DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De terugtocht der Russen bij het
Ladogameer.
BOMMEN OP FINLAND.
No. 24
Maandag 29 Januari 1940
142e Jaargang
Een nieuwe partij in Zuid-Afrika.
De rede van Churchill.
Finland heeft vliegtuigen nooaig.
De algemeene toestand.
envoudige beroepen,
wisten ze toch goed
ive. (No. 4 der Jan.*.
:1de getal vinden?
t is deelbaar door
i 7 8 C 9 6 8.
a er twee cijfers door
fers, die verschillend
oor het gêheéle getal
t der deeling?
liefst zoo vroegtijdig
jk tot Vrijdag 2 Febr.
de-Redacteur van de
t.
29 Januari.
en 414,4 M. (Alg.
\NP-ber., gr.pl. 10.—
10.20 Deel. 10.40
lecl. 11.30 Gr.pl. 12.—
ANP-ber., gr.pL 1.—
3.— Zang, viool
3.30 Strijkkwintet en
Voor de kinderen,
spel. 6.30 De Ram
enden 7.05 Gr.pl. 7.10
VARA-orkest. 8.—
NP-ber. 8.15 De Stem
solisten en het Utr.
:L 9.45 Rosian-orkest.
.30 VARA-Harmonie-
l. 11.10 Zang en orgel.
W. (NCRV-uitz.) 8.—
lezing, meditatie. 8.20
lukwenschen). 10.30
ihrist. lectuur. 11.30
ir. 12.30 ANP-ber.)
sn gr.pl. 2.Voor de
Gr.pL 3.Causerie
.40 Gr.pL 3.45 Bijbel-
15 Voor de kinderen.
3er. 7.15 Gesprekken
n moeilijkheden. 7.45
herh. SOS-bér. 8.15
solisten. 9.— Oranje
30 Pianovoordr. 10.
10.30 Amh. Orkest*
Circa 11.50-12.-"*
449 51. (Na 6.20 nan.
Pianoduetten. 12.35
en soliste. 1.20 Ber.
02.20 Koperorkest.
.50 Sweet Rhythm*
ïhanovoordr. 5.05 The
erie. 5.20 Kinderhalf-
Ber. 6.35 Radiötoo-
■t. 7.20 Mededeelin*
The artist in the Wit-
20 Progr., gewijd aan
Clydeside. 9.20 Ber.
1 Gev. progr. 11.—K,
11.45 Viola eh piano,
(l.
M. 12.05 Zang. 12.20
orkest. 1.05 Piano-
- Gr.pl. 2.05 Vlooi
en piano. 3.2Ö Orgel-
;L 4.50 Cellovoordr.
arijsch instrumentaal
Cello en harp. 7.20
0 Radiotooneel. 9.05
i5 Radiotooneel. 11.35
Raymond Legrand's
50 Hérto. Hagestedt's
1 Radiotooneel. 9.3Ö
.50 Gr.pl. 11.20 Léo
en solist. 1.15 Muz.
'opulair concert. 2.45
S.20 Omroeporkest en
sch progr. 5.10 Viool,
Gr.pl. 6.30 Krepela-
ng: Zie Deutschland-
1 M. 322 M.: 12.20
Jmroeporkest. 1.50—
Gr.pl. 7.20 Zang. 8.20
3 Gr.pl. 9.20 Het öm-
n solist. 10.50—11.20
h.pl 12.50 en 1.30
st. 1.50—2.20, 5.20 en
iotooneel. 7.30 Gr.pl.
n. 8.50 „Dj'a m'Com-
-11.20 Gr.pl.
DER, 1571 M. 7.35
•lijnsch Philh. orkest,
en. 9.50 H. Joachim
20 Politiek overzicht,
art. 11.20 Ber., hierna
t.
ADIÖDISTRIBUTIE.
3.20, Parijs Radio 8.20
9.20, Diversen 9.20
-9.5Ö, D.sender 9.50
—11.20, Keulen 11.20
11.5012.Keulen
71. 12.20—14.20, D-
Motala 16.20—16.50
Breslau 17.20—17.45
Boedapest 18.20
35—18.50, VI. 18.50—
i21.20, Brussel VI.
23.20—23.30, D.sen-
1. 8.—9.20, Engeland
ls Radio 11.2012.20,
1.20, Motala 14.20—
i.2016.20, Diversen
ld 16.35—17.05, Dan-
7.35, Brussel Fr. 17.35
5018.20, Beromün-
ïgeland 19.03—10.20,
9.2020.30, Engeland
ïünster 21.2021.50,
30, Brussel Fr. 22.20
12.3023.05, Engeland
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het gebeele Rijk 2-50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0-25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. KERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telel. 3320, redactie 3330.
