JCeck óL Sxhaol
£and= m Xuutêauw
ws.
Voor het behoud van ons Natuurschoon.
Het werk der Vereeniging tot Behoud van
Natuurmonumenten in Nederland.
ind.
V
Naar eenheid en samen
werking op rails, water
en
weg.
Radioprogramma voor
Zaterdag.
Voor kleine tuinen.
De Alkmaarsehe Courant
2
TWEEDE BLAD
3
:ele heeren
ur omtrent
dei nader
plaats ge-
emming in
me is ten
een over-
lke eener-
leilijkheden
ige aanpas
ten zullen
een defini-
at de com-
zal hebben
ermiddag is
sn aan den
te Schie-
onken. En-
»en onmid-
i het jon-
iten slaagde
Idingbrigade
rengen. De
ïusschen al
f gereden. -
bestraat te
e L. G. aan-
van lijn 10.
iden, terwijl
iet braken.
naar het
d.
onderwijs. -
met den Bij-
i buitenge-
ipreking van
Christelijk
id. - Met in-
r met drin-
:n rembours-
en Duitsch-
agen en J.
troet. Jan
imon Gootjes
- Theodorus
- Theodorus
Karei, z. van
Lelmina Hen-
»n. Petrus
ïeodorus An-
andina Duits.
de Vries en
rina, d. van
lella Kalf.
er Dogger en
Jan Cor-
annetje Pui-
inus Vlaming
i. Lucia
ertus Wilhel-
a Berendina
ds. van Jan
as. Johan-
Govert van
in. Johan-
ritte en Jo-
Paulus,
Lap.
Johan Hoo-
elling. Dirk
:ert. Mein-
harina Smit.
n Neeltje van
en Mart je
en Johanna
lis Willem de
Iriaan Johan
a Selling.
ier.
nelis Plaats-
n der Vis, 49
d met Corne-
tje Aaltje de
;el, wedr. van
rretje Krijnen
wend", brom-
Ze verweet
irvreemd had.
:e naar het
of Ben daar
de haar angst
louden, maar
;ta zagen het
jofdschuddend
leen en weer,
laid ruzie ge-
r Ben te tob-
>en vermoeide
roolijk geroep
tte een pan
e naar buiten,
in opving. Na
f hartelijk en
%e keuken zit-
3 te vertellen,
y belangwek-
hij had Bess
ouwd was. Ze
•telde Jeth, en
waar Allan
was gegaan.
Ben Meredith
meisje in den
uit het zadel
ik je vreese-
ar dan toch
Onmogelijk!"
>ch wel!"
It vervolgd).
Natuurmonumenten. Ons land kent er gelukkig verscheidene, in alle windstre
ken. Grootere of kleinere, maar in ieder geval karakteristieke gebieden zijn er
daar aangekocht, met het doel ze in hun oorspronkelijken toestand te laten, en te
voorkomen, dat zij te eeniger en onzaliger tijd zouden verdwijnen om welke
reden dan ook. Zoo zijn er uitgestrekte bosschen, vochtige heidevelden, plassen
en meren, veengebieden, vogeleilanden, broedplaatsen, en wat al niet meer, ge
proclameerd tot natuurreservaat, waardoor al die schoonheden op den vader-
landschen bodem in ongerepten staat zullen kunen blijven voortbestaan, veilig
en wel bewaard voor het nageslacht. Wie doet dit schoone en voortreffelijke
werk? Het is de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland,
opgericht door een aantal wakkere mannen, toen een onzer voornaamste natuur
monumenten dreigde onder te gaan, voortgezet onder bezielende leiding en
gedragen door de sympathie en het hartelijke medeleven van een groot deel
der Nederlandsche bevolking.
Het was haar secretaris, de heer J. Drij
ver, bekend natuurvorscher en auteur
van verschillende boeken over het leven
in de natuur, dien ik opzocht in zijn kan
toor aan een van de prachtige Amster-
damsche grachten, om eens met hem
over het werk van de Vereeniging te
praten, wijl dat ongetwijfeld ook een
plaats verdient in deze rubriek, die een
afspiegeling tracht te zijn van hetgehee-
le maatschappelijke leven in ons land.
