DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Zeelands hoofdstad zwaar beschadigd.
DE TOESTAND AAN HET FRONT.
Abdijplein te Middelburg onherstelbaar
verwoest.
Geen overbelasting aan
de post!
Een verzoek aan het
publiek.
Een beschouwing over de
miLitaire situatie.
De wig wordt verder ingeslagen.
MEI 1940. ~-
oduct zijn nut-
sikt en niet
len weggewor-
ts kunnen toe-
de binnenlandsche
imkool, komkom-
tndere producten,
:an afleveren, doch
s voor den uitvoer
weer op gang ge-
vertoonen de
le tuinbouw-
vone, drukke
arshandel en
sen vrees te
■r van groente
he markt in
iet jaar gebruike-
voor het publiek
g van den uitvoer
p van zaken op de
rd worden afge-
nuttig er thans
st scheppen van
nogelijkheid van
'an allerlei groen-
'oorbarig is. Er is
ite, dat nu op een-
ouwproducten tot
i afzet verzekerd
van den toestand
;end gadegeslagen
:n aanzien van de
de maatregelen
g zijn. Men hoede
sn verwachtingen,
len geconstateerd,
;en na den strijd
tuinbouw weer op
n samenwerking
hopen, dat de ge
en fruit straks
1 kunnen plaats
van de daarbij
men de transport
als gevolg van
doen, zoo spoedig
n.
en hebben belang
)rmalen groente-
zijds aan dat her-
aale handelingen
deze en koope ge-
:n hebben wil en
;en van de wijs
ient zich niet aan
over te geven,
advies: „doe ge
ls gij dat vroeger
ïinbouw waarde.
NEDERLANDS
n handel, nijver-
een bespreking
recteuren van de
voor de nijver-
e Nederlandsche
n, welke voorloo-
k zijn, werden
en. Speciale aan-
d aan de grond-
ring, die binnen-
stond onder lei-
eraal, dr. Hirsch-
ïd hoofd van het
et presidium van
orgaan optreedt
het georgani-
'cn onder de hui-
1 een bespreking
IS VAN
EN.
van land- en
den Duitschen
id, maakt be
en onderdeelen,
niet-Nederland-
herinnering of
;enomen, onver-
geleverd bij de
:oover zulks niet
edenemen straf-
n.
OOR
DRUKWERK!
NT. TEL. 3320.
hij haalde den
e hij het geluid
looren, maar dat
arschijnlijk. De
den wagen voor
net twijfel. Dit
larop hij jacht
zijn satellieten
[end achterlicht
volgers den weg
n natuurlijk nog
a dit wel hun
beid, waarmede
iet de snelheid,
/as, er op te wij-
idee ervan had-
aanzat,
t de inspecteur,
blikken hebben
a hjj onderzoe
den wagen voor
oud die informa-
vlug in, dat hij
ren, want het
ind, was het op-
als hij toch zijn
hij even goed
vragen. Spijtig
I sprong de an-
iruit, er klonk 'n
/splinteren van
lestig geklingel
jn zijde, veroor-
kogel.
dt vervolgd).
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.S0.
Losse nummers S cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENT IEN
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HLRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 121 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. K.
Vrijdag 24 Mei 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
De strijd in Zeeland.
Stadhuis en abdijtoren
grootendeels
vernield.
Zeelands hoofdstad, een van de gaafste
oude steden van ons land, heeft op ontstel
lende wijze tol aan den oorlog betaald, met
tot resultaat, dat de stad, die vermaard
was door haar rijkdom aan geschiedkun
dige, waardevolle gebouwen, met het
verre verleden heeft afgedaan, aldus het
Hbld.
De bekende markt, waar het
laat-Gothische stadhuis domi
neerde, biedt een troosteloozen
aanblik. Alle panden, die het
ruime plein insloten, zijn ,op twee
of drie na, met den grond gelijk
gemaakt. Van het stadhuis staan
een stuk van den voorgevel, een
gedeelte van den toren, en een
paar brokken van de zijmuren nog
overeind.
De Lange Jan, Middelburgs
roemruchte Abdijtoren, die het
gansche eiland beheerschte, is
niet meer. Hij is onthoofd. Een
zielige klomp steen steekt thans
boven de puinhoopen uit van het
gebouw, dat eens de Koorkerk
was.
