7
Stad en Omgeving
Feestavond der Christ. Oranjevereeniging.
De verjaardag van Prinses Juliana.
Militaire taptoe.
Wat de Midza doet voor
den Middenstand.
GROOTE ARTILLERIE-OEFENINGEN IN INDIË. In het Soekaboemische werden
groote artillerie-oefeningen gehouden, zoowel door de houwitsers als door de
bergartillerie. Een stuk van de bergartillerie vuurt.
DE RIJTOER VAN HET PRINSELIJK PAAR MET DE
BEIDE PRINSESJES ter gelegenheid van den ver
jaardag van Prinses Juliana.
Rede van lt.-gen. Röell.
De Chr. Oranjevereeniging, die
gister juist 20 jaar had bestaan,
heeft in een prettig verloopen
avond in het Gulden Vlies den
verjaardag gevierd van prinses
Juliana. De zaal was geheel ge
vuld met belangstellenden, waar
onder de burgemeester en mevr.
van Kinschot, overste Honig,
overste Baan, majoor van Baak
en majoor Venema (res.-veld-
prediker), alsmede bestuursleden
van de Algemeene Oranjevereeni
ging. De genoemde autoriteiten
hebben den avond niet geheel
kunnen meemaken, omdat de
militaire taptoe hun aanwezig
heid op het Waagplein vroeg.
Deze taptoe was ook oorzaak, dat
de kantonnementscommandant
bericht had gestuurd niet op het
feest te .unnen komen.
De zaal zag er, gesierd met vlaggedoek
en tal van palmen, feestelijk uit; op het
tooneel prijkte het vaandel der feestvie
rende vereeniging.
De heer G. C. D u n, de voorzitter,
richtte, nadat hij was voorgegaan in gebed
en gezamenlijk Ps. 150 1 was gezongen
(door mej. M. Siezen op de piano bege
leid), een hartelijk woord van welkom tot
de autoriteiten. Hi, sprak voorts zijn
vreugde erover uit, dat zoovele militairen
zich gedrongen hadden gevoeld den avond
bij te wonen, al wilde hij niet voorbij zien,
dat hun aanwezigheid eigenlijk een gevolg
is van den minder opwekkenden mobili
satietijd waarin wij leven.
Spr. constateerde, dat in de laatste paar
jaren ons prinselijk paar steeds meer op
den voorgrond trad en dat het soms wel
scheen, alsof de koningin op de tweede
plaats stond. Dat vond zijn oorzaak in de
bijzondere gebeurtenissen van verloving
en huwelijk van de prinses en de geboorte
van de beide prinsesjes. Zeer schril is wel
de tegenstelling tusschen den naam van
het jongste van dèzc twee Irene, d. i.
Die vrede brengt met den tijd van oor
log en onrust van thans. De Chr. Oranje
vereeniging had gemeend met het oog op
den ernst der tijden geen uitbundig feest
betoon op touw te moeten zetten, maar
eenheid en trouw aan Oranje te moeten
toonen en deze zooveel mogelijk te ver
sterken, als het beste bewijs om onze blijd
schap te betoonen, dat aan het leven van
onze kroonprinses weder een jaar is toe
gevoegd. Ook thans is de naam Oranje
nog een tooverwoord voor ons volk, even
goed als in de dagen van Johan de Witt.
Wij bidden daaiom om het blijven voort
bestaan van ons vorstenhuis, ook in het
belang van ons volk en ons volksbestaan.
Hoe meer de tijden dringen, hoe
sterker eenheid met Oranje.
De heer Dun gaf hierna het woord aan
j h r. W. Röell, luitenant-generaal b. d.
te Den Haag voor het uitspreken van zijn
rede over bovenstaand onderwerp.
Spr. begon met te herinneren aan de
dreiging van oorlog bij de viering van den
59en verjaardag van de koningin. Thans,
nu we weer een verjaardag van een lid van
het Vorstenhuis vieren, is het Europeesche
deel van Nederland als het ware een
eiland geworden temidden van oorlogvoe
rende landen. Den nadruk legde spr. op
het „Europeesche deel van Nederland",
omdat immers dat slechts 'n deel. is van ons
koninkrijk, welks gebied in vier wereld-
loeien ligt en 80 millioen inwoners telt. Dit
moge nimmer worden vergeten, want ook
onze overzeesche landgenooten voelen de
eenheid onder het verband met Oranje,
welke naam sinds eeuwen vast met ons
volksbestaan is verbonden. Zonder Oranje
ging het ons land in de geschiedenis steeds
slecht (stadhoudelooze tijdperken en
Fransche tijd.) Vooral bij Napoleons tijd
stond spr. stil.
