DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Noorwegen staakt de vijandelijkheden.
Het Duitsche legerbericht.
Vanavond belangrijke
verklaring van Roosevelt.
Denkt om het voorbeeld
van Warschau.
De visscherij wordt op gang
gebracht.
Het verhandelen van
specerijen verboden.
ALKMAARSCHE
URANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 135
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 10 Juni 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Het Zweedsche telegraaf-agentschap ver
spreidt het volgende uit Tromsö gedateerde
bericht van het Noorsche telegraafagent-
schap:
Het Noorsche opperbevel deelt mede: Het
Noorsche opperbevel heeft bevel gegeven,
dat de vijandelijkheden Zondagnacht om
24 uur gestaakt moeten worden. Onderhan
delaars zijn onderweg.
Het Zweedsche telegraafagentschap meldt
hierover: Zondagavond deden in Noorwegen
en in Zweden geruchten de ronde, volgens
welke de Britsche en Fransche troepen in
Noorwegen bezig waren zich terug te trek
ken en de Noorsche koning en de Noorsche
regeering zich niet meer in het land be
vonden.
Het Zweedsche telegraafagentschap ver
klaart in verband hiermede van „gezag
hebbende" Noorsche kringen vernomen te
hebben, dat het waarschijnlijk is, dat deze
berichten waar zijn.
Een proclamatie van den Noorschen
koning en de regeering.
Het Zweedsche telegraaf agentschap
publiceert de volgende mededeeling van
het Noorsche telegraaf agentschap uit
Tromsö:
De koning, de kroonprins en de regeering
verklaren in een proclamatie dat de harde
noodzakelijkheid van den oorlog de geal
lieerde regeeringen ertoe gedwongen heeft
al haar krachten op andere fronten te con-
centreeren, waar alle menschen en al het
materiaal noodig zijn. De Noorsche troepen,
die in een strijd van twee maanden moed
en dapperheid hebben getoond, bezitten niet
voldoende munitie en jachtvliegtuigen en
kunnen den strijd tegen de Duitsche over
macht n$t voortzetten. Maar de Noren ne
men aan den strijd op andere fronte deel.
Om een verdere verwoesting der nog onge
schonden gebleven landsdeelen te verhin
deren, hebben de koning en de regeering
besloten, den raad van 't opperbevel te vol
gen en voorloopig den strijd in het land op
te geven en dezen naar buiten het land te
verplaatsen. Tevens zal de arbeid voor het
herstel van de vrijheid en de rechter, van
het land worden voortgezet.
Een verklaring van minister Koht.
De vroegere Noorsche minister van bui-
tenlandsche zaken, Koht, heeft gisteren van
den zender van Tromsö een verklaring afge
legd, waarin hij o.m. het volgende zeide:
Het Storting heeft in de laatste vergade
ring van 9 Juni besloten, dat de Noorsche
regeering den militairen tegenstand moet
opgeven. Op 7 Juni werd besloten, dat de
koning en de regeering hun zetel buiten de
grenzen van Noorwegen zouden kiezen.
De indruk in Stockholm.
De oorlog in het noorden van Europa is
geëindigd. Dit bericht heeft, zoo meldt het
D. N. B. uit Stockholm, in politieke kringen
te Stockholm geweldig opzien gebaard en
tevens onmiskenbare voldoening gewekt.
Men is hier van meening, dat het besluit
van het Noorsche opperbevel vooral is in
gegeven door het besef, dat zelfs wanneer
men plaatselijke successen in den sector van
Narvik had kunnen behalen, dit op het ver
loop der operaties in haar geheel geen in
vloed zou hebben gehad. De overwinningen
der Duitsche troepen aan het westelijk front,
zoo verklaart men in politieke kringen
alhier, spreken een te duidelijke taal, dan
dat men thans in de Scandinavische landen
op een uiteindelijk succes der westelijke
mogendheden zou kunnen rekenen. Dit is
waarschijnlijk van beslissenden invloed ge
weest op de besluiten van de noord-Noorsche
legerleiding, geheel afgezien nog van de
jongste successen der Duitsche marine voor
Narvik en van den waarlijk heldhaftigen
tegenstand, dien de Duitsche troepen in den
sector van Narvik onder uiterst moeilijke
omstandigheden geboden hebben. Men ge
looft hier ook, dat de Noorsche legerleiding
de ontoereikendheid van de geallieerde
„hulp" zeer duidelijk ondervonden heeft en
derhalve niet meer bereid is, nog langer
Noorsch gebied in een vrijwel geen kansen
biedenden strijd aan de verwoestingen van
den oorlog bloot te stellen. Ook moeilijk
heden met de ravitailleering zijn wellicht,
naar de meening van Zweedsche deskundi
gen, op het besluit van de noord-Noorsche
legerleiding van invloed geweest. In Zweed
sche militaire kringen geeft men in dit ver
band uiting aan zijn bewondering voor de
prestaties der Duitsche troepen, die ondanks
ontzaglijke moeilijkheden door hun taaie
volharding een beslissing in hun voordeel
hebben afgedwongen.