Dit nummei bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA.
Een vooraanstaand correspondent van een Deensch dagblad heeft uit Hel
sinki gemeld, dat de Russen aan het Ladoga-front blijkbaar den strjjd
opgeven. De toevoer van voedsel en munitie schijnt totaal onvoldoende te
zjjn en de Russen zouden hier en daar zelfs op chaotische wijze terug
trekken.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau zou de toestand eenigszins anders zijn
en zouden de Russen bij het geheel toegevroren meer een „winteroffensief"
zijn begonnen. Zij zouden bij Loimola en Kitelae eenige divisies in den
strijd gebracht hebben om de troepen in de Mannerheimlinie in den rug te
kunnen aanvallen. c
Gisteravond is in Zuid-Afrika samenwerking besloten tusschen twee
groote groepen in het parlement, namelijk die van generaal Hertzog en die
van den leider der nationalistische partij Malan. In een communiqué wordt
gezegd, dat een republikeinsche regeeringsvorm, afgescheiden van de
Britsche kroon, het best overeenkomt met den aard van het Zuid-Afrikaan-
sche volk en de eenige doeltreffende garantie geeft, dat Zuid-Afrika niet
opnieuw zal worden meegesleept in een oorlog van Groot-Britannië.
De Britsche minister van marine, Churchill, heeft in Manchester een
groote rede gehouden, waarin hij uiteenzette, dat de geallieerden steeds
krachtiger worden, terwijl Duitschlands krachten geleidelijk afnemen. Hij
heeft daarbij in schrille kleuren het lot der Tsjechen en Polen afgeschilderd
om alle kleine neutrale staten te laten begrijpen wat hun te wachten staat
als Hitier zou overwinnen. Merkwaardig was, dat hij thans geen beroep
meer op de neutralen heeft gedaan om hun passieve rol voor een actieve te
verwisselen.
5>
Onze medewerkster in Finland, een Noor-
sche vrouwelijke arts, werkzaam bij den ge
neeskundigen hulpdienst in Finland, schrijft
ons:
Finland heeft vliegtuigen noodig en
luchtafweergeschut om de Sovjetlucht
macht te verhinderen de aanvallen
voort te zetten op vrouwen en kinderen,
op passagiers- en ambulancetreinen.
Volkscommissaris Molotof verklaarde
op den vooravond van den Russischen
aanval, dat de Sovjet-Unie geen voor
nemens koesterde om tegen Finland ge
weld te gebruiken. Thans echter staat
sinds 30 November een vreedzame en
onbeschermde burgerbevolking bloot
aan vrijwel ononderbroken luchtaan
vallen door honderden vliegtuigen.
Blijkbaar rekent het Kremlin er op,
Finland op deze wijze te kunnen verslaan
Ongetwijfeld lijdt de Finsche burger
bevolking zeer veel, maar haar moreel
is nog niet gebroken. Doch zoolang de
Finnen geen lichte en snelle jachtvlieg
tuigen hebben en zoolang zjj niet be
schikken over voldoende luchtafweer
geschut, zoolang zullen er veel te veel
kostbare Finsche menschenlevens ver
loren gaan, zoolang worden er veel te
veel woningen en boerderijen waaraan
de Finsche soldaten, burgers en boeren
met geheel hun hart hangen, in rooken-
de puinhoopen veranderd.
Finland heeft vliegtuigen noodig. Terwijl
ik dit schreef, werd er juist een alarm
signaal gegeven. Ik ben met mijn schrijf
machine in een schuilkelder gevlucht, want
de situatie van het huis waar ik woon, is in
tegenstelling met de meeste andere huizen
in Helsinki zoo gunstig, dat wij onze werk
zaamheden in uren van luchtaanvallen kun
nen voortzetten. Anders kan wel een dag
met 23 keer luchtaanval een ernstige tijd
verspeling beteekenen.
Maar vanzelfsprekend kan men toch niet
zoo ongestoord werken, terwijl de Russische
„gangsterbende" over onze huisdaken cir
kelt, want zelfs, wanneer men nog zoo fata
listisch ingesteld is, maken de geluiden van
buiten indruk op je. Wanneer het motor
geronk begint, spitst men onwillekeurig de
ooren, wanneer het geluid langzamerhand
afneemt en zelfs voor een poosje wegblijft,
kan men weer probeeren zijn gedachten bij
het werk te concentreeren.
