DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTRFKEN.
i
Bulgaren trokken eens uit Rusland
den Balkan binnen.
VELE BRITSCHE VLIEGVELDEN
ZWAAR BESCHADIGD.
Russen bevrijdden de Bulgaren van de
Turksche overheersching.
Ontploffing in munitiedepot
te Bologna.
Geen demonstraties voor
het huis van Oranje.
Engelsche luchtaanvallen leverden geen noemens-
m waardige resultaten op.
Catastrofaal ongeluk
te Zaitbommei.
Stuk van Waalbrug kan
telde en viel op
arbeiders.
Op bon 73 een half ons thee
of *|2 pond koffie.
Een kilogram suiker
op bon 72.
Volgende week broodbonnen
no. 4 geldig.
Italiaansche aanvallen
op Malta.
nog
Te-
win
de
de
ver
zoo
ning
des
-»
Kt
w
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij voaruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVEKTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 205
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 30 Augustus 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Eenvoudig, degelijk
boerenvolk.
Met de teruggave door Roemenië van de
Zuidelijke Dobroedzja aan Bulgarije, staat
het land van Koning Boris weer eens een
oogenblik in den schijnwerper van de pu
blieke belangstelling.
In de klassieke oudheid vormde dit land
noch als staat, noch naar bevolking een
eenheid. Een deel ervan heette Thracië, n.l.
het stuk tusschen het Balkangebergte en de
Grieksche zee. Benoorden den Balkan, tot
aan den Donau heette het Moesië, maar hier
toe werd ook een deel van het tegenwoor
dige Servië gerekend. Men ziet dus dat
destijds de legkaart van den Balkan weer
heel anders in elkaar zat dan thans.
Deze Thraciërs en Moesiërs zijn als rand-
barbaren" eerst zoo'n beetje onder Griek-
schen invloed geraakt, en vervolgens door
de Macedoniërs ingelijfd. De naam Philip-
popel herinnert nog aan koning Philippus,
den vader van Alexander den Groote. Daar
na geraakte dit geheele land onder Ro-
meinsche heerschappij. Het stadje Orestia
werd toen tot Hadrianoupolis verdoopt, en
de groote zeestad Byzantium kwam Con-
stantinoupolis te heeten, naar den eersten
christelijken keizer, die zijn residentie te
vens uit Rome naar deze nieuwe oostelijke
hoofdstad des Rijks verplaatste. Sindsdien
heeft het Oost-Romeinsche of Byzantijnsche
keizerrijk zijn eigen bestaan moeten leiden,
totdat het in 1453 voor het opdringen van de
Turken bezweek.
In de vroegste Middeleeuwen werd er op
den Balkan nog vrij algemeen Latijn ge
sproken, hoewel de bevolking, die zich op
grond daarvan Romeinen noemde, met Ro
me enkel de taal gemeen had, doch overi
gens van allerlei ander ras moet zijn ge
weest. Ondertusschen zijn de Arabieren en
Turken dit gedeelte der wereld altijd blij
ven aanduiden als Roemeli, d.i. Romeinen-
land. De naam is bewaard gebleven in
Oost-Roemelië, het gewest waarvan Philop-
pel de hoofdstad is, en dat bij etappes uit
het Turksche rijk is overgegaan naar den
Bulgaarschen staat.
Vermoedelijk is het gros der tegenwoor
dige bevolking van Bulgarije reeds in de
vroegste Middeleeuwen in die streken bin
nengedrongen als onderdeel van de groote
Slavische vloedgolf die toen over Oost-
Europa heentrok. Of er reeds vroeger Sla
ven gewoond hebben, en of wellicht de
Syriërs en Sarmaten van den beneden-
Donau tot dat ras behoord hebben, staat
niet vast; het is echter niet uitgesloten. In
elk geval schijnen de Slavische sammen het
den reeds aldaar wonenden Romanen dus-
danis onbehaaglijk gemaakt te hebben, dat
dezen over den Donau getrokken zijn naar
het huidige Roemenië. Ook echter den Sla
ven zelf wachtte een verrassing: uit het
Noordoosten, om de Zwarte Zee heen, ver
scheen een met de Mongolen verwant volk,
Bulgaren genaamd, dat oorspronkelijk aan
de Wolga gewoond schijnt te hebben. Al
daar zijn n.l. nog Bulgaarsche volksresten
achtergebleven, eveials trouwens ook hier
en daar in Bessarabië, waar hun weg door
heen leidde. Men behoeft niet te twijfelen
of deze steppenruiters hadden het gemuni
op de rijke keizerstad aan den Bosporus.