Vol enthousiasme gaf de heer Drijver
aan mijn wensch gehoor.
De oorspronkelijke gedachte is indertijd
uitgegaan van mannen als van Tienhoven,
Thijsse, Dr. Oudemans en Prof. Ritzema Bos
uit Wageningen. Dat was in de dagen, toen
het Naardermeer dreigde te worden de vuil
nisbelt van Amsterdam. Iedereen herinnert
zich nog wel hoeveel stof dit voornemen
deed opwaaien en hoe aan alle kanten in het
land verzet rees tegen deze natuur-schennis.
Een grootscheepsche actie werd opgezet met
als resultaat, dat de Amsterdamsche Raad 't
voorstel van B. en W. tot aankoop van het
meer met één stem meerderheid verwierp.
Voor dat oogenblik was het Naardermeer ge
red, maar wat zou er in de toekomst gebeu
ren? En om die toekomst veilig te stellen, de
toekomst niet alleen van het Naardermeer,
maar ook van veel meer natuurschoon in
Nederland, werd de vereeniging opgericht.
Als eerste object kreeg zij het Naardermeer
in handen, voor een som van 150.000.--,
waarvoor zij 3 pet. obligaties uitgaf. En ik
mag wel zeggen, dat wij er nu nog trotsch I
op zijn, dat zoovele menschen in die dagen
ons een blijk van vertrouwen schonken door
mee te helpen dat geld bijeen te brengen.
Inderdaad was het vertrouwen, want het was
toen geen kleinigheid om voor een dergelijk
object zooveel geld te vragen."
„Zijn er in den loop van de jaren zoo niet
reusachtige bedragen voor de natuurbe
scherming besteed?"
„Inderdaad, maar het mooie is, dat aan een
oproep van onzen kant altijd weer gehoor
wordt gegeven. Het is zelfs zoo, dat wij nog
nooit een teleurstelling hebben ondervonden
in dien zin, dat wij een oproep deden, waar
aan geen gehoor werd gegeven. Al onze
plannen tot aankoop van terreinen of ande
re natuurmonumenten hebben wij kunnen
uitvoeren, daartoe in staat gesteld door de
Nederlandsche bevolking, die ons nooit in
den steek heeft gelaten.
Het belangrijkste daarbij is, dat een
groot deel van het benoodigde kapitaal
met kleine giften bijeenkomt. Zooals U
ziet, de macht van het kleine. Dat is
voor ons het bewijs van de groote sym
pathie, die voor ons Werk leeft bij dui
zenden landgenooten, want die kleine
giften liggen dan alle tusschen den rijks
daalder en het tientje en U begrijpt hoe
veel menschen er dan noodig zijn om
een groot object te kunnen aankóopen.
Op het oogenblik heeft de vereeniging
voor ruim anderhalf millioen gulden obliga
tieschuld, maar met een zuinig beheer kun
nen wij er komen en kunnen wij geregeld
aflossen ook."
De objecten zelf leveren toch ook geregeld
geld op?"
„Ja, dat doen zij wel uit den aard van de
zaak, maar niet zooveel meer als vroeger.
Bovendien hebben wij op veel van onze ter
reinen pachtboeren ziten en naar onze mee
ning mogen die niet onder een zuinig beheer
te lijden hebben. Om de belangen van die
menschen hebben wij ook te denken en zoo
hebben we met hen vaste contracten geslo
ten. Zoo kan het b.v. voorkomen, dat in het
Naardermeer al het derde geslacht van
pachtboeren op onze bezittingen woont."
„Hoe groot is thans het bezit van de ver
eeniging?"
„Dat beloopt momenteel ruim 13.000
H.A., soms kleine stukken, doch meer
malen ook zeer groote stukken van 1000
en 1500 H.A. en één object, n.l. dat op
de Veluwe, is zelfs 4000 H.A. groot.
