DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Rusland protesteert bij Zweden en Noorwegen.
No. 12
Directeur: C. KRAK. Maandag IS Januari 1940
Finland heftig gebombardeerd.
Rusland ontkent zware verliezen.
Militaire maatregelen in diverse staten.
Honderden bommen op Finland geworpen.
D© Russen handhaven zich in den Salla-sector.
Tijdelijk geen periodieke
■«verloven.
Internationale toestand
iets minder gunstig.
De ahemeene toestand.
pgave. (No. 2 der Ja-
len 2 en 47 met elkaar
of bij elkaar optellen,
tkomst de twee zelfde
r.dere volgorde, als uit-
I. Zoo is het ook met de
.1. 72 en 27. Nu is de
gevallen kunt vinden
,die vermenigvuldigd en
DRIE cijfers als uit-
:acht de volgorde,
j.) liefst zoo vroegtijdig
erlijk tot Vrijdag 19
n den Puzzle-Redacteur
he Courant.
121.20, Engeland 21.20
21.3522.20, Brussel
ngeland 23.1524.
.g 15 Januari.
5 en 414,4 M. (Alg. pro-
8.ANP-ber., gr.pl.
;enwijding. 10.20 Deel.
11.10 Deel. 11.30 Gr.pL
zang. 12.45 ANP-ber.,
Ramblers. 2.3.Gro
en solisten (opn.) 3.05
concert. 4.30 Voor de
•.pl. 6.6.30 Orgelspel.
1-Star-orkest en solisten.
Ier. 7.05 Gr.pl. 7.10 Le-
aarheid van ons volk",
t. 8.Herh. SOS- en
.15 De Stem des Volks
m het Utr. Sted. Orkest.
:ht. 9.15 Rosian-orkest.
VARA-orkest en soliste.
1.10 Orgelspel. 11.30
,5 M. (NCRV-uitz.) 8.—
riftlezing, meditatie. 8.20
Gelukwenschen). 10.30
Christ, lectuur. 11.30
12.15 Gr.pl .(12.30 ANP-
ïble v. d. Horst en gr.pl.
en. 2.35—2.55 Gr.pl. 3.—
nerplanten. 3.40 Gr.pl.
4.45 Gr.pl. 5.15 Voor de
atre-mains en gr.pl. 7.
causerie. 7.45 Gr.pl. 8.—
SOS-ber. 8.15 Nederl.
i een vocaal ensemble,
r.pl. en lezing over het
ANP-ber., act. halfuur,
•t. 11.Gr.pl. Ca. 11.50
ng.
en 449 M. (Na 6.20 njn.
BBC-Northern orkest,
en zijn dansorkest. 1.20
uuziek. 1.50—2.20 Piano-
!.20 Orgelspel. 3.40 BBC-
20 Ber. 4.35 Filmpr. 4.50
isorkest. 5.20 Kinder-
L en piano. 6.20 Ber. 6.35
Variété 7.20 Mededee-
7.50 Intermezzo. 8.
vue-progr. 9.20 Ber. 9.35
2-orkest. 10.25 Progr. ge-
[ington (met gr.pl.) 11.
"ariété. 11.45 Holst-
5012.35 Ber.
>48 M. 12.05 Pianovoordr.
Legrand en zijn jazz-
rsoli. 1.35 Zang. 2.— Gr.
ioolvoordr. 3.20 Orgel-
causerie. 4.20 Radiotoo-
20 Chansons. 5.35 En-
iviva". 6.35 Pianovoordr.
k. 7.50 Radiotooneel. 9.05
soliste. 10.20 Zang. 11.05
15 Zang. 12.05—12.20 R.
azzorkest.
5.50 L. Eysoldt's orkest.
-9.50 Pianovoordr. 10.50
'saksenorkest en solisten,
nspel. 1.35 Populair con-
rogr. 4.50 Folkloristisch
Folkwang-strijkkwartet.
Dcbrindt's orkest. 7.35
9.50—12.20 Zie Deutsch-
n 484 M. 322 M.: 12.20
1.) 12.50 en 1.30 Omroep-
I, 5.15, 6.—, 6.50 en 7.20
:oldaten. 8.50 De Kon.
