k DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Verplaatsing der regeering. Legerberichten I De regeeringspersdienst meldde gisteravond: In het stadium, waaifa de strijd thans is getreden, heeft de regeering het noodzakWijk geacht in het belang van het land en van zijn overzeesche gebiedsdeelen en ter bewaring onder alle omstandigheden van haar volledige vrijheid van handelen, den zetel van het bewind te verplaatsen. H. M. de Koningin en haar ministers hebben zich daarom naar elders begeven. De strijd in België. Proclamatie van h.M. de Koningin. Proclamatie van den opperbevelhebber aan het Nederlandsche volk. van het Nederlandsche opperbevel. L.GISCHE r bijeengeko- een verklaring nding van het ;e men de am- Engeland en druk bezocht, voorzitter, van i legde, in het '.en verklaring nde werd aan- Bclgië, niette- jn neutraliteit illen door een ot den voor- tiek schijnt te naam van de nijn gevoelens :e mij hebben misdaad en igeven woord, i wil ik even- iverzettelijken len voor onze vrijheden. De dan in 1914. ook langdu- leger is bereid krachtig zijn, nen. liddellijk aan geplaatst, wij in zjjn beslis- snen op onze minister-presi- rerslag uit te toestand. Hij len keer in 25 toond, welke en handteeke- ben Frankrijk aangeboden, irhoeds gegre- rnder de oud- jrlog, buigen leger. Thans ïsgezind zijn", lulde aan ko thans genood ken, om het ndhaven. Ten ze spreuk het maken: „God t". :r van buiten af een over- welke sedert laatsgehad. Op ie, dat Frank- k hebben ge- hulp, dat Bel- machtige ga- ran de Kamer en luide de rvolgens naar de eerste rij Engeland en rgeton, zaten. verdubbelde ik om niet te minister van Hij verklaar de door den jn bereikt en behaald, rak generaal ijgsverrichtin- irste Duitsche jrens in de binnenkwa- as voorafge- n van sterke mbardements- afdeelingen elden gedaan, waren onze en onderige- rdeerde ach- gvelden van en Oostende. veel schade n de gebou- i zijn een of ligd. Nergens resultaten be- e van vernie lt staan ge itgestrektheid lombardemen- parachutisten parachutisten dig. De om- s geallieerde jn gekomen, j hebben een 3rd leger op- wij daarvan .liteen tot na- kreet „Leve n. :n oorlog 'ertegen woor- gegeven, dat enigde Staten niet gewij- gebeurtenis- de persver- Iaard, dat hij ilamatie van ;en zeide de often, die ge- den oorlog, i steden te It in het licht open steden. den. :hland heeft ïeene publiek "ficieel com- tieke kringen commentaar J0 ALKMAARSCHE Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. Iranco door het gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENT IEN: Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HLRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 112 Directeur: C. KRAK. Dinsdag 14 Mei 1940 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 142e Jaargang 's-Gravenhage, 14 Mei. Mep schrijft ons van bevoegde zijde: De koningin en hare ministers hebben zich elders moeten vestigen. De mogelijkheid, dat .door een plaatselijk minder gunstig verloop van de krijgsbedrijven onze geliefde koningin persooonlijk in gevaar zou geraken, is nu althans uitgeschakeld. Het bericht van Maandagavond heeft ons allen smartelijk getroffen,.maar tegelijkertijd is het voor alle Nederlanders een bemoedigende zekerheid, te weten, dat in de persoon van de koningin in alle omstandigheden ons Nederland behouden blijft. En nu? Wij hebben er, ieder op onzen post, aan en achter het front, voor te zorgen, dat wij in enkele uren het nieuws hebben verwerkt. De stand van zaken moge onzeker zijn, het zou onjuist en gevaarlijk zijn, uit de reis van de koningin af te leiden, dat de toestand aanleiding zou geven tot ontmoedi ging. Integendeel. In den strijd tegen de parachute-troepen heeft de Nederland- sche weermacht opmerkelijke successen behaald. Met groote taaiheid ver zetten onze troepen zich tegen den vijand, die uit het oosten optrekt. Volhouden. Dat is het parool. De vijand is sterk, doch sterk zijn ook onze bondgenooten, van wie wij mogen verwachten, dat zij volledig steunen. En sterk zijn wij zelf. Sterk is