Toen wij bij verschillende gelegenhe
den voor den aankoop daarvan den
steun van het publiek vroegen, heeft dat
ons ook weer niet teleurgesteld, want wij
waren binnen korten tijd in staat dit
object voor onze vereeniging aan te koo-
pen. Een nieuw bewijs van het groote
vertrouwen in ons streven,
F. L.
Witkamp
te Haarlem
J. Drijver,
En weet U wat vooral aardig is? Dat zijn
onze jaarvergaderingen. Het is heslemaal
geen uitzondering, wanneer wij méér dan
duizend menschen op deze bijeenkomsten sa
menbrengen, zoodat onze jaarvergaderingen
geworden zijn tot nationale landdagen voor j
natuurbescherming. Daar komt bovendien
nog bij, dat een prachtige decentralisatie van
ons streven is verkregen door de oprichting
van de Provinciale Landschappen, die in hun
eigen ressort schitterend werk doen en een 1
groote steun zijn voor de landelijke vereeni
ging".
„Zoudt U ook iets kunnen zeggen van de
economische beteekenis van het werk der
vereeniging?"
U kunt wel begrijpen, dat die zeer groot
is. Vcorzoover dat mogelijk is, hebben wij
vrijwel alle beziitingen van de vereeniging
voor het publiek opengesteld, omdat wij van
oordeel zijn, dat het Nederlandsche^ volk in
de eerste plaats ervan moet kunnen profi-
teeren. En zoo is het zonder mesr duidelijk,
dat juist deze groote reservaten veel publiek
trekken en dus een belangrijke stimulans
zijn voor het vreemdelingenverkeer. Ik be
hoef U maar te herinneren aan ons bezit op
Texel en in Noordhrabant, de Vennen, om
duidelijk te maken, van welke groote betee
kenis voor het toeristen- en vreemdelingen
verkeer deze terreinen zijn. Natuurlijk kun
nen wij niet alle bezittingen voor het pqj
bliek open stellen. Ten aanzien van het
Naardermeer kan dat niet in verband met de
zeldzame en zeer interessante kolonies van
lepelaars en purperreigers en andere vogels,
die daar zijn, maar onze leden hebben daar
natuurlijk wel toegang. Doch wij hebben ook
nog eenige kleinere bezittingen, waar zelfs
onze leden niet mogen komen, dat is b.v. het
kleine eiland Griend in de Waddenzee tus
schen Terschelling en Harlingen, ongeveer
20 H.A. groot. Dat staat alleen open voor
wetenschappelijk onderzoek en moet verder
voor iedereen gesloten blijven, willen de
duizenden zeevogels er voldoende rust vin
den.
„Is het niet zoo, dat langzamerhand ook
van de overheid groote steun wordt onder
vonden bij Uw arbeid'"
Gelukkig wel. In vele overheidskringen
is langzamerhand de gedachte doorgedron
gen, dat het goed is om in verschillende
plaatsen van het land natuurreservaten te
hebben en ik mag zeggen, dat b. v. de arbeid
van het Staatsboschbeheer uitstekende re
sultaten heeft geha'd.
In dit verband moet ik er den nadruk
op leggen, dat de natuurbescherming
een primair belang is voor Nederland,
"doch men moet op dit gebied practisch
blijven. Wij moéten niet worden natuur-
hysterici. Het gaat niet aan om elk na
tuurschoon maar te willen behouden a
tout prix. Dat is nu eenmaal niet moge
lijk. Maar wat wel mogelijk is, dat is het
behoud van verschillende landschaps
typen.
Zoo is b.v. het hoogveen in Nederland snel
aan het verdwijnen. Tot voor kort lag er
behalve in Overijsel nog een groot stuk op de
grens van Friesland en Drente bij Fochte-
loo. Gelukkig hebben wij van dit landschap
type nog een dikke 200 if A. kunnen redden,
waardoor het voor het nageslacht en vooral
ook voor de wetenschap volkomen gespaard
is gebleven. U begrijpt dat een dergelijke
natuurbescherming van zeer veel belang is.
