DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Verandering in het Britsche kabinet.
w
ijziging in de Britsche regeering.
Een radiorede van minister Reynaud.
Fransche communistenieider
veroordeeld.
Churchill voorzitter van een oorlogscommissit.
Radiotoespraak van Reynaud tot
de Vereenigde Staten.
De algemeene toestand.
Het onderling
vertrouwen»
te koop.
/oor zeer
imachine
*ar.
t inzinkb.
euw zeer
s. Trapm.
met alle
Geester-
1: prima
sl, pracht
elen, enz.
ikoop in-
;oelen met
bevragen
sle of ge-
opgekocht
looplokaal
gsstraat 8,
eden.
Papierrol
st), groote
likant met
jmaar.
'ruitkraam,
Petroleum-
POUWELS,
nnen, Hof-
e gebruikte
I, 15, 20,
laaimachine
rde: Literfl.
npotten en
,uk. Record-
len en cou-
Ramen 2.
aarde voor
Heeren- en
Porselein
ehaald.
11 registers,
goeden staat
edstraat 49,
soir, Wandel
éénpersoons
ed. Adres te
blad.
os meubilair,
inkel- en zol-
rijw., naaim.,
koop kachels
J. v. Houten,
>str. Alkmaar.
op van 50 tot
•inkel- en 12
raat 42.
ilagemateriaal
okken.
raat 42.
>estel
f 15.
AA.T 5,
(merk
fietsmandje
Alkmaar.
s, spoea 2 pers.
er en spiegel
spiegel met
ig pendulestel
indulestel 10,
lefoon 2895.
TGns- en Meis-
taat. Een prima
<T BLOKLAND,
Vlotbrug.
m tweesprong"
ianova. Ui tg. van
Arnhem.
sjechischen Staats-
jntving, is thans
A. E. Boetelje ook
publiek toeganke-
et dit boek is de in't
buitenlandsche lit-
:end werk uitge-
ons Tsjecho-Slo-
volk toen het nog
het was voor het
heerschappij. Het
met menschen uit
ijze, die psycholo-
veel levensechtheid
ont. Deze roman is,
wending, die het
ping in dezen tijd
irdevol boek.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 80 Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur.- C. KRAK.
Donderdag 4 April 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Zooals na de kabinetswisseling in Frankrijk verwacht werd, heeft men ook
in Engeland tot een wijziging der regeering besloten om een actievere en
doeltreffender oorlogvoering mogelijk te maken.
Chamberlain, die nog altijd het vertrouwen van het overgroote deel van
het Engelsche volk heeft, blijft als minister-president op zijn post, maar er
is een nieuw defensiecomité gevormd, dat onder leiding van den eersten
Lord der Admiraliteit Churchill komt te staan. Daarin zitten de drie mi
nisters van defensiedepartementen alsmede de stafchefs van het leger, de
vloot en de luchtmacht, alsmede de minister van de Bevoorrading, zoodat er
een klein oorlogscomité is gevormd, dat bjj alle gebeurtenissen onmiddellijk
den toestand kan beoordeelen en aan het geheele kabinet voorstellen over
de algemeene oorlogvoering kan doen.
De kabinetswijziging beperkt zich verder tot een verwisseling van sommige
portefeuilles en het heengaan van Lord Chatfield als minister voor de Coör
dinatie van de Defensie, die ontslag heeft gevraagd.
De Britsche openbare meening begroet het naar voren komen van Churchill
met groote instemming, omdat men er een teeken in ziet, dat van nu af aan
het initiatief voor oorlogsdaden niet meer alleen van Duitsche zijde zal uit
gaan.
Minister-president Paul Reynaud heeft gisteravond een radiotoespraak
voor Amerika gehouden waarin hij verkondigd heeft, dat de overwinning
der geallieerden hun in staat zal stellen den kleinen lauden definitief veilig
heid te verzekeren door het tot stand brengen van een vrede, die voor gene
raties van beteekenis zal zijn. Hij heeft er daarbij op gewezen hoeveel
nuttiger het geld voor de welvaart der bevolking besteed kan worden dan
voor het militairisme en op het gevaar van een vrede naar Duitsch voor
schrift gewezen.
De krijgsraad in Parijs heeft uitspraak gedaan in het proces tegen de van
hun Kaïnerlidmaatschap vervallen verklaarde communistenleiders. Slechts 8
van de 44 beklaagden hebben een voorwaardelijke veroordeeling gekregen.
De anderen werden tot gevangenisstraffen van 4 tot 5 jaar, hooge boeten en
verlies van burgerlijke en politieke rechten veroordeeld.
