DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Amerika moet streven naar het vrij maken van den wereldhandel. ANBOD ijl regels, Felle koude belemmert de krijgsverrich tingen in Finland. Sneeuwstormen en felle koude be'emmeren de krijgsverrichtingen in Finland. De striid verp'aatst zich in Noordelijke richting. Russische tegenaanvallen afgesagen. De algemeene toestand. Fransche legerberichten. fc «ti i goederen. >ntant js Inzendend slen gevraagd, dahonie Kabi- :t bolpooten of Beschadigd nooie antieke ren onder let- iit blad. ret. Te bevr. 190, Heiloo. oedel: closet- ledikanten, koopjes.) 5. Inkoop van enz. Itje en 2 gebr. chaatsen merk l, Alkmaar. pracht Singer inaaimachines, t. Prima Trap- 17.50. RS. n Zn. brengt een schild met mooie jpmolens De Hoop >or de fa. aange- s brengt een met afbeelding te Amsterdam. OTERIJ i) lijst 3 Januari 1940 9170 5561 16835 20157 65.— 1079 1080 1092 1240 1280 1302 1735 1770 1783 1915 1916 1931 2103 2112 2125 2410 2432 2519 2636 2706 2714 2870 2913 2946 3126 3148 3180 3252 3254 3265 3576 3587 3608 3726 3749 3765 3883 3888 3902 4216 4241 4247 4341 4371 4379 4576 4601 4607 4750 4754 5784 4989 4996 5032 5243 5247 5266 5423 5445 5535 I 5652 5683 5727 5937 5976 5981 6282 6300 6317 i 6522 6526 6531 i 6729 6763 6788 1 6974 6980 7007 4 7211 7263 7285 i 7445 7526 7542 7635 7647 7757 8109 8149 8154 5 8244 8253 8329 5 8402 8447 8453 L 8638 8639 8685 l 8820 8840 8844 l 8965 9008 9013 3 9154 9184 9208 1 9322 9345 9396 7 9520 9521 9586 3 9752 9764 9781 3 9926 9956 9957 3 10071 10113 10125 4 10242 10291 10302 7 10571 10589 10599 0 10698 10731 10866 4 11126 11139 11143 5 11375 11404 11483 3 11632 11635 11638 1 11716 11736 11790 5 11986 12019 12055 2 12295 12301 12305 5 12435 12446 12454 8 12572 12578 12582 8 12835 12859 12860 2 13199 13222 13269 8 13416 13482 13490 5 13618 13683 13716 5 13945 13947 13992 6 14202 14321 14376 1 14489 14496 14523 7 14775 14783 2 14913 14922 14950 3 15165 15214 15251 0 15421 15432 15472 4 15782 15826 15852 8 16120 16173 16201 3 16337 16339 16356 :5 16452 16476 16544 i2 16654 16658 16673 16 16959 16969 16992 14 17103 17126 17130 12 17268 17296 17380 0 17640 17649 17658 19 17912 17939 17941 17 18079 18091 18130 !0 18246 18263 18320 !4 18395 18541 18570 12 18765 18806 18853 11 18969 19051 19067 17 19248 „9251 19303 17 19399 19457 19485 47 19388 19694 19771 57 19967 20053 20066 22 20229 20297 20349 15 2Ö476 20478 20488 25 20601 20697 20714 96 20838 20853 20863 25 21046 21058 21074 14 21261 21264 21285 34 21467 21488 21493 19 21645 21646 21655 23 21739 21743 21747 68 21891 21984 14816 ontbreekt. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVFRTENTIEN: Van 15 regels 1 25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. EERMS. COSTER ZOON Voordam C 9, postgiro 37060 Telef. 3320, redactie 3330. No. 3 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeurs C. KRAK. Donderdag 4 Januari 1940 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 142e Jaargang President Roosevelt heeft in het Amerikaansche congres een groote rede gehouden waarin hij het standpunt van Amerika en de houding der Ver- eenigde Staten voor de toekomst belicht heeft. Hij heeft er den nadruk op gelegd, dat Amerika voor den Europeeschen oorlog niet de oogen kan sluiten, omdat het wel degelijk beïnvloed wordt door het welzijn of den nood der bevolkingen van andere landen. De Ver- eenigde Staten kunnen niet als een autarkische eenheid gelukkig en wel varend leven binnen den hoogen muur van het isolement, terwijl daar buiten handel, cultuur en menschheid vernietigd worden. De president heeft laten uitkomen, dat men in de Vereenigde Staten niet in