Distributie-Nieuws
AHoaaarsclie Courant
s'"öin.San^S ssqs<33 bsS w§ saseP"Sto s s gH §t« g-g-sb
slfS-WH-llfHlO'l-g l||ö||<SaS2S'S'NSa^l'a^g §,S8f?lS|ggi(|-g.g.|.»§»w ÏÏ%3:% 8 K S" 8
BONNEN-NIEUWS. (Week van 2 December tot en met 8 December.)
<D Gb in
0 3 QTQ N g S:
n> <D 2 a
*T> 1 VI -
3i3< ^TrasiSna-S it 3 it Q p i mmSiico i i b o T ^Q.?n.7'7r(ra?(Wrt-™a.mVsr?ii5!?(i?ro3ö:<s3™3
O E I £r QfQ fl>
O O to" c;, ffi rt> 3
»i V I P I
(D t- £*-
pp§<
B'f sr
i 3 (0 H
w W
..^•s
niJI
D» C o
5 sj >3 <3:
a S
8 g
P ct i 3
•a**
ARTIKEL
BON No.
GELDIG
RANTSOEN
16 AD
23 Nov, t, en m, 6 Dec.
1 kilogram
81 AD
9 Nov. t. en m. 20 Dec.
2ê ons koffie of 75 gr. thee
»o
Brood of gebak
16 BB
17 BB
25 Nov. t. en m. 8 Dec.
2 Dec. t. en m. 8 Dec.
100 gram of
125 gram roggebrood
of 1 rantsoen gebak
Bloem, brood of gebak
2 Bik.
2 Dec. t. en m. 29 Dec.
65 gram roggebrood
50 gram ander brood
half rantsoen gebak
35 gram meel of bloem
18 BK
19 BK
23 Nov. en m. 6 Dec.
30 éo*. t. en in. 6 Lee.
half pond boter
of een half pond margarine
of 2 ons vet
S aolie
21 BK
14 Dec. t en m. 20 Dec.
half pond boter of
een half pond margarine
of een halve flesch slaolie
Vet
18 VK
19 VK
23 Nov. t. en m, 6 Dec.
30 Nov. t. en m. 6 Dec.
half pond margarine
of boter
10 VB
25 Nov. I. en m. 4 Dec
xxxx) 1 ons vleesch of
1 rantsoen vieeschwaren
Vleeschwaren
10 Worst e. d.
25 Nov. t. en m. 4 Dec.
xxxx) 1 rantsoen vleeschw.
Rrst, rijstebloem, rijstemeel of
43 AD
30 Nov. t. en m. 27 Dec.
half pond
Gort, gortmout of grutten
88 AD
2 Nov. t, en m. 27 Dec.
half pond
Havermout, havervlokken, haver-
bloem, aard.meelvlekken, gort,
gortmout of grutten
83 AD
2 Nov. t. en m 27 Dec.
half pond
Vermicelli, Macaroni en Spaghetti
98 AD
2 Nov. t. en m. 27 Dec.
1 ons
N>aizena, griesmeel, sago, aard
appelmeel en puddingpoeder
93 AD
2 Nov. t. en m. 27 Dec.
1 ons
24 AD
49, 50, 62, 63 A D
25 Nov. t. en m. 8 Dec.
2 Dec. t. en m. 29 Dec.
1 ons per bon
37 AD
36 AD
25 Nov, I. en m. 8 Dec.
2 Dec. t. en m. 8 Dec.
1 ei
Peulvruchten
56 AD
19 Nov. t. en m. 16 Dec.
1 pond
Zeep
29 AD
116 xxx)