Zij hebben het zoover niet gebracht, maar
wel zijn de daarop volgende eeuwen één
voortdurende worsteling geweest tusschen
de barbaarsche maar krijgshaftige Bulgaren
en de beschaafde doch tevens verslapte
Byzantijnen.
Inmiddels had zich op den Balkan echter
hetzelfde verschijnsel voltrokken als in
Gallië: een kleine schare van doortastende
veroveraars was er in geslaagd om het
zittende" volk aan zich te onderwerpen en
daar den naam der nieuwe heeren aan op
te leggen, hoewel deze laatsten overigens
naar taal en volksaard geheel in de reeds
aanwezige bevolking opgingen. Aldus is in
het geromaniseerde Gallië geschied met de
Germaansche Franken en Bourgondiërs, en
aldus is het ook gegaan met de Oeral-Alta-
rische (zeg gemakshalve: Mongoolsche)
Bulgaren, die hun naam geplakt hebben op
het Slavische Balkanvolk, doch overigens
zelf daarmee zijn samengesmolten.
Sindsdien woonde er dus, reeds dicht
buiten de poorten van Constantinopel, een
half-geciviliseerde natie die zich Bulgaren
noemde, en die een voortdurende bedrei
ging vormde voor het pronklievende doch
gedegenereerde Byzantijnsche Rijk.
Als eerste koning dezer Bulgaren of
Woelgaren vinden wij sinds 705 Tervel, die
nog heiden was. In 865 nam hun vorst het
christendom aan onder den gemengd
Grieksch-Slavischen naam van Michael Bo
ris, en met den titel van tsaar, d.i. dus cae
sar of keizer. Deze bekeering bracht even
wel geen vrede met de heilige moederstad
des geloofs mede, want omstreeks 900 heeft
tsaar Simeon aan de Byzantijnen nog eens
een gevoelige nederlaag toegebracht. Het is
in die oorlogen echter voortdurend op en
neer gegaan, zoodat de Byzantijnsche keizer
Basilos II zich kon tooien met den eere
naam van Boulgaroktonos of Bulgarendoo-
der. Omstreeks het jaar 1000 hebben de
Byzantijnen weer eens een klinkende over
winning behaald.
Toen in 1054 de definitieve afscheiding
tusschen de Roomsche en Grieksche kerken
plaats vond, volgden de Balkanvolkeren het
Grieksch Katholieke of orthodoxe geloof.
Sinsdien namens echter in de binnenlanden
van den Balkan de Serviërs de leiding, dus
danig dat onder hun koning Stjepan Does
jan Oerosj het Servische rijk, evenals te
voren het Bulgaarsche, tot voor Constanti
nopel reikte. Doch op hun beurt werden de
Serviërs verpletterd door de onweerstaan
baar oprukkende Turken, die in 1354 voor
het eerst naar Europa waren overgestoken.
In 1389 werd op St. Vitusdag (Vidovdan)
het Servische leger vernietigd; die datum
wordt nog steeds in Joegoslavië als natio
nale rouwdag in acht genomen. Een laatste
poging om de Turken te verslaan en ten
minste Constantinopel nog te redden, is in
1444 ondernomen door een Poolsch-Hon-
gaarsch leger, doch bij Warna, aan de Bul
gaarsche zeekust, zegevierden de Turken,
en nu was de keizerstad niet meer te hou
den. In 1453 trok de Sultan in Constanti
nopel binnen.
