Finartciee! Overzicht. UIT MIJN NOTITIE-BOEKJE. DERDE BLAD. ALKMAARSCHE COURANT VAN ZATERDAG 13 APRIL 1940. Stad eu Qmaeuütg. BOTERCONTROLESTATION NOORDHOLLAND. In het gebouw De Unie te Alkmaar werd gistermiddag onder voorzitterschap van den heer G. Nobel een algemeene vergade ring gehouden van het botercontrölestation Noordholland. De voorzitter wees in zijn openingswoord op de moeilijke omstandig heden, waarin Europa thans verkeert en hij uitte den wensch, dat Nederland voor de oorlogsellende gespaard zal blijven. Voorts wekte hij op om nog accurater te blijven werken nu zoovelen tengevolge van de mobi lisatie daartoe niet in staat zijn. Uit de mededeelingen van den secretaris, ir. de Waal, bleek, dat 72 leden zijn aange sloten, namelijk 58 zuivelfabrieken, 6 melk inrichtingen, 7 handelaren en 1 zelfkaasma- kende boer. De aftredende bestuursleden, de heeren H. Davelaar te Stompetoren en J. Veldstra te Opmeer, werden met algemeene stemmen herkozen. De rekening 1939 sloot in ontvangst en uitgaaf met een bedrag van 12.985,66 met een batig saldo van 2715,66. Overeenkomstig het bestuursvoorstel werd besloten van dit saldo 1547,14 aan de leden te restitueeren, zijnde 15 van de betaalde contributie. Het restant f 1168.68 zal op de nieuwe rekening worden geboekt De rekening werd conform vastgesteld. Zonder bespreking werd de begrooting voor 1940 in ontvangst en uitgaaf vastge steld op 11348,68, het contributieschema bleef gelijk aan dat van het vorig jaar. Een onverkwikkelijke geschiedenis. Naar aanleiding van toegezonden circu laires over een geschil in het bestuur gaf de heer Groot, afgevaardigde van de fabriek Neerlandia te Stompetoren, te kennen, dat e.i. het standpunt van de bestuursleden, die een bestuursvergadering wenschten om op nieuw dè verkiezing van een voorzitter te bespreken aangezien zij van oordeel wa ren, dat door het afwezig zijn van sommige bestuursleden in de laatste vergadering de voorzitter was herkozen, hoewel deze h.i. niet de meerderheid van- het bestuur ver tegenwoordigde volkomen juist was. Spr. meende, dat het dagelij ksch bestuur reglementair de gevraagde bestuursvergade ring had moeten houden en hij diende een motie in, waarin te kennen wordt gegeven, dat het den wensch is der vergadering, dat de voorzitter binnen 8 dagen deze bestuurs vergadering belegt, opdat de hangende kwestie tot oplossing wordt gebracht. De voorzitter antwoordde, dat volgens art. 7 van het Hushoudelijk Reglement de meerderheid van het bestuur inderdaad het recht heeft om den voorzitter, den vice- voorzitter, den secretaris of den directeur te verzoeken hun funclie ter beschikking te stellen, maar een dergelijk verzoek moet van een motiveering vergezeld gaan en juist op de motiveering komt het aan. In de be stuursvergadering van 19 Januari was een meerderheid van het bestuur aanwezig en deze koos spreker opnieuw tot voorzitter. De verkiezing geschiedt bij meerderheid van stemmen en zij was dus wettig. De vier op- pc santen-bestuursleden zullen dus een nieuw verzoek moeten indienen en dit anders moe ten motiveeren. Na een zeer breedvoerige bespreking nam het bestuur ten slotte de door ir. Huysmans gewijzigde motie over, welke zonder hoofde lijke stemming werd aangenomen. De wijzi ging houdt in, dat het bestuur binnen een maand de hangende kwestie opnieuw zal bespreken. In zijn sluitingswoord legde de voorzitter er den nadruk op, dat de boter- contróle niets anders is dan een zuivere