Zeer merkwaardig schilderij in Huize „Voorhout".
ü&uitenland
Een kostbaar Alkmaarsch bezit.
Stanley over de neutralen.
Paul Reynaud kabinets
formateur.
ALKMAARSCHE COURANT VAN DONDERDAG 21 MAART 1940.
DERDE BLAD.
Wij hebben bij het gereed komen van
Huize Voorhout een uitvoerige beschrijving
van het gebouw gegeven.
Thans verzoekt men ons opname van het
volgende, waarvan wij, omdat ljet hier een
bijzonder Alkmaarsch gebouw betreft, plaats
zullen verleenen.
Zooals er 'n boek geschreven zou kunnen
worden over Huize „Voorhout" als specimen
van 'n Hollandsch bouwwerk en 'n Holland-
sche woning, zoo zou dit met net zooveel
reden kunnen worden over Huize „Voor
hout" als museum en dit niet alleen om de
fraaie antieke meubelen, die we er hier en
daar aantreffen, maar ook om de schilde
rijenverzameling, die er is ondergebracht.
Al is 't aantal van deze collectie, die de mu
ren, kamers en gangen siert, misschien niet
zoo groot, de werken blijken met groote
zorgvuldigheid en kunstzin gekozen te zijn,
vormen een waar sieraad voor hun om
geving en zijn de moeite van 't bezichtigen
best waard.
Het kostbaarste en meest waardevolle be
zit van Huize „Voorhout" is echter wel het
schilderij dat 'n plaats gevonden heeft in 't
trappenhuis van de vroegere advocaten-
woning, de „Vox Populi" van Charles Ver
lat (1824-1890), 'n prachtig stuk werk, geda
teerd „Jeruzalem 1876" en met de respec
tabele afmetingen van 2 x 3 M. We staan
hier voor 'n zeer ongewoon schilderij, onge
woon zoowel om z'n uitzonderlijk hooge
kwaliteiten, als om z'n onderwerp. Op de
fraaie omlijsting staat in gebeeldhouwde
letters de titel te lezen: „Vox Populi"; aan
beide zijden verder een zin uit 't lijdensver
haal. Bij 't beschouwen van 't stuk treft het
telkens weer hoe verrassend juist deze titel is
gekozen. Hier hebben we duidelijk 'n voor
beeld hoe waar de uitspraak is van dr. J.
Holzner, in z'n bekende Paulus-biographie:
„Door zich in de Bijbel te verdiepen zou
onze kunst rijker kunnen worden aan stof
en ideeën". Het is immers 'n nog weinig uit
gebeeld gebeuren dat Verlat zich tot onder
werp van dit schilderij heeft gekozen. Als
historisch moment nam hij de vrijlating van
Barabbas. Door z'n schreeuwen en bluffen
heeft het opgehitste volk den zwakken Pila-
tus overwonnen en hem gedwongen Barab
bas vrij te laten en Christus aan hen uit te
leveren ter dood. Verbitterd ziet de laffe
rechter van terzijde toe, hoe Barabbas door
'n deel van het volk in triomf wordt wegge
voerd en hoe de rest staat te dreigen en te
schimpen tegen Christus, die op 't platform
nog tentoongesteld staat. Het zijn vooral
deze twee uitingen van de hartstocht van het
volk die Verlat hier interesseeren en die hij
heeft willen uitbeelden: de triomf om Barab
bas en de woede en haat tegen Christus.
Geeft de keuze van het onderwerp op zich
zelf al blijk van een groote originaliteit, de
uitvoering van het schilderij doet ons zien
dat Verlat 'n groot kunstenaar is.
In de groep, die zich tegen Christus keert,
domineeren felle haat en dreiging. De heele
groepeering van de handen en vuisten, som
mige zelfs met stokken en steenen gewapend,
drukt die dreiging uit, de richting van de
verschillende handen en de stok loopt samen
in de figuur van Christus. Ook uit de koppen
die zich onheilspellend omhoog en naar
voren wringen en vlak onder Christus zich
vol afschuw en haat naar beneden buigen,
ja uit de heele houding van de lichamen;
dit is vooral duidelijk bij de figuren voor
aan, die wij op den rug zien, valt die drei
gende woede te lezen.
Uit de groep rond Barabbas spreekt direct
de vreugde om de vrijlating van iemand, die
plotseling bij het volk in de gunst is ge
komen.
Het is de moeite waard eens rustig te "be
kijken hoe meesterlijk Verlat de afzonder
lijke personen tot groepjes en groepen, en
deze weer tot de eenheid van 't schilderij
verbonden heeft.