Duitsche troepen in Narvik, zoo zegt men
in deze kringen, hebben met hun daden een
nieuw heldenepos in de geschiedenis ge
schreven. Omtrent de verblijfplaats van den
Noorschen koning en de Noorsche regee
ring doen de meest verschillende geruchten
de ronde. Het waarschijnlijkst acht men het,
dat zij zich met Engelsche schepen naar En
geland hebben begeven.
Generaal Ruge weigerde buitens
lands te gaan.
In de verklaring, die de Noorsche mi
nister van buitenlandsche zaken, Koht,
via den zender Tromsö heeft afgelegd,
deelde hij o.a. nog mede, dat de koning
en de regeering den wensch tot uiting had
den gebracht, dat geneeraal Ruge, de opper
bevelhebber van het leger in het noorden
van Noorwegen, met hen tezamen buitens
lands zou gaan. Generaal Ruge heeft d:
echter geweigerd. Hij voert thans de onder
handelingen met den Duitschen comman
dant. Generaal Fleischer volgt den koning
en de regeering naar het buitenland.
Hier en daar hoort men de meening ver
kondigen, dat koning Haakon en zijn re
geering zich wellicht naar Finsch gebied
hebben begeven. Tot dusver zijn hierover
echter in Noorsche kringen te Stockholm
geen nauwkeurige mededeelingen te ver
krijgen.
GEHEIME ZITTING VAN HET BRITSCHE
LAGERHUIS.
De parlementaire correspondent van Reu
ter schrijft, dat in de komende geheime
zitting van het Lagerhuis hoofdzakelijk het
woord zal worden gevoerd door Churchil!
en den minister van oorlog, Eden. Deze
geheime zitting zal Dinsdag worden ge
houden. Het voornaamste punt van bespre
king zal de verdediging van Londen zijn,
dien eveneens aanleiding zal zijn tot het
houden van de eerste geheime zitting van
het Hoogerhuis. De minister van binnen-
landsche. verdediging Anderson zal een be
langrijke vèrklaring afleggen. Lordell Bank
zal de regeering over de nieuwe verdedi
gingsmaatregelen interpelleeren.
VIJANDELIJKE VLIEGTUIGEN
BOVEN KASSEL.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
tegen twee uur heeft een vijandelijk
vliegtuig het Kasseier Dal overvlogen.
Het wierp bij Nieder Vellmar een aantal
brandbommen. Een particuliere woning
werd door drie dezer bommen getroffen.
De andere bommen vielen op open terrein.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. De aangerichte schade is slechts
gering.
Het vliegtuigmoederschip
„Glorious" in den grond
geboord.
Het opperbevel van de weermacht deelde
gister mede:
„In den vierdaagschen slag in het gebied
van Somme en Oise hebben Duitsche infan
terie- en pantserdivisies in nauwe samen
werking met de luchtmacht sterke vijande
lijke strijdkrachten vernietigd en andere, die
voor een deel vast in den strijd waren ge
bracht, tot den terugtocht gedwongen. De
poging van den vijand, den Duitschen aanval
tot iederen prijs tot staan te brengen, is
mislukt. In de richting van de Beneden-
Seine zijn achterwaarts liggende vijandelijke
verdedigingslinies doorbroken en uitge
breide opslagplaatsen en voorraden van den
tegenstander buitgemaakt. De luchtmacht
heeft de operaties van het leger ten zuiden
van de Somme ondersteund. Stellingen van
artillerie en luchtdoelgeschut en colonnes
van alle soorten zijn gebombardeerd, con
centraties van troepen en pantserstdeelingen
verstrooid. Verder naar het oosten achter
volgen onze divisies den vijand. Aan weers
kanten van Soissons is de Aisne onder strijd
overgetrokken. Vanmorgen vroeg is ook op
andere deelen van het Duitsche front in
Frankrijk de aanval ingezet.
