DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Een iritsche maatschappij voor handel met de neutralen. PIANO RECITAL Raynaud krijgt de medewerking der radicalen. De strijd tegen de communisten in Frankrijk. Chamberlain houdt opnieuw een rede. De Britsche handel met de neutralen. De algemeen# toestand. Het ideale Europa na den oorlog» ALKMAAR. ANNA WINKEL W11TB1L jk". nie-the'at'ér. gerèk'êrid series'V^an land", vvan sSf enormefpb- brengt'/JTfet lm uit",dj|ïe ik, waarin rtolker^vSn viert eruop n het li:it a van oio die velen 5RLOREN Dity-theater. e avontuur- ze week de Ders. De he men dan euwste suc- ihoma Kid), op dreef en rde, met zijn m voor hen, vaardeeren. »E STORM), ioxy-theater. e week een ie zee, waar als Charles McLane en ptreden. Het ve wijze op- in angst en :eemansleven ?S. toria-thcater. Mr. Chips ;eprolongeerd t van harte ïkkende, diep tterende spel irson, zal op- er moet deze belangrijkste an het laatste tLAND— eningen voor komen voor et V.U.C.-ter- wat. ior deze trai- erspeler Plen- ïaar (E.D.O.), en de mid- lat de keuze- in de komen- 1 betrekken. tDAM. laag is gister- tusschen een isch voetbal- e Amsterdam met 42, na gegaan. IT IN lortvereeniging ril een bloem- bij Haarlem km. ALIE STLIL LEND. ;ende wereld een tijd van 6 Caroen (Bel- 1940 te Oost een tijd van 1 Nederland), ge- ;e Amsterdam, een tijd van 2 (Brazilië), ge- te Rio de Ja- sen tijd van 6 (Brazilië), ge- te Rio de Ja- tijd van 2 min. Ierland), geves te Rotterdam. SPELEN ÏT DOOR. Kekkonen, lid der spelen van irzitter van den •klaarde, dat de jestand Finland de Olympische men aannemen, van Helsinki len gaan. ELPENNINCK IATERDAG R. van het Nedevl. A. baron Schim- te Baarn, den ikt hebben, een de in sportkrin- iaraan zeker wel ;n, te- meer, om- jaar geleden is, inck het voorzit- adsch Olympisch ollege van ons ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2,—, franco door het geheele Rijk 2.S0. Losse nummers 5 cents. N@. II Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeurs C. KRAK, m Vrijdag April 1940 PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs Van i —5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteurs Tj. N. ADEMA. 142® Jaargsaf In antwoord op een in het Lagerhuis gestelde vraag heeft de Engelsche minister van de schatkist sir John Simon medegedeeld, dat er een bijzondere handelmaatschappij wordt opgericht om tot een intensiever handelsverkeer met de neutralen te komen, waarbij men allereerst het oog op de Balkan- staten heeft gevestigd. De naam van die maatschappij zal Englisch Corpora tion Limited zijn en haar kapitaal zal uit de Britsche schatkist moeten ko men. De maatschappij houdt natuurlijk contact met de regeering, maar werkt verder onafhankelijk en wordt in het normale handelsverkeer inge schakeld. Men verwacht van deze half-officieele onderneming natuurlijk een intensiever handelsverkeer met de Balkanstaten. Natuurlijk staat de oprichting dezer maatschappij in verband met de vraag stukken welke den laatsten tijd in het Lagerhuis zijn besproken, toen ver schillende parlementsleden er op wezen, dat de neutralen grootere voor raden dan in normalen tijd., voornamelijk uit Amerika, hebben betrokken en men de vrees uitte, dat een deel daarvan zijn weg wel eens naar Duitsch- land zou kunnen vinden en het daarop door de regeering gegeven antwoord, dat men zou' trachten de lekken der blokkade te dichten, desnoods door de invoeren der neutralen scherper te controleeren en als vergoeding daarvoor een grooter deel van hun exportgoederen voor de geallieerden aan te koopen. De radicaal-socialistische Kamerfractie is verstoord geweest op Rey- naud., omdat twee barer oud-ministers niet in zijn kabinet waren opge nomen .Vandaar, dat de stemmen