Tevens moet ik U nog opmerkzaam maken
op de mogelijkheid om bij erfstelling terrei
nen, waarvan het van belang is, dat zij niet
van karakter veranderen, bij ons in eigen
dom en in beheer onder te brengen, een mo
gelijkheid, waarvan reeds dikwijls gebruik is
gemaakt. En van onze nieuwste objecten
mag ik dan nog noemen het prachtige land
goed Gooiland en de beroemde wandelende
stuifduinen in het noorden van Noordbra-
De heer
schrijft ons:
Bij den opbouw van onze Nederlandsche
samenleving zal dan de zoolang gewenschte
„eenheid en samenwerking" ten grondslag
worden gelegd en reeds heeft men in die
richting diverse pogingen met succes be
kroond gezien. Moge thans ook eindelijk de
tijd zijn aangebroken tot samenwerking van
alle vervoersorganisaties, zoowel op de rails,
het water, als op den weg!
Het dient geen betoog de diep bedroeven
de resultaten der geheerschte onderlinge ver
deeldheid in deze op te sommen: nog versch
ligt ons in 't geheugen dc „onsmakelijke"
concurrentiestrijd tusschen spoor en auto,
met de „zielige" pogingen om met „nood
wetjes" en dergelijke te trachten den chaos
welke er heerschte, te ordenen, doch welke
slechts tot resultaat hebben gehad: "den be-
ruchten bussenoorlog, een spoorweg-tekort
van nog steeds '0 millioen en noodlijdende
of reeds „stempelende" particuliere goede
renvervoerders te land en te water. De
„handel in noodwetjes" leefde geheel op bij
de hopelooze pogingen om het R.A.P. „bin
dend" te maken, men schermde met hooge
woorden als: „Algemeen belang", „Volks
belang" enz., hetgeen de samenwerking tus
schen spoor en A.T.O. moest voorstellen. De
andere vervoerders dienden om het gebrui
kelijke tekort te dekken en zoo ging onze
beschaving langzaam vooruit
Wel werd er reeds toen door de verschil
lende veryoers-o'rganisaties e.a., geprotes
teerd, doch door haar verdeeldheid misten
zij den invloed welke b.v. een lichaam als de
Nederl. Spoorwegen, kon uitoefenen.
Maar thans zijn nieuwe tijden aangebro
ken en heeft het oude afgedaan, om plaats
te maken voor datgene, wat eenheid en
samenwerking tot grondslag heeft! Al mogen
dan op heden door den oorlogstoestand di
verse bedrijven ernstig in hun uitvoering
belemmerd zijn, bedenkt dat zulks tijdelijk
is en de tijd spoedig daar zal zijn, dat
ook het vervoerswezen hier te lande klaar
moet staan om zijn plaats te bezetten in het
economisch bedrijfsleven van onze samen
leving. Dit zal alléén mogelijk zijn door
onderlinge samenwerking, waarbij alle or
ganisaties en vervoersbonden zich dienen te
vereenigen tot één machtige Nederlandsche
Vervoers-Centrale, welke zich tot taak stelt
een algeheele coördinatie tot stand te bren
gen van alle takken van vervoer hier te
lande, waarbij volledige samenwerking tot
stand moet komen tusschen o.a. Nederl
St®iorwegen, Binnenscheepvaart en Auto
vervoerwezen! Zij dienen gezamenlijk te
komen tot vaststelling van tarieven, althans
van een minimumtarief, concessie- of ver
gunningsstelsel, waarbij tevens het z.g.n.
„eigen vervoer" de aandacht verdient, daar
dit een niet onbelangrijke mate van onbil
lijke concurrentie ten opzichte van het be-
roeps-goederenvervoer aan den dag legt;
bovendien zullen de bedoelde instanties
zeer veel kunnen bereiken dóór eikaars
lijnen en diensten zooveel mogelijk aan te
vullen, waardoor verbindingen met alle
plaatsen in ons land rendabel zullen blijken
te zijn.
Het spreekt vanzelf, dat de auto-lasten tot
het redelijke teruggebracht moeten worden,
hetgeen niet alleen volkomen billijk zou
wezen, doch tevens een belangrijke ople
ving in het geheele auto-wezen teweeg zou
brengen, hetwelk de laatste jaren zeer in zijn
vooruitgang belemmerd is geweest. Een
billijke belasting van het auto-verkeer zal
niet alleen werkverruiming beteekenen.
doch tevens betere arbeidsvoorwaarden
scheppen voor allen, die direct of indirect
van het auto-wezen afhankelijk zijn; want
tot heden was men wel gedwongen om da?
en nacht te werken om de onmogelijk zware
lasten op te brengen of de concurrentie het
hoofd te kunnen bieden.