Maar dan hoor je misschien juist de
dreunende basstem van de luchtverdediging
of het geknetter van een machinegeweer van
een wachtpost in de nabijheid. En nu! Juisi
nu! Een geweldige ontploffing! Naar het ge
luid te oordeelen was het tamelijk ver weg;
misschien twee kilometer. Maar in elk geval
was het een van de groote 1% of 2l/2 tons
bommen. Laat ons hopen, dat het ook dezen
keer voor niets was!
In den grooten schuilkelder naast de onze
zitten zij te praten over belevingen, die
dezen en genen gehad hebben in den loop
van deze zeven weken sinds den eersten
luchtaanvaL Zeer zeker is de stad nu goed
voorzien met schuilkelders en het alarm
komt vroeg genoeg om je spullen bij elkaar
te pakken. Maar het gebeurt, dat menschen
in de buitenwijken van de stad soms meer
dere minuten loopen moeten naar de dichst-
bij gelegen schuilkelder en een vliegtuig in
volle vaart kan meerdere kilometers per
seconde gaan!
Daar hoor ik een mannenstem daarbinnen
vertellen van de luchtsprong die hij maak
te, toen hij zich kort geleden ergens buiten
Helsinki ophield; hij stond juist op een
landweg te kijken naar een schuilplaats,
toen hij plotseling de geheele eskadrille te
voorschijn zag komen achter een wolken
laag en naar beneden duiken. De voorste
machine gaf het duiksignaal. Toen begreep
de verteller, dat het er om ging zich ineens
naar voren te gooien vóór zij hem in het
oog kregen. Maar vóór hij zelf dit kon doen.
hoorde hij een oorverdoovend gekraak en
werd meerdere meters in de lucht gelicht en
kwam terecht in een greppel.
Eerst toen hij zoover bijgekomen was, dat
hij er met oppervlakkige schrammen afge
komen was, keek hij rond, waar de bom
gevallen was. Het bleek een klein houten
huisje te zijn, gelukkig onbewoond, dat een
honderd meter verwijderd was van de plaats,
waar hij door den luchtdruk weggeslingerd
werd. Het was onbegrijpelijk, dat die lucht-
held uit Moskou dat kleine, bescheiden hutje
van militaire doeleinden verdacht. Maar
omdat hij een van de grootste en duurste
bommen er voor geofferd had, had hij zeker
geloofd, dat er zich in de hut vrouwen, kin
deren en andere weerloozen ophielden, die
deze ridders van de „Sovjetster" met voor
liefde bombardeeren!
Het was de oude Finsche dichter Za-
charias Topelius, die het Finsche volk ka
rakteriseerde als ,,'s werelds beste soldaten
volk". Dat hij gelijk had, bewijst nu het
geheele Finsche volk: Het volksleger aan het
front! Het overige volk in het geheele land!
Dit ziet men ook in de schuilkelders, zoowel
in de groote, bijna comfortabel ingerichte
in de luxe straten als in de eenvoudige, in
iedere huurkazerne in de buitenwijken van
de stad. Waar men zich het meest over ver
baast, is de nooit falende zelfdiscipline, van
den morgen van den 30sten November af,
toen de eerste groote verrassende luchtaan
val plaats vond, tot heden toe.
ALGEMEENE VERKIEZINGEN IN
BULGARIJE GEËINDIGD.
De politiek der regeering Kiosseivanof,
de meest strikte neutraliteit, heeft van
daag deze regeering een toeneming der
meerderheid bezorgd. Zondag is n.l. het
vierde en laatste deel der algemeene ver
kiezingen voor de 25ste nationale verga
dering gehouden. De uitslag dezer verkie
zingen werd met groote belangstelling
verwacht in verband met de positie van
Bulgarije op den Balkan. Het resultaat
wordt hier beschouwd als een overweldi
gend succes voor de politiek die koning
Boris en de regeering hebben gevoerd,
d. w. z. niet alleen handhaving van de
meest strikte neutraliteit ten aanzien van
het huidige conflict, maar tevens handha
ving van de Bulgaarsche onafhankelijk
heid buiten ieder blok. Door de verkiezin
gen van gisteren heeft de oppositie wel
iswaar zeven zetels gewonnen in de ge
meente Sofia, maar in de meeste andere
plaatsen der 44 kieskringen, waar ge
stemd is, heeft de regeering de overhand
behaald.
