DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Tweehonderd Duitsche vliegtuigen in
den aanval.
r
Evacuatie op groote
schaal?
het Duitsche weermachts-
oericht.
De nachtelijke Engelsche
aanvallen.
Wijzigingen in Spaansche
regeering.
40
ww
Bonnen voor zeep,
vleesch en brood.
VERDUISTERINGS
TIJDEN
van 18.40 tot 8.12.
op 19.52 onder 10.08
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven Iranco aan de N. V. Boek- en Hand^1-druk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060, Telef. 3320, redactie 3330.
142e Jaargang, wo. 247.
Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Twee bladen.
Vrijdag 18 October 1940
De Duitsche aanvallen van
Donderdag.
Berlijn, 18 Oct. (D.N.B.) Van militaire
zijde verneemt het D.N.B.:
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben ook
Donderdag ondanks het ongunstige weer
militaire doelen in Londen en andere
plaatsen van het Britsche eiland aangeval
len. De branden in Londen woeden voort.
De jachtvliegers toonden weinig bedrijvig
heid. Slechts enkele Britsche jagers pro
beerden met de Duitsche toestellen in con
tact te komen, doch waren niet in staat de
aanvallen te belemmeren. Twee vijandelijke
jagers werden neergeschoten. Het Duitsche
luchtwapen had geen verliezen. Aan de
kust werd een groot convooi door eenige
Duitsche vliegtuigen aangevallen en uiteen
gejaagd. Een Britsche duikboot werd in het
Kanaal met succes door een Duitsch vlieg
tuig aangevallen. Zij kreeg een voltreffer
van zwaar kaliber. Na de explosie werden
wrakstukken en olievlekken op het water
waargenome'n.
Tweehonderd vliegtuigen in den
aanval.
Berlijn, 18 Oct. (D.N.B.) Londen werd
Donderdag door ongeveer tweehonderd
vliegtuigen in verscheidene krachtige gol
ven aangevallen, hoewel het weer weinig
gunstig was.
Het Duitsche luchtwapen veroorzaakte
zware schade. De Engelsche jagers bleven erg
op den achtergrond, doch konden op ver
scheidene plaatsen tot een gevecht genood
zaakt worden. Bij deze gevechten werden
17 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Een Duitsch toestel wordt vermist. Ge
bruikmakend van de weersgesteldheid ge
lukte het Duitschen jagers meer dan eens,
Engelsche jachtvliegtuigen verrassend aan
te vallen en te vernietigen.
Ook in den nacht van Donderdag op Vrij
dag, den 41en nacht der vergeldingsvluch-
ten naar Engeland, zijn Duitsche bommen
werpers onophoudelijk tegen de Britsche
hoofdstad in den aanval geweest.
Evacuatie van de groote Engelsche
steden?
Berlijn, 17 Oct. (A.N.P.) International
News Service meldt uit Londen, dat de mi
nister voor de binnenlandsche veiligheid,
MacDonald, op het .oogenblik bezig is met
het bestudeeren van een plan, dat voorziet
in een gedwongen evacuatie van de geheele
burgerbevolking in de „voor het leven be
langrijke districten", zooals Londen, Liver
pool en andere steden. Niet geëvacueerd
zullen alleen worden die personen, die in
voor den oorlog belangrijke bedrijven wer
ken. De onophoudelijke Duitsche luchtaan
vallen op de genoemde gebieden, die ernsti
ge schade aanrichtten, hebben waarschijn
lijk geleid tot het overwegen van een totale
ontruiming van de groote steden van Enge
land.
De evacuatie van de Londensche
bevolking.
Stockholm, 17 Oct. (D.N.B.) De Britsche
minister van gezondheid, MacDonald, heeft
vandaag in een radiotoespraak medege
deeld, dat tot dusverre 56 pet. van de bevol
king uit de gevaarlijkste Londensche stads-
deelen is geëvacueerd.
De vergeldingsmaatregelen.
