DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Rusland en Finland tot overeenstemming
gekomen.
Rusland en Finland ziin tot een
compromis gekomen.
Daladier heeft de heteekenis van de hulp
der geallieerden aan Finiand
uiteengezet.
Minister Stanley over de militaire samen
werking van Engeland en Frankrijk.
Gunstige vredesvoorwaarden voor Rusland.
De vredesvoorwaarden.
De vijandelijkheden
in Finland gestaakt.
De alcemeene toestand.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
m
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0-25, groot®
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. EERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
N@. 62
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur; C. KRAK.
Woensdag 13 Maart 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
In den stroom van elkaar de laatste dagen steeds weer tegensprekende
berichten is er eindelijk eenig houvast te bespeuren. Het schijnt, dat men in
Moskou tot overeenstemming is gekomen ofschoon de laatste berichten nog
melding maken van het voortduren der onderhandelingen.
De vredesvoorwaarden zelf zijn inmiddels gepubliceerd en daarom mag men
wel aannemen, dat een eventueel compromis daarvan niet veel zal afwij
ken. Uit deze vredesvoorwaarden blijkt wel, dat Rusland zich als de over
winnaar in den strijd beschouwt en voornamelijk de eisch om in Hangö een
Russische luchtvloot- en legerbasis te mogen vestigen is voor de Finnen een
zeer zwaar offer. Men begrijpt eigenlijk niet waarom de Finnen dergelijke
voorwaarden accepteeren, nadat zij vóór het conflict herhaaldelijk gewei
gerd hebben daarin toe te stemmen. Waarschijnlijk waren er andere invloe
den dan de oorlogstoestand aan het werk en zal de druk van Zweedsche zijde
om aan Scandinavië het doortrekken van de troepen der geallieerden te
besparen, wel zeer groot zijn geweest. Fransche en Engelsche hulptroepen
kunnen natuurlijk den strijd in Finland een ander aanzien geven, maar
dan wordt Finland hij den grooten strijd in Europa betrokken en wie zal
garandeeren, dat het na afloop van den oorlog er beter aan toe zal zijn dan
wanneer het thans deze voorwaarden accepteert?
Commentaar zoowel in Finland als in de andere Europeesche staten over
het thans gesloten compromis zal in de eerstvolgende dagen zeker niet ont
breken.
Daladier heeft in de Fransche Kamer uitvoerig over de voorbereiding
van de hulp aan Finland gesproken en daarbij laten uitkomen, dat de onwil
van Noorwegen en Zweden om eventueele troepen doortocht te verleenen
tot dusver de groote rem voor een actiever optreden der geallieerden is
geweest.
De Britsche minister van oorlog Stanley heeft een uitvoerig overzicht
gegeven van de Engelsch-Fransche samenwerking en daarbij laten uitkomen
hoezeer het Britsche leger in Frankrijk met mannen en materieel versterkt
j is geworden.
Volgens de „Nya Dagligt Allehanda" heeft
het Finsche parlement de Russische vredes
voorstellen reeds eenmaal in geheime ver
gadering besproken. Gisteravond is het op
een geheim gehouden plaats, wel beschermd
tegen luchtaanvallen, bijeengekomen. Vroe
ger op den dag had de parlements-commis-
sie van buitenlandsche zaken een van de
Finsche delegatie te Moskou ontvangen code
telegram bestudeerd.
Gemeld wordt, dat de delegatie den gehee-
len dag heeft gewerkt en slechts enkele
uren slaap heeft genoten. Mén verwacht, dat
zij naar Helsinki zal terugkeeren en dat dan
besluiten zullen worden bekend gemaakt.
Bevestiging van Moskou.
De radio-omroep te Moskou bevestigt, dat
een FinschRussisch vredesverdrag is ge
sloten.
Het parlement beraadslaagt over de
ratificatie der overeenkomst.
Uit Helsinki wordt gemeld:
Te Moskou is een overeenkomst ge
sloten, welke een einde maakt aan de
vijandelijkheden. Het Finsche parlement
is gisteravond onder voorzitterschap van
Vaino Hakela bijeengekomen om de door
dé Finsche delegatie te Moskou geno
men besluiten te bestudeeren en sanc-
tionneeren en de overeenkomst te ratifi
ceer en.
Om half twaalf vanavond was het
Finsche parlement nog in beraadslaging
bijeen.
MèdedCeüng van de Britsche radio-
omroep.