Het aloude Abdijplein is even
eens onherstelbaar verwoest.
Slechts aan de resten van enkele gevels
kan degene, die het plein eertijds goed
heeft gekend, nog eenigszins zien hoe het
vroeger geweest is. Het zijn echter niet
slechts de panden van geschiedkundige
waarde, die ten offer zijn gevallen. Twee
der voornaamste Middelburgsche winkel
straten, die op de Markt uitkomen, de
Lange Delft, en de Korte Burgh, hebben
hetzelfde lot gedeeld.
In beide straten zijn vele tien
tallen winkels, hetzij gedurende
het luchtbombardement, hetzij
door den brand, die daarop volg
de, volkome: vernietigd. Middel
burg heeft bijna geen winkels
meer.
In de Lange Delft gingen Grand Hotel
Verseput, het bekende restaurant De
Gouden Zon, en de prachtige provinciale
bibliotheek mede verloren. Als men op de
markt staande de Lange Delft in kijkt, ziet
men. ruïnes links en rechts, zoover het
oog reikt.
Puinhoopen
Andere deelen van de stad, die
hevig geschonden werden, zijn de
St. Pieterstraat, de Dam, de Rou-
aansche kaai, de Rotterdamsche
kaai, de Lange Noordstraat, de
Nieuwstraat, de Segeerstraat. Al
deze straten, kaden en pleinen
liggen vol puinhoopen. In vrijwel
alle wijken ontbreken huizen en
winkels. En dan spreken we nog
niet eens van die wijken, waar de
panden slechts glasschade hebben
gekregen.
Dat het hevige bombardement
en de brand, welke laatste nog niet
gebluscht is, ook menschenlevens
hebben gekost, staat vast. Alleen
men, weet nog niet hoeveel, want
aan het opruimen der puinhoopen,
die de slachtoffers verbergen, is
men nog niet toe.
Het overgroote meerendeel dei-
bewoners van Middelbul g was
overigens gelukkig op een veiligen
afstand. Woensdag en Donderdag
hadden n.l. reeds duizenden, op
aanraden van het gemeentebe
stuur, dé stad verlaten. Met het
weinige, dat zij konden meene
men, hadden, zij onderdak gezocht
«n gevonden in de dorpen en op
de boerderijen op het eiland. Vrij
dag namen nogmaals vele duizen
den de wijk.
Alle plattelandsgemeenten op Walche
ren waren overbevolkt, want behalve uit
Middelburg, hadden tallooze inwoners
van Vlissingen en van Souburg hun haard
steden verlaten. Het is bewonderenswaar
dig hoe liefderijk de vluchtelingen overal
op het platteland ontvangen en verzorgd
zijn. Iedereen sloofde zich uit om hen,
die have en goed in den steek hadden
moeten laten, van het noodige te voorzien.
Op sommige boerderijen waren 60 en meer
families ondergebracht.
Elders in Zeeland.
In Vlissingen, dat reeds eenige dagen
voor Middelburg regelmatig uit de lucht
werd bestookt, is aanzienlijk minder
schade aangericht dan in de Zeeuwsche
hoofdstad. Er zijn huizen en gebouwen ge
troffen, er zijn menschenlevens te betreu
ren ,maar de oorlog heeft daar lang niet
in die mate gewoed als in Middelburg.
In Goes is nog veel minder schade aan
gericht.
Toen Zaterdag in Middelburg de ge
vluchte bevolking terugkeerde, ontdekten
velen, dat zij al hun bezittingen hadden
verloren. In het hart van een van de
schoonste steden van ons land ontwaart
men een vreeselijke wonde.
Mr. P. Dieleman, oudste lid van Ged.
Staten van Zeeland, is aangewezen als be
windvoerder der provincie.
De opperbevelhebber van land
en zeemacht, in overleg met den
Duitschen bevelhebber in Neder
land, deelt mede, dat, hoewel het
postverkeer in alle onderdeelen
in geheel Nederland, met uitzon
dering van Zeeland, weder is
hersteld, het verkeer niettemin
nog groote moeilijkheden onder
vindt, omdat het met veelal ge
brekkige middelen en langs al
lerlei omwegen moet werken.