'n Hand op 'n schouder of rug, 'n kop die
zich omhoog of nog net ergens tusschen weet
te wringen, zijn hiertoe de eenvoudige, voor
dc hand liggende, maar toch dikwijls geniaal
toegepaste hulpmiddelen, 'n Prachtig voor
beeld in dit opzicht zijn de drie figuren op
den voorgrond uit de groep tegen Christus;
twee van de personen zien wij hier,op de
rug, wat deze groep afsluit en ook de schei
ding van de andere vormt.
Min of meer op den achtergrond staat de
Christusfiguur, het hoofd en de schouders
in de schaduw, 't Is de lijdende Christus die
Verlat ons heeft geschilderd, maar 't is niet
'n gewone aardsche mensch, die hier lijdt.
Hij blijft koning, zooals Hij juist voor Piia-
tus- heeft verklaard; 'n trek van verheven
heid, van ver boven het volk uitstaan, ligt
op het gelaat en spreekt uit de geheele fi
guur: de slanke, blanke handen, het hel
witte kleed en de kleur van het lichaam,
lichter dan van de figuren uit 't volk. Koud
en stijf staan om hem heen de Romeinsche
soldaten, wreedaards als zij met hun slacht
offer alleen zijn, zakelijk en onbewogen hier
tegenover het Jodenvolk, dat zij zoo diep
verachten.
Anatomisch is' alles perfect geschilderd,
meer dan dat zelfs: verschillende lichamen
zijn heelemaal of bijna heelemaal weerge
geven, zij zijn ook als lichaam werkelijk
mooi en schoon om te zien.
Verlat's roem als grootmeester van de
schilderkunst zal door de plaatsing van dit
schilderij, wellicht z'n grootste meesterwerk,
in 'n Noord-Nederlandsche stad, ook in onze
streken meer gevestigd worden dan tot nu
toe het geval was. En voor Huize „Voor
hout" is het feit, dat 't een dergelijk meester
werk binnen z'n muren bewaart 'n waarde
volle aanbeveling.
De Britsche minister van oorlog, Stan
ley, heeft in eer gister te Londen gehouden
rede ook gesproken over de positie der
neutralen. Hij kwam terug op de in de
buitenlandsche pers uitgeoefende critiek,
welke de Britsche regeering in het geval
van Finland beschuldigde van schuchter
heid en gebrek aan ondernemingsgeest.
Stanley
Hij vervolgde: Wat is dat nu? Om
dat wij teerhartig waren en de rech
ten der neutralen ontzagen? Het is
een zeer gevaarlijke les, die de neu
tralen ons thans beginnen te geven.
Het zou een les kunnen zijn, die wij
maar al te gaarne zouden leeren. Wij
hebben geleerd dat het degene is, die
zich niet aan de rechten der neutralen
stoort, die in het voordeel komt. Thans
leeren wij, dat hij, die zich niet aan de
rechten der neutralen stoort, ook de
bewondering oogst. Het is een les, die
in dit land gretige en knappe leerlin
gen kan vinden.
De Duitsche uitdaging was niet alleen
gericht tegen Franrkijk en Engeland, maar
ook tegen elk land, dat er eenzelfde levens
wijs en gedachtenwereld op na houdt.
Millioenen menschen over de geheele we
reld denken: „Hoe blijven wij er buiten."
Ze bevinden zich er in. Al nemen zij er
niet actief aan deel, en steunen zij wellicht
zelfs de andere partij uit vrees of zucht
naar zelfbehoud. Laat niemand van hen
denken, onverschillig te kunnen blijven
voor het resultaat van den begonnen
strijd. Sommige vreemdelingen, aldus
Stanley, hadden het conflict beschreven
als een schijngevecht. Dit is de taal van
toeschouwers bij een bokswedstrijd, die na
een goeden maaltijd gaan kijken hoe andere
lieden 'elkaar raken zonder gevaar voor
hen zelf.
DE ONTRUIMING VAN VIBORG.
De inwoners van Viborg, die hun stad
voor de aankomst der Russen hebben ver
laten, zijn over verscheidene steden in het
binnenland verdeeld. De burgemeester ver
klaarde, dat de bevolking Karelië nooit zal
vergeten. Men zal, zeide hij, bij de nieuwe
grenzen of in de buurt van Kotka een
nieuw Viborg moeten stichten.
AMBASSADEUR VON MACKENSEN
NAAR BERLIJN.
