DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Rusland heeft het niet-aanvalspact
met Finland opgezegd.
Nederland blijft varen als het mogelijk is.
Een Britsche kruiser getorpedeerd?
Het Russische antwoord op de Finsche nota.
No.
282 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 29 November 1939
141e Jaargang
Het Duitsche legerbericht.
Fransche legerberichten.
Duitsch opperbevel meldt
torpedeering van Brit
schen kruiser.
Of Finland bekent of niet bekent,
het moet gestraft worden.
De algemeene toestand.
Zal Finland voor
de bedreiging
zwichten
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GFWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Finland maakt op het oogenblik een buitengewoon moeilijken tijd door
Het is niet ingegaan op de Russische eischen tot het vestigen van een
vlootbasis aan het begin van de Finsche Golf en het wa« te verwachten, dat
Rusland zich daar niet bjj zou neerleggen.
Na een korte rustperiode is men in Rusland opnieuw een campagne tegen
Finland begonnen, welke een zeer dreigend karakter heeft gekregen. De
Finnen worden beschuldigd aan de grens van Karelië op Russische mili
tairen te hebben geschoten en van hen werd geëischt, dat zy hun troepen
25 k.m. zouden terugtrekken. Hoewel de Finnen daarin hebben toegestemd
op voorwaarde dat ook de Russen dit zouden doen heeft Molotof dit
antwoord een nieuwe provocatie genoemd en tegelijkertijd het Russisch-
Finsche niet-aanvalsverdrag opgezegd.
Daarbij heeft men ontdekt dat de Finnen opnieuw een aanval op Russische
militairen en op Russisch gebied zouden hebben gedaan, wat dus een nieuwe
provocatie zou wezen. Men heeft in Rusland een felle haatcampagne tegen
Finland ontketend en de Finsche regeering wacht thans, vastbesloten tot het
afslaan van eiken aanval, af, wat men van Russische zijde zal besluiten.
Of Rusland inderdaad de bedoeling heeft Finland aan te vallen zal moeten
blijken.
In Amerika en Spanje heeft men reeds openlijk zijn sympathie met de
ongelukkige Finnen betuigd.
Terwijl onze regeering triomfantelijk verkondigt, dat onze handelsvaart
onverzwakt zal worden voortgezet, is de Britsche „Order in council" ver
schenen, waaruit het duidelijk is geworden, dat vrachten, welke voor meer
dan 25 uit Duitsche grondstoffen of fabricaten bestaan, in beslag ge
nomen zullen worden.
In Duitschland schijnt men hoewel dit nog niet officieel bericht is
daartegen weer represailles te willen nemen, wat er op zal neerkomen, dat
men elk vrachtschip onverschillig van welke natie voortaan in den
grond zal boren. Wanneer dit juist is, ziet het er hopeloos voor onze han
delsvloot uit.
Van Duitsche zijde is bericht, dat een duikboot ten O. van de Shetland-
eilanden een Britschen kruiser van 9800 ton tot zinken gebracht heeft,
waarbij 700 man zouden zijn omgekomen.
Uit Londen wordt .gemeld, dat de admiraliteit daarvan geen bevestiging
heeft ontvangen.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het W. op verschillende punten van
het front geringe activiteit van de ver
kenners en de artillerie.
Het luchtwapen heeft zich wegens de
weersomstandigheden beperkt tot verken
ningen in de buurt van de grens.
De Duitsche zeestrijdkrachten onder
leiding van vice-admiraal Marshall heb-
bij bij het passeeren van de Noord-Atlan
tische wateren het gebied tusschen de
Faroer en Groenland verkend. Daarbij
hebben zij in de buurt van IJsland den
Britschen hulpkruiser Rawalpindi ge
praaid. Dit schip werd na een kort gevecht
vernietigd. Het is ondanks de direct be
gonnen reddingsmaatregelen gelukt slechts
26 man der bemanning te bergen.
Het Fransche legerbericht van den och
tend van den 28sten November luidt:
In den loop van den nacht viel niets be
langrijks te melden.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
Een kalme dag aan het geheele front,
eenige plaatselijke actie van de artillerie.
Onze oorlogsbodems hebben de Duitsche
schepen „Trisels", metende 6000 ton en
„Santa Fe" metende 4600 ton, op volle zee
aangehouden en naar Fransche havens ge
bracht.