de eendracht, die de overgroote meerderheid van ons volk aan eengesmeed houdt. Sterk door het geloof aan de rechtmatigheid van de zaak, waarvoor wij strijden. Sterk, zooals onze voorvaderen het waren, toen zij in niet minder zwa re» strijd de Nederlandsche vrijheid vestigden. „Mijn schild ende betrouwen „Zijt Gij, o God, mijn Heer". Het Belgische legerbericht van Zaterdag avond deelde mede: „Groote vijandelijke strijdkrachten, ge steund door vliegtuigen en tanks, hebben aangevallen in het gebied van Maastricht en zijn er in geslaagd voet te vatten in de Belgische verdedigingsstellingen. Onze troe pen, die in Luxemburg opereerden, zetten hun beweging volgens het plan voort en houden den vijand krachtig tegen. Rondom Luik blijven onze stellingen onaangetast. Voor sommige onzer fortificaties heeft de vijand zware verliezen geleden. Vijandelijke vliegtuigen hebben stelselmatige bombar- dementsaanvallen ten uitvoer gelegd op talrijke gebieden in een groot deel van ons gebied. Het officieele Belgische legerbericht van 12 Mei te 18 uur luidt als volgt: Levendige gevechten zijn gevoerd bij de meeste door onze troepen bezette stellingen. Zij zijn erin geslaagd het terrein te behouden, niettegen staande de actie van gepantserde eenheden, gesteund door afdeelingen van de lucht macht, die de troepen op den grond aanvie len. Een Fransche tegenaanval tegen vijan delijke gemotoriseerde eenheden werd met succes bekroond, een groot aantal vijande lijke pantserwagens werd vernield. Een po ging om een kanaal met booten over te ste ken is mislukt door het vuur van onze ver dediging. Talrijke bombardementen werden uit de lucht uitgevoerd op onze achter hoede. Een twintigtal vijandelijke vlieg tuigen werden gedurende den dag op Bel gisch gebied neergeschoten. Het Belgische legerbericht van gister luidt: Vannacht zijn op verschillende punten gevechten geleverd. Onze troepen hebben overal hun stellingen weten te handhaven. Bij het aanbreken van den dag hebben gemotoriseerde vijandelijke strijdkrachten nieuwe aanvallen op alle stellingen ge opend. De Belgische troepen strijden in nauwe samenwerking met de Fransche en Brit- sche strijdkrachten. EEN GROOTE STRIJD BIJ hasselt. Zondag werd uit Brussel gemeld: Het schijnt dat het voordeel hetwelk de Duitschers zich gisteren hebben weten te verwerven in de buurt van Hasselt beperkt was tot een doorbraak van stoottroepen, die de Belgische verdediging trachtten te be moeilijken. Eenige Belgische eenheden hadden daardoor eenige moeite om zich te hergroepeeren. Maandagnacht is de her- groepeering geschied en gistermorgen kon den de Belgen tot het tegenoffensief over gaan. Dit geschiedde met zulk een kracht, dat de Duitsche divisies, die het risico liepen geheel van hun bases te worden af gesneden, zich op Hasselt terugtrokken. In dit gebied wordt thans een veldslag van groot formaat geleverd. De bijzondere correspondent van Reuter bij het Britsche leger in België schrijft, dat het Britsche leger zich geen illusies maakt over den harden strijd welke het zal moeten voeren. De plannen, welke gereed lagen voor het geval van een Duitschen inval in België, zijn zonder wrijving afgewerkt, doch men is er zich wel van bewust, dat wanneer het tot een treffen zal komen, de Duitsche land- en luchtmacht met groote kracht op zal treden. De Duitsche troepen hebben de" Belgische linies op een punt doorbroken, zij zijn door deze bres getrok ken en zij zijn hierachter uitgezwermd. Hier hebben de Duitschers hun grootste kracht samengetrokken, de mannen, die zich tegen hen verzetten worden van den grond en uit de lucht gebombardeerd. Dorpen en alJe soort van menschelijke woningen worden platgeschoten en talrijke burgers zijn ge dood. Twee factoren van aanmoediging voor de geallieerden zijn de succesvolle operaties van de Britsche luchtmacht, welke tot he denochtend zeker 68 Duitsche vliegtuigen had vernield en vermoedelijk nog 25 ande ren omlaag heeft geschoten, en op de twee de plaats de schitterende organisatie, welke het Britsche leger in