WAT N
Voorlichting voor den tuinbouw.
„De kunstenaar in dienst van zijn volk"
Wat gedaan en beoogd wordt.
Felix Timmermans over:
„Alle boomkens moeten met zorg omgeven
worden."
FEUILLETON
BUITENLAND
TWEEDE BLAD
Er zullen tuinbouwcultuur-
scholen gesticht worden.
Woensdagmiddag werd in hotel
De Burg" te Noordscharwoude een
bijeenkomst gehouden door de vei-
lingsvereeniging „Noordermarkt-
bond". Het doel van deze vergadering
was, een uiteenzetting aan te hooren
van den rijkstuinbouweonsulent voor
Noordholland, ir. C. Rietsema uit
Hoorn, in verband met de plannen
tot stichting van tuinbouwcultuur-
scholen.
De voorzitter van den Noorder-
marktbond, de heer J. Kliffen, heeft
in zijn openingswoord medegedeeld,
wat er toe geleid had, deze vergade
ring te beleggen. Er is door de re
geering al veel gedaan om den tuin
bouw te helpen, door middel van
grondonderzoek enz., nu wil men
daaraan de stichting van tuinbouw-
cultuurscholen toevoegen. Daarvoor
zal echter de medewerking van de
tuinders noodig zijn.
Ir. Rietsema, die hierna het woord
voerde, zette uiteen, dat hem door
den inspecteur voor den tuinbouw
was opgedragen, meer voor de tuin
bouwers te doen, doch daarbij de
hulp van de tuinbouwers in te
schakelen. Het rijk wil niet zelf min
der gaan doen, maar de belangheb
benden dienen zelf ook iets te doen.
In zijn beschouwing van wat er
zoo al door de regeeringsinstanties
voor den tuinbouw'is gedaan wees
spr. op het tuinbouwonderwijs, de
vierjarige tuinbouwschool te Hoorn,
de cultuurschool voor de fruitteelt,
waarin de jongelui worden klaar
gemaakt voor het practische bedrijfs
leven. De werkwijze van deze cul
tuurschool en de taken, welke de
leerlingen hebben uit te voeren,
werden breedvoerig toegelicht.
Verder heeft men de opleiding van
tuinbouwonderwijzers en tuinbouw-
vakonderwijzers, terwijl de kosten
van de tuinbouwcursussen ook voor
rekening van het rijk komen. Be
halve de cursussen voor volwassenen
zijn er een dertig tuinbouwcursussen.
Het werk ten bate van de kleine
tuinders is van zeer veel belang en
van grooten omvang. In spr.'s ambts
gebied waren tot voor kort ongeveer
1400 kleine tuinders in de regeling
ingeschakeld, hetgeen een omvang
rijken arbeid vereischt, met behulp
van een zevental assistenten in den
buitendienst, twee op het bureau,
met nog een drietal typistes voor de
administratie. Deze dienst is voor den
tuinbouw van veel nut.
Hierna besprak de heer Rietsema
de selectieproeven, welke worden
gedaan ter verkrijging van een ver
vanger voor de voor wratziekte vat
bare aardappelsoort Eersteling. Het
vinden van een goeden vervanger zal
ongeveer tien jaar onderzoek vorde
ren. De kans is groot, dat er spoedig
een gevonden is, maar dan is er nog
maar heel weinig van. Spr. hoopte,
dat de variëteit Geelblom, welke in
den proefpolder van het Geestmer-
ambacht is geteeld, goede resultaten
mag geven in de practijk. Dat een en
ander zoo nauwkeurig wordt gedaan
Diamanten doctoraat. - Woens
dag 22 Januari a.s. zal dr. P. van
Fomburgh, oud-hoogleeraar in de
scheikunde aan de rijksuniversiteit
te Utrecht, wonende te Baarn, het
zeldzame feit herdenken, dat hij zes
tig jaar geleden aan de Leidsche
academie bevorderd werd tot doctor
in de wis- en natuurkunde.
Verdrenken. - Woensdag is de
dienstbode B. Schieren te Wittem
(L.) bij het waterscheppen in de
Geul gevallen en verdronken.
DOOR DENIS MACKAIL.
11)
„Hetzelfde als van de meeste
menschen van mijn leeftijd", zei
Jim. „Werkloos ex-militair zonder
bepaalde vooruitzichten".
„Dat is beroerd", mompelde de heer
Cash terwijl even zijn blik verduis
terde. „Maar mijn raad blijft even
goed van kracht", voegde hij er aan
toe, „dus onthoud het goed, en als
er iets is dat wij voor je kunnen
doen, dan zijn wij maar al te gaar
ne bereid. De firma Puxley heeft
behoorlijk aan je oom verdiend een
wij zijn niet ondankbaar".
