DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Russen trachten tevergeefs de Manner-
heimlinie t© doorbreken.
Samenwerking tusschen Italië
en Hongarije.
Het aftreden van Hore Belisha.
Het aftreden van
hore Belisha.
Duitschland en de hulp
der geallieerden
aan Finland.
Fransche legerberichten.
Het Duitsche legerbericht.
De overstroomingen in
Turkije.
De algemeene toestand.
nacht als auto-
3.2020.35, D.sender
20.50—21.20, Enge-
:dapest 21.3522.20
!0, Engeland 23.20
Januari.
en 414,4 M. (Alg.
iNP-ber., gr.pl. 8.30
0.Morgenwijding.
(gr.pl.) 10.30 Voor
.pL 11.Voor de
J. Cantor en gr.pl,
1—Gr.pl. 1.45 Het
roeporkest en solist
1.30 Disco-causerie,
it en solist. 6.15 De
7.Pianovoordr,
ber., mededeelingen.
:kest. 9.15 Radio-
L Orkest en solisten
t. Hierna tot 12.
.pi.
(NCRV-uitz.) 8.—
ftlezing, meditatie.
5 Gelukwenschen).
I Christ, lectuur.
12.15 Gr.pL 12.30
oe'; 1.40 Gr pl. 2.—
1. 3— Wat de pot
Gr.pl. 3.45 Bijbel-
—6.25 Voor de kin-
je. (7.—7.15 Ber.)
en herh. SOS-ber.
gver. „De Lofstem"
„Het Nederlandsch
le Mobilisatie". 9.30
aal kwintet. 10.
10.30 Vervolg 9.30
1. Ca. 11.50—12.—
19 M. (Na 6.20 nun,
Iconcert. 12.50 Gr.pl.
I.20 Ber. 1.30 Med-
:t. 1.502.20 Revue-
r. 3.40 Orkestcon-
iserie. 4.50 Piano-
Kinderhalfuur. 5.50
i Band. 6.20 Ber.
Revue-progr. 7.20
Pianovoordr. 8.
f', discussie. 8.20
Causerie. 9.50 Het
Variété. 10.35 BBC-
eel. 11.55 Dansmu-
hten.
12.05 Pianovoordr.
en 1.35 Vocaal duo.
'oordr. 2.30 Fagot-
meert. 3.50 Variété.
Zang. 5.20 Variété.
;truments anciens.
zang. 7.20 Lichte
meel. 9.05 Symph.-
II.05 Radiotooneel.
0512.20 Jazzmu-
L. Eysoldt's orkest.
Soldatenliederen,
eporkest. 1.15 Muz.
ulair concert. 2.45
Gev. progr. 5.20
dt's orkest. 7.35
mder.
M. 322 M.: 12.20,
6.50 en 7.20 Gr.pl.
ie Tanzerin", ope-
pl. 484 M.: 12.20
adio-orkest. 1.50
Radio-orkest. 6.35
'.pk 8.20 Variété-
pl.
ER, 1571 M. 7.35
eest. 8.40 Berlijnsch
9.20 Ber. 9.50 Het
et. 10.20 Politiek
rt. 11.20 Ber. Hier-
:rt.
OIODISTRIBUTIE.
20, Engeland 8.20—
D.sender 9.50
11.20, Keulen 11.20
2014.20, D.sender
.6.20—16.35, Boeda-
el Fr. 17.20—18.20,
!5, Brussel Fr. 18.35
20.35, Danmarks
ïulen 20.4521.40,
-22.20, Brussel VL
3.20—24.—.
8.—9.20, Engeland
Radio 11.2012.20,
0, Engeland 12.50
14.Danmarks
iland 15.20—16.35,
geland 16.5017.20,
Engeland 18 05—
1519.05, Engeland
19.20—19.30. Bero-
Irussel Fr. 20.20—
21.35, Brussel Fr.
ladio 22.2022.50,
Pariis P. P. 23.20
5—24.—.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. KERMS. COSTER ZOON Voordam C 9,
postgiro 37060 Telef. 3320, redactie 3330.
No. 6
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK.
