DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Bewegingsvrijheid
Geen voorcensuur voor de
N ederlandsche
dagbladen.
Onzekerheid over de
geïnterneerden.
Mededeeling O. L. Z.
Kookt alle ongepasteuri-
seerde melk
Inlichtingen over soldaten.
Bekendmakingen van den
opperbevelhebber van
land- en zeemacht.
Waarom Rotterdam gebom
bardeerd werd.
weer normaal.
Gebruik van motorbrandstoffen tot het
uiterste beperkt.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
No. 11S
Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 17 Mei 1940
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HLRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Der deutsche Militair befehlshaber
gibt bekannt:
„Die Presse in den Niederlanden
erscheint wahrend der Dauer der Be-
setzung der Niederlanden durch die
Deutsche Militarbehörde ohne eine
Vorzensur. Dieses Entgegenkommen
setzt eine absolut loyale Haltung der
verantwortlichen Verleger und Redak-
teure voraus".
De vertaling van deze mededeeling luidt als
volgt:
De Duitsche militaire bevelhebber
maakt bekend:
„De dagbladen in Nederland verschij
nen gedurende de bezetting van Neder
land door de Duitsche militaire autori
teiten zonder een voorcensuur. Deze
tegemoetkoming veronderstelt een
absoluut loyale houding van de ver-
antwoordelijke uitgevers en redacteu-
De Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht deelt mede, dat omtrent de
verblijfplaats van de Nederlanders, die
door het militair gezag op Ooltgensplaat
geïnterneerd zijn geweest, algeheele on
zekerheid bestaat. Tot dezen behoort on
der meer mr. Rost van Tonningen. De
mogelijkheid wordt door sommigen on
dersteld, dat zij naar Zeeland zijn gevoerd
en wellicht België zullen bereiken. Alles
moet in het werk worden gesteld om hun
persoonlijke veiligheid te waarborgen.
Op bevel van den Duitschen Mili
tairen Bevelhebber in Nederland
maakt het Rijksbureau voor Voedsel
voorziening in oorlogstijd bekend, dat
in verband met het feit, dat door den
loop van omstandigheden verschil
lende melkinrichtingsbedrijven, die
gewoon waren gepasteuriseerde melk
af te leveren, hiertoe thans ten deele
of geheel niet meer in staat zijn, ter
wijl ook winning en vervoer van de
melk uiteraard met grootere dan
normale bezwaren gepaard gaan, d e
bevolking ernstig wordt
aangeraden, alle melk, met
uitzondering van de gepasteuriseerde
melk, verpakt in flesschen, te ko
ken en na het koken terstond af te
koelen.
Ten einde zekerheid te hebben, dat
de melk inderdaad goed gekookt is,
verdient het aanbeveling deze twee-
of driemaal zoogenaamd te laten op
komen.
Indien zulks zou worden nagelaten,
is het gevaar voor het optreden van
typhusepidemieën in ernstige -mate
aanwezig.
Een ieder, wien zulks aangaat,
wordt opgedragen hieraan ten streng
ste de hand te houden.
Alleen uit de vesting
Holland.
De persdienst van het Ned. Roode-
Kruis deelt mede, dat bij het informatie
bureau van het Ned. Roode-Kruis, Zwar-
teweg 75, Den Haag, nog géén inlichtingen
zijn ingekomen omtrent deelen van het
veldleger, welke geopereerd hebben in
Brabant, Drente, Friesland, Gelderland,
Groningen, Limburg, Overijsel, Utrecht,
Zeeland en de stelling Den Helder.
De berichten zijn beperkt tot de vesting
Holland.
Ieder wordt dus dringend aangeraden,
geen pogingen aan te wenden om persoon
lijk nadere inlichtingen in te winnen.
Verder wordt het p bliek er op attent
gemaakt, dat inzamelingen van geld en
goederen voor het Ned. Roode-Kruis, zon
der vertoon van een schriftelijke lastge
ving van het hoofdbestuur, moeten wor
den gewantrouwd.
TERUGKEER NAAR BUNSCHOTEN EN
SPAKENBURG GEVAARLIJK.
De burgemeester van Bunschoten ver
zoekt dringend bekend te maken, dat de
terugtocht van geëvacueerden uit Spaken
burg en Bunschoten levensgevaarlijk is,
wegens het aanwezig zijn van landmijnen
en handgranaten.
