Gewichtig!
Een interessant onderzoek op Schokland.
m\u borende Kiespijn
Jhhaakaétiek
Xf-amciéüek
W WW/
ww
m
'M
<m:tï'W
wk w4 wé m*m
P P P
WW m,
m I
ymm.
'"""mei '"'""n
R
m
w
md f||§M||p,
JeuiWetw
Fundamenten van de oudste kerk aldaar en schedels
van Schoklanders gevonden.
Radioprogramma voor
Zondag en Maandag.
mm...
JilsLÉIS
HÉ $81 Wm
'IK 1
jj|
TWEEDE BLAD.
Onlangs is een bijeenkomst te Zwolle
gehouden, in welke vergadering de richt
lijnen werden aangegeven van een uitge
breid wetenschappelijk onderzoek in den
Noord-Oostpolder. Het doel van dit onder
zoek zou niet alleen zij, vast te stellen, wat
allicht voor de toekomstige bewoners van
het droog te leggen land van belang zou
kunnen zijn. Maar mede ook wilde men te
weten komen wat de levensgewoonten, de
gedragingen en het lot van de bewoners
waren, die in een vroegere periode in het
binnen den N.O. polder vallend gebied ge
woond hadden, of er nog hun bestaan vinden.
Een om een geleerd woord te bezigen,
anthropologisch onderzoek dus, waarvoor
zoowel Urk, waar nog eenige duizenden
menschen wonen, als Schokland, waar wel
licht eenige duizenden menschen gewoond
hebben, in aanmerking kwamen.
Nu wil het geval, dat Urk zoowel als een
deel van Schokland in de tweede helft der
17e eeuw tot Amsterdam kwamen te be-
hooren. En het is waarschijnlijk uit dien
hoofde, dat de gemeentelijke Universiteit
van de hoofdstad des lands zich in het bij
zonder voor het wetenschappelijk onderzoek
op die eilanden interesseert. Er werd een be
drag voor dit doel uitgetrokken; er werd
volle medewerking verkregen van den
dienst der Zuiderzeewerken; aan dr. A. de
Froe, hoofdassistent van prof. dr. M. W.
Wcerdeman en docent in de anthropologic
aan de medische faculteit te Amsterdam,
werd het onderzoek opgedragen. En deze
vond een tiental zijner studenten bereid
hem behulpzaam te zijn bij zijn opsporings-
arbeid.
Expeditie naar het vrijwel
onbewoonde eiland.
Nu is een expeditie voor welk doel dan
ook, in de bewoonde wereld zoo bezwaarlijk
niet. Men neemt een koffertje met reisbe-
noodigdheden mee, installeert zich in een of
ander hotel, laat zich daar op zijn wenken
bedienen, en verricht overigens de werk
zaamheden die men zich had voorgesteld te
verrichten.
Maar een onderzoek, dat vier weken in
beslag zal nemen, tezamen met een tiental
jonge menschen op een vrijwel verlaten
eiland, is niet zoo „van alle gemakken door
zien". Want in zoo'n geval moet men zelf
voor onderdak zorgen niet alleen, maar ook
voor voedsel en verzorging. Doch ook deze
moeilijkheid is overwonnen door middel van
„de kampeertent".
Dank zij de zeer gewaardeerde hulp van
de Directie der Zuiderzeewerken werd een
kleine tentenstad naar de uiterste Zuidpunt
van Schokland, naar Ens, gesieept; een
bootje van dien dienst brengt eiken dag
het noodige voedsel in rauwen en ruwen
staat ter plaatse; 'n tweetal studenten-
corveeërs heeft tot taak, de slaboontjes en
aardappels en wat er nog zoo bij komt, in
eetbaren toestand te brengen. En hiermee
hebben we dan in enkele woorden ge
schetst de studiegemeenschap, die daar op
het oogenblik als een kleine nomaden-
kolonie, op het eens bewoonde Ens, te
midden van wind en golven leeft. Het zou
een Arkadië kunnen zijn als de over
heid er maar toe kon besluiten, wat extra
broodbonnen beschikbaar te stellen, voor
de altijd hongerige magen van hen, die nu
de dompige collegezalen verwisseld hebben
voor de frissche zeelucht en de geleerde
vertoogen en folianten voor spade en hou
weel. Maar dat is een klein inconveniënt,
dat men als tol aan den „nieuwen tijd"
heeft te brengen.