Altijd was het een Oranje, die Nederland
redde en na eenige jaren van afwezigheid
weer werd binnengehaald, zelfs door de
vroegere tegenstanders.
Spr. vergeleek Nederland van 1672 met
ons land van nu; voor wat het lege. be
treft eenzelfde ontreddering; de vloot was
toen nog wèl op het peil van dien tijd. Het
lot van de De Witten moge d-e defaitisten
van onzen tijd een waarschuwing zijn!
Hun verkeerde handelingen ten opzichte
van onze weermacht wegen zwaarder dan
die van de vermoorde gebroeders.
In het tweede stadhouderlooze tijdperk
bleek weder hoe slecht de landsverdedi
ging was verzorgd weer moest er een
Oranje komen om de zaak behoorlijk te
regelen.
De leuzen van 1795 hebben in onzen tijd
nog tal van aanhangers en daar kan niet
genoeg tegen gewaarschuwd worden.
Na 1813 heeft ons land weer eens te
meer ervaren, dat het ons zonder Oranje
nooit goed gmg. Vol trots wees spr. er op,
dat het de Nederlandsche jonge militie
was, die in Waterloo den zwaren stormloop
der Franschen weerstond.
Ook de tijdperken van 1918 en 1930
liet spr. de revue passeeren als tijden,
waarin een verval in waardeering van onze
eenheid en weerkracht duidelijk werd, een
verval waartegen door verschillende per
sonen met een meer vaderlandsch inzicht
krachtig stelling werd genomen en spr.
rekende het zich tot een eer tot dezen te
behooren.
Spr. deelde een en ander mede over
wat hem bij zijn navorschingen was ge
bleken over de hooge opvattingen van ons
vorstenhuis ten aanzien van ons land en
zijn yerdediging tegen vijanden in en
buiten het land en hij stelde vast, dat uit
alles blijkt welk een groote gave Gods ons
land bezit in Oranje. Grooten eerbied en
veel vertrouwen had spr. ook in prins
Bernhard, dien hij in 1936 had mogen in
leiden bij de Nederlandsche weermacht in
Europa en hij merkte op, dat niet voor
niets ook in diens aderen het bloed van
prins Willem I vloeit.
Ten slotte sprak jhr. Röell nog over een
paar punten, op verzoek van het bestuur
der Chr. Oranjevereeniging. Allereerst
zette hij uiteen wat de staat van beleg
eigenlijk beteekent.
Voorts waarschuwde hij tegen Neder
landsche Quislings en Kuusinnens, waar
bij hij erop wees, dat Denemarken en
Noorwegen konden worden overrompeld
tengevolge van het werk van inwendige
verraders.
Er moet volgens spr. komen een ver
sterkte weerbaarheid van ons land, zoodat
hij hoopte, dat er nog twee divisies zullen
worden opgericht. Ons land mist de noo-
dige geestesgesteldheid voor een tijd als
dien van thans, het heeft het gedurende
meer dan een eeuw eigenlijk veel te goed
gehad en is daardoor verslapt.
Jongens met gewatergolfde haren en
meisjes met roode verf op hun bakkessen
zijn geen jongelieden waarvan men goede
soldaten kweekt. En toch met het voor
beeld van onze zeevarenden voor oogen
wilde spr. hopen,, dat één gedachte alle
Nederlanders zonder onderscheid zal stu
wen naar wat hij noemde een grimmige
eenheid.
De heer Dun bracht den spr. dank voor
zijn woord, waarin hij het verleden voor
den geest had geroepen en had gewezen
op den plicht van het heden.
Film Nederland, let op uw saeclc.