den oorlog betrokken wil worden. Evenwel zal Amerika er naar moeten streven dat soort van vrede aan te moedigen, dat de wereld verlicht, daar de wereld ook voor de Amerikanen gevaarlijk zal worden als zij geregeerd wordt door geweld, dat zich in handen van enkelen bevindt. Amerika zal er voor moeten waken, dat een groot deel van de wereld niet gedwongen wordt den God te aanbidden, welke door een militairen heer- scher wordt voorgeschreven. Elk volk heeft het recht zijn regeeringsstelsel te kiezen en andere regeeringen moeten die vrijheid erkennen. Wat in Amerika tot stand gekomen is, waar alle republieken gelijke idealen en goede onderlinge betrekkingen hebben, moet ook elders tot stand kunnen komen. Men zal tot het openstellen van de handelskanalen der wereld moeten komen, opdat geen land zich genoodzaakt ziet met geweld van wapenen, na te streven wat het beter door een vreedzame conferentie kan verkrijgen. Amerika, dat niet door handelsegoïsme verzwakt mag worden, zal bij het herstel van den wereldvrede de leiding kunnen nemen. In Finland schijnen de gevechten op de Karelische grens vastgeloopen te zijn. Aan het Oostek'k front heeft de strijd, die zich in Noordelijke rich ting verplaatst, voor de Finnen een zeer gunstig verloop. Bij Salla wordt nog verwoed gevochten. De felle koude heeft op alle gevechtsterreinen de krijgsverrichtingen belemmerd. Een maand oorlog in Finland. Na een maand van verwoede gevechten kan men zeggen, dat de Finsche troepen op de landengte van Karelië zich overal gehand haafd hebben op de linies, die van de rivier Vuoksi uitgaan en door verscheidene meren in het midden en westen van de landengte van Karelië loopen. Men schat, dat alleen ir. dezen sector van de Karelische landengte de Russen ongeveer duizend tanks in het veld hebben gebracht. Het Sovjet-opperbevel heeft verscheidene malen versche troepen ,in den strijd geworpen, doch de aanvallers v/erden steeds met groote verliezen terug- I geworpen. In het bijzonder in den strijd tegen de gemotoriseerde en gepantserde strijdkrachten is de Finsche taktiek uit stekend gebleken. Tot dusver zijn op de ver schillende fronten meer dan 400 tanks door de Finnen vernield of buitgemaakt, het mee- rendeel hiervan op de landengte van Karelië. achten het dan ook hoogstwaar schijnlijk, dat zij in de toekomst met succes tegenstand zuilen kunnen blijven bieden, zelfs als de vijand zonder ophouden aanvalt en zelfs als de Russen door een hevig artil lerievuur worden gesteund. Op de landengte van Karelië zoekt de vijand vooral zijn heil in een stellingoorlog. Aan de andere fronten daarentegen was het een bewegingsoorlog. In het begin beperkten de Finnen er zich toe, den Russischen troe pen moeilijkheden en verliezen te berokke nen om hun opmarsch te vertragen. De Fin nen trokken trug en verschansten zich ir. tevoren gereed gemaakte stellingen. Van deze stellingen uit hebben zij met succes tegenaanvallen ondernomen en zijn zij erin iaasd. een groot gedeelte van het ver loren. terrein te herwinnen. Alle Russische offensieven in de eerste maand van den oorlog zijn volkomen mislukt. Ter zee heeft de kustartillerie, die naar men weet voor Finland van groote beteekenis is, de Sovjet-marine op eerbiedi gen afstand van de kusten gehouden. In de Finsche Golf begint het ijs zich thans vast te zetten en Sovjet-marine ziet zich derhalve in haar vrijheid van optreden beperkt. Wat de Finsche artillerie op de landengte van Karelië betreft, deze heeft belangrijke voordeelen boven de Sovjet-artillerie in ver band met de kennis van het terrein. Zij kan de punten opsporen, waarvan verwacht kan worden, dat zij zullen worden benut om