Ion" van Berchem. 9.20
a solisten. 10.30—11.20
I.) 484 M.: 12.20 Gr.pl.
)li. 1.05 en -1.30 Omroep-
2.20 Gr.pl. 5.20 Radio-
ivoordracht. 6.15 Radio-
7 05 Orgelspel. 8.20 Voor
)mroepsymph.-orkest en
ihting). 10.05 Gr.pl. 10.30
msorkest en soliste.
SENDER, 1571 M. 7.35
i Berlijnsch Philh. orkest,
r.pl. 10.20 Politiek overz.
enkleinorkest. 11.20 Ber.
Nachtconcrrt.
CE RADIODISTRIBXJT1E
um.
n.
8.8.20, Engeland 8.20
9.50, D.sender 9.50
.10—11.20, Keulen 11.20—
12.20—14.20, D.sender
uien 16.20—16.30, Parijs
0, Danmarks Radio 17,10
Fr. 17.35—18.20, Bero-
5.35, Brussel Fr. 18.35
-19.20. Danmarks Radio
mder 20.20—21.30. Bero-
II.50, Boedapest 21.50-
5.2022.50. D.sender 22.50
sel VI. 8.—9.20, Engeland
tarks Radio 11.2012.20,
-13.50, Parijs R. 13.50—
Radio 14 20—15.50. Enge-
Boedanest 172017 50,
-18.35, Pariis R. 18.35-
Tr 19.05—19.20, Keulen
mmarks Radio 20.35
5021 90. Engeland 21.20
VI. 21.35—23.20, Parijs
Engeland 23.3024.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. KERMS. COSTER ZOON Voordam C 9,
postgiro 37060 Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummei bestaat uit drie bladen.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Men was den laatsten tijd min of meer verwonderd over de zwijgzaamheid
der Russische regeering ten opzichte van het feit, dat tal van Europeesche en
niet-Europeesche staten het tegen de Sovjet-Unie vechtende Finland met
mannen en materiaal steunen.
Dat moet toch in Russische oogen een openlijk partijkiezen en deelnemen aan
den strijd tegen Rusland zijn. Het is te begrijpen, dat de Sovjet-Unie zich
daarbij niet allereerst keert tegen staten als Engeland, Frankrijk en Italië,
die zich van haar protesten in de gegeven omstandigheden niet veel zouden
aantrekken, maar wel tegen Zweden en Noorwegen. Deze landen toch nemen
door het uitzenden van groote groepen vrijwilligers reeds actief aan den
strijd tegen Rusland deel en door hun houding zal het Engeland en waar
schijnlijk nog andere staten, mogelijk bijken wapenzendingen aan Finand te
doen toekomen.
De regeering van Sovjet-Rusland heeft, naar eerst thans blijkt, reeds op 5
Januari te Stockholm en Oslo geprotesteerd, waarschijnlijk in de hoop, dat
Zweden en Noorwegen nog vatbaar zijn voor een Russische bedreiging.
Respectievelijk op 6 en 10 Januari hebben Noorwegen en Zweden geant
woord, dat zij op de vriendschap van Rus'and prijs stellen, maar de kwestie
der vrijwilligers niet in strijd met het volkenrecht achten. Van Russische zijde
zou daarna zijn meegedeeld, dat beide staten onvoldoende weerstand bieden
aan de pogingen van andere staten om hen in een oorlog met de Sovjet-Unie
te verwikkelen.
Uit de berichten van Fmsche zijden blijkt, dat in den Salla-sector nog
hevig wordt gevochten. Honderden Russische vliegtuigen hebben de laatste
dagen Finsch gebied gebombardeerd en ook de hoofdstad met bommen be
strooid. Volgens Finsche berichten schijnt de schade nogal mee te vallen.
Een uitvoerig communiqué uit Moskou wil den indruk wekken, dat het met
de Russische verliezen in Finland nogal meevalt en dat de Finnen nergens
de Russische grens hebben overschreden.
In diverse staten zijn maatregelen tot stopzetting van verloven genomen.
Wat daarvan de oorzaak is, is op het oegenblik niet heelemaal duidelijk. Een
bericht uit Zwitserland meldt, dat aan de Zwitsersche grens geen concentra
ties van Duitsche troepen zijn waargenomen.