Het Fransche legerbericht van hedenoch
tend luidt: niets belangrijks te melden.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Een Britsche zware kruiser van de
Londenklasse is door kapitein-luitenant
ter zee Priem, den overwinnaar van de
Scapa Flow, ten oosten van de Shetland-
eilanden getorpedeerd en vernietigd.
Het D. N. B. teekent hierbij het volgen
de aan:
De kruisers der Londenklasse hebben
een inhoud van ongeveer 9800 ton, een
snelheid van 32 zeemijlen en werden in
1927 en 1928 gebouwd. Zij zijn bewapend
met acht stukken geschut van 20.3 c.m. en
acht stukken van 10.2 c.m.
Geen bevestiging van het verlies
van een kruiser.
Men heeft te Londen nog geen bevesti
ging ontvangen van de door de Duitsche
radio verspreide berichten, dat ten oosten
van de Shetland eilaiiden een Britsche krui
ser van het London-typre tot zinken is ge
bracht door Duitsche oorlogsbodems.
De admiraliteit heeft gisteravond officieel
de Duitsche bewering tegengesproken, dat
een kruiser van de Londonklasse door een
duikboot is vernield. De mededeeling der
admiraliteit luidt: „De admiraliteit verklaart
dat de bewering van den Duitschen omroep
dat een kruiser van de Londonklasse tot zin
ken is gebracht, onwaar is".
Het ministerie voor de voorlichting deelt
mede:
„In verband met het Duitsche verhaal
over het z.g. tot zinken brengen van een
Britschen kruiser kan medegedeeld worden,
dat in Londen in het geheel niets bekend is
omtrent deze bewering".
Molotof heeft gister aan den gezant
van Finland te Moskou het Russische
antwoord overhandigd op de Finsche
nota.
Het niet-aanvalspact opgezegd.
Het antwoord omvat drie deelen:
In het eerste deel constateert de regee
ring van de Sovjet-Unie, dat de Finsche
regeering in haar antwoordnota heeft ont
kend, dat op 26 November een aanvals-
daad is gepleegd, hetgeen op niets anders
wijst dan dat de Finsche regeering de
openbare meening verkeerd wenscht voor
te lichten.
In het tweede deel wordt geconstateerd,
dat de weigering de troepen terug te trek
ken tot 25 k.m. van de grens en de vraag
om de Sovjet-Russische troepen van de
grens terug te trekken, erop wijst, dat de
Finsche regeering Leningrad or.der bedrei
ging wil houden. Verder wordt vastge
steld, dat de Finsche troepen zich grooten-
deels bij dit deel van de grens bevinden,
terwijl de Sovjet-Russische troepen Fin
land niet kunnen bedreigen, aangezien zij
op vele honderden kilometers van de
grens geconcentreerd zijn, de aanwezig
heid van de Finsche troepen beteekent een
directe bedreiging van Leningrad. Hier
aan wordt toegevoegd, dat het terugtrek
ken van de Sovjet-Russische troepen tot
25 km. van de grens een dwaasheid is,
aangezien de troepen dan niet eens meer
in de voorsteden van Leningrad zouden
liggen, waardoor het gevaar voor deze
stad nog grooter zou worden. De voor
stellen van de Sovjet-Unie zijn minimale
eischen, indien de Finsche regeering deze
verwerpt, dan beteekent dit, dat zij Le
ningrad onder bedreiging wil houden.
In het derde deel wordt geconstateerd,
dat de Finsche regeering door de concen
tratie van het grootste deel van het Fin
sche leger tegenover Leningrad een vijan
dige daad pleegt jegens de Sovjet-Unie,
welke niet vereenigbaar is met 't niet-aan
valsverdrag, dat tusschen beide landen be
staat. Dit bewijst, dat de Finsche regee
ring zich niet langer wenscht te houden
aan de bepalingen van het verdrag. De
Sovjet-regeering kan niet goedkeuren,
dat een der partijen van het verdrag dit
niet eerbiedigt, terwijl de ander het wel
moet nakomen en derhalve acht de Sovjet-
Unie zich van af heden ontslagen van de
verplichtingen van het Finsch-Sovjet
Russische niet-aanvalsverdrag, dat syste
matisch door de Finsche regeering is ge
Finland is, als Nederland, een kleine,
fiere, zelfstandige mogendheid, die zijn ge
bied tegen elke aantasting wil verdedigen.