Na een pauze, gedurende welke verschil
lende vaderlandsche liederen werden ge
zongen begeleid door mej. Siezen
werd de Profiltifilm „Nederland, let op
uw saeck" vertoond. Zij geeft een inzicht
in hetgeen onze gemobiliseerde weermacht
sinds Sept. van verleden jaar heeft gedaan
ter verhooging van 's lands veiligheid,
waarover door de pers ook ons blad
in den loop van de laatste maanden reeds
veel is medegedeeld in series artikelen van
medewerkers, die een tocht langs de gren
zen maakten ond^r leiding van officieren.
In een zeer groot aantal foto's werd ge
toond de verhoogde weerkracht van leger,
vloot en luchtmacht hier en in de overzee
sche gebiedsdeelen.
Aan het inde van de film werd „mobi
lisatie-allerlei" gegeven, waarin een inzicht
werd verkregen over de wijze waarop ons
land het mobilisatiebesluit opnam, als
mede over de manier waarop onze „jon
gens" hun taak als landsverdedigers aan
vingen te land en ter zee. Natuurlijk ont
braken hierbij niet de bezoeken, welke de
koninklijke familie herhaaldelijk bracht
aan verschillende groepen van militairen
en aan oorlogsbodems.
Hartelijk werd door de aanwezigen ge
juicht, toen plaatjes werden getoond,
waarop ook prinses Beatrix voorkwam.
Het Wilhelmus, waarmee de film ein
digde, werd spontaan meegezongen.. Met
het bekende „Dankt, dankt nu allen God"
werd de avond besloten.
De taptoe is' in de wereld der militairen
het signaal om zich naar de kwartieren te
oegeven.
in ae wereld der Alkmaarsche burgers was
t juist andersom en wa sae mededeenng, dat
er een taptoe zou worden gehouden het sig
naal om alle kwartieren te verlaten en zich
in dichte drommen rond het afgezette ge
deelte Van het Waagplein te verdringen, en
niet alleen daar, maar cok aan de overzijde
van het water, op de Mientbrug en zoover
als men maar eenigs/ms een staanplaats
kon vinden vanwaar men nog iets van het
militaire schouwspel zou kunnen bekijken.
Op het middengedeelte van het plein wa
ren stoelen geplaatst voor de genoodigden,
burgers en militairen en vele autoriteiten,
waaronder ae burgemeester en de garni
zoenscommandant, nebben hier van hun be-
langstelling blijk gegeven.
Voor de lamen van alle huizen rond het
Waagplem en op den Voordam en zelfs uit
de kantoorramer. van het Waaggebouw, ke
ken de toeschouwers op het bonte schouw
spel neer en men bedenkt onwillekeurig
hoeveel malen het in den loop der eeuwen
zal voorgekomen zijn, dat op dit oude, his
torische plein een geoeurtenis plaats vond,
waarbij het publiek van zoo groote belang
stelling heeft blijk gegeven.
Militaire schouwspelen zullen het niet veel
geweest zijn, want Alkmaar was geen gar
nizoensstad en wat er in verloop van eeuwen
op het Waagplein geparadeerd heeft zal wel
hoofdzakelijk de stedelijke schutterij zijn
geweest.
Maar ditmaal hadden wij „echte" soldaten,
niet alleen van het hier gevestigde regiment
luchtdoelartillerie maar ook van het depót,
dat onze straten des avonds grijsgroen van
het militaire laken maakt en het geheele
stadsbeeld heeft vervroolijkt.
De Alkmaarsche burgerij en de militairen
kunnen het opperbest met elkaar vinden,
de burgers hebben veel tot stand gebracht
waarvan de militairen profiteeren en de mi
litairen bewijzen op hun beurt zoo nu en dan
hun waardeering door een défilé of zoo
als in dit geval door een militaire taptoe.
De onderkapelmeester Lühremans, die bij
de stafmuziek van zijn regiment zijn sporen
verdiend heeft al dragen de militaire mu
zikanten dan ook geen zichtbare sporen
heeft zich in Alkmaar zeer verdienstelijk ge
maakt door van alle muziekliefhebbers onder
de depötsoldaten, alle blazers en tromme
laars van diverse particuliere corpsen waar
op hij in hun diensttijd beslag weet te leg
gen, een kranig militair muziekcorps te ma
ken. Hij kan ze helaas niet zoo lang bij el
kaar houden als Mengelberg zijn medewer
kers aan het concertgebouw, want telkens
als hij weer een aardig corps bijeen heeft
vallen de diverse instrumenten uit doordat
de bespelers daarvan weer naar het veld
leger overgaan.