13 Nov. t. en m. 6 Dec.
31 Aug. t, en m. 31 Dec.
xx) zie noot
xxx) zie noot
Petroleum
P Z periode B
PZ 7
11 Nov. f. en m. 15 Dec,
4 Nov. t. en m. 29 Uec.
2 liter
2 liter
stroomt „de voedzaamste" en meest
volledige aller dranken" in een
grooten verzamelbak en na voorat
gereinigd te zijn, wordt de melk
door middel van stoom of warm
water verwarmd tot op de juiste
temperatuur om bacteriën die nu
eenmaal in alle voedingsmiddelen
voorkomen onschadelijk te ma
ken. Ten slotte wordt de melk ge
koeld over een stelsel van buizen,
waardoor een stroom water of ge
koelde pekel circuleert. En eindelijk
doet men ze dan in de flesschen, die
als soldaten in het gelid onder de
vulmachines doordraaien. De capsule
wordt machinaal op de flesch ge
drukt en zonder in aanraking te
zijn geweest met ipgnschenhanden
of zelfs met de allerkleinste stof
deeltjes is dan dit kostelijke vocht
gebotteld, dat alle voedingswaarden
bevat, die de mensch noodig heeft
en waaruit de baby zelfs alles put
om in zijn eerste levensmaanden op
zoo wonderbaarlijk snelle wijze z'n
gewicht te vermeerderen.
Dat de boter- en kaasfabricage op
even hygiënische en voor een leek
zeer ingewikkeld lijkende methode
geschiedt, behoeft wel geen betoog.
Bij de boterbereiding is het erom te
doen de ongeveer 3.35 pet. vet/ die
koemelk bevat, zoo volledig moge
lijk uit de melk te halen en in een
toestand te brengen, dat het een uit
nemend en geconcentreerd voedsel
vormt. Bij de kaasbereiding gaat
het om de kaasstof en het melkvet.
De Rijkskaasmerken laten ons zien.
hoeveel vet in de drooge stof van
de kaas aanwezig is: volvette kaas
is bereid uit de vólle melk en be
vat ten minste 45 pet., 40 plus kaas
bevat ten minste 40 pet., 30 plus
kaas ten minste 30 pet. en 30 plus
kaas ten minste 20 pet. vet, alles
dus in de drooge stof.
Ja wél is er een groot verschil
tusschen de ingewikkelde machines
in koele tegelzalen en de tobbes en
kaaspersen op de gezellige boerderij
en tóch bereiken beide hetzelfde
resultaat: namelijk den mensch ge
zondheid te laten putten niet alleen
uit den btsen aller dranken, doch
cok uit dezen drank in den vasten
vorm van boter en kaas. „Afwisse
ling van spijs doet eten" zegt het
spreekwoord en waar er bij de zui
velproducten zooveel afwisseling
mogelijk is denk eens aan onze
vele eigen kaassoorten, die niet al
leen den broodmaaltijd voedzaam en
smakelijk maken, doch ook de voe
dingswaarde van den warmen maal
tijd aanzienlijk kunnen verhoogen,
aan de eiwitrijke kwark vermengd
met wat tuinkruiden als broodbe
legging, aan de van ouds bekende
en ook nieuwere melkdranken, aan
hei klontje boter, dat vele gerechte11
lekkerder maakt, aan yoghurt met
vruchten, aan hangopkan
iedere huisvrouw ervoor zorgen,
dat het gezin dagelijks gezondheid
en levenskracht put uit deze typi
sche producten van onzen weide-
bouw. Door hun veelzijdige samen
stelling blijken zij steeds weer de
aandacht te trekken voor een juiste
aanvulling van de aan vet en
eiwit betrekkelijk arme voedings
middelen van onzen akker- en tuin-
xx) 150 gr. toiletzeep, of 120 gr.
huishoudzeep, of 200 gr. zachte
zeep, of 250 gr. zeeppoeder, of
125 gr. zeepvlokken, of 250 gr.
zelfwerkende waschmiddelen
of 200 gr. vloeibare zeep of
gedeelten daarvan in combina
tie.
xxx) Voor mannel. pers. boven 15
jaar 50 gr. scheerzeep, of éen
tube scheercrême, of één pot
scheerzeep.
Op aparte scheerzeepbon!
xxxx) Het rantsoen vleeschwaren,
dat per bon kan worden ge
kocht, bedraagt 75 gram voor
gerookt of gekookt varkens-,
rund- of kalfsvleesch en voor
gekookte worstsoorten, roipens
en knakworst, 125 gram vior
leverartikelen, tongenworst en
niersbrood en 150 gram voor
bloedworst.
bouw. De juiste combinatie maakt
onze voedingsmiddelen dus met
recht tot „levens"middelen!
MANYA BEUKMAN.