Officieel wordt uit Londen medegedeeld,
dat de volgende wijzigingen zullen worden
gebracht in de Britsche regeering:
Lord Chatfield treed af als mi
nister voor coördinatie. Samuel
H o a r e wordt minister van luchtvaart.
Winston Churchill zal, als oudste
van de ministers van de departementen van
de landsverdediging, voorzitter worden van
de commissie van deze ministers (nl. leger en
vloot en luchtmacht) die regelmatig zullen
vergaderen met de chefs van de drie staven
als adviseurs om ten behoeve van het oor
logskabinet de voornaamste factoren van
den strategischen toestand te bestudeeren,
alsmede den vooruitgang in de operaties. Van
tjjd tot tjjd zal deze commissie aan het oor-
logskabinet voorstellen doen teu aanzien van
de oorlogsvoering. Winston Churchill blijft
eerste lord van de admiraliteit. Verder ziet
de ministerlijst er als volgt uit:
Kingsley Wood wordt lord privy
seal.
Lord Woolton wordt minister van
het voedingswezen.
Majoor Tryon wordt kanselier
voor het graafschap Lancaster.
R amsnotham, thans rijkscommis
saris voor de werkverschaffing, wordt mi
nister voor opvoeding.
Graaf Delawarr, thans minister
van opvoeding wordt commissaris voor de
werkverschaffing.
Morrison wordt minister van PTT.
De parlementaire secretaris van het mini
sterie van marine, Shakespeare
wordt minister voor den overzeeschen han
del.
Warende r, de financieele secretaris
van het ministerie van oorlog wordt parle
mentair en financieel secretaris van het mi
nisterie van marine.
Sir Edward Grigg, parlementair
secretaris van het ministerie van inlichtin
gen, wordt financieel secretaris van het mi
nisterie van oorlog.
Kingsley Wood wordt voorzitter
van de commissie voor binnenlandsche poli
tiek, welke alle sociale vraagstukken en an
dere binnenlandsche kwesties zal behande
len. Ook zal hij voorzitter worden van de
commissie voor de voedselpolitiek, welke
het voedsel vraagstuk en den landbouw zal
bestudeeren.
Sir John Simon blijft minister van
financiën en zal voorzitter van de commis
sie voor de politiek blijven.
Sir Sanuel Hoare zal op het
ministerie van luchtvaart worden bijgestaan
door Lord R.iverdaie als vice-
voorzitter van den raad voor de voorraden
van het^ ministerie van luchtvaart, welke
zich bezighoudt met. de productie van vlieg
tuigen.
In de officieele mededeeling wordt ge
zegd, dat het feit, dat sommige ministers een
minder belangrijke post aanvaarden, niet ten
doel heeft hen achteruit te zetten, doch al
leen om van iederen minister in tijd van oor
log het beste gebruik te maken.
Er zal geen minister van coördinatie wor
den benoemd in opvolging van lord Chat
field, het ministerie voor de voorraden is ge
voegd bij de commissie, waarvan Winston
Churchill voorzitter is.
De meening van het parlement.
De parlementaire correspondent van Reu
ter verneemt in de wandelgangen van het
parlement, dat Winston Churchill op zijn
nieuwen post goed zal worden ontvangen.
De benoeming van Hoare in het ministerie
van luchtvaart, waarvan hij reeds twee keer
de leiding heeft gehad, wordt eveneens toe
gejuicht, temeer omdat men steeds van
meening is, dat in het ministerie een nieuwe
drijfkracht wel noodig zou zijn. Men weet,
dat Hoare in staat is om de productie bij dit
departement tot een maximum op te voeren.
De Britsche pers over de nieuwe
regeering.
De Britsche pers verwelkomt de benoe
ming van Churchill tot opperste leider van
de lands verdediging, doch de overige wij
zigingen in het kabinet worden met gemeng
de gevoelens ontvangen. Men betreurt over
het algemeen, dat geen klein, compact oor
logskabinet is gevormd. De Times is
van meening, dat de wijziging geen groot
enthousiasme te weeg zal brengen, het voor
naamste doel schijnt de capaciteiten van
verscheidene ministers op verschillende
plaatsen te onderzoeken. De Daily
Telegraph had gaarne een soort
coalitie-kabinet gezien, doch het blad merkt
op, dat dit niet mogelijk is door het besluit
van de socialistische partij, dat geen van
haar leden een minister-zetel zal aanvaar
den. De Daily Mail dringt aan op de
vorming van een ooriogskabinet.
Reynaud
In een gitseravond tot de Vereenigde Sta
ten gehouden radiotoespraak heeft minister
Reynaud het oorlogsdoel der geallieerden
uiteengezet en o.m. Verklaard, dat men geen
genoegen zal nemen met een onechte vrede.