staat stelde over de grens te snellen en zijn plaats aan het Bel gische front in te nemen. Duitsche parachutisten zijn gister achter de Britsche linies in Frankrijk neergelaten. Zij waren verschillend gekleed en de mees ten van hen zijn reeds gedood of gevangen genomen. BOMMEN OP BRUSSEL. Tijdens aanvallen op Brussel hebben Duit sche vliegtuigen verscheidene bommen laten vallen. Een kwam terecht op een ziekenhuis in een der voorsteden, doch veroorzaakte slechts materieele schade. DE ACTIE DER PARACHUTISTEN IN BELGIE. De Belgische radio-omroep heeft medege deeld, dat Duitsche parachutisten, die op verscheidene punten gedaald zijn, zich onder de bevolking gemengd hebben. Zij zijn voor zien van kleine zendtoestellen. Een aantal parachutisten daalde achter een der Belgi sche afdeelingen en kon over de stelling dezer troepen mededeelingen uitseinen, die den vijand in staat stelden, de afdeelingen te bombardeeren. MEER DAN HONDERD DUITSCHE VLIEGTUIGEN IN BELGIE NEERGEHAALD. Uit Brussel wordt gemeld: Sedert Zon dagochtend zijn meer dan honderd Duit sche vliegtuigen boven België door de ge allieerde strijdkrachten omlaag gehaald. RECLAMEBILJETTEN ALS RICHTING WIJZERS. De Belgische veiligheidsdienst verzoekt het publiek alle reclamebiljetten voor het koffiesurrogaat „Pascha", welke op tele graafpalen en op andere plaatsen zijn aan gebracht, te willen vernietigen. Deze mede- deeling is per radio bekend gemaakt. Men heeft op de achterzijde van deze biljetten teekeningen gevonden, welke den aanval lers kostbare aanwijzingen zouden kunnen geven over verkeerswegen e.d. 1 's-Gravenhage, 14 Mei. Hare Majesteit de koningin heeft hedenochtend een proclamatie uitgevaardigd van den vol genden inhoud: Nadat volstrekt zeker was geworden, dat Wij en onze Ministers in Nederland niet langer vrijelijk konden voortgaan met de uitoefening van het Staatsgezag, moest het harde, maar noodzakelijke besluit worden genomen, den zetel der Regeering te ver plaatsen naar het buitenland voor zoo lang als onvermijdelijk, en' met de bedoeling Ons terstond weer in Nederland te vestigen zoc- dra zulks maar eenigszins kan. De Regeering bevindt zich thans in Enge land. Zij wenscht een regeeringscapitulatie te voorkomen. Daarbij blijft het Nederland sche grondgebied, dat in Nederlandsche handen blijft, in Europa zoowel als in Oost en West-Indië, één souvereine staat, die Zijn stem als volwaardig lid der statenge meenschap en in het bijzonder in de beraad slagingen van de gezamenlijke bondgenoo ten zal blijven laten hooren en tot zijn recht zal weten te brengen. De Militaire Overheid, en in hoogste res sort de opperbevelhebber van Land- en Zee macht beoordeelt thans welke maatregelen in militairopzicht noodig en verantwoord zijn. Daar waar de overweldiger heerscht, moeten de plaatselijke burgerlijke over heden alles blijven doen wat in het belang der bevolking nuttig kan zijn, en in de eerste plaats medewerken tot het bewaren van orde en rust. Ons hart gaat uit naar onze landgenooten in het vaderland, die harde tijden zullen doormaken. Maar Nederland zal zijn geheele Europeesche grondgebied eenmaal met Gods hulp herwinnen. Herinnert U rampen uit vroegere eeuwen, waaruit Nederland is herrezen. Zoo zal het ook ditmaal gaan. Dispereert niet. Doet allen wat U moge lijk is in 's lands welbegrepen belang. Wij doen het Onze. Leve het Vaderland. (w.g.) WILHELMINA. EEN VERKLARING VAN MINISTER SPAAK. Zaterdagavond om half negen heeft de Bel gische minister van buitenlandsche zaken, Spaak, een verklaring afgelegd, waarvan de voornaamste passages het volgende inhou den: De koning en de regeering van België hebben alles gedaan om het land voor den oorlog te behoeden. Voor de tweede maal echter in 25 jaar is België het slachtoffer van een misdadigen aanval. Die van 1940 is nog afschuwelijker dan die van 1914. Zonder een schaduw van rechtvaardiging, zonder een ultimatum, is ons land aange vallen. De beproeving is hard voor België. Sedert drie dagen ondergaat ons dappere leger den aanval der Duitsche