Maandag 8 Januari 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
De Russen doen op allerlei punten aanvallen op de Mannerheimlinie zonder
er tot dusver in te slagen deze sterke verdedigingslinie te doorbreken.
De laatste paar dagen zijn tal van Finsche steden weer door de Russen
gebombardeerd, maar het resultaat schijnt zich tot wat verbrande huizen
en enkele slachtoffers te beperken.
In het Salla-district werd met groote verliezen voor den vijand een Russi
sche aanval afgeslagen en ook in het Noorden, in Petsamo, slaagden de
Russen er niet in eenig succes te behalena. De kustbatterijen van Koevisto,
die door de Russen herhaaldelijk zonder succes vanuit de lucht werden
aangevallen, verhinderden een poging om over het ijs van de Finsche Golf
troepen op de Zuidkust vsn Finland aan land te zetten. Hoe sterker het ijs
wordt, hoe krachtiger pogingen de Russen zullen doen om hun pogingen te
herhalen, maar uit geheel Finland wordt strenge vorst gemeld en de felle
koude maakt het den Finnen gemakkelijk de Russische aanvalspogingen te
doen mislukken.
Uit Kopenhagen wordt bevestigd,, dat de Finnen de Moermanskspoorweg
op sommige plaatsen zoo radicaal vernield hebben o.a. door het op
blazen van een brug dat het herstel verscheidene dagen zal duren
waardoor de ravitailleering der Russen bij Petsamo ten zeerste bemoei
lijkt wordt.
De Italiaansche en Hongaarsche ministers van Buitenlandsche Zaken
hebben Zaterdag en Zondag in Venetië bespreirngen gevoerd om tot een
gemeenschappelijke houding tegen mogelijke Russische agressie in het
Donaubekken en de Balkanstaten te komen.
De Britsche minister van oorlog, Hore Belisha, heeft uit alle deelen van
het land spijtbetuigingen over zijn aftreden ontvangen. Hij zal over dit af
treden een vêrWarirn» in het Legerbuis afleggen.
Over het aftreden van Hore Belisha als
minister van oorlog schrijft Reuters parle
mentaire correspondent o.a.. dat verant
woordelijke kringen hun oordeel hierover
willen uitstellen en er de voorkeur aan ge
ven te wachten op omstandigheden, welke
een helderder licht op de geheele positie
werpen. Het denkbeeld, dat het aftreden
van Hore Belisha het gevolg was van eenig
gevoel van ontstemming van de zijde der
hoofdofficieren, die persoonlijk door zijn po
litiek aan het ministerie van oorlog getrof
fen zouden zijn, is, zoo verneemt Reuters
parlementaire correspondent van zeer ge
zaghebbende bron, ongegrond. De kwestie
zal waarschijnlijk verder ter sprake komen,
wanneer het parlement op 16 Januari weer
bijeenkomst.
De nadruk wordt erop gelegd, dat
een duidelijk feit blijkt uit den brief van
Hore Belisha aan den minister-president, n.l.
dat er geen sprake is van eenig verschil van
meening over de noodzakelijkheid den oor
log tot het zegevierende einde voort te zet
ten.
Hore Belisha heeft, haar men verneemt,
besloten een persoonlijke verklaring af te
leggen, wanneer het parlement de volgende
week weer bijeenkomt.
Nader wordt gemeld:
Hore Belishaheeft besloten de traditie
van het Britsche parlement te volgen en
een „persoonlijke verklaring" af te leggen,
wanneer het parlement weer bijeen zal
komen. Hij zal zijn verklaring afleggen
nadat de verschillende ministers zullen
hebben geantwoord op de vragen, welke
hen zullen worden gesteld.
