HOE STAAT HET HET DEN WEDEROPBOUW EEK VRAAG VAN BELANG VOOR IEDER NEDERLANDER. De onrust te Den Haag, GEMOEDELIJKHEID langs de spoorlijn. TWEEDE BLAD ALKMAARSCHE COURANT VAN WOENSDAG 5 NOVEMBER 1940. (Van onzen bijzonderen medewerker). De taak van „algemeen gemachtigde" Ir. Ringers. De eerste indruk is niet die van de „krachtfiguur", die men zich on willekeurig had voorgesteld. Zooals hij tegenover den bezoe ker zit, zijn glinsterende lorgnet beurtelings op en af zet, zijn woor den met geheven wijsvinger onder strepend, is hij veeleer het type van den beminlijken leeraar. Niettemin laat de onbetwistbare autoriteit van den deskundige, die zijn stof volkomen beheerscht, zich weldra gevoelen, spreekt de krach! van zijn wil uit de vastheid van zijn betoog. Dr. ir. J. A. Ringers, aanvanke lijk regeeringscommissaris, thans Algemeen Gemachtigde voor den Wederopbouw, is een van die pro minente figuren, wier gezag den steun van een indrukwekkend op treden kan ontberen, daar het be rust op kennis en karakter. Ieder probleem, dat hem wordt voorgelegd, weet hij onmiddellijk in zijn kern te vatten. Bij ieder plan staat hem steeds duidelijk de groo- te lijn voor oogen. Bovendien heeft hij de gave, ieder, die onder zijn leiding werkt, tot een toegewijd medewerker te maken en bezit hij in bijzondere mate wat men „flair" noemt. Het was dan ook een zeer geluk kige omstandigheid, dat deze hoogst bekwame Nederlander, die als wa terbouwkundige een wereldreputa tie geniet, bereid werd gevonden een functie te aanvaarden, die hem een bevoegdheid verleende, zooals slechts weinig landgenooten ooit gegeven werd. Wat deze functie precies omvat, daarvan heeft menigeen nochtans niet het flauwste idee. Het groote publiek weet zelfs niet bij benade ring, wat met wederopbouw eigen lijk bedoeld wordt. Sommigen mee- nen, dat het iets met den opbouw- d:enst te maken heeft, anderen den ken uitsluitend aan herstellingswerk in- plaatsen, die door het oorlogsge weld getroffen zijn, aan bouwplan nen of aan schaderegelingen. Nog anderen hoorden wij zelfs vragen, of er van wederopbouw eigenlijk wel serieus sprake kan zijn, zoolang de oorlog blijft voortduren. De taak. Aangezien „wederopbouw" in de ruime beteekenis, die aan de offi- c.eele benaming moet worden ge hecht, een zaak is, waar tienduizen den landgenooten rechtstreeks bij betrokken zijn, waar iedere Neder lander feitelijk belang bij heeft, is het niet ongewenscht, dat in ruimen kring begrip wordt gewekt voor de omvangrijke taak, die den heer Ringers en zijn medewerkers is op gedragen, begrip tevens, voor de moeilijkheden, die hieraan verbon den zijn. Het verdient dan ook alle waar deering, dat de heer Ringers ons in staat heeft gesteld, nu er wat meer teekening komt in de herstel werkzaamheden, onze lezers een overzicht te geven'van den huidgen stand van zaken. In een tweetal ar tikelen zullen wij trachten U een indruk te geven van wat er zooal gebeurd is en nog te gebeuren staat. „Wederopbouw" beteekende in eerste instantie: herstel van het ver keerswezen, drooglegging van on derwaterzettingen en puinruimen! Verkeerswezen. Tot herstel van het verkeerswe zen behoort niet alleen reparatie van wegen, bruggen en spoorweg- materieel, doch ook in zekeren zin, de reparatie van vaartuigen. Hiervoor moest zelfs een afzon derlijke afdeeling worden gesticht, waarbij niet minder dan 1400 be schadigde schepen zijn geregistreerd. Gelukkig bleek slechts 6 a 7 pet. on herstelbaar beschadigd te