„Dat is zeer vriendelijk van u",
zei Jim. „Ik zal het niet vergeten".
Plotseling kwam er een gedachte
bij hem op. „Kunt u mij nog één
ding zeggen", zei hij. „Zou het is
het denkt u dat er velen zijn, die
van mijn oom's verliezen afweten?
Ik ben niet van plan iemand er iets
van te vertellen, als het niet bekend
is. Ik zou niet graag achter mijn rug
worden uitgelachen door menschen,
die net doen alsof ze met mijn lot
begaan zijn".
„Ik verondestel, dat 't in de City
voor zakenmenschen wel geen ge
heim meer zal zijn, dat Sir Alfred
zware klappen heeft gekregen", ant
woordde Mr. Cash. „Ik zelf heb dat
al eenigen tijd geleden gehoord,
maar niemand weet de bijzonderhe
den. In zijn laatste levensjaren
werkte hij meer en meer alleen en
hoewel mijn firma nu de werkelijke
positie kent, geloof ik niet, dat er
is om te voorkomen, dat de tuinbou
wers schade lijden.
De gebieden van het onderzoek
naar ziekten, leefwijze enz. van
planten worden steeds uitgebreid.
Zoo zijn er onderzoekingen gaande
naar de verbetering van de varië
teiten van boonen en erwten, terwijl
de uien eveneens woiüen bestudeerd,
door iemand, die zich daaraan geheel
geeft.
Het grondonderzoek van de be
drijven der kleine tuinders is van
veel belang voor de voorlichting,
men heeft daar zeer goede uitkom
sten mee gehad. Men heeft tevens
onderzocht, wat er zoo al op de ver
schillende bedrijven wordt verbouwd
in bepaalde streken. Deze gegevens
zijn allemaal opgemaakt en gerang
schikt, waarbij rekening is gehouden
met de gemeenten, waar de bedrij
ven gevestigd zijn.
Voor het geven van inlichtingen
t.a.v. noodige steunverleening en
kunstmestvoorziening heeft men veel
aan deze gegevens.
Spr. deelde mede, dat in verband
met de aanhangige plannen voor de
herinpoldering van het Geestmer-
ambacht proeven worden genomen
in den proefpolder voor den water
stand in den nieuw te vormen polder.
Behalve het onderzoek van dr.
Leefmans en ir. Cleveringa is thans
het sociaal-economisch onderzoek
aan de orde. Er is iemand aan spr.
toegevoegd, die daarvan een speciale
studie heeft gemaakt en zich heeft
toegelegd op de financiering van de
bedrijven, de berekening der kost
prijzen, de pachtwet, bevolkings
dichtheid enz.
Voor al deze werkzaamheden
wordt nu de medewerking van
de tuinbouwers in Noordholland
gevraagd. Het is wel zoo, dat de
onderzoekingen heel lang duren,
en dat de resultaten druppels
gewijs aan de tuinders toevloeien,
maar toch raadde spr. de aan
wezigen aan, hun medewerking
te verleenen.
In dit verband heeft spr. aan den
inspecteur van den tuinbouw voor
gesteld, tuinbouwcultuurscholen te
stichten. Daardoor zou spr. het nood
zakelijke contact krijgen met de
practijk. Deze scholen zouden dan
bezocht kunnen worden door de
genen, die in het bezit zijn van een
diploma van een of anderen tuin-
bouwcursus, terwijl de leerstof zal
omvatten het bespreken van allerlei
dingen van practischen aard, voor de
bedrijfsvoering noodzakelijk, zooals
het bewaren van kool, kostenbereke
ningen en nog veel meer. Deze school
zal er komen, als de tuinbouw zelf
ook financieel bijdraagt. Daardoor
zou de mogelijkheid om hulp en
voorlichting aan den tuinbouw te
geven bijna onbegrensd worden.
Nadat de voorzitter den heer Riet
sema hartelijk had bedankt voor
hetgeen hij voor den tuinbouw heeft
gedaan en voor deze uiteenzetting,
waarvan hij het nut inziet vooral
voor de jonge tuinders is het van
belang, van deze gelegenheid te pro-
fiteeren werden eenige vragen
gesteld door een aantal personen uit
de vergadering, welke op duidelijke
wijze werden beantwoord.