onpartijdige controle en dat men daarmee rekening moet houden. ZONDAGSDIENST APOTHEKEN. Op Zondag 14 Apiil zal de apotheek van mevr. M. J. SchoutenOele, Koorstraat 47, geopend zijn. Op Zon- en Feestdagen en gedurende den nacht is slechts één der apotheken geopend. De andere apotheken zijn gesloten van 's avonds 8 uur tot den volgenden morgen 8 uur, In de apotheek, welke Zondags geopend is, wordt gedurende de daarop volgende week de nachtdienst waargenomen. KLEEDING- EN DEKKINGCOMITE. Hoewel al onze aandacht gevestigd is op het krijgsrumoer buiten onze grenzen en wij zeer begaan zijn met het lot van zoo vele onschuldige slachtoffers, is het toch niet goed de nooden van onze medeburgers te vergeten. Want u weet toch allen, dat zelfs in onze goede stad Alkmaar nog vele inwoners zijn, die met moeilijkheden te kampen hebben, waarin moet en kan wor den voorzien. U weet toch dat de toestand, waarin kleeding, dekking en schoeisel ver keert van velen onzer stadgenooten, zeer veel te wenschen overlaat. Dat veel om vernieu wing en aanvulling roept. En nu weet ik wel, dat er op het oogenblik andere en mis schien voor u belangrijker zaken uw aan dacht vragen, maar bedenkt dan eens dat het gemis van de noodige kleeding, schoei sel en dekking voor de betrokkenen wel zeer belangrijk is. Hierbij moet tevens wor den bedacht dat laten wij eens denken aan 't drama in Finland door ons spoedig het leed van anderen wordt vergeten, doch in dien men gebrek heeft aan de noodige klee ding, men hierin wordt en blijft herinnerd, totdat aanvulling heeft plaats gehad. Laat ons daarom de handen inéén slaan. Steunt het Alkmaarsch Kleeding- en Dekkingcomi té door het schenken van uw gift en stelt het daarmede in de gelegenheid de nooden te lenigen. Gedenkt de collecte, te houden op 20 April a.s. en laat nu eens zien dat ook onze medeburgers, die in moeilijke om standigheden verkeeren, op uw aller hulp kunnen rekenen. KAASCONTROLESTATION NOORDHOLLAND. Onder voorzitterschap van den heer G. Nobel werd gistermiddag te Alkmaar de al gemeene vergadering gehouden van het Kaascontrólestation Noordholland. De voor zitter keurde het in zijn openingswoord af, dat de regeering den toeslag op de kaas ge- Een fel bewogen markt onder den invloed van de gebeurtenissen in Scandinavië. Na een aanvanke lijk zeer flauwe stemming later een krachtig herstel in verband met gemelde Britsche en Noorsche suc cessen. Fluctuaties in ponden en francs. De gulden blijft op peil. Nadeelen die voor ons land uit den toestand voortspruiten. Eerst na eenige dagen noteeringen in Deensche fondsen. De toe stand in de Amerikaansche staal- nijverheid is verbeterd. Eerste Sumatra-inschrijving. Het is een week vol verrassingen ge weest, die niet nagelaten hebben hun spo ren op de fondsenmarkt achter te laten. Men kon van een ware dramatische stem ming spreken, toen de eerste berichten over de bezetting van Denemarken en van ver schillende Noorsche havens binnenkwamen. Er maakte zich een algemeene bntroering van het volk meester, die zich kristalliseer de in groote deelneming voor de Scandinavi sche volken en in een gevoel van uiterste onzekerheid met betrekking tot de positie van ons eigen land. Het is immers geble ken, dat de operaties van de Duitschers in Scandinavië tot in alle bijzonderheden wa ren georganiseerd en voorbereid en een on behagelijk gevoel maakte zich kenbaar door de opvatting, dat hetzelfde het geval zou kunnen zijn met betrekking