zijn. Het totale bedrag voor vaartuigenschade beloopt niettemin rond 10 millioen. Nu telt ons land een groot aantal op reparatie ingestelde werven en daar heerscht een groote bedrijvig heid. Ongeveer 350 schepen zijn al hersteld en nemen deel aan het ver keer, terwijl ongeveer vierhonderd andere spoedig de helling zullen verlaten. Tot de schepen, die in de eerste plaats bedrijfsklaar werden ge maakt, behoorden de vaartuigen, die noodig zijn bij de werken aan den Noord-Oostpolder. Puinruimen. Bij „puinruimen" gaan onze ge dachten als vanzelf naar het zwaar geteisterde Rotterdam en vervol gens naar Middelburg. In de andere getroffen plaatsen was de puinrui- ming geen probleem, dat groote moeilijkheden opleverde, doch in de Maasstad leek het voor een buiten staander schier onbegonnen werk Volgens sombere voorspellingen kon het wel jaren duren voor alles op geruimd was. Deskundigen waren echter niet zoo pessimistisch en ver wachtten, dat het in Februari afge- loopen zou zijn. De kosten werden geraamd op zeker 19 millioen. Er moest niet minder dan 2'/, a 3 millioen kubieke meter puin worden weggehaald, dat over een opper vlakte van ongeveer 270 ha ver spreid lag! En dan waren nog niet eens de kelders en fundeeringen verwijderd en de duizenden tonnen ferro en non-ferro metalen. Alle eerbied voor de manpen, die er in slaagden een organi satie uit den grond te stampen, die bewonderenswaardig heeft gewerkt Dit pleit niet alletn voor het inzicht van den heer ter Marsch, de energieke leider van het op- ruimingswerk doch tevens voor de goede samenwerking tus- schen den Gemeentelijken Tech- nischen Dienst, den Rijksdienst voor de Werkverruiming en het Regeeringscommissariaat. Het is thans nog geen half Novem ber en het opruimingswerk is nage noeg beëindigd. Er werken nu nog achtduizend man en er kan bereids begonnen worden met het verwijde ren van de fundeeringen en het hakken van nieuwe straten. Ook is men reeds in staat de kos ten te overzien. Deze bedragen per saldo 12 millioen. Hulde! In Middelburg is de puinruiming bij Rotterdam vergeleken kinder spel. Daar werken maar 300 man en behoeven „slechts" 80.000 M3 puin te worden weggebracht, wat 3% ton moet kosten. Herstelplannen. Inmiddels is er vlijtig gewerkt aan herstelplannen, aanvankelijke plannen, omgewerkte plannen, ge heel herziene plannen en sterk ver beterde plannen. Want de groote moeilijkheid schuilt hierin, dat er van „herbouw" in de meeste gevallen geen sprake is, omdat er iets geheel anders moet komen dan er oorspron kelijk geweest is. Wie even doordenkt, begrijpt, dat er alle aanleiding was, om over de verschillende projecten zeer geheim zinnig te doen. Een tipje van den sluier is thans echter voor ons opgelicht. Zoo mo gen wij verklappen dat in Rotter dam alle industrieën, die in de bin nenstad gevestigd waren, verwezen worden naar den z.g. Spaanschen Polder, den kant van Schiedam uit, waar een groot terren onteigend is. In het centrum, waar 25000 wonin gen vernield zijn, zullen slechts 10000 nieuwe verrijzen, waarvan 6000 in een apart woonkwartier ten Noorden van den Goudschen Singel. De bebouwing wordt in deze wijk naar het midden toe steeds lager en in een kring gegroepeerd om een groot plantsoen. Overigens zijn zeer grootscheep- sche hoofdstraten geprojecteerd, waar men weinig last van verkeers opstoppingen zal hebben en die onze eerste havenstad het aspect van een wereldstad zullen schenken. Men is evenwel van de gedachte uitgegaan, dat