Evacuatie van Londensche kin
deren. (D.N.B.) - Het Britsche mi
nisterie van gezondheid heeft, vol
gens den Britsehen nieuwsdienst
verordend, dat alle kinderen beneden
ce 14 jaar uit Londen moeten wor
den geëvacueerd.
meer dan een paar menschen zijn,
die slechts hebben kunnen vermoe
den, dat de verliezen zoo groot wa
ren".
„Ik veronderstel dat die Lloyd
het weet", vervolgde hij grimmig,
„maar vast en zeker niet tot op een
cent nauwkeurig. Natuurlijk, wan
neer het testament ter publieke In
zake komt, dan iedereen, die het in
teresseert, nagaan wat de nalaten
schap van je oom waard was en ik
vrees dat je er op voorbereid moet
zijn, dat sommige kranten het als
interessant nieuws zullen beschou
wen en er een artikel aan zullen
wijden. Maar dat zal nog wel even
duren en in dien tusschentijd is
jouw positie als volgt: Je vrienden
zullen waarschijnlijk weten, dat je
een oom had en hoe hij heette, maar
tenzij ik mij erg vergis, behooren zij
niet tot het soort lieden, dat een
dergelijke gebeurtenis precis volgt.
En aan den anderen kant, ik denk
niet, dat één persoon op de honderd,
die iets van je oom's zaken afwist,
ooit van jouw bestaan heeft ge
hoord. Neen, mijn jongen, voorloo-
pig, als je het geheim wilt houden,
denk ik dat je dat weinig moeite zal
kosten. Daarover moet je zelf be
slissen. In ieder geval is er geen
schande aan verbonden, dat verze
ker ik je".
„Dat begrijp ik", zei Jim. „Dank
u"i
Misschien begon het eerste stimu-
leerende effect van den bijzonderen
portwijn te slijten, waardoor hij be
rouw kreeg over zijn zoo juist ge
dane ontboezeming of misschien
vreesde hij, dat deze teleurgestelde
erfgenaam gebruik zou maken van
zijn welwillende stemming, om te
trachten vijf pond sterling van hem
te leenen; in elk geval veranderde
de heer Cash hier plotseling van
BOMMEN OP FRANSCHE STAD.
Genève, 16 Jan. (D. N. B.) Vol
gens een bericht uit Vichy wordt
officieel bekend gemaakt dat de
stad Valence in het Departement
Drome in den nacht van 12 op 13
Januari door een Britsch vliegtuig
met 12 brandbommen is bestookt. Er
vielen geen slachtoffers onder de
bevolking en ook de materieele
schade is van weinig belang. Een
oplaaiende brand kon snel bestreden
worden. Het onderzoek der bom-
splinters heeft ondubbelzinnig aan
getoond, dat het aanvallende toestel
Engelsch was. De gebeurtenis heeft
in Frankrijk groote opwinding ver
oorzaakt.
AMERIKAANSCHE OORLOGS
SCHEPEN TE RANGOON.
Tokio, 16 Jan. (A.N.P.) Een ver
tegenwoordiger van het Japansche
ministerie van buitenlandsche za
ken, die dezer dagen is terugge
keerd van een reis van drie maan
den door Malaya en Ned. Oost-Indië,
heeft medegedeeld, dat in de haven
van Rangoon in Burma talrijke Ame-
rikaansche oorlogsschepen met oor
logsmateriaal lagen.
DE DUITSCHE VLIEGERS IN
DE MIDDELLANDSCHE ZEE.
Stockholm, 16 Jan. (A.N.P.) Naar
de Londensche correspondent van de
Nya Dagligt Allehanda meldt, ziet
de Britsche pers ziah gedwongen te
erkennen, dat het optreden der
Duitsche luchtmacht in de Middel-
landsche zee kranig is. De Britsche
correspondenten leggen er vooral
den nadruk op, dat de Italianen aan
vallen van dezen aard zelfs niet ge
probeerd hebben.
NA HET BOMBARDEMENT
VAN SOUTHAMPTON.
Stockholm, 16 Jan. (D.N.B.) Het
gemeentebestuur van Southampton
heeft, volgens een bericht in de
Daily Mail, thans zelf de taak op
zich moeten nemen, te zorgen voor
warme winterkleeding voor 110.000
burgers der stad. De meeste hunner
hadden bij de groote branden, die na
de jongste Duitsche luchtaanvallen
waren uitgebroken, hun geheele gar
derobe verloren. Tegelijkertijd wer
den echter ook, naar het blad meldt,
reusachtige voorraden stoffen en
kleedingstukken in de magazijnen
vernield. Dientengevolge werden al
dra de nog gespaard gebleven za
ken door kooplustigen bestormd.
