De actie ter zee en in de lucht.
De Noren vechten voor hun vrijheid.
Britsche troepen ten Noorden van Drontheim
geland.
Narvik nog gedeeltelijk in Duitsche handen.
De verklaringen van
Chamberlain in het
Lagerhuis.
';t --
-
De verbinding tusschen Britsche en Noorsche
troepen tot stand gebracht.
De Duitschers bij Drontheim verwachten
een aanval.
Duitsche versterkingen uit Zuid-Noorwegen
gezonden.
DERDE BLAD.
De zeeslag in de Fjord bij Narvik.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
heeft een communiqué uitgegeven, waarin
een. uitvoerig relaas wordt gegeven van
den moedigen strijd, die geleverd is door
de Duitsche torpedobootjagers bij Narvik.
Omtrent den slag van 13 April wordt me
degedeeld, dat de Engelsche strijdkrachten
verre in de meerderheid waren en dat
Duitsche schepen den strijd hebben volge
houden tot zij al hun munitie hadden
verschoten en den vijand zeer zware ver
hezen hadden toegebracht. „Zij hebben als
Duitsche soldaten de eer van de Duitsche
marine en de roemrijke traditie van het
torpedobootwapen in de hoogste mate
hooggehouden.
De Duitsche weermacht ziet naar hen
met voldoening. Het Duittsche volk echter
kan trotsch zijn op zijn zonen. Narvik^ en
zijn omgeving zijn in Duitsche handen."
Luchtaanvallen op Stavanger.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede
Woensdag en in den afgeloopen nacht
zijn uitgebreide luchtoperaties ondernomen
op verschillende punten aan d kust van
Noorwegen. De voornaamste aanval werd
gericht op Stavanger waar gezien werd,
dat een groot aantal vijandelijke vliegtui
gen werd uiteengedreven om een hoek van
het vliegveld. Aanvallen van groote en
♦an geringe hoogte werden gedaan door
ten sterke groep bombardementsvliegtui
gen. Rechtstreeksche treffers werden
waargenomen op startbanen en men zag,
dat bommen ontploften tusschen transport
vliegtuigen, welke geparkeerd stonden aan
den zuidwestkant van hel vliegveld. De
aanval duurde ruim een uur. Er werd
tegenstand ontmoet van gevech'stoestellen.
Behalve de vliegtuigen, die op den grond
werden vernield, gelooft men, dat twee
vijandelijke tweemotorige toestellen neer
geschoten zijn. Hetzelfde vliegveld werd
des nachts wederom door onze toestellen
aangevallen en er wordt gemeld, dat ver
dere schade is aangericht. Onze algemeene
verkenningsluchtmacht ging voort met
het patrouilleeren over de fjorden en le
enandtn buiten de Noorsche kust. Een
bomaanval van geringe hoogte werd ge-
ricl t op een duikboor en gezien werd, dat
één treffer inèloeg. Ook werd een voorra
denschip aangevallen. Drie van onze vlieg
tuigen, die tij deze operaties betrokken
waren, zijn niet teruggekeerd."
Het bombardement op Drontheim.
Te Stockholm zijn berichten ontvangen,
die melden, dat twee van de drie Duitsche
watervliegtuigen in de haven van
Drontheim vernield zijn tijdens aanvallen
van de Royal Air Force op Dinsdag j.l.
Bovendien werden vijf Duitsche vliegtui
gen op het vliegveld van Drontheim ver
woest en werd een rechtstreeksche treffer
geplaatst op een benzineopslagplaats. Er
zijn geen bommen op huizen neergekomen.
Narvik nog in Duitsche banden.
De Zweedsche pers houdt zich bezig met
het inmiddels bevestigde feit, dat Narvik
zich nog steeds in Duitsche handen be
vindt. Stockholms Tidningen meldt, dat in
Narvik de laatste dagen nieuwe Duitsche
troepen door de lucht zijn aangekomen. In
een bericht uit Hudiksvall constateert het
blad, dat het vliegtuig, dat Woensdag bij
Valsta een noodlanding heeft gemaakt, een
driemotoroig Junkerstoestel was, dat te
rugkeerde van Narvik naar een Duitsch
steunpunt en dat door panne van het ra
diotoestel boven Zweedsch gebied was ver
dwaald.