Bezoek bij de onderzoekers.
Dank zij een goede relatie waren we begin
dezer week in de gelegenheid een bezoek te
brengen aan de expeditie, die daar nu al
reeds een kleine week aan den arbeid is.
Het was nog vrij vroeg in den morgen,
toen we op het tot ondergang gedoemde
Schokland aankwamen. En daar het kamp
nog in diepe rust lag, en we uit ervaring
weten, dat menschen, die pas uit hun slaap
ontwaken, niet graag direct worden lastig
gevallen, liepen we maar liever eerst nog
„een straatje om". Hetgeen op Schokland
beteekent een wandeling van tweemaal 5
kwartier van Zuidert, over Molenbuurt of
Ens, naar Emmeloord met zijn nog altijd
vriendelijke en beschuttende haventje. Wan
delend over het smalle, afbrokkelende dijk
pad, konden we het geheele langgerekte
eiland overzien, waar hier en daar stukken
wild land onder water staan, hier en daar
nog weidevelden liggen, waar een enkel
paard zich „te goed" doet aan schraal gras,
en waar nog rietvelden staan, die dit jaar
wel voor het laatst gesneden zullen worden.
Maar de Molen- of Middenbuurt alias Ens is
nog een lieflijk plekje. Daar huiven nog de
kronen van een eikenboomengroep bescher
mend boven een woning en een klein kerk-
gebouwtje; daar woont nog een gezin, dat er
nog een boerenbedrijfje op na houdt met een
paard, wat schapen en geiten en kippen.
Doch dit jaar nog zal het gezin met heel zijn
hebben en houden dit eenzame, niettemin
lieflijke plekje hebben te verlaten. Want even
Noordelijker zijn reeds werklieden met
machines begonnen de zeewering weg te
breken, het eiland te ontmantelen en de
basaltbrokken weg te voeren, die tot bouw
stof moeten dienen voor den dijk, den hoo-
gen steenen rug, die den grooten NO.-pol-
der van het IJsselmeer zal scheiden. En hoe
hooger naar het Noorden men komt, des te
verder voltrekt zich de afbraak. Daar lig
gen in het haventje van Emmeloord, de
uiterste Noordpunt, behalve een aantal
turftj alken, die er beschutting zoeken tegen
het stormachtige weer, ook groote bakken,
die geladen worden met steen en steenslag,
afkomstig van het eiland-in-afbraak.
Ja, Schokland is ten ondergang gedoemd,
dat is nu eenmaal zoo vastgesteld en on
vermijdelijk.
Toch is dat wel een beetje jammer ook.
Want het eiland heeft nog een oude his
torie.
En ook reeds van dien gezichtshoek uit
gezien, is het verblijdend, dat de anthro-
pologische dienst een stukje van Schokland
tot onderwerp van studie en onderzoek
heeft uitgekozen. Waarmede we ook met
een weer na de omzwerving op het eiland,
tot ons uitgangspunt zijn teruggekeerd.
Opgravingen.
Nu was het kamp ontwaakt, en waren de
studenten met hun docent en leider druk
bezig de verborgenheden van dit verlaten
oord te ontsluieren.
Dr. De Froe stak, toen hij ons zag, tot
vriendelijken groet de hand naar ons uit
en zijn spade in den grond en nam ons
mee, om van zijn bevindingen een en ander
mede te deelen. Hij was opgetogen over de
reeds verkregen resultaten. Uit oude ge
schriften is bekend, dat, op wat thans de
uiterste Zuidpunt van het eialnd is, om
streeks 1200 een vroeg-Gothische kerk met
Romaanschen toren moet hebben gestaan.
Op die plek, waar thans o.a. de vuurtoren
van Ens staat, is men aan het graven ge
gaan. Het was een zwaar werk. Want een
laag zware zeeklei gemengd met puin, ter
dikte van pl.m. 60 c.m. moest voorzichtig
en met voor dit werk niet getrainde men
schen worden weggegraven.
Maar de uitkomst was verheugend.
Het is gelukt de fundamenten bloot te
leggen, van ,het heele gebouw, dat daar
oorsprongelijk heeft gestaan, een kerk
gebouw, van zulk een omvang, dat er voor
6 a 700 menschen plaats moet zijn ge
weest.