tot de lage lan den aan de Noordzee. Op deze wijze zou het wel en wee van millioenen afhankelijk zijn van de beslissing van één man, die slechts het oogmerk heeft om nationale aspiraties ten koste van andere volken te verwezen lijken. Het is dan ook zeer begrijpelijk, dat de fondsenmarkt op de vrees, dat dergelijke avonturen zich ook in andere richting zou den kunnen uitbreiden, een zeer flauwe stemming aan den dag legde. Met dit al mocht worden geconstateerd, dat de hou ding van de beurs toch nog betrekkelijk gunstig afstak vergeleken bij de psychische depressie, die bijna overal aan den dag trad. De verklaring daarvan is voorname- iialveerd heeft. Voor Nederland is het van groot belang, dat de kaasbereiding hoog wordt gehouden. Boter en melkpoeder kan men ook in de andere zuivellanden maken, maar kaas, zooals Nederland die tot nog toe maakte, niet. Daarom is het van het grootste belang, dat de kaasbereiding, wat de kwali teit van het product betreft, niet wordt teruggedrongen. Medegedeeld werd, dat thans 284 leden zijn aangesloten, waarvan 62 kaas- en boterf abrieken, 3 kaasfabrieken en 219 zelfkazende boeren. Inplaats van den heer J. N. van Baar te Beemter werd tot bestuurslid gekozen de heer J. Winkel te Schagerbrug. Tot lid van den Raad van Be roep werd gekozen dr. L. C. Schey te Warns- veld. De rekening werd in ontvangst en uit gaaf vastgesteld op 63.631,07, aan boeten was niet minder dan f 9539 ontvangen. Be sloten werd van het voordeeJig saldo, groot 14330,40, een bedrag van 77152,58 zijnde 25 van de contributie aan de leden te restitueeren en 6577,82 te gebruiken voor de nieuwe rekening. De bejgrooting 1940 werd vastgesteld in ontvangst en uitgaaf op 51.827,82 met een post van 277,82 voor onvoorzien. Het contributieschema bleef gelijk aan het vorig jaar. ONTSPANNINGSAVOND VOOR WERKLOOZEN. De Commissie voor Ontwikkeling en Ont spanning van werkloözen organiseert Dins dag a.s. een ontspanningsavond in de schouwburgzaal „Het Gulden Vlies" alhier. Door de tooneelvereeniging Voorwaarts (re gisseur A. Kesselaar) wordt aangeboden 'n vroolijk spel in drie bedrijven „Over twaalf dagen tegen middernacht". Toegangsbewijzen zijn verkrijgbaar a.s. Dinsdag, des 's middags van 1.30 tot 3.30 uur, aan het kantoor der centrale werk plaats aan de Doelenstraat op vertoon van werkloozenkaartje of bewijs van in werk verschaffing te zijn. lijk hierin gelegen, dat het koerspeil ter beurze reeds sinds geruimen tijd betrek kelijk laag is te noemen in verhouding tot de reeds over 1939 bekend geworden divi denden en de vooruitzichten voor het loo- pende jaar. Het gevolg is dan ook, dat de meeste fondsen een hoog rendement bie den. Om slechts enkele voorbeelden te noe men: aandeelen Koninklijke Boot 7.2 pet., Holland Amerika Lijn 8.2 pet., Ver. Blikfa- brieken 11.11 pet., Nederlandsche Kabelfa- briek 6.43 pet., Bankaandeelen geven een rendement van 4)4 tot 5y2 pet. Dit alles op grond van dividenden, die over het afgeloo- pen jaar werden gedeclareerd en berekend naar de koersen vóór het intreden van de Scandinavische crisis. Met dit al waren de koersverliezen bij het bekend worden van de eerste ontstellende berichten toch wel 5 tot 8 pet. lager. Deze koersverliezen werden echter meer geboekt als gevolg van het feit, dat de koopers zich terugtrokken, zoodat het ter markt komen de materiaal moeilijk kon worden opgeno men, dan wel van het feit, dat dit aanbod op zich zelf zoo groot was. Men kon