Het Bulgaarsche Telegraafagentschap
meldt, dat van de 160 afgevaardigden, die
voor de Kamer gekozen zijn, 140 de poli
tiek der regeeringKiosseiwanof voor
staan. -
De nieuwe Kamer komt op 24 Februari
bijeen. De verkiezingen zijn overal zonder
eenig incident verloopen.
DE HANDELSBETREKKINGEN TUS
SCHEN DE VER. STATEN EN JAPAN.
Er zijn in Amerika berichten in omloop
volgens welke staatssecretaris Huil niet
formeel de leidende figuren in de wetge
vende vergadering er van in kennis heeft
gesteld, dat het sta^atsdepartement er de
voorkeur aan zou geven, wanneer thans
geen embargo werd gelegd op uitvoeren
naar Japan. In deze berichten wordt Huil
voorgesteld als gekant tegen een compli
ceeren van den huidigen toestand, na het
verstrijken van het handelsverdrag met
Japan, aangezien het afloopen van dit
verdrag automatisch de beteekenis had,
dat Japan de rechten der Vereenigde Sta
ten moet eerbiedigen, wanneer het wil
voortgaan met handeldrijven.
EEN NIEUW ANTI-COMINTERN-
VERDRAG?
De „Asahi" zegt uit Boedapest te verne
men, dat Ciano bij een belangrijk onder
houd met den Japanschen ambassadeur te
Rome de vorming van een nieuw anti-ko-
minternbloc met uitsluiting van Duitsch-
land zou hebben voorgesteld.
ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
FRANCO EN HET V ATI KAAN.
De onderhandelingen tusschen het Va-
tikaan en generaal Franco over het slui
ten van een nieuw concordaat zijn op een
dood punt gekomen. De ambassadeur van
Spanje bij den Heiligen Stoel, Jose Yan-
guas Messia, is naar Madrid gegaan om
mondeling verslag uit te brengen van zijn
besprekingen en nieuwe instructies te
halen. Hoewel de onderhandelingen in
hartelijken geest verloopen, handhaven
toch beide partijen hun standpunt. De
moeilijkheid is de benoeming van de bis
schoppen in Spanje. Franco eischt dit
voorrecht voor de Spaansche regeering
op, en wil het concordaat van 1851 her
steld zien of een nieuw concordaat sluiten,
waarin wordt erkend, dat de Spaansche
regeering het recht heeft de bisschoppen
te benoemen. Het Vatikaan daarentegen
beschouwt het oude concordaat vernietigd
door het ineenstorten van de Spaansche
monarchie en het afschaffen van de be
grooting voor eeredienst door de repu
blikeinsche regeering. Bovendien wil het
Vatikaan de benoeming van de bisschop
pen in alle landen gelijk maken, zich hier
bij beroepend op Benedictus XV, die bij
het ineenstortdfc van de midden-Euro-
peesche mogendheden in 1918 verklaarde,
dat een radicale wijziging van het bewind
in een staat de concordaten, met het vo
rige bewind gesloten, vernietigt. Ook
wijst het Vatikaan op de concordaten wel
ke Pius XI tusschen 1922 en 1928 heeft
gesloten, waarbij het recht bisschoppen te
benoemen werd voorbehouden aan de
kerk.
Hoewel nog geen oplossing is gevonden,
hoopt men te Rome toch, dat het mogelijk
zal zijn een mogelijkheid te vinden, welke
beide partijen voldoet.
EEN NIEUW JAPANSCH PROTEST IN
LONDEN?
Naar in Tokio vernomen wordt zal Ja
pan waarschijnlijk een nieuw protest tot
Groot-Britannië richten wegens het geval
met de Asama Maroe. Hierin zal, naar men
gelooft, de wettigheid van het Britsche
optreden betwist worden en zal uitleve
ring geëischt worden van de 21 Duitschers.
De minister van buitenlandsche zaken,
Arita, heeft gisteravond een bespreking
gehad met de oudere ambtenaren van zijn
departement, waarin men tot de conclusie
gekomen zou zijn, dat de Britsche regee
ring niet voldoende aandacht aan het
incident heeft besteed, en dat dientenge
volge de betrekkingen tusschen Engeland
en Japan zijn verscherpt.
Uit Sjanghai wordt gemeld: de 21 Duit
schers die van het Japansche s.s. Asama
Maroe gehaald waren, zijn gister in Hong
kong aan land gebracht. De Duitschers
worden als krijgsgevangenen behandeld
en staan onder Britsche militaire controle.
TWEEHONDERD DOODEN BIJ SPOOR
WEGONGELUK IN JAPAN.
