn
18en jaargang ingegaan. Daar de heer A. J.
Elte in militairen dienst is, is de heer C.
Helderman in de redactie opgenomen. De
heer M. J. Lutterot, redactie-voorzitter,
leidt den nieuwen jaargang in en vestigt
de aandacht op enkele wijzigingen. Ook
de redactie schrijft een inleidend artikel
evenals de nieuwe redacteur C. Helder
man. Natuurlijk ontbreekt een bijdrage
van A. J. Elte niet. De titel: „Wacht" zegt
reeds genoeg. Met belangstelling en wee
moed zal men het mooie artikel lezen dat
Bram heeft gewijd aan de nagedachtenis
van Max Wielage, die tot de beste krach
ten van Alcmaria behoorde in de jaren
vlak vóór den grooten wereldoorlog. Hij is
op 24 October op 49-jarigen leeftijd in
Amerika overleden. Ook memoreert B. E.
onzen overleden oud-drukkerijchef W.
v. d. Snel. Verder in dit nummer de ge
wone rubrieken. Een goed verzorgd
nummer.
(jestteentecadeit
De raad vergaderde Vrijdagmiddag on
der voorzitterschap van burgemeester Kooi
man, die mededeelde, dat de heer Wit af
wezig was wegens droevé familie-omstandig
heden.
De voorzitter deelde voorts mede,
dat voor de wijken A en C luchtbescher
mingsoefeningen behouden zullen worden op
Dinsdag 22 Nov. van 8y2 tot 10 uur; voor
de Wogmeer, die behoort onder den kring
Obdam, op Woensdag 15 Nov. op denzelfden
tijd.
De voorzitter beval de collecte voor
heet Alg. Steuncomité in de week van 13-13
Nov. in de vrijgevigheid aan, opdat in geval
len waar niet voldoende kostwinnersvergoe
ding wordt gegeven, zal kunnen worden
geholpen.
De heer B o m m e z y vond dat ook aan
de werkloozen wel eens aandacht mag
worden geschonken.
De voorzitter zeide, dat, als er werk
loozen zouden zijn, zeer zeker ook hun loon
verhoogd zou dienen te worden. Hij dacht,
dat de regeering hier wel de noodige aan
dacht aan zal schenken.
Ingekomen stukken.
Van Ged. Staten is isgekomen een schrij
ven, waarin namens de ministers van finan
ciën en binnenl. zaken werd gevraagd den
post ondersteuning in geld van het burger
lijk armbestuur met 1500 te verminderen
en deze van 6500 op 5000 te brengen en
dit eveneens te wijzigen op de gemeente-
begrooting. Aldus werd besloten.
Derde lokaal aan de openbare school
gevraagd.
Van de Oudercommissie was er een ver
zoek om zoo spoedig mogelijk tot bouw van
een derde lokaal aan de o.l. school alhier
over te gaan. Aangezien het onderwijs thans
reeds 1 y, jaar wordt gegeven in een afge
keurd schoollokaal der voormalige school.
De voorzitter wees op een schrijven
van Ged. Staten, waarin, in verband met de
bijzondere omstandigheden, wordt aange
raden alle niet noodzakelijke werken voor-
loopig achterwege te laten blijven.
De heer B o m m e z ij vond, dat dit werk in
ieder geval noodzakelijk is en bracht hulde
aan B. en W. voor de reeds betoonde activi
teit. Spr. wilde nogmaals aandringen op spoe-
digen bouw.
Devoorzitter: Wij zullen aan Ged.
staten adviseeren, dat dit werk dient te wor
den uitgevoerd.
Den heer J. Wijk werd als hooisteker eer
vol ontslag verleend met ingang van 1 Jan.
Verhuring land achter de school.
Dit is tot Kerstmis verhuurd aan den heer
W. Koning, die wederom verzocht het te mo
gen huren. Ook was een verzoek ingekomen
van den heer C. Dekker. Den vorigen keer
was K. de eenige gegadigde.
De heer Smit wilde publicatie en dan
in de volgende vergadering beslissen.
Weth. O u d e j a n s wilde echter in geen
geval aan den hoogsten bieder verhuren.
De voorzitter was het hiermede
eens; men kan eenvoudig naar het land
solliciteeren.