Het ligt niet in mijn bedoeling thans tot
in de kleinste bijzonderheden hierover uit
t« wijden, doch ik wil in hoofdzaak trachten
aan te toonen dat het oogenblik nu is aan
gebroken, om door eenheid en samenwer
king, in alle takken van vervoer voor allen
een betere toekomst te scheppen, welke
toch zoo dringend noodzakelijk is!
Daarom, nogmaals, vereen igt Uü
Slaat de handen in elkaar en zet alle we-
derzijdsche grieven en bezwaren opzij, be
denkt dat dit ons nog nooit iets goeds, doch
van het tegengestelde maar al te veel heeft
gebracht. We hebben thans genoeg van de
moordende onderlinge concurrentie, genoe?
van de „uitgezogen auto-belastingbetalers
genoeg van dat hatelijke spoorweg-tekort en
noodlijdende particuliere vervoerders! Dit
moet voorbij zijn, voor goed voorbij, een
prachtig werk ligt voor ons klaar, gegrond
vest op „eenheid en samenwer
king" zullen wij bouwen, allen tesamen,
in één Nederlandsche Vervoers Centrale
voor een betere toekomst, in het werkelijke
„Algemeen belan g!"
bant, de z.g. Loonsche Duinen. Die zijn even
eens een zeer zeldzaam karakteristiek land
schap in Nederland, dat nu gelukkig onder
onze bescherming staat en dus bewaard kan
blijven."
„Een laatste vraag nog, waarvan het ant
woord velen zal interesseeren. Heeft het be
zit van de vereeniging nog onder de oorlogs
handelingen geleden?"
„Natuurlijk heeft de oorlog ons bezit
ook niet onberoerd gelaten. Er zijn hier
en daar wel bommen op onze bezittin
gen neergekomen, maar over het alge
meen mag ik gelukkig zeggen, dat zij
betrekkelijk zeer weinig geleden hebben
en dat, en dat is het voornaamste, het
karakter van onze bezittingen onaange
tast is gebleven door de oorlogshande
lingen in Nederland."
X.
PREDIKBEURTEN.
ZONDAG 18 AUGUSTUS 1940.
ALKMAAR.
Groote Kerk, 10 uur, ds. Schooneveld,
van Den Haag (voor ds. Kleyne).
Kapelkerk, 10 uur, ds. Nell, van Oudkar
spel (i. pl. v. ds. Prins van Wijngaarden);
5 uur, ds. Warners.
Remonstrantsch Geref. Gemeente, geen
dienst.
Ev. Luth. Kerk (Oudegracht), 10.30 uur,
ds. K. v. d. Braak, van Den Haag (extra
coll. luth. kerk te Rotterdam).
Doopsgezinde Kerk, 10.30 uur, ds. Kuiper.
Geref. Kerk, 10 en 5 uur, dr. Dee, van
Rotterdam.
Herst. Apost. Toussaintstraat, 10 en 4.30
uur en Woensdagavond 8 uur, dienst.
Vrije Ev. Gem., in de Unie, 10 uur (onder
werp: „De rookpluimen van een stad") en
7 uur (onderwerp: „Rust wat"), telkens ds.
Ruys.
Nieuw Esoteries Kerkgenootschap (Ro-
zekruisers-genootschap), Oudegracht 114,
om 10.30 uur tempeldienst met openbare
voordracht; onderwerp: „Goddeloos vuur
tegenover het vuur van God".
Ned. Chr. Gemeenschapsbond in Waakt
en Bidt, Woensdagavond 8 uur evangeli
satiesamenkomst, mevr. van Zeijl, van
Zandvoort; Zondagmiddag 3 uur jongelie-
densamenkomst, Houtweg 8; Vrijdagavond
8 uur bijbelbespreking vrouwen, Oude
gracht 208; Zaterdagavond 8 uur bidstond,
Oudegracht 208.