Berlijn, 17 Oct. (D.N.B.) Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Het luchtwapen heeft ondanks de ongun
stige weersgesteldheid zijn aanvallen op
Londen en andere belangrijke militaire doe
len in midden- en Zuid-Engeland voortge
zet. Bijzonder succes hadden de bommen die
geworpen werden op een vliegveld ten Zui
den van Liverpool. Bij een wapenfabriek
van midde-n-Engeland gelukte het verschei
dene hangars en werkplaatsen door zware
bommen in brand te steken. Met het in
vallen van de duisternis namen de vergel-
dingsaanvallen op de Engelsche hoofdstad
weer grooteren omvang aan. Bommen van
allerlei kaliber werden tot het aanbreken
van den dag op belangrijke militaire doelen
aan beide zijden van de Theems geworpen.
De ontstane branden deden het boven Lon
den hangende wolkendek tot op grooten af
stand fel verlichten. Andere aanvallen wa
ren gericht op steden in midden- en Zuid-
Engeland, als Liverpool en Birmingham. Op
talrijke plaatsen voor de Britsche kust leg
den vliegtuigen mijnen. Aan d$n Westelij
ken uitgang van het Kanaal werden weer
eenige vijandelijke oorlogsschepen, die de
kust probeerden te naderen, door het vuur
van onze marine-artillerie tot terugkeeren
genoopt. Een duikboot bracht drie bewa
pende schepen van tezamen 21.000 b.r.t. uit
een convooi tot zinken, waaronder een tank
boot van 10.000 b.r.t.
Britsche vliegtuigen wierpen in den nacht
van 16 op 17 October bommen in het rijks
gebied zonder militaire schade te veroorza
ken. Daarentegen werden opnieuw in ver
scheidene steden woonwijken getroffen,
waarbij °-a- in Kiel een aantal huizen be
schadigd werd. Een Britsche vliegtuig werd
vannacht nog voordat het de rijksgrens be
reikt had, door den afweer neergehaald. Een
ander vliegtuig werd in een luchtgevecht
neergeschoten. Marine-artillerie schoot een
derde vijandelijk toestel neer. Twee eigen
machines worden vermist.
48 MILLIOEN SCHOLIEREN IN DE
SOVJET-UNIE.
Moskou, 17 Oct. (D.N.B.) Het Russische
bureau voor de statistiek maakt bekend, dat
in het jaar 1939 alle scholen van het land
tezamen door 48.000.000 personen bezocht
zijn. Vorig jaar heeft men 67.600 bibliothe
ken geteld. Het aantal schouwburgen be
draagt volgens opgave 900.
FRANSCHE SCHEPEN AANGEHOUDEN.
Algeciras, 18 Oct. (D.N.B.) In de Straat
van Gibraltar zijn twee Fransche koop
vaardijschepen door een Engelsch oorlogs
schip aangehouden en genoodzaakt Gibral
tar binnen te loopen. Het Britsche oorlogs
schip, dat in het droogdok van Gibraltar is
opgenomen, is het slagschip Barham, dat
blijkbaar zwaar beschadigd is.
De Bono in Rome terug. (D.N.B.) -
Maar- '""ilk de Bono heeft zijn reis naar
Spanje beëindigd en is in Rome terugge
keerd.
Op de vroegere hond-
genooten.
Berlijn, 17 October (D.N.B.) Zooals reeds
in het weermachtbericht gemeld, heeft het
Britsche luchtwapen in den nacht van 14 op
15 October wederom niet-militaire objecten
van zijn vroegeren Franschen- bondgenoot
aangevallen. Zoo werden ni Le Havre een
evangelische kerk en verscheidene woon
huizen vernield. Drie. burgers werden ge
dood en vier gewond.
Ook Nederland heeft te lijden gehad van
de bomaanvallen van Engelsche vliegers.
Bij de bomaanvallen, die in de .week van
28 September tot 5 Ocober in hoofdzaak
gericht waren op de stad Haarlem, werden
in totaal 36 Nederlandsche burgers gedood en
72 gewond, waarvan 26 ernstig. Door de aan
vallen, die zooals gewoonlijk gericht waren
op niet-militaire objecten, werden 25 huizen
vernield en 156 huizen min of meer ernstig
beschadigd. Bovendien werden tien stuKS
vee gedood.
