DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Hore Belisha dringt aan op Britsche tusschen- komst in Finland. a 142e Jaargang Wie heeft Pajala gebombardeerd? Sumner Welles zal met Hitier confereeren. Finscho gemeenten door Zweedsche geadopteerd. Hore Belisha dringt op interventie aan, De elgemeene feestend. ALKMAARSGHB COURANT. 22 Febf. 92 161 37»/, 90»/, 114 23% 58%-% 40% 28% 16%-I 43%-% 386-% 2401-1! 8% 8%-% 187% 115 3% 114% 105% 105 124%-5 18% 9% 1 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groots contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. KERMS. COSTER ZOON, Voor data C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No, 47 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK. Zaterdag 24 Februari 1949 Hoofdredacteur: Ij. N. ADEMA. In een rede voor zijn kiezers te Devonport heeft de afgetreden Britsche o minister van oorlog, Hore Belisha, er op aangedrongen, dat Engeland en Frankrijk in het Finsche conflict tusschen beiden zullen komen. Men zou daartoe niet moeten wachten totdat door controle van Duitschland en Rusland over Finland en de Scandinavische landen de aankoopen der geallieerden van erts, hout en landbouwproducten onmogelijk zouden worden. De oud-minister is ervan overtuigd, dat een beslissende actie in Finland den duur van den oorlog kan beperken. Het Zweedsche stadje Pajala, dat op 10 K.M. van de Finsche grens ligt is, zooals bekend, dezer dagen door vliegtuigen van onbekende nationaliteit gebombardeerd, waarbij het groote schade heeft opgeloopen. Waar de grens lijn ter plaatse zeer duidelijk is en men niet kan aannemen, dat Finsche vliegers zich zullen vergisen, is het begrijpelijk, dat men algemeen aan neemt, dat dit het werk van Russische bommenwerpers is geweest. De Zweedsche regeering heeft geprotesteerd, maar uit Moskou wordt officieel gemeld, dat geen enkel Russisch vliegtuig boven Zweden heeft gevlogen. Men verwacht, dat Sumner Welles na zijn bezoek aan Italië een per soonlijk onderhoud met Hitier zal hebben. De Amcrikaansche zaakgelastig de te Bellijn zou voor dit bezoek reeds een regeling hebben getroffen. Een Italiaan doodt twee Russen, Uit Helsinki wordt gemeld: Een in Fin land wonend Italiaan heeft twee Russische parachutisten gedood bij het dorp Kiovista. Hij vervoerde munitie voor het Finsche leger ën zag twee Russische parachutespringers neerdalen, achter de Finsche linies. Hij kon niet verhinderen, dat zij een Finsch soldaat doodden, doch even later slaagde hij erin ben met zijn karabijn neer te leggen. Op den feestdag van het roode leger schrijft de „Krasnaia Svesda", dat de disci- pline in het roode leger te wenschen over laat, aldus bericht het Finsche blad „Uusi .Suomi". De soldaten gehoorzamen niet aan de comissarissen. De „Helsingin Sanomat" bericht uil Riga, dat de jonge communisten uit het district Leningrad thans verplicht zijn deel te ne men aan den strijd tegen Finland, tengevolge .van de groote Russische verliezen aan het front en de moeilijkheid om de eenheden aan het front te vervangen. De -Engelschmah Bell, die verscheidene jaren Finsch consul te Londen is geweest, is met een ambulance-vliegtuig, dat 12 bran cards kan bevatten, in Helsinki aangekomen. Het Finsche legerbericht van gister meldt: Op de landengte van Karelië tusschen de Finsche Golf en het Muola-meer heb ben de Finsche troepen alle vijandelijke aan vallen afgeslagen alsook de aanvallen in de richting Ilasome, Naekkijaervi, het station Kaemere en Leipasuo. Gedurende den dag werden zestien .tanks vernield. Tusschen het Muola-meer en