De luchtmacht heeft de haven van Cher
bourg opnieuw met succes aangevallen. Ver
scheidene vliegvelden ten noorden en ten
zuidoosten van Parijs, alsmede straatwegen
en spoorwegen ten noordwesten van Parijs
zijn gebombardeerd. De vijand verloor gis
teren in totaal 58 vliegtuigen en een kabel
ballon. Negenendertig dezer vliegtuigen zijn
bij luchtgevechten, dertien door luchtdoel
geschut neergeschoten. De rest is op den
grond vernield. Negen Duitsche vliegtuigen
worden vermist.
Duitsche zeestrijdkrachten, waar onder de
beide slagschepen „Gneisenau" en „Scharn-
horst" zijn op de Noordzee opgetreden, ter
ontlasting van de bij Narvik strijdende
troepen. Daarbij zijn op 8 Juni door een es
kader het Engelsche vliegtuigschip „Glorius"
(22.500 ton) en een vijandelijke torpedo
jager in den grond geboord. Een tweede
eskader vernietigde het 21.000 ton groote
troepentransportschip „Orama" het Engel
sche marinetankschip „Oil Pioneer" (9100
ton) en een modernen duikbootjager.
Het eskader maakte verder verscheidene
honderen gevangenen. De eigen strijd
krachten zetten haar operaties voort.
Ook in den nacht van 8 op 9 Juni heeft
de vijand boven west-Duitschland gevlogen.
Schade van militairen aard is niet aange
richt.
VAN HET WESTELIJK FRONT.
Fransche militaire kringen verklaren,
dat alle aan het westelijk front beschik
bare Duitsche troepen in den gisteroch
tend bij het aanbreken van den dag be
gonnen strijd zijn geworpen. Deze gewel
dige massa valt aan op een front, dat zich
uitstrekt van de zee tot de Argonnen. Men
verwacht, dat de slag nog in hevigheid
toenemen zal en voor de Franschen, die
zich met gelijke vastberadenheid verdedi
gen, een dag van beslissende beteekenis
wordt.
Van bevoegde Duitsche militaim zijde
wordt medegedeeld:
Junkers-duikbommenwerpers hebben bij
de operaties in het Westen bij talrijke aan
vallen het oprukken der troepen op den
beganen grond gesteund. Daarbij gelukte
het hun op een plaats vier 32-tons pantser
wagens van den tegenstander te vernieti
gen.
DE DUITSCUE ACTIE IN FRANKRIJK.
De secretaris van het Witte Huis,
Early, heeft aangekondigd, dat pre
sident Roosevelt hedenavond tegen
middernacht, Duitsche tijd, bij een
toespraak in de Virginia-Universiteit
een „uiterst belangrijke verklaring"
over den internationalen toestand
zal afleggen. De rede wordt door
alle internationale zenders ver
spreid.
Duitsche waarschuwing tegen
versterking van Parijs.
Met verwijzing naar het voorbeeld van
Warschau waarschuwt de Duitsche pers er
tegen, dat Parijs tot een bolwerk tegen de
Duitsche troepen wordt gemaakt, zooals het
opwerpen van barricaden in de straten doet
vermoeden. Zoo schrijft de „Lokal Anzeiger":
„In een verstandsverbijstering zonder weer
ga eischen menschen als de Kerillis, dat
Parijs als bolwerk tegen de Duitsche troepen
wordt gebruikt. Men wil een stad van vier
millioen zielen versterken. Het zou een reus
achtige misdaad zijn, wanneer Parijs als
militaire versterking aan den oorlog werd
overgeleverd. Dat men dergelijke dingen
verlangt, toont aan, hoe wanhopig, maar ook
gewetenloos de mannen zijldie dezen oor
log hebben voorbereid en ontketend".