Maar Finland heeft het ongeluk de buur
man van den grooten half-Aziatischen staat
fe zijn, die vroeger Rusland heette en thans
®et den naam Sovjet-Unie wordt aange
duid.
Die Sovjet-Unie is zoo groot, zoo sterk en
zoo machtig en kan zich nu het „bevrien-
<Je' Duitschland de handen meer dan vol
heeft zooveel ten opzichte der neutrale
staten permitteeren, dat het niet te verwon
deren is, dat de kleine Baltische rijken tot
alle gevraagde of beter .zegd geëischte
concessies bereid zijn gebleken.
Rusland maakt van den Europeeschen
oorlogstoestand gebruik om zijn grenslijn
aan de Oostzee te versterken en het kan
daarbij de medewerking van Finland niet
missen.
Maar Finland heeft geweigerd zijn onaf-
ankelijkheid in te gevaa ijke mate prijs
(jeven, de Finsche delegatie is zonder
*®n'g resultaat naar Helsinki teruggekeerd
sindsdien leven de arme Finnen onder
mi soort Russisch zwaard van Damocles,
a er uitziet of het ieder oogenblik naar
deneden zal vallen.
n Finsche regeering heeft alle landge-
te ,en den verstandigen raad gegeven niets
bar °6k °f te ze§®en wat den onbereken-
In d UUrman 2011 kunnen prikkelen.
Sew heeft men voortdurend op iets
pr0 ac dat er zou moeten uitzien als een
Firm°Ca^e van Finsche zijde, maar nu de
geri en angstvallig elke aanleiding tot de
heeft 6 oneer>igheid hebben vermeden,
zelf men 'n Rusland blijkbaar besloten
maar een incident in het leven te roe-
5Jfen. beeft wel eens beweerd, dat de Rus-
«8 zjj manoeuvres hielden en daarbij
nieuwe geweren gebruikten, wat scherpe
patronen tusschen de losse mengden, zoodat
er bij het schieten hier en daar slachtoffers
vielen. Op een paar soldaten meer of min
der komt het in Rusland niet aan en men
wist dan althans hoe het nieuwe schietma-
teriaal werkte als het nu eens geen oefening
maar werkelijkheid was geweest.
Dat is wel eens beweerd, maar wij zou
den het niet gaarne bevestigen omdat er
natuurlijk geen enkel bewijs voor kan wor
den gegeven.
Thans is er blijkbaar althans volgens
de Finnen een schietongeluk gebeurd op
Russisch gebied, dicht bij de Finsche grens
en nu zullen wij alweer niet beweren, dat
dat ongeluk in scène gezet was, maar het
ziet er toch wel naar uit, dat de dooden en
gewonden, die daarbij gevallen zijn uitslui
tend het slachtoffer van een ongeluk aar.
Russische zijde geweest zijn.
Evenwel, het is dicht bij de Finsche grens
voorgevallen en nu kunnen de Finnen nog
zoo voorzichtig zijn in hun woorden en
daden, zij kunnen dergelijke ongelukken
aan de andere zijde van de grens natuurlijk
niet voorkomen en het gevolg van dit nood
lottig incident is een nieuwe en thans zeer
dreigende haatcampagne waarbij Finland
van gevaarlijke provocaties wordt beschul
digd.
Men heeft van Russische zijde al dadelijk
vastgesteld, dat het hier geen ongeluk met
een Russisch mortier is geweest, maar dat
de Finsche artillerie zonder eenige nood
zaak op de grenstroepen der Sovjet-Unie
heeft geschoten en het is een compliment
voor den Russischen propagandadienst. dat
men er dadelijk in geslaagd is een heftige
haatcampagne van de zijde der bevolking
in scène te zetten.
Het meest frappante van alles is, dat men
zich in Finland van geen kwaad bewust is.
De soldaten aan de grens hadden Zondags
rust, er is niet geschoten en al zou er ge
schoten zijn, dan nog hadden de kogels niet
tot de plaats van het incident kunnen door
dringen.
Wanneer Finland een groote en machtige
staat was, zou men dat alles ongetwijfeld
den Russen wel eens duidelijk maken.
Maar Finland volgt noodgedwongen een
cursus in zelfbeheersching en alhoewel men
op de onmogelijkheid van eenige provoca
tie heeft gewezen, is de regeering zoo ver
standig geweest dadelijk toe te stemmen in
den Russischen eisch om alle troepen tot 25
K.M. van de grens terug te trekken wan
neer ook Rusland dat doet teneinde een
onderzoek door een gemengde commissie
mogelijk te maken.