De Duitsche ambassadeur te Rome, von
Mackensen, zal Donderdagochtend naar
Berlijn vertrekken. Na de gebruikelijke be
sprekingen op het ministerie van buiten
landsche zaken, zal hij gedurende de
Paaschdagen ook zijn vader, generaal-veld
maarschalk von Mackensen bezoeken.
HORE BELISHA TREEDT AF ALS
FRACTIELEIDER.
In een bijeenkomst van de fractie der
nationale liberale partij heeft Hore Belisha
medegedeeld, dat hij, omdat hij de regee
ring bij een krachtige oorlogsvoering steunt,
de grootere vrijheid wenscht te genieten,
die de gewone fractieleden hebben. Verder
zeide hij, naar men gelooft, dat hij niet,
door het behouden van het voorzitterschap,
leden der partij wenschte te compromittee-
ren. De vergadering aanvaardde zijn aftre
den met leedwezen en bracht Hore Belisha
dank voor de groote diensten, welke hij de
partij sedert haar toetreden de nationale
regeering heeft bewezen.
GANDHI SPREEKT OP IIET NATIONALE
CONGRES IN BRITSCH-INDIE.
Een resolutie aangenomen.
In de gister gehouden bijeenkomst van het
Indische nationale congres heeft Gandhi
nogmaals verklaard, dat hij niet bereid was,
de verantwoordelijkheid voor 't ontketenen
van een campagne van „burgerlijke onge
hoorzaamheid" te aanvaarden, voordat aan
de door hem gestelde voorwaarden was vol
daan. Als het congres geen vertrouwen in
zijn methoden stelde, kon het, naar Gandhi
zeide, een anderen leider nemen.
Pandit Jawahariai Nehroe diende een
resolutie in, welke den eisch van het con
gres inzake volledige onafhankelijkheid
voor Indië herhaalt en verklaart, dat de vrij
heid van Indië niet kan bestaan binnen het
kader van het Britsche imperialisme. De
resolutie werd met een overweldigende
meerderheid aangenomen. Slechts zestierj
afgevaardigden stemden tegen.
SUMNER WELLES NAAR HUIS.
De Conté di Savoia, waarvan Sumner
Welles zich aan boord bevindt, is gistermid
dag van Genua naar New-York vertrokken.
Op een' vraag in het'Lagerhuis, of er een
regeling met de ergeering der Vereenigde
Staten was gemaakt,' waardoor de Britsche
regeering zou worden ingelicht over de be-
teekenis van Sumner Welles' bezoek en de
daaruit voortvloeiende conclusies of voor
stellen, heeft Butler geantwoord:
„Wij vertrouwen op de hoffelijkheid der
Amerikaansche regeering, datzij ons alle
inlichtingen, welke zij wenschelijk acht, zal
geven"
DE POLITIEKE TOESTAND IN PARIJS.
Om 15.45 uur gistermiddag verliet Dala-
dier het ministerie van oorlog om een con
ferentie met Herriot te hebben. Drie kwar
tier later keerde hij op het ministerie terug.
President Lebrun ontving te 16.45 uur op
het Elysee Paul Reynaud. Op dat oogenblik
begaf Daladier zich naar de Kamer.
DUITSCHE VERORDENING TOT
BESCHERMING DER JEUGD.
De Duitsche rijksminister van binnenland-
sche zaken heeft een verordening uitgevaar
digd tot bescherming der jeugd, welke be
paalt, dat personen beneden achttien jaar
zich tijdens de duisternis niet in straten en
op pleinen mogen bevinden. Het bezoek van
café's en dancings, bioscopen en cabarets,
is aan deze jongemenschen na negen uur
's avonds verboden, indien zij zich niet in
gezelschap bevinden van een opvoeder. Het
gebruik van sterken drank is aan jongelie
den in café's verboden. Voorts wordt allen
personen beneden achttien jaar verboden
in het openbaar te rooken.
UITGIFTE VAN FRANSCH-BRJTSCHE
POSTZEGEL.
De te Londen gevoerde besprekingen tus
schen den Britschen minister van P.T.T. en
diens Franschen collega, zijn Dinsdagavond
geëindigd met volkomen overeenstemming,
zoowel ten aanzien van de middelen voor
een gemeenschappelijk optreden betreffende
de verzending van de internationale post,
als ten aanzien van de vervaardiging van
een Fransch-Britschen postzegel.
ONDERHOUD TUSSCHEN CRAIGIS
EN ARITA.
De Japansche minister van buitenlandsche
zaken, Arita, en de Britsche ambassadeur,
Craigie, hebben van gedachten verwisseld
over den toestasnd in Europa en China.