Volgens de „Börsen Zeitung" kan men
nauwelijks aannemen, dat in de Fransche
hoofdstad iemand nog kan gelooven, dat
door het opwerpen van barricades en derge
lijke middelen het noodlot kan worden af
gewend, vooral ook, omdat het voorbeeld van
Warschau nauwelijks onbekend kan zijn.
Massa-arrestaties, politieterreur op allerlei
wijze en barricades eenerzijds, aan de an
dere zijde krampachtige pogingen om het
volk de werkelijkheid te vei'bergen, het is
geen wonder, dat bij terroriseerenden en
geterroriseerden het gevoel steeds sterker
wórdt, dat men op een vulkaan zit. Barri
cades te Parijs, evenals voor zeventig jaar.
Het schijnt Reynaud duidelijk geworden te
zijn, dat hij niet slechts de gevolgen van zijn
politiek, welke tegen volken en vrede ge
keerd is, maar ook die van de vijandigheid
jegens zijn volk heeft te vreezen.
DE ITALIANEN IN TUNIS.
Alle Romeinsche Zondagsbladen publi-
ceeren het bericht van den vroegeren
Italiaanschen leeraar in Tunis, professor
Robert Ni'zzi, over de chicanes en geweld
dadige overvallen op de Italianen in
Tunis.
Bezeten van het denkbeeld der „Vijfde
colonne", zoo berichten de bladen een
stemmig, hebben de Fransche autoriteiten
en troepen haar haat tegen de Italianen
den vrijen loop gelaten. In alle straten zijn
Spaansche ruiters en machinegeweerpos-
ten opgesteld. Pantserwagens rijden
voortdurend door de voornaamste straten
der stad. De gearresteerde Italiaansche
burgers worden in Tunis wreed behan
deld. Alle woningen van Italianen met
inbegrip van de landhuisjes zijn onder
zocht, waarbij het minste geringste vol
doende was geheele gezinnen in de gevan
genis te werpen. Op het oogenblik bevin
den zich 350 Italianen, onder beschuldi
ging van spionnage, in de gevangenis.
INDRUKKEN VAN HET FRONT.
Verschillende Amerikaansche journalis
ten te Berlijn brengen in hun bladen ver
slag uit over de indrukken van een rit naar
het front.
De correspondent van de New York He
rald Tribune, Barnes, schrijft, dat een be
zichtiging van de Kanaalhavens hem er van
heeft overtuigd, dat de Duitschers deze
havens binnen korter tijd volledig bruik
baar kunnen maken als vlootsteunpunten.
In Calais is hem opgevallen, dat de Duit
sche bommenwerpers er in zijn geslaagd
overal verwoesting te zaaien, maar het
historisch waardevolle raadhuis niet te be
schadigen. Ook de Belgische landwegen zijn
bijna onbeschadigd, aangezien de Duitschers
bedacht zijn geweest op het behoud van
intacte verbindingslijnen voor het gemoto
riseerde leger. De lichamelijke conditie en
de stemming van het Duitsche leger zijn
die van een goed verzorgden overwinnaar.
Zelfs in de heete middagzon marcheerende
infanteristen zagen er uit alsof zij op een
onschuldige wandeling waren.
De correspondent van de New York
Times, Axelsson meldt van het Westelijke
front; dat de eindelooze troepencolonne, die
zich op alle wegen naar het front begeeft,
allemaal jonge, zingende soldaten, indruk
wekkend is. Daarnaast zijn er in Noord-
Frankrijk genoeg sporen van Duitsche aan-
valssuccessen. De correspondent heeft daar
bij een reusachtigen Franschen tank ont-
Garnalenvisscherij weer
toegestaan.
Naar wij vernemen verleenen de Duitsche
autoriteiten er medewerking toe, dat de
zeevisscherij, welke voor velen in ons land
een broodwinning is, weer eenigszins op
gang wordt gebracht. Met ingang van
vandaag zal van jscheveningen, Kat
wijk en Zandvoort uit de garnalenvisscherij
weder zijn toegestaan. De schepen moeten
bij zonsondergang weder binnen zijn.