het zware Russische geschut in stelling te bren gen. Dit verklaart waarom het Russische lange-afstandgeschut sedert eenigen tijd heeft gezwegen. De Russische luchtstrijdkrachten hebben blijkbaar door het bombardeeren van steden en dorpen in het achterland de Finsche be volking willen demoraliseeren. Het is thans duidelijk, dat dit doel niet is bereikt. Telkens wanneer de Sovjet-luchtmacht militaire ob jecten bombardeerde, kon zij dit slechts van zeer groote hoogte doen en richtte zij geen noemenswaardige schade aan. De door het Finsche luchtafweerschut behaalde resul taten overtreffen alle verwachtingen. Van haar kant heeft de Finsche luchtmacht, hoe wel het aantal en de snelheid der toestellen bescheiden zijn, den Russen groote verliezen toegebracht. Men schat, dat 150 Russische vliegtuigen, hetzij door het luchtafweerge schut als door de Finsche jagers zijn neerge haald, ongerekend nog de toestellen, die in de wouden terecht zijn gekomen en pas veel later gevonden zullen worden. Een nieuw front gevormd. Het Finsche leger in den Noordelijken sector is erin geslaagd opnieuw een front te vormen van Jeniskoski aan de Noorsche grens tot de Tondras en moeraswouden aan de Oostgrens. Andere, zeer belangrijke Fin sche eenheden hebben geheel den grooten weg van Rovaniemi naar Petsamo bezet. Noorsche artsen naar Finland. Twintig Noorsche artsen hebben vrijwillig dienst genomen voor Finland. Noorwegen hoopt ook binnenkort gevolg te kunnen geven aan Finlands verzoek om 100 verpleeg sters. Ruim 25.000 rugzakken zijn thans in Noorwegen bijeengebracht voor de Finsche strijdkrachten. Het Finsche legerberioht luidt: De gewone bedrijvigheid der Russische artillerie op de Karelische landengte. Bij de rivier de Paipale is het Russische geschut vuur in den loop van den ochtend heviger geworden, als voorbereiding van een aanval duurde het tot 13 uur voort. De aanval der infanterie was zeer heftig en werd met zware verliezen voor de aanvallers afgeslagen, on der het vuur van Finsche artillerie en infan terie. In den avond is ook een aanval onderno men ten Noorden van Hatjalahtenjaervi: Deze werd eveneens afgeslagen. Ten Noorden van het Ladoga-meèr werd den geheelen dag gevochten om een militair steunpunt. Boven dien werd groote activiteit van geschut en patrouilles gemeld. Bij Aittojoki hebben de Finsche troepen een met machinegeweren versterkte Russische compagnie vernietigd De Russische tegenaanvallen werden afge slagen. Bij Raate in de 'buurt van Suomo- salmi hebben de Finsche troepen vijf tanks, twee gevechtswagens vernield. In den sector- Juntasrata hebben zij den linkeroever van het Kokojaervi-meer bereikt. Overigens geen nieuws van het front. Aan de kust van het Ladoga-meer hebben zich kleine gevechten voorgedaan. Wegens den storm en den sneeuwval waren de mili taire operaties van vrijwel geen beteekenis. Luchtaanvallen op Finsche steden. De Russische luchtmacht heeft gister aan vallen op Abo en Kemi aan de Bothnische Golf gedaan. Bijzonderheden zijn niet bekend. Personen, die van deze steden kwamen, hebben ver teld, dat de bevolking als gewoonlijk blijk gaf van de grootste kalmte en dat de Russi sche luchtmacht, onder het voorwendsel de havens te bombardeeren, voortdurend de burgerbevolking onder vuur neemt. Volgens inlichtingen uit bevoegde kringen is het door de Finnen op de Russen buitge maakte oorlogsmateriaal vrijwel onbruik baar. De tanks verkeeren in slechten staat en zijn voor het groptste deel niet te herstel len. De vliegtuigen zijn onbruikbaar, doch soms heeft men iets aan de onderdeelen. Russische troepentrein verongelukt? De Finsche kranten pubiiceeren een be richt uit