DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
EXODUS VAN MILLIOENEN PARIJZENAARS.
DUITSCHE LUCHTAANVALLEN OP
ENGELAND.
Hoe zal het Fransche volk reageeren
op de onvoorziene catastrophe?
Van het Zuiden tot Schotland zijn de Duitsche
bommen neergekomen.
Bij Southampton werd een doorbraak
geforceerd.
In Frankrijk, Juni 1940
Ontzaggelijke menigten voor de stations.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENT IEN
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 202
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 16 Augustus 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
De luchtgevechten bij Dover.
Bij Dover zijn gister, naar het D.N.B. ver
neemt, nieuwe luchtgevechten gevoerd.
Terwijl Duitsche stuka's het vliegveld van
Hawkinge ten W. van Dover aanvielen, vond
een hevig gevecht tusschen Messerschmitt-
toestellen en Spitfire-machines plaats.
Aanval op het Britscjie vliegveld
Eastchurch.
Een oorlogscorrespondent van het D.N.B.
geeft een verslag van den Duitschen lucht
aanval op het Engelsche vliegveld East-
church aan den mond vap de Theems. Hij
vertelt:
„Wij hebben opdracht het vliegersnest
Eastchurch te vernietigen. Op deze mede-
deeling van den commandant volgt een
nauwkeurige bespreking van den aanval.
Een laatste blik op de kaarten, nogmaals
worden de horloges gecontroleerd en 12
minuten later zijn de toestellen in de lucht.
Door de grijze schemering van den aanbre-
kenden dag donderen de motoren op den
weg naar Engeland. Een zeer nauwkeurig
navigeeren, eenprecies berekenen van den
koers zijn noodzakelijk. Hier moet het doel
van den aanval liggen. Een snel besluit:
aanvallen. Bijna vallend stoot de af deeling
door het wolkendek. Zes groote loodsen en
talrijke vliegtuigen zijn duidelijk te her
kennen. Eenige seconden later begint het
gewone dramatische schouwspel, dat wij
reeds zoo vaak beleefd hebben: het meedoo-
genloos ontploffen der bommên, het op
schieten van geweldige rook- en vuurzuilen
uit schuilplaatsen en loodsen, het vernieti
gen van opslagplaatsen voor brandstof en
munitie, getroffen vliegtuigen, ontploffin
gen aan alle hoeken van het veld. De start
baan zelf is in een trechterveld veranderd
en onbruikbaar geworden. De Duitsche for
matie heeft geen half werk gedaan. Ook de
„onoverwinnelijke" Spitfires konden de ver
woesting van het vliegveld Eastchurch, dat
in lichterlaaie staat, niet verhinderen".
De aanval van de Engelsche jagers op de
Duitsche vliegtuigen was buitengewoon he
vig. Niettemin lieten de Duitsche machines
zich onverstoorbaar uit de wolken vallen en
legden zij haar opdracht ten uitvoer. De En-
gelschen verloren 11 toestellen, waarbij 7
Spitfires. Twee Duitsche duikbommenwer
pers van het type Junkers 87 zijn niet
op hun bases teruggekeerd.
Nog meer Duitsche luchtaanvallen.
In den vroegen namiddag hebben gister
35 Dornierbommenwerpers aanvallen op
militaire installaties te Newcastle gedaan.
De haven was een der belangrijkste doel
witten. Op de wapenfabrieken van Vickers-
Armstrong in Hepburn is een regen van
bommen neergedaald. Verscheidene vlieg
velden, loodsen en hangars in het graaf
schap Northumberland hebben veel van de
Duitsche bommen te lijden gehad; een deel
staat in brand. Op vele plaatsen in midden-
Engeland hebben zich hevige ontploffingen
voorgedaan en zijn branden uitgebroken.
Het Engelsche luchtdoelgeschut bereikte ge
durende de Duitsche bomaanvallen geen
enkel resultaat. Alle Duitsche toestellen
hebben ongehinderd hun opdracht kunnen
volbrengen.
De luchtgevechten hoven Kent.
Over de aanvallen van Duitsche duik
bommenwerpers op het graafschap Kent
worden de volgende bijzonderheden verno
men: Door voltreffers zijn op het vliegveld
Lympne drie hangars beschadigd. Op de
startbaan werd een treffer geplaatst. Ver
schillende stellingen van het luchtafweer
geschut stopten met vuren, nadat zij waren
gebombardeerd. Alle Duitsche vliegtuigen
zijn teruggekeerd naar hun steunpunten.