De muren hebben een gemiddelde dikte
van 85 cm; de steunbeeren een nog
grooter dikte. Het koor wordt gevormd
door 5 muren van ieder ruim 2 m lengte,
samen vormende 5 zijden van een
10-hoek. De Zuid- en de Noordmuur staan
10 meter van elkander verwijderd; in de
Zuid-muur bevinden zich twee openingen,
waarin waarschijnlijk boogvensters waren
aangebracht. Aan de Oostzijde zijn de
fundamenten gevonden van een hoogst
waarschijnlijk Romaanschen toren. Ach
ter dezen toren zijn lichtere fundamenten
aangetroffen. Hier heeft hoogstwaar
schijnlijk de pastorie gestaan. Want ge
heel Westelijk van het bouwwerk, dus
achter de vermoedelijke pastorie, en door
een muur daarmede verbonden, is een
kelder gevonden, waarvan de muren
rondom bezet zijn met een rij prachtig
geel en groen geglazuurde groote plavui
zen.
Tot zoover wat aangaat de gevonden
metselwerken. We kunnen daarover thans
nog niet verder schrijven, primo omdat het
ontgravingswerk daartoe nog niet voldoen
de gevorderd is, secundo omdat we anders
in allerlei technische détails zouden moeten
afdalen, die voor een krantenartikel minder
geschikt zijn. In elk geval kan .echter reeds
gezegd worden, dat de vondst voor de be-
sludeering van de historie van Schokland
en zijn bewoners van groot gewicht is.
Skeletten.
Eén ding is jammer en belemmerend voor
het onderzoek. Midden in het schip van de
kerk heeft men den Schokker vuurtoren ge
bouwd; een paar regenwaterputten werden
eveneens daarin gegraven, ten behoeve van
de vuurturenwachterswoning. Bij het uit
diepen van de fundamenten hiervoor stootte
men destijds op de resten van in de kerk
begravenen. De werklieden wierpen des
tijds de menschelijke beenderen door elkan
der op een hoop.' Het zou echter juist zoo
belangrijk zijn geweest voor het onderzoek
naar den aard der vroegere bewoners, als
men deze menschelijke resten ongeschon
den had kunnen opgraven.
Toch zijn er reeds verscheidene schedels
gevonden, die stellig van waarde zijn voor
het anthropologisch onderzoek. Boven
dien ligt het in de bedoeling en men
is er ook mee bezig met omzichtigheid
dieper te graven. De verwachting is ge
rechtvaardigd, dat op grooter diepte, en
vooral in het koor ongeschonden graven
zullen worden gevonden.'
Op Donderdag 18 Juli zijn de eerste on
derzoekingswerkzaamheden begonnen. Nog
geen week nadien had men reeds, zooals
uit bovenstaande blijkt, heel belangrijke
vondsten gedaan. Het is zeker niet al te
optimistisch, te verwachten, dat in de drie
weken die nog resten, nog belangrijke gege
vens zullen worden verkregen, waardoor
de sluier die er hing over de vroegste histo
rie van dit thans verlaten oord, wellicht een
heel eind kan worden opgelicht.
Een wensch.
Tenslotte nog dit en we spraken
daarover met dr. De Froe. Zooals reeds
medegedeeld ligt het in de bedoeling van
de directie der Zuiderzeewerken, om het
eiland geheel met den polder gelijk te
magen. Reeds nu komt echter de wen-
schelijltheid aan den dag, het hoog gele
gen hoekje grond, waarin de fundamen
ten gevonden zijn, te sparen en te bewa
ren voor het nageslacht. Het zou in
Noord-Oost-polöer het eerste cultureels
monument kunnen vormen, dat herinnert
aan de eerste bewoners van dit eenzame
deel van Nederland.
Zondag 28 Juli.
JAARSVELD, 414,4 M. (8.—12.— en
7.— NCRV, de VARA van 12.—6en 8.—
10.25 en de VPRO van 7.8.uur). 8.
Schriftlezing, meditatie. 8.15 Orgelconcert
(opn.) 9.Arnh. Orkestvereen. (opn.) 9.15
Gewijde muziek (gr.pl.) 9.50 Vrij Evang.
Kerkdienst. Hierna gewijde muziek (opn.)
12.VARA-orkest (opn.) 12.45 ANP-ber.