Riga, volgens hetwelk op den spoor weg naar Moermansk een Russische troepen- trein verongelukt is. Een groot aantal solda ten zou daarbij om het leven gekomen zijn. In Leningrad gelooft men, aldus het bericht, dat het ongeluk is veroorzaakt door sabotage of door het opbreken van de rails door Fin sche skipatrouilles. De „Times" over den strijd. De militaire correspondent van de „Times" in Finland schrijft, dat de Finnen op acht fronten tegenstand bieden aan de invallers. De Finnen zijn evenwel meer bevreesd voor de gevolgen van gebrek aan rust en slaap voor hun troepen, dan voor de aanvallers. Een moeilijk vraagstuk voor de Finnen is ook de munitievoorziening. In sommige sectoren is bevel gegeven de munitie te spa ren en eerst te schieten, wanneer de Russen zoo dicht genaderd zijn, dat het bijna niet meer mogelijk is mis te schieten. De Finnen zeggen verder, dat hun leger- berichten steeds aan den voorzichtiger kant worden gehouden en niet overdrijven. Het Russische legerbericht. In het legerbericht van het hoofdkwartier van het militaire district Leningrad wordt medegedeeld, dat zich op 3 Januari aan het front niets belangrijks heeft voorgedaan. Ongeregeldheden te Leningrad en Moskou? De radio verspreidt een bericht uit Tallin, waarin melding wordt gemaakt van ernstige ongeregeldheden te Leningrad, die veroor zaakt zijn door een voedseltekort, na de ver zending van voorraden naar de Russische troepen bij de Finsche grens. De omroeper deelde verder mede, dat ook uit Moskou berichten zijn ontvangen over soortgelijke ongeregeldheden. De eerste honderd Noorsche vrijwil ligere naar Finland. Naar „Tidenstegen" meldt, zullen aan het einde van deze week de eerste honderd Noorsche vrijwilligers naar Finland vertrek ken. DUITSCHE TEGENSPRAAK. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: „Van Engelsche en Fransche zijde worden in de Europeesche pers berichten gelanceerd, vol gens welke Duitschland Finland met wapens zou steunen, dat Rusland Duitschland om militaire hulp gevraagd zou hebben en dat Duitschlanl die hulp gezonden zou hebben in den vorm van officieren, technici en oor logsmateriaal. Van bevoegde zijde wordt in dit verband geconstateerd, dat het overbodig is er op te wijzen, dat al deze beweringen volledig uit de luchi gegrepen zijn Zij bewijzen slechts de plompe wijze, waar op Engeland opnieuw tracht de duidelijke Duitsche houding in het Finsch-Russische conflict dubbelzinnig te doen schijnen, om bij de neutralen verwarring te stichten en hen daardoor voor de doeleinden der Weste- lijke1mogendheden te spannen". Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad. De verhouding tusschen Rusland en Duitschland. Men hoort weinig over de verhouding tusschen Rusland en Duitschland en men krijgt over het algemeen den indruk, dat het er wel een van gewapenden vrede zal zijn. Het is een uit den nood der tijden gebo ren verbond, dat beide groote staten over haast hebben gesloten. Het steunt niet op vriendschap en wederzij dsche sympathie zooals dat bij Engeland en Frankrijk het geval is, het is als het ware een wapenstil stand in den voortdurenden strijd van twee machtige staten, welker levensopvattingen en doeleinden zoo volkomen van elkaar ver schillen, dat zij tot dusverre elkanders na tuurlijke vijanden zijn geweest. Hoe men dat alles thans voor de buiten wereld tracht te verbergen is uiterst leer zaam voor iedereen, die in de politiek nog het nastreven van mooie idealen ziet. In Duitschland, waar de heer Hitier nog geen jaar geleden in den Rijksdag verkon digde, dat het anti-Kominternverdrag het kristallisatiepunt zou moeten worden waar onder zich vele volkeren