Meerdere Duitsche aanvallen.
Behalve de aanvallen boven Zuid-Enge-
land, welke gisternacht door Duitsche vlie-
gerafdeelingen zijn gedaan, is het vliegveld
Kinloss bij Elgin aait de Moray-Firth met
succes met bommen bestookt. In het zeege
bied van Peter Head is een convooi aange
vallen. Bij Aberdeen zijn stellingen van het
luchtafweergeschut met1 succes gebombar
deerd. Op het vliegveld Montrose, tusschen
Aberdeen en Dundee, zijn door bomtreffers
verscheidene branden veroorzaakt.
De Duitsche luchtmacht heeft gister ook
aanvallen op militaire installaties aan den
benedenloop van de Theems gedaan. In de
streek van Sheerness, Chatham en Roches
ter, waar de marinewerven en tuighuizen
zeer kwetsbaar liggen, hoorde men 't vuur
van het afweergeschut. Rustig vlogen de
Heinkel-bommenwerpers voort; zij wierpen
hun bommen met de grootste zekerheid op
de belangrijkste doelen. Bij Tilhury is het
tot hevige luchtgevechten gekomen.
Te 17 uur toonden de witte rookwolkjes
van het luchtdoelgeschut, dat de Duitsche
toestellen ook boven de Britsche hoofdstad
vlogen. Het geheele Theemsdal was getuige
van den doelbewusten en door niets te stui
ten Duitschen luchtaanval, die alle militaire
objecten met vernietiging bedreigt. De
luchtdoelbatterijen bij Cardiff, welks haven
uiterst gevaarlijk ligt, zijn gealarmeerd,
daar de Duitsche aanval ook Bristol met zijn
vliegtuigfabrieken en Zuid-Wales bedreigt.
Aanvallen op Midden-Engeland.
In midden-Engeland zijn wederom tal
rijke vliegvelden en havens door Duitsche
vliegtuigen aangevallen. De operaties van
het Duitsche luchtwapen in Z.O.-Engeland
duren voort. Tusschen de bomaanvallen
hebben de Engelsche jagers, die de Duitsche
vliegtuigen steeds weer in gevechten pogen
te betrekken, weinig rust. Het falen van het
Engelsch luchtafweergeschut wordt steeds
duidelijker. De trefzekerheid van dit ge
schut is zoo gering, dat geen Duitsche een
heid zich hierdoor laat afbrengen van de
vervulling harer zaak. De als laatste Engel
sche nieuwigheid ingevoerde en veel be
sproken netten, die in de lucht geschoten
worden om de vliegtuigen van den vijand
te strikken, blijken een kinderspelletje te
zijn. Daar voor de verdediging van de En
gelsche luchtruimte het luchtafweergeschut
nauwelijks nog van beteekenis is, rust de
geheele last van de afweer op de Britsche
jagers.
Bombardement van vliegveld in
Yorkshire.
Het Duitsche eskader 104 meldt, het vlieg
veld Driffield in Yorkshire gebombardeerd
te hebben. Het bericht zegt, dat de hangars
vernietigd en de kazernes verwoest zijn. De
Duitsche vliegtuigen werden a'angevallen
door 12 Spitfires. De aanvallers werden her
haaldelijk getroffen. Het Duitsche eskader
leed geen verliezen. Driffield ligt ten Noor
den van Huil, niet ver van de kust. In de
nabijheid van deze plaats bevinden zich
verscheidene nesten van jachtvliegers. De
Duitsche aanval was een volkomen verras
sing, waartegen het Engelsche luchtafweer
geschut maar weinig kon uitrichten.
Bij den bomaanval zijn, naar als aanvul
ling wordt vernomen, ook een aantal vlieg
tuigen op den grond vernield. Van de 12
Spitfires, die het Duitsche eskader aanvie
len hebben er verschillende treffers gekre
gen. De Duitsche vliegers zijn terugge-
■kerd, zonder verliezen te hebben geleden.
Ook luchtgevechten boven Z.W.
Engeland.
Volgens de jongste inlichtingen van
het D.N.B. zijn thans ook de luchtge
vechten boven Z.W.-Engeland ont
brand.
