DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Binnenkort verdere demobilisatie. Ook werklooze zeemiliciens moeten zich melden. Tabak- en tabaksproducten. De Brandstoffenvoorziening van ons land. De posterijen van 10 tot 15 Mei. De koffie- en theedistributie. Duitschers in Neder- landsch-lndië. Spaansche eischen ten op zichte van Gibraltar. Een toespraak van Paus Pius XII. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTEN1IEN Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HLRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 129 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 3 Juni 1940 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 142e Jaargang Alleen voor hen, die werk hebben. Bij de volgende etappe van demo- biliseeren mag een militair alleen dan met groot verlof worden ge zonden, indien hij aan den comman dant van het betrokken enkelvou dig oorlogsonderdeel een verkla ring van werkgevers, familie e.a. kan overleggen, waaruit blijkt, dat hfj door loongevenden arbeid dan wel andere wijze in eigen onder houd kan voorzien, althans niet ten laste van de gemeenschap zal ko men. Bedoelde verklaring moet zijn gelegaliseerd: a, door den betrokken burge meester, b. voor hen, die in overheids dienst zijn, door het betrokken diensthoofd ter plaatse. Aangezien een volgende etappe van demobiliseeren binnenkort is te verwachten, wordt aan alle mi litairen, die voor groot verlof in aanmerking wenschen te komen, in overweging gegeven voor de ver krijging van bovenbedoelde ver klaring reeds thans het noodige te verrichten. Den militairen wordt er boven dien met nadruk op gewezen, dat gedemobiliseerden geen aanspraak kunnen doen gelden op steunver- leening wegens werkloosheid. In aansluiting aan de publicatie namens den opperbevelhebber van land- en zeemacht, o.a. inhou dende, dat zij, die zijn gedemobili seerd of op eigen initiatief naar hunne haardsteden zijn terugge keerd en die geen loongevenden arbeid hebben, zoodat zij ge dwongen zijn zich om steun aan te melden en die niet aanneme lijk kunnen maken, dat zii vóór 8 Juni loonenden arbeid kunnen verkrijgen, door den burgemees ter in werkelijken dienst möeten worden geroepen en onverwijld moeten worden gedirigeerd op de depóts, wordt medegedeeld, dat deze regeling eveneens geldt voor de zeemiliciens. In verband hier mede wordt de staat, waarop de depóts zijn vermeld, met het vol gende aangevuld: Allen, behoorende tot de zee militie moeten zich melden bij: het marinedepót Rotterdam, Museumplein 1, voor zoover zij met groot verlof van dat depót of van het depót Oudenhoorn ver trokken; het marinedepót den Haag, Koningstraat 3, voor zoover zij met groot verlof vertrokken van dat depót; het marinedepót Amsterdam, marine-kazerne, voor zoover zij met groot verlof vertrokken van dat depót, vanuit IJmuiden, of vanuit Den Helder; Militairen der zeemacht voor zoover zij met groot verlof ver trokken van de depóts vaartui- gendienst Rotterdam of Amster dam keeren in het bovenbedoelde geval op die depóts terug. Het departement van handel, nijverheid en scheepvaart maakt bekend, dat verzoe ken om inschrijving bij het rijksbureau voor tabak en tabaksproducten uitsluitend dienen te geschieden op daartoe bestemde formulieren, welke van 5 Juni a.s. af bij de kamers van koophandel en fabrieken ver krijgbaar zijn. Eveneens zijn dan bij deze kamers ver krijgbaar de formulieren voor de verplichte voorraad-opgaven van onbewerkte tabak, benevens de wekelijks in te dienen afleve- ringsstaten voor tal aksproducten. De directies van de steen kolenmijnen in Limburg berich ten, dat zij hopen zeer spoedig in staat te zijn de levering van haar producten in het geheele land te hervatten, zij het voors hands op