Wijziging ambtenaren reglement.
Het betreft hier het geven van een ver
goeding voor het verrichten van extra werk
bij oorlog of oorlogsgevaar door het personeel
der secretarie.
De voorzitt r was van meening dat
dit bij de betrekking behoort en dus geen
vergoeding dient te worden gegeven. De
noodige wijziging werd aangebracht.
Er komt een nieuw torenuurwerk.
Aangezien bij de regeering en Ged. Staten
de meening bestaa dat dit werk ook in
deze omstandigheden moet doorgaan, stel
den B. en W. voor om tot aanschaffing van
een nieuw electrisch torenuurwerk over te
gaan. Men stelt den levensduur op 40 jaar
en de raad besloot om een geldleening aan
te gaan groot f 1500, rente hoogstens 4
af te lossen in 40 jaar. Het werk zal uiter
lijk 1 Januari a.s. gereed zijn.
Door de oploopende geldmarkt is het aan
gaan van een kasgeldleening thans te kost
baar. De bank van Ned. gemeenten is bereid
een loopende rekening met onze gemeente
aan te gaan tot 48000. Goedgevonden.
Nadat alle hondjes waren opgespoord
werd het kohier vastgesteld op 135.
Aangeboden werd de gemeentebegrooting
1940, sluitende op een bedrag van ontvang
sten en uitgaven van 63.891.63, waarbij
voor onvoorzien 325.66. De meeste bedra
gen vertoonen geen verschil met 1939. Daat
greote werken niet mogen worden uitge
voerd is voor den bouw van een derde lokaal
aan de school in de begrooting geen bedrag
opgenomen.
De subsidies aan Wit-Gele Kruis, diacones
sen, verpleging en malaria-bestrijding blij
ven gehandhaafd. De rijksbijdrage is ge
raamd op 6000 (in 1938 was zij 10845 en
in 1939 9500).
Voor het burgerlijk armbestuur werden
de ontvangsten geraamd op 11.971.88, de
uitgaven op 11.971.88, waarbij 62 voor on
voorzien. Aldus vastgesteld.
Rondvraag.
De heer Smit vroeg naar het land in de
Wieringermeer.
De voorzitter kon hierover niets me
dedeelen, omdat dit gaat over de gemeente
Obdam. Hij zal echter een onderzoek instel
len.
De heer B o m m e z ij vroeg naar het
landarbeidersbedrijf van Overman.
De voorzitter zou hierover in comité na
dere mededeelingen doen.
JjtyezondeH Stukken
M. de Redacteur.
Ondergeteekende verzoekt beleefd eenige
ruimte in uw veelgelezen blad. Bij voorbaat
mijn dank.
Het betreft de rooilijn in Achterstraat en
Payglop.
Ondergeteekende moest het eerste perceel
6 M. achteruit bouwen. Ik heb in dien tijd
een onderhoud met de heeren Klaver en Vos
gehad en daar verzocht de garage te mogen
doortrekken en de bovenwoning achter
uit, zoodat ik beneden de volle ruimte hield.
Als dan de straat geheel achteruit ging, had
ik alleen het onderstuk te sloopen. Maar daar
was geen sprake van, ik moest geheel achter
uit. Volgens mr. de Groot exploiteer ik daar
een garage met waschplaats. Nu moet ik
even opmerken, dat, wat de garage betreft,
ik hier stalde 4 a 5 wagens, waarvoor één
mijner klanten zich destijds bij de K. v. K.
heeft laten inschrijven als garagehouder.
Daar zelf komende, kreeg ik te hooren: de
garage staat reeds op naam van een uwer
klanten. Wat de benzine-pomp betreft heb
ik een verdienste van soms of 1/4 cent
per liter of f 50 per jaar en dan nog 100
te vorderen. Dus die pomp staat wel schitte
rend. Als ik dat perceel thans eens moet ver-
koopen, hoeveel zal het dan nu minder
waard zijn, nu het altijd 6 M.. achteruit blijft
staan? En wat het tweede perceel aangaat,
als een bewoner van de Achterstraat mij
niet opmerkzaam had gemaakt, dat het
bouwverbod zou worden opgeheven, dan was
dit thans ook reeds onder den kap geweest,
zoodat de werkzaamheden vanaf 15 Aug. stil
liggen. En nu is het of ik die 48 M2. van de
gemeente cadeau krijg en die mag bebouwen.
