DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De geallieerden stuiten den opmarsch der
Duitsche troepen.
De actie tegen de Duitschers
in Noorwegen.
De algemeene toestand.
Een Duitsche commissaris voor de bezette
gebieden in Noorwegen benoemd.
Denemarken verwacht moeilijkheden bij den
invoer van graan en veevoeder.
ïen sneeuwstorm verhinderde de actie bij Narvik.
De opmarsch der Duitschers ten noorden van
Elverum zou tot staan gebracht zijn.
Men verwacht een groote stag om het bezit van
het Gudbrandsdal.
De Duitschers heheerschen de
Drontheim-ijord.
Rijkscommissaris benoemd
voor de in Noorwegen
bezette gebieden.
De Scandinavische
broeders.
a
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet geheele Rijk 2.30.
Losse nummers 5 cents.
Üt
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HLRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ne. 98
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur; C. KRAK.
Donderdag 25 April 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Uit diverse berichten uit Noorwegen blijkt, dat de geallieerde troepen den
ring om Drontheim steeds kleiner maken en dat de Duitschers, zoowel ten
Noorden als ten Zuiden van deze belangrijke havenstad, de oprukkende
verbonden troepen tegemoet trekken en hun opmarsch tot staan trachten te
brengen, waarbij zij zich voor een groot deel van hun overwicht van bom
menwerpers bedienen en alle wegen, spoorwegen en belangrijke knoop
punten vernielen om den voortgang der geallieerde troepen te stuiten.
Steinkjer, tusschen Namsos en Drontheim, schijnt in handen van de Duit
schers te zijn, die het stadje met hun bommen volkomen verwoest hebben.
Ten Noorden daarvan schijnen de Engelschen en de Noren sterke stellingen
te hebben ingenomen.
In het Zuiden van Drontheim rukken de Duitschers langs verschillende we
gen naar het Noorden op. Zij zijn het stadje Kopang op 80 K.M. ten Noorden
van Elverum genaderd, meer Oostwaarts stuiten zij op Noorsche troepen
op 40 K.M. ten N.O. van Elverum. De linkervleugel der Duitschers levert
tot dusver onbesliste gevechten in het Gubrandsdal bij Lillehammer. Het
spoorwegknooppunt Dombaas schijnt hoewel verwoest nog in handen
der geallieerden te zijn, die van daaruit versterkingen naar het Gubrands
dal zenden. Britsche troepen zouden reeds tot 60 K.M. ten Zuiden van
Drontheim opgerukt zijn. Binnen de fjord van Drontheim hebben de Duit
schers versterkingstroepen kunnen landen.
Het fort Hegra, dat door een handjevol Noren werd verdedigd, heeft ver
sterking gekregen.
In Narvik schijnt de toestand onveranderd daar sneeuwstormen de krijgs
operaties verhinderen. De geallieerden gaan voort met het bombardeeren
van door de Duitschers gebruikte vliegvelden. Zij hebben ook Sylt gebom
bardeerd en de Duitschers hebben een nieuwen aanval op Scapa Flow on
dernomen.
Hitier heeft een Duitschen commissaris in Oslo benoemd, die de in
Noorwegen bezette gebieden beheeren zal en rechtstreeks onder den
Fiihrer staat.
De Deensche landbouwraad heeft meegedeeld, dat de toevoer van
graan en veevoer naar Denemarken hoogst onzeker is geworden. Alle
voorraden boter, bacon en eieren worden thans naar Duitschland gezon
den.
Volgens den correspondent te Roe ros
van Aftonbladet stroomen voortdurend
geallieerde versterkingen de Gudbrandval-
lei in naar Lillehammer. De correspondent
verklaart dat geen van beide partijen nog
een besliste vordering kan opeischen in
het strategisch belangrijke gebied van
Lillehammer.
Roeros ligt op 115 km. ten Z. van
Drontheim. De correspondent van Afton
bladet voegt hieraan toe, dat het hevige
bombardement, dat de Duitschers op de
Gudbrandvallei richten, de geallieerden
er niet van heeft weerhouden den spoor
weg te gebruiken voor het in zuidelijke
richting zenden van versterkingen. De
Duitschers worden ook krachtig versterkt
uit Oslo en oefenen zwaren druk uit in het
district Aamot en N. van Rena met behulp
van hun vliegtuigen.