beperkte schaal. Alles hangt af van het herstel der transportwegen te water en te land, waaraan met inspanning van alle krachten gewerkt wordt. Dit werk heeft een gunstig ver loop, en vermoedelijk zal men daarmede eerder gereed zijn dan aanvankelijk werd aangenomen. De mijnen zelf zijn alle in tact en in bedrijf. De geproduceerde kolen worden op voorraad geno men en kunnen onmiddellijk ver zonden worden, zoodra transport mogelijk is. Ien moeilijke taak met toewijding volbracht. Een der directeuren van het postkantoor te Utrecht heeft interessante mededeelingen verstrekt over het gestagneerde postverkeer in de dagen van 10 tot 15 Mei en de wijze waarop het P.T.T.-personeel middelen ten uitvoer gebracht heeft om de vele tonnen post, welke vijf dagen lang in de Domstad bewaard is geworden, wederom in den lande gedistribueerd te krijgen. In Utrecht als centrumplaats voor vrijwel alle nachttreinen kwamen zooals gewoon lijk in den nacht van 9 op 10 Mei posttrei nen binnen uit negen richtingen. Toen de treinen na uitwisseling van post en pakket ten op het punt van vertrek stonden, werd de Duitsche opmarsch bekend en van verder vervoer was dus geen sprake meer. Utrecht moest nu angstvallig waken over de vele tonnen post, welke het noodgedwon gen onder zijn berusting had moeten nemen. Het overlaadstation was tot werkloosheid gedoemd cn als eerste reactie hierop zochten de postautoriteiten een uitweg door middel van autovervoer. Men stuitte evenwel op onoverkomelijke moeilijkheden en daardoor kon eerst met de geweldige distributie een aanvang gemaakt worden, nadat de capitu latie van ons leger een feit was geworden. Van treinenloop was in de eerste dagen na het staken van den strijd geen sprake. Er werden in de plaats daarvan, omdat de toetand van de wegen onzeker was, eerst leege kleine postauto's uitgestuurd, die over al in den lande verkenningstochten gingen maken. Langs smalle dijkjes en kronkelige weggetjes wisten deze handige wagentjes vaak tot dief In -het land door te-dringen. De P.T.T.-chauffeurs, die van hun speurtoch ten huiswaarts keerden, kwamen dikwijls met goede berichten terug. „Die en die plaats is weer bereikbaar en zoo en zoo kan dat en dat dorp weer ingeschakeld worden in het postverkeer", aldus de eerste mel dingen. In het geheele land waren de post- verloven ingetrokken, hulppersoneel werd gerequireerd en weldra werkte het reusach tige bedrijf op volle toeren, ja in vele ge vallen vaak meer dan de aanvankelijke capaciteit toeliet. Het personeel besefte den ernst van den toestand en wilde bijna niet van rusten weten. Een ieder begreep, hoe zeer zijn landgenooten om berichten zaten te springen en deswege werd alles in het werk gesteld om het contact per brief of kaart weer zoo goed mogelijk in orde te brengen. Zoodra uit de verkenningstochten bleek, dat men met den dag verder in het land kon dringen, werd de distributie daadwerkelijk ter Land genomen. Omdat er toen nog geen treinen liepen, werden eenvoudig groote trailers en zelfs verhuiswagens gehuurd. Groote verhuiswagens startten uit Utrecht naar Gorinehem en gaven in Breda de zoo zeer verbeide post over voor de provincie Zeeland. Uit Breda vertrokken dan de ge charterde postauto's naar Tilburg en Eind hoven en deponeerden aldaar de post voor de provincie Limburg. Over Den Bosch werd de terugtocht ondernomen en zoo kwam men in de Domstad terug met nog even volle wagens als waarmede men vertrokken was. Want overal, waar de auto's waren geweest, lag natuurlijk ook een vracht post te wachten voor verdere expeditie en zoo brachten de transportauto's vele stapels post mee, bestemd voor midden-Nederland, voor Amsterdam en geheel West-Nederland. Toen eenmaal de treinenloop normaal ging worden in die gedeelten van Neder land, welke niet geleden hadden door den oorlog, hernam het postverkeer zijn normale rechten. Thans stagneert het hier en daar nog wel eens, maar globaal genomen func- tionneert het apparaat behoorlijk en kan „Tante Pos" een beetje uitblazen. Het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie ning in oorlogstijd brengt in verband met de distributie van koffie en thee, aan be langhebbenden het volgende ter kennis: 1. Het branden van koffie is verboden zonder vergunning van de meelcentrale. 