Een ijzeren balk van 800 kg. is nu 2 M. te
kort, die verleg je maar even, daar staan een
paar pilasters onder, welke 3 M. in den grond
zitten en thans waardeloos zijn. Ik kan nu
Laat dadelUk een groote pot Akker's
Kloosterbalsem halen en kat U drie
maal per dag flink daarmede wrijven.
Akkers Kloosterbalsem heeft de bij
zondere eigenschap diep in de weefsels
te dringen en daar oplossend te werken.
Kloosterbalsem tast dus Uw spit in zijn
oorzaak aan, verdrijft verrassend snel de
pijn en maakt Uw spieren weer gezond.
Ongeëvenaard ais wrljfmlddel bij spit,
rheumatiek, spierverrekklngen, stram
heid, kneuzingen, ischias, pijnlijke spieren
Per pot van 25 Gram f 0.62i/j. pot van 50 Gram f 1.04
weer een paar nieuwe naar voren graven.
Een andere ijzeren balk moet daar voor in
de plaats en dan zal ik weer 3 anderen moe
ten aanschaffen.
De houten balken liggen reeds in de flens
van deze ijzeren balken. Zie ze er maar uit
te krijgen en anders bouw je de woningen
terug met een daktuin in de Achterstraat.
En dan zegt mr. de Groot: Mijnheer Vos is
het volkomen met mij eens. Hoe kan een
ambtenaar in dienst van de gemeente open
lijk rechtspreken en mij in het gelijk stel
len? Als mr. de Groot met een onpartijdig
deskundige was gekomen, had deze geheel
aan mijn kant gestaan. Later komt hij weer
op perceel 1 terug en zegt: dan komen andere
buurten ook, doch die huizen staan pl.m.
1M. terug en als dat met mij ook zoo was,
zou ik nooit bezwaar gemaakt hebben. Maar
6 M. of iy2 M. is een te groot verschil.
Met dank voor de opname.
J. CRUM.
BREIEN VOOR DE SOLDATEN.
Mijnheel' de Redacteur,
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk in de Alkmaarsche Courant van
9 November van de vrouw van de werk-
looze over breiwerk voor de soldaten,
vraag ik u beleefd om even de aandacht
te vestigen op het volgende:
Heeft die vrouw al groote zoons? Ik
heb 6 broers, mijn oudste broer heeft
4 jaar aan de grens gelegen tijdens de
vorige mobilisatie. Wij waren met 10 kin
deren en hadden ook armoe. Als meisje
van 8 jaar bracht ik een Duitscher naar
huis, die honger had en wij hebben hem
9 maanden in huis gehad. Wij konden
mijn broer nooit iets toezenden. Nu
schrijft deze vrouw, dat de werkloozen
in weer en wind 25 a 30 K.M. moeten
fietsen. Dat is waar, maar als ze 's avonds
thuis komen, hebben ze nog een dak bo
ven hun hoofd. De vrouwen van de ge
trouwde gemobiliseerden zullen wel voor
hun mannen breien, maar waar blijven
dan de ongetrouwden? Er zijn jongens,
die geen ouders meer hebben en hoeveel
ouders zijn er niet die geen vergoeding
krijgen. De werkloozen komen ook wel
van alles te kort, maar als ze 's avonds
thuis komen, behoeven zij er niet meer uit
en de gemobiliseerden staan in nacht en
ontij in weer en wind en in gevaar. Die
vrouw heeft zeker geen kinderen. Mijn
man is ook in de werkverschaffing en ik
lig al een jaar ziek, dus heb het ook hard
noodig, maar men moet toch menschlie-
vendheid betoonen, want deze jongens
geven desnoods toch ook hun leven voor
iedereen.
Met dank voor de opname.
Een vrouw van een werklooze.