Maar ten slotte weet hij altijd weer plaats
vervangers te vinden en wat hij met al deze
muzikale manschappen weet te bereiken,
geeft duidelijk blijk van zijn groote talenten
als dirigent van militaire corpsen.
Toen de klok van de Waagtoren negen uur
had geslagen bliezen de trompetters de tap
toe, waarna de tamboers en hoornblazers
hetzelfde signaal lieten hooren.
Daarna bracht de muziek van 'de Lucht
doelartillerie den Lu-A-marsch ten gehoore
en speelde vervolgens de infanteriemuziek
den Luitenant Kolonel Honig-marsch.
Daarna werd door de gezamenlijke corp
sen de taptoe gespeeld, gevolgd door den
Burgemeester van Kinschot-marsch. Beide
marschen zijn door dezen kapelmeester ge
componeerd en werden aan de betrokken
autoriteiten opgedragen bij de opening van
de cantine op de Paardenmarkt. Het geheel
werd gisteravond met een zeer fraai ge
speeld Wilhelmus besloten.
Het was een alleraardigst gezicht de mu
ziek verlicht door de groote lantaarn van
het Waagplein en door diverse fakkels, in
actie te zien.
De toeschouwers en toehoorders, zoowel
binnen al buiten het plein, hebben herhaal
delijk door een dankbaar applaus hun er
kentelijkheid voor dit ongewone schouwspel
bewezen. De militaire autoriteiten kunnen er
zeker van zijn, dat deze attractie door de
Alkmaarsche burgerij bij2onder gewaar
deerd is en er ongetwijfeld toe zal. bijdragen
de verhouding tusschen burgers en mili
tairen zoo mogelijk nog beter te ma-
ken dan deze tot dusver reeds geweest is.
„De Midza-actie beoogt meer te zijn dan
een plaatselijk onderonsje en is nu reeds
uitgegroeid tot een landelijke organisatie
met niet minder dan 31 afdeelingen met
ruim drie duizend aangesloten winkelza
ken. Dat daardoor tal van mogelijkheden
binnen het bereik zijn gekomen van den
bona fiden middenstand zal duidelijk zijn.
De krachtsontwikkeling dezer actie staat
nu nog in het begin, doch zal spoedig zijn
uitgegroeid tot een formaat, dat van groote
beteekenis zal zijn". Aldus lezen wij o.m.
in een uitnoodiging, die dezer dagen tal
van middenstanders in Alkmaar bereikt zal
hebben.
Op een bijeenkomst in de dancing der
„Harmonie" heeft de heer C. Fortmann
uit Leiden, lid van het hoofdbestuur der
Vereeniging de Nederlandsche Midza, na
der toegelicht wat de Midza wil en doet en
welke beteekenis haar actie voor den mid
denstar d heeft.
Na het openingswoord van den voorzitter,
den heer J. Endel, kreeg de heer Fortmann
het woord. Hij zeide o.m. het volgende:
De Midza heeft tot doel het dreigend ge
vaar voor den middenstand van de zijde der
grootbedrijven, warenhuizen, filiaalbedrij
ven, coöperaties, e.d., te bestrijden. Zij heeft
haar ontstaan te danken aan het initiatief
van enkele Beverwijker middenstanders,
die besloten zich gezamenlijk tegen het
stichten van een warenhuis aldaar te ver-
zetten-.
Wanneer alle middenstanders zich aan
eensluiten is het mogelijk zich met succes
tegenover de grootbedrijven te handhaven
de groote bedrijven en concerns, die
stelselmatig de positie van de midden
standszaken ondermijnen. Met haar groo
te reclame-actie en haar bonnensysteem
verschaft de Midza den middenstandszaken,
de middelen om zich tegenover het groot
bedrijf staande te houden. De middenstand
wil het liefst zich zelf helpen en werken
zonder regeeringshulp. En zij kan zichzelf
helpen; door haar Midza-actie.
De warenhuizen en groote filiaalbedrij
ven zijn mede groot geworden door de mid
denstandsvrouwen zelf, die niet bij den
middenstand kochten. Het principe moet
ook voor haar zijn; nooit één cent naar het
grootbedrijf.