der radicalen bij de motie van vertrouwen zeer verdeeld waren. Waarschijnlijk door den invloed van Daladier, hebben de radicalen thans besloten hun tegenwerking te staken en heeft een deputa tie Reynaud bezocht met de mededeeling, dat zij voortaan vriendschappelijk willen samenwerken. c ^'®lle'nc'e den strijd tegen het communisme scherper te kunnen voeren, heeft de Fransche regeering een decreet voorbereid, volgens hetwelk zij die propaganda-materiaal voor Rusland bezitten of verspreiden met den dood gestraft kunnen worden. Minister-president Chamberlain heeft gister in Londen een redevoering uitge sproken vooor den Centralen Raad der conservatieve partij. De premier herinner de er aan, dat hij eenigen tijd geleden be loofd had deze vergadering bij te wonen, wanneer hij niet zou worden verhinderd door openbare verplichtingen. Voortgaan de zeide hij: „Ik heb vanmorgen naar de radio ge luisterd om te hooren of er iets bewoog aan den anderen kant van den Rijn. Er was echter niets anders dan de afgezaagde oude bedreigingen en daarom besloot ik, dat mijn openbare plichten mij riet zouden verhinderen de vergadering bij te wonen". Chamberlain wees er'vervolgens op, dat de partij organisaties een groote bijdrage leverden voor de nationale inspanning, niet het minst door het binnenlandsche front standvastig te houden. „Wij zullen deze organisaties noodig hebben om ons te helpen den vrede te winnen." Verwijzende naar een voor de vergade ring opgestelde resolutie zeide de premier, dat men niet wist hoe' lang Tiet zou duren voor den vrede gewonnen zou zijn, en welke omstand heden dan zouden heer- schen. Tot het zoover is geloofde hij dat „wij ons moeten houden aan den geest der resolutie, die inderdaad verklaarde, dat in den oorlog wij" zoo ver wij dat konden, den partijstrijd terzijde moeten stellen, tenein de ons te concentreeren op het winnen van den' oorlog. Ik geloof niet, dat de natie in heel haar geschiedenis ooit zoo volkomen eensgezind is geweest ten aanzien van de breede doelstellingen van onze politiek en onze vastberadenheid om dezen strijd voort te zetten tot wij ons doel hebben bereikt. Toen wij in September j.l. dezen oorlog in gingen, voelde ik, dat wij hem moesten winnen. Thans na zeven maanden oorlog heb ik tien maal zoo veel vertrouwen in de overwinning als in het begin." In den loop van zijn rede zeide Cham berlain nog, dat hij niet beweerde, dat de regeering vrij moest zijn van critiek. Wel was hij van gevoelen, dat „wanneer wij, zooals het geval is, het allen eens zijn over hetgeen wij willen van dezen oorlog, de aan het bewind zijnde regeering het recht heeft algemeenen steun te eischen r voor haar oorlogspolitiek. De zeven maanden, die wij gehad hebben, hebben ons in staat ge steld onze zwakheden te herstellen en weg te nemen, ons te consolideeren, ieder wa pen, offensief en defensief, in orde te bren gen en onze gevechtsterkte zoo enorm op te voeren, dat wy de toekomst met kalm te en eèn rustigen geest tegemoet kunnen zien, wat zij ook moge brengen Ik zo., de laatete willen zijn in onder schatting van de kracht van den vijand of van zijn vastbeslotenheid om die kracht te gebruiken zoader scrupule en zonder genade, wanneer hij denkt dat te kunnen doen zonder zijn «lagen met interest terug te krijgen. En dU zeg ik ook juist de volledigheid van zijn voorbereidingen heeft hem een zeer geringe marge van kracht gelaten* waar hij nog een beroep op kan doen." In de genoemde zeven maanden, aldus de eerste minister verder, zijn „de gevoe lens te onzen gunste onder de neutrale lan den toegenomen. Er ligt al het verschil van de wereld, en de neutralen weten dat, tusschen hetgeen wij gedaan hebben waardoor levens noch eigendommen zijn vernield en dat