Noorsche militaire kringen verwachten
binnenkort een beslissenden slag om de
controle over de Gudbrandvallei. De cor
respondent van Aftonbladet in Kiruna
meldt, dat de sneeuwstorm, die vijf dagen
lang gewoed heeft, de militaire actie in
het district van Narvik stopgezet heeft,
hetgeen waarschijnlijk verklaart waarom
de geallieerde aanval op Narvik, die ver
wacht werd, niet is ingezet.
Het front in Zuid-Noorwegen.
Wat den strijd in Zuid-Noorwegen be
treft, staat thans wel vast, dat de opmarsch
der Duitschers ten N. van Elverum door
de Noren tot staan gebracht is te Osen,
ongeveer 40 km. ten N.O. van Elverum.
Iedere correspondent geeft weer een
ander cijfer voor de sterkte der geallieerde
troepen in dit gebied, doch in de berichten
van gister wordt het cijfer 170-00 het meest
genoemd. Verklaard wordt, dat de troepen
bloot staan aan felle luchtaanvallen, doch
dat zij blijkbaar gestadig doorgaan met
zich te concentreeren.
In het Oesterdal hebben de oprukkende
Duitschers een punt ten zuiden van Kop-
pang, op ongeveer 80.km. ten noorden van
Hamar bereikt. Naar men zegt, rukken de
Britsche troepen in allerijl op naar een
plaats aan den ingang van het Oesterdal,
teneinde den Duitschen opmarsch naar het
noorden tot staan te brengen.
Meer naar het oosten, in het Renadal is
de opmarsch der Duitschers gestuit door
den weg over een afstand van 30 km. met
gevelde boomen te versperren.
De correspondent van Dagens Nyheter
meldt, dat de geallieerde troepen, die op
rukken uit Andalsnes, op 190 km. ten
Z.W. van Drontheim, eveneens verder
naar het noorden trekken, den Duitschers
tegemoet, die naar verluidt uit Drontheim
oprukken naar Roeros, dat 110 km. zui
delijker ligt. De Duitschers zouden reeds
een punt op ongeveer 80 km. ten zuiden
van Drontheim hebben bereikt.
Duitschers heheerschen
Drontheim-fjord.
de
De Führer heeft opperpresident Ter-
boven tot rijkscommissaris voor de in
Noorwegen bezette gebieden benoemd.
Rijkscommissaris Terboven staat in
deze functie direct onder den Führer.
HET FRANSCHE VLOOTBOUWPROGRAM.
Campinchi, de minister van marine, heeft
vandaag in de kamercommissie onthuld, dat
het Fransche vlootbouwprogram tot 1944 een
bedrag van 13 milliard franken zal vergen.
De bladen melden, dat de bij Drontheim
opereerende Duitsche troepen door een
omtrekkende beweging de bij Steinkjer
staande Noorsche-Geallieerde afdeelingen
gedwongen hebben terug te trekken. De
operaties geschiedden in een zwaren
sneeuwstorm. De berichtgever van Stock-
holms Tidningen constateert, dat de Duit
sche troepen de Drontheim-fjord volkomen
beheerschen.
Duitsche wapenbuit.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Duitsche troepen hebber bij hun snellen
opmarsch ten N. van Lillehammer weer
den vijandelijken weerstand gebroken.
Onder de talrijke hoeveelheden wapens en
materiaal, die daarbij in Duitsche handen
vielen, bevonden zich ook twintig machi
negeweren, zes stuks antitankgeschut en
een millioen infanteriepatronen van En-
gelsche makelij
HET DUITSCHE EN BRITSCHE
OPMARSCHPLAN IN ZUID-
NOORWEGEN.
Naar tot dusver kon worden nagegaan,
bedraagt, volgens het D. N. B., het aantal
der in de zóne van Stavanger ontwapende
troependeelen eener Noorsche divisie
vijftig officieren en 130-0 manschappen.