dan ook zeker niet spreken van algemeene liquidaties. Zulks is een gevolg van de om standigheid, dat er geen uitgebreide specu latieve posities loopen met geleend geld en de meeste aandeelen met eigen geld zijn gekocht. Daardoor bestaat er voor de meeste houders niet de noodzakelijkheid om tot onmiddellijke liquidatie over te gaan. Intusschen heeft zich in de tweede helft van de week een vrij krachtig koersherstel ontwikkeld, nadat gebleken was, dat het Scandinavische avontuur voor Duitschland in geene deele als een direct voordeel is te beschouwen. Nog geheel afgezien van den definitieven uitslag van de omvangrijke operaties ter zee en te land, die zich Woens dag begonnen te ontwikkelen, lijkt het zeer twijfelachtig of de Duitschers economische voordeelen zullen trekken uit de bezetting van Denemarken en Noorwegen. Althans wat Noorwegen betreft, lijkt dit zeer on waarschijnlijk. Wij willen nog even in het kort nagaan welke gevolgen er voor ons land voortsprui ten uit de jongste gebeurtenissen in Scan dinavië. Het Nederlandsche handelsverkeer met Denemarken en Noorwegen is op zich zelf niet bijzonder omvangrijk. Uit Noor wegen betrokken wij in 1938 voor een waarde van 12.29 millioen, terwijl wij naar dat land uitvoerden 1/4 x 15.74 mil lioen. Onze invoer bestond hoofdzakelijk uit visch, ertsen, salpeter, kunstmest, hout werk, huiden, vellen en papier, terwijl onze uitvoer zich vooral richtte op kolen, manu facturen, kleeren, suiker, vaartuigen en vliegmachines. Onze buitenlandsche handel met Denemarken bleef van betrekkelijk be scheiden omvang, daar wij in datzelfde jaar voor 13.14 millioen invoerden, terwijl onze uitvoer daarheen 7.87 millioen bedroeg. De invoer bestond voornamelijk uit versch vleesch en vet en verder werktuigen, vaar tuigen en vliegtuigen. Belangrijke uitvoer- posten waren bloem- en boomgewassen en plantaardige oliën. Verreweg het belangrijkste op het gebied van onzen buitenlandsche handel is van de Scandinavische landen Zweden, waaruit wij in 1939 f 43,66 millioen invoerden, terwijl de uitvoer naar Zweden 21.01 bedroeg. Be langrijke invoerproducten zijn ijzer en staal (het erts ging voor een belangrijk deel via Noorwegen), chemische producten, timmer hout, papier en werktuigen. Onze uitvoer richtte zich vooral op bloem- en bolgewas sen, chemische producten, plantaardige oliën, werktuigen, vaartuigen en vliegma chines. Weliswaar is Zweden niet door Duitsch land bezet, maar toc'h is het onder de huidige omstandigheden te verwachten, dat het han delsverkeer terdege de uitwerking van de gebeurtenissen zal ondervinden. Er zijn echter meer Nederlandsche belan gen betrokken bij Scandinavië behalve die van den buitenlandschen handel. Zoo den ken-wij aan de vestigingen van de Unilever en aan het betrekken van grondstoffen (traan) door dit concern. Ook de Noorsche Gas Mij. heeft haar belangen in Noorwegen, terwijl Philips er vestigingen heeft, naar wij mee- nen in alle drie Scandinavische landen. Ook de Koninklijke Shell heeft uit den aard der zaak vestigingen en belangen in het Noor den. Tenslotte is en dit interesseert ons hier het meest ook het beleggend publiek be trokken bij de genoemde landen, ten deele door overheidsleeningen, ten deele door par ticuliere instellingen. Wij hebben hier twee Noorsche staatsleeningen, één in francs en één in ponden, terwijl van de stedelijke leeningen, hier genoteerd zijn Akershus, Bergen, Oslo, Stavanger en Trondheim. Ook hebben