Bij een treinramp te Osaka zijn 200 men
schen om het leven gekomen. Hun lijken
waren verkoold. Een honderdtal reizigers
is min of meer ernstig gewond.
De meeste gewonden zijn arbeiders van
een koperfabriek. Doordat een der achterste
wagons van den trein, die op weg was naar
Sakoeraisjima, ontspoorde, scheurde een
benzinetank, waarna de benzine in brand
vloog. De vlammen tastten ook de andere
wagons aan.
Het ontzettende spoorwegongeluk bjj
Osaka is gebeurd met een door een benzi
nemotor gedreven trein van een buurt
spoorweg. Door nog niet bekende oorzaak
ontspoorde de volle trein, waarna de wa
gons omsloegen. Officieel wordt medegedeeld
dat 221 passagiers, hoofdzakelijk arbeiders,
zijn omgekomen. Verder heeft men 79
zwaargewonden uit de verwoesting bevrijd.
Het is nog niet bekend, hoeveel lichtgewon
den er zijn.
DE CONFERENTIE TE TSINGTAO.
In een bericht uit Tsingtao worden de
punten opgesomd, waaromtrent in de
thans geëindigde conferentie aldaar over
eenstemming is bereikt. Deze punten om
vatten o. a. de organisatie van een nieuwe
centrale regeering in China als „wettige
Kwomintang regeering", gunstige gezind
heid jegens Japan, gemeenschappelijke
verdediging tegen de Komintern en eco
nomische samenwerking met Japan als
basis van het nieuwe regime, verleening
van autonomie van Binnen-Mongolië, dat
de souvereiniteit van China erkent, een
zoodanig politiek regime 'in Noord-China,
dat dit in staat gesteld wordt nauw met
Japan samen te werken op het gebied van
de landsverdediging en op economisch
gebied, een vredesformule tusschen Japan
en China.
Wang Tsjing Wei heeft naar het D. N.
B. meldt, verklaard, dat de nieuwe cen
trale regeering waarschijnlijk begin Maart
zal worden gevormd.
CENTRALISATIE VAN FINSCHE
JEUGDVEREENIGINGEN.
De Finsche jeugdorganisaties, waaron
der de padvinders, de sportvereenigingen
en de „jonge wacht" hebben gisteren een
oproep gepubliceerd tot haar leden ten
einde die verschillende vereenigingen te
organiseeren en centraliseeren. Het initia
tief tot deze centralisatie is uitgegaan van
den generalen staf der Finsche troepen.
In den oproep wordt o. a. gezegd, dat in
deze oorlogsperiodede diensten der jon
gelieden gebruikt kunnen worden bij de
passieve verdediging, op bewakingsposten
en voor hulp verleening aan gezinnen en
uitgewekenen. De nieuwe gecentraliseer
de organisatie zal alleen in oorlogstijd
bestaan.
Engeland en het vraag
stuk der neutralen.
Er is groote belangstelling geweest voor
de rede, welke de Britsche minister van
Marine, Churchill, Zaterdag te Manchester
zou houden.
Immers, het was de heer Churchill, die
dezer dagen zoo'n dreigend geluid in de
richting van de kleine neutrale staten liet
hooren en niet meer of minder verkondigde,
dan dat deze staten eigenlijk verplicht wa
ren de geallieerden in den grooten strijd bij
te staan.
Als het om den vrede in een nieuw
Europa gaat en bovenal om een toekomstige
beveiliging van alle kleine staten tegen
agressie, dan was het, zoo betoogde de heer
Churchill, niet meer dan billijk, dat de klei
ne staten, die nu nog zoo bang waren, dat
zij zelfs niet eens hun sympathie durfden
uiten, eens met elkaar tot overeenstemming
over een gezamenlijk optreden tegen
Duitschland en vóór de geallieerden zouden
komen.
Die rede zou weinig aandacht hebben ge
trokken, of waarschijnlijk in Eugeland fel
becritiseerd zijn, als zij niet afkomstig was
van een van Engelands groote mannen, een
van de vooraanstaande figuren uit het oor
logskabinet, een man, die niet alleen mach
tig, maar ook populair is en wiens gezag
hebbend woord velen tot zijn volgelingen
maakt.
Inderdaad is gebleken, dat verscheidene
Britsche en Fransche couranten de gedach
te van den heer Churchill nog zoo dwaas
niet vonden.