de Rotterdammer toch zijn eigen stad moet herkennen. Daarom zal hij ook weer de bekende oude straat namen in de nieuwe binnenstad terugvinden. Langs de Maas komt een bree- de boulevard, die tevens als waterkeering dienst zal doen. Hiermee is voor de Rotterdam- sche jeugd voorgoed de kans verkeken op een vermaak, dat wij ons herinneren uit onze jongensjaren: schuitjevaren in den kelder bij hoog water. Men begrijpt, dat een groot deel van de binnenstedelingen in de toe komst niet in het centrum kunnen terugkeeren, zoodat ook elders nieu we woonwijken moeten verrijzen. Woningen. Zooals bekend, worden in Rotter dam 1000 semi-permanente wonin gen gebouwd, in de wandeling „noodwoningen" genaamd, doch een beteren naam waardig. In Overschie zijn er 200 verrezen, in Vlaardingen 400 en in IJsselmonde 500. Deze ko men allen in den loop van den win ter klaar. Inmiddels staat ook reeds vast, dat 600 permanente woningen gebouwd zullen worden in Varkensoord, 600 in Tuindorp Vreeswijk, 3 groote flats met 100 woningen elk aan het Zuidplein en verder nog 109 wonin gen voor alleenwonende personen bij het Noorderkar.aal. Voorts wor den plannen uitgewerkt voor andere bouwrijpe terreinen. De schade in Middelburg heeft weliswaar lang niet dien omvang, doch veel van wat daar vernietigd werd, is helaas onherstelbaar. Men wil echter trachten zooveel mogelijk het karakter van de oude koopstad te bewaren, en de sfeer van Abdij en Raadhuis te doen herleven. Niet onwaarschijnlijk is het, dat het door gaand verkeer, dat voornamelijk voor de badplaatsen is bestemd, wordt omgeleid. DE RESTAURATIE VAN DE GROOTE KERK ALHIER VINDT GOEDEN VOORTGANG. Het fraaie bouwwerk in de steigers. (Holland) BROOD VAN ROGGE VAN DEN OOGST 1939. Het rijksbureau voor de voedsel voorziening in oorlogstijd vestigt er de aandacht op, dat het aan bak kers, die volgens een in sommige streken op het plattenland bestaan de gewoonte, rogge van den oogst 1939 van de boeren in ontvangst hebben genomen, tegen de ver plichting om daarvoor gedurende een jaar op geregelde tijden een overeenkomstige hoeveelheid rog gebrood te leveren, verboden is, thans nog op grond van' een derge lijke overeenkomst brood te leve ren zonder daarvoor brooddistri butiebonnen in ontvangst te nemen. Deze bakkers kunnen, ten einde hun verplichtingen na te komen, van de boeren ontvangen rogge, voorzoover daarvoor nog geen brood werd geleverd of geen brood geleverd zal worden, dus de hoe veelheid, welke de boer meer ge leverd heeft dan hij tegen inleve ring van broodbonnen gemalen te rug kan krijgen, tegen den markt prijs vergoeden. DE GEMEENTE RHENEN KAN BOGEN OP EEN ORIGINEEL THEE HUIS het is n.l. gevestigd in één der fraaie molens uit deze streek. (Holland) DUITSCHE MILITAIREN BEGRAVEN. Rijkscommissaris aanwezig. Het A.N.P. meldt o.m.: Gistermid dag is te Amsterdam in tegenwoor digheid, van den rijkscommissaris met militaire eer het stoffelijk overschot begraven van twee en twintig leden van de Duitsche weermacht, die Vrij dagavond bij den bomaanval op het Wilhelminagasthuis het leven heb ben gelaten, terwijl zij daar werden verpleegd. Voorts waren tal van hooggeplaatste Duitsche autoriteiten aanwezig, evenals de heer Ban van de W.A. der N.S.B., een afdeeling van de N.S.N.A.P. en van de Nat. Soc. Partij. Aan de geopende groeven sprak een veldprediker, die o.m. zeide: „Wij Duitschers weten te sterven als mannen en soldaten en wanneer wij onze kameraden naar den dooden- akker brengen, zijn