De Z.O. Europeesche stoten
hebben van de geallieerden
niets te vreezen.
In zijn aangekondigde verklaring in
het Britsche Lagerhuis heeft Cham
berlain gezegd, dat de beraadslagin
gen met de Britsche diplomatieke
vertegenwoordigers uit Zuid-Oost-
Europa het bewijs hebben geleverd
van de groote belangstelling, die de
Engelsche regeering voor de betrok
ken landen heeft.
Het doel der besprekingen stond in
overeenstemming met de vastgestelde
politiek der Engelsche regeering: het
behoud van den vrede en de bevorde
ring van de veiligheid op den Balkan
en in de Donaulanden.
Chamberlain zeide, dat het de
wensch der geallieerden is, het onder
linge begrip tusschen deze staten te
zien toenemen. Niemand in deze sta
ten heeft eenige aanleiding om te
vreezen, dat de geallieerden of hun
strijdkrachten ooit hun onafhankelijk
heid of hun integriteit zullen bedrei
gen. Hieraan voegde Chamberlain toe:
op economisch terrein zijn de bespre
kingen gevoerd op de basis, dat het de
politiek der regeering is om haar be
trekkingen tot ontwikkeling te bren
gen teneinde een duurzame toeneming
van haar .goederenruil met deze lan
den te verzekeren.
Het lid der Labour-oppositie, Henderson,
nam na de verklaring van Chamberlain
het woord:
„Mag ik vragen of het antwoord van den
premier ook beteekent, dat iedere bedrei
ging voor de vrijheid en de onafhanke
lijkheid voor elk der Zuid-Oostelijke na
ties een zaak van groote bezorgdheid zou
zijn voor de Engelsche regeering?"
Chamberlain antwoordde: „Ik heb de be
zorgdheid tot uitdrukking gebracht, die de
Engelsche regeering gevoelt voor den toe
stand op den Balkan, en haar wensch om
den vrede te bevorderen en veiligheid te
vestigen in die gebieden."
AMERIKAANSCHE MARINE WENSCHT
VLOOTBASIS OP GUAM.
Ondanks den tegenstand van het huis van
afgevaardigden en de senaatscommissie
voor de credieten, heeft het Amerikaansche
departement van marine zich nogmaals uit
gesproken voor het vestigen van een sterke
vloot- en vliegtuigbasis op Guam, het kleine
Amerikaansche eiland op 1500 mijl van
Tokio. De Japansche marine heeft indertijd
reeds verklaard, dat het plan een onvriend
schappelijk gebaar vormt en een moreele
bedreiging van Japan. Het departement van
marine handhaaft evenwel zijn standpunt,
dat een belangrijke basis op Guam iedere
kans op een aanval zou wegnemen en ertoe
bij zou dragen, om den politieken toestand
in het Verre Oosten te stabiliseeren.
DE VERHOUDING TUSSCHEN
DUITSCHE BEZETTING EN
DEENSCHE BEVOLKING.
Uit Kopenhagen wordt gemeld: De bur
gemeester van Aarhuus heeft ter gelegenheid
van een tegenbezoek aan den Duitschen
commandant de hoop uitgesproken, dat de
beste verstandhouding tusschen de Duitsche
bezetting en de Deensche bevolking moge
heerschen. De commandant herhaalde zijn
verzekering dat de Duitsche militaire auto
riteiten van hun kant naar 'n loyale samen
werking met de Deensche burgerlijke auto
riteiten streven.
VOORBEREIDING DER BURGELIJKE
ONGEHOORZAAMHEID IN
BRITSCH-INDIE.
Uit Wardha wordt gemeld: De werkcom-
missie van het Britsch-Indische congres
heeft een resolutie aangenomen, waarin de
congres-commissies in het geheele land
worden opgeroepen de afkondiging van de
burgerlijke ongehoorzaamheid voor te be
reiden. De resolutie is goedgekeurd na be
raadslagingen van vier dagen, waaraan
door Gandhi werd deelgenomen.