2. Het vervoeren en afleveren van ruwe (ongebrande) koffie is verboden zonder vergunning van de meelcenrale. 3. Het verpakken van thee in eenheden, kleiner dan 10 kg, is verboden zonder ver gunning van de meelcentrale. 4. Het vervoeren va» thee in verpak kingseenheden van 10 kg of meer is verbo den zonder vergunning van de meel centrale. 5. Het bereiden van koffie-extfact en/of producten, waarin koffie is verwerkt, is verboden zonder vergunning van de meel centrale. Al degenen, die nog niet in het bezit zijn van zoodanige vergunningen, moeten zich onverwijld schriftelijk bij de Nederlandsche meelcentrale, Riouwstraat 186, 's-Graven- hage, aanmelden, onder vermelding hun ner voorraden koffie en thee. Betere bejegening gewenscht. Men schrijft ons uit Den Haag: Het is helaas, tot ons doorgedrongen dat de behandeling van de, in Nederlandsch-In- dië geïnterneerde, Duitschers heel wat te wenschen overlaat. Men zal zich herinneren, dat deze Duit sche onderdanen aanvankelijk op het eiland Onrust, in de baai van Batavia, waren ge- intemeerd. Het eiland Onrust was reeds vroeger de plaats waar personen werden „opgeborgen", doch dan betrof het lieden wier verwijdering uit de samenleving om bepaalde redenen (en redenen van weinig- onschuldigen aard) dringend gewenscht was. j Het feit dus, dat Onrust den Duitschers als verblijfplaats werd aangewezen, kan reeds als weinig tactisch worden beschouwd. Destijds heeft het ministerie van koloniën ook telegrafisch aangedrongen op een be hoorlijke behandeling der Duitsche ge- interneerden. Wij vernemen thans, dat zij van het eiland zijn weggevoerd, doch dat de behandeling nog in vele oprichten te kort schiet en niet gelijk is aan die, welke hun Nederlandsche lotgenooten in Duitschland is te beurt ge vallen. Thans is vastgesteld, dat de behan deling van Nederlandsche geïnterneerden in Duitschland tijdens de oorlogsdagen niets te wenschen overliet. Zoo waren de Neder landsche journalisten te Berlijn in die dagen zeer comfortabel in het luxe-hotel het „Kaiserhof" gehuisvest. Er kan dan ook niet genoeg op worden aangedrongen, dat men in Nederlandsch-In- dië en eventueel in West-Indië alles in het werk stelt om Duitsche geïnterneerden op redelijke en passende wijze te behandelen, naar de hygiënische wetten welke het tropisch klimaat stelt. Doch wij willen hieraan nog enkele woor den toevoegen, gericht van een Indischen gezichtshoek uit. Het is wenschelijk, dat men de Duitschers in Indië overbrengt naar een gezond berg-oord, in een behoorlijke behui zing mét redelijk-goede-voorziening. Het is thans nog tijd om gemaakte feilen te herstellen en te zorgen dat de geïnter neerde Duitschers behandeld worden, zooals men te interneeren respectabele lieden in een tropisch land, volgens de regelen van eerbaarheid en fatsoen, dient te behandelen. DE STRIJD IN NOORD-NOORWEGEN. Een speciale correspondent van de Social-Demokraten meldt uit den strijd- sector in Noord-Noorwegen, dat de geal- lieerden.voordat zij op 28 Mei tot hun grooten aanval op Narvik overgingen, de stad van zee uit acht uren lang hebben gebombardeerd. Hierbij zijn minstens 20.000 schoten gelost. Een ooggetuige van de gevechten om Narvik bericht hierover nog, dat zich in