Leger des Heils (stichter William Booth),
Limmerhoek no. 40; Zaterdagavond 8 uur
openluchtmeeting op de Steenenbrug; Zon
dag 10 uur v.m. heiligipgsdienst, 3.30 uur
n.m. openluchtmeeting bij den Kattenberg,
7.30 uur n.m. verlossingssamenkomst; Don
derdagavond 8 uur bijzondere samenkomst;
alle diensten staan o. 1. v. kapte. N. Dijk-
mans.
Ned. Leger des Heils, Hekelstraat no. 9;
Zondag 10 uur wijdingsdienst, 8 uur openb.
verlossingssamenkomst; Dinsdagavond 8
uur openb. samenkomst; Donderdagavond
8 uur mannenbond; Vrijdagavond 8 uur
heiligingsdienst; alle diensten staan o. 1. v.
commandeure Willemse.
UIT DE OMGEVING.
AKERSLOOT, elf uur, ds. van Mullem;
onderwerp: „Als dieren spreken".
BERGEN, 10 uur, ds. v. d. Kieboom.
Geref. kerk, 10 en 5 uur, ds. van Minnen.
Evangelisatie Maranatha, 10.30 uur, ds.
F. D. Emous, van Amsterdam.
DRIEHUIZEN, 10 uur, ds. Boerendonk.
EGMONDBINNEN, 10 uur, ds. Rasch.
GROET, zie Schoorl.
GROOTSCHERMER, 10 uur, ds. J. H. C.
Kater, van Den Haag.
HEILOO, half tien, ds. Bloemhoff;
tekst Mathh. 8 23 v.v., onderwerp: „Jezus
aan boord".
HEILOO, Nederl. Herv. Evang. Vereeni
ging, in het Kerkgebouw, nam. 2 uur, ds.
ter Linden, van Amsterdam.
LIMMEN, 2 uur, ds. Bloemhoff.
OTERLEEK, elf uur, ds. Bloemhoff.
OUDE-NIEDORP, av. 8 uur, ds. Nell.
OUDKARSPEL, 10.30 uur, ds. Prins "van
Wijngaarden, .van Alkmaar.
OUDORP, 9.30 uur, ds. van Mullem.
SCHAGEN, geref. kerk, 10 en 5 uur,
cand. W. P. Kramer, hulppred.
SCHERMERHORN, geen dienst wegens
vacaturebeurt.
SCHOORL, 10.30 uur, ds. Boeke.
Evangelisatie, achter de Roode Leeuw
4 uur, ds. Ruys.
STOMPETOREN, 10.30 uur, ds. Kastein
(de diensten zullen voortgaan geregeld om
half elf aanvangen).
Evangelisatie, 10 uur, de heer S. Lodder,
van Alkmaar.
URSEM, 2.30 uur, ds. Buiskool.
VEENHUIZEN, 2.30 uur, ds. Nell.
WEST-GRAFTDIJK, 10 uur, ds. Loysen
(doop).
ZUIDSCHARWOUDE, 10.30 uur de heer
Korndörffer.
FRUITTEELT-DEMONSTRATIEBEDRIJF
TE SCHELLINKHOUT.
Verslag over Juli.
In het verslag over de maand Juli van het
fruitteelt-demonstratiebedrijf van den eco-
nomisch-technologischen dienst voor Noord
holland wordt gezegd:
De geheele bessenoogst is geplukt en ge
veild. Dank zij den vastgestelden minimum
prijs is de financieele opbrengst goed te
noemen, daar de struiken bij alle variëtei
ten goed beladen waren. Vooral ook de
opbrengst der jonge zwarte bessen was al
van beteekenis. Bij het plukken is gebleken,
dat speciaal de Silvergieters Zwarte uitmunt
door mooie korrel en langen tros, welke
zich gemakkelijk laat plukken. De Davison's
Eight heeft ook een mooie korrel, de tros is
echter korter en zit wat dichter tegen het
hout, zoodat het plukken iets minder ge
makkelijk is dan bij de Silvergieters
Zwarte. De opbrengst per struik is best te
noemen, terwijl de meer gedrongen groei
deze variëteit zeer geschikt maakt als wij-
kerbeplanting tusschen de struiken. Deze
bes kan mee het eerst geplukt worden
door vroege rijpheid, wat natuurlijk mee
brengt, dat de bes het eerst zacht van
korrel wordt, wat bij zeer rijpe vruchten
lastig is bij 't vervoer. De Baldwin is ook ge
drongen van groei en zeer vruchtbaar, de
trossen zijn langer dan bij Davison's Eight
en laten zich goed plukken. Bij nat weer.