Tegen prijsopdrijving in Noorwegen.
De Noorsche bestuursraad voor de be
zette gebieden heeft een algemeen verbod
tegen prijsverhoogingen uitgevaardigd.
Hoe men in Stockholm de situatie
beoordeelt.
De Duitsche beweringen, volgens welke de
eerste Noorsche divisie in het Z.O. van
Noorwegen, zonder ernstigen tegenstand te
bieden naar Zweden gevlucht zou zijn, wor
den volgens het Noorsche telegraaf-agent-
schap van gezaghebbende zijde tegenge
sproken.
Op grond van de laatste berichten uit
Zweden geeft Reuter het volgende over
zicht van de situatie:
In het Noorden zijn de wanhopige pogin
gen der Duitschers, den geallieerden op
marsch naar Trondhjem te stuiten, mislukt.
De Duitschers hebben den geallieerden
ring, die steeds nauwer om Drontheim
sluit, niet verbroken. Steinkjer is door de
Duitsche bommen en granaten volkomen
verwoest en zijn 6 "00 inwoners dakloos.
In het Zuiden trachten de Duitschers
langs drie wegen naar het Noorden door te
dringen. De middelste colonne is Koppang,
ongeveer 80 K.M. ten Noorden van El
verum, genaderd. Meer naar het Oosten
houden de Noren de Duitschers tegen te
Osen, 40 K.M. ten N.O. van Elverum en te
Trysail nabij de grens. De Duitsche linker
vleugel, die in het groote Gudbrandsdal
opereert, heeft onbesliste gevechten met de
geallieerden geleverd in den strategisch be
langrijken sector van Lillehammer, waar
het dal overgaat in de Zuidelijke vlakte
van Oslo. Van Dombaas uit worden voort
durend geallieerde versterkingen naar het
Gr dbrandsdal gezonden. Het belangrijke
spoorwegkruispunt Stoeren, ten Zuiden van
Drontheim, is in handen der geallieerden.
In het gebied van Narvik woedt sedert
vijf dagen een sneeuwstorm, die de mili
taire actie belemmert.
Zie vervolg pag. 4, 2e blad.
Men verbaast er zich wel eens over, dat
kinderen uit eenzelfde gezin zoo geheel
verschillend van karakter kunnen zijn, dat
zij, wanneer de band van het ouderlijke
huis hen niet meer bijeenhoudt, ieder een
anderen weg uitgaan en daarbij vaak van
eikander vervreemden.
Het Scandinavische gezin, dat generaties
lang in het Noorden van Europa een voor
beeld van rust en vertrouwen, van kracht
en van groote onderlinge vriendschap is
geweest, is plotseling uit elkaar gerukt.
De familieband is als het ware doorge
sneden, de drie kinderen staan plotseling
tegenover de groote gebeurtenissen van het
leven en reageeren daarop op geheel ver
schillende wijze.
De kleinste, Denemarken, stond voor het
grootste gevaar. Het deed de voordeur open
en zag den leeuw die het wilde verslinden,
naar binnen stappen. Of eigenlijk was het
nog erger, omdat de leeuw zelf de deur
open maakte en de gastheer nog in bed lag
en van een onbezorgde toekomst droomde.
Natuurlijk heeft men zich er over ver
baasd, dat Denemarken zoo spoedig bereid
was zich volkomen aan den indringer te
onderwerpen, of beter gezegd, is men te
leurgesteld geweest, dat de agressor hier
zoo vriendelijk is ontvangen, dat zijn aan
val op Noorwegen daardoor in alle opzich
ten gemakkelijker is geworden.
it
Anderzijds mag men niet voorbijzien, dat
Denemarken de kleinste en zwakste staat
is, dat het aan Duitschland grenst, zoodat
een oprukken van Duitsche troepen op
Deensch gebied geen enkele moeilijkheid
oplevert en dat een weigering om aan de
Duitsche bevelen te gehoorzamen het groo
te gevaar met zich bracht, dat geheel Dene1-
marken binnen enkele dagen een ruïne was
geworden en het aantal dooden en gewon
den ontelbaar zou zijn geweest.