wij bezield me', de gedachte verder te strijden- in dienst van het vaderland en de over winning te verwezenlijken. Het bloed van dezen dooden schreit ten hemel en roept r*n wraak". Rhenen. In Rhenen wil men den prachti- gen ■- Cuneratoren nog beter tot zijn recht laten komen door dezen meer vrij te zetten. De verkeersweg Utrecht-Arnhem blijft door het stadje loopen, doch de straat krijgt een behoorlijke breedte, terwijl in het midden een plein komt, de nieu we Frederik van der Palshof. Alle industrieën worden buiten de oude kom gebracht en ten westen van den Cuneratoren is een marktplein ge projecteerd. Het zou ons te ver voeren de plan nen voor alle geteisterde plaatsen te bespreken. Volstaan wij daarom met de vermelding, dat men overal van den nood een deugd maakt, door zooveel mogelijk aesthetische en ver keerstechnische verbeteringen aan te brengen; zoo bijvoorbeeld in Al- blasserdam, waar het gezicht op de Alblas, dat in den loop der jaren verknoeid was, wordt hersteld. Den volgenden keer denken wij uw belangstelling te vragen voor enkele andere aspecten van den „Wederopbouw": de economische technische en sociale moeilijkheden. DE GEMEENTELIJKE GENEESKUNDIGE DIENST TE DEN HAAG IS ER TOE OVERGEGAAN HET ZIEKENVERVOER VOOR NIET ERNSTIGE PATÏENTEN PER PAARD EN WAGEN TE DOEN PLAATS VINDEN. - Als in grootmoeder's tijd wordt de wagen in orde gebracht. (Polygoon) Wat het politierapport inhoudt. Het A.N.P. meldt het volgende: Uit officieel politioneele rappor ten over de „Onrust in den Haag" en daar voorgevallen straatineiden- ten, blijkt dat te dier stede in zeer belangrijke mate provocaties van andere zijde jegens de W.A. en de N.S.B. plaats gevonden hebben. De rapporten betroffen gevallen die plaats vonden vanaf 17 Oct. tot 4 Nov. en gaven zeer ernstige geval len zeer gedetailleerd te lezen. Zelfs tal van ernstige mishandelingen vonden plaats, van welke de slacht offers- naar een ziekenhuis gebracht moesten worden. De in bepaalde kringen ontstane indruk alsof de schuld inzake bedoelde onrust voor een belangrijk deel aan gebrek aan zelfsbeheersching bij de W.A. zou zijn te wijten, wordt door deze rap porten met de feiten weersproken. Zelfs werden bij een grooter aantal in hechtenis genomen personen wa penen van vrij gevaarlijk karakter gevonden, gummiknuppels, looden pijpen, met lood bezwaarde riemen, wapenen van zwaar gevlochten ijzerdraad, stokken met spijkers, dolken enz., die alleen daardoor Za terdag j.l. niet gebruikt kondep worden, omdat de hanteerders de zer wapenen zeer snel ingerekend werden. Van de in bezit dezer ele menten gevonden wapenen werden foto's gemaakt. Zij zullen hun straf niet ontgaan. Opmerkelijk was, dat onder deze elementen ook Delftsche en Leidsche studenten werden aan getroffen. Voorts werd vastgesteld, dat de leden der W.A. volgens de ontvangen consignes allen ongewa pend waren op een enkele uitzonde ring na; de eenige die een wapen bij zich droeg, werd eveneens in hechtenis genomen. Deze handelde tegen de uitdrukkelijke bevelen van de leiding der W.A. die overigens de zaken geheel in de hand bleek te hebben. Ontkend wordt niet, dat in de afgeloopen* weken ook wel eens hier en daar een enkel N.S.B.'er zijn zelfbeheersching verloren heeft. Dat was psychologisch te begrijpen, doch wordt niet goedgekeurd en Het gebeurde tusschen Zwolle en Staphorst. Het voortsukkelende boe meltreintje had voor het eerst in De- demsvaart gestopt en vervolgde nu zijn boemelgangetje in