De politieke toestand.
In het Lagerhuis heeft de ondersecretaris
voor Indië, O'Neill, dezelfde resoluties in
gediend, die de minister voor Indië, lord
Zetland, morgen in het Hoogerhuis zal
voorleggen en die concludeeren tot handha
ving van het tegenwoordige bestuur in ze
ven van de elf provinciën, waar de congres-
ministeriën geweigerd hebben in functie te
blijven.
O'Neill zeide, dat de Britsche regeering
niet kon toestemmen in de door het congres
gevraagde volkomen onafhankelijkheid en
er met groot leedwezen kennis van had ge
nomen, dat het congres den Dominion sta
tus of een anderen status binnen rijkskader
verworpen had. De toestand is moeilijk en
niet zonder gevaar.
Indien men zijn toevlucht tot burgerlijke
ongehoorzaamheid zou nemen, zou de re
geering gedwongen zijn alle maatregelen
daartegen te nemen.
De eenige hoop voor de naaste toekomst
ligt in een ernstig streven der Indische ge
meenschappen naar bijlegging van haar ge
schillen. Er zal een tijd komen, dat de In
diërs hun eigen zaken zullen moeten bestu
ren, doch geen Britsche regeering kan er
aan denken, het bestuur over te dragen,
tenzij aan een orgaan, waarvan men zeker
zou zijn, dat het een zoo groot land kan re-
geeren, zonder dat dat land wegzinkt in
den chaos, waaruit het in de achttiende
negentiende eeuw bevrijd is.
Arrestatie in Britsch-Indië.
Uit Patna wordt gemeld: Sarawati, die de
Britsch-Indische „anti-compromis" confe
rentie had georganiseerd, welke de vorige
maand, toen het Indische nationale congres
bijeen was, te Ramgarh is gehouden, is
thans op grond van de wet inzake de ver
dediging van Indië gearresteerd. Sarawati
wordt beschouwd als de rechterhand van
Subhas Chamdra Böse, den president van
de conferentie van Ramgarh.
HET TOERISTENVERKEER
TUSSCHEN NEDERLAND, BELGIE
EN LUXEMBURG.
Op initiatief van den Luxemburgschen
toeristenbond is te Brussel in het gebouw
van de Nederlandsche Kamer van Koop
handel voor België en Luxemburg een bij
eenkomst gehouden van vertegenwoordi
gers der voornaamste Nederlandsche, Bel
gische en Luxemburgsche toeristenorgani
saties, waarin de moeilijkheden werden be
sproken, die zich op het oogenblik voor
doen op toeristisch gebied.
Nadat kennis genomen was van de maat
regelen, die de Belgische regeering heeft
genomen teneinde het reizen naar een der
beide andere landen te vergemakkelijken,
werden met algemeene stemmen de vol
gende wenschen geuit:
1. dat de door de Belgische regeering ge
nomen maatregelen, welke hieruit bestaan,
dat naast het gewone paspoort voor 5 francs
een „laisser-passer" voor toeristen voor 3
dagen en voor 10 francs een voor 10 dagen
wordt verstrekt, de regeering van Neder
land en Luxemburg aanleiding geven,
soortgelijke maatregelen in te voeren.
2. dat de formaliteiten en de kosten van
registratie van het bewijs van goed ge
drag, dat voor het verkrijgen van de „lais
ser-passer" noodig is, worden afgeschaft.
ALMAARSC HE COURANT VAN VRIJDAG 19 APRIL 1940.
1
A.- 'LV - V
üteivï ■•y
r:3
dg gg-5»
Gisternacht is de
scheeve toren van
Pifnacker, nadat zich
reeds eenigen tijd
ernstige teekenen van
verval hadden vooi -
gedaan, plotseling
ingestort.
Een overzicht van de
ruïne na de instorting.
Generaal von Falkenhorst, bevelhebber
der Duitsche troepen in Noorwegen.