Vernomen wordt, dat Craigie aan Arita heeft
meegedeeld, dat welke toestand ook ont
staan moge uit de ontmoeting tusschen
Hitler en Mussolini, hiermede niets veran
derd wordt aan de doelstellingen, waar
voor de Britsche regeering en het Britsche
volk thans strijden en evenmin aan hun
besluit, om den oorlog voort te zetten tot
het succesvolle einde. Craigie voegde hier
aan toe, dat Engeland gereed is om aan een
offensief van Duitschland het hoofd te bie
den. Arita deelde aan Craigie mede, dat de
Japansche regeering haar volledigem steun
zal geven aan de nieuwe centrale regeering
in China.
HET FRANSCHE LEGERBERICHT.
Het Fransche legerbericht van gisteravond
luidt: Bedrijvigheid der verkenningsafdee-
lingen.
Aan het door de Britsche troepen bezet
gehouden front een treffen tusschen pa
trouilles, dat geheel in het voordeel onzer
bondgenooten verliep.
EEN BRITSCH COMMUNIQUE.
Het Britsche hoofdkwartier in Frankrijk
heeft gisteravond het volgend communiqué
uitgegeven:
„Gisteravond heeft een Britsche patrouille
een zeer succesrijke ontmoeting gehad met
een vijandelijke patrouille en na een zeer
hevig gevecht werden van den vijand vijf
man gedood en een gevangen genomen.
Onze troepen hebben geen verliezen ge
leden".
VROEGERE COMMUNISTISCHE
AFGEVAARDIGDEN VOOR DE
RECHTBANK.
De militaire rechtbank in Parijs is gister
begonnen met de zaak tegen de vroegere
communistische Kamerleden, die ten getale
van 35 aanwezig zijn. De overige negen af
gevaardigden zijn voortvluchtig. Toen den
vroegeren communistische Kamerleden het
woord verleend werd, zeiden zij o.a.,
„waarom ons beschuldigen van verraad?
wij zijn geen verraders, of laat men het ons
bewijzen en ons fusilleeren". Op een verzoek
om Daladier als getuige te hooren werd af
wijzend beschikt.
De regeerings-commissaris, kolonel Loriot,
verlangde in naam van de landsverdediging
en de openbare orde, dat het proces met ge
sloten deuren zou worden gevoerd, de ver
dedigers en de beklaagden zelf protesteer
den hiertegen.
Te acht uur gisteravond besloot de recht
bank, dat het in het openbaar voeren van
het proces een gevaar kan opleveren voor
de openbare orde en de waardigheid van 't
proces en dat het proces derhalve met ge
sloten deuren zal worden gevoerd.
De zitting werd vervolgens verdaagd tot
hedenochtend.
REORGANISATIE DER BRITSCHE
REGEERING GEWENSCHT.
nieuw den wensch uit, dat de regeering ge
wijzigd wordt en een kleiner oorlogskabinet
gevormd wordt om den oorlog „krachtiger"
voort te zetten.
De politieke medewerker van de „Daily
Mail" schrijft: Chamberlain zal tijdens het
Paaschreces van het parlement een wijzi
ging der regeering overwegen. Politieke
kringen gelooven, dat het doel van Cham
berlain is, een klein oorlogskabinet van mi
nisters, die niet door departementale plich
ten gebonden zijn. Men meent te weten, dat
Fransche staatslieden er den Britsche mi
nisters met nadruk op gewezen hebben, dat
er in Frankrijk een toenemende strooming
is voor een „actieven oorlog" en dat de ge
allieerden thans drieste besluiten moeten
nemen.
.De „News Chronicle" hoopt, dat door de
vorming van een klein oorlogskabinet, dat
in staat is, al zijn krachten te concentree-
ren op de hoofdzaken, waarom het in den
oorlog gaat, Frankrijk een voorbeeld van
politiek realisme zal geven aan zijn lang
zamer denkenden bondgenoot.
VLIEGTUIG TUSSCHEN MOERDEN EN
PEIPING VERONGELUKT.
Een gewoon vliegtuig van de lijn Moek-
denPeiping is in de buurt van Pingkoe, op
70 K.M. ten noordoosten van Peiping, ver
ongelukt. Zes lijken werden door het Ja
pansche garnizoen te Pingkoe geborgen.
Paul Reyynaud is belast met de
vorming eener nieuwe regeering.
Paul Reynaud heeft zich, na het Elysee
verlaten te hebben, naar Daladier op het
ministerie van oorlog beegeven.
Een motie aangenomen.