Dat hebben de koning en regeering blijk
baar willen voorkomen, daarom hebben zij
den weg van den minsten weerstand geko
zen, den roemloozen weg, die evenwel, naar
zij hoopten, tot de beste resultaten voor
land en volk zou kunnen leiden.
Denemarken zou tijdens den duur van
den oorlog bezet worden en daarna weer
ongeschonden en volkomen vrij en zelf
standig in de rij der Europeesche mogend
heden terugkeeren.
Het blijkt de laatste dagen steeds meer,
dat dit alles waarschijnlijk een utopie is.
Het is de groote vraag of Denemarken on
geschonden zal blijven want de Duitschers
gebruiken het nu reeds als springplank
naar Noorwegen en het is van de Deensche
vliegvelden, dat de Duitsche bommenwer
pers opstijgen om de geallieerden in Noor
wegen te bestoken en de Duitsche bezet
tingstroepen te versterken.
Het onvermijdelijke gevolg daarvan is,
dat neutrale staten Denemarken als oor
logsgebied beschouwen en dat de geallieer
den de Deensche vliegvelden bombardee
ren omdat ze in werkelijkheid Duitsche
vliegvelden zijn geworden.
Nog beperkt zich hier de strijd tot het
bombardeeren van hangars en vliegtuigen,
maar niemand kan voorspellen hoe de strijd
in de Scandinavische landen zich zal ont
wikkelen en of Denemarken niet het ge
bied zal worden waarop een belangrijk deel
van het groote Europeesche conflict zal
worden uitgevochten.
In dat geval hebben de Denen een ver
keerde keuze gedaan, want men kan nog
altijd beter met zijn buren eigen huis ver
dedigen dan met den indringer samen in
dat huis opgesloten zitten en van daaruit
schieten op de familieleden die men eigen
lijk dolgraag door een achterdeurtje naar
binnen zou willen halen.
Bovendien wij hebben daar dezer da
gen ook al eens op gewezen is het de
groote vraag of Denemarken door zijn
groote inschikkelijkheid en zijn streven
om toch vooral ongeschonden en vrij te
blijven, niet druk bezig is om zijn zelfstan
digheid voor altijd te verliezen ingeval deze
oorlog met een overwinning van Duitsch
land zou eindigen.
Want de Duitschers, die thans in Noor
wegen vertoeven zijn geen gemakkelijke
logé's, die zich in alles naar het inzicht van
hun gastheeren schikken. Integendeel, zij
hebben dion gastheeren dadelijk verteld,
dat zij voortaan zelf als heer des huizes
zullen optreden en het Zweedsche blad
Social Democraten heeft gister eeni-
ge mededeelingen gedaan, waaruit maar al
te duidelijk blijkt, dat Denemarken reeds
op weg is het aanzien van een nieuwe Duit
sche provincie te krijgen.
De Duitsche gezant in Kopenhagen zou
reeds bevoegdheden hebben gekregen, die
overeenkomen met die welke Von Neurath
in het protectoraat BohemenMoravië be
zit en uit alles blijkt wel, dat er van eenige
zelfstandigheid van Denemarken nu eigen
lijk al geen sprake meer is.
Denemarken, de kleinste en zwakste uit
het Scandinavische gezin, heeft zich laten
overbluffen en zal zijn inschikkelijkheid
waarschijnlijk binnenkort van ganscher
harte betreuren.
De middelste uit het Scandinavische ge
zin, het robuste Noorwegen, heeft voor de
zelfde moeilijheid als Denemarken gestaan.
Het is blijkbaar een oogenblik sprakeloos
van verbazing en verontwaardiging geweest
niet alleen over het optreden van de Duit
schers maar ook over het verraad van zoo
vele landgenooten.
Maar na den eersten schrik heeft deze
Scandinavische broeder zich onmiddellijk
hersteld en zijn koppigheid, zijn fiere zelf
standigheid en zijn zucht naar vrijheid ge
toond door onmiddellijk aan te pakken en
met alle energie te trachten den indringer
buiten de deur te zetten.