DE ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN
OP DUITSCHLAND.
Berlijn, 17 Oct. (D.N.B.) De vijandelijke
luchtaanvallen op Duitsch rijksgebied en de
bezette gebieden in denafgeloopen nacht
^hebben, naar het D.N.B. verneemt, geen
schade aan militaire doelen aangericht. Zoo
als gebruikelijk werden weer burgerdoelen
met bommen bestookt. Een vijandelijk
vliegtuig kon vannacht worden neerge
haald.
ZITTINGSPERIODE VAN HET
ENGELSCHE PARLEMENT VERLENGD
Londen, 17 October (D.N.B.) De minister
president heeft in het Lagerhuis een wets
voorstel ingediend voor het verlengen van
de zitttingspsriode van het parlement, dat
in normale gevallen de volgende maand zijn
zittingsperiode zou beëindigen. Het wets
voorstel werd in eerste lezing aangenomen.
ZENUWACHTIGE STEMMING IN
GIBRALTAR.
Rome, 17 Oct. (A. N. P.) De Messagero
meldt uit Algeciras dat het Engelsche slag
schip Rodney zich in de haven van Gibral
tar bevindt om gerepareerd te worden.
Sedert eenige dagen bemerkt men in de
Straat van Gibraltar een levendigen be
wakingsdienst, zoowel in de lucht als op het
water.
Het officieele Engelsche orgaan van
Tanger deelt mede, dat van nu af aan alle
schepen in Gibraltar aangehouden zullen
worden.
De Messaggero meldt verder, dat de gou
verneur van Malta zijn ontslag bij den
koning heeft ingediend, hetwelk door dezen
werd verleend.
REGEERINGSWIJK IN TSJOENGKING
GEBOMBARDEERD.
Tsjoengking, 17 Oct. (D.N.B.) Het Japan-
sche luchtwapen heeft in den afgeloopen
nacht en hedenmidd.-=H opnieuw de regee-
ringswijk gebombardeerd.
Suner aan Buitenlandsche
Zaken.
Madrid, 17 Oct. (D.N.B.) Volgens een
decreet in het staatsblad is. dé minister van
buitenlandsche zaken kolonel Beigbeder uit
de regeering getreden. De minister van bin
nenlandsche zaken, Serrano Suner, wordt
tot-minister van buitenlandsche zaken be
noemd,. De onderstaatssecretaris in het mi
nisterie van binnenlandsche zaken, Lorente,
Serrano Suner
wordt belast met de leiding der zaken in het
ministerie van binnenlandsche zaken en is
jegens het staatshoofd rechtstreeks verant
woording schuldig. Voorts treedt de minister
van handel en industrie, Alarcon de la
Lastra, uit de regeering. Tot zijn opvolger
is benoemd Demetrio Carceller, tot dusver
leider der Falanx in Catalonië en lid van de
politieke commissie.
De Duitsche pers tevreden.
Berlijn, 17 Oct. (D.N.B.) De benoeming
van Serrano Suner tot Spaansch minister
van buitenlandsche zaken, heeft zeer de
aandacht van de Duitsche pers. De Berliner
Börsenzeitung schrijft, dat Duitschland het
zeer toejuicht, dat Suner die de grootste
sympahie heeft verworven bij zijn bezoe
ken aan -Berlijn en Rome, thans met de
leiding der Spaansche buitenlandsche poli
tiek belast is. Het oogenblik, waarop dit ge
schiedt, verleent dezen, maatregel een bij
zonderen nadruk.
DE HEROPENING VAN DEN WEG
DOOR BIRMA.
Tokio, 17 October (D.N.B.) In verband
met de heropening van den weg door Birma
geeft de Japansche pers uiting aan het vaste
voornemen van Japan en van zijn weer
macht aan dit feit met passende maatrege
len het hoofd te bieden.