De Britsche radio-omroep heeft in zijn
nieuwsuitzending melding gemaakt van een'
bericht uit Stockholm, waarin wordt ver
klaard, dat tusschen Finland en Rusland een
overeenkomst is tot stand gekomen, hoewel
liet verdrag nog niet is geteekend en de
Voorwaarden nog niet bekend zijn.
Dit bericht was afkomstig vah een eigen
relatie van de B.B.C. te Stockholm.
Het bericht luidde:
„Zoojuist hebben wij als eenigen van
de Finsche ambassade telefonisch de
mededeeling ontvangen, dat te Moskou
overeenstemming is bereikt, hoewel een
verdrag nóg niet is geteekend. De voor
waarden zijn nog steeds niet bekend".
Het bericht tegengesproken.
Te Londen heeft men een mededeeling
van den Finschen radio-omroep gehoord,
waarin verklaard werd, dat de geruch
ten over een vrede tusschen Finland en
Rusland ongegrond waren.
Russische bladen publicceren slechte
legerbericht.
De Russische bladen publieeeren slechts
het dagelijksehe legerbericht. Voor het
overige worden de lezers niet ingelicht over
den oorlog in Finland en de vredes-onder-
handelingen.
Twee Finsche ministers willen
aftreden.
Uit goede bron verneemt Havas, dat als
gevolg van do Dinsdagavond tusschen Mos
kou en Finland gesloten overeenkomst twee
Finsche ministers besloten hebben af te
treden.
Het zijn de ministers van landsverdedi
ging Nikkanel en van openbaar onderwijs
Hannula.
Het Finsche parlement heden opnieuw
bijeen.
Het Finsche parlement zou hedenochtend
opnieuw bijeenkomen öm verder te beraad
slagen over de te Moskou bereikte overeen
stemming.
Over de overeenkomst is te Helsinki nog
geen enkel Finsch communiqué gepubli
ceerd.
De onderhandelingen duren nog
voort.
De Finsche bladen hebben de volgende
officieele mededeeling ontvangen: Tal van
buitenlandsche radiozenders hebben berich
ten verspreid over de sluiting van een vre
desverdrag tusschen Sovjet-Rusland en Fin
land.
Op het- oogenblik, dat de bladen ter pers
gingen, had men dienaangaande van de zijde
der Finsche delegatie te Moskou nog geen
enkele bevestiging ontvangen.
Radio Helsinki maakt melding van een
officieele Finsche verklaring volgens welke
de onderhandelingen te Moskou nog steeds
gaande zijn.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
„De Finsch-Russische onderhandelingen,
die te Moskou zijn gevoerd, hebben Dins
dagavond tot het sluiten van vrede tusschen
de Sovjet-Unie en Finland geleid. De voor
naamste bepalingen van het verdrag zijn:
1. Onmiddellijke staking der militaire ope
raties aan beide zijden.
2. Cessie van de Karelische landengte met
inbegrip van Viborg, de golf van Viborg met
de daarin gelegen eilanden, de W. en N.
oever van het Ladogameer met de steden
Koholm, Sortavala, Suojaervi, eilanden in
de Finsche Golf, gebied ten O. van Merkjaev-
vi met de stad Kuola'Jaervi en een deel van
de schiereilanden Rj?Batschi en Sredni.
Artikel 3. De beide verdragsluitende par
tijen verplichten zich te onthouden van lede
ren aanval jegens den ander en geenerlei
bondgenootschappen te sluiten, respectieve
lijk niet deel te nemen aan coalities, welke
zich richten tegen een der verdragsluitende
partijen.
Art. 4. Verpachtig van het schiereiland
Hangö en omliggende wateren en enkele
eilanden ten Z. en O. van het schiereiland
voor den tijd van 30 jaren tegen 8 millioen
Finsche mark om er een Russische marine-
basis te vestigen, welke den toegang van de
Finsche golf beheerscht en er lucht- en land
strijdkrachten te stationneeren.
5. Finland verplicht zich in zijn wateren
aan 't Noordelijk deel van den Atlantischsn
Oceaan geen oorlogsschepen, duikbooten en
luchtstrijdkrachten te stationneeren met Uit
zondering van kleine kustwachtschepen.
Finland mag hier geen oorlogshaven of an
dere militaire werken aanleggen. De Sovjet-
Unie verplicht zich haar troepen uit Petsamo
terug te trekken.