Nog niet ontplofbare
bommen.
vliegtuig-
De opperbevelhebber van land- en zee
macht maakt, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Neder
land, bekend, dat, indien niet-ontplofte
vliegerbommen worden gevonden, men deze
moet laten liggen. Men melde dit aan de
dichtstbij zijnde burget- of militaire autori
teit, die een roode vlag daarbij doet plaat
sen en er voor zorg draagt, dat niemand in
de nabijheid komt.
Het opruimingswerk zal worden verricht
door de Duitsche troepen. Daarom moet de
dichtstbij zijnde Duitsche commandant on
middellijk worden gewaarschuwd.
Terugkeer gemeentelijke politie.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht beveelt in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Neder
land, dat de gemeentelijke politie van de
geëvacueerde gemeenten onverwijld naar
haar standplaatsen moet terugk'eeren ten
einde aldaar in de handhaving van orde en
rust te voorzien en de bewaking van de ont
ruimde woningen op zich te nemen.
Bewapening van officieren.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht, maakt, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber ip Neder
land, mede langs dezen weg bekend, dat de
officieren bewapend mogen zijn met dolk of
wandelsabel. Zij dragen derhalve geen
jpistool. De paarden, die het eigendom zijn
van de officieren, blijven in hun bezit, even
als de wapens, die hun persoonlijk eigen
dom zijn. Deze laatste kunnen thuis worden
bewaard.
Helmen en gasmaskers.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht maakt mede langs dezen weg be
kend, dat alle Nederlandsche militairen na
het inleveren der wapens in het bezit moeten
blijven van de metalen helmen en de gas
maskers, zulks ingevolge art. 6 van het ver
drag van Genève van 27 Juli 1929.
Bewaking voorraden.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht maakt, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Neder
land, mede langs dezen weg bekend aan alle
ondercommandanten, dat onverwijld alle
bijzonder groote voorraden levensmiddelen
en benzine ook die, bestemd voor gebruik
buiten het leger gelegen in hun legerings-
gebied, moeten worden bewaakt.
Daarvoor kan beschikt worden over de
strikt noodige wapens en munitie.
Radio-zendinstallaties op schepen.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht maakt bekend, dat het voor neutrale
schepen uitdrukkelijk verboden is om van
hun radio-zendinstallatie gebruik te maken
binnen de Nederlandsche territoriale wate
ren. Overtreding van dit verbod zal zeer
streng gestraft worden.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht draagt aan de autoriteiten, die vóór
het begin van den oorlog belast waren met
het verzegelen van radio-installaties op
schepen van belligerente mogendheden, op,
zich eveneens te belasten met het verzege
len van de radio-installaties van neutrale
schepen, totdat de Duitsche autoriteiten
dezen maatregel van hen hebben overge
nomen.
Opruimen versperringen.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht draagt mede langs dezen weg
aan alle troepencommandanten op alle in
hun gebied van Nederlandsche zijde ge
maakte versperringen te doen opruimen en
de vernielingen van de kleinere objecten zoo
goed mogelijk te herstellen.
Vorderingen voor de Nederlandsche
weermacht.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht maakt bekend:
Zooals reeds is medegedeeld, blijven de
onderdeelen van de Nederlandsche weer
macht ter plaatse, waar zij zich bevonden,
toen de wapenen werden neergelegd.
In de behoeften van de Nederlandsche
militairen wordt door de betrokken com
mandanten op de gebruikelijke wijze voor
zien. Deze kunnen daartoe, op grond van de
nog steeds van kracht zijnde wettelijke be
palingen, ten behoeve van hun onderdeelen
vorderingen verrichten. De bevolking is ver
plicht aan deze vorderingen te voldoen tegen
overgifte van de gebruikelijke vorderings
bonnen, geteekend door of vanwege de com
mandanten.
In dit verband deelt ik mede, dat niet de
minste aanleiding tot ongerustheid bestaat,
dat de voor deze vorderingen verschuldigde
betalingen niet zouden geschieden. De af
wikkeling van deze vorderingen geschiedt op
de gebruikelijke wijze.