De „Asahi Sjimboen" constateert, dat de
Engelschen de opheffing der sluiting van
den weg door Birma zoo probeerden uit te
leggen, dat daarmede tevens ook de weg
over Hongkong weer open is. De Japansche
consul-generaal te Hongkong heeft hiertegen
bij den Britschen gouverneur-generaal in
Hongkong geprotesteerd. De gouverneur
houdt echter aan zijn standpunt vast. Zou
den de Engelschen ondanks nieuwe vertoo-
gen op 18 October toch ook Hongkong als
uitgangspunt voor leveringen aan Tsjang
Kai Sjek openen en daarmede een anti-Ja-
pansche- centrale scheppen, dan zou de Ja
pansche regeering dit niet stilzwijgend voor
bij kunnen zien en zou zij doeltreffende
maatregelen ^moeten nemen.
Ook de „Kokoemin Sjimboen" betoogt,
dat de eisch naar onverwijlde en scherpe
Japansche tegenmaatregelen steeds krach
tiger gesteld wordt.
DE REIS VAN EDEN NAAR
EGYPTE.
Athene, 18 Oct. (D.N.B.) Volgens Griek-
sche berichten uit Egypte heeft de Britsche
minister Eden zijn reis naar Egypte ge
maakt o.a. wegens de voortdurend toene
mende ontstemming onder 't Egyptische
volk tegen Engeland. De bevolking is vast
beraden tegen deelneming aan den oorlog
gekant. Dit feit heeft tot groote ongerust
heid in Engeland geleid. Voorts zou de ge
zondheidstoestand van het Eng. bezettings
leger in Egypte door het slechte drinkwater
deels sterk geleden en tot verspreiding van
epidemieën hebben bijgedragen.
HULL EN WELLES BIJ ROOSEVELT.
Washington, 18 Oct. (D.N.B.) De minister
van buitenlandsche zaken, Huil, en zijn
plaatsvervanger, Welles, zijn gisteren teza
men met den voorzitter van het Amerikaan-
sche Roode Kruis, Norman Davis, voor een
bespreking naar het Witte Huis ontboden.
In politieke kringen verluidt dat hierbij de
kwestie besproken is, of en hoe men België
en Frankrijk den komenden winter van
levensmiddelen kan voorzien. (Zou Neder
land dan ook niet zijn portie kunnen krij
gen? Red. Alkm. Crt,)
Rantsoenen bleven
onveranderd.
ZEEP.
De secretaris-generaal, waarn. hoofd van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart deelt het volgende mede, met
betrekking tot de distributie van zeep:
Gedurende het tijdvak van Zaterdag
19 October tot en met Dinsdag 12 Nov.
a.s. geeft de met „55" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van 150 gram toi
letzeep (nieuwe samenstelling), of 120
gram huishoudzeep of 200 gram zachte
zeep, of 250 gram zeeppoeder, of voor
zoover voorradig 125 gram zeepvlok
ken, of 250 gram zelfwerkende wasch-
middelen, of 200 gram vloeibare zeep.
Voor zoover de verpakking dit toelaat,
kan de verbruiker desgewenscht gedeelten
van bovenstaande hoeveelheden in combi
natie op één bon koopen. Men zal dus b.v.
op een bon 60 gram huishoudzeep plus 100
gram zachte zeep kunnen krijgen.
Wasscherijen moeten voor de behande
ling van de gezinswasch gedurende boven
genoemd tijdvak de met „55" genummerde
bon van het algemeen distributiebonboekje
•van hun cliëntèle in ontvangst nemen voor
het koopen van waschpoeder en wel één
bon per acht kilogram droog waschgoed.
De wasscherij zal per bon 600 gram wasch
poeder kunnen betrekken.
VLEESCH.
De secretaris-generaal, waarn. hoofd van
het departement van landbouw en viSsche-
rij deelt mede:
Gedurende het tijdvak van Maandag
21 October tot en met Zondag 27 Oct.
a.s. geeft elk der vier met „05 vleesch"
gemerkte bonnen van de vleeschkaart
recht op het koopen van 100 gram
vleesch, been inbegrepen of een rant
soen vleeschwaren. De met „05 worst,
vleeschwaren" gemerkte bon geeft uit
sluitend recht op het koopen van een
rantsoen vleeschwaren.