het Aurapaa-meer heeft de vijand twee aanvallen gedaan, beide keeren liet hij een bataljon dooden op het slagveld achter en een detachement, dat over het ijs van het Aurapaa-meer bij Stikamiemi poog de aan te vallen, werd teruggeslagen en ver loor 800 dooden en meer dan 100 gevange nen. De Finnen hebben bovendien tientallen mitrailleurs en ander oorlogstuig buitge- maakt. Een aanval ten Oosten van Salmen- kaitas werd afgeslagen, evenals een reeks aanvallen- bij de Taipale. Ten N.O. van het Ladoga-meer gaan de Finnen voort met het zuiveren van de steun punten der Russen. Nog een aantal Russi sche steunpunten werden veroverd. De oor- logsbuit is hier belangrijk. In den sector Kuhmo waren patrouilles zeer actief, verscheidene vijandelijke deta chementen werden vernield. Boven de operatiezóne was de activiteit van de Sovjet-Rugsische luchtmacht zeer levendig, vooral benoorden het Ladoga-meer en Lapland. Naar tot nu toe werd gemeld, zijn bij de bombardementen twaalf vrouwen en kinderen gedood. De vijand liet een aan tal parachutenspringers omlaag, doch zij werden gedood of gevangen genomen. Een proclamatie van Mannerheim. Maarschalk Mannerheim heeft de volgen de proclamatie uitgevaardigd tot de Noor- sche en Zweedsche vrijwilligers: „Op het zeer- ernstige uur, toen Finland met de vernietiging werd bedreigd, begroet te het Finsche leger de moedige Zweden, die zonder aarzeling met ons kwamen strijden om de vrijheid van het Noorden te verdedi gen. Op verscheidene slagvelden hebben Zweden en Finnen tezamen gestreden voor den godsdienst van hun voorvaderen, voor hun cultuur en voor de juridische orde in het Noorden. Ik dank u, trouwe Zweedsche mannen, die uw haardsteden en verwanten hebt verlaten om met ons te strijden, na mens het Finsche volk voor uw hulp. Ik groet u Zweedsche wapenbroeders en heet u welkom in het Finsche leger. Wapenbroeders uit Noorwegen, de strijd ontwikkelt zich thans op Finsch gebied, doch u, die broeders van ons b'loed zijt, die met ons buitengewone betrekkingen onder houdt en die. thans uw lot met het onze heb verbonden door de broederschap der wape nen, gevsn wij thans de verzekering, dat wi begrijpen, dat wij voor een gemeenschappc lijk ideaal strijden. Ook u, dappere mannei uit Noorwegen, dank ik uit naam van he Finsche volk voor uw hulp. Ik groet u ën heet u welkom in het Finsche leger. Moge de zaak, waarvoor wij strijden, zege vieren en moge de overwinning de wolken van het Noorden een gelukkige toekomst geven". Deze proclamatie was onderteekend door maarschalk Mannerheim en den chef van zijn staf, generaal Oesch. De verjaardag van het roode leger. Ter gelegenheid van den 22en verjaardag van het roode leger hingen gister overal in Moskou de vlaggen uit, terwijl in de geheele Sovjet-Unie bijeenkomsten zijn gehouden om den verjaardag te vieren. De viee-volkscommissaris van marine Levtsjenko schrijft in Prawda: „Wij moeten, zoo wij daartoe gedwongen worden, oorlog voeren, niet in onze eigen, doch andere wa teren. De Noordelijke wateren zijn even on toegankelijk als de Zwarte Zee en de Fin sche Golf". Levtsjenko verklaart, dat de Zuidzeevloot beschikt over meer dan 100 duikbooten en bovenwaterschepen, behalve de torpedohooten en kleine vaartuigen. Het strijdtooneel. Ondanks den hevigen sneeuwstorm, die reeds langer dan 24 uur woedt, vallen de Russen na een korte periode van kalmte in alle sectoren van de Karelische landengte met toenemende hevigheid aan. Zij trachten thans door te dringen tot Wiborg, waarvan zij nog een tiental kilometers verwijderd waren. Het