De strijd bij Salla.
De officieele legerberichten zwijgen nog
over de gevechten bij Salla, doch deze trek
ken veel belangstelling in Zweden. Volgens
sommige geruchten zouden de Finnen er
bijna in zijn geslaagd een divisie Russen te
omsingelen. De Russen zouden evenwel ver
woed strijden om een tweede Suomussalmi
te voorkomen.
Volgens sommige Zweedsche correspon-
ten zouden de Russen hier 40.000 man in den
strijd hebben geworpen. De Finnen pogen
hun beproefde methode voort te zetten en
de Russen van hun bases af te snijden. De
Russen verzorgen thans hun aanvoer van
voorraden en versterking met vliegtuigen.
Ook in den aether zijn de Russen actief
en volgen® de Zweedsche kranten hebben
de Russen een soort ultimatum gericht tot
de Finnen, waarin werd gezegd, dat, wan
neer zij niet binnen 48 uur de wapens zou
den neerleggen, de Duitschers de Russen te
hulp zouden komen om Finland te verplet
teren.
Het Finsche legerbericht.
Het Finsche legerbericht van gister luidt:
Op de Karelische landengte de gewone be
drijvigheid van patrouilles en verontrus-
tmgsvuur der artillerie. Aan het Oostelijk
front heeft de vijand in de richting van
llomats aanvallen ondernomen: hij is echter
zijn uitgangsstellingen teruggeslagen.
Overigens levendige activiteit van patrouil
les en verkenningsafdeelingen en schermut
selingen, waarbjj de vijand een aantal man
nen en materiaal verloren heeft.
Russische vliegtuigen bombardeeren
Finland.
De Russen hebben Zaterdag hun bombar
dementen op het binnenland voortgezet. De
Russische vliegtuigen vlogen tusschen 12.30
uur en 16.30 uur boven de wolken, op een
hoogte van 3000 tot 5000 meter.
De bombardementen waren gericht op het
gebied tusschen Nystad en Kumo en op de
omgeving van Abo, Tampere, Haubo en
Lahti en de Finsche Golf. Zij hebben slacht
offers onder de burgerbevolking gemaakt.
Er zijn 15 dooden en 71 gewonden. Boven
dien is een aantal huizen, dat uitsluitend
door burgers bewoond werd, in brand ge
raakt, Er werden 500 bommen geworpen.
In den loop van den dag heeft de Finsche
luchtmacht Russische schepen gebombar
deerd. Verder zijn twee Russische vliegtui
gen neergeschoten. Een Russisch bombarde
mentstoestel, dat onlangs neergehaald was,
is gevonden.
Finsche escortevaartuig getorpedeerd.
Gemeld wordt, dat het Finsche escorte-
vaartuig „Aura", dat koopvaardijschepen
convoyeerde, in de Bothnische Golf door een
Russische duikboot is getorpedeerd.
Het is nog niet bekend, hoeveel opvaren
den het leven hebben verloren. Men weet
slechts, dat een aantal matrozen vermist
wordt.
Russen bombardeerden houten huizen.
De bladen publiceerden Zaterdagochtend
foto's, waaruit blijkt, dat de Russen houten
huizen hebben gebombardeerd, die tot den
grond toe vernield zijn. Elders zijn gebou
wen beschadigd, doch de Sovjets hebben
geen enkel objectief van militair belang ge
troffen.
Helsinki gebombardeerd.
Vcor het eerst in het nieuwe jaar zijn
bommen op Helsinki geworpen. Zaterdag
middag hebben Russische vliegtuigen de
stad aangevallen. Om 13.45 loeiden de sirenes
en terstond klonken geweldige explosies in
het Z.W., vergezeld van hevig vuren der
luchtdoelbatterijen. De chef van de verdedi
ging der stad meende, dat er slechts lichte
schade is aangericht. Om 15.45 werd gemeld,
dat alles weer veilig was. Negen machines
namen aan den aanval deel en lieten onge
veer 50 bommen vallen. Twee personen wer
den gedood en ongeveer 40 gewond. Een toe
stel werd door het luchtdoelgeschut neerge
haald. Een afzonderlijk Finsch gevechts
vliegtuig zette de aanvallers achterna, toen
zij zich terugtrokken. Volgens het politie
rapport daalde drie -toestellen tot 500 voet
en gebruikten zij de jmachinegeweren.