Het zwaartepunt van den Duitschen
aanval schijnt boven Southampton te
liggen. Talrijke bombardemients- en
jachtvliegtuigen ruim over de hon
derd zijn tusschen Portland en Port-
mouth Engeland binnengedrongen en
hebben hun bommen op het gebied ten
N. van de vorengenoemde steden uit
geworpen. Deze aanval schijnt de he
vigste van gister geweest te zijn. In
verscheidene kustplaatsen zijn branden
en ontploffingen waargenomen. Het is
op het oogenblik nog niet te overzien
waar verder nog bommen zijn uitge
worpen. Een deel der Duitsche bom
menwerpers is noordwaarts in de rich
ting van Bristol doorgevlogen.
(Van een bijzonderen medewerker)
Parjjs in JuniHet is 10 Juni 1940. De exodus is in vollen omvang be
gonnen; de groote uittocht, die enkele dagen geleden inzette, heeft thans
buiten twijfel een hoogtepunt bereikt. In lange, eindelooze karavanen trek
ken alle mogelijke soorten vervoermiddelen de poorten der stad uit, het
Zuiden en het avontuur tegemoet. Waren het tot voor kort nog voorname
lijk Belgen en Franschen uit het Noorden, die de meerderheid vormden van
deze opgejaagde legioenen, nu zijn het in hoofdzaak Parijzenaars, die met
diverse vehikelen, in steeds grooter getale het veege lijf trachten te redden,
Ik zie auto's tot op het dak hoog opgeladen met wapperende dekzeilen, als
snelle schuwe gevaarten langs den weg scheren, doch dan voegen ze zich in
rijen, en glijden lijdzaam achter elkander aan, bij honderden, bij duizenden.
En er tusschen door mengen zich vractwagens, tot den nok volgeladen met
matrassen en menschenlijven, legers van fietsen, benevens de laatste taxi's.
Vanaf dit tijdstip, tien uur in den
ochtend van 10 Juni, is in Parijs geen
taxi meer te vinden; de bussen zijn sinds
lang aan het front, en slechts de metro
functionneert nog", doch de toegangen
worden verstopt door de dichte drommen
die zich spoeden naar de stations, naar
het Gare Montparnasse, het Gare d' Or
leans of het Gare d' Austerlitz. En in
middels wordt de. atmosfeer in de stad
vrijwel ongenietbaar; er drukt een on
zegbare benauwdheid, en er hangt iets
van bittere verlatenheid; hoe oneindig,
hopeloos triest is de Wereld, het schijnt
wel of haar einde nadert. Nimmer zal ik
dezen tienden Juni vergeten, waarop het
is, of Parijs zich voor het laatste gericht
bevindt; alles is verloren, de dingen
staan ten doode opgeschreven
Zoo schrijd ik door de beklemming van
een stervende stad en richt mijn schreden
naar de laatste Fransche vrienden die Parijs
nog niet verlieten. Ook zij staan op het punt
af te reizen, en noemen het onverantwoorde
lijk dat ik nog wensch te blijven. Vruchte
loos voer ik aan, dat de groote moeilijk
heden niet in de eerste plaats voor de Pa
rijzenaars zullen komen, doch voor dat
vluchtende millioenenleger, en ik betoog
voorts dat ik de Duitsche orde en discipline
té goed ken, om me bezorgd te maken
over dat wat komen gaat, doch, gelijk ge
zegd, mijn woorden vinden geen weerklank.
Zoo nemen we dan afscheid, en blijf ik
achter in een stad, waaruit het leven in
steeds sneller tempo wegvloeit. Hoeveel
menschen zullen er blijven, en zich niet
laten nemen door de massa-psychose? Zullen
er nog blijven? Wat gaat er worden van die
ontzaglijke menigte die Zuid-Frankrijk
overstroomt? Wat gaat er om in al die ge
moederen? En vooral hoe zal het Fransche
volk reageeren op de catastrophe die komen
gaat en die het in meerderheid nog geens
zins voorziet?
Het zijn allemaal vragen die omhoog wel
len, en mij steeds minder met rust laten, en
dan ontwaakt de journalist en rijst een hevig
verlangen in me bm mee te beleven, dat
belangrijke eo chaotische gebeuren dat voor
de deur staat. Mijn besluit is snel genomen:
ik wil Parijs uit: doch dan dient zich meteen
het groote probleem aan: hóe kom ik Parijs
nog uit? Geen vervo.ermddel is meer ter be
schikking, de treinen zijn schaarsch, en de
stations worden belegerd, sinds dag en nacht
nu, door een fantastische menigte van oudere
mannen,'^rouwen en kinderen. Wat te doen?