Russische legerbericht Het gister uitgegeven legerbericht luidt: Op 23 Februari heeft zich niets van belang aan het front voorgedaan. De diepe sneeuw en de mist op de Karelische landengte ver hinderden operaties. De Sovjet-troepen heb ben twaalf vijandelijke verdedigingswerken bezet, waaronder vier stalen en betonnen artillerieforten. Gezien het slechte weer bleef het optreden der luchtmacht beperkt tot verkenningsvluchten. De Zweedsche hulp aan Finland. Vijftig Zweedsche gemeenten zullen een gelijk aantal Finsche gemeenten „adoptee- ren" en hun beschermelingen hulp verlee- nen. Delegaties zullen naar Finland worden gezonden om bijstand te verstrekken in den strijd tegen branden, het opruimingswerk en den sanitairen dienst. De §tad Helsinki zal worden geadopteerd door Stockholm, Turku door Göteborg, Vasa door Malmö, Viipuri door Helsingborg, Tampere door Norrköping, etc. Verscheidene delegaties zijn in Finland reeds In actie gekomen. Hore Belisha dringt aan op inter ventie in Finsch conflict. In een rede, welke hij gisteravond voor zijn kiezers te Devenport heeft gehouden, drong Hore Belisha erop aan, dat Engeland en Frankrijk in het Finsche conflict tus- schenbeide zouden komen. Controle over Noorwegen, Zweden en Finland door Duitshland en Rusland, aldus de oud-minister, zou beteekenen, dat onze aanzienlijke aankoopen van erts, hout en landbouwproducten in deze landen stopge zet zouden kunnen worden en dat Duitsch land nieuwe markten voor zichzelf zou kun nen organiseeren. Weloverwogen, toereikende en beslissen de actie kon thans den duur van den oorlog beperken. Alle halfbakken interventie zou van den aanvang af tot mislukking gedoemd zijn. COMMUNISTISCH DAGBLAD ZAL OPHOUDEN TE VERSCHIJNEN. Volgens Socialdemokraten zal het of- ficieele orgaan der communistische partij in Noorwegen zijn verschijning staken. Volgens de communisten is de reden gelegen in een door de regeering ingediend wetsontwerp waarbij gebruikmaking van spoorwegen en posterijen verboden wordt voor de versprei ding van zekere drukwerken. Volgens het blad zou de werkelijke reden evenwel zijn de zeer krachtige reactie der arbeiders tegen de communisten. NOORSOH ONDERZOEK INZAKE ALTMARK-AFFAIRE. Gister is het Noorsche Hof van onder zoek begonnen met in de Joessing Fjord een onderzoek in te stellen inzake de zaak van de Altmark. Hierbij waren de Brit sche en Duitsche consuls aanwezig," doch de pers werd niet toegelaten. Het voornaamste doel van het onderzoek is, verklaringen te verzamelen van oog getuigen en Noorsche marine-officieren, teneinde de feiten vast te stellen. De Britsche en de Duitsche lezing zijn lijnrecht met elkaar in strijd, daar elk der beide partijen beweert, dat de andere het eerste schot heeft gelost. De gewonden van de „Altmark." De toestand van de in het ziekenhuis te Kristiansand liggende zwaar gewonde Duit sche zeelieden van de „Altmark" is dank zij de opofferende verpleging door de Noorsche dokters verbeterd. Ook bij de overige leden van de bemanning van de „Altmark", die in het St. Jozefziekenhuis te Kristiansand liggen, is een verbetering waar te nemen. Hun toestand is bevredi gend. HET FRANSCHE LEGERBERICHT. Het Fransche legerbericht van gister avond luidt: Een zekere activiteit van de luchtmacht 'aan beide zijden. SUMNER WELLES ZAL WAARSCHIJN LIJK ONDERHOUD MET HITLER HEBBEN. Naar de New Yorksche radio meedeelde, verwacht men, dat Sumner Welles, wanneer hij de volgende week op zijn informatiereis Berlijn bezoekt, ook een onderhoud mei Hitier zal hebben. De Amerikaansche am bassadeur te Berlijn