zooals in de nu afgeloopen maand, treedt
spoedig roestziekte op in het blad. De
andere variëteiten, die er dicht bij staan,
hebben veel minder last. De opbrengst der
jonge struiken van de roode bes Fay's Pro
lific was ook goed. Deze heeft het groote
nadeel, dat door knoploosheid misvormde
struiken ontstaan, waardoor in den komen
den winter weer een aantal moet worden
vervangen door nieuwe struiken. De nieuwe
bes No. 7, welke een zaailing is van de Fay's
Prolific, kenmerkt zich door een veel for-
JAARSVELD, 414,4 M. (AVRO-uitz.) 8.—
ANP-ber., gr.pl. 10.— Morgenwijding. 10.15
Gewijde muziek (gr.pl.) 10.30 Huizelijke
gezelligheid, causerie. 10.35 Secco en zijn
ensemble. 11.Deel. 11.20 Secco en zijn
ensemble. 12.— Gr.pl. 12.45 ANP-ber., even
tueel gr.pl. 1.Les gars de Paris en soliste
(opn,) 1.40 Lyra-trio. 2.30 Revue-progr.
(opn.) 4.Omroeporkest en soliste. 5.15
ANP-ber. 5.30 Gr.pl. 5.45 Zangklasse van
Zanglust" met pianobegeleiding. 6.10 Avro-
Amus.-orkest en de Avro-girls. 7.Vragen
van den dag (ANP)t 7.15 Ber. 7.20 Gr.pl.
7.35 Cyclus „Nederlands provincieschoon"
(met rep.) 8.— ANP-ber. 8.15 Omroeporkest
en soliste. 9.10 Radiotooneel. 9.30 Gr.pl.
10.VPRO: Avondwijding. 10.15 ANP-ber.,
sluiting.
KOOTWIJK, 1875 M. (KRO-uitz.) 7
Ber. (Duitsch). 7.13 Ber. (Eng.) 7.30 Wij be
ginnen den dag. 8.Gr.pl. 9.Haarl. Ora
toriumver., Utr. Sted. Orkest en solisten
(opn.) 9.45 KRO-Kamcrorkest (opn.) 10.30
Gr.pl. 11.35 "Ber. (Eng.) 11.30 Gr.pl. 12.—
Musiquette. 12.30 Ber. (Duitsch). 12.45
ANP-ber. 1.— Gr.pl. 1.15 KRO-melodisten
en solist. 2.Ber. (Duitsch). 2.15 Gr.pl.
2.30 KRO-melodisten en solist. 3.15 Ber.
(Eng.) 3.30 Gr.pl. 5.Ber. (Duitsch). 5.15
ANP-ber. 5.30 KRO-orkest en solist. 6.15
Ber. (Eng.) 6.30 KRO-orkest. 7.Vragen
van den dag (ANP). 7.15 Gr.pl. 8.Ber.
(Duitsch). 8.15 ANP-ber. 8.30 Ber. (Eng.)
8.45 Rococo-octet. 9.15 Ber. (Eng.) 9.30 Gr.
pl. 9.55 Wij sluiten den dag. 10.Ber.
(Duitsch). 10.15 ANP-ber. 10.30—10.45, 11.15
11.30, 0.15—0.30 en 1.15—1.30 Ber. (Eng.)
NIET ALLEDAAGSCHE GROENTEN.
Er zijn zoo van die groenten, die we vooi
de fijne fruit- en delicatessenwinkels uitge
stald zien, en die we toch zoo zelden zelf op
tafel hebben, niet altijd om de eventueele
kosten, doch in de meeste gevallen omdat
onbekend nu eenmaal onbemind maakt.