Eigen correspondentie
Tusschen mijn vorige correspondentie
en die van heden liggen drie weken. Drie
weken oorlog. Is het te gelooven? Er is,
afgezien van kleine schermutselingen
aan de Fransch-Duitsche grens en nog al
wat gedoe in de lucht en op het water
(waarvan echter de burgerbevolking wei
nig of niets bemerkt heeft) niets maar ook
niets, wat op oorlog lijkt, aan de hand
geweest. Oorlog is het alleen geweest in
de bladen, in de organen der wederzijd-
sche propaganda, in den aether. De bui
tenlandsche correspondenten in Berlijn
zijn de geheele afgeloopen week op reis
geweest, op uitnoodiging van de Duitsche
regeering natuurlijk, om een indruk op
te doen van den „binnenlandschen weer
stand", kort gezegd: de maatregelen
achter het militaire front, die het volhou
den moeten versterken. Want we leven in
de periode van den zoogenaamden „tota
len oorlog". Ieder staatsburger, al dan
niet in militaire uniform, maakt deel uit
van de nationale verdediging. Hij of zij is
een strijder op de plaats, waarop de nati
onale gemeenschap hem heeft neergezet.
En feitelijk is het overal „staat van
beleg".
Dat heeft dezer dagen een nog jeugdige
Duitscher gemerkt, die uit de omgeving
van Berlijn met zijn „bruid" naar de
rijkshoofdstad was gekomen om zijn ge
schokte financiën door een stouten greep
te komen herstellen. Hij had hooren ver
tellen (en op dit gebied bleek hij inder
daad goed ingelicht), dat het sedert de
Britsch-Fransche oorlogsverklaring aan
het Duitsche Rijk vooral ook in Berlijn
's avonds zoo griezelig-donker is. Maar
dat het daarvan misbruik maken voor
misdadige doeleinden uiterst gevaarijk is,
dat scheen hij, ook na de verzekering die
zijn bruid hem op de heenreis gaf, dat
roof en diefstal onder begunstiging van
deze duisternis met levensgevaar is ver
bonden, nog niet volkomen te hebben be
grepen of ten minste niet au sérieux te
hebben genomen. Althans hij waagde
nog denzelfden avond zyn kans, ontrukte
in de dikste duisternis een dame haar
handtaschje, werd echter gepakt, achter
slot gezet en drie dagen later reeds ter
dood veroordeeld. De executie heeft sinds
dien stellig reeds plaats gehad. Men laat
in oorlogstijd niet met zich spotten in
Duitschland!
Aan zulke voorvallen merken we dan
weer even, dat we in absoluut abnormale
tijden leven. Maar ook als we winkels
binnengaan en iets willen koopen, wat
we hard noodig hebben: een paar warme
schoenen voor de natte wintermaanden,
warme kleeren, sokken, allerlei levens
middelen, zeep, en tal van andere nuttige
dingen, vertelt men ons met een gebaar
van teleurstelling, dat men ons gaarne
den geheelen winter te koop zou bieden,
maar dat we zonder bon, zonder door de
gemeente of eenige andere instantie uit
gegeven „Bezugsschein", niets kunnen
koopen. Sedert gisteren zelfs geen
auto meer!
In de restaurants zijn nog slechts wei
nige gerechten zonder bon te bestellen.
Dat is nu wel niet zoo heel erg, want we
hebben onze bons en die leveren ons vol
doende (zij het ook niet overvloedig) te
eten. Maar we weten nu toch al twee
maanden lang, dat we een zeer groot deel
van onze vrije beschikking aan Vadertje
Staat hebben overgedragen, dat we steeds
meer een nummer worden in plaats van
een persoonlijkheid, en dat de hemel al
leen weet hoe lang!
Of de menschen in Duitschland er in
deze acht weken erg kribbig door zijn
geworden? Dat kan men niet eens zeggen.
Ze berusten, zij het dan ook veelal met
sombere gezichten. Hun woede gaat uit
naar de heeren in Engeland, die hebben
weten door te zetten, dat Londen aan
Berlijn den oorlog verklaarde. Nog heden
schrijft men in de Duitsche bladen uit
sluitend over den „Engelschen oorlog" of
ook wel den „Britsch-Joodschen oorlog"
maar nooit over den „Britsch-Duit-
schen oorlog". Duitschland wil niets van
Engeland en evenmin van Frankrijk, zegt
men hier; en Duitschland denkt er niet
aan, dezen beiden landen den oorlog te
verklaren.