Pogingen om Parijs uit te komen.
Laat in den namiddag, terwijl een
kille nevel zich meester maakt van
straten en boulevards, beraadslaag ik
met enkele Hollandsche vrienden; we
spreken af tegen den avond een poging
te zullen ondernemen alsnog weg te
komen, met een trein van het Gare
d' Austerlitz. Het zou een poging blijven.
Wanneer we, anderhalf uur vóór het
tijdstip van vertrek, na veel moeite aan
het station belanden, aanschouw ik iets
dat al mijn verwachtingen nog verre
overtreft; een ontzaglijke menigte, van
tienduizenden, zoo niet honderdduizen
den menschelijke wezens, omstuwt tot
ver in den omtrek het Gare d' Austerlitz.
De toegang is compleet versperd, het is
hopeloos, en er is geen doorkomen aan; maar
bovenal is dit schouwspel vreemdsoortig en
machtig interessant. Het is meer dan dit: het
is wonderlijk. Dit heele rampzalige leger
van toch beklagenswaardige schepselen
bivakkeert rustig op de keiharde straat-
steenen alsof het zich waant in de kalmte
van een huiskamer, eet, dringt, gekscheert,
speelt kaart, en blijft in alles zichzelf. Geen
schijn van gedrang, geen spoor van onrust,
geen symptoom van angst voor de bombarde
menten die toch in de lucht zitten.
De wellevendheid wordt nog volledig in
acht genomen; vrouwen en kinderen krijgen,
als zitplaats, zooveel mogelijk koffers toege
wezen, en een enkeling, die deze correctheid
misplaatst vindt, krijgt het zwaar te ver
antwoorden. Inlichtingen worden ons ge
moedelijk verstrekt, en we vernemen aldus,
dat de meerderheid hier reeds vanaf gister
morgen vertoeft, en nu hebben zij een
tweeden nacht voor den boeg, want heden
maken zij geen kans meer, en morgenochtend
vroeg verstrekt de laatste treinde laatste
trein uit een millioenenstad
En aldus, onderwijl bommenwerpers rond
zwermen en zoeklichten de duisternis door
zeven, blijven wij nog geruimen tijd keuve
len, daar in het schemerdonker van den
Parijschen oorlogsnacht
De laatste trein.
Elf Juni ben ik in den ochtend om vier
uur opgestaan, teneinde een laatste poging te
ondernemen Parijs nog uit te komen. Het
wordt een dag om nooit te vergeten; een
dikke, vreemde, grauwgrijze damp hangt
boven de stad en hult alles in een onheil
spellend halfduister; geen zonnestraal dringt
door, geen brokje hemelblauw valt te zien,
en een donzige, fijne roetregen daalt neer
op een menigte grommende menschenkinde-
ren. Wat is er aan de hand? We trachten
niet ons te verdiepen in gissingen, doch ac
cepteeren het feit, en spoeden ons in ge
zwind tempo naar het Gare d' Orleans; want
een mijner metgezellen heeft een zeer helder
oogenblik, en komt met een lumineus denk
beeld voor den dag.
We koopen een metro-kaartje van het
Gare d' Orleans naar het Gare d' Austerlitz
en belanden vervolgens, geheel volgens de
berekening, op het perron van laatstgenoemd
station, precies tegenover den trein die klaar
staat en ons weg moet voerenen dit, ter
wijl het geroezemoes aanzwelt van de tien
duizenden en tienduizenden daar vóór het
stationOnze handelwijze is volkomen
regelmatig; niettemin voelen we ons niet
zeer behaaglijk, en een onzer slikt iets weg
en zegt stuursch, dat er toch feitelijk maar
weinig menschen denken... O arme
drommels van het bivakleger!
Voor het eerst vernemen we nu van alle
kanten, dat de dichte walm boven Parijs
door de Franschen moet zijn veroorzaakt en
dat de bedoeling hiermede zou voorzitten
Parijs, zoowel als de vluchtelingentreinen, te
beschermen tegen bomaanvallen. Maar een
matroos, die van Duinkerken en Engeland
terugkeert, zegt openhartig, dat een derge
lijke opzet té weloverwogen zou zijn om
Fransch te kunnen zijn, en hij spreekt met
stelligheid de meening uit, dat de Duitschers
dezen vreemdsoortigen damp moeten hebben
verwekt, teneinde hun legers te dekken bij
hun opmarsch naar Parijs.