Spr. zeide te weten, dat de kleine neutrale
naties in Europa, die thans in gevaar ver-
keeren in den geest met de geallieerden
zijn. Zij zouden duidelijk inzien, dat wan
neer Frankrijk en Engeland den oorlog zul
len hebben gewonnen, deze niemand on
recht zullen aandoen. Onze overwinning
zal ons veroorloven aan de kleine landen
definitief veiligheid 1 e verzekeren. Zij zullen
de plaats hebben, di jij bij de grooten
moeten innemen, fe&zn Frankrijk dezen
opgedrongen oorlog voert, is dat om in
Europa een totalen vrede te doen heerschen.
Het zal er om gaan een vrede te maken niet
voor 52 jaar, doch voor onze kinderen en
onze kindskinderen.
De ontwapening.
Zoo zullen wij het vraagstuk der ontwa
pening volledig regelen. Wanneer Duitsch
land ontdaan zal zijn van die instrumenten
voor agressie, welke het met zooveel harts
tocht in serie vervaardigt, zal Europa weer
kunnen adem halen. Men zal niet meer de
begrootingen a la Hitier zien waarbij zoo
vele milliarden, die nuttiger hadden kun
nen worden besteed voor het sociale wel
zijn voor over-bewapening worden opgeof
ferd. Is het niet de rijkdommen der natuur
verspillen, wanneer vernietigingswerktui
gen worden gekocht? Het hart krimpt -in
een bij de gedachte aan alles wat gedaan
zou kunnen worden voor de ongelukkigen,
de kinderen, de werkloozen met de enorme
bedragen, welke men heeft moeten opoffe
ren aan de oorlogsbegrootingen van de
vredestijden, om zich -te verdedigen tegen
de bedreiging van Hitier. Wat de economi
sche politiek aangaat, ook deze zal aan ge
zonde beginselen moeten gehoorzamen. De
levensruimte voor ieder land is de geheele
wereld. Laat mij U er in dit verband aan
herinneren, dat het memorandum, dat mij
door Sumner Welles namens Uw president
werd overhandigd, ook de goedkeuring van
de Fransche regeering heeft verkregen, de
nieuwe vorm, welke de wereld zal aanne
men, zal het verschuldigd zijn aan onze sol
daten. Geen enkel vredesverdrag werd ooit
rond de groene tafel gesloten, indien' niet
te voren het besluit op het slagveld was ge
vallen. De opvatting van vrede aan deze
zijde van de Maginot-linie is tegelijkertijd
idealistisch en realistisch: na voor altijd een
opnieuw verschijnen van chantage en agres
sie te hebben verhinderd, zullen wij een
huis bouwen, bewoonbaar voor alle men
schen van goeden wil.
Wat'de vrede betreft, waaraan Duitsch-
land aan de andere zijde der Maginot-linis
kan denken, -die kennen wij: een sinistere
vrede, welke voorloopig te Warschau en te
Praag heerscht. Een dergelijke vrede, indien
hij al dezen naam verdient, zou de geheele
menschheid bloot stellen aan een gevaar
zonder weerga. Hij zou een definitieve
„verduistering" beteekenen van die chris
telijke beginselen, welke de Paus nog op
Paaschdag met zooveel kracht heeft uiteen
gezet. Hij zou ook een verduistering betee
kenen van die democratische - beginselen,
waaraan uw land zich sinds meer dan 150
jaar zoo gehecht heeft betoond. Tot de
tanden gewapend en iederen dag sterker
zullen wij met zooveel energie handelen,
dat er geen verduistering van de bescha
ving zal zijn. De zaak der geallieerden die
der vrijheid is, zal zegevieren en 't leven zal
voor de vrije mann enopnieuw schoon zijn.
De rede goed gehoord.
De rede van Paul Reynaud is in de Ver
eenigde Staten zeer goed gehoord. In poli
tieke kringen heeft men verklaard, dat de
woorden van den Frangchen minister-pre
sident eerlijk en overtuigend klonken;
Men zegt wel eens, dat in de politiek alles
veroorloofd is en hoewel wij geen bewon
deraars van allerlei politieke manoeuvres
zijn, zouden wij deze uitspraak niet willen
onderschrijven.
Iets anders is het wanneer het de oorlogs
politiek betreft. Dan is er in de betrokken
staten geen hoogere macht die corrigee-
rend en straffend kan optreden, dan zijn
het de hoogste machten zelf die den gang
van zaken regelen en de verklaringen pu-
bliceeren, welke zij in het belang van een
staat noodzakelijk oordeelen en wanneer
het om de uiteindelijke overwinning gaat,
om het to be or not te be, dan is het aller
minst bevreemdend, dat men den' stelregel
verkondigt, dat vrijwel alle middelen die
tot het doel leiden toelaatbaar zijn.