No. 19.
(VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG).
2 December 1940.
C DE HmSVROVW VRAAGT
EN GEEFT ZELF RAAD
AARDAPPELEN IN DE SCHIL.
De huisvrouw vraagt
Er is een huisvrouw, die gaarne
antwoord zou willen hebben op een
vraag, die vele malen wordt gesteld
en die dus zeker een .beantwoording
in deze rubriek waard is.
Het gaat natuurlijk over de
aardappelen en het in de schil koken
van die aardappelen.
Aan deze kwestie zitten verschil
lende kanten, die nog wel eens
scherp belicht mogen worden.
Aardappelen worden er in ons land
nu en in andere jaren véél ver
bouwd. Het lijkt ons huisvrouwen
dan ook niet erg aannemelijk toe, dat
we niet voldoende aardappelen zou
den kunnen krijgen om den winter
door te komen en dat het noodig zou
kunnen zijn om er méér dan gewoon
zuinig op te wezen.
De aardappel is een bijzonder nut
tig voedingsmiddel, omdat hij behalve
de gewone voedingsstoffen, eiwitten
en koolhydraten, ook zouten en vita
minen levert.
Aardappeleiwit is van groote
waarde in een tijd, dat andere
eiwitten schaarsch worden en de
vitaminen en zouten, die de aardappel
ons levert, zijn in den winter langs
andere wegen niet zoo gemakkelijk
te krijgen.
Daarom moeten we den aardappel
in zijn geheel als knol dus in
eere houden, maar óók zorgen dat we
den aardappel in zijn oorspronkelijke
samenstelling en met alle waarde
volle bestanddeelen, die de knol van
nature bevat, op tafel brengen.
Zelfs al zouden we den geheelen
winter zooveel aardappelen kunnen
koopen als we zelf willen, dan nóg
kunnen we die zuinigheid betrachten
met voordeel voor onze beurs, want
elk kilo aardappelen, dat als schil in
den schillenbak verdwijnt, beteekent
voedsel en geld, dat niet ons zelf ten
nutte komt.
Weest dus zuinig op de aard
appelen; spaart geld, spaart voedings
stoffen, waardevolle zouten en vita
minen.
Dat is de korte inhoud van alle ar
tikeltjes, alle raadgevingen, die han
delen over het in de schil koken van
aardappelen.
Wist de vraagster (mevr. C. B. V.)
dat bij het schillen van aardappelen
altijd minstens 1/4 gedeelte en soms
véél meer verloren gaat? Van elk
kilo een half pond; dat wordt een
héél gewicht in een week!
Als de aardappelen den avond te
voren worden geschild en dan in
water worden weggezet, dan hebben
de zouten den geheelen nacht gele
genheid om op te lossen in dat
water. Ook vitamine C lost daarin op
en gaat bovendien sterk achteruit
als het zóó is blootgesteld aan de
lucht.
Geschilde aardappelen verliezen
voorts, omdat er geen beschermend
schilletje meer om zit, tijdens het
koken in véél water wéér een deel
van hun voedingswaarde.
Ons voornaamste voedsel gaat dus
door schillen, in water laten staan, in
ruim water koken en afgieten achter
uit in hoeveelheid èn in samenstel
ling.
In een tijd, dat we zuinig moeten
zijn, pietluttig zuinig, op alle be
langrijke voedingsstoffen, opdat
vooral onze opgroeiende kinderen
(doch ook de volwassenen) niet te
kort komen, loont het zéker de
moeite om dit aardappelvraagstuk
wat nader te bekijken.
Het koken in véél water is ge
makkelijk niet waar? Je zet de aard
appelen op, brengt ze flink aan den
kook, laat ze op een zachter vuur
doorkoken en giet het overtollige
water af.
Er is weinig omkijken naar.
Hce moet ik nu aan vraagt me
vrouw V. met aardappelen, die
groene en blauwe plekken hebben
onder de schil?
Als het soort, dat mevrouw altijd
gebruikt, dit euvel, in zóó sterke
mate heeft, dat het hinderlijk is, niet
van buiten af te zien en dus niet te
verwijderen vóór het koken, dan zit
er niets anders op, dan dat deze
aardappelen wel worden geschild.