Nader werd gemeld, dat negen vrouwen
ernstig gewond zijn bij den luchtaanval van
Zaterdag. Verscheidene andere Finsche ste
den zijn gebombardeerd, de meeste schade
werd aangericht in Hyvirkaa, het spoorweg
knooppunt op 50 km. ten Noorden van Hel
sinki. De spoorlijnen en de telegraafverbin
dingen werden ernstig beschadigd.
Er is verbitterd gestreden rondom Aitto-
joki, ten N. van het Ladogameer, waar een
nieuwe Russische aanval met zware verlie
zen is afgeslagen.
Officieel wordt medegedeeld, dat drie
personen gedood en minstens 20 gewond zijn
.tij den luchtaanval op Helsinki. In Hyvin-
kaa werd een pèrsoon gedood en terwijl tien
gewonden vielen. Op deze plaats werden
100 bommen neergeworpen. Ook op Espoo,
jp 25 .km. ten W. van Helsinki is een lucht
aanval, gedaan. In deze plaats bevinden zich
al'e buitenlandsche legaties. Zeventien bom
men werden hiér neergeworpen. Er vielen
echter geen slachtoffers en slechts weinig
schade werd aangericht.
Een tweede luchtaanval.
Gistermiddag hebben de Russen een
tweeden luchtaanval op Helsinki gedaan.
Negen vliegtuigen wierpen bommen op de
arbeiderswijken. Mén gelooft- niet, dat de
schade groot is.
Het gerucht, volgens hetwelk de villa van
den Amerikaanschen gezant verwoest zou
zijn. wordt niet bevestigd.
Bij de aanvallen van Zaterdag heeft de
Russische luchtmacht vrij aanzienlijke ver
liezen geleden.
Amerika en Finland.
De in Washington verschijnende dagbladen
gaven Zaterdagmiddag in krachtige termen
uitdrukking aan de noodzakelijkheid onmid
dellijk hulp te verleenen aan Finland.
De republikeinsche „Evening Star" be
sluit zijn 'artikel als volgt: „Het congres moet
weten hoe het gevoelen is van de groote
meerderheid der Amerikanen betreffende
het gewettigde verzoek om bijstand aan
Finland". De „Daily News", een liberaal
blad, schrijft: „Men moet niet vergeten, dat
Finland materiaal noodig heeft, wanneer het
zijn strijd tegen de agressie wil voorzetten.
Wat de Vereenigde Staten betreft, er zijn
heel wat voorstellen aan het congres ge
daan om Finland te helpen. President Roose
velt heeft aanbevolen deze voorstellen te
coördineeren en de belangen van binnen-
landsche politiek ter zijde te stellen. Dat is
verstandig. Er moet echter snel gehandeld
worden en doeltreffender dan alleen maar
met sympathiebetuigingen. Opgemerkt moet
echter, worden, dat de meeste bladen, terwijl
zij uitdrukking geven aan de verontwaardi
ging, die in de Vereenigde Staten gevoeld
worden tegen Rusland en aan sympathie
voor het land, dat het slachtoffer van de
agressie is geworden, er den nadruk op leg
gen, dat de hulp der Vereenigde Staten aan
Finland in geen geval met zich mede mag
brengen, dat men de neutraliteit laat varen.
Amerikaansclie comité zendt zesde
cheque van 100.000 dollar.
Het comité voor hulp aan Finland onder
voorzitterschap van Herbert Hoover heeft
opnieuw een chèque van 100.000 dollar aan
Finland gezonden. Tot dusver heeft het
comité thans 600.000 dollar gezonden.
Zweedsche vrijwilligers in Finland.