wij nog belang bij Norges Kom- munal Bank en de Norsk Hydjo. Tevens hebben wij verschillende Deensche leenin gen en wel in kronen, ponden, dollars en guldens. Verder nog vijf leeningen Kopen hagen en aandeelen in Burmeister Wain en de Kopenhaagsche Telefoon Mij. Van Zweden hebben wij genoteerd de Zweedsche Staatsleening 1931 in kronen, en stedelijke leening van Gothenburg en Stockholm. Tenslotte nog aandeelen Zweedsche Lucifer Mij., Separator en depotfractie van de Svenska. Het spreekt van zelf, dat de koersen van al deze waarden sterk van de gebeurtenissen te lijden hebben gehad. In Noorsche en Zweedsche fondsen is echter tot nu toe geen noteering tot stand gekomen. Donderdag werden wel de Deensche obligaties geno teerd, die zoowel voor de staatsleeningen als voor de gemeentelijke leeningen koersver liezen van ongeveer 20 te zien gaven. Daar wij hierboven uitvoerig over de ge volgen van de gebeurtenissen in Scandinavië hebben geschreven, die op het oogenblik ook het meeste interesseeren, moeten wij wat het overige financieele nieuws betreft, kort zijn. In de eerste plaats moet worden melding ge maakt van de scherpe koersdaling voor Pon den en Fransche francs, die zich echter later na de gemelde Britsche successen krachtig hebben hersteld. In de eerste plaats dient te worden opgemerkt, dat de vrije markt van het Pond Sterling thans van zeer betrekke lijke waarde is geworden, daar de meeste handelstransacties Via de officieele wissel markt te Londen worden verrekend, waar een vaste verhouding tusschen het pond en den dollar wordt gehandhaafd. In de tweede plaats deed zich bij de koersbeweging na tuurlijk ook een sterk psychologische in vloed gelden. De positie van den gulden heeft zich goed kunnen handhaven. Het Egalisatiefonds heeft waarschijnlijk dollars moeten afgeven, doch het is daartoe in staat gesteld, doordat op grond van de verdeeling van de goudj- winst van de Nederlandsche Bank aan dit Fonds 75 millioen kon worden toegeschre ven, waarmede het goud heeft teruggeno men, dat bij de Circulatiebank was beleend. Dit goud is thans weer ten deele gebruikt om dollars af te geven. Het gevolg is dan ook geweest, dat de Nederlandsche Bank uit haar eigen voorraad geen goud heeft behoe ven af te staan. De vraag naar dollars was overigens niet dringend en men kan zeker niet spreken van een algemeene neiging om kapitaal naar Amerika over te brengen. De geldkoersen zijn op onze markt onder den invloed van de operaties in Scandinavië, hoewel de eigenlijke geldpositie even ruim is gebleven als tevoren, vrij sterk aange trokken. In het algemeen zijn de koersen verdubbeld vergeleken met het tijdstip voor het intreden van de crisis. Men beschouwt dit verschijnsel echter van voorbijgaanden aard, In New York heeft de beurs ook onder den invloed gestaan van de gebeurtenissen in Europa en het gevolg was, dat de koersstij ging, die zich tevoren had geopenbaard, zich niet heeft voortgezet. Toch luiden de berich ten uit het bedrijfsleven thans weer gunsti ger, in het bijzonder met betrekking tot den toestand in de staalnijverheid, waar de be zetting is toegenomen. In de scheepvaartafdeeling op onze beurs zijn aandeelen Java-China-Japan Lijn vrij sterk teruggeloopen als gevolg van het te leurstellende dividend van 6 Men meent, dat de concurrentie van Japansche zijde aanzienlijk is toegenomen en dat de maat schappij in veel mindere mate van de hooge vrachten profiteert dan bijv. de Koninklijke