1.Esmeralda en solisten. 1.50 „Voornamen
en mode", causerie. 2.„The Kilima Ha-
waiïans" en orgelspel. 2.30 Uit Bayreuth: le
acte van de opera „Die Walküre". 3.35 Tuin-
bouwpr. 4.De Ramblers. 4.30 „Het schil
dersleven", causerie. 4.50 Gr.pl. 5.15 ANP-
ber. 5.30 Gr.pl. 5.35 De golfbrekers. 5.45
Rep. 6.Wijdingswoord. 7.Studiodienst.
8.ANP-ber. 8.15 Revue-progr. 9.15 Radio-
tooneel. 9.45 Orgelspel. 10.1510.25 ANP-
berichten.
KOOTWIJK, 1875 M. (AVRO-uitz.) 7.—
Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (Eng.) 7.30 Gr.pl.
9.Omroeporkest en solisten (opn.) 9.45
Gr.pl. 10.Morgenwijding. 10.15 Gr.pl. 10.30
De Twilight Serenaders (opn.) 11.15 Ber.
(Eng.) 11.30 Gr.pl. 11.45 Sylvestre-trio.
12.30 Ber. (Duitsch). 12.45 ANP-ber., event.
gr.pl. 1.Avro-Amus-orkest en soliste
(opn.) 1.35 Puszta-orkest. 2.Berichten
(Duitsch). 2.15 Concertgebouw-orkest en so
list (opn.) 3.15 Ber. (Eng.) 3.30 Avro-
Tango-orkest (opn.) en Avro-dansorkest.
4.30 „Nieuwe wegen in de lichamelijke op
voeding", interview. 4.45 Orgelspel. 5.
Ber. (Duitsch). 5.15 ANP-ber. 5.30 Avro-
Amus.-orkest. 6.15 Ber. (Eng.) 6.30 Avro-
Amus.-orkest en solist. 7.— Gr.pl. 7.20
Weensch progr. 8.Ber. Duitsch). 8.15
A Veilig en vlug als geen ander helpt hierbij
altijd een poeder of cachet van Mijnhardt
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets genaamd „Mijnhardtjes" Doos 10 en 50 ct.
N.V.Pharmaceutische Fabriek A. Mijnhardt, Zeist.
In een partij Dr. Tarrasch-Swiderski
gespeeld in het meestertournooi te Neu
renberg in het jaar 1906, ontstond na
a b c d e i g h
don 38en zet van Wit bovenstaande stelling.
Na lang nadenken speelde Zwart hier
38Telc3f met het gevolg, dat
de partij na nog 52 zetten met remise
eindigde.
Zwart had hier de winst in 'handen.
Probeert U eens„ hoe U 't zou aanleggen.
Kunt U 't niet vinden, draai dan de cou
rant onderste boven.
qeui XIJO Tb
4-Sq— 83i 0* l8l°A uep 'sq—fMN
'SPX9PG UBA sjee[d ut
•)bui mxpx mXspa
'EI 4iq—iaa gSXzq 'Sf> 8§XS3X ES—
'It- !l3—ua SPX9PO 'OF (8P do qeeqos
apueSia.ip }oq uee qoiz iqo.irjuo) iiq
8§N IR—£§N '68 -i-83—83X88
•Suissojdo
ANP-ber. 8.30 Ber. (Eng.) 8.45 Gr.pl. (9.15
9.30 Ber. Eng.) 10.Ber. (Duitsch). 10.15
—10.30 ANP-ber. 10.30—10.45, 11.15—11.30,
0.15—0.30 en 1.15—1.30 Ber. (Eng)
Maandag 29 Juli.
JAARSVELD, 414,4 M. (VARA-uitz.) 8—
ANP-ber., gr.pl. 10.VPRO-morgenwij-
ding. 10.15 Zang met pianobegeleiding en
gr.pl. 10.50 Deel. 11.10 Gr.pl. 11.20 Zang en
orgel. 12.Esmeralda en solist. 12.45 ANP-
ANP-ber. 1.VARA-orkest (opn.) 1.40 Gr.
pl. 2.Uit Bayreuth: le acte van de
opera „Siegfried". 3.20 Deel. 3.50 Gr.pl. 4.15
Causerie over Wagner's „iSegfried". 4.20
Uit Bayreuth: 2e acte van de opera „Sieg
fried". 5.30 Voor de kinderen. 6.Gr.pl.