Militair verkeer heeft voorrang.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht brengt uitdrukkelijk onder de aan
dacht van de bevolking, dat onder alle onx-
Rotterdam, zoo heeft de Duitsche mili
taire bevelhebber in Nederland verklaard
was doordat het door de Holiandsche weer
macht tegen de gelande Duitsche troepen
verdedigd werd, sinds 10 Mei tot slagveld
geworden. Het front liep midden door de
stad. De Holiandsche weermacht poogde
voortdurend van den Noordelijken oever
van de Maas uit de door de Duitsche troepen
in bezit genomen .brug te heroveren.
Op den avond van den 13den Mei ging
met toestemming van den Duitschen troepen
commandant een Holiandsche priester als
parlementair over de brug naar de Holiand
sche troepen om hen aan te manen den nut-
teioozen tegenstand op te geven en den Noor
delijken oever te ontruimen. Hierbij werden
den Nederlandschen troepen de gevolgen
onder het oog gebracht, welke het niet op
volgen van deze aanmaning zou teweegbren
gen. De Nederlandsche commandant gaf
nochtans geen gehoor aan deze aanmaning.
In den ochtend van den 14den Mei werd
een Duitsche parlementair in opdracht van
den Duitschen generaal over de brug gezon
den, met de opdracht den Nederlandschen
troepen een termijn te stellen van drie uren
voor. overgave, eventueel ontruiming van
Rotterdam.
De Nederlandsche .commandant opende
onderhandelingen, stelde deze dan plotseling
weer uit om ze daarna opnieuw op te nemen
Intusschen was de termijn van drie uur ver
streken. Daarmede traden de maatregelen
in werking, die voorzien waren voor het
geval*, dat de Duitsche eisch werd afge
wezen. Toen de Holiandsche commandant
zich nu te laat tot overgave bereid vei-
klaarde, konden de aanvalsmaatregelen te
land nog bijtijds worden tegengehouden, die
in de lucht echter slechts gedeeltelijk, daar
de eerste escadrilles van de Duitsche ge
vechtsvliegtuigen reeds gestart waren.
De Holiandsche commandant heeft dus
den hem gestelden termijn laten verstrij
ken zonder duidelijk te zeggen, of hij de
stelling, d.w.z. Rotterdam, wilde ontruimen
of niet. Door de hardnekkige verdediging
van Rotterdam had de stad, die daarmede
tot gewoon gevechtsgebied geworden was,
haar rechten als „open stad" opgegeven.
INLICHTINGEN OMTRENT BEWONERS
VAN ROTTERDAM.
De burgemeester van Rotterdam verzoekt
ieder, die niet dringend te Rotterdam moet
zijn, voorloopig niet naar Rotterdam te ko
men, daar dit zeer grooten overlast veroor
zaakt. Bij de toegangswegen zal de politie
controle houden en ieder, die niet kan aan-
toonen, dat hij een dringend motief heeft,
zal beslist worden geweigerd.
De burgemeester deelt voorts mede, dat
ieder, die inlichtingen omtrent familieleden
verlangt, zich moet wenden tot de afdeeling
Kinderpolitie, gevestigd in het politiebureau
Oostervanstraat, telefoon 35888 in Rotter
dam, waar zooveel mogelijk getracht zal
worden aan alle verzoeken te voldoen.
HAAGSCHE SCHOLEN GAAN WEER
OPEN.
De burgemeester van 's-Gravenhage maakt
bekend, dat het onderwijs aan alle inrich
tingen van onderwijs aldaar a.s. Maandag
kan worden hervat, voor zoover de school
gebouwen vrij zijn van militaire of andere
bezetting.
Het onderwijs wordt zooveel mogelijk ge
geven op dezelfde uren als vóór de onder
breking.
standigheden voorrang moet worden ver
leend aan het Duitsche en eventueel het Ne
derlandsche militaire verkeer.
Inundaties.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht bepaalt, dat, voor zoover de daartoe
strekkende bevelen de verschillende com
mandanten en overige organen nog niet heü-
ben bereikt, onverwijld alle maatregelen
moeten worden getroffen voor herstel van
den normalen waterstaatkundigen toestand
in de inundatiegebieden.
Hiervoor wordt de medewerking van al
het waterstaatspersoneel mede ingeroepen.
Maatregelen afgekondigd voor de
scheepvaart.