De Duitschers hebben verzekerd, dat hun
bescherming Noorwegen zou behoeden om
oorlogsterrein te worden, maar de Noren
hebben beter dan de Denen begrepen, dat
een bezetting zonder tegenstand hun land
evengoed tot oorlogsterrein zou maken, om
dat het vanzelfsprekend is, dat Engeland en
Frankrijk zich daadwerkelijk tegen de Duit
sche bescherming zullen verzetten. Noor
wegen moet in deze omstandigheden zijn
gebied wel als strijdtooneel van Europa
zien en dan is het nog 't beste niet aan de
zijde van den agressor te vechten.
De oudste broer van de uit elkaar gesla
gen familie is Zweden, dat alweer in een
andere positie verkeert.
Het is niet bezet en het heeft zich niet
behoeven te verzetten, maar het ziet wat er
met de Scandinavische broeders gebeurt en
het heeft nu reeds besloten welke houding
het zal aannemen.
Zweden is neutraal omdat zijn belangen
en wellicht ook de belangen der andere
Noordelijke staten daardoor het beste ge
diend worden. Zweden zal eiken indringer
buiten de deur zetten, maar men weet in
Zweden heel goed wie men er kan verwach
ten en wie er uit zich zelf niet zullen ko
men.
En Zweden getuigt daarnaast van een vol
komen vastberaden en bijna tartende
houding. Het is niet meer de weifelende
staat, die uit vrees voor Duitschland de Fin
nen geen officieele hulp durfde verleenen,
het is een staat die, door de grootste geva
ren omringd en met het vooruitzicht het
eerstvolgende slachtoffer te zullen worden,
geen vrees toont maar ronduit verklaart
wat het op 't hart heeft.
De Zweden schieten vrijwel dagelijks op
Duitsche vliegtuigen en hebben gisteren
eenige Duitsche oorlogsvaartuigen uit him
wateren gejaagd. Het congres van de soc.-
dem. jeugd in Stockholm heeft openlijk be
sloten om elke poging om de democratie of
de onafhankelijkheid omver te werpen te
bestrijden en de Zweedsche minister van
Justitie heeft verklaard, dat Zweden zijn
neutraliteit krachtig zal verdedigen.
„Onderwerping aan een vrede waardoor
wij van onze onafhankelijkheid zouden
worden beroofd zou erger zijn dan een
strijd op leven en dood", schreef gister een
vooraanstaand blad als de Dagens Ny
heter en zoo is de toon in de geheele
Zweedsche pers.
Natuurlijk heeft men in Zweden mede
lijden met de Denen en bewondering voor
de Noren. De Zweedsche bladen nemen met
instemming alle berichten over Noorsche
successen op en er worden zelfs berichten
over Duitsche aanvallen op onschuldige
Noorsche non-combattanten gegeven, welke
in Duitschland met groote verontwaardiging
worden gelezen.
„De Zweedsche bladen", zegt de Berli
ner Börsenzeitung, „nemen niet al
leen alle verzonnen berichten van Reuter
en Havas over, maar beleedigen de Duitsche
wapeneer" en de Berliner Lokal An-
z e i g e r neemt aan, dat alle berichten af
komstig zijn van Hambro, den president
van het Noorsche Storting, die zich in Zwe
den moet bevinden.
Door een dergelijke wijze van berichtge
ving, zoo wordt in de Duitsche pers ver
klaard, kan niet alleen Duitschlands aan
zien, maar ook Zwedens wil tot handhaving
der onvoorwaardelijke neutraliteit onder
mijnd worden.
Het is alles kenmerkend voor de houding
van Zweden: neutraal, volkomen beseffend,
dat het eiken dag in den strijd kan worden
betrokken, maar daarnaast zeker van zijn
houding, vastbesloten eigen erf te verdedi
gen en in geen enkel opzicht bevreesd om
rond voor zijn meening uit te komen.
Het zijn niet de slechtste karakter-eigen
schappen welke thans door den grootsten
broeder uit het Scandinavische gezin aan
de toeschouwende wereld getoond v/oasdee