6.15 Brabantsch beteekenis voor Neder-
landsch cultureele opbouw". 6.35 Uit Bay
reuth: 3e acte van de opera „Siegfried". 8.
ANP-ber. 8.15 Puzzle-uitz. 8.30 Arnh. Or
kestvereen. (opn.) 9.25 Radiotooneel. 9.55
Vragen van den dag (ANP). 10.1510.25
ANP-ber.
KOOTWIJK, 1875 M. (NCRV-uitz.) 7.—
Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (Eng.) 7.30 Gr.pl.
8.ANP-ber. 8.10 Schriftlezing, meditatie.
8.25 Gewijde muziek (gr.pl.) 8.35 Gr.pl.
9.45 Zang met pianobegeleiding en gr.pl.
10.25 Gr.pl. (11.15—11.30 Ber. Eng.) 11.45
iPanovoordr. en gr.pl. 12.30 Ber. (Duitsch).
12.45 ANP-ber. 1.Consonanten en gr.pl.
(2.—2.15 Ber. (Duitsch). 3.15 Ber. (Eng.)
3.30 Gr.pl. 4.Viool, orgel en gr.pl. 5.
Ber. (Duitsch). 5.15 ANP-ber. 5.30 Arnh.
Orkestvereen. (6.156.30 Ber. Eng.) 7.
Vragen van den dag (ANP). 7.15 Ber. 7.30
Rep. of muziek. 8.— Ber. (Duitsch). 8.15
ANP-ber. 8.30 Ber. (Fng.) 8.45 Gr.pl. 9.15
Ber. (Eng.) 8.45 Gr.pl. 9.15 Ber. (Eng.) 9.30
Gewijde muziek (gr.pl.) 10.Berichten
(Duitsch). 10.15—10.30 ANP-ber. 10.30—
10.45, 11.15—11.30, 0.15—0.30 en 1.15—1.30
Ber. (Engelsch).
in hel voorjaar:
de inwendige organen, bloed en darmen
zuiveren, VERSTOPPING, overtollig vet.
aambeien, rheumatische pijnen doen ver
dwijnen. slakken en giftstoffen uit het
lichaam verwijderen door een grondige
kuur met Dr. Schieffer's Stoff-
wisselingzout. De weldadige wer
king is verrassend.
Flacon 11.IS, Dubbele tlacon 11.7S bij apotheker,
en vakdrogisten
Aan de Dammers.
In onze vorige rubriek gaven wij ter
oplossing probleem 1655.
Stand.
Zw. 7 sch. op: 8, 11, 15, 16, 18, 30, 37.
Wit 7 sch. op: 20, 21, 27, 29, 38, 46, 47.
Oplossing.
1. 27—22 1. 15X42
2. 22X 2 2. 16X27
3. 2X25 3. 42—48
4. 47—42 4. 37—41
5. 46X37 en wint.
Miniaturen.
Wij geven nog een tweetal miniaturen
uit hetzelfde concours van het Luiksche
blad Le Grognard.
-m fr r) 'j^ mm'
m
y|-:;
Zw. 7 sch. op: 3, 19, 23, 24, 26, 30, 34.
W. 7 sch. op: 25, 28, 31, 35, 37, 47, 48.
Wit speelt:
1. 25—20 - 1. 23X41
2. 20X40 2. 26X37
3. 35X13 3. 41—46
4. 4741 gewonnen.
In het standje, dat nu volgt:
mm..
I Wi ':tÈ ip
m IJP'pp
n
H jpp
Zw. 7 sch. op: 7, 8, 9, 17, 18, 22, 27.
W. 7 sch. op: 19, 31, 33, 38, 41, 46, 48.
speelt wit:
1. 33—28 1. 27X47 (gedw.)
Op.-2X42 volgt 31X4, 4X36, 48—42,
36—4, 1913 en 4X36.
2. 19—13 2. 22X42
3. 13X 4 3. 47—36
4. 48X37 4. 36—47
5. 46—41 5. 47X36
6. 3731 en wint.
Speelt zw. bij den vierden zet 3641,
dan volgt 431 en 3137.
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1656 van A. Polman te Almelo.
■m, WW
i|:
Zw. 10 sch. op: 7, 8, 13, 14, 18, 19, 23,
24, 29, 34.