Het publiek wordt daarom ver-
zocht de post niet over te belas
ten en vooral veel ruimte inne
mende zendingen zooals post-
paketten voorloopig tot het aller
noodzakelijkste te beperken.
SIR OSWALD MOSLEY
GEARRESTEERD.
Sir Oswald Mosley, de leider der fascis
tische partij in Groot-Britannië is gear
resteerd en naar het hoofdbureau van
politie overgebracht. Onder de leiders
der fascisten zijn nog zeven verdere
arrestaties verricht, o. m. werd een vrouw
in arrest gesteld.
Een speciale correspondent van het
agentschap Stefani te Rome geeft' een
aanschouwelijke voorstelling over den
huidigen militairen toestand. Daarin wordt
de opvatting weergegeven, dat de pogin
gen van generaal Weygand eenerzijds er
op gericht zijn de Fransche strijdkrachten
te concentreeren op een nieuwe weer
standslinie, welke samenvalt met den loop
der drie rivieren, Somme, Aisne en Maas,
anderzijds het grootst mogelijk aantal
Belgisch-Franseh-Engelsche divisies uit
de Duitsche omsingeling in Vlaanderen en
in de zóne van Calais los te maken. Daar
toe heeft hij in de zóne van Peronne een
reeks heftige aanvallen en tegenaanvallen
ondernomen in noordelijke richting, welke
samenvielen met aanvallen in zuidelijke
richting door deelen van het omsingelde
leger.
Al deze aanvallen van de Franschen en
Engelschen zijn echter op het verzet van
de Duitsche troepen mislukt o. op het
voortdurende ingrijpen van de Duitsche
luchtmacht, welke zonder onderbreking
aanvallen ondernam op de troepen en
achlerwaartsche stellingen. In sommige
zónes zijn Duitsche colonnes, gesteund
door zware tanks, pantserwagens en bom
menwerpers, midden in de groote Bel-
gisch-Fransche eenheden gedrongen, en
hebben hen op marseh of in de kwartieren
verrast.
In verschillende plaatsen zijn tijdens den
nacht valschermtroepen neergelaten, die
de verbindingswegen vernielden, zoodat
de geallieerde troepen den volgenden
morgen plotseling voor vernielde straten
stonden en tevens waren blootgesteld aan
hernieuwde aanvallen van het luchtwapen.
Een Engelsche pantserdivisie heeft Dins
dag in de buurt van Atrecht een dramati
sche poging onderppmen. Na een zeer
hardnekkig gevecht was ongeveer de
helft van de Britsche divisie vernietigd.
De Fransche en Belgische verliezen zijn
algemeen zwaar.
Generaal Weygand, zoo vervolgt het
bericht, onderneemt aan het geheele front
een reeks pogingen, in de hoop een zwak
punt te vinden en daarin een wig te drij
ven, teneinde daarna alle reserves te laten
doordringen, doch tot dusver heeft het
Duitsche leger tegenover al deze Fransche
pogingen krachtig stand gehouden en met
bliksemsnelle tegenaanvallen geantwoord.
In bepaalde Fransche eenheden bespeurt
men zorgwekkende verschijnselen van on
tevredenheid der soldaten over de techni
sche onvolmaakte voorbereiding van het
leger, hetgeen de troepen tot zware bloed
offers noopt. De Britsche troepen hebben
slechts weinig steun gegeven. Practisch
heeft de Engelsche hulp zich beperkt tot
het luchtwapen en tot eenige gespeciali
seerde eenheden.
Engeland probeert, zoo sluit het bericht,
zijn marine-steunpunten en zijn industrie
centra te beschermen. De aanwezigheid
van de Duitschers aan de Fransche, Bel
gische, Nederlandsche én Noorsche kust
vormt voor hen een rechtstreeksch gevaar
In het bijzonder is Engeland bevreesd
voor de Duitsche parachute-troepen, die
door het verplaatsen van den strijd op
Engelsch gebied de militaire kwaliteiten
van Groot-Britannië waarover de En
gelschen zelf zich geen illusies maken
op een harde proef zouden stellen.
DE ENGELSCHE PERS HOOPT OP EEN
„WONDER AAN DE MARNE".