Hoe het ook zij, drie kwartier later ver
trekken we, en dank zij het zware roetgor-
dijn boven onze hoofden, dat zich nog
mijlenver buiten de voorsteden uitstrekt,
genieten we het voorrecht ongestoord de
stad uit te komen.
Zoo verlaten we met een der laatste
treinen de Fransche hoofdstad, onderwijl
honderdduizenden hun bivak opbreken,
en zich gereedmaken om bij gansche
drommen te voet zich op weg te begeven.
Veel later lees ik in de Fransche pers,
dat drie en een half tot vier millioen
Parijzenaars tijdens die spannende dagen
hun stad zijn ontvlucht; nóg zit een groot
gedeelte ver het Zuiden in, in de over
bevolkte steden van het onbezette ge
bied
Luchtaanval op Croydon.
Associated Press meldt uit Londen over
den Duitschen luchtaanval van gisteren op
het vliegveld van Croydon dat na dezen
aanval van het vliegveld geweldige rook
wolken opstegen.
Verder wordt in Londen aangenomen, dat
fabrieken in Tyneside en scheepswerven
ergens aan de Engelsche oostkust in de om
geving van Newcastle zwaar beschadigd
zijn.
De Engelsche verliezen aan vlieg
tuigen.
Volgens de tot dusver ontvangen inlich
tingen zijn bij de luchtgevechten welke zich
gister boven Engeland hebben afgespeeld
98 Britsche vliegtuigen in de lucht en acht
op den grond vernield. Bovendien zijn er
vijf versperringsballons neergeschoten. 29
Duitsche machines worden vermist.
Een Amerikaansch oordeel
over den luchtslag.
De Amerikaansche vliegtuigconstrueteur
Seversky schrijft in een artikel voor Uni
ted Press: „Als Engeland den luchtoorlog
verliest, heeft het den oorlog verloren. En
geland kan door luchtbombardementen op
de knieën gedwongen worden. Daarom
heeft ook de kwestie van het afstaan van
vijftig Amerikaansche torpedojagers aan
Engeland geen enkele beteekenis. Engeland
gelijkt nu op een belegerde vesting, welker
verdedigers door de onophoudelijke aanval
len van een meerderwaardigen vijand uit
geput raken, wanneer door slecht weer niet
een pauze intreedt. De Engelschen loopen
gevaar hun voorraden uit te putten en door
de inspanning lichamelijk en geestelijk te
bezwijken. Duitschland bezit een grootsche
luchtmacht.
CANADEESCH MILITAIR VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Naar uit Orrawa gemeld wordt, is in
Britsch Columbia een Canadeesch militair
vliegtuig neergestort. Alle vijf inzittenden,
waaronde'r de leider van een eskader,
werden gedood.
HET VLIEGTUIGONGELUK IN
AUSTRALIË.
De slachtoffers zijn gister te Canberra
ter aarde besteld. Zooals gemeld, zijn bij
dit ongeluk onder anderen de minister van
oorlog en luchtvaart, Street en Fairborn,
de vice-president, Gullet, en de chef van
den generalen staf, Sir Cyril Bandenell
Whitej omgekomen.
ITALIAANSCHE LUCHTAANVAL
OP MALTA.
Een speciale luchtvaartcorrespondent
var, Stefani meldt, dat in het begin van
den middag Italiaansche luchtstrijdkrach
ten gister de militaire installaties van het
vliegveld Alfaro op Malta met volledig
succes hebben aangevallen. Loodsen en
opslagplaatsen werden vernield en in
brand gestoken door zware bommen en
brandbommen. Ook de enkele op den
grond staande vliegtuigen werden gebom
bardeerd. Toen zij hun opdracht hadden
volvoerd, werden de Italiaansche bom
menwerpers aangevallen door vier hur-
ricane-jagers. De afdeelingen jagers, die
de Italiaansche bommenwerpers begeleid
den, kwamen onmiddellijk tusschenbeide
en konden na een kort gevecht vrij baan
maken. Een Engelsch toestel werd neer
geschoten. De bestuurder kon zich red
den' door middel van zijn valscherm.
ENGELAND NEEMT AMERIKAANSCHE
POST IN BESLAG.
De Britsche censuurautoriteiten hebben
van de uit Lissabon komende Yankee
clipper, tijdens een tusschemlandmg van
dit vliegtuig op de Bermuda-eilanden.
1920 pond post in beslag genomen.
ii