W. 9 sch. op: 15, 27, 31, 33, 85, 38, 40,
41, 49.
In onze volgende rubriek geven wij de
oplossing.
J, BECHDOLT.
15)
Mary trok haar hand schielijk terug. Ze
bloosde hevig. En ze vond het een opluch
ting, toen ze Jeth Hanley zag komen aan
rijden en wuifde vroolijk. Jeth reed naar
hen toe en was blij, hen beiden te ontmoe
ten. Hij verkeerde zelf in een uitstekende
stemming.
„Waarvoor schudden jullie elkaar zoo de
hand? Het had er veel van weg, of je be
zig was een vrendsehapsverbond met India
nen te sluiten, Ben. Mary kon best dienst
doen als roodhuidige prinses, zoo'n kleur
heeft ze".
„We geven elkaar de band, omdat we
eindelijk iets gevonden hebben, waarover
we het eens konden zijn", antwoordde Ben
glimlachend. „We vonden beiden, dat een
gpoorlijn het landschap nu juist niet ver
fraait en dat al die rommel en herrie daar
uit den weg geruimd moest kunnen wor
den".
„Herrie? Kom, nou maak je gekheid",
riep Jeth uit. „Iets grootschers kan een
mensch in zijn leven immers niet te zien
krijgen! Het is do geweldigste gebeurtenis
die hier ooit voorgevallen is. Spoorwegen!
Nieuwe steden! Gemakken en beschaving!
Werkgelegenheid voor iedereen! Kijk maar
eens, hoeveel vreemdelingen zich hier ko
men vestigen! Duizenden! Lui, die land
koopen en gaan bouwen. Weet je, wat ik
zelf op het land van den ouden Cabinal van
zins ben? Een stad te houwen! Een stad te
stichten! Misschien wordt het nog eens een
wereldstad!"
Jeth wendde zich vol trots tot Mary.
„Vanmorgen heb ik net mijn besluit ge
nomen. Ik zal de nieuwe stad Cabinal noe
men. Als aandenken aan en uit dankbaar
heid tegenover je oom Les".
Mary wist haar eigen gedachten en ge
voelens onder gepaste verwondering te ver
bergen, maar ze sloeg tersluiks een blik op
Ben.
Ze dachten beiden hetzelfde: Zou de oude
Cabinal dit niet een verdacht compliment
vinden? Was het niet veeleer een soort be
spotting van den man, die door den spoor
weg van huis en have verdreven was?
HOOFDSTUK VII.
Het ontstaan eener stad.
Jeth reed met Mary huiswaarts. Hij was
heel opgewekt en in de wolken over het
nieuwe tijdperk aan welks aanvang ze nu
stonden. Zijn hoofd was vol plannen over
de nieuwe stad Cabinal en hij sprak over
niets anders.
„Het wordt een knooppunt van spoorlij
nen. Mary! Ik heb al heel wat aanvragen
voor bouwterrein. De menschen komen van
alle kanten opzetten".
„Menschen van het slag van Ace Moseby
en zijn aanhang", zei Mary vinnig.
„Kom nou, we kunnen nu niet ineens de
heilige boontjes uithangen! Ik geef dadelijk
toe, dat Ace Moseby geen brave jongen is,
maar ik heb geen recht, hem te X'eroordee-
len. Zoolang als hij zich rustig en behoor
lijk gedraagt, kan ik hem en zijn soort hier
niet vandaan jagen".
Mary glimlachte eens en knikte. Maar
haar gedachten waren elders.
„Het zal zoo lang niet duren, of we heb
ben hier een stad", vervolgde Jeth. „Met
kerken, banken, theaters en huizen. Het
wordt nog een tweede Chicago. Wie weet!"
„Ja, wie weet!" beaamde Mary, uit haar
droömen gewekt. „Och, Jeth, ik hoop het
voor jou. Het moet heerlijk wezen, een man
te zijn en een nieuwe stad te stichten".
Wat schattig van haar, vond Jeth. Dat
was juist zoo aardig in Mary, dat ze altijd
wist te deelen in de belangstelling harer
vrienden. Ze was een snoezig meisje!