6. De Sovjet-Unie zal het recht genieten
van vrij transito ver keer zonder douanecon
trole via Petsamo naar en van Noorwegen.
Russische staatsburgers hebben hier vrije
doorreis en Rusland mag over dit gebied een
vliegdienst met Noorwegen onderhouden.
7. In den loop van 1940 zal een spoorweg
worden aangelegd van Kandalksja naar
Kemijaervi.
8. Er zullen onderhandelingen worden ge
veerd over het sluiten van een handelsver
drag.
9. Het vredesverdrag zal binnen drie dagen
worden geratificeerd; de ratificatieoorkon
den zullen te Moskou worden uitgewisseld.
Op 13 Maart om twralf uur zullen de krijgs-
drijven aan h'et front worden gestaakt.
Van 15 Maart des ochtends om tien uur af
zullen de troepen van beide zijden zich
terugtrekken op hun nieuwe staatsgrenzen.
10. Onderhandelingen over een handelsver
drag tusschen de Sovjet-Unie en Finland
zullen direct worden aangevangen.
Bitterheid te Helsinki.
De Finnen ontwaakten vanochtend om in
enkele kranten met dikke koppen „buiten
landsche radioberichten" over het sluiten
van den vrede te zien aangekondigd. Tot
dusver is van Finsche zijde geen officieele
mededeeling gedaan. Een der bladen publi
ceert het bericht zelfs niet eens.
Het besef van de strengheid der voorwaar
den van de regeling bracht groote ontstelte
nis teweeg en menige uiting van bitterheid
werd gehoord.
Zelden kan een vrede met zoo weinig
geestdrift verwelkomd zijn a's deze.
Aftreden van twee Finsche ministers
bevestigd.
Men bevestigd dat de ministers van oor
log en onderwijs zijn afgetreden aangezien
zij zich niet konden vereenigen met het be
sluit der regeering vrede te sluiten met de
Sovjet Unie.
Hoewel de ochtendbladen geenerlei aan-
wijziging bevatten omtrent de voorwaarden
van hét te Moskou tot stand gekomen ac-
coord, geven zij te verstaan, dat het tot stand
komen van den vrede practisch zeker is.
Over het algemeen verkeert de bevolking
nog in onwetendheid ten aanzien van het
aceoord. De stad heeft haar gewone aanzien
behouden. Men gaat nog steeds door met den
bouw van schuilkelders.
Radiorede van minister Tanner.
De minister van buitenlandsche zaken,
Tanner, zou hedenochtend voor de radio
spreken over de tegenwoordige politiek van
Finland en de betrekkingen met Rusland.
Zal het parlement het accoord rati-
ficeercn?
In bepaalde Finsche kringen sluit men
niet de mogelijkheid uit, dat zich van
daag, ingeval het parlement zou weige
ren, het te Moskou tot stand gekomen
accoord te ratificeeren of de regeering
in navolging van de ministers van lands
verdediging en nationale opvoeding, in
haar geheel zou aftreden, een verrassen
de omzwenking zou kunnen voordoen.
In dit geval zou het mogelijk zijn, dat
andere mannén aan de'macht komen,
die vastbesloten zijn, den strijd tot het
einde toe voort te zetten.
Helsinki, 13 Maart (Havas):
De minister van buitenlandsche
zaken, Tanner, heeft in zijn radio
toespraak, die 20 minuten duurd6,
verklaard, dat in den nacht van
Dinsdag op Woensdag tusschen Rus
land en Finland vrede was geslo
ten. De vijandelijkheden waren ons
elf uur gestaakt.
Reuter meldt, dat de wapenstil
stand om eit' uur is ingetreden, op
welk uur het vechten overal ge
staakt werd.
VREEMDE VLIEGTUIGEN BOVEN
BELGIË.
Volgens de Soir hebben gister omstreeks
het middaguur verscheidene vliegtuigen op
groote hoogte boven Verviers gevlogen.
Twee vliegtuigen hebben oen wit rookgor
dijn achtergelaten. Luchtdoelgeschut kwam
in actie. Later heeft een ander vliegtuig zeer
laag en met een buitengewoon groote snel
heid boven een stadswijk van Verviers ge
vlogen. Verscheidene burgers hebben vol
gens het blad het hakenkruis op het vlieg
tuig herkend. Het toestel verwijderde zich
in oostelijke richting. Het luchtdoelgeschut
kwam krachtig in actie.