De inspecteur-generaal voor de Scheep
vaart maakt bekend, dat het volgende is be
volen: 1. Maatregelen nemen, dat tot nader
order alle lichten in de binnenvaart, voor
zcover zij te bereiken zijn, gedoofd blijven;
2. Orders geven aan havenmeesters over
heel Nederland, dat zij aansprakelijk zijn
voor het nemen van maatregelen tegen
sabotage, tegen het tot zinken brengen van
schepen en tegen het uitloopen van welk
schip ook, waaronder begrepen neutrale
schepen. 3. De verschillende havenmeesters
en de politie zijn verantwoordelijk, dat geen
sabotage aan havenwerken, opslagplaatsen,
kranen, werkplaatsen en sluizen wordt aan
gericht. 4. Waar vernieling is aangericht,
moet begonnen worden met herstelling. 5.
Alle scheepvaart is vayi zonsondergang tot
zonsopkomst verboden.
WAARSCHUWING AAN DE
BEVOLKING.
Officieel wordt gemeld:
Daar kan worden aangenomen, dat zich
op vele plaatsen van het land nog ge
wonde of gedoode Duitsche soldaten be
vinden, van wie de aanwezigheid tot nog
toe niet door de Duitsche militaire autori
teiten kon worden vastgesteld, wordt aan
alle Nederlandsche autoriteiten, alsook
aan de bevolking, aangezegd, dat men
daaromtrent per omgaande mededeeling
dient te doen aan de naastbij zijnde plaat
selijke Duitsche militaire autoriteit of aan
het Duitsche gezantschap in Den Haag,
resp. aan de Duitsche consulaten in het
land.
Dit geldt ook voor de aanwezigheid van
versleepte of gevangen genomen Rijks-
Duitsche mannen, vrouwen en kinderen.
De Duitsche militaire bevelhebber
in Holland.
INLICHTINGEN OVER BERIJDBARE
WEGEN.
Aan de hand van ontvangen inlichtin
gen kan de A. N. W. B. het volgende over
zicht geven van den toestand der ver
keerswegen. Onderstaande wegen zijn
voor auto's berijdbaar:
Den HaagAmsterdam; Den Haag
Haarlem; Den HaagRotterdamDord
rechtBreda; Den HaagUtrecht;
UtrechtArnhem via Rhenen; Uti*echt
AmersfoortAmsterdamAmersfoort
HelmondDen BoschTilburg; Zwolle
Groningen; NijmegenDen Bosch (via
Gennep; AmersfoortZwolle (via Kam
pen); in Arnhem, Nijmegen en Kampen
liggen pantonbruggen.
Met het oog op het belang, dat het ver
keer in het algemeen heeft bij de juiste
inlichtingen over de berijdbaarheid dei-
wegen en de mogelijke verbindingen tus-
schen deze wegen heeft de K. N. A. C.
een inlichtingendienst ingesteld, die gege
vens verzamelt en verschaft aan al diege
nen, die van de wegen gebruik maken. De
K. N. A. C. verzoekt allen weggebruikers,
hetzij telefonisch dan wel per briefkaart
in dit laatste geval met vermelding van
datum haar zooveel mogelijk op de
hoogte te brengen van de gegevens, opdat
zij den velen aanvragers, die bij haar in
lichtingen inwinnen omtrent de wegen en
hun verbindingen, zoo volledig mogelijk
de juiste gegevens, kan verstrekken.
Bouwe Vlas commandant van het
Leger des Heils. - Opdat het Leger des
Heilsvzijn arbeid hier te lande zoo doel
treffend mogelijk zal kunnen blijven
voortzetten, heeft commandant Bouwe
Vlas zich bereid verklaard, het leider
schap, dat hij j.l. October meende te moe
ten neerlegen, opnieuw op zich te
nemen.
Restaurants weer tot het
gewone uur
geopend.
Verduistering blijft.
Den Haag (officieel).
De Duitsche militaire bevelhebber
in Holland maakt bekend:
Onder onmiddellijke opheffing van
alle andersluidende beslissingen,
tot nu toe genomen, wordt bepaald,
dat de burgerbevolking ook na in
treden van de duisternis haar volle
bewegingsvrijheid behoudt.
Voor restaurants, koffiehuizen en
café's gelden slechts nog dezelfde
beperkingen die reeds van kracht
waren vóór het tijdstip, waarop Hol
land in oorlog was.
Dit beteekent dus, dat restaurants
en dergelijke weer tot het gebruike
lijke sluitingsuur geopend mogen
zijn en dat ook het verkoopsverbod
voor alcoholische dranken weer
wordt opgeheven.