Een gevolg daarvan is, dat men op plech
tig gegeven verzekeringen niet moet ver
trouwen.
Duitschland heeft openlijk medegedeeld
dat het onze grenzen niet zal schenden en
onze neutraliteit in alle opzichten' zal eer
biedigen. Na een dergelijke verklaring zou
den wij dus onze Oostgrens wel onbewaakt
kunnen laten, de soldaten naar huis sturen
en het geld, dat voor de mobilisatie bestemd
is, voor betere doeleinden kunnen gebrui
ken.
Maai- de practijk is weer heel anders dan
de theorie. Wij nemen natuurlijk met groote
voldoening kennis van een dergelijke plech
tige verzekering, maar. wij treffen tegelij
kertijd maatregelen om onze grens zoo
scherp mogelijk te bewaken en in alle op
zichten paraat te blijven.
En er is niemand in Duitschland die dat
vreemd vindt en het ons kwalijk neemt,
dat wij de gegeven belofte niet zonder meer
geaccepteerd hebben.
Trouwens, van Duitsche zijde worden
handelingen geconstateerd, die in strijd
blijken met het vaste voornemen ons land
volkomen met rust te laten. Evenals in
België welks onschendbaarheid ook is
verkondigd verschijnt er zoo nu en dan
een buitenlandsch militair vliegtuig boven
de neutrale militaire verdedigingswerken
en dat is reeds zoo vaak voorgekomen, dat
de regeeringen herhaaldelijk in Berlijn pro
testeerden. Zoo nu en dan wordt er eens
een spion gevangen en veroordeeld, die dan
opdracht blijkt te hebben berichten over
den bodemgesteldheid te verzamelen of
mde te deelen waar, in den grond of in het
water, onze voornaamste kabels zijn gele
gen, allerlei mededeelingen, die volkomen
onvereenigbaar zijn met de belofte, dat men
er niet over denkt op ons gebied te ver
schijnen.
De spion wordt voor zijn landverraad
gestraft, maar er is dan ook weer niemand,
die het onbegrijpelijk vindt, dat een in oor
log zijnden staat zich zoo volledig moge
lijk van den toestand in naastgelegen gebied
op de hoogte wil stellen.
Om daarvan natuurlijk gebruik te maken
als men toch nog eens mocht besluiten 'n
strijd te handelen met de plechtig gegeven
belofte.
Zoo gaat het niet alleen tegenover
Duitschland maar tegenover alle strijdvoe-
rende staten. Ook Engeland en Frankrijk
denken er niet aan ons gebied te schenden,
maar desondanks is onze kustwacht dag en
nacht waakzaam en paraat om bij de ver
schijning van het eerste vreemde oorlogs
vaartuig het vuur te openen, wat er op wijst,
dat wij er ook geenszins volkomen zeker
van zijn, dat de geallieerden ons gebied te
allen tijde zullen respecteeren. Want ieder
een weet, dat het waarschijnlijk niet de
Duitsche vloot zal zijn, die een aanval op
onze kuststrook zal ondernemen.
Men vertrouwt elkanders woorden en
beloften niet meer en wanneer dat reeds
duidelijk uitkomt in de verhouding tusschen
neutralen eri belligerenten, is het duidelijk,
dat de strijdvoerenden elkaar nog in veel
mindere mate hun vertrouwen schenken.
Er is in dezen tijd niet alleen camouflage
bij allerlei verdedigingswerken, er kan ook
camouflage zijn in de toespraken van de
vooraanstaande politieke figuren en wan
neer b.v. Chamberlain verkondigt, dat hij
bovenal rust in het nabije Oosten wenscht,
is er geen Duitscher, die er niet rekening
mee houdt, dat men misschien plotseling 'n
verrassende aanval van het leger van gene
raal Weygand zal constateeren.
Hoevele verzekeringen, dat men de rech
ten der neutralen volkomen begrijpt zijn er
in ons land niet reeds ontvangen, maar altijd
weer moest geconstateerd worden, dat men
die rechten alleen begreep wanneer het
eigenbelang daardoor gebaat werd.
Nu Chamberlain aankondigt, dat in ver
band met de blokkadeplannen der geal
lieerden een scherpere controle op komst
is, wordt van Duitsche zijde reeds officieus
gemeld, dat het oorspronkelijke en ware
begrip der neutraliteit beteekent niet mee
te doen aan den oorlog, waaraan de kleine
neutralen zich volkomen hebben gehouden.