De toestand in het bezette Noor
sche gebied.
Uit Parijs wordt gemeld: Men weet
thans waarom de formatie onder leiding
van Christiansen, die te Oslo in de plaats
is gekomen van de regeering Quisling, be-
stuurs-commissie genoemd wordt en niet
een regeering. Christiansen, een. zeer ge
ziene figuur, die president is van het
hooggerechtshof, heeft zich slechts bereid
verklaard, een bestuur te c-rganiseeren ter
bescherming van de belangen der Noren,
die onder Duitsche overheersching staan,
en niet een regeering te vormen, die tegen
de eenige wettige regeering gericht zou
zijn.
Uit Stockholm wordt bericht: Vele
grensstations in de in het Z.O. gelegen
Noorsche provincie Oestvold worden thans
niet meer door Duitsche a'oepen bezet ge
houden. Noorsche beambten verrichten
daar weder hun werkzaamheden. De hoofd
wegen alsmede de spoorbruggen, word"n
evenwel nog Q( or Duitsche troepen be
waakt om sabotage te voorkomen.
De krijgsverrichtingen in Noor
wegen.
Men meldt uit Berlijn dat Duitsche troe
pen thans de vestingen Oscarsborg en
Drösag aan de Oslofjord bezet hebben en
de verdedigingsinstallaties belangrijk heb
ben uitgewerkt. Gister zijn de verster-
kingswerken in de genoemde twee plaatsen
gereed gekomen en om tien uur des mor
gens werd begonnen met vuuroefenir gen,
waarvan de bevolking te Oslo tevoren in
kennis was gesteld.
Britsche landingen in Noorwegen
duren voort.
Officieel wordt uit Londen medegedeeld,
dat het aan land zetten van Britsche troe
pen in Noorwegen voortduurt.
Volgens een uit midden-Zweden ontvan
gen persbericht schijnt het zeker, dat Brit
sche troepen geland zijn te Namsos op on
geveer 80 mijl ten Noorden van Drontheim.
De toestand in Noorwegen.
Thans wordt verklaard, dat Dinsdag tij
dens den aanval der Britsche luchtstrijd
krachten op Drontheim zeven Duitsche
vliegtuigen werden vernietigd en dat bij
den luchtaanval op Stjoerdal en Varnes vijf
Duitsche vliegtuigen zijn vernield.
Gemeld wordt, dat in het Noorden een
af deeling Britsche troepen zuidelijk op Nar
vik aantrekt, dat nog steeds gedeeltelijk in
Duitsche handen schijnt te zijn.
Een waarnemer, die zich bij het Noorsche
detachement bevond, dat over de Zweed
sche grens is getrokken, heeft verklaard,
dat belangrijke groepen Britsche en Cana-
deesche skiërs in een fjord ten Noorden
van Narvik aan land zijn gekomen. Van
daar hebben zij goede verbindingen in zui
delijke richting. De Britten hadden volgens
dezen zegsman ook artillerie. De Duitschers
hadden geen geschut toen zij Narvik bezet
ten. In de buurt van Narvik zouden zich
ongeveer achthonderd man Duitsche troe
pen bevinden en langs den spoorweg van
Narvik minder dan 2000 man.
De operaties staan aan Duitsche zijde on
der de persoonlijke leiding van generaal
von Falkhorst. De Duitsche troepen zijn in
hoofdzaak bewapend met licht veldgeschut,
mortieren en automatische wapenen. Fos-
sum biedt nog steeds tegenstand aan de
Duitschers.
Vilegveld van Varnas gebombar
deerd.
Volgens door de Zweedsche pers ont
vangen berichten hebben Britsche vliegtui
gen het vliegveld van Varnas gebombar
deerd, het punt vanwaar de Duitschers per
vliegtuig troepen naar Namsos hadden ge
zonden.
De gevechten bij Bergen.