Men is verplicht te verduisteren
tusschen zonsondergang en zons
opgang, dus hedenavond
Maans op- en ondergang
18 Oct.
De bonnen, welke op 27 Oct. a.s. nog niet
gebruikt zijn, blijven nog geldig tot en met
Zondag 3 Nov. a.s., met dien verstande, dat
zij gedurende de week van 28 Oct. tot en
met 3 Nov. a.s. niet gebruikt zullen mogen
worden voor het betrekken van vleesch of
vleeschwaren in hotels, restaurants e.d.
Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon
kan worden gekocht bedraagt 75 gram voor
gerookt of gekookt varkens-, rund-, of
kalfsvleesch en voor gerookte worstsoorten,
100 gram voor gekookte worstsoorten, rol
pens en knakworst, 125 gram voor lever
artikelen, tongenworst en nierbrood en 150
gram voor bloedworst.
BROOD.
De secretaris-ger.eraal, waarn. hoofd van
het departement van landbouw en vissche-
rij deelt mede:
Dat gedurende het tijdvak van Maan
dag 21 October tot en met Zondag 27
October a.s. de met „11" genummerde
bonnen van het nieuw uitgereikte
broodbonboekje tezamen recht geven op
het koopen van 2500 gram roggebrood
of 2000 gram ander brood.
Elk der bonnen geeft derhalve recht op
het koopen van 125 gram roggebrood of 180
gram ander brood.
De bonnen, welke 27 October nog niet
gebruikt zijn, zullen voorts nog geldig zijn
tot en met Dinsdag 29 October a.s. met dien
verstande, dat zij op 28 en 29 October a.s.
niet gebruikt zullen mogen worden voor
het betrekken van brood in hotels, restau
rants e.d.
GROOTE STAKING ONDER
HONGAARSCHE MIJNWERKERS.
Boedapest, 17 Oct. (D.N.B.) In de steen
kolenmijnen van Salgotarjan, Tata, Dorag
en Tokod is een staking van zeer groote af
meting uitgebroken, die bijna tweederde van
de Hongaarsche st-eenkoolproductie heeft
stilgelegd. Tienduizend mijnwerkers hebben
de laatste dagen het werk neergelegd en zijn
wegens looneischen in staking gegaan. Zij
verlangen een loonsverhooging van dertig
proc., omdat de onlangs door de regeering
gelaste verhooging der loonen van mijnwer
kers met 7 niet in verhouding staat tot
de gestegen kosten van levensonderhoud.
De onderhandelingen tusschen de arbeiders
en de ondernemers hebben tot dusver niet
tot een resultaat geleid. Als gevolg van de
staking ontstaat er een dagelijksch steen
kooltekort van 2000 tot 2500 wagons. De
voorziening van steenkool voor de bevolking
en voor de Hongaarsche industrie wordt dus
sterk in gevaar gebracht. De regeering is
daarom voornemens de krachtigste maat
regelen te nemen.
De steenkoolbekkens militair bezet.
Boedapest, 17 Oct. (D.N.B.) De regeering
heeft vandaag de steenkoolbekkens van
Salgotarjan, Tata, Dorog en Tokod, waarin
een staking is uitgebroken, door militairen
laten bezetten, daar de onderhandelingen
tusschen de directies en de mijnwerkers
nog steeds geen resultaat hebben opgele
verd. Voor het nemen van dezen energieken
maatregel der regeering zou de ernstig in
gevaèr gebfachte steenkoolvoorziening van
de Hongaarsche industrie don doorslag heb
ben gegeven. De toestand wordt daarom
zoo dreigend geacht, omdat thans ook de
staking naar het steenkoolbekken te
Fünfkirchen is overgeslagen, waardoor
practisch de geheele steenkoolproductie van
Hongarije wordt getroffen. Het aantal sta
kers wordt op ongeveer 28 tot 30.000 ge
raamd.