Naar verluidt wist hij Donderdag bij zijn
bezoek aan den minister-president nog
niets van het lot, dat hem boven het hoofd
hing. Chamberlain schijnt dezen dag alles
in het werk te hebben gesteld om hem
over tc halen de portefeuille van handel
te aanvaarden en hij beschouwde de wei
gering jan Hore Belisha niet als defini
tief. Hij maakte complimenten en ver
klaarde, dat het werk van hore Belisha
in de geschiedenis geboekstaafd zal blijven.
in parlementaire kringen vraagt men
zich af voor welken druk de minister
president is geweken. Naar verluidt heeft
de minister-president, alvorens zijn be
sluit te nemen, sir John Simon geraad
pleegd. In sommige kringen wordt hier
aan toegevoegd, dat ook Sir Samuel Hoare
van de zaak afwist. Deze heeft onlangs een
bezoek gebracht aan het expeditieleger in
Frankrijk en men acht het mogelijk, dat
deze bij zijn terugkeer naar Engeland zou
hebben gewezen op de verschillen van
meening, welke bestonden tusschen de
legerleiding en den minister van oorlog.
Men veronderstelt, dat dit invloed heeft
uitgeoefend op het besluit van Cham
berlain.
De „Völkische Beobachter" wijdt
vandaag een hoofdartikel aan de hulp
van de geallieerden aan Finland.
Hierin wordt gezegd, dat Engeland
en Frankrijk onder verwijzing naar
artikel 16 van het handvest van den
Volkenbond, Scandinavië voor hun
karretje probeeren te spannen en in
een toestand pogen te dringen, welke
niet vereenigbaar is met de neutrali
teit. Het risico, dat de Scandinavische
landen loopen, is zeèr groot, aangezien
de Britsche blokkada-oorlog ten doel
heeft, allen toevoer van grondstoffen
voor Duitschland af te snijden. Het
voornaamste Zweedsche ertsgeb-ied
en de voornaamste Noorsche' ertsha
ven, Narvik, zouden binnen de zóne
voor den doorvoer voor wapenen
komen te liggen. De Duitsche econo
mische belangen staan dus op het
spel, want zonder twijfel is het de be
doeling var. Engeland hier een etappe-
gebied in te richten, waarvan het doel
gemakkelijk te herkennen valt
De „Völkische Beobachter" ver
klaart verder, dat het voo. Zweden en
Noorwegen niet noodzakelijk is zich
op dezen weg te laten dril ren Het
systeem van den Volkenbond was ge
baseerd op veronderstellingen, welke
niet meer bestaan, zoodat geen sprake
meer kan zijn van een nakomen van
verplichtingen. Wanneer de westelijke
mogendheden Finland werkelijk wil
len helpen, dan bestaan andere mid
delen, dan kleine staten in levensge
vaar te brengen. De houding van En
geland en Frankrijk toont evenwel
duidelijk, dat het doel van de Finsche
actie juist is de neutrale landen van
het noorden in gevaar te brengen en
dat men vooral te Londen geheel in
het plan van den oorlog werkt, nl.
anderen de rekening voor Engeland
te laten betalen.
Reactie van de vakvereenigingen.
Vanochtend zouden de leiders van de
vakvereenigingen bijeen komen om het af
treden van Hore Belisha te bespreken en na
te gaan, of het aanbeveling verdient on
middellijk het parlement bijeen te doen
roepen.
Een der leiders heeft verklaard, dat men
op de eerste plaats voornemens is Cham
berlain te vragen de verzekering te geven,
dat de benoeming van sir Oliver Stanley tot
minister van oorlog geen wijziging zal
meebrengen in de sociale wetgeving van
het leger en de bevordering.
De nieuwe Russische bevelhebber
generaal Stern.
Het legerbericht van gisteravond luidt:
Niets belangrijks te melden.
Het Fransche legerbericht van hedenoch
tend luidt: Kalme nacht. Activiteit van pa
trouilles ten westen van de Vogezen.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deede gisteravond mede: „Aan het
Westelijk front geen bijzondere gebeurte
nissen. Het luchtwapen heeft verkennings
vluchten gemaakt boven Engeland en
Frankrijk.
Duitsche zeestriyikrachten hebben den
laatsten tijd herhaaldelijk groepen "strijd
bare Polen, die trachtten van de Oostzee
landen uit het vijandelijke buitenland te
bereiken, opgevangen."
Ook Duitschland verleent hulp.