Narvik zelf feitelijk in het geheel geen Duitsche stellingen tot verde diging bevonden, doch dat de eigenlijke Duitsche stellingen tot verdediging langs de spoorlijn en op de berghoogten lagen. De stad Narvik is, hoewel er zich in de stad geen stellingen tot verdediging be vonden, door een moorddadige beschieting geheel verwoest, waarbij als eénige slachtoffers Noorsche burgers zijn ge vallen. Groot Douglas-toestel neergestort. - Het reuzen-Douglastoestel, dat proefvluchten voor de marine uitvoerde, is te Los Angeles neergestort. De vier inzittenden vonden den dood. Het geheele P.T.T.-personeel heeft in de afgeloopen maand Mei voor heete vuren ge staan, doch kan, nu alles achter den rug is, met gerechtvaardigden trots terug zien op een groot werk, dat men met allerlei hulp middelen, maar bovenal door de toewijding, waarmede het ten uitvoer werd gebracht, tot stand heeft kunnen brengen. Betoogingen. Zaterdag is het tot spontane, reusachtige betoogingen gekomen voor de wederaan- sluiting van Gibraltar bij Spanje. Falangis- tische jongeren en studenten, meest in uni form gekleed, vormden op de pleinen en in de hoofdstraten van Madrid groote op tochten, waarbij borden met een schets van Gibraltar en eischen tot teruggave werden meegedragen. De menschenmenigte sloot zich onder geestdriftig geroep van „Leve het Spaansche Gibraltar" bij de betoogin gen aan. De betoogers trokken naar de En- gelsche ambassade, waar de nieuwe Brit- sche ambassadeur Sir Samuel Hoare, dien zelfden dag aankwam. De menschen riepen: „Gibraltar is Spaansch". De politie trachtte de betoogers te bewegen tot doorloopen. Er werden geen arrestaties verricht, evenmin deden zich ernstige incidenten voor. Anti-Engelsche betooging te Madrid. Naar aanleiding van de Zaterdagmiddag verwachte aankomst van den nieuwen Brit- schen ambassadeur Sir Samuel Hoare heeft de Madrileensche universiteitsjeugd een demonstratie-optocht gehouden, welke met den kreet „Gibraltar voor Spanje" en met plakaten met hetzelfde opschrift door de straten der stad trok. De betoogers werden voor de Britsche am bassade door de politie uiteengedreven. Verwijzende naar de betoogingen te Ma drid spreekt thans ook de pers den eisch uit, dat Gibraltar naar Spanje moet terug- keeren. Gibraltar in het bezit van Engeland is een nationale schande, zoo wordt ver klaard. Er kan geen groot Spanje bestaan, zoo lang deze schande voortduurt. De Italiaansche pers en Gibraltar. De Italiaansche openbare meening be groet met sympathie de berichten over de Spaansche betoogingen voor den terugkeer van Gibraltar naar Spanje. De Giornale d'Italia schrijft, dat het vraagstuk van den terugkeer van Gibraltar naar Spanje be schouwd moet worden als reeds practisch aan de orde te zijn gesteld. Het tegenwoor dige regime van Gibraltar is een kenmer kend voorbeeld van de Engelsche hegemo nie-methoden. Engeland beheerscht vanuit Gibraltar den Europeeschen pijler bij den uitgang naar den Atlantischen oceaan en het leven en de bedrijvigheid van alle vol ken aan de Middellandsche zee. Het is van zelfsprekend, dat Spanje na zijn nationale en geestelijke vernieuwing het gemis van het door Engeland ontnomen Gibraltar als bijzonder pijnlijk ondervindt, daar Gibral tar een stuk van den nationalen Spaanschen bodem is. Gibraltar moet tot het vaderland terugkeeren. In zijn laaste artikel over Gibraltar schrijft Manuel Aznar in „Arriba", dat de Spaansche jeugd van vandaag, de onwan kelbare overtuiging heeft, dat Gibraltar onder leiding van Franco tot het vaderland terugkeert. Dit mag niet een voorwerp van vredesonderhandelingen zijn of van diplo matieke besprekingen. Het is voldoende, in dien Engeland zonder omwegen Gibraltar teruggeeft. Eerst na deze overgave kan men van