brute, ongevoelige op treden van den kant der Duitschers, die neutrale schepen zonder waarschuwing tot zinken hebben gebracht en de beman ningen hebben blootgesteld aan de gevaren van de zee en de stormen. Een feit is, dal heden ten dag; Duitschland geen werkelij- ken vriend in de wereld heeft, ofschoon er velen mogen zijn en er zijn er velen die nog overheerscht worden door vrees voor zijn militaire macht. Ofschoon wij nooit zoo laag zullen zinken, dat wij den neutralen letsel of verliezen zouden toe brengen, ofschoon wij er naar streven alle regels in acht te nemen, kan niet verwacht worden, dat wij Duitschland zouden toe staan voor onbepaalden tijd profijt te trekken van onze nauwgezetheid en hulp en steun te trekken uit de neutralen, die niet vrij zijn in hun handelen rn die in hun hart weten, wat zij ook mogen zeggen, dat onze overwinning vrijheid voor hen betee- kent, terwijl onze nederlaag hen tot sla vernij zou doemen. In het verleden is de blokkade het machtigste wapen geweest, dat dit land ooit ter hand heeft genomen, en heden ten dage is het niet minder doeltreffend dan het placht te zijn. Juist het feit, dat wij pogen conside ratie te hebben met de rechten en be langen der neutralen, beteekent, dat wij tot zekere hoogte beien.merd wor den in onze operaties en dat er lekken en achterdeurtjes blijven. Gij kunt van mij aannemen, dat deze lekken en achterdeurtjes, de een na den ander, gedicht zullen worden en dat bij het voortduren van den oorlog dat wur gende effect van de blokkade meer en meer het levensbloed van onzen vij and zal aftappen.' Sprekende over de recente Fransch- Britsche verklaring zeide de premier: „De bepalingen van die verklaring vormden de beste verzekering, die gij kondt krijgen, dat wij niet weer beroofd zullen worden van de vruchten der overwinning en dat de wezenlijke elementen van de Europee- sche veiligheid voor ons beschikbaar zul len zijn, wanneer de oorlog voorbij' is. Dit is een oorlog van wilskracht en de wil om te overwinnen moet ons in staat stellen om of wel weerstand te bieden aan een gein- tersifieerde oorlogvoering met alle tegen slagen en teleurstellingen welke zich ook mogen voordoen tegenover onze triumfen, of wel ook opgewassen te zijn tegen een langen en vervelenden oorlog, waarin het gedurende vele maanden voor een van beide patijen onmogelijk zou kunnen lijken om een beslissend voordeel te verwerven. Dit zijn de beide alternatieven en welk van de twee ook niag blijken werkelijkheid te worden, ik stel mijn vertrouwen op den moed en de hardnekkigheid van ons ras, dat ons in het verleden-nooit in den.steek heeft gelaten." Speciale handelsmaatschappij wordt opgericht, Naar officieel wordt medegedeeld, heeft de Britsche regeering het wenschelijk ge acht, dat een speciale handelsmaatschappij wordt opgericht voor de ontwikkeling van den handel met zekere neutrale landen. Nader wordt gemeld: Minister Simon zei de te verwachten,- dat de nieuwe handel maatschappij op 15 April te Londen zal worden ingeschreven. Volgens den parle mentairen redacteur van Reuter moet de maatschappij als een permanent lichaam beschouwd worden. Men hoopt, dat zij een algemeene uitbreiding van het handelsver keer met de Balkanlanden zal kunnen be werken. Zij zal de handelsondernemingen waarschijnlijk kunnen bijstaan door finan- cieelen steun en door het verstrekken van inlichtingen. De maatschappij is in de eerste plaats een financieele instelling, doch zal ook de vrijheid hebben zaken te doen. Men acht het waarschijnlijk, dat zij ook eenige overeenkomsten voor handel met gesloten beurzen zal sluiten. Men gelooft, dat het de-eerste maal is, dat het kapitaal van een handelsmaatschappij geheel door de Britsche regeering verstrekt