DE BELGISCHE SCHOOLBOEKEN.
Brussel, 17 Oct, (D.N.B.) De secretaris
generaal van het Belgische ministerie van
onderwijs heeft volgens de staatscourant
instructie gegeven tot het instellen van een
commissie, die belast zal zijn met het con
troleeren van de Belgische schoolboeken
voor het middelbaar en lager onderwijs. De
commissie heeft in het bijzonder tot taak de
in. een groot deel dezer boeken voorkomende
uitgesproken tendentieuze voorstelling van
de betrekkingen tusschen België en Duitsch
land aan te passen aan de eischen der histo
rische objectiviteit. De boeken behandelen
vaak vooral de gebeurtenissen van de nieu
were en nieuwste geschiedenis op een wijze,
welke in strijd is met de feiten en nadeelig
was voor het wederzijdsche begrip en de
noodzakelijke samenwerking tusschen de
beide landen.
NIEUWE SCHIJNWERPERS WERDEN
BOMMENWERPER NOODLOTTIG.
Engelsche bommenwerper in Neder
landsche kuststreek omlaag gehaald.
Berlijn, 17 October (D.N.B.) Door tot dus
ver nog niet toegepaste afweermethoden is
in den afgeloopen nacht een Engelsche
bommenwerpers in de Nederlandsche kust
streek omlaag gehaald. Daar worden thans
namelijk zoeklichten van een nieuw type
op de proef gesteld, naar het D.N.B. uit be
trouwbare bron verneemt. Haar buitenge
woon sterk stralingseffect is voor de eerste
maal een toestel van den tegenstander nood
lottig geworden. De Britsche bommenwer
per werd door het schelle licht en de alles
overtreffende kraeht der stralen van deze
zoeklichten dermate gehinderd, dat hij als
een verblinde vogel rechtstreeks op de Duit
sche afweerstelling afvloog en met enkele
goed gemikte treffers brandend neergescho
ten kon worden.
ONTPLOFFING IN ZWEEDSCHE
KRUITFABRIEK.
Stockholm 18 October (D.N.B.) In de
kruitfabriek van Karlskoga heeft gisteren
een geweldige ontploffing plaats gehad. Een
droogkamer, waarin ongeveer 400 kg. ont
plofbare stoffen lagen, is in de lucht gevlo
gen. Tot 400 meter in den omtrek sprongen
de ruiten. De oorzaak van de ontploffing is
niet bekend.
AMERIKAANSCHE VLIEGTUIGEN VOOR
CHINA.
New York, 18 October. (D.N.B.) Uit Ma
nila wordt gemeld, dat heden een Ameri-
kaansch schip, welks naam niet genoemd
wordt, met 33 Amerikaansche vliegtuigen
aan boord, de haven van Manila binnen-
lc opt. De vliegtuigen zouden via den weg
door Birma naar China vervoerd worden.
Het schip zou voorts twintig Amerikaan
sche vliegtuigen, die sinds maanden 'in Ma
nila staan, aan board nemen, en men neemt
aan, dat ook deze toestellen voor China
bestemd zijn.
CHINEEZEN VERLIEZEN 5000 MAN.
Tokio, 17 Oct. (D.N.B.) De Japansche op-
marsch over een front van 300. km ten Zui
den van den Jangtse tusschen An wei en de
Zuidgrens van Tsjekiang, die vijf dagen ge
leden begonnen is, heeft volgens publi
caties hier ter stede vandaag zijn hoogte
punt bereikt, toen drie Japansche leger-
colonnes, die uit alle richtingen oprukten,
er in slaagden des morgens met elkaar in
contact te komen en zoo de omsingeling van
twintig divisies van het Tsjoengking-leger
te voltooien. Dit contact werd ten Zuiden
van Liyang bereikt, halverwege tusschen
Nantsikoe en het Taihoe-meer. Tot gisteren
zouden de troepen van Tsjoengking vijfdui
zend gesneuvelden verloren hebben.