De was van de ujeylan bij Adana en Ti-
gris en Hanif bij Broessa heeft ernstige
schade aangericht aan de te velde staande
gewassen. Bovendien zijn bij Broessa
15090 stuks vee afgesloten van de buiten
wereld, de dieren zijn gedoemd van hon
ger om te komen.
Teneinde de overstroomingen te keeren
heeft men duizenden zakken cement ge
bruikt, doch dit heeft niet geholpen. Alle
wegen in het overstroomde gebied zijn
niet te gebruiken, zoodat het zeer moeilijk
is hulp te bieden.
Op een eilandje in de Tigris zijn 45 ar
beiders geïsoleerd, die bezig waren aan
het bouwen van een brug. Hun toestand
is zeer gevaarlijk, aangezien het niet
mogelijk is met hen in verbinding te
treden.
Overstroomingen te Smyrna.
Tengevolge van den hevigen regenval
staan de lager gelegen wijken van Smyrna
onder water. Er zijn huizen ingestort, doch
verlies van menschenlevens is niet gemeld.
Het verkeer is verlamd.
In de vlakte van Broessa zijn drie dor
pen met een gezamenlijke bevolking van
2000 zielen geheel van de buitenwereld
afgesloten. Soldaten, die van vlotten ge
bruik maken, trachten de dorpelingen,
wier positie gevaarlijk is, te redden.
Duitsche hulpverleening aan
Turkije.
De Duitsche regeering heeft besloten de
hulp voor de slachtoffers van de aard
beving in Anatolië zoo doeltreffend mo
gelijk te maken door de noodige verband
middelen per vliegtuig naar Turkije te
vervoeren. Daar het normale luchtverkeer
tusschen Instanboel en Duitschland is ge
staakt, moesten twee speciale Duitsche
vliegtuigen voor deze hulpactie worden
gebruikt, de beide machines staan in Sofia
gereed om te vertrekken.
TYPHUS IN TURKIJE.
Tengevolge van het ruwe weer en de vele
ontberingen zou typhus zijn uitgebroken
onder degenen die door de aardbeving dak
loos zijn geraakt Er zijn sanitaire maatrege
len genomen.
BRITSCHE BOMMENWERPER
NEERGESTORT.
Drie dooden.
Nabij Ventnor (eiland Wight) is een
Britsch bombardementsvliegtuig neerge
stort. Drie van de vier inzittenden vonden
den dood.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
Minister Csahy gaat met
een Itaiiaansche waar
schuwing naar huis.
De Hongaarsche minister van Buitenland
sche Zaken Csaky, is vrij plotseling naar
Italië vertrokken. Het heette, dat hij zich
den laatsten tijd wat overwerkt had en
daarom wel eens vacantie wou hebben. En
die vacantie zou hij dan doorbrengen aan
de Italiaansche Rivièra en men zal alge'
meen moeten constateeren, dat in dit ideale
strookje van onzen aardbodem alle factoren
aanwezig zijn om een overwerkten minister
weer op krachten te brengen.
De minister is vertrokken, maar het bleek
al spoedig, dat er van een vacantie en van
een dolce far niente aan de Rivièra geen
sprake zou wezen. Integendeel, graaf Ciano,
de Italiaansche minister van Buitenlandsche
Zaken wachtte zijn collega op en er werden
tusschen beide staatslieden besprekingen
gevoerd welke Zaterdag den geheelen dag
in beslag hebben genomen.
Erg veel over het doel dier besprekingen
en de daarbij verkregen resultaten hebben
de ministers niet losgelaten en de journaliS'
ten, die natuurlijk in spanning op de desbe-
treffende mededeelingen wachtten, hebben
moeten constateeren, dat de Italiaansche
regeering het blijkbaar voorzichtiger vindt
niet alle plannen van een mogelijke samen
werking tusschen Italië en Hongarije aan de
groote klok te hangen.
Na het eerste onderhoud, dat anderhalf
uur geduurd heeft, werd medegedeeld, dat
het openhartig en hartelijk was geweest en
opieuw de nauwe samenwerking tusschen
beide landen en hun volmaakte eensgezind
heid over de vraagstukken van de verdedi
ging der orde en den vrede in Europa had
aangetoond.