Tot zulk een bijzondere groente behoort
de Artisjok, eigenlijk een overblijvende Dis
tel, waarmee we op huogere gronden het
meeste succes zullen hebben. Gedurende de
zomermaanden, van Juli tot September,
brengt zij haar bloemstengsels voort, en dan
is het zaak de bloemen te snijden vóór deze
open gaan, de schubben en de bloembodem
worden dan als lekkernij genuttigd.
Wie een laag gelegen tuin heeft moet er
liever niet aan beginnen, omdat daar 's win
ters de wortels gemakkelijk wegrotten. Te
gen vorst kunnen we de planten beschermen
door een laag turfmolm of stroo. Hoewel de
planten uit zaad vermenigvuldigd kunnen
worden, is dit voor den liefhebber nogal
bezwaarlijk, omdat het bij voorkeur op
warmte moet geschieden. Daarom kunnen
we beter de planten die goed bloem hebben
gegeven, in Maart op April scheuren waar
na de planten 1 meter uit elkaar worden
uitgezet.
Een gewas dat veel aan de Artisjok doet
denken is de Kardoen of Cardon, ook een
voor ons land vrij onbekende groente. Op
buitenplaatsen komen zij nogal eens voor,
waar zij ook wel als sierplant gekweekt
worden om haar eleganten vorm, wollig be
haarde bladeren en groote blauwe bloemen.
Evenals bij Brusselsch Lof en Andijvie moe
ten de planten die voor de consumptie
dienst moeten doen, gebleekt worden als zij
volgroeid zijn. Vanaf eind Augustus kunnen
de mooiste planten ingepakt worden, en
daartoe worden van boven de bladeren bij
elkaar gebonden met een stroowisch of
band, terwijl de geheele plant in stroo of
matten wordt gewikkeld, waarbij we den bo
venkant zooveel mogelijk dicht maken om
indringen van het regenwater tegen te gaan.
Na drie weken zal een en ander ontpakt
kunnen worden, waarna we constateeren
dat bladstelen en nerven blank zijn gewor
den. Deze bladribben worden nu als groen
te genuttigd, bij voorkeur geschild als Ra
barber, en verder bereid als bleekselderij.
A. C. MULDER—IDZERDA.
scheren groei en tot dusverre geen knop
loosheid. Waar nog geen vruchten werden
geplukt, valt daarover nog niets te zeggen.
Op 25 Juli is weer gespoten, nu met 3/4
pet. Californische pap. Het vele natte weer
heeft hier en daar, b.v. op Clapp's Favorite
en Soldat Laboureur wat schurft veroor
zaakt; zelfs bij regelmatig met Californische
pap spuiten is dit niet geheel te voorkomen
bij ongunstig weer. In Augustus zal bij de
vatbare variëteiten nogmaals worden gespo
ten met Californische pap.
De beschadiging door wantsen is vooral
bij Triomph de Vienne nogal belangrijk.
Een deel der beschadigde vruchten is ver
wijderd; ook bij de Conférence is dit ge
beurd, deze is tegelijk gedund, wat in den
eigenlijken tijd van dunnen niet mogelijk
was, omdat deze soort zeer lang heeft ge
ruid.
In Augustus staat de pruimenoogst te
wachten, welke dit jaar groot zal zijn. In
verband hiermede is voor de sorteering der
Witte Kwets, welke groen zal worden ge
plukt, een speciale sorteerder aangeschaft,
waarop de pruimen gemakkelijk op maat
kunnen worden gesorteerd. Ook van peren
en appelen is een flinke oogst te verwach
ten. Waar deze zooveel mogelijk naar de
standaardeischen zullen worden gesorteerd,
is hiervoor ook een sorteermachine aange
schaft, waarop de vruchten ook op maat
worden gesorteerd. In Augustus zullen
worden geplukt de peren André d'Esportes
en Clapp's Favorite.
is het EENIGE DAGBLAD met een
EIGEN STADSKARAKTER.
Dat is de GROOTSTE WAARDE voor den
adverteerder! Tel. 3320.