Russische vliegtuigen hebben den laatsten
tijd herhaaldelijk boven Finsch gebied ge
vlogen om zich te laten bekijken en Paasi-
kivi en Tanner hebben de parade van het
roode leger in Moskou meegemaakt en kun
nen hun landgenooten ook nog wel het een
en ander' over de kracht van de Russische
weermacht vertellen.
In Japan beschouwt men het Russische
optreden als een onderdeel van de georga
niseerde buitenlandsche politiek der Sovjets
waarbij de bedoeling zou voorzitten van den
oorlogstoestand te profiteeren door eigen
grondgebied uit te breiden. Duitschland
heeft te kennen gegeven, dat het met de
geheele kwestie niets te maken wil hebben
en het is de groote vraag in hoeverre Enge
land er zich op het oogenblik voor zal inte
resseeren
Uit Leningrad is het alarmeerende be
richt gekomen, dat de commandant van het
district alle verloven heeft ingetrokken en
alle manschappen bevel heeft gegeven zich
binnen 24 uur in hun depóts te melden en
een overeenkomstig bevel is gegeven door
den admiraal van de Oostzeevloot, terwijl
in de buurt van Leningrad groote luchtma-
noeuvres met zware bommenwerpers en
jachtvliegtuigen worden gehouden.
Dat alles past in het Russische systeem
van den zenuwenoorlog tegen Finland.
En het is nu alleen maar de vraag of Rus
land thans want nu ligt de oorzaak van
een gewapend conflict voor het grijpen
tot een daadwerkelijke aanval op Finland
zal overgaan, dan wel of men het als de
Finnen niet toegeven bij deze laatste
poging tot afdreiging van het voldoen aan
zijn wenschen zal laten.
Tot dusver heeft Rusland meermalen ge
dreigd maar is het niet actief opgetreden,
zelfs niet tegen Turkije, dat zich ook tegen
de Russische eischen durfde verzetten.
Het lag blijkbaar niet in de Russische be
doeling actief aan den Europeeschen oorlog
deel te nemen en men zal daar natuurlijk
rekening moeten houden met de reactie van
een aanval op Finland, niet alleen in Euro
pa, maar ook in Amerika, dat openlijk ge
toond heeft, dat het een aantasting der Fin
sche neutraliteit als een zeer laakbare daad
zou beschouwen.
Het is natuurlijk niet de bedoeling van de
Russische regeering, dat Finland zonder
meer aan de Russische eischen zal toegeven
en het was te verwachten, dat zelfs al zou
de Finsche regeering bereid zijn haar troe
pen terug te trekken, dit toch als een nieu
we provocatie zou beschouwd worden.
Op de Finsche toestemming om de grens
troepen 25 K.M. landwaarts te verplaatsen
is dan ook dadelijk door Molotof antwoord
gegeven.
Multatuli heeft in zijn Max Havelaar be
schreven hoe Barbertje moet hangen, al is
ook zonneklaar bewezen, dat Barbertje niets
gedaan heeft en Finland is op het oogen
blik het Barbertje van Oost-Europa, dat ge
straft zal moeten worden, of het al dan niet
iets heeft misdreven.
In het antwoord van Molotof wordt de
Finsche ontkenning van de aanvalsdaad
gekenschetst als een opzettelijke verkeerde
voorlichting van de openbare meening.
De eisch dat ook de Russische troepen 25
K.M. terug moeten trekken, wordt een
dwaasheid genoemd aangezien de troepen
Leningrad dan moeten verlaten en dus zou
het volgens Molotof alleen maar de
bedoeling der Finnen zijn om die stad te
kunnen bedreigen.
Uit de concentratie van een groot deel van
het Finsche leger aan de Karelische grens
maakt Rusland op dat Finland geen prijs
meer stelt op het Russische niet-aanvalsver
drag en Rusland zal daaruit de consequen
tie trekken en het tegelijkertijd maar op
zeggen.
Een gemengde onderzoekingscommissie
naar het incident behoeft niet benoemd te
worden omdat Rusland het reeds zelf on-
schonden. (Het verdrag is inmiddels offi
cieel opgezegd).
Het geduld van het Sovjet-
Russische volk uitgeput.