Maar jammer blijft het.
Koopt mevrouw deze aardappe
len, zijn ze niet van eigen land, dan
kan ze beter een ander soort nemen,
dat aan deze kwaal niet lijdt.
Zulke geplekte aardappelen zijn
toch nooit lekker en nooit voor-
deelig?
Vcor het koken van aardappelen in
de schil zijn in hoofdzaak geschikt
de soorten met een dunne, gave schil,
zonder het bekende gronderige
smaakje.
Zulke aardappelen kan men, in
sommige gerechten zelfs zonder
j eenig bezwaar, óók met schil en al
opeten.
In een donkeren stamppot vindt
niemand die aardappelschillen terug.
In een aardappelsoep met veel
groente zijn ze óók niet meer aan te
wijzen.
Maar wij vreezen, dat het nog
lang zal duren, vóór de gemiddelde
Nederlander afstand wil doen van
zijn mooie kruimige, blanke aard
appelen en tevreden is met in de schil
gekookte.
Tóch is het beter èn voordeeliger.
Het tweede vraagpunt was:
Is het wel voordeeliger om aard
appelen met weinig water te koken?
In hei schrijven, dat ons bereikte,
werd dat betwijfeld.
Zonder eenigen twijfel moet het
aan den kook brengen van laat ons
zeggen 2 kg. aardappelen en 1 liter
water met zout méér brandstof kosten
dan 2 kg. aardappelen en 2 d.l. (een
bodempje) water.
Het aan den kook houden gaat op
een spaarbrander óók en gaar wor
den doen deze aardappelen (bijna)
even vlug als de in véél water ge
kookte, mits U enkele wenken op
volgt.
Als de aardappelen met weinig
water goed stoomen en het vuur is
getemperd, moet er altijd nog iets
stoom gevormd worden. Het deksel
moet goed sluiten op de pan. U moet
niet kijken in de pan. Bij dat ope
nen van de pan gaat te veel warmte
verloren. Dat kost weer nieuwe
brandstof en méér tijd.
Na 10 minuten moet een flinke
pan met aardappelen worden om-
geschud, opdat de ondersten boven
komen en omgekeerd. Na nog eens
10 minuten kan dit omschudden her
haald worden.
Maar na een half uur koken in
totaal zijn ook deze aardappelen
gaar en droog gekookt. Is het soort
wat stijf, dan kunnen ze altijd nog
een extra 5 minuten krijgen, maar in
de meeste gevallen was dat bij ons
niet noodig.
Wij kookten ter vergelijking wel
eens 2 pannen aardappelen naast
elkaar, één met veel water, één met
weinig water, maar het verschil in
lijd en in brandstofverbruik was
duidelijk te constateeren. Het voor
deel was aan den kant van de pan,
waarin de aardappelen met weinig
water werden gekookt.
Ten slotte zegt mevrouw, dat zij
de aardappelen op de normale ma
nier gekookt, dus in véél watei;
langzaam gaar smoort op een klein
pitje of in de hooikist.
Daar is nog wel iets tegen aan te
voeren.
Bij deze wijze van koken blijft na
tuurlijk altjjd over, dat er water
moet worden weggegoten.
In dat water gaan méé den goot
steen in alle zouten en de in water
oplosbare vitaminen.
Hoe langer de aardappelen in dit
water staan, hoe méér ze uitloogen en
hoe meer er verloren gaat.
Hoe langer de aardappelen „op een
zacht pitje" of in de hooikist staan,
hoe sneller ook het gehalte aan vita
mine C achteruit gaat en daarom
moet déze, door mevrouw V. aange
haalde, wijze van koken afgekeurd
worden.
Er is werkelijk alle grond voor
den raad, die tegenwoordig zooveel
wordt gegeven;
„Kook groenten en aardappelen
met weinig water".
„Kook ze snel gaar, houdt ze niet
warm, dien ze vlug op".
Hazelnootborstplaat.
En nu ten slotte nog een Sint-
Nicolaasrecept.
Er wordt méér suiker ter beschik
king gesteld. Menigeen wil dan mis
schien zelf wat borstplaat maken.