Onder de Turksche overheersching zijn de
Balkanvolkeren grootendeels veorientaalscht
doch hun taal en godsdienst hebben zij over
het algemeen behouden.
Toen in den loop der 19e eeuw het Otto-
maansche gezag begon af te brokkelen,
gingen ook de Bulgaren weer den kop op
steken, zij het aanvankelijk ook aarzelend.
Pas na 1870 kon er opnieuw van Bulgaar
sche nationale eischen gesproken worden.
De groote mogendheden onderhandelen
met de verheven Porte over vrijlating der
christelijke Balkanvolkeren, maar toen de
Russen ongeduldig werden, verklaarden de
zen den Sultan den oorlog, en zoo zijn zij
toen, door de Bulgaren als bevrijders ver
welkomd, in 1877 den Balkan binnengeval
len, waar zij bij Plevna en op den Sjipka-
pas de Turken versloegen. De toenmalige
Russische tsaar Alexander II wordt in Bul
garije nog steeds vereerd als Tsaar Oswobo-
ditel (Bevrijder).
Sindsdien heeft Bulgarije zich uitegbreid
door Oost-Roemenië, hoofdstad Plovdis (d.i.
Philippopel) in te lijven. Na den eersten
Balkanoorlog (1912) kreeg het den lang
verbeiden toegang tot de Aegeische Zee,
doch de tegenslag in den wereldoorlog
sneed de Bulgaren weer van deze zuidkust
af. Aan Roemenië moesten zij de Dobroeds-
ja (d.i. het land bezuiden de Donaumon-
ding) afstaan, maar wij hebben zoo juist
kunnen lezen dat zij een strook van dit ge
west weer teruggekregen hebben.
De Bulgaren zijn een zeer eenvoudig, de
gelijk boerenvolk, bekend om zijn zuinig
heid en vlijt, bij uiterst geringe levensbe
hoefte. Het zijn voortreffelijke tuiners; ver
maard is de goede sigarettentabak uit de
Maritsa-vallei, alsmede de rozenolie die bij
Kazanlik, op de zuidhelling van het Bal
kangebergte, gewonnen wordt. Voorts
staat de Bulgaarsche soldaat bekend als
trouw geduldig en vasthoudend.
Overigens gaat het in Bulgarije nog zeer
primitief toe. Er valt nog heel wat te ver
beteren en te ontwikkelen, doch met wat
kapitaal en onder goede technische en com-
mercieele leiding zou er zeker het een en
ander tot stand te brengen zijn. Het is
vooral de eeuwenlange onrust, onderdruk
king, weer eens onrust, die de opkomst eener
Bulgaarsche welvaart heeft belemmerd.
Tot nu toe 150 gewonden
geborgen.
Bologna, 29 Aug. (Stefani). Vanmiddag
werd hier een hevige ontploffing gehoord,
gc/olgd door twee andere explosies, die,
naar later bleek, zich in een munitie
depot op ongeveer 10 kilometer van de
stad hebben voorgedaan. Een deel van
het gebouw is verwoest.
Tot op heden zijn 150 gewonden go' r-
gen. Of er onder de puinhoop'en nog doo-
den liggen, is niet bekend.
Het A. N. P. meldt:
's-Gravenhage, 29 Augustus. Er wordt op
grond van bepaalde omstandigheden uit
drukkelijk aan herinnerd, dat door de op
1 Augustus j.l. in opdracht van den rijks
commissaris uitgevaardigde verordening
ieder demonstratief optreden en elke betoo
ging van individueelé personen of van
groepen personen tegenover de bezettings
autoriteiten, inzonderheid ook demonstra
ties ten gunste van leden van het Huis van
Oranje, dat den oorlog tegen het groot-
Duitsche rijk blijft voortzetten, strafbaar
gesteld zijn. Het doet hierbij niet ter zake,
op welke wijze een dergelijke demonstratie
tot uiting gebracht wordt en of een even
tueel optreden ten gunste van het Huis van
Oranje door een be vlagging of door het
aanbrengen van andere opsieringsvoorwer-
pen aan gebouwen of door het dragen van
een of ander insigne, gekleurde linten of
door het dragen van bloemen en dergelijke
plaats vindt. In twijfelgevallen wordt
iedere buitengewone ge
draging als een demonstratie van
bovengenoemde soort opgevat.