vriendschap tusschen Spanje en Engeland spreken. Tot zoolang zijn alle be tuigingen van vriendschap een voorspiege ling van onjuiste feiten. Inwoners verlaten Gibraltar. De Gibel-Dersa heeft als vijfde vluchte- lingenschip met 728 personen aan boord Gi- Men moet rekening houden met menschelijkheid en rechtvaardigheid. Het D. N. B. meldt uit Rome: Paus Pius XII heeft tot de Curie-kari- nalen een toespraak gehouden, waarin hij, na gesproken te hebben over zijn houding ten aanzien van een rechtvaardigen, eervol len en duurzame vrede, gewezen heeft op de gevaren van een vernietiging van de geestelijke en zedelijke waarden. Daarbij sprak hij in het bijzonder over het toene mende verval van de rechtsnormen, waar voor in de plaats het geweld komt, dat de ethische impulsies en het rechtsgevoel on derdrukt. Een duidelijk bewijs hiervoor is de omstandigheid, dat gebieden en volken in den oorlog worden gebracht, die meer dan anderen uit traditie voor den vrede op kwamen. De Paus bezwoer alle vijandelijke partijen, zich steeds bewust te blijven van haar plichten tot menschelijkheid, welke plichten ook in het oorlogsrecht en het oor- logsmoreel hun waarde niet verliezen. De Paus gas uiting aan zijn treurnis over de behandeling, die non-combattanten in meer dan een gebied hebben ondervonden en die zeer moeilijk met den naam menschelijk heid in overeenstemming is te brengen. God is onze getuige, zoo zeide Paus Pius XII, dat, wanneer wij deze noodzakelijke waarheid uitspreken, wij ons niet laten lei den door een geest van partijdigheid, noch rekening houden met wie dan ook. Geen volk is beschermd voor het gevaar, dat zich eenige van zijn zonen laten meesleepen door den demon van de haat. Voor het beoordeelen van dergelijke ontsporingen is de houding der autoriteiten en haar snel ingrijpen daartegen van bijzonder belang. Hoe meer gebied door den oorlog onder vreemde heerschappij geraakt, des te meer moet op de handhaving van de rechtsorde in overeenstemming met het volkenrecht en voor alles op de geboden der mensche lijkheid én de rechtvaardigheid worden ge let. DE GEALLIEERDE VERLIEZEN IN HET KANAAL. Op grond van berichten van het Duitsche opperbevel heeft het Zwölf-Uhr-Blatt uit gerekend, dat in den tijd van 30 Mei tot 2 Juni voor Duinkerken en in het Kanaal al leen door het Duitsche luchtwapen zeven vijandelijke oorlogsbodems en 32 transport en koopvaardijschepen tot zinken zijn ge bracht, alsmede 69 transport- en koopvaar dijschepen zwaar beschadigd zijn. Dienten gevolge heeft Engeland in drie dagen tijds op 31 Mei werd het optreden van de luchtmacht door het ongunstige weer be lemmerd alleen door de aanvallen van Duitsche gevechtsvliegers 135 scheepseen- heden verloren. Hierbij zijn niet gerekend de scheepsverliezen, die Engeland op deze dagen door Duitsche „Sehnellboote", duik- booten, luchtdoelartillerie of op andere wijze geleden heeft. braltar verlaten én is naar Casablanca vér- trokken. Het Engelsche garnizoen heeft gisteren schietoefeningen gehouden met lichte artil lerie op de in de Middellandsche zee drij vende schietschijven. Het officieele orgaan van Gibraltar heeft een bepaling gepubliceerd, waarbij de ver spreiding van alarmeerende berichten streng wordt gestraft. V naar Bodo (4037) DE STRIJD OM NARVIK Naar aanleiding van de jongste berichten aangaande de strijd om den ertsspoorweg van Narvik naar Zweden, publiceeren wij bijgaande kaart, waarop zoowel de plaats Narvik als de spoorweg en het ijzerertsgebied in Zweden duidelijk zijn aangegeven. Het geheele spoorweg-traject van Narvik tot aan de Zweedsche grens bij Rikgransen is nog in Duitsche handen, behalve een klein gedeelte dat door de stad Narvik Mdf.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1