Paketvaart, die een monopoliepositie in neemt. Van de industrieele fondsen konden Phi lips zich Donderdag zeer krachtig herstellen na de aanvankelijk zeer flauwe stemming. Aandeelen Nederlandsche Scheepsbouw waren vast, niettegenstaande het dividend onveranderd is gebleven. De beurs onder vond echter blijkbaar de uitwerking van de belangrijk hoogere winst, die bijna een ver dubbeling aantoont, n.l. 683.555 tegen vo rige jaar 357.260. In de cultuurafdeeling waren tabaksaan- deelen vast op den uitslag van de eerste in schrijving, die een gemiddelde prijs aantoon de van 201 cent tegen vorig jaar 175 cent per h.kg. Voor de Dèli Mij. was de gemiddelde prijs 273 tegen vorig jaar 226 voor dezelfde merken. Voor de Deli Batavia 144 tegen 108, voor de Senembah 139 tegen 112. Er werd in totaal verkocht 5527 pakken doch met in begrip van de verkoopen in Indië zijn er thans reeds 27000 pakken verkocht grooten- deels tegen geheime prijzen .Een totale ge middelde prijs kan dus niet worden opge geven. Hierbij valt nog op te merken, dat de vervoerkosten naar Europa aanzienlijk zijn gestegen, hetgeen natuurlijk een ongunstige uitwerking moet hebben op den kostprijs, zoodat het voordeelige verschil vergeleken bij het vorige jaar niet louter vooruit gang is. Hieronder volgt een overzicht van het koersverloop in de afgeloopen week: 4 Nederland 1940 I 98 5/8, 99, 98 1/8; 4 Nederland 1940 II 93 5/8, 91 1/4, 91 5/16; Youngleening 10 5/8, 8)4; 4 Engeland 60 1/8, 55)4, 58)4; 5 Oslo 1940 51 5/8, 30 1. 4 Kopenhagen 1938 43, 42)4, 301. Koloniale Bank 159, 160, 154, 155. Aku 42 3(4, 43 3/4, 39 3/4, 41 3/4; Unilever 92 1/4, 87)4, 90; Philips 122)4, 114 1/4, 120 U.S. Steel 46%, 47 5(8; Koninklijke Petroleum 228)4, 229, 216, 226; Anfsterdam Rubber 189 1/4, 189 3/4, 180, 183 3/4; Java-China-Japan Lijn 122 1/4, 111 1/4, 117; Kon. Paketvaart 196%, 190 3/4; H.V.A. 392 H, 396, 372)4, 381; Ver. Vorstenlanden 96)4, 92 3/4, 95; Deli Batavia Mij. 131 3/4, 123, 128%; Deli Mij. 195)4, 204, 189, 194; Senembah 142, 145, 136)4, 137. M. J. BRUSSE: De brief von den kapelmeester en de moordaanslag op den kapelmeester. Zoekende in oude brieven waarvan de bekoring in den weemoed ligt vond ik er een, met een beverige hand geschreven en in mijn la geel geworden, waarvan mij nu, lan ger dan dertig, jaar later, de dramatiek op eens weer in herinnering komt. Deze schreeuw om genegenheid uit een in ellende verloopen leven was niet voor mij bestemd geweest, maar voor mijn kameraad van ouds, den cshrijver Bernard Canter, die in dien tijd in Berlijn werkte en het „psy chologisch document" aan mij doorstuurde omdat ik „den rampzaligen kerel" moge lijk helpen kon. Canter had toen, ook el weer enkele jaren geleden, als bedelaar vermomd en op kruk ken, in Den Haag het leven van de bede laars mee geleefd en in een merkwaardig boekje vol humor uit deernis zijn weder varen verteld. De brief sloeg hierop. Maar omdat mijn collega, door zijn verblijf buitenslands, den schrijver ervan niet zelf kon opzoeken, had hij mij daartoe een hint gegeven. En nóg weer sloegen mij nu de vlammen uit van schaamte, dat ik hieraan geen gevolg had gegeven want de ontknooping was wel heel erg tragisch geworden. Er is nu geen enkele reden meer om met dezen ontroerend menschelijken brief ge heimzinnig te zijn. Ik schrijf hem hier in hoofdzaak voor u over en laat de namen en enkele wat al te drastische uitdrukkingen weg. ,,'s Gravenhage, Den 1 Nov. 1906. „Zeer