Minister Spaak heeft den ambassadeur
van België te Berlijn opgedragen bij de
Duitsche regeering krachtig te protesteeren.
Beloften der rijksregeering dat dit niet zou
gebeuren waren aan de Belgische regeering
gedaan, nadat een Belgische luitenant-vlie
ger door een Duitsch vliegtuig bij Sint Hu-
bert was omlaag geschoten.
DUITSCHE DUIKBOOT IN DUITSCHE
BOCHT TOT ZINKEN GEBRACHT?
Het ministerie van luchtvaart deelt mede,
dat Maandagmiddag tijdens een verken
ningsvlucht boven de Duitsche Bocht en dé
rivier mondingen een bommenwerper der
Koninklijke luchtstrijdkrachten met succes
een aanval heeft gedaan op een Duitsche
duikboot. Men heeft gezien, dat de duikboot
door minstens een bom werd getroffen. Men
gelooft dat zij gezonken is.
HET FRANSCHE LEGERBERICHT.
Het Fransche legerbericht van gisteravond
vermeldt:
Plaatselijke actie van de artillerie.
Het Fransche legerbericht van vanochtend
luidt: „niets te melden".
DEENSCH—ENGELSCHE HANDELS
OVEREENKOMST.
Vertegenwoordigers van de Deensche éfl
Engelsche regeering hebben gister te Lon
den een handelsovereenkomst geparafeerd,
welke voor den duur van den oorlog zal gel
den.
Deze overeenkomst beoogt hetzelfde als
de overeenkomsten, welke Engeland reeds
met andere neutrale landen heeft gesloten.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
De Kussen en de
Finnen zijn hei eens.
Na velerlei geruchten waarvan eenige
met groote stelligheid verkondigden, dat
de vrede reeds gesloten zou zijn, is er
i dan eindelijk een telegram van het D.N.B.,
dat niet direct werd tegengesproken.
Er zou te Helsinki thans een beslissuig
zijn genomen met het gevolg, dat vanmid
dag om twaalf uur een wapenstilstand zou
ingaan en dat, wanneer de overeenkomst
definitief was, de troepen van de Finnen en
van de Russen Vrijdag op de nieuw gevorm
de grenzen zouden terugtrekken.
En er is slechts één ding, dat bij dit be
richt zeer onwaarschijnlijk leek en wel- het
allervoornaamste, namelijk de regeling zelf
omdat deze voor de Finnen zulke zware
voorwaarden inhoudt, dat het onbegrijpelijk
is, dat men te Helsinki zich daartoe heeft
laten verleiden.
De geheele Karelische landengte met in
begrip van Viborg, de geheele kust van het
Ladogameer, het Visscherseiland en gedeel
ten van Oost-Finland zouden in Russische
handen komen en daarnaast zouden de Rus
sen het recht krijgen om Hangö en
het daarbij behoorend gebied te pachten
voor den aanleg van een Russische marine
basis om van de andere voorwaarden maar
niets eens te spreken.
Finland heeft den Rus nimmer op Hangö
willen zien omdat men maar al te goed
begreep, dat men daarmee een voortduren
de bedreiging van zijn onafhankelijkheid
had te vreezen. En daarom is het zoo ver
wonderlijk, dat de delegatie in Moskou een
dergelijk verdrag aanvaardt en dat de Fin
sche landdag heeft vergaderd om het ver
drag goed te keuren en het te ratificeeren.
Wanneer dat alles inderdaad juist is, zal dit
vredesverdrag de verwondering van een
groot deel van Europa opwekken.
Zoo slecht stonden de Finnen er niet voor
of de strijd was nog -voor onoverzienbaron
tijd vol te houden. Het is volkomen juist,
dat men in veel staten, waar men voldoende
hulp had kunnen verleenen, Finland veel te
lang aan zijn lot heeft overgelaten. Eerst op
het allerlaatste oogenblik, nu de Russen
vorderingen van beteekenis hebben ge
maakt, spreekt men in Zweden van het zen
den van grootere eenheden vrijwilligers en
laten zoowel Engeland als Frankrijk weten
wat er zoo al achter de schermen gebeurd
is en welke machtige legerscharen er gereed
staan om naar Finland te vertrekken-.