Slechts de uitvoering van ver
duisteringsmaatregelen, welke reeds
Woensdag waren aangekondigd,
blijven van kracht tot nadere in
trekking. Hierbij spreekt het van
zelf, dat van de burgerbevolking
wordt verwacht, dat zij. in het al
gemeen in haar optreden een bij
zondere reserve aan den dag legt,
welke geheel in overeenstemming
is met het vertrouwen, dat de
Duitsche militaire autoriteiten in
haar stellen en daarom alles ver
mijdt, hetgeen het thans bereikte
herstel van normale verhoudingen
nog achteraf min of meer twijfel
achtig zou maken.
Mr. J. Limburg overleden. - In den
ouderdom van 72 jaar is, te 's-Gravenhage
overleden mr. J. Limburg, lid van den Raad
van State. De heer Limburg, die van 1905
tot 1918 lid van de Tweede Kamer was, was
voorzitter van de Staatscommissie voor de
burgerlijke wetgeving, die partieele herzie
ningen in onze wetboeken heeft ontworpen.
Ook in andere functies heeft hij veel werk
verricht, vooral op het gebied der wet
geving.
Goederenbestellingen bij
particulieren verboden.
Het departement van Handel, Nijverheid
en Verkeer deelt op bevel van den comman
dant van het Duitsche bezettingsleger het
volgende mee:
1. Het is verboden motorbrandstof,
waaronder te verstaan benzine,
motorbenzol, alsmede gasolie voor
snelle dieselmotoren af te leveren
of te verbruiken.
2. Van het verbod, bedoeld onder 1 is uit
gezonderd het afleveren aan of het verbrui
ken door militairen, Duitsche militaire at-
taché's, leden van het Duitsche gezantschap
en van de Duitsche consulaten, artsen, vee
artsen, verloskundigen, verplegers, ver
pleegsters, destructorbedrijven, brandweer,
politie en post, zoomede het vervoer van
goederen, dat door de Duitsche bezettings
autoriteiten is gelast.
3. Van het verbod, bedoeld onder 1, is
eveneens uitgezonderd het afleveren aan of
het verbruiken door autoriteiten, welke door
den directeur-generaal van handel en nij
verheid of door den directeur van het rijks
bureau voor aardolieproducten met machti
ging van den directeur-generaal van handel
en nijverheid worden aangewezen.
4. Van het verbod, bedoeld onder 1, is
eveneens uitgezonderd het afleveren aan of
het verbruiken ten behoeve van ziekenver-
voer, lij ken vervoer en evacuatie.
5. Van het verbod, bedoeld onder 1, is
eveneens uitgezonderd het afleveren aan of
het verbruiken door hen, die voorzien zijn
van een schriftelijke vergunning van den
burgemeester.
De burgemeesters zullen zulk een ver
gunning slechts afgeven bij uiterste nood
zaak ten behoeve van het vervoer van
levensmiddelen, genees- en verbandmidde
len en eventueel andere goederen waarvan
het onmiddellijke vervoer geboden is, en ten
behoeve van begrafenissen, reparaties aan
gas-, waterleiding, electriciteit, telefoon en
telegraaf en ten behoeve van het afleveren
aan één bepaalden pomphouder in gemeen
ten in welke geen groote opslagplaats van
motorbrandstof is gevestigd.
Deze maatregelen hebben ten doel, dat de
motorbrandstof als vorenbedoeld slechts
worden verbruikt bij uiterste noodzaak, zoo
dat artsen, veeartsen, verloskundigen, ver
plegers en verpleegsters zooveel mogelijk
van andere vervoermiddelen gebruik dienen
te maken en oordeelkundige wijkindeeling
noodzakelijk is. Hetzelfde geldt voor het
goederenvervoer.
Het vervoer en de aflevering van
alle goederen aan particulieren per
motorrijtuig is dan ook ten eenen-
male verboden.
De voorraad motorbrandstof aanwezig in
de tanks van motorrijtuigen, waarvan de
houders niet onder de bovengenoemde uit
zondering worden vermeld, alsmede de zich
elders bevindende voorraad motorbrand
stof, voor zoover niet dienende tot aflevering
aan verbruikers, aan wie volgens boven
staande regeling mag worden afgeleverd,
zal ter beschikking moeten worden gehou
den.
Er zijn maatregelen in voorbereiding om
dezen voorraad te vorderen. Deze vordering
wordt per radio afgekondigd en treedt on
middellijk in werking.