wordt. Het besluit tot oprichting van een spe ciale maatschappij voor den handel met zekere neutralen is door den minister van financiën, Simon, medegedeeld in een schriftelijk antwoord op een vraag uit het Lagerhuis. In dit antwoord zegt Simon: „Deze maat schappij zal zich in de eerste plaats bezig houden met den handel met Bulgarije, Griekenland, Hongarije, Roemenië, Turkije én Zuidslavië. Bij geschikte gelegenheden kan zij «ebter ook eiders optreden". De .maatschappij zal „English Commercial Corporation Ltd." heeten; haar kapitaal wordt door de schatkist geleverd. Zij' zal optreden als onafhankelijk handelsorgaan en met de regeering overleg plegen over de groote lijnen harer politiek. Het is niet'de bedoeling, dat de maatschappij de bestaan de handelskanalen vervangt: Zij moet daarvan, aldus Simon, juist een zoo groot mogelijk gebruik maken. President-directeur wordt lord Swinton, van de directie maken verder deel uit Chester Beatty, Beasly, Lister, McEwan, Hambro en Nixon. ITALIË EN DE VERSCHERPING VAN DE BLOKKADE. De diplomatieke redacteur van Stefani merkt ten aanzien van de verscherping van de blokkade tegen Duitschland op, dat de economische blokkade blijkbaar door de ge allieerden niet als een beslissend element voor de overwinning wordt beschouwd, want anders zouden zij geen systeem heb ben toegepast, dat ernstige complicaties mee moet brengen. De geallieerden reken den niet alleen op de blokkade ter zee, doch ook op hulp van Rusland bij de omsingeling van Duitschland. Nu deze hulp is uitgeble ven, is de blokkade onvoldoende, want Duitschland kan zich vrij van voorraden voorzien in Rusland. Ook moet men in Engeland de illusie op geven verdeeldheid te kunnen brengen in de openbare meening in Duitschland. Een invloedrijk Britsch tijdschrift heeft moeten toegeven, dat de geest van tegenstand en het prestige van het nationaal-socialisme in Duitschland grooter zijn dan ooit en dat derhalve alleen door een militaire zege Duitschland zou kunnen worden overwon nen. Deze overwinning schijnt niet gemak kelijk te verwezenlijken. De bekende mili taire criticus, captain Liddel Hart is daar om van meening, dat de eenige oplossing voor de geallieerden zou zijn over den vrede te onderhandelen. DE VEREENIGDE STATEN GLIJDEN AF NAAR DEN OORLOG." De democratische senator Holt uit West- Virginia, heeft in den senaat verklaard: „De Vereenigde Staten glijden en stappen in den oorlog. Ik zeg het met tegenzin, doch ik meen het eerlijk". Holt maakte deze opmerking, toen mis noegen geuit werd over de propaganda, na dat de attorney-general van Ontario, Gor don Conant, gisteren in een rede verklaard had, dat de voornaamste taak van Canada was, „ieder offer te brengen behalve zich zelf beknotten in zijn rechten als souvereine staat, om de Vereenigde Staten aan de kant der geallieerden in den oorlog te betrekken". Holt verklaarde voorts, dat Hull in zijn recente terechtwijzing van den Amerikaan- schen gez ant Cromwell „verder gegaan zou zijn als hij niet in toom was gehouden". Zie vervolg Buitenland pag, 3S 3e blad* Wanneer twee sterke kerels elkaar heb ben beetgegrepen en in een gigantischen strijd elkaar op de knieën trachten te bren gen, doet het eenigszins vreemd aan één van beiden, nog vóór het gevecht eigenlijk goed begonnen is, te hooren verkondigen wat hij daarna met zich zelf en met zijn tegenstander van plan is. Dat getuigt natuurlijk van een bewonde renswaardig optimisme, maar het is helaas een feit, dat niet alle optimisten altijd ge lijk krijgen. Amerika heeft met groote belangstelling naar de radiorede van minister-president Reynaud geluisterd en men bleek het over het algemeen volkomen met hem eens te zijn, wat niemand behoeft te verwonderen, die goed nagaat wat