beminde Heer! „Dezer dagen de openbare leeszaal bin nentredende zie ik een boekje op de tafel liggen van uw hand. „Twee weken bede laar". Ik heb heel wat gelezen in mijn 54 jaren, wel een halve bibliotheek, op filo- sophisch, natuurkundig gebied vooral, maar dat u 6000 dezer boekjes de wereld in ge zonden hebt, zonder dat ik het bestaan er van aan de weet gekomen ben verwondert mij „Hoe ik van een gezien kapelmeester nu al achttien maanden lang bedelaar ben, in optima forma, als straatviolist, is mijn zaak. In ieder geval ben ik gelegert in een Hotel in de 7de graad familieschap van het Hotel des Indes, Ammunitiehaven hoek Lammertje groen 22. „De typeering van de verschillende per sonen in uw boek herken ik als prachtig en uw intermesso's zullen menigeen tot naden ken gestemd hebben. Wat is een mensch zonder hart, zonder een onbegrensde liefde voor alles wat goed, edel en schoon is? Maar ook zonder een gloeiend hart voor den ramp zaligste der rampzaligsten. „Niet met een vrouwelijk mededoogen en tranen langs de wangen, dit keurt zelfs Spineze af, maar voor den verstandsmensch, die geen gevoel heeft, al was ie een genie, heb ik geen sympathie. „Wat ga ik hier met armzalige menschen om en wat goed zijn ze voor me, wanneer ik ze een kleine attentie bewijs, één cent suiker in hun koffie geef of een aardig heidje aan een hunner kinderen. O, geachte Heer, wat zoudt ge u vergissen als ge mocht denken dat er n i e t iets of wat van het „ethische" waarover u in uw werk spreekt in deze menschen overgebleven is. Heel veel, waarde Heer, meer dan bij de grooten der aarde. Ze luisteren naar het Preludium van Bach, door mij met groot sentiment voorge dragen: „Wat speult e mooi! Een glasie klare voor hem, al wil hij een heele kan opzui pen, hij kan G.v.d. jiu zooveel zuipen als ie zelf maar wil„Wil je wat gerookt vleesch hebben?" „Het is G.v.d. zonde voor die man, dat ie op straat moet speulen „Ik zal G.v.d. je schoenen voor niks maken" zegt een schoes in zijn ontroering door die muziek. Hij is een bekwaam schoenmaker, maar die geen gereedschappen heeft en nu met liedjes loopt te venten. Was ik een ver mogend man, dan zou ik hem in de werk tuigen zetten. U ziet, dankbaarheid is onder die menschen niet uitgesloten voor enkei maar wat moois. Of dacht u dat Willem Mengelberg 't zelfde ondervond van zijn klanten van 't Concertgebouw? En zelf niet eens de lagere school doorloopen, wordt ik met onderscheiding behandelt voor een hoogere graad ontwikkeling! „Gisteren heb ik een brief geschreven aan een Pastoor voor een gehuwd paar, die transparante lampenkappen maken, prachtig mooi werk. Allebei R.C. geboren. Die man heeft 28 maanden in de gevangenis doorge bracht. Een kolossaal breed geschouderde man met een joviaal vroolijk karakter en de vrouw schitterende van zindelijkheid met een zeer zonnig uiterlijk. Als u ze kon, ge achte Heer, zoud u de waarheid erkennen. La veritée est toujours aimable, elle brille mème au fable: Uw vrend O. d. B'. (èen fi guur, dien Canter heeft beschreven) is nog in lev.ende lijve en drinkt dagelijksch een halve kan jenever, gaat naar de schöme (morgensjoel), dat doet hij voor zijn boter ham, is overigens een heilige in de goedhar tigheid Dan vraagt de briefschrijver aan Canter een boek cadeau, om het zijn „collega's" te kunnen laten lezen. „Want deze menschen schamen zich voor de Leeszaal. „Zooeven komt de transparantenmaker van Pastoor terug, met nul op 't request. God