Gisteravond heeft de omroeper van
Radio Moskou in zijn overzicht over de
anti-Finsche betoogingen verklaard, dat
het geduld van het volk der Sovjet-Unie
ten einde is. Het volk heeft alle vertrou
wen in het onoverwinlijke roode leger en
keurt de maatregelen van de regeering
goed. De imperialistische gekker te Hel
sinki moeten bedenken, dat het roode
leger opdracht zou kunnen krijgen te ant
woorden op hun provocaties.
De speciale correspondent van de
„Krasnaia Zwiesda" schrijft over
het incident, dat artilleristen van het roode
leger bij de grens oefeningen maakten, op
den top van een heuvel, toen plotseling
een granaat temidden van hen ontplofte
en eenigen doodde. Onmiddelijk werd de
batterij in gereedheid gebracht, doch
spoedig realiseerde men zich, dat hier
sprake was van een provocatie en werd
opdracht gegeven zich terug te trekken.
De manschappen van het roode leger, die
zagen dat kameraden gedood en gewond
werden, verlangden ernaar zich op den
vijand te werpen en het was moeilijk hen
in bedwang te houden. De commissaris
van de batterij kon met groote moeite de
mannen overtuigen, dat het hun plicht
was kalm te blijven. Hij zette de mannen
de politiek van de Sovjet-Unie en van de
Finsche leiders en hun overzeesche last
gevers uiteen.
De „Komsomolskaya Prawda"
beschuldigt de Finnen bij Mainila 1000
witgardisten te hebben geconcentreerd en
in hun leger te hebben opgenomen. Het
blad voegt hieraan toe, dat het punt door
de Finnen met zorg is gekozen, aange
zien het Sovjet-Russische gebied hier in
het Finsche vooruitspringt en het scheen
hen gemakkelijk de Sovjet-Russische troe
pen, welke zich hier bevinden, af te snij
den.
Antwoorden met de wapenen.
Het militaire orgaan, Krassnaja Swjes-
da, publiceert een bevel van het opperbe
vel van het militaire district Leningrad,
waarin den troepen wordt opgedragen
iedere aanvalshandeling van Finsche zijde
nog slechts met de wapenen te beant
woorden.
In zekere kringen veronderstelt men,
dat de volgende diplomatieke stap der
derzocht heeft en geconstateerd heeft, dat
het in alle opzichten een opzettelijke Fin
sche aanval op Russische militairen ge
weest is.
De Russische pers heeft nog het een en
ander van dat incident aan het volk bekend
gemaakt. Toen Russische militairen op een
heuvel aan het oefenen waren ontplofte er
midden tusschen hen een Finsche granaat
met noodlottige gevolgen.
Men wilde terugschieten maar begreep,
dat het een provocatie was en trok daarom
terug. Het was wel moeilijk om de Russi
sche soldaten te weerhouden hun kamera
den te wreken, maar de commissaris der
batterij zette zijn mannen de politiek der
Sovjet-Unie en ook de politiek der Finsche
leiders en hun Britsche lastgevers uiteen en
daarna begrepen zij, dat het verstandig was
om terug te trekken.
Maar intusschen heeft het opperbevel van
de Russische weermacht bevel gegeven elke
nieuwe provocatie met de wapenen te be
antwoorden en niemand beter dan de Fin
nen weten, dat zulk een provocatie gevon
den kan worden zonder dat één Fin er iets
van afweet. Trouwens reeds gisternacht
werd uit Moskou gemeld, dat de Finnen aan
de grens tot nieuwe provocaties waren
overgegaan. Zij zouden opnieuw op Rus
sische militairen gevuurd hebben en schoten
in de richting van de Sovjet-Unie gelost
hebben.
Zelfs zou Finsche infanterie, welke ge
poogd had de grens te overschrijden, terug
geslagen zijn.
En intusschen wacht Finland den loop der
gebeurtenissen af, in groote spanning, maar
voorbereid op het ergste en blykbaar vast
besloten elke grensschending met geweld
van wapenen tegen te gaan al heeft het
daarbij dan ok het droevige lot van Polen
voor oogen.
Wij kunnen slechts hopen, dat deze fiere
neutrale staat de kracht moge behouden niet
voor de ernstige bedreiging te wijken,
waardoor Rusland wellicht van verdere
pressie en gewelddaden zal afzien. De Fin
sche geschiedenis kan dan andere neutralen
ten voorbeeld strekken en in den Europee
schen oorlog zullen niet nog meerdere staten
aan de vernietiging worden prijs gegeven.