De Britsche admiraliteit deelt mede: Ge
durende de twee laatste dagen zijn zeer
geslaagde operaties ten uitvoer gelegd door
de vliegtuigen van de vloot. Dinsdag zijn
ter hoogte van Bergen vijandelijke schepen
aangevallen: een transportschip werd tot
zinken gebracht. Bovendien werd een duik
boot, die aan de oppervlakte lag, aangeval
len, waarbij een treffer werd geplaatst.
Woensdag hebben onze vliegtuigen herhaal
delijk den strijd aangebonden met vijande
lijke vliegtuigen, die onze schepen, welke
van het bombardement van het vliegveld
van Stavanger terugkeerden, trachtten aan
te vallen. Een Heinkeltoestel en een Dor-
niervliegboot werden neergeschoten, ter
wijl twee Heinkels en een Dorniervliegboot
werden beschadigd. Al onze vliegtuigen
keerden behouden terug. Verder wordt be
kend gemaakt, dat de kruiser, waarvan
werd medegedeeld, dat hij na een bombar
dement van een vliegveld bij een luchtaan
val beschadigd was, thans zijn basis bereikt
heeft.
Het eerste treffen tusschen Britsche
en Duitsche troepen in Noorwegen.
Naar „Dagens Nyheter" meldt, wordt in
berichten uit het gebied van Drontheim
melding gemaakt van het eerste treffen tus
schen de Britsche en Duitsche troepen in
Noorwegen.
Het treffen vond plaats nabij Namsos en
de Duitschers werden teruggeslagen. De
Duitsche strijdmacht bestond uit een deta
chement, dat per vliegtuig van het nabije
Drontheim gelegen vliegveld van Varnas
was aangevoerd.
flegra nog door de Noren bezet.
Een honderdtal Noren, voor het meeren-
deel vrijwilligers, zouden het fort Hegra in
de buurt van Drontheim nog steeds in bezit
hebben, ondanks het vuur der Duitsche ar
tillerie en de hevige bombardementen. Daar
de verdedigers volkomen gei'soleerd zijn, is
hun toestand zeer ernstig.
Verbeterde posities.
De commandant van de zesde divisie van
het Noorsche leger, welke in noord Tronde-
lag opereert, heeft medegedeeld, dat de
Noorsche troepen hun positL kunnen hou
den en er zelfs in zijn geslaagd deze te ver
beteren.
De algemeene situatie.
De Noorsche regeering heeft een bericht
ontvangen van den Nocrschen bevelhebber
waarin hij verklaart, dat de Noorsche strijd
krachten ter zee en in de lucht met de geal
lieerde strijdkrachten in verbinding zijn ge
treden.
Het bericht, dat door het Noorsche Tele-
graafagentschap is uitgegeven, verklaart,
dat de troepen in noord Trondelag en noord
Noorwegen over het algemeen in staat zijn
stand te houden. De toestand verbeterd ge
leidelijk. Het hoofdkwartier van het Noor
sche leger maakt melding van de aankomst
der eerste verbindingsofficieren in het hoofd
kwartier.
Het Noorsche front in het Zuid-Oosten
schijnt volgens de laatst ontvangen berich
ten te loopen van het zuidelijk deel van het
Mjoesa-meer, 55 k.m. ten noorden van Oslo,
naar het zuidelijke deel van de randfjord,
op 50 k.m. ten N.W. van Oslo, dan buigt het
scherp naar het zuidelijk deel van het Spe-
rillen meer op ongeveer 65 K.m. ten N.W.
van Oslo.
De verbinding tot stand gebracht.
De Noorsche regeering bevestigt,- dat de
verbinding tusschen de Britsche en Noorsche
troepen tot stand is gebracht. Men weet niet
waar de regeering zetelt en omtrent de ver
blijfplaats van den koning wordt het stil
zwijgen bewaard.
Voorts wordt vernomen, dat de Duitschers
doorgaan met rond Trondhjem uiterst krach
tige verdedigingsmaatregelen te nemen, want
de Duitschers beginnen ernstige moeilijkhe
den te ondervinden bij het vervoer van troe
pen per vliegtuig, daar de smeltende
sneeuw het landen zeer bemoeilijkt.