heeft gister een bezoek aan de Wilhelmstrasse gebracht om een rege ling voor deze ontmoeting te treffen. Welles word' Dinsdag te Berlijn verwacht en zat dan een onderhoud met von Ribbentrop hebben. DE NELSON BUITEN GEVECHT GESTELD? Het vlaggeschip der Engelsche thuisvioot „Nelson" is half December door mijnen bui» ten gevecht gesteld, naar de Völkischer Beobachter meldt. Het bericht is afkomstig' van den correspondent van dit blad in Am sterdam. De Nelson is volgens dezen cor respondent half December een kleine En gelsche haven binnengesleept, zoo zwaar be schadigd door een mijn, dat de bodem voor eerst niet verder kon varen. Na eerste her stelwerkzaamheden kon het schip twee weken later naar een Zuid-Engelsche werf worden gesleept, waar men nog bezig is met de reparatie. Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad. Neutrale actie voor veiliger handels vaart. Er wordt de laatste dagen een grootere actie van neutrale staten tegen de onver antwoordelijke oorlogvoering ter zee gecon stateerd. Het schijnt dat men in die staten tot de overtuiging begint te komen, dat het toch niet in het belang van een der strij dende groepen kan zijn hen in den oorlog te betrekken en wanneer de vrees daarvoor ;leiner wordt, is het te begrijpen, dat zij ch vrijer durven uiten. Wanneer men een aanleiding zou zoeken >m Noorwegen tot Europeesch gevechts terrein te maken, dan zou het Altmark incident d e affaire geweest zijn, welke zon der meer tot agressieve daden had kunnen leiden. Maar, ondanks de allerscherpste protest nota's, is de verontwaardiging, zoowel van Duitsche als van Engelsche zijde, in opmer kelijk korten tijd geluwd. Het eenige wat men van de verhouding van Noorwegen tot de oorlogvoerende staten thans nog ver neemt is, dat de besprekingen met Duitsch land over een handelsaccoord tot een be vredigend resultaat hebben geleid en dat het sluiten van het verdrag met Engeland nog slechts op het opstellen van den tekst wacht, waarbij men gelooft, dat aan de Noorsche scheepvaart faciliteiten worden verleend, waarbij het oorlogsgevaar in ver band met het bezoeken van Britsche con- tröle-havens, kan worden vermeden. Het torpedeeren van volkomen ongevaar lijke Nederlandsche handelsschepen waarvan den laatsten tijd te vele gevallen de algemeene verontwaardiging gewekt hebben heeft er toe medegewerkt, dat, voornamelijk in de Scandinavische staten, het zich bepalen tot nuttelooze protesten vervangen is door openlijke besprekingen en tot het zich rechtstreeks wenden tot de staten, die een veilige neutrale scheepvaart mogelijk kunnen maken. Vele organisaties van Deensche zeelieden hebben gezamenlijk een open brief zoowel tot Engeland als tot Duitschland gericht en het is te begrijpen, dat zij zich niet tot een verzoek aan één der oorlogvoerenden be perkt hebben. Tot Engeland is gezegd, dat men in zijn wettig en vreedzaam bedrijf in contróleha- vens en oorlogszones wordt gedwongen met het gevolg, dat schepen en menschenlevens verloren gaan. Wanneer Engeland inderdaad de neutrale scheepvaart niet wil vernieti gen, dan zal het er toe moeten medewerken, dat schepen in de vaart tusschen neutrale landen niet naar de gevaarlijke oorlogs zone worden gedwongen. De lading van een schip, aldus de Deensche zeelieden-organi saties, kan heel goed gecontroleerd worden op een wijze, die veiliger is voor schip en bemanning. En tot Duitschland is gezegd, dat schepen in normale wettige vaart, die niet in con- vooi bijeen zijn, den laatsten tijd zonder waarschuwing getorpedeerd zijn geworden, tegen welken vorm