D«» bevelhebber over het corps Scandina
vische vrijwilliger in Finland, generaal Lin-
der, heeft Zaterdag zijn eerste dagorder uit
gegeven. Daarin zegt hij o.m.: Ik neem thans
ht commando op mij over het corps vrijwil
ligers, dat van nu af aan in het Finsche leger
zal zijn opgenomen onder de bevelen van
maarschalk Mannerheim. Wij hebben een
groote taak te verrichten: De verdediging
der vrijheid van Finland en van alle Noord-
sche landen. Ik ben ervan overtuigd, dat
ieder van u zijn plicht zal doen.
Er is in Zweden besloten tot vervaardi
ging en verkoop tot den prijs van 1 kroon
van een insigne, dat gedragen zal worden
door al degenen, die daadwerkelijken steun
aan het vrijwilligerscorps willen geven. De
opbrengst .zal geheel bestemd worden voor
het onderhoud van dit. corps.
Prins van Bourbon Parma neemt
dienst in Finsche leger.
Prins Réné van Bourbon Parma is te Ko
penhagen aangekomen. Hij zal zich over een
paar dagen naar Finland begeven om daar
als gewoon soldaat in het leger dienst te
nemen.
De 43-jarige prins, die gehuwd is met prin
ses Margaretha van Denemarken, de doch
ter van prins Waldemar, is een broer van
ex-keizerin Zita van Oostenrijk en van prins
Sixtus van Bourbon Parma.
Ook Finsche communisten onder de
Russische troepen.
Onder de Russische troepen, die zich aan
het Noordelijk front bevinden, komen ver
tegenwoordigers voor van alle rassen:
Kalmoeks, Tsjirkiezen, soldaten uit Siberië
en den Kaukasus, alsmede Finsche commu-
De regeeringspersdienst meldt
ons:
In verband niet eenige min
gunstige symptomen in de inter
nationale situatie, heeft de regee
ring, teneinde ook thans op alle
gebeurlijkheden geheel voorbe
reid te zijn, besloten tijdelijk geen
periodieke verloven te verleenen.
Bij informatie te bevoegder plaatse
vernemen wij, dat het besluit der re
geering tijdelijk geen nieuwe perio
dieke verloven te verleenen, geen
betrekking heeft op zakenverloven
(ook al worden zij periodiek geno
ten), op weermachtsindustrieverlo-
ven en op uitzonderingsverloven.
nisten. De laatsten trachten tijdens de ge
vechten de Finsche troepen om den tuin te
leiden door hen in het Finsch aan te roepen.
Wanneer zij daarentegen gevangen worden
genomen, vermijden zij zorgvuldig Finsch te
spreken, hoewel men zich er gemakkelijk
van kan vergewissen, dat zij het verstaan.
De correspondent van de „Messagero" te
Tallinn meldt, dat volgens daar ontvangen
inlichtingen de Russische volkscommissaris
voor de luchtvaartindustrie, Kaganowitsj en
een aantal militaire leiders, die voor den
Russischen tegenspoed in Finland verant
woordelijk geacht werden, na een kort proces
terechtgesteld zijn. De „Messagero" noemt
in het bijzonder Zdanof, vroeger militair
gouverneur van Leningrad en een der voor
naamste voorstanders .van den veldtocht
tegen Finland, generaal Mereskof, comman
dant van het garnizoen van Leningrad, wien
rren verweet de campagne niet te hebben
voorbereid en Demevianski, oud-gezant te
Helsinki, die Moskou zeer slecht zou hebben
ingelicht over de Finsche verdedigingsmoge
lijkheden en de doeltreffendheid van de
Mannerheim-linie.
Het blad meldt voorts, dat Stalin dage
lijks met de generaals aan het front telefo
neert en zoo de operaties leidt. Er is een aan
zienlijk aantal officieren en commissarissen
naar het front gezonden.
Een Russische tegenspraak.
Men is tevreden in Moskou.
Het Russische telegraafagentschap Tass
publiceert een tegenspraak van het hoofd
kwartier van het militaire district Le
ningrad, waarin gezegd wordt, dat in de
tw.eede periode van drie weken in Finland
geen wijzigingen van belang voorgekomen
zij aan het front. Terwijl in de eerste drie
Militaire
voorzor s-
maatre&e'en
Men verzekert van officieele zijde, zoo
wel in België als in Nederland, herhaalde
lijk, dat de oorlogvoerende landen plechtig
beloofd hebben, dat zij de grenzen van deze
kleine neutrale staten niet zullen schenden
en dat er geen enkeel reden is waarom wij
daarop niet zouden vertrouwen.