Waarom zou Engeland voor de vrijheid en
zelfstandigheid der kleine neutralen moeten
strijden, terwijl deze zelf niet de minste
moeite doen om het dien strijd te laten win
nen?
Niet alleen deze perscommentaren heb
ben in de kleine staten een zekere beroering
gewekt, maar nog veel meer de gedachte,
dat wat Churchill had verkondigd ook de
meening der Britsche regeering zou zijn,
wat er op zou neerkomen, d-.t men een mid
del zou kunnen vinden om den neutralen
de verplichting tot medestrijden nog duide
lijker aan het verstand te brengen.
Men heeft, toen de eerste verontwaardig
de protesten van de zijde der neutralen ver
schenen, dadelijk in Engeland verkondigd,
dat men de rede van den heer Churchill zoo
nauw niet moest nemen. Het was maar een
„praatje bij den haard" geweest, zoo maar
eens een persoonlijke overpeinzing, maar
tegelijkertijd liet men toch ook nog even
doorschemeren, dat, wat de minister gezegd
had, er toch eigenlijk niet heelemaal naast
was geweest.
Nu de reactie in de neutrale staten bekend
is en nu met name België en Nederland nog
eens uitdrukkelijk betoogd hebben, dat zij
op het zoete gefluit van den vogelaar niet
zullen reageeren, nu minister Van Kleffens
voor ieder begrijpelijk de politiek van ons
land uiteengezet heeft en het dus in Enge
land 'duidelijk kan zijn, dat elk beroep op
partijkiezen onsuccesvol zal blijken, heeft
men daar blijkbaar besloten, het proefbal
lonnetje maar weer in te halen.
Een vooraanstaand blad als de Sunday
Times heeft begrepen, dat de Duitsche
reactie op Churchill's woorden, namelijk,
dat Duitschland de neutralen ongemoeid
zou laten, in de wereld een beteren indruk
maakt dan de sombere invitatie van een
staat, die voor de veiligheid van kleine na
ties strijdt en die veiligheid zelf tot een be
spotting dreigt te maken.
Engeland, zoo zegt de Sunday Times, zou
wel dom zijn neutralen als Nederland en
België in den strijd te betrekken, ten eerste
omdat het gevechtsfront daardoor veel lan
ger zou worden wat intusschen niet zeggen
wil, dat dit niet in Engelands voordeel zou
zijn en ten tweede, dat het Engeiands
principe is, dat kleine neutrale staten recht
hebben op vrede en onafhankelijkheid en
niet dienen te leven in de vrees voor agres
sie hunner gewapende naburen. Deze agres
sie zal dus ook niet van Engelsche zijde
mogen komen.
Het is bekend, dat dit blad over de op
vattingen in regeeringskringen in den regel
goed geïnformeerd is en men zou daaruit
reeds mogen concludeeren, dat het Britsche
kabinet er geen behoefte meer aan gevoelt
de instemming, welke haar strijd in het tee-
ken van recht en vrijheid voor allen heeft,
door een verdere pressie op de kleine neu-
tralen te verzwakken.
Zekerheid over den koers der Britsche
politiek zou men eerst krijgen door de rede
van minister Churchill, die ditmaal dat
was nadrukkelijk van te voren verkondigd
zich niet meer tot persoonlijke meenin-
gen zou bepalen, maar in den geest van de
algemeene opvatting der regeering zou
spreken.
Hij, die bij uitstek de man was om in dit
oogenblik de door hem begonnen campagne
voort te zetten, heeft een zeer uitvoerige
rede gehouden waarin hij nogmaals de
groeiende kracht der geallieerden tegen
over de steeds verminderende gevechts-
waarde van Duitschland gesteld heeft en
waarin hij de verschrikkingen schetste
waaraan kleine, veroverde staten van de
zijde van den Duitschen overwinnaar bloot
staan. Maar met geen enkel woord heeft hij
nog een toespeling op de mogelijkheid van
hun actief deelnemen aan den strijd ge
maakt en men mag daardoor als zeker aan
nemen, dat het Britsche kabinet wel begre
pen heeft, dat het de sympathie der wereld
niet mag verliezen door nog verder dien ge
vaarlijken kant uit te gaan. Thans zijn het
alleen nog maar enkele labourleiders, die de
neutrale staten tot partijkiezen trachten te
bewegen.
De kleine neutralen blijven voor de Brit
sche regeering evenwel de staten, voor wier
belangen Engeland ten strijde is getrokken
en hebben blijkbaar vooreerst niet te vree
zen, dat zij tot een actieve rol in dit oorlogs
drama worden gedwongen.