Reynaud in die rede eigenlijk verteld heeft. Maar de ideale toekomstwereld waarin hij de Amerikanen een blik heeft laten slaan zal alleen tot stand kunnen komen als Duitschland volkomen is verslagen en dat daarvan wellicht in de eerstvolgende jaren nog geen sprake zal zijn, is iets, dat maar al te vaak in de redevoeringen van de heeren uit de democratische staten wordt vergeten. Ook Duitschland heeft zijn toekomstplan nen, al worden die niet telkens zoo nadruk kelijk en uitvoerig op den voorgrond ge schoven. Ook daar praat men over een ideaal Europa na de vanzelfsprekende Duitsche overwinning, maar wanneer er al van de zijde der geallieerden eenige notitie van wordt genomen, dan is dat- uitsluitend om de neutralen de verschrikkingen duidelijk te maken van een dergelijk idealisme. Dan is dat om, zooals Reynaud het nu weer eens aan de Amerikanen verteld heeft, te ver kondigen, dat zoo'n vrede een „verduiste ring" van alle christelijke en democratische beginselen zou zijn. Heel anders ziet, althans volgens den heer Reynaud, de vrede der geallieerden er uit. Dan naderen wij inderdaad het tijd perk, dat leeuwen en herten, tijgers en lam meren vreedzaam naast elkaar leven. Dan krijgen wij een vrede, waarin niet alleen onze kinderen, maar ook onze kindskinde ren geen wapengeweld zullen kennen. Dan kunnen de wapenfabrieken sluiten en fail liet gaan, tenzij de aandeelhouders zoo ver standig zijn voortaan geen kanonnen maar ploegscharen te fabriceeren. Dan zullen, zoo heeft Reynaud betoogd, de milliarden waarvoor nu vernielingswerktuigen worden gekocht, besteed worden voor de ongeluk- kigen, de kinderen, de- armen en de werk- loozen en wat de economische politiek aan gaat zal de levensruimte voor ieder land voortaan de geheele wereld zijn. Daarnaar hebben de Amerikanen geluis terd en voor zoover zij groote kinderen zijn en nog aan sprookjes gelooven, zullen zij alles in het werk stellen om Engeland en Frankrijk te helpen opdat men zoo spoedig mogelijk met den opbouw van deze ideale wereld zal kunnen beginnen. Wie de toestanden nuchter bekijkt, vraagt zich onwillekeurig af waaropi in de geschie denis der menschheid, die duizenden jaren telt, een dergelijke toestand nooit eerder bereikt is. En het antwoord is eenvoudig dit, dat het niet de natuur van den tijger is om vriend schappelijk met het vette schaap om te gaan. Het antwoord is voor ons werelddeel, dat het bevolkt is met, menschengroepen van onderling geheel verschillende afkomst en historie, geheel verschillenden volksaard en volkomen afwijkende karaktereigenschap pen, met volksgroepen, die binnen de ver schillende grenspalen een andere taal spre ken en die onderling slechts één algemeen menschelijke eigenschap gemeen hebben, namelijk dat zij naar der vei-grooting van eigen welvaart, van eigen macht en rijk dom streven. En wier belangen daardoor zoo tegen strijdig zijn, dat uit de botsing dier belan gen telkens weer de vonk springt, die de machtige staten van ons werelddeel naar de wapenen doet grijpen om zich door geweld van het behoud van een zoo sterk moge lijke positie te verzekeren. In Amerika is dat weer eenigszins anders. Dat werelddeel is, voor zoover het althans door blanken bewoond en bestuurd wordt, van veel jongeren datum, het is een land van de emigré's, die daar allen naar hetzelf de doel streefdén, die grootendeels één taal spreken én die niet terugzien op een tijd perk van macht en grootheid, dat verloren is gegaan en dat zij door wapengeweld weer Woensdag 16 April Dansing Harmonie 3.15 uur Werken vanPurcell, Mozart, Schubert, Schumann, Moussorgsky. Entree f 1.