Dat is een wel zeer zonderling, maar
desniettemin zeer consequent volgehou
den standpunt. Voorloopig verklaart het,
waarom van Duitsche zijde zoo weinig
geschiedt op militair gebied, ofschoon
millioenen Duitsche soldaten in het Wes
ten natuurlijk ook in breede formaties
langs de Duitsch-Nederlandsche grens
gereed liggen om in te grijpen, zoodra
men hier of ginds van strategie en tactiek
mocht willen veranderen.
Wij hier in de Duitsche hoofdstad we
ten oprecht gezegd niets meer van deze
plannen en mogelijkheden dan u in Ne
derland. De nationaal-socialisten hebben
het bewijs geleverd, van verrassingen te
houden en hun plannen niet te vroeg te
laten doorsiepelen. Het is inderdaad
bewonderenswaardig, hoe men hier niet
alleen handelen maar ook zwijgen kan.
Vertellen u zoogenaamd goed ingelichte
beroepsberichtgevers in deze dagen iets
over zulke Duitsche offensieve plannen,
dan zult ge goed doen er niets van te ge
looven. Het is zuivere fantasie en dik
doenerij. Wat de Duitsche regeering wil,
weet zij alleen zelve, en zij vertelt het de
wereld geen seconde eerder dan het haar
wenschelijk voorkomt.
Daarom weet ook de Duitsche bevol
king van toeten noch blazen. Ze wacht af
met een zeker fatalisme, dat na het snel
verloop van dep Poolschen veldtocht met
een sterke dosis zelfvertrouwen vermengd
is. Voor zoover het mogelijk is gaat in de
niet onmiddellijk aan de grenzen gelegen
Duitsche steden en dorpen het leven zijn
normalen gang. Alles wat daarover in
anderen geest wordt gemeld, is gelogen.
De kinderen gaan normaal naar school,
de restaurants zijn even vol als de biosco
pen, de theaters en de concertzalen. De
verduistering op straat is al lang geen
beletsel meer om 's avonds uit te gaan.
Men ziet weinig particuliere auto's meer,
hoogstens nog 10 pet. Maar dat schijnt
ook in Engeland en Frankrijk, in Dene
marken en andere staten het geval te zijn.
Men ziet meer militair verkeer dan an
ders. De kranten zijn niet meer zoo dik
als in gewone tijden. Overal wordt ge
spaard, ook op papier. Doch waar ge
schiedt dat in Europa op het oogenblik
niet?
Doch alle winkels zijn geopend en voor
zoover mogelijk worden ook normale
zaken gedaan.
Slecht gaat het natuurlijk den hoteliers
en den bezitters van lokalen, die in de
hoofdstad slechts door auto's te bereiken
zijn. Maar die zijn daarop voorbereid ge
weest. Steeds meer ziet men vrouwen het
beroep overnemen van den man, die aan
het front staat. Handwerkers zijn moeilijk
te krijgen, omdat de weermacht ze noo
dig heeft. In vele beroepen, zoo bijv. bij
de horlogemakers, is een algemeene rege
ling getroffen voor het collectief organi-
seeren van reparatiewerk, daar vele klei
ne winkeliers in dienst zijn en de echtge-
noote wel kan verkoopen maar niet
repareeren.
Zoo worden we dagelijks met nieuwig
heden verrast, die er ons aan herinneren,
dat we in oorlogstijd leven. Maar dat is
ook alles. Het hangt nu maar van de
karakters af, of men dit „alles" weinig
of veel vindt. De meeste Duitschers
nemen het nog niet van den zwaren kant.
De veldtocht in Polen heeft een dikke
tienduizend gezinnen in rouw gedompeld,
doch wat beteekent tienduizend vergele
ken met de zeker 20 millioen huisgezin
nen in het geheele Rijk! En dan: men
heeft altijd nog hoop. Hoe onwaarschijn
lijk het ook moge klinken. Men kan hier
overal de stellige meening hooren ver
kondigen dat de „groote oorlogtoch
niet komt.
Dat kan men niet met argumenten
onderstreepen, maar men gelóóft het nu
eenmaal. Het is een wonderlijk, maar toch
ook verheugend optimisme.