moeten vereeni gen om het satanische verschijnsel van het bolsjewisme af te weren, heeft men sinds de afsluiting van het non-agressiepact een geheel ander geluid vernomen. Er werd niet meer over een satanisch verschijnsel ge sproken en er werd evenmin aan herinnerd, dat de Führer het bolsjewisme het grootste gevaar ter wereld heeft genoemd, een ge vaar dat juist daarom zoo ernstig was, dat men er het slachtoffer van was vóór men het besefte. j. Duitschland is nu zelf het slachtoffer ge worden en aan het Duitsche volk, dat jaren lang niets anders gehoord had dan dat de Russen misdadigers en barbaren waren, wordt thans verteld, dat Rusland een groote vriendschappelijke mogendheid is, die vol komen recht heeft haar zaken naar eigen inzicht te regelen en wier opvattingen men moet eerbiedigen. En in Rusland, waar mer eveneens een politieken reuzezwaai heeft gemaakt, moeten de opvattingen natuurlijk ook met tijd en omstandigheden in overeenstemming ge bracht worden. Werd nog geen jaar geleden door de Gpoe iedereen in hechtenis genomen, die propaganda voor het nationaal-socialisme durfde maken, thans en dat is nog maar kort geleden zijn alle anti-nationaal- socialistische boeken naar den brandstapel verwezen en is men met man en macht aan het schrijven, zetten en drukken van an dere boeken gegaan, waarin het nationaal- socialisme even vriendelijk bekeken wordt als het bolsi°wisme in Duitsehlaró. Duitschland heeft het voordeel en dat is tot dusverre ontegenzeggelijk voor Duitschland van groote beteekenis geweest dat door het non-agressiepact met Rus land de Britsch-Fransche poging om Duitschland te omsingelen en de blokkade even doeltreffend te maken als in den vori- gen wereldoorlog, mislukt is. Maar het is de groote vraag of dit alles tenslotte van Duitsche zijde niet veel te duur betaald is. Want het is iedereen duidelijk, dat Rus land het non-agressiepact niet heeft geslo ten omdaj; men daar plotseling zooveel voor de natïonaal-socialistische theorieën is gaan voelen en evenmin omdat men den Führer zoo'n sympathieke verschijning vindt. Ook Rusland heeft den prijs voor zijn zoo genaamd vriendschappelijke houding be dongen en de volkomen vrijheid verlangd om aan zijn Westelijke grenzen het een en ander te. verbeteren en te versterken, waar toe het in normale omstandigheden geen kanszou hebben gekregen. Het heeft een derde gedeelte van het ver overde Polen als vriendschaps-cadeautje ge accepteerd, het heeft Estland, Letland en Litauen tot vazalstaten gemaak en de Rus sische beer heeft zijn zware klauw ook nog naar Turkije uitgeslagen, dat op het nip- pertjè aan dien aanslag op zijn leven ont snapt is. Nu was eerst Finland aan de beurt en waar tot dusver de veldtocht tegen het dap pere kleine land een volkomen échec is ge bleken en tot een prestige-kwestie voor regeering en leger is geworden, spaart men thans mannen noch materiaal om de wereld te toonen, dat Rusland als militaire mogend heid toch nog een factor van groote betee kenis moet genoemd worden. Het Fransche legerbericht van gisteravond luidt: „In den loop van den dag hebben onze patrouille- en verkenningsafdeelingen op verschillende punten van het front haar taak met succes volbracht. Laat in den ochtend hebben onze jagers twee vijandelijke vlieg tuigen neergeschoten". Het Fransche legerberioht van hedenooh- tend luidt: Gedurende den nacht niets te melden. Het is de vraag hoe men niet naar bui» ten, maar in onderlinge besprekingen in Duitschland dat alles beoordeelt. Duitschland heeft allerminst behoefte aan een groot en machtig Rusland met versterk te grenzen en evenmin belang bij de Russi sche overheersching van de