Het hier volgend recept van hazel
noot- of andere noten-borstplaat
geeft een lekkere en een voedzame
snoeperij.
y2 kg. suiker, 200 gram hazelnoten
of andere noten (desgewenscht van
alles door elkaar) 1 d.l. water, y2 d.l.
melk uit blik, 2 pakjes vanille
suiker (en eventueel wat cacao
poeder).
Snijdt de noten klein, bewaar een
paar mooie exemplaren voor gar
neering. Zet de suiker op een zacht
vuur met het water en de ingedikte
melk uit blik.
Laat de suiker eerst smelten in de
vloeistof voor ze aan den kook komt.
Kook ze zachtjes in tot een droppel,
die van den lepel valt, in de lucht tot
een haartje bekoelt. Neem de suiker
stroop van het vuur en roer er de
vanillesuiker en fijngemalen noten
door. Blijf steeds roeren tot de borst
plaat-stroop dof, ondoorzichtig en
dik vloeibaar wordt. Giet de borst
plaat-massa in een of meer met
water omgespoelde borstplaatringen.
Druk een paar mooie nootjes boven
op de borstplaat.
Laat de borstplaat bekoelen, zet
ze recht op, opdat ook de onder
kant koud wordt en uitdampt en
neem haar daarna uit den ring.
Zet voor het gemakkelijk opnemen
van de borstplaat, den ring op een
iicht-bevochtigd vetvrij papier.
Bewaar borstplaten nooit op el
kaar gelegd, omdat de bovenkant dan
dof wordt. Leg ze liever naast elkaar
op papier en op een droge plaats.
Maak een gekleurde borstplaat
door droge cacaopoeder door de
suikerstroop te roeren, gelijk met de
hazelnoten.
Maak, als het de eerste keer is dat
er thuis borstplaat wordt gemaakt,
liever niet het heele recept tegelijk,
doch begin met 1/3 gedeelte en maak
daarvan één borstplaat van ruim
1 y, ons.
Als de routine grooter is geworden,
kan het hééle recept tegelijk ge
maakt worden, waarbij dan de borst
plaatmassa moet worden verdeeld
over méér dan één ring.
R. L. H.
DE BRANDSTOF-BONNEN
WORDEN VERLENGD.
Lever ze vóór vervaldag in!
De secretaris-generaal, waarne
mend hoofd van het Departement
van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt het volgende bekend.
In verband met het feit, dat reeds
een derde gedeelte van de bonnen
op de vaste brandstoffefnkaarten is
aangewezen voor het koopen van
brandstoffen, terwijl in de regel na
31 December nog ongeveer 65 pro
cent van de brandstoffenbehoefte
gedurende een stookseizoen wordt
verbruikt, is besloten de geldig
heidsduur van de thans reeds aan
gewezen bonnen en toewijzingen
voor de tweede periode te verlengen
tot en met 14 December 1940.
Derhalve geven gedurende het
tijdvak van 1 November 1940 toten
met 14 December 1940 de met „04",
„05", „06" en „07" gemerkte bonnen
van de „Bonnenkaart distributie vas
te brandstoffen, haarden, kachels",
alsmede de met „07", „08",
„09", „10", „11", „12", „13" en
,14" gemerkte bonnen van de
„Bonnenkaart distributie vaste
brandstoffen centrale verwar
ming" en voorts de met „Brand
stoffen, één eenheid tweede periode"
en de met „Cokes, één eenheid,
tweede periode", gemerkte bonnen,
elk recht op het koopen van één
eenheid vaste brandstoffen.
De geldigheidsduur der met
„Brandstoffen" of „Cokes" gemerk
te toewijzingen, die tot 14 Decem
ber 1940 of een vroegere, mits na
14 November 1940 gelegen datum
waren geldig verklaard, is eveneens
verlengd tot en met 14 Dec. 1940.
Voorts wordt aangeraden, de bon
nen, die thans geldig zijn, voor den
vervaldag, dat wil dus zeggen voor
14 December a.s., bij de kolenhande
laren in te leveren, ook indien op
deze bonnen niet aanstonds brand
stoffen kunnen worden afgeleverd.
Deze aflevering zal dan later alsnog
kunnen plaats vinden.