(alles inbegrepen). Leerlingen Middelb. Scholen f 0.50. HET FRANSCHE LEGERBERICHT. Het Fransche legerbericht van gister avond luidt: „in het gebied ten oosten van de Moezel plaatselijke bedrijvigheid van infanterie en artillerie. Eenige activiteit aan den Rijn". Het Fransche legerbericht van heden ochtend luidt: „Niets te melden". HET DUITSCHE LEGERBERICHT. Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt mede: „In het westen heeft een patrouille de be zetting van een vijandelijk steunpunt in het grensgebied t enzuidwesten van Saarlautern verjaagd. De vijandelijke verlizen bedroegen ongeveer 15 dooden. Overigens geen bij zondere gebeurtenissen". FRANSCHE OFFICIEREN ONTSNAPT. Twee Fransche officieren, die Dinsdag gewond waren geraakt bij de noodlanding van hun vliegtuig te Niederfeulen, zijn vandaag uit het ziekenhuis te Etterbruck (Luxemburg), waar zij ter verpleging waren opgenomen, ontsnapt. in zijn oude glorie moeten herstellen, zooals men dat met het duizendjarige Duitsche rijk of met het Rusland van Peter de Groote van plan is. Wat natuurlijk niet wegneemt, dat het streven naar een Vereenigde Staten van Europa in denzelfden geest als in Amerika niet loffelijk zou zijn en dat men algemeén niet gaat inzien, dat het daartoe op den duur toch zal moeten komen wil de wereld niet elke kwarteeuw opnieuw de verwoes tingen van een verschrikkelijken oorlog kennen. Welke ellende ook deze oorlog weer over Europa gebracht heeft en waarschijnlijk in nog veel grootere mate zal brengen, hij heeft één goeden kant, namelijk, dat hij sterker dan ooit doet beseffen, dat de ver houding der Europeesche staten voortaan een geheel andere dan tot dusver zal moe ten zijn. Daartoe is het, door het wegnemen van allerlei internationale belemmeringen, noo dig, dat de strijd om het eigenbelang niet zoo scherp meer op den voorgrond behoeft te treden. Het zal meer tijd eischen de men- schen dan de toestanden te veranderen en men kan het eerste bereiken door de oorza ken weg te nemen waardoor zij zich in hun belangen geschaad achten. De vrede van Versailles was een domme vrede omdat hij gebaseerd was op het recht van den sterkste en omdat uit een slechte daad nimmer iets goeds kan worden geboren. Wil men de conglomeratie van volksgroe pen inderdaad in vrede en vriendschap doen samenleven, dan zal er eenerz-ijds geen vrees voor geweld en agressie meer mogen zijn en anderzijds geen wrok om eigen tekort tegenover anderer rijkdom. Een duurzame vrede zal offers eischen. niet alleen van den overwonnene, maar ook van den overwinnaar. Men zegt en het is helaas misschien juist dat alvorens men aan een cónfe- rentietafel kan plaats nemen om dat alles in der minne te schikken, een bloedige strijd noodzakelijk is om één partij of beide tot een verstandiger inzicht en grootere lijd zaamheid te brengen. Die oorlog zal den vrede moeten vooraf gaan en in dien oorlog zullen beide partijen willen overwinnen. Daarvoor leeft en werkt geheel Duitsch land, daarvoor worden in Parijs en Londen de kabinetten gereorganiseerd om actiever en krachtiger te kunnen optreden. En alle beschrijvingen van het ideale Europa hebben geen beteeken is voor en aleer men weet wie in dezen strijd de over winning zal behalen, in welken toestand'het ontwrichte en vernielde Europa na den oorlog zal verkeeren en welke gevoelens van haat of wraak de wijze waarop deze strijd is gevoerd zal achterlaten en de harten en hoofden van allen die hem zullen over leven. Het ziet er helaas, ondanks alle verkla ringen en voorspellingen, nog altijd naar uit, dat, wanneer het niet een van beide partijen gelukt de andere volkomen tot onderwerping te dwingen, er van het ideale Europa niet veel terecht komt en de vredes voorwaarden in haar werkelijke beteekenis niet veel van die van Versailles zullen ver schillen»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1