Wat niet wegneemt, dat de Duitschers
tientallen schepen en talrijke menschen-
levens der neutralen hebben vernietigd
in den tijd, dat men daar weer meent,
dat zij door hun vrachtvaart de belangen
der geallieerden zouden dienen.
Daarom kunnen wij koud blijven bij allen
lof en blaam van oorlogvoerende zijden,
omdat wij vandaag geprezen en morgen be
schuldigd worden en omgekeerd, nu eens
aan de eene en dan weer aan de andere
zijde. Wij leven helaas in den tijd, dat het
internationaal vertrouwen volkomen ver
loren is gegaan.
Op een foto welke van Sumner Welles en
Reynaud is gemaakt in het werkvertrek
van den premier, staat een landkaart, die,
hoe onduidelijk zij op deze foto ook zijn
moge, in Italië groote beroering gewekt
heeft. Want men meent uit de daarop ge-
teekende lijnen te bespeuren hoe de Fran-
schen zich denken,, dat het toekomstige
Europa er zal uitzien en omdat daarbij niet
alleen Duitschland in stukken is gevallen,
maar Italië van Triest en Albanië wordt
gescheiden, is er in de Italiaansche pers een
storm van verontwaardiging opgegaan.
Men concludeert daar, dat de geallieer
den, ondanks hun verzekeringen, dat zij met
Italië in vrede en vriendschap willen leven,
reeds voorbereidingen hebben getroffen om
na hun overwinning ook Italië tot afstand
van reeds verworven gebied te dwingen.
Reynaud heeft reeds meegedeeld, dat d*
fotograaf op de kaart bij het retoucheeren
zelf wat lijnen heeft getrokken, maar
wij leven nu eenmaal in den tijd, dat on
danks alle ministerieele verzekeringen,
geen Italiaansch staatsman de Franschen
vertrouwt, zooals ook geen Fransch minister
met zekerheid over de toekomstplannen van
Italië durft spreken.
Voor een indruk van het toekomstige
Europa is een artikel interessant, dat de
News Chronicle gister gepubliceerd heeft.
Het is van niemand minder dan van Rey
naud, die een indruk geeft van de samen
stelling van ons werelddeel na de overwin
ning der geallieerden.
Hij wijst daarbij op Amerika waar 48
souvereine staten, welke zich uit politieke
rechtskundig- en bestuursoogpunt vrijelijk
kunnen organiseeren, niettemin het groot
ste ter wereld bestaande gebied van vr*j
handelsverkeer vormen, dat voor de men-
schelijke activiteit open staat.
In deze richting, heeft Reynaud gezegd,
moet Europa zijn oriënteering vinden als
het niet ten onder wil gaan.
Dat is een prachtig voorbeeld en er is
niets meer te verlangen dan een Europa
waarin alle staten slechts denkbeeldige
grenzen hebben en waarin men in onder
linge vriendschap en hulpvaardigheid sa
menleeft.
Maar vóór het zoover zal komen moet het
vertrouwen hersteld zijn, moet men staat
kunnen maken op plechtig gegeven beloften
en verzekeringen en het is in dezen tijd, dat
misleiding een der gebruikelijkste wapenen
van de voornaamste politieke en militaire
figuren is geworden, de groote vraag hoe
men dat vertrouwen, de gedachte, dat niet
alles op eigenbelang gebaseerd is, weer ooit
zal kunnen herstellen.
Het Amerikaansche volk heeft voor het
overgroote deel sympathie met de geallieer
den en men heeft daar met voldoening ken
nis genomen van de radiorede welke Rey
naud gister heeft gehouden en waarin hij
verteld heeft, dat er na den oorlog een toe
stand moet komen waarin de levensruimte
voor ieder land de geheele wereld is, waarin
men het geld voor militaire doeleinden zal
kunnen sparen en groote en kleine staten
vriendschappelijk samenleven,
Dat is tenslotte alles toekomstmuziek,
want vóór dat ideale Europa kan worden
geschapen, zal men eerst den grooten oorlog
moeten winnen.
Dat heeft men ook in Engeland begrepen
en door een ingrijpende wijziging van het
Britsche kabinet, waarin Churchill 'n voor
aanstaande plaats als hoofd van een nieuw
defensiecomité zal krijgen, hoopt men, naai'
het Fransche voorbeeld, tot een actievere
strüdvoering te komen om den tjjd, dat alle
toekomstplannen verwezenlijkt kunnen
worden zoo spoedig mogelijk te doen aan
breken.
2ie vervolg Buitenland pag. 2e blad