Ook in Alkmaar zijn nog tal van mid
denstandszaken, waarop 't Midza-embleem
ontbreekt. Sluiten alle middenstanders zieit
aaneen tegen hun gemeenschappelijken
vijand: het grootbedrijf, dan zal door hen
de strijd worden gewonnen.
Aan het eind van de bijeenkomst heeft de
heer Endel er nog op gewezen, dat de ach
teruitgang van den middenstand tenslotte
op eiken middenstander individueel zijn te
rugslag zal hebben. Daarom is het noodig
gezamenlijk te trachten het welzijn
van den middenstand te verdedigen tegen
over zijn grooten vijand en daarbij de on
derlinge naijver en het onderling egoïsme,
dat de positie van den middenstand even
zeer ondermijnt, te vergeten.
INSCHRIJVINGEN HANDELSREGISTER
16 TOT 30 APRIL 1940.
Nieuwe zaken:
Alkmaar: Kunstnijverheidshuis „de Zon
nebloem", Ridderstraat 20, verkoop van
kunstnij verheidsartikelen
Hollandsche Spaar Crediet Financiering
(H. S. C. F.), Corfstraat 45, verstrekken
van credieten.
Bergen: J. S. Jansen, Pr. Hendriklaan 13,
electro technisch bureau enz.
Bestuurswijzigingen:
Alkmaar: Spaarvoorschotbank „De Spaar
kas", Stationsweg 56.
Bond van op coöp. grondslag werkende
zuivelfabrieken in Noordholland, Kerkplein
13.
Onderlinge Alkmaarsche glasassaurantie-
maatschappij „De Endracht" van 1890, Ko
ningsweg 1719.
Den Helder: Algemeene coöp. verbruiks-
ver. en prod. ver. „Helder" U. A., Koning
straat 102.
De Rijp: Fabriek van melkproducten „De
Nieuwe Beemster", Tuingracht 403.
Andere wijzigingen:
Alkmaar: Wed. C. C. KamperSiebrands,
St. Annastraat 37, broodbakkerij; overge
gaan aan B. J. Appel.
Assurantiekantoor J. H. Wagenaar, Sta
tionsweg 58; overgegaan aan J. J. G. Wage
naar.
Bergen: N.V. Amsterdamsche triplexim-
port, Lijtweg 17, handel in hout enz.; ge
komen van Amsterdam.
Den Helder: P. Faber Zonen,' Harte-
straat 16, brandstoffenhandel: vennoot P.
Faber overleden.
„N.V. Hemi" in opr., Californiëstraat 50,
52, 54, exploitatie van melkinrichting enz.;
omgezt in een Naaml. Venn.
Heerhugowaard: D. van Schagen, Rus-
tenburgerweg G 278, hoefsmederij; overge
gaan aan P. Sneekes.
Opheffingen:
Alkmaar: B. J. Schuijff, Payglop 9, win
kel in lederwaren.
Texel: G. M. Bos, Westermient H 98, rij
wielhersteller.
Heerhugowaard: Alb. Langereis, Midden
weg B 68 veehandel.
NUTSSPAARBANK TE ALKMAAR.
Maandbericht April 1949.
In den loop der maand April werd op de
spaarbankboekjes ingelegd 128.833.20 en
terugbetaald f 157.209.02.
Het aan de inleggers verschuldigde kapi
taal bedraagt thans 3.822.801.67.
Het aantal in den loop van April nieuw
uitgegeven boekjes bedraagt 109. Ingetrok
ken werden 69 boekjes. Het aantal in om
loop zijnde boekjes bedraagt thans 13765.
Van dit aantal behooren 9101 aan perso
nen of instellingen te Alkmaar gevestigd;
2871 aan personen elders woonachtig en
1793 aan schoolspaarders.
Onder de in April uitgereikte nieuws
boekjes zijn begrepen 12 boekjes voor jong
geborenen (op deze boekjes plaatst de
spaarbank een eersten inleg van 1.
De lediging in den loop der maand April
van 290 spaarbusjes leverde een bedrag van
4408.95 aan kleine besparingen op.
EF.N LOCKHEEI) HUDSON van de Royal Air Force zwaar beschadigd door
Duitsch afweergeschut tijdens een vlucht over Noorwegen. De piloot wist de machine
toch veilig naar haar basis te brengen.