Dat is wel interessant, maar het is tc be
grijpen, dat de journalisten met ongeduld
op den afloop der tweede bijeenkomst ge
wacht hebben in de hoop, dat men dan wat
breedsprakiger zou wezen.
Na afloop van het tweede onderhoud
hebben Zaterdagnamiddag beide ministers
verklaard, dat zij zeer tevreden waren over
de hartelijkheid der ontmoeting, de eensge
zindheid hunner opvattingen en de waarge
nomen gevoelens tusschen hen en de open
bare meeningen van beide landen.
Dat bracht evenmin groote verrassingen
en dat er nog wel iets anders gedaan was
dan complimentjes uitwisselen bewees de
mededeeling, dat er gistermorgen nogmaals
geconfereerd zou worden.
Des avonds is er een feestmaal gehouden
waarbij beide ministers gesproken nebben
zonder te vertellen wat iedereen verlangde
te weten en daarna heeft graaf Ciano een
receptie gehouden.
Inderdaad had gistermorgen een nieuwe
bespreking plaats en na afloop daarvan
heeft graaf Ciano medegedeeld, dat opnieuw
de volledige overeenstemming der politieke
inzichten van Italië en Hongarije aan den
dag was getreden.
En in een officieel communiqué werd toen
medegedeeld, dat beide ministers van ge
dachten hadden gewisseld over den alge-
meenen Europeeschen toestand en opnieuw
met groote voldoening hadden vastgesteld,
dat de grondslagen waarop de vriendschap
en de nauwe samenwerking der beide sta
ten gebaseerd zijn, hecht en sterk zijn be
vonden en dat er in alle vraagstukken een
volledige gelijkheid van inzichten bestaat.
De besprekingen zijn in Venetië gehou
den en, naar verluidt, is Csaky gisteravond
al weer naar Boedapest teruggekeerd, zoo
dat er van zijn rustkuur aan de Rivièra niet
veel terecht gekomen is.
Intusschen is het voor Europa belangrij
ker tot welke resultaten men in Venetië is
gekomen en het is uit diverse Italiaansche
beschouwingen wel duidelijk, dat deze con
ferentie voornamelijk ten doel had een ge
meenschappelijke gedragslijn ten opzichte
van een mogelijke Russische expansie in
het Donau-gebied en in den Balkan vast te
stellen.
Het is volkomen duidelijk, dat zoowel
Hongarije als Italië niet op Russische aan
spraken in dit deel van Europa gesteld zijn
en ook, dat Italië niets liever zou willen,
dan dat zoowel de Donau, als de Balkansta
ten zich nauwer aaneensloten om den voort
gang- van het communisme naar het Westen
te kunnen keeren.
Tusschen Hongarije en Joegoslavië be
staan allerhartelijkste betrekkingen, maar
tusschen Hongarije en Roemenië is de ver
houding nog altijd gespannen omdat er des
tijds Hongaarsche minderheden bij Roeme
nië gevoegd zijn en men in Hongariie tot
dusver nog wel eenige hoop schijnt gekoes
terd te hebben, dat dit onrecht door het op
treden van Duitschland of misschien door
de interventie van Rusland weer ongedaan
zou worden gemaakt.
Volgens inlichtingen uit politieke krin
gen te Rome zou de Hongaarsche regeering
de opvatting huldigen, dat zij haar nationale
plicht zou verzaken wanneer zij in dit tijd
perk der territoriale veranderingen van haar
rechten tegenover Roemenië zou afzien.
Dat is een factor, die een gezamenlijk en
vriendschappelijk optreden tegen den voor
beiden gevaarlijken buurman onmogelijk
zou maken en men mag aannemen, dat
graaf Ciano thans in Venetië alles in het
werk gesteld heeft om zijn Hongaarschen
collega er van te overtuigen, dat het com
munistische gevaar voor Hongarije van veel
grooter belang was dan een conflict met
Roemenië en al de daaraan verbonden risi
co's en onoverzienbare gevolgen.