Het D. N. B. meldt uit Londen: De
Engelsche pers houdt zich bezig met de
verschillende beoordeelingen van den toe
stand. Vooral komt vocrr het eerst het
inzicht van den ernst der situatie aan het
front tot uiting. Tevens spreken de bladen
de hoop uit, dat met den persoon van ge
neraal Weygand een nieuw „wonder aan
de Marne" ten gunste van de geallieerden
zal geschieden. De Times noemt den toe
stand ernstiger dan ooit tijdens den we
reldoorlog. Er bestaat weinig hoop den
Duitschen opmarsch naar de kust tegen
te houden, en men heeft in het geheel geen
hoop de Duitschers weer van de kust te
verdrijven.
Het laat-Gothische stadhuis van Middel
burg, waarvan alleen nog een stuk van
den voorgevel en een deel van den toren
overeind staan.
LAGERHUISLID GEARRESTEERD.
Het Lagerhuislid Captain Ramsay is he
denmorgen gearresteerd en in de gevangenis
van Brixton ingesloten. Bij den aanvang van
de Lagerhuiszitting heeft de spreker mede
deeling gedaan van de arrestatie, die door
den minister van binnenlandsche zaken was
gelast.
Ramsay is lid van de conservatieve partij,
voor Peebles in Schotland zat hij in het La
gerhuis. Hij is op grond van de nieuwe wet
op de verdediging gearresteerd, welke, de
regeering de bevoegdheid geeft om zekere
personen, die in contact staan met bepaalde
organisaties, te arresteeren.
HET FRANSCH-DUITSCH OPERATIE-TERREIN.
Wij geven hierbij een kaartje dat het gedeelte van Noord-Frankrijk weergeeft,
waar de Duitsche operaties tegen de geallieerden nog in vollen gang zijn.
Van uit Parijs en Abbeville (deze laatste stad is in Duitsche handen) zijn af-
standstralen aangegeven, ter oriënteering hoever de legers van elkander liggen.
Uitvalspogingen werden
verhinderd.
Het frontbericht van het D. N. B. van
gister meldt:
De wig, die in westelijke richting eerst
langs de Somme en vervolgens noordelijk
tusschen de vijandelijke legers is gedre
ven, is verder ingeslagen. De Duitsche
troepen hebben zich in zekeren zin binnen
dezen wig omgedraaid en treden thans op
in noordelijke richting, dus naar Calais.
De westelijke rand van het groote inge
sloten gebied, waarin de Belgisch-Fransch-
Engelsche legers zijn opgesloten, wordt
daarmede systematisch gesloten. De ring
om den tegenstander wordt steeds nau
wer. Met het oog op het toenemende ge
vaar der definitieve vernietiging zijn ook
gisteren weer door sterke vijandelijke
strijdkrachten in Artois op een breed front
met het zwaartepunt bij Kamerijk en naar
het Oosten uitbraakpoogingen onderno
men, die leidden tot geringe plaatselijke
successen van den vijand, maar vervolgens
onder bloedige verliezen voor den tegen
stander werden afgeslagen. Deze vergeef-
sche aanvallen hadden als eindresultaat
den wil tot weerstand van den tegen
stander te verzwakken, aangezien na ze
kere aanvankelijke successen weer een
zware reactie intrad. Ook het verder op
rukken van de Duitsche troepen in de
richting van Calais heeft de hoop op een
doorbraak verder verminderd.
Bij den afweer van de doorbraakpogingen
van gisteren werd het leger nadrukkelijk
uit de lucht gesteund, voorts onderscheidde
zich het afweergeschut in de bestrijding
van pantserwagens. Het boschterrein ten
zuidoosten van Valenciennes is van vij
anden gezuiverd. Het luchtwapen heeft
ook de haveninstallaties van Dover aan
gevallen, terwijl de Engelschen een roep
om hulp wegens de bedreiging van Calais
hebben doen hooren.
Naar het schijnt wijst thans de stoot van
het Westelijke Duitsche leger in de rich
ting Calais-DoveiDaarmede komt de
eigenlijke strijd tegen Engeland naderbij.