In dit verband wordt er nadrukkelijk op
gewezen, dat de 31sté Augustus als een
normale weekdag moet beschouwd worden,
zoodat alle bureaux en zaken op dezen dag
niet vroeger mogen sluiten, dan zulks op
iederen anderen Zaterdag het geval pleegt
te zijn. Een eventueele geheele of ver
vroegde sluiting van zaken, café's, theaters,
bioscopen, enz. kan derhalve niet worden
toegestaan. Zouden zaken, café's en andere
ondernemingen op grond van een bepaalde
versiering van hun étalages en localiteiten
of door het ophangen van platen in de
étalage en dergelijke den indruk wekken,
dat zij een demonstratie van den in den
aanvang van dit stuk genoemde soort
trachten tot uiting te brengen, dan hebben
zij met het sluiten van hun onderneming
rekening te houden.
In aansluiting aan de verordening van
1 Augustus wordt er nogmaals met nadruk
op gewezen, dat overtredingen van boven
staande bepalingen op de scherpste wijze
zullen worden gestraft en dat al naar den
aard van het geval ook de verordening no.
33 van 1940 over inbeslagneming van het
vermogen toegepast zal kunnen worden.
Bijzonder zware straffen hebben die per
sonen te verwachten, die demonstraties van
de genoemde soort uitlokken, veroorzaken
of begunstigen.
Zoowel de Duitsche als de Nederlandsche
politie heeft de opdracht ontvangen, zorg te
dragen voor de meest nauwgezette nako
ming van deze bekendmaking.
Duiisch frontbericht.
Berlijn, 29 Aug. (Frontbericht van
het D'.N.B.) Terwijl de afdeelingen
Duitsche gevechtsvliegers den voor-
gaanden dag hun actie tegen Britsche
vliegvelden hadden geconcentreerd op
de westelijke verdedigingszone van
Londen, waren de aanvallen van giste
ren gericht tegen een reeks vliegvelden
in het oosten en het noorden van de
Britsche hoofdstad.
Buitengewoon zwaar getroffen zijn, zooals
het weermachtsbericht van 29 Augustus
meldt, de vliegvelden Southend en Aast-
church, waar verscheidene rechtstreeksche
treffers op de vliegtuigloodsen en talrijke
bominslagen in het vliegersnest en op andere
onderkomens geconstateerd konden worden.
In het noorden van Londen zijn in het be
gin van den nacht nog de vliegvelden van
Hatfield en Hemswell met succes gebom
bardeerd. Andere aanvallen zijn volgens
het weermachtsbericht ondernomen op de
havenwerken en de dokken van Middles-
borough, Thameshaven en Chatham en
vooral op Liverpool en het naburige Bir
kenhead. De verwoestende uitwerking dei
bommen juist hier aan den Merseymond
kon volkomen worden bevestigd door
Duitsche verkenners, die van verre de
branden konden zien.
Het zwaartepunt der massa-aanvallen op
het Britsche bewapeningscentrum in het
binnenland lag ditmaal op de lijn Sheffield
—F irmingham—Coventry, aan de kust wer
den de vliegtuigfabrieken van Norwich doel
treffend gebombardeerd.
Bij de gevechten, die zich in den loop van
deze krijgshandelingen ontwikkelen, zijn 44
Britsche vliegtuigen en een versperrings
ballon neergeschoten. Vijftien* Duitsche
vliegtuigen zijn niet teruggekeerd.