bufferstaten in het Westen. Maar als men Duitschland de Russische agressie verwijt, dan halen de heeren in de Wilhelmstrasse de schouders op en verwij zen naar Engeland en Frankrijk, die van dat alles uitsluitend de oorzaak zouden zijn. Maar toch, nu de Russische beer zich brommend en dreigend op Finsch gebied heeft gewaagd en zijn begeerige oogen ook al op de Scandinavische staten richt, nu wordt het voor Duitschland toch wel heel moeilijk en zal men zich daar ongetwijfeld de vraag stellen hoever men de Russische agressie kan toelaten zonder daardoor zelf in gevaar te komen zoodra de vrede in het Westen aan dezen oorlog een einde heeft gemaakt. Het is opmerkelijk, dat men in Duitsch land ten opzichte van den Russischen aan val op Finland volkomen neutraal blijft. Fr gaan in het Duitsche volk, dat ongetwijfeld met Finalnd sympathiseert, geen stemmen op die van deernis met P.ustar.d wegens de tot dusverre geleden verliezen spreken. En evenmin heeft men er in Duitschland over gejammerd, dat de geheele „beschaaf de" wereld Rusland als een onwaardige, uit den Volkenbond heeft gebannen. Men krijgt onwillekeurig den indruk, dat Duitschland nu eenmaal den Russischen veldtocht niet kan of niet wil verhinderen, maar dat men er zich in Berlijn in stilte over verheugt, dat de lompe beer in de Finsche sneeuwvelden tot dusver leelijk zijn pooten gebrand heeft. In Genève is besloten, dat alle staten die Rusland hebben uitgebannen, moreele, financieele of daadwerkelijke hulp aan Fin land zullen verleenen en het is bekend, dat Engeland tot het laatste bereid is en daar bij zoo ver mogelijk wil gaan. Natuurlijk is dat een tegenslag voor Duitschlands nieuwen bondgenoot, maar in Berlijn zou men deze Britsche hulp aan Fin land wel eens uit een geheel anderen ge zichtshoek kunnen bekijken, nog afgezien van de omstandigheid dat men toch ook Italië niet kan beletten Finland te steunen. Engelsche hulp aan Finland kan voor Duitschland van twee zijden van groote be teekenis zijn. Het beteugelt eenerzijds de agressie-pogingen van den gevaarlijken bondgenoot en het verzwakt anderzijds de Engelsche weermacht in het Westen. Elk vliegtuig en elke piloot welke Engeland naar Finland stuurt is een aanvalswapen minder op het Westfront en al zullen Enge land en Frankrijk wel zoo verstandig zijn niets weg te geven wat zij zelf noodig heb ben, toch is deze actie der geallieerden van groote beteekenis. Want daaruit kan ook een Russisch-Engelsche breuk ontstaan, waardoor Duitschland niet meer de eenige vijand is en de mogelijkheid van versnip pering van strijdkrachten door het ontstaan van nieuwe gevechtsterreinen op Aziatisch gebied behoort daardoor niet tot de onmo- geliikhed"" Rusland heeft een groot en goed bewa pend leger, maar het mist de leidende figu ren om het doeltreffend te gebruiken zooals bet ook de technici en organisatoren mist, welke Duitschland tot een sterken en mach tigen staat hebben gemaakt. De laatste dagen vraagt Rusland hoe wel dat van Duitsche zijde ontkend wordt niet minder dan 20.000 Duitsche technici om in het binnenland tot een betere leiding en organisatie te kunnen komen. En wanneer de veldtocht tegen Finland, ondanks de nieuw-aangevoerde versterkin gen, een mislukking mocht blijven, is te verwachten, dat Rusland ook Duitsche mili taire leiders te leen vraagt. In dat geval zal men in Berlijn voor een moeilijk probleem staan en met belangstel ling mag worden afgewacht of men daar dan bereid zal blijken de Russische agressie te steunen met de mogelijkheid, dat men er binnen afzienbaren tijd zelf het slachtoffer van zal kunnen worden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1