troepen. De dood heeft reeds verscheidene honderden slachtoffers gemaakt ondeï- de burgers. België zet zich schrap. Het zal niet bukken. Het herinnert zich de jaren van 1914 tot 1918. Diep vredelievend is het vandaag evenals gisteren bereid te strijden voor zijn onaf hankelij kheid. De geheele Vlaamsche en Waalsche be volking schaart zich eensgezind rondom haar koning. Er zijn geen partijen meer, er is slechts een eensgezind volk. België heeft zijn plaats tusschen de geallieerden weder ingenomen. Reeds zijn de Fransche en En- gelsche legers in contact met den vijand en strijden broederlijk aan de zijde der Belgi sche troepen. De geschiedenis begint op nieuw en de ontknooping zal dezelfde zijn: de overwinning van het recht. België heeft vertrouwen in de ideeën waarvoor het strijdt. Het heeft vertrouwen in de geal lieerden. Zonder zwakheid zal het zijn plicht doen; HET VERTREK VAN DEN DUITSCHEN AMBASSADEUR UIT BELGIE. Het vertrek van den Duitschen ambassa deur von Bulow Schwante uit Brussel was vastgesteld op vandaag. De ambassadeur en zijn staf moesten naar Parijs en van daar naar de Zwitsersehe grens gaan, doch aan de grens zal het gezelschap worden vastgehouden tot Duitschland den Belgischen ambassadeur te Berlijn, graaf d'Avignon, toestemming zal hebben gegeven Duitsch land te verlaten. BRITSCHE AMBASSADEUR IN DEN BELGISCHEN SENAAT GEHULDIGD. In den Belgischen senaat is den Britschen ambassadeur te Brussel, sir Lancelot Oli- phant, buide gebracht voor de snelle en doeltreffende hulp, welke de geallieerden aan Nederland en België hebben gebracht. Zoodra men vernam, dat onmiddellijk geant woord was op het verzoek om hulp, verhief de vergadering zich van haar zetels en juichte luide den ambassadeur toe, als ook den Franschen afgevaardigde, In tegenstel ling met de gewoonte van het Huis moest de ambassadeur opstaan, eer de orde werd hersteld. 's-G ravenhage, 14 Mei. De loop van de krijgsverrichtingen hier te lande heeft Hare Majesteit de koningin en haar ministers doen besluiten den zetel der regeering naar elders te verplaatsen. Dit besluit is genomen na rijpe overweging en op goede gronden. Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat immers niet alleen uit het gebied in Europa, van even veel beteekenis zijn de gebiedsdeelen overzee, waaraan ons kleine land sinds eeuwen zijn belangrijke positie te midden der volkeren voor een zeer groot deel heeft te danken. De regeering heeft den duren plicht, het bestuur over alle gebiedsdeelen van het koninkrijk te verzekeren. Zij mag niet het gevaar loopen door een plaatselijk doordringen van den vijand te worden afgesneden. Zij kan de belangen van het Moederland ook behartigen, wanneer zij elders In nauw overleg met onze bondgenooten kan handelen en besluiten. Nederland blijft derhalve onder het bestuur van zijn wettige regeering. Als haar hoogste vertegenwoordiger hier te lande treed ik op. Alle departementen van algemeen bestuur, besturen van provinciën en gemeenten blijven in hun bevoegdheden en verzekeren de voorziening in de noodzakelijke be hoeften der bevolking. Alle berichten vanwege den vijand, als zou het Nederlandsche volk van zjjsi lei ding zijn verlaten, zijn derhalve beslist onwaar. De burgerij moet haar eersten plicht blijven vervullen, met rust en vastberaden heid de beproevingen doorstaan, waaraan wij buiten onze schuld zijn onderworpen, zooals de weermacht onder zeer moeilijke omstandigheden met voorbeeldigen moed haar eersten plicht, de verdediging des Vaderlands, nakomt. De militaire toestand kan thans als volgt worden geschetst: In de noordelijke provinciën heeft de vijand zich vastgezet. Een poging om den Afsluitdijk te forceeren is tot nu toe verijdeld. Het noordelijk gedeelte van Rotterdam is vast in onze handen. Het veldleger is hedennacht teruggenomen op onze bekende nieuwe Hol- landsche waterlinie. De stelling van Den Helder is volkomen in tact. In Brabant is de toestand onzeker. Zeeland is vast in onze handen. Onze luchtverdediging blijft niettegenstaande de geleden verliezen paraat. De strijd is zwaar. Hij is echter waard gestreden te worden, omdat het gaat om ons zelfstandig volksbestaan, dat wij eeuwen geleden onder leiding van Oranje hebben veroverd. Leve H. M. de Koningin. Leve het Vaderland. Legerbericht van Maandag 13 Mei, no. 1. 