Wij hebben tot dusver dat vertrouwen
niet beschaamd gezien, maar, ondanks alle
van regeeringszijde gegeven verzekeringen,
is men zoowel in Den Haag als in Brussel op
alle mogelijke gebeurtenissen voorbereid en
komt zoo nu en dan eens tot uiting, dat men
over den algemeenen toestand, wat deze
kleine, maar uiterst gevaarlijk gelegen sta
ten betreft, niet heelemaal gerust is.
Wij hebben het kort geleden al eens mee
gemaakt, dat plotseling op uitgebreide
schaal militaire maatregelen werden geno
men en dat de verschrikte bevolking pas
twee dagen later uit den mond van den mi
nister-president mocht vernemen, dat er
geen enkele reden tot ongerustheid was en
Nederland ten volle op het door de oorlog
voerende staten gegeven woord kan ver
trouwen.
Het is thans de tweede maal, dat plotse
ling, in verband met den internationalen
toestand, diverse verloven worden stopgezet.
Volgens de regeeringspersdienst is dit
alleen geschied met het oog op eenige min
der gunstige symptomen in de internatio
nale situatie, die bijzondere voor
zichtigheid noodig maken, maar de berich
ten over den toestand in de oorlogvoerende
landen, welke de laatste dagen gepubliceerd
zijn, geven geen enkele aanleiding om in
eenigen nabuurstaat een veranderde hou
ding in de vriendschappelijke betrekkingen
met ons land te veronderstellen.
Waarom die verloven weer plotseling zijn
stopgezet is niet duidelijk. Heeft men
aan onze grens bijzondere troepenconcen
traties opgemerkt? Zijn er waarschuwingen
uit Londen of Parijs gekomen of is er wel
licht uit Berlijn iets tot onze regeering
doorgedrongen over Duitsche plannen om
aan de gevechtsverstarring in het Westen
een einde te maken door een doorbraak
over neutraal gebied te forceeren?
Er wordt niets van gemeld en juist dat is
de oorzaak, dat men zich over de militaire
maatregelen verwonderd en ongerust toont,
een verontrusting, die ■waarschijnlijk door
wat grootere openhartigheid van officieele
zijde kon worden weggenomen.
Er zijn den laatsten tijd menschen ge
weest, die zich hebben afgevraagd of de be
roemde Nederlandsche waterlinie nog eenig
nut had als de vorst het water tot ijs maakte
en het ijs zoo sterk werd, dat het manschap
pen en kanonnen zou kunnen dragen.
Het heeft wel eenigszins den schijn alsof
men daarover ook van officieele zijde niet
heelemaal gerust is geweest omdat, via de
telex, in alle dagbladen een uitgebreide be
schouwing is gegeven waaruit kan blijken,
dat ook wanneer het water tot ijs wordt,
Ot.ze waterlinie door de daarbij getroffen
maatregelen evenzeer of wellicht in nog
grootere mate een onoverkoombare hin
dernis voor een binnenrukkend leger zou
zijn.
Men kan zich er sle-hts over verwonde
ren, dat een dergelij' beschouwing, die
blijkbaar niet alleen voor lezing en over
peinzing in het binnenland, maar ook in het
buitenland bestemd is, gegeven werd op een
Pjdstip, dat de dooi was ingevallen en ze
dus practisch geen waarde meer had.
Wanneer men van Duitsche zijde werke
lijk het plan had van het ijs in ons water
gebied te profiteeren, zou men daarmee
zeker niet gewacht hebben tot het tijdstip,
dat dit ijs zelfs voor schaasenrijders niet
meer betrouwbaar geacht wordt.
Het eenige, dat men van Duitsche zijde
op dit oogenblik op onze neutraliteit
heeft aan te merken is, dat Britsche vlieg
tuigen des nachts over ons gebied hebben
gevlogen, waar wij niets aan doen kunnen,
en dat een Nederlandsch vliegtuig de Duit
sche grens zou hebben geschonden, wat
vanuit Den Haag reeds ten krachtigste is
tegengesproken.