De Times heeft kort geleden geconclu
deerd dat Engeland niet het voorbeeld uit
den vorigen wereldoorlog moet volgen, zoo
dat men later moet treuren om gemiste kan
sen. Het ziet er inderdaad naar uit, dat door
dit vredesaccoord zal blijken, dat de geal
lieerden opnieuw een goede kans op succes
hebben laten loopen en men kan er van
verzekerd zijn, dat de heeren Chamberlain
en Daladier in hun respectievelijke parle
menten daarover nog wel het een en ander
te hooren zullen krijgen.
Ook in Zweden zal men met een dergelijk
compromis niet erg in zijn schik zijn. Zwe
den heeft zich destijds hardnekkig verzet
tegen een Russische bezetting van de
Alands-eilanden, maar wanneer Hangö een
Russische luchtvlootbasis wordt, zal men in
Zweden opnieuw de nabijheid van Rusland
als een voortdurende bedreiging ondervin
den.
Zweden heeft dat alleen aan zich zelf te
danken. Zweden heeft te veel op eigen be
langen gelet, het verkeerde door zijn terri
toriale ligging in een uiterst moeilijke posi
tie en het heeft in zekeren zin Finland
daarvan de dupe laten worden.
Engeland weigerde vredesvoorwaarden
door te geven" waarin de Finnen van Russi
sche zijde tot een gevaarlijk compromis wer
den gedwongen. Van Zweedsche zijde had
men tegen het arrangeeren van een vredes
conferentie geen bezwaar en het gevolg is,
dat daarvan niet alleen de Finnen, maar ook
de Zweden zelf de nadeelige gevolgen zul
len ondervinden.
Naar verluidt zouden de minister van
Handel en de minister van Landsverdedi
ging in Finland besloten hebben af te tre
den en men mag veilig aannemen, dat deze
beiden zich niet met het compromis konden
vereenigen. Dat de minister van Landsver
dediging daaraan zijn goedkeuring niet kon
hechten is het beste bewijs, dat Finland er
nog niet zoo slecht voorstond en dat de
strijd nog langen tijd was vol te houden.
Wie de voorwaarden ziet waaronder de Fin
nen bereid blijken een eind aan den oorlog
te maken, kan niet anders dan van een
groot succes van Russische zijde spreken.
Het is de groote vraag in hoeverre Enge
land en vooral Frankrijk op deze concessies
van Finsche zijde hun invloed hebben uit
geoefend. Engeland heeft bij monde van
Chamberlain verklaard, dat het bereid was
afdoende hulp aan Finland te zenden, mits
dat land er maar om zou vragen. Dat was
een krachtige ruggesteun voor de Finsche
rui- 'ie in Moskou en kon de oorzaak zijn,
dat de Russen, min of meer bevreesd om
rechtstreeks in den Europeeschen oorlog te
worden betrokken, heel wat water bij hun
wijn zouden schenken.
En naar het Engelsche voorbeeld heeft
Daladier gister in de Fransche Kamer me
dedeeling gedaan van de groote Fransche
weermacht, die eveneens naar Finland zou
kunnen vertrekken, wanneer men van Fin
sche zijde daartoe het verlangen te kennen
zou geven.
Dat alles had de Finsche positie kunnen
versterken.
Wanneer er een vrede op deze voorwaar
den tot stand komt zal Duitschland onge
twijfeld de lachende derde zijn. In Duitsch
land had men groote behoefte aan rust in
Noord-Europa, waardoor het gevaar van
een mogelijken aanval der geallieerden ont
stond op een geheel ander front dan
Duitschland daarvoor beschikbaar heeft.
Wanneer bovendien de Russen met den af
kop van' het Finsche avontuur tevreden
zijn, mag men verwachten, dat de stem
ming tusschen Duitschland en zijn bondge
noot er niet slechter op zal worden en za'
men zich in Berlijn zeker met voldoening
de handen wrijven en constateeren, dat de
geallieerden inderdaad het vogeltje weer
eens over het touw lieten vliegen,
een goede kans gemist hebben.
Wat men er in Italië over denkt is op het
oogenblik, dat wij dit schrijven nog niet be
kend. Men mag veilig aannemen, dat deze
staat, die voortdurend op de wip staat, op
den duur zal afglijden naar de zijde waar
het meeste succes bereikt wordt en dat men
door de regeling van het Finsche conflict
weer dichter bij Duitschland en misschien
zelfs bij Rusland is gekomen.
Het zal intusschen interessant zijn eens
na te gaan hoe de Finnen zelf op den vrede
onder deze voorwaarden reageeren.