's-G r a v e n ha g e, '13 Mei. De Duitsche troepen, die den IJsel hebben overschreden, zijn op enkele punten in aanraking gekomen met onze, door inun- datiën beveiligde stellingen in het westelijk deel vkn Gelderland. In de noordelijke provinciën hebben de Duitsche troepen plaat selijk de kust van het IJselmeer en van de Waddenzee bereikt. Onze grenstroepen in dit deel des lands zijn met geringe verliezen verder teruggetrokken en binnen onze stellingen aangekomen. De Duitschers hebben met pantsertroepen de Langstraat bereikt. In het zuidelijke deel van Rot terdam bevinden zich nog zwakke, zwaar bewapende afdeelingen, doch zonder artillerie. Ondanks de groote Duitsche overmacht in de lucht hebben onze luchtstrijdkrachten met zeldzame heldhaftigheid, voor (len vijand belangrijke objecten gebombardeerd. Legerbericht van Dinsdag 14 Mei, no. 1. In den ochtend van gisteren, 13 Mei, hebben Duitsche vlieg tuigen een aanval op schepen van de Koninklijke Marine in de Nederlandsche Wateren om Noord-Holland gedaan. Deze aan val had geen succes. Van de vier boven Den Helder verschenen vliegtuigen zijn er drie neergeschoten. Later in den ochtend werden nog twee vijan delijke vliegtuigen neergescho ten. In den avond van den dertien den hebben de Duitschers, na een inleidende artilleriebeschieting gedurende een uur, een aanval gedaan op den Afsluitdijk. De aanval is afgeslagen. 's Gravenhage, 13 Mei. In een kleine sector van de Grebbelinie heeft de vijand terrein gewonnen, dat door ons gedeeltelijk werd heroverd, doch na hernieuwde Duitsche aanvallen niet behouden is. In de noordelijke provinciën heeft de vijand zich vastgezet. In het zuidelijk deel van Rotterdam bieden de aldaar aanwezige Duitsche afdeelingen hardnekkigen weerstand. De in de Langstraat gemelde Duitsche troepen hebben de Moerdijkbrug weten te bereiken en hebben deze brug overschreden. De Fransche troepen in Brabant nemen in sterkte toe. Verschillende eenheden van het leger en van de koninklijke marine hebben door hun heldhaftig gedrag de beste tradities van ons volk, die zich mede weerspiegelen in de vastberaden houding van de burgerij, bevestigd. Volgens de verklaringen van een gevangen genomen Duitschen vlieger officier hebben de Duitsche luchtstrijdkrachten in Nederland groote ver liezen geleden tengevolge van het uitstekende schieten van onze lucht doelartillerie. PROCLAMATIE VAN DEN OPPER BEVELHEBBER. Aan alle Nederlanders. De regeering heeft zich naar elders begeven om zich onder de tegenwoordige omstandigheden volle vrijheid van handelen te verzeke ren. Ik doe in dezen moeilijken tijd een beroep op U allen- om de eens gezindheid te bewaren, noodig voor het bevorderen van orde en rust achter het front en van discipline en vastberadenheid in het front. De generaal, opperbevelhebber van land- en zeemacht, belast met het militair gezag in het in staat van beleg verklaard gebied, H. O. WINKELMAN. De bevolking van België ontvangt de Britsche soldaten even enthousiast als in 1918 na een bezetting van vier jaar door de Duitschers. DE KONINGIN TE LONDEN AANGEKOMEN. Door koning George en prinselijk paar ontvangen. Een Britsch hofbericht meldt, dat koning George zich Maandag avond naar Liverpool Street Station heeft begeven om daar H. M. koningin Wilhelmina der Nederlanden te begroeten, die gisteravond te Londen is aange komen. Ook prinses Juliana en prins Bernhard waren op het sta-, tion aanwezig toen de koningin uit den trein stapte. Na de be groeting onderhield de koningin zich even met het prinselijk paar, waarna zij zich tot den koning wendde en in het Fransch een langdurig gesprek met hem voer de. H. M. de koningin arriveerde te Londen met een extra-trein.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1