Vijandelijke vluchten boven havens aan
de Fransche Kanaalkust hebben even wei
nig succes gehad als twee Britsche vluchten
in de buurt van Hamburg. Ook bij de
Leunafabriek hebben de vijandelijke vlie
gers geens noemenswaardige schade aange
richt. Daarentegen moet de gisternacht her
haalde luchtaanval op Berlijn beschouwd
worden als de eerste stelselmatige actie der
Engelschen tegen woonwijken. Verschei
dene vliegtuigen wierpen brandbommen en
explosieve bommen over het stadgebied,
troffen eenige woonhuizen en veroorzaak
ten hier en daar zolderbranden. Tien bur
gers werden gedood en 28 gewond, doch ge
constateerd moet worden, dat de slacht
offers uitsluitend personen zijn, die hebben
nagelaten de schuilkelders op te zoeken. De
luchtbeschermingsmaatregelen te Berlijn
zijn bij dezen aanval in elk opzicht vol
doende gebleken. Militaire objecten zijn
niet getroffen. Een der Britsche vliegtuigen
is door het luchtdoelgeschut neergehaald
voor het de stad had bereikt.
Terwijl de Duitsche luchtmacht door het
voortdurend mijnen leggen voor Engelsche
havens en voor uitgestrekte deelen van de
kust de Britsche scheepvaart steeds meer
verliezen toebrengt, heeft ook de Duitsche
marine haar aandeel in den handelsoorlog
tegen Groot-Britannië. Een duikboot onder
bevel van kapitein-luitenant Schepke meldt
zoojuist, dat hij zeven gewapende vijande
lijke vrachtschepen met een gezamenlijken
inhoud van 43.000 tbn tot zinken heeft ge
bracht. Dit bericht zegt voorts, dat vijf
dezer schepen die in één convooi voeren,
door steeds herhaalde aanvallen tot zinken
werden gebracht.
Van denzelfden strijdgeest der Duitsche
duikbootvloot getuigt het even kranige op
treden van twee andere duikbooten, dat pas
nu bekend is geworden: passagiers van het
6792 ton metende Britsche m.s. „Newfound
land" van de Furness-lijn hebben bij aan
komst verklaard, dat hun convooi van onge
veer 50 schepen 16 Augustus, ongeveer 800
zeemijlen van de Engelsche kust, hardnek
kig is aangevallen door twee Duitsche duik
booten. De duikbooten slaagden er in, hoe
wel het convooi door Britsche oorlogssche
pen krachtig werd beschermd, vier groote
schepen tot zinken te brengen, en wel twee
Engelsche, een Nederlandsch en een
Zweedsch. Een treffend bewijs voor de toe
nemende onveiligheid in de Britsche con-
vooien.
Omtrent den aanval van Engelsche vlieg
tuigen op Berlijn verneemt het D.N.B. van
bevoegde zijde, dat eenige Engelsche toe
stellen over een breed front boven het
stadsgebied hebben gevlogen en van groote
hoogte, zonder systeem, explosieve en
brandbommen op uitsluitend niet-militaire
doelwitten hebben laten vallen. De inlich
tingen over de aangerichte schade en het,
ook door buitenlandsche journalisten inge
stelde onderzoek, bewijzen, dat in het ge
bied van de hoofdstad slechts woonhuizen
en burgers getroffen zijn. Van bevoegde
zijde wordt nog verklaard, dat ook in de
Leunafabriek, waar 15 exploisieve bommen
zijn gevallen, slechts geringe schade is aan
gericht. Er zijn een zwaar- en een licht
gewonde.
De Londensche correspondent van „Stock-
holms Tidningen" heeft Dover en Ramsgate
bezocht. Zijn verhaal over Dover geeft de
opvatting weer, dat men deze stad moet be
schouwen als een voorpost. Meer dan de
helft der bevolking heeft de stad verlaten.
De openbare diensten functioneeren niet
meer, men kan feitelijk niet meer over een
stad spreken. Een inwoner van Ramsgate
heeft hem verteld, dat de stad reeds 93
maal luchtalarm heeft beleefd. De doelen
van den laatsten grooten luchtaanval op
Ramgate waren de haven, de gasfabriek en
het station.