De democratische unie van afgevaardig
den, die 309 leden telt, heeft gister in ver
gadering een motie aangenomen, waarin ge
zegd wordt, dat het voor een volledige doel
treffendheid der regeering van Frankrijk
noodig is, dat een normaal functionneeren
der republikeinsche instellingen, aangepast
bij de behoeften der verdediging, den ver
schillenden machten der democratie haar
respectieve plaats en welomschreven ver
antwoordelijkheid verzekert. De motie
dringt er op aan, dat het parlement door de
regeering volledig en menigvuldig wordt
ingelicht, sneller is, maar den beslissingen
der uitvoerende macht meer gezag kan ver
leenen. De motie wenscht verder een dui-
deelijke omschrijving der opdrachten in een
nieuwe regeering, opdat er geen verwarring
ten aanzien van de verantwoordelijkheid
kan ontstaan. Zij wil, dat zoowel de mili
taire als de civiele uitvoerende ambtenaren
voortaan op doelmatige wijze gecontroleerd
worden, in het bijzonder door parlemen
taire delegaties, dat zij van onnoodige
rompslomp van paparassen worden bevrijd
en dat zij volkomen verantwoordelijk ge
steld wordt voor fouten en mislukkingen,
zoodat hun handhaving slechts door succes
gerechtvaardigd is.
Ook de radicaal-socialistische fractie
nam een motie aan.
Ook de radicaal-socialistische fractie is
bijeengekomen onder voorzitterschap van
Chautemps. De vergadering werd bfjge-
Paul Reynaud
.voond door de senaatsfractie en het bestuuj
ier partij. Hier werd met algemeene stem
men een motie aangenomen, waarin afge
vaardigden en senatoren uiting geven aan
hun erkentelijkheid jegens Daladier, die,
aldus de motie, met nimmer verzwakkende
energie de moreele en materieele kracht
van het land bijeengebracht heeft en den
oorlog gedurend zes maanden met wijsheid
en vastbeslotenheid gevoerd heeft. - Afge
vaardigden en senatoren spreken in deze
motie hun vertrouwen in Daladier" uit eri
verlangen, dat de geheime kamerdebatten
gepubliceerd worden, opdat het volk volle
dig voorgelicht zal zijn. Zij verklaren
slechts een doel te hebben: verzet tegen
de buitenlandsche agressie in al haar vor
men, in volmaakte eenheid met den trou
wen bondgenoot.
Dank van Daladier.
Daladier bracht de vergadering dank
en deelde mede, dat hij het aanbod tot
reconstructies van het kabinet, dat de
president der republiek hem had ge
daan, had afgewezen om trouw te
blijven aan de parlementaire traditie.
De opdracht aan Reynaud.
Men verneemt, dat Paul Reynaud zal
trachten een kabinet van nationale een
heid te vormen, dat zich zal uitstrek
ken van mannen van links, zooals
Blum, tot de rechterzijde.
De gebruikelijke bezoeken.
Reynaud heeft de gebruikelijke bezoeken
aan do voorzitters van kamer en senaat ge
bracht. Na het avondmaal begon hij zijn be
sprekingen.
Reynaud schijnt voor het ministerie van
oorlog te kunnen rekenen op de medewer
king van Daladier, die den wcnsch te ken
nen heeft gegeven eenige dagen rust te
nemen.
Het is niet uitgesloten, dat Reynaud op
andere moeilijkheden, door verschillende
elementen in de kamer, op politieke rede
nen opgeworpen, stuit en den president der
republiek heden geen bevestigend ant
woord kan brenggn. In dat geval zou Dala
dier opnieuw belast kunnen worden met
-econstructie van het kabinet,
Reynaud heeft gisteravond Mandel ont
vangen, den minister van koloniën in het
\fgetreden kabinet.
Na een bespreking van een uur hebben
Mandel en Reynaud het ministerie van
financiën verlaten. Reynaud vertrok enkele
minuten na Mandel.
Na de Monzie heeft Reynaud'den-minis
ter van marine Campinchi en den oud
minister van openbare werken Frossard
ontvangen.
Volgens Reuter zou het kabin'et-Reynaud
bijna gereed zijn.
Zie eventueel Laatste Berichten
BESPREKING VAN VLOOTVOOGDEN
TE GIBRALTAR.
Admiraal "stava, dè opperbevelhebber
der Fransche Middellandsche Zëe-vloot en
admiraal Ollive, de opperbevelhebber der
Fransche marinestations in Afrika en het
zuidelijk'deel van den Atlantischen oceaan,
zijn te Gibraltar aangekomen om er te
confereeren met0 het Britsche vlootcom-
mando.