zal hem Of heeft Pastoor wél gedaan, waarde Heer? „Met den meesten Hoogachting teeken ik mij volgt de naam. „Gepasporteerd Kapelmeester der Infanterie te Paramaribo. „Pour Apperdix: „Dat er somtijds steenen langs mijn ooren vliegen en wat erger is, langs mijn instru ment dat me heilig is, behoef ik u niet te zeggen. Dit zijn gevaarlijker projectielen dan stukken appel. „Toch ook, als ik in gedachte ga kussen wie ik dat graag zou willen, dan kon ik wel aan het zoenen blijven, want menig godde lijk engeltje, zelfs van 3 jaar, toont zijn warm hartje tegenover mij. En de oogen van een dame in de Bankastraat, die, mij zoo aanziende, mij een kwartje in de hand stopte. Ja, wat daar in was in die oogen, was onbe- schrijvelijk. De blik deed mij denken aan 't eeuwige ware, het eeuwige goede en schoo- ne, den God van de vrijdenkers. „In de Riouwstraat, ook een der voor naamste straten, een Heer boven-op me lijf, mij aanziende en een dubbeltje in de hand léggende waarschijnlijk mij zoo genaderd om te ruiken of ik sterke drank gedronken heb. (Waar geen prake van is, want ik denk!) „Het is mijn innige overtuiging, dat een maal de dag zal aanbreken, dat allen men schen mekaar zullen begrijpen; dat zij de wet van oorzaak en gevolg volkomen zul len kennen, dat ieder zal weten waarom een mensch zóó is en niet anders, waarom de mensch goed wil, maar niet gekunt heeft. „Dan zullen de boosaardige kerken met alle huichelaars verdwenen zijn van de aarde. De geweldige, maar heilige historie zal open en bloot liggen voor ieder, en de menschheid van dien tijd zal verstomd staan, dat er eenmaal een tijd geweest is, zoo bar- baarsch, dat de eene mensch den ander kon haten. „En nu ten slotte, geachte Heer, let niet op mijn letters en stijl. Ik heb ternauwer nood lager onderwijs genoten, 'k Moest op me zesde jaar voor den dans spelen, som tijds tot 5 uur in den morgen en kwam dan natuurlijk niet ter school en heb honger ge leden in mijn prilste jeugd, dat ik zwart werd. Daardoor is mijn gezondheid geknakt en heb nooit mijn plicht kunnen doen. Want me overleden vader (een kunstenaar) was in bezit van 12 kinderen en daar hoort wat roe voor een rechtschapene aan de kunst gewijd. Bij de onthulling van het monument te Alkmaar in 1872 voor Willem III zeide de Koning tegen me vader: je bent een groot kunstenaar!! Dat was me vader. Volgt de naam. In hetzelfde jaar 1906 teekende ik onder dezen brief aan: Er is een moordaanslag ge pleegd op den minister van justtiie mr. van Raalte. De briefschrijver heeft op hem ge schoten. Is dit de vloek van zijn idealisme, van zijn „gloeiend hart?" Arme bliksem, de nu voor jaren de cel ingaat, zonder zijn verdriet te kunnen toevertrouwen aan dien eenigen trooster in harmonisch elkander verstaan: zijn viool. En de viool dan? Zou die de wreedheid van zijn ontrouw zóó rauwelijks kunnen aanvoelen uit de verte van de gevangenis, daar in die slaapstee alléén gelaten? Ik ver wacht dat de „armzalige menschen" van de bedelaarsdoele eerbiedig en heel goed voor haar zullen zijn Maar om zijn instru ment voor hem te bewaren tot zijn ontslag hiervoor is hun bestaan immers te ver- zworven Hij zal zijn viool dan niet meer vinden Maar wat een kortzichtigheid van mij, om den zielsnood van dezen man niet begrepen te jiebben, toen Canter mij zijn brief toe zond. Hoewel wat bad ik tegenover zijn wanhoop uit menschenliefde gekund? Nadruk verboden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 9