Onder het rijden hield Jeth haar voort
durend in het oog. „Wonder, dat een van
jullie nog niet wakker wordt en in de gaten
krijgt, hoe een aardig meisje Mary toch
eigenlijk is", had zijn moeder nog kort ge
leden gezegd. Ja, gelijk had ze! Mary was
in den laatsten tijd heel wat veranderd. Ze
was plotseling geen kind meer; ze was een
volwassen vrouw geworden.
„Je ziet er zelf anders vandaag ook bij
zonder opgewekt en op je best uit, Mary!"
„Dank je", zei Mary, nauwelijks hooren-
de, wat hij zei, omdat ze aan haar gesprek
met Ben dacht. Arme Allan! Hoe moest zij
hem helpen?
Zoodra ze met haar zuster alleen was, be
sprak ze het geval met Bess en vertelde
haar, wat ze nu ook van Ben gehoord had,
„Wanneer heb je^ Ben dan gesproken?"
Bess vergat Allan' totaal, nu ze wel iets
anders aan haar hoofd had. Ze beet zich op
de lippen, toen ze naar het verhaal van
Mary over haar ontmoeting met Ben luis
terde. Ze was zelf dien morgen uitgereden
in de hoop, hem op een dergelijke toeval
lige manier aan te treffen. Waarom moest
Mary nu zoo boffen en zijzelf niet?
„Toch gek, dat Ben niet even hierheen
is komen rijden om gedag te zeggen", be
klaagde ze zich. „Hij kon toch wel een
oogenblikje vinden, om zich wat hoffelijk
te toonen. Dat kan iedereen immers!"
„O, maar dat doet hij nog wel. Hij heeft
beloofd, binnenkort aan te komen".
„Het kan mij persoonlijk geen klap sche
len", zei Bess met een nijdig rukje van haar
hoofd. „Het komt er niets op aan. Ik zou
me toch de moeite niet geven, hem te
woord te staan".
„En je zei juist, dat je graag hadt, dat hij
kwam?"
„Welnee, zooiets heb ik niet gezegd, In elk
geval, het komt er geen snars op aan. Schei
nou maar uit met me te treiteren".
„Maar kind, het is heelemaal geen trei
teren van me", riep Mary uit. Bess had zich
omgewend en Mary hoorde haar verdacht
sniffelen. „Och, Bess, kind, wat scheelt er
aan?"
Bess klemde zich aan haar vast. „Waar
om komt Ben toch niet meer? Ik zou hem
zoo graag nog eens zien. Ik verlang zoo
naar hem!"
„Hij komt immers, lieve meid! Hij wil
jou ook graag eens spreken. Hij verlangt
er natuurlijk heel erg naar!" verzekerde
Mary, al kostte ieder woord haar ontzag
gelijk veel pijn. „Maar nu wilde ik even
met je over Allan praten".
„O, wat kan Allan me schelen!"
„Kom nou, Bess! Ik heb je immers al
verteld, dat hij al het geld, dat hij voor zijn
hoeve had gespaard aan het verspelen is?
Dat is toch verschrikkelijk! Daar moeten
zijnzijn vrienden toch iets tegen zien te
doen?"
„Daar kan niemand iets tegen doen!" zei
Bess koppig. „Dat zou je beter begrijpen,
als je Allan kende, zooals ik hem ken. Wie
hem raad probeert te geven is een volsla
gen idioot".
Haar zuster staarde haar verbluft aan.
„Maar Bess, je hebt toch van hem gehou
den?"
„Niet waar. Dat heb ik misschien mezelf
verbeeld, maar wat was onzin. Ik weet nu
beslist, dat ik nooit van hem gehouden,
heb".
Gekrenkt en verbaasd gaf Mary het op.
Ze had Bess voor onnadenkend, maar nim
mer voor hardvochtig hekeken. Die hard
heid ergerde haar. Misschien zou ze alles
beter begrepen hebben, als ze haar zuster
na het gesprek nog in het oog had kunnen
houden. Want toen deze alleen was achter
gebleven, barstte ze in bittere snikken los
en bejammerde zichzelf als het ongelukkig
ste schepsel ter wereld.
Mary ging naar Etta om raad. De oude
vrouw liet haar rustig uitspreken.
„Vermoedelijk kan niemand iets voor
Allan doen, als hij zich beslist als een gek
wil aanstellen. Maar het blijft een schande.
Waarom vraag je Jeth niet, of hij je wil
helpen?"
(Wordt vervolgd.)