Allereerst moet echter het omsloten gebied
in Noord-Frankrijk en België nog geheel
door Duitsche troepen worden bezet. Met
het oog op de sterke strijdkrachten, die
hier ingesloten zijn, zal dat niet zonder
zware gevechten geschieden. Vergelijkin
gen met ervaringen uit den Poolschen
veldtocht moeten aangepast worden aan
de hier aanwezige omstandigheden. De ring
is aardrijkskundig veel grooter, de vijand
militair sterker en belangrijk beter uitge
rust dan de Poolsche divisies bij Kutno.
Gesteund door den frisschen aanvalsgeest
der Duitsche troepen, zal de Duitsche lei
ding ook deze taak zoo snel mogelijk tot
oplossing brengen.
De gisteren gemelde aanval van snelle
Duitsche booten voor de vijandelijke
havens aan het Kanaal vormt, naar uit het
legerbericht van gister blijkt, geen op
zich zelf staande actie. De uitbreiding van
de Duitsche zeepositie om de Hollandsche
kuststrook naar het Westen wordt dus
reeds systematisch uitgebuit. Na het veel
belovende succes van den Oberleutnant ter
zee Opdenhoff, die bij den aanvang der
Nederlandsch-Belgische operatie in de
vrije Noordzeeruimte een Engelschen tor
pedojager tot zinken bracht, brengen de
eerste aanvallen uit de nieuwe, vooruitge
schoven stellingen op de Fransche havens
aan het Kanaal verdere successen en
daarmede nieuwe bewijzen voor den aan
valsgeest der snelle booten, die reeds voor
Noorwegen waardevolle diensten hebben
bewezen. Het tooneel der nieuwe successen
is hetzelfde als dat der eerste aanvallen
van de snelle boot in de geschiedenis van
haar ontwikkeling. De gebieden voor de
Vlaamsche kust en voor de Kanaalhavens
deden in den wereldoorlog door hun aard
rijkskundige toestanden en hun militair
belang de gedachte opkomen aan een ge
bruik van snelle booten, zoowel aan Duit
sche als aan Engelsche zijde. Verkenning
van nabij en bestrijding van duikbooten
werden toentertijd met succes door snelle
booten uitgevoerd. Grootere successen
tegen vijandelijke oorlogsschepen waren
den kleinen vaartuigen toen nog niet be
schoren. Het gelukte slechts een van verre
bestuurde snelle boot een Engelsch pant-
sersehip te beschadigen. Het succes van
Italiaansche snelle booten in de Adriati-
sche zee tegen een Oostenrijksch slagschip
was toentertijd vergemakkelijkt door de
bijzondere omstandigheden van weer en
zee in het gebied aldaar, zooals ze aan de
Vlaamsche kust nauwelijks te vinden
waren. De thans behaalde successen der
Duitsche snelle booten geven het recht vast
te stellen, dat het gebruik, dank zij het
hoogere prestatievermogen en vooral door
verder ontwikkelde aanvalstactiek, groote
uitbreidingen met zich zal brengen.
DE ENGELSCH-RUSSISCHE
HANDELSONDERHANDELINGEN.
Het Sovjet-Russische antwoord op de
Britsche nota betreffende de Engelsch-
Russische handelsverdragsonderhandelin
gen is Woensdagavond door den Sovjet-
Russischen ambassadeur Imaisky- aan het
Foreign Officie overhandigd. De Russische
antwoordnota is door de publicatie van
het Russische telegraafagentschap Tass
reeds bekend.
HET STANDPUNT DER JAPANSCHE
REGEERING T.A.V. NEDERLANDSCH-
INDIE.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn: De Japan-
sche minister van buitenlandsche zaken,
Arita, heeft voor eenigen tijd in de pers een
verklaring gepubliceerd, waarin het stand
punt van de Japansche regeering ten aan
zien van de kwestie van Nederlandsch-Indië
bekend gemaakt werd.
In het verloop van een vriendschappelijke
gedachtenwisseling, welke hierover tusschen
Berlijn en Tokio heeft plaats gehad, heeft
de rijksregeering aan de Japansche regee
ring laten mededeelen, dat zij bij dit vraag
stuk niet betrokken is.
DE GEVECHTEN AAN DE KUST.
In het Britsche Lagerhuis heeft Chur
chill de gevechten „aan de kust'' uiterst
ernstig genoemd. Hij bevestigde, dat Ab
beville in Duitsche handen is en verklaar
de, dat in en om Boulogne „zwaar gevoch
ten" werd.