Hedenochtend in de vroegte zijn een
6-tal garnalenschepen uit de Sehevening-
sche haven ter garnalenvisscherij vertrok
ken. Tegen 9 uur kwamen deze schepen
met levende garnalen aan de markt waar
ze werden afgeslagen. De garnalen gingen
vlot van de hand voor een prijs van 5.2'0
tot 6 per mand. Op de kade was veel be
langstelling voor deze visschers.
Dit geldt niet voor
detailverkoop.
Het rijksbureau voedselvoorziening in
oorlogstijd maakt bekend, dat, ten behoeve
van een voorgenomen inventarisatie en een
doelmatige beschikbaarstelling van aan
wezige voorraden, met ingang van 9 Juni
1940 het verhandelen en afleveren van spe
cerijen, zoowel in bewerkten als onbewerk-
ten toestand, geimporteerde, gedroogde en
geconfijte vruchtenpulp, geimporteerde
wal-, hazel-, pecan-, cashew- en paranoten
alsmede abrikozenpitten, amandelen, ge
raspte en gemalen cocosnoot, geconfijte
gember, krenten en rozijnen verboden is.
Dispensaties van dit verbod kunnen wor
den afgegeven door de Nederlandsche
Groenten- en Fruitcentrale, Laan Copes
van Cattenburgh 62 te 's-Gravenhage. Bo
vengesteld verbod geldt niet voor detail
verkoop aan den consument.
DE ENGELSCHE ZONDAGSBLADEN
OVER DE SITUATIE.
Terwijl zij klaarblijkelijk een daartoe
uitgegeven parool volgen, verklaren de
bladen, met betrekking tot den grooten
slag in Frankrijk, dat men over het ver
loop van dezen slag en over den waar-
schijnlijken uitslag van den oorlog, opti
mistisch is.
Niettemin verklaart Garvin in de „Ob
server", dat Engeland den plicht heeft,
troepenversterkingen en vliegtuigen naar
Frankrijk te zenden, doch thans nog niet.
De „Sunday Chronicle" is van meening,
dat de Duitsche opmarsch in Frankrijk
geen beteekenis heeft. Met een rustig ge
weten kan Engeland er zich op voorbe
reiden den nationalen bodem te verdedi
gen.
De „People" beschouwt de blokkade als
het „onweerstaanbaar wapen" van En-
gelschen en Franschen.
DUITSCH-NOORSCHE HANDEL.
De verkeerstoestanden in Noorwegen zijn
thans in zooverre hersteld, dat het handels
verkeer tusschen Duitschland en Noorwegen
weer zijn normalen omvang heeft bereikt.
Duitschland koopt in het byzonder artike
len, die Noorwegen niet alleen kan expor
teeren, maar in het belang der eigen volks
huishouding ook exporteeren moet. Hout
producten, koper en andere producten zul
len door Duitschland in groote hoeveel
heden worden aangekocht. De bedrijvigheid
op de Noorsche werven zal door herstellings
werkzaamheden worden verhoogd. Boven
dien worden Noorsche pogingen om de Noor
sche volkshuishouding aan te passen aan de
nieuwe verhoudingen van Duitsche zijde
naar vermogen gesteund. Dit geschiedt,
doordat Duitschland aan Noorwegen de be-
noodigde grondstoffen levert en tot het
overwinnen van moeilijkheden zijn eigen
ervaringen ruimschoots ter beschikking van
Noorwegen stelt.
VERMINDERING DER WERKLOOS
HEID IN DENEMARKEN.
In de maand Mei is het aantal werkloo-
zen in Denemarken met ongeveer 29.000
verminderd. Het bedroeg eind Mei 116.942
tegen 145.957 op het eind van April.
dekt, die voor een jaar op den dag van de
Bastille de bewondering had gewekt van de
buitenlandsche militaire attachés. Thans is
deze tank een hoop oudroest, een gapend
gat onder den voornaamsten toren levert
het bewijs van de trefzekerheid van het
Duitsche tankafweergeschut. Ten slotte wijst
Axelsson er op, dat de Duitschers zich door
hun correcte houding en hun vriendelijk
heden snel de welwillendheid van de be
volking hebben verworven. Dit was hem
bevestigd door burgers, die geenszins tot dit
doel waren uitgezocht, maar lukraak waren
aangesproken.