van oorlogvoering ern stig geprotesteerd wordt. Het solidariteitsgevoel is te allen tijde onder zeelieden zeer groot geweest waar men, zonder aan eigen gevaar te denken, in nood verkeerende schepen te hulp is ge sneld. Wij kunnen ons aldus de open brief er niet bij neerleggen, dat de oor log wordt gevoerd zonder dat men rekening houdt met wat als ridderlijkheid en zee manseer wordt beschouwd en zonder dat men er op lel, of het een vijandelijk of een neutraal en onbewapend schip is, dat getor pedeerd wordt. Wanneer de Duitsche regee ring alle marine-commandanten gelast te handelen als sommige duikboot-kapiteins, die blijk gaven dat ridderlijkheid en zee manseer met de plicht jegens hun land ver- eenigbaar zijn, dan zullen na den oorlog alle zeevarenden elkaar weer met wederzijdsch respect en vertrouwen kunnen ontmoeten. Zoo is de actie der Duitsche zeelieden en ook in Zweden heeft dezer dagen de oorlog voering ter zee tot een langdurige bespre king aanleiding gegeven. In Zweden zijn sedert het begin van den oorlog niet minder dan 32 schepen getorpe deerd of op mijnen geloopen en het verlies van meer dan een vierde dezer tonnage is door duikbooten veroorzaakt, terwijl bekend was, dat het overgroote deel der getorpe deerde schepen op weg was tusschen Zwe den en andere neutrale staten. De scheepsrampen hebben Zweden veel zwaarder getroffen dan de oorlogvoerenden. Men heeft, aldus de Zweedsche minister Geunther, mijnen gelegd in volle zee zonder rekening te houden met de neutrale scheep vaart en er zijn schepen getorpedeerd, die, op bevel, onmiddellijk stopten en geen enkel bezwaar tegen onderzoek hebben ge maakt. ■ft Men heeft van Duitsche zijde gezegd, dat vrachtschepen in de oorlogszones gevaar loopen, maar het is voor Zweden niet moge lijk die zones te vermijden. Beide oorlogvoe rende partijen aldus de minister ge bruiken methoden en verdedigen die met argumenten, welke de neutrale staten niet kunnen aanvaarden. In samenwerking met andere neutrale staten zal de Zweedsche regeering alle aandacht wijden aan de ver dediging van de eischen van menschlie- vendheid, de elementaire beginselen van het recht en de economische belangen en de Scandinavische ministers van buitenland- sche zaken zullen daarover deze week nog een gezamenlijke bespreking houden. In verband met deze scherpere actie van neutrale zijde is een gister verschenen arti kel van de Duitsche diplomatisch-politieke Korrespondenz opmerkelijk omdat daarin een beschouwing over het Duitsche recht tot represailles wordt gegeven. Het blad constateert, dat de Duitsche ge vechtseenheden de duidelijke instructie heb ben zich streng te houden aan de regelen van het volkenrecht voor de oorlogvoering ter zee, en dat niemand het recht heeft de duikbootcommandanten, die van uur tot uur aan de grootste gevaren bloot staan, te verdenken, dat zij zich niet aan deze instruc tie houden. Duitschland aldus wordt be toogd maakte nog geen gebruik van het recht van repressaille, maar hield zich tot dusver a'an de bepalingen van het prijsrecht en het is Engeland, dat zijn blokkademaat regelen tegen vrouwen en kinderen keert, dat verantwoordelijk is voor de daaruit ont stane gevolgen. Het blad betoogt vervolgens, dat Enge land de neutralen verlokt tot het varen in convooi en ze overbrengt naar zijn controle- havens en gevarenzones, om uit de verlie zen, welke daardoor ontstaan, verbittering tegen Duitschland te kweeken. En daarom, zoo wordt verklaard, mag men Duitschland niet als de schuldige en zelfs niet als de medeschuldige voorstellen. Duitschland