de richting Staphorst. De voorste personenwagen was gereserveerd voor een ploeg ar beiders, die, zooals later bleek, er gens vóór Staphorst aan het werk moesten. De machinist had dan ook opdracht gekregen „daar ergens" te stoppen. Maar waar? De goede man wist in dit vlakke land, waar elx hekje op het andere lijkt, .blijkbaar evenmin weg als de arbeiders, die er hun tijd productief moesten maker;. Goede raad was duur, maar gelukkig wandelde er een wegwerker langs den trein. De remmen knarsten en steunend en piepend kwam de lange trein tot stilstand. „Moet ik hier wezen?" informeer de de machinist, uit zijn machine leunend, alsof hij een gemoedelijk buurpraatje wilde beginnen. „Nee, doar ginds bie dat witte bord" wees de gids. „Mooi, dan gaan we maar weer en krakend en knarsend kwam cv weer beweging in de lange rij wa gens. Een 100 meter verder weer de remmen erop, de deuren van de voorste wagon gingen open en de ploeg arbeiders trok het land in, ter wijl de locomotief als afscheidsgroet een gillend fluitsignaal deed hooren, om een paar minuten later in het station Staphorst weer tot staan te komen. Nu is het station van dit karakte ristieke boerendorp niet meer be volkt. Men kan er geen kaartjes koo- pen, er is geen ambtenaar meer, die, bij het verlaten van het perron, het kaartje controleert. De taak van het kaartjes verkoopen en controleeren is opgedragen aan den treinconduc teur, die bij een lange trein wel eens moeite heeft dit alles bij te houden. Zoo kon het. dan ook gebeuren, dat de conducteur in Staphorst in een der achterste wagens zat, terwijl vóór eenige reizigers instapten. „Hebben jullie allemaal kaartjees?" klonk het plotseling van achteren af. „Ja brulde het troepje nieu we treingasten. „D'r in dan maar!" schreeuwde de man met de zwarte pet, een zwaai naar den machinist en weer begon de trein zijn sukkelgang. We zijn er de la'atste maanden toch wel heel wat gemoedelijker op ge worden. (Prov. Overijselsche Crt.) voor orde en discipline werden de strengste bevelen gegeven. De schaal, waarin echter het verkeerd gewogen wordt, slaat volgens den officieele rapporten van politioneele zijde, zeer sterk door naar de zijde der tegenstanders van de N.S.B. en wijst op ongure elementen, die hun politieke hartstochten op ongemoti veerde en zeer af te keuren wijze m de gegeven omstandigheden hebben trachten bot te vieren. BOMMEN OP NEDERLAND. Het A. N. P. meldt: Slechts enkele Engelsche vliegtuigen zijn er gisternacht in geslaagd tot boven ons land door te dringen. Er zijn hier en daar enkele bommen afge worpen, welke gelukkig .geen dooden of gewonden hebben ge- cischt, terwijl ook de materieele schade van geen beteekenis is. WERK VAN WINTERHULP NEDERLAND. De persdienst van de Winterhulp Nederland meldt: Nogmaals vesti gen wij er de aandacht op, dat het hoofdbureau van de Winterhulp Nederland js gevestigd: Hofweg 7, in den Haag, telefoon 182940 en 182941, terwijl het gironummer is: 5553, ten name van de Winter hulp Nederland. Zij die zich willen opgeven voor vrijwillige medewer king, gelieven zich in het vervolg u'tsluitend te wenden tot den plaat selijken directeur van Winterhulp Nederland, welke functie wordt vervuld door de burgemeesters der verschillende gemeenten. De toe vloed van sollicitanten bij het hoofdbureau van Winterhulp is zoo groot, dat naar men ons mededeelt, het inzenden van verdere sollicita ties geen. doel meer kan hebben.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 5