Op de vraag van Csaky of Italië de Hon
gaarsche aanspraken op Roemenië wilde
steunen, heeft Ciano slechts geantwoord, dat
het Russische gevaar zoo groot is, dat alle
andere vraagstukken daarvoor moeten wij
ken. Moskou, zoo heeft men in politieke
Italiaansche kringen verklaard, heeft slechts
één doel, namelijk het communisme in
Europa te verspreiden cn wanneer het daar
toe de kans krijgt, zal Hongarije het eerste
slachtoffer zijn.
Hongarije staat thans voor een moeilijke
beslissing. Het heeft na den vrede van Ver
sailles altijd zijn aanspraken laten gelden
en het wenscht in een nieuw opgebouwd
Europa zijn territoriale eischen ingewilligd
te zien. Maar het wil evenmin de veilige
vriendschap met een machtigen staat als
Italië verliezen, het wil zooals thans uit
Venetië werd gemeld evenals Italië een
politiek van orde voeren en een uitbreiding
van den strijd tegengaan. Italië en Hon
garije kunnen met hun gezamenlijke kr~eh-
ten invloed uitoefenen op het lot van het
nieuwe Europa, zooals dat volgens Italiaan
sche opvattingen gebouwd zal moeten wor
den.
Volgens het min of meer officieele Ita
liaansche blad, de Giornale d' Italia wordt
de situatie in Zuid-Oost-Europa thans be
paald door den staat van oorlog der groote
mogendheden, die aan dat gebied grenzen,
door de houding der Donaulanden en Bal
kanstaten tegenover het Europeesche con
flict, door him onderlinge verhouding en de
nieuwe Russische politieke actie.
Rusland grenst nu zoowel aan Roeme
nië als aan Hongarije en beide landen heb
ben thans allereerst de taak hun gemeen
schappelijke belangen te beschermen waar
bij men toenadering tot de Balkanlanden
kan zoeken.
Rusland mag binnen zijn eigen grenzen
alle dwaasheden doen waartoe het in staat
is, maar het is vóór alles het doel van Italië
de communistische expansie tegen te hou
den, welke de beschaving, de orde en het
heil van Europa bedreigen. Wanneer al
dus het blad het communisme zich keert
naar de zónes, welke voor Europa en Italië
van vitaal belang zijn, dan zal het fascisme
daarop het eenige passende antwoord ge
ven.
Men kan uit dergelijke beschouwingen
wel begrijpen wat het doel der Venetiaan-
sche conferentie is geweest. Minister Csaky
heeft de waarschuwing gekregen den Roe-
meenschen buurman niet meer als zijn na
tuurlijken vijand te beschouwen, maar inte
gendeel gezamenlijk met Roemenië alle
maatregelen te treffen om eventueele
agressie-plannen van Russische zijde het
hpofd te kunnen bieden.
Zoowel de Donaulanden als de Balkansta
ten kunnen dan van den moreelen en des
noods daadwerkelijken steun van Italië ver
zekerd zijn.
Uit de verklaring van Ciano, dat hy en
Csaky tot volledige overeenstemming der
politieke inzichten zijn gekomen, zou men
mogen opmaken, dat de Hongaarsche mi
nister maar al te spoedig de Hongaarsche
aanspraken op Roemenië heeft prijs gege
ven. Dat lijkt wat onwaarschijnlijk en trou
wens zullen ook anderen dan Csaky daar
over in Hongarije nog wel een beslissing
moeten nemen.
Vast staat wel, dat men in Boedapest de
ernstige Italiaansche waarschuwing niet zal
misverstaan en dat Hongarije zich ongetwij
feld in de rij der anti-Russisch gezinde
staten zal plaatsen. De situatie, zoowel van
Hongarije als Roemenië, is uiterst gevaar
lijk als het tusschen Duitschland en Rus
land nog eens tot een militair verbond zou
komen.
Trouwens, in dat geval zou bij een even
tueele actie tegen de Donaulanden of Bal
kanstaten een breuk tusschen Duitschland
en Italië onvermijdelijk zijn en wellicht is
dat een van de groote factoren, die Duitsch
land tot dusver niet tot een militair verbond
met zijn onnatuurlijken vriend uit het Oos
ten deed besluiten.