moet zich nu eenmaal tegen de blokkade verweren en is vastbesloten Engeland met zijn eigen wapenen te ver» slaan. Duitschland, dat er naar streeft een uitbreiding van den oorlog te voorkomen, heeft den wensch, dat de neutralen zooveel mogelijk verschoond blijven van de ver schrikkingen van den oorlog tegenover eea Engeland, dat niet schroomt de neutralen in eigen oorlogvoering te betrekken. Het moet zegt het blad ten slotte van hun eigen optreden afhangen of en i* hoeverre zij worden getroffen door de auto matische gevolgen van den in dezen vorm alleen dpor Engeland ontketenden zee oorlog. - -fc - - Wij hebben hier zoo onpartijdig mogelijk verschillende standpunten weergegeven en het is duidelijk, dat wanneer elk der oor logvoerende partijen aan eigen standpunt vasthoudt, er niets zal verbeterd worden en de vrachtvaart der neutralen op den duur, door te groote verliezen aan mannen en schepen, onmogelijk wordt gemaakt. Elke maatregel van een der oorlogvoeren de partijen lokt weer een tegenmaatregel uit en het zijn de onschuldige neutralen, die door de oorlogvoering ter zee tot dusver het zwaarst zijn getroffen. Wij kunnen ons nog eenigszins begrijpen, dat men van Duitsche zijde het standpunt inneemt, dat neutrale schepen, die zich in de gevaarlijke zones begaven het grootste risico zullen loopen, zelfs al bedenkt men daarbij niet, dat deze schepen dat gevaar lijke gebied niet vrijwillig maar noodge dwongen bevaren. Maar daartegenover staan en ook ten koste van ons eigen land talrijke gevalle* waarin volkomen ongevaarlijke schepen, die niet in convooi voeren, die geen contraban de verscheepten en zelfs, die niet voorne mens waren een contrólehaven aan te doen, zonder waarschuwing in volle zee getorpe deerd werden en de voorbeelden zijn er, dat men zich in geen enkel opzicht om het lot der bemanning heeft bekommerd. On zerzijds geuitte protesten hebben tot ver klaringen geleid, welke allesbehalve van een vaste gedragslijn getuigen en het is zeker niet te verwonderen als men van neutrale zijde tegen dergelijke volkomen ongemoti veerde handelingen geprotesteerd heeft. Wanneer het levensgevaar voor onze zee lieden kan worden weggenomen als men van de zijde der geallieerden zoodanig con trole uitoefent, dat onze schepen niet lan ger gedwongen worden zich in de gevechts zones te begeven, mag onzerzijds geëischt worden, dat ook Nederland van gunstiger bepalingen zal profiteeren. Wanneer Enge land ze ten opzichte van Noorsche schepen overweegt en wanneer Engeland tot dus verre de Italiaansche vaartuigen, die te Rot terdam Duitsche kolen laden, volkomen on gemoeid laat en daarmede blijk geeft de neutralen op verschillende wijzen te kunne* behandelen mogen wij, als bevriende mo gendheid, eischen, dat men ook ons land tegen de gevaren van den oorlog ter zee zoo krachtig mogelijk zal beschermen. Er is dezer dagen in een der Duitsche legerberichten sprake geweest van de ver nietiging van „voor de geallieerden bruik bare neutrale tonnage". Als dat het Duit sche standpunt blijft, zullen alle neutrale» hun, vrachtvaart wel kunnen staken. Maar wanneer men in Duitschland mede door de sterkere protestactie der laat ste dagen blijk van begrip voor onze moeilijkheden wil geven, is er geen enkele reden waarom men ook van die zijde niet mee zou kunnen werken de levensbelange* te ontzien van staten, die hun handelsvaart nu eenmaal niet kunnen stil leggen en die men in geen enkel opzicht voor het uit breken van dezen strijd verantwoordelijk kan stellen,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1