Volgens „Socialdemokraten" dwingen de
Duitschers de Noorsche bevolking van 16 tot
50 jaar tot het verrichten van werkzaamhe
den bij den aanleg van verdedigingswerken.
De burgers wijken echter liever naar Zwe
den uit dan het Noorsche vaderland tegen te
werken.
Botsing bij Drontheim verwacht.
De Duitsche troepen te Drontheim treffen
koortsachtige voorbereidingen in verband
met een verwachten aanval door Britsche
en Noorsche strijdkrachten. In de Noorsche
grensplaats Norrdli is vandaag telefonisch
bericht ontvangen, dat, naar men gelooft,
Britsche afdeelingen te Namsos, 130 kilo
meters ten noorden van Drontheim, geland
zijn. Men zegt dat te Syeinkjer, 30 kilome
ter ten zuiden van Namsos, Noorsche troe
pen zijn samengetrokken. Beide plaatsen
zijn door een onlangs aangelegden spoor
weg verbonden. Volgens berichten uit mid
den-Zweden zou een geallieerd offensief
binnen enkele uren verwacht kunnen wor
den. Men verklaart, dat de mobilisatie der
Noren in dit gebied thans voltooid is.
Duitsche versterkingen worden in groote
transportvliegtuigen in allerijl uit zuid-
Noorwegen gezonden. Gemeld wordt, dat
alle bruggen bij Drontheim ondermijn zijn.
Men heeft gezien, dat een groot Duitsch
vrachtschip in de binnenhavens tanks,
zwaar geschut en lucchtdoelgeschut ont
scheept heeft. Volgens de laatste te Stock
holm ontvangen berichten hebben de Duit
schers het exercitieterrein en het vliegveld
te Stjordal, dertig kilometer ten oosten van
Drontheim aan de spoorlijn naar Zweden,
bezet. De berichten, dat zij de Zweedsche
grens bereikt zouden hebben, schijnen voor
barig te zijn. Duitsche patrouilles zijn waar
schijnlijk doorgedrongen tot Lvangr, 55 ki
lometer ten noorden van Drontheim aan
den spoorweg naar Steinkjer en Namsos.
Duitsche troepen bij de Zweedsche
grens.
De bijzondere correspondent van Reuter
te Storlien aan de Noorsch-Zweedsche grens
bericht, dat een Duitsche afdeeling ter ster-
te van ongeveer 200 man, de voorhoede van
de troepen, welke oprukken langs den
spoorweg van Drontheim naar de grens, op
vijf kilometer van het Zweedsche grens-
plaatsje zijn aangekomen. Noorsche skipa
trouilles schijnen in de omgeving te zijn,
doch tot nu toe hebben zij de Duitschers
nog niet aangevallen.
Noorsche troepen over de Zweed
sche grens.
Vierduizend man Noorsche troepen heb
ben volgens een bericht van de Nya Dag-
ligt Allehanda de Zweedsch-Noorsche grens
in Vaermland overschreden. Zij zijn op
Zweedsch gebied geinterneerd. Een groot
deel van deze troepen is in Arvika in den
loop der laatste dagen geintreneerd, doch
zal verder het land in gebracht worden.
Volgens genoemd blad zal een groot in ter-
neeringskamp waarschijnlijk in het mili
taire district van Karlstad worden inge
richt.
Geen Noorsche uniformen in door
Duitschers bezette gebieden.
De bestuursraad te Oslo heeft het dragen
van de Noorsche uniform in de door de
Duitschers bezette streken verboden.
VLIEGTUIGEN VOOR DE
GEALLIEERDEN.
Arthur Purvis, de leider van Fransch—
Engelsche inkoopcommissiën heeft mede
gedeeld, dat te New-York contracten zijn
geteekend voor groote hoeveelheden Cur-
tiss-jachtvliegtuigen en Douglas-bom-
menwerpers.
Er zal, naar Purvis verder zeide, nog
een contract worden gesloten voor een
vliegtuigtype, dat hij niet nader noemde,
doch een der laatste typen is, welke ver
leden week door het departement van
oorlog werden vrijgegeven.