Een week geleden achtte de regeerings
persdienst het noodzakelijk nog eens na
drukkelijk te constateeren, dat Nederland
zich tegen elke schending van zijn gebied
ten krachtigste zal verzetten.
Het is opmerkelijk, dat de onrust der laat
ste dagen niet alleen in ons land, maar ook
in België .tot uiting komt.
Daar heeft men althans voor zooverre
dat algemeen bekend is grootere reden
tot ongerustheid omdat verscheidene Duit
sche verkenners Zaterdag boven de ver
sterkte stellingen van Luik en ook op an
dere plaatsen boven Belgisch gebied nebben
gevlogen en wel zoo laag, dat het duidelijk
was, dat men zich van de Belgische verde
diging op de hoogte wilde stellen.
Dat behooren geen vliegtuigen te doen
van een staat, die Belgisch gebied onschend
baar heeft verklaard en het is vooral België,
dat uit de historie geleerd heeft, dat plech
tige verzekeringen niet altijd worden nage
komen.
r-
Het is niet duidelijk, of deze Duitsche
nieuwsgierigheid naar de Belgische stellin
gen de eenige oorzaak van de blijkbare on
gerustheid in Belgische regeeringskringen
is geweest. Wel is opmerkelijk, dat men
juist nu blijkbaar ook onverwacht tot
versterking van het leger heeft besloten,
door het oproepen van een aantal reservis
ten en dat in België alle militaire ver
loven zijn ingetrokken.
Deze maatregelen schijnen in het buiten
land, in het bijzonder in Parijs, reeds aan
leiding te hebben gegeven tot alarmeeren-
de berichten waarbij de schijn gewekt werd,
dat Duitsche troepen Belgisch gebied zou
den hebben geschonden en bepaalde ge-
biedsdeelen in een alarmtoestand zouden
verkeeren.
Dat alles is niet juist, zoo betoogt nadruk
kelijk de Belgische regeering. Er is g'een
reden tot bijzondere ongerustheid en geen
enkele gebeurtenis wordt voor het Belgische
publiek verborgen gehouden.
België blijft kalm, doch met het geweer
aan den voet.
Wanneer er ook in België geen enkele
reden tot bijzondere ongerustheid is, dan
zal men zich daar, evenals hier te lande,
toch wel afvragen waarom plotseling het
leger versterkt wordt en de verloven wor
den stopgezet en ook waarom deze laat
ste maatregel gelijktijdig in België en in
Nederland wordt genomen.
Is de eene het gevolg van de andere of is
men, na onderling overleg, tot gelijksoortige
militaire voorzorgsmaatregelen gekomen?
Het is op dit oogenblik nog allesbehalve
duidelijk, maar het moet wel den indruk
wekken alsof men in beide landen over de
militaire plannen van een gezamenlijken
buurstaat niet heelemaal gerust is.
In Engeland heeft men de verloven van
het Britsche expeditieleger in Frankrijk in
getrokken, maar men blijkt daar in diplo
matieke kringen min of meer verbaasd over
de maatregelen van Nederland en België
en meent, dat er geen speciael reden is een
invasie in een van beide landen te ver
wachten.
Waar er voor zoover althans uit de
oorlogsberichten is na t^ gaan geen voor
nemen van een der oorlogvoerenden tot
schending van neutraal gebied is, waar men
in de betrokken staten zelf daartoe zeker
geen enkele aanleiding heeft gegeven en
waar de Europeesche actie tot localiseering
van het groote conflict steeds meer aanhan
gers vindt, lijkt het zeer onwaarschijnlijk,
dat de neutraliteit van Nederland en België
op dit oogenblik bijzonder gevaar zou loo-
pen.
Tenzij de autoriteiten in Den .Haag en
Brussel over bijzondere informaties beschik
ken, maar dan is het zeker gewenscht, dat
in regeeringsverklaringen een duidelijker
beeld van den toestand wordt gegeven om
te voorkomen, dat er door publieke onwe
tendheid een ongerustheid zou ontstaan,
welke men door wat grootere mededeel
zaamheid waarschijnlijk kan voorkomen.