Naar het Deensche Tel. Ag. meldt, zijn
eenige Deensche visschersvaartuigen uit
Esbjerg op de Noordzee blootgesteld ge
weest aan machinegeweeraanvallen van een
Engelsch vliegtuig. Een der schippers ver
telde, dat tijdens de vangst een plotseling
opduikende Engelsche vlieger een regen
van kogels op de boot deed neerdalen, waar
door het stuurhuis en de wanden werden
doorboord. De aanval kwam zoo plotseling,
dat de bemanning het dek niet kon verla
ten. De kok werd door vier kogels zwaarge
wond.
Veertiq slachtoffers.
Vanochtend omstreeks negen uur
is bij de herstelwerkzaamheden aan
de spoorburg te Zaitbommei een
ongeluk van catastrofalen omvang
geschied.
Bij het opblazen van de spoorbrug in de
eerste oorlogsdagen is het noordelijke ge
deelte van deze brug intact gebleven. Dit
gedeelte was men thans bezig te verwijde
ren, ten einde het over te brengen naar de
spoorbrug t° Hedel, waarin dit gedeelte
juist paste. Het bruggedeelte werd tusschen
de pijlers losgebrand en daarna op hulppij
lers geplaatst, ten einde het met zoogenaam
de bokken naar de nieuwe plaats van be
stemming te vervoeren.
Vanochtend nu, bij het wegslee-
pen van het brugstuk tusschen de
pijlers is het door tot nog toe on
bekende oorzaak in schuine richting
komen te hangen, tengevolge waar
van het gevaarte kantelde en in de
Waal stortte. Bij zijn val kwam het
brugstuk op twee „bakken" terecht,
die in het water lagen en waarop
zich ongeveer veertig arbeiders be
vonden van de Nederlandsche
Droogdokmaatschappij, die 't werk
uitvoert. De bakken werden in de
diepte gedrukt en allen raakten te
water.
Het reddingswerk werd onmid
dellijk ter hand genomen. Zeven
dooden heeft men reeds kunnen
bergen. Verder zijn elf gewonden in
het ziekenhuis te Zaitbommei opge
nomen, waarheen ook de lijken zijn
vervoerd. Intusschen wordt de
rivier op de plaats van het ongeluk
afgedregd. Men vermoedt, dat nog
twintig dooden te betreuren zijn.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 31
Augustus tot en met Vrijdag 27 September
geeft de met „73" genummerde bon van het
algemeen distributiebonboekje recht op het
koopen van een half pond koffie of een half
ons thee.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 31
Augustus tot en met Vrijdag 27 September
geeft de met „72" genummerde bon van het
algemeen distributiebonboekje recht op het
koopen van een kilogram suiker.
Gedurende het tijdvak van Maandag 2 tot
en met Zondag 8 September geven de met
„4" genummerde bonnen van het brood-
bonboekje tezamen recht op het koopen van
2500 gram roggebrood of 2000 gram ander
brood. Elk der bonnen geeft derhalve recht
op het koopen van 125 gram roggebrood of
100 gram ander brood.
De bonnen, welke 8 September nog niet
gebruikt zijn, blijven voorts nog tot en met
12 September geldig.
Ergens in Italië, 29 Aug. (Stefani). Een
bijzondere correspondent van Stefani aan
het luchtvaartfront meldt, dat Italiaansche
afdeelingen bommenwerpers vanmorgen
militaire doelen op het eiland Malta hebben
aangevallen. Het afweergeschut en de vij
andelijke jagers hebben gepoogd het op
treden van de bommenwerpers te belemme
ren, welke door jachtvliegtuigen beschermd
werden hun bommen op de doelen konden
uitwerpen. Na met succes hun opdracht ver
vuld te hebben, zijn alle Italiaansche toe
stellen op hun basis teruggekeerd.