Daar waren de voorraden natuurlijk
in een oogwenk verdwenen. Het
stadsbestuur heeft eerst langdurig
met de regeering onderhandeld.
Daar deze onderhandelingen even
wel te lang duurden, heeft de ste
delijke overheid midden Januari
besloten, door een eigen actie voor
de noodige warme winterkleeding
te zorgen.
JAPANSCHE REGEERING
OVERLEGT MET MILITAIREN.
Tokio, 16 Jan. (Domei) Met het
oog op den internationalen toestand
is opnieuw een z.g. Liaisonconferen
tie gehouden tusschen de regeering
en het opperbevel in de officieele
residentie van den premier. De eer
ste minister Konoje, de minister van
binnenlandsche zaken Hiranoema,
de minister van buitenlandsche za
ken, Matsoeoka de minister van oor
log, Tojo en de minister van marine,
Oikawa, vertegenwoordigden de re
geering, terwijl generaal Soegijama,
de chef van den generalen staf van
het leger, en viceadmiraal Kondo,
de vicechef van den generalen vloot-
staf het opperbevel vertegenwoor
digen.
onderwerp en bracht de conversatie
op allerlei takken van sport, de
kookkunst, pensions en de politiek,
zonder nog een enkele maal op per
soonlijke aangelegenheden terug te
komen, en niet lang daarna stond
hij op en wenschte zijn gastheer
goeden nacht, onder dankbetuiging
voor een genoeglijken avond.
„U moet nog maar eens hier ko
men dineeren", zei Jim.
„Het zal mij altijd een waar ge
noegen zijn", antwoordde de heer
Cash. „Goede hemel! het is al laat
nu, nogmaals hartelijk dank. Laat
ons weten, wanneer wij iets voor je
kunnen doen. Wij zullen je waar
schijnlijk van tijd tot tijd over ver
schillende punten moeten schrijven,
Intusschen, goeden nacht en veel
succes. Ik zal maar naar huis loopen.
Het is een prachtige aovnd en het
is niet ver".
Jim deed zijn gast uitgeleide en
keek hem een eindweegs na.
De heer Cash liep nog normaal
en Jim's bekendheid met de wer
king van den ouden port stelde hem
in staat te berekenen, dat de twee
de aanval den heer Cash pas na on
geveer een half uur zou overvallen,
maar tegen dien tijd zou hij al lang
thuis zijn en dan kon het geen
kwaad. De procureur was klaarblij
kelijk vrijgezel, dus hoefde Jim niet
bang te zijn zich de woede van een
mevrouw Cash op den hals te halen
voor de al te gastvrije ontvangst
van haar echtgenoot.
„En toch weet ik zeker", mijmer
de hij, terwijl hij naar de rookka
mer terugslenterde, „dat ik dat alle
maal nooit van hem op zijn kantoor
te weten zou zijn gekomen. In geen
honderd jaar. Het is tenminste iets,
te weten wien ik dezen toestand te
danken heb".
Hij zette zich aan een schrijftafel
ENGELSCH OORLOGSSCHIP
SCHOND NEUTRALITEITSZONE
VAN URUGUAY.
Montevideo, 16 Jan. (D.N.B.) De
regeering van Uuruguay heeft thans
officieel vastgesteld, dat het Engel-
sche oorlogsschip Asturias, dat het
Fransche vrachtschip Mendoza heeft
opgebracht, hierbij de neutraliteits
zone heeft geschonden. De minister
van buitenlandsche zaken van
Uryguay heeft reeds den Engelschen
gezant opmerkzaam gemaakt op den
ernstigen invloed welke dit feit op
de bestaande betrekkingen tusschen
de regeeringen van Uruguay en
Engeland kan hebben. Naar ver
luidt, heeft de Engelsche gezant
hierop beloofd, zich met het Foreign
Office in verbinding te zullen stel
len.
Volgens hier in omloop zijnde
geruchten zou behalve de Asturias
nog een schip, genaamd Cumber
land, in de wateren van de La Plata
opereeren. De Mendoza bevindt zich
thans langs de kust op weg naar
Brazilië. De Asturias zou het schip
cp een afstand van tien mijl achter
volgen. De oorlogsbodem wordt door
het kustwachtschip Salto van
Uruguay in de gaten gehouden. Men
neemt aan, dat de Mendoza inmid
dels de wateren van Brazilië bereikt
heeft.
De Mendoza ten anker gegaan.
Rio de Janeiro, 16 Jan. (D.N.B.)
De Glebo meldt uit Rio de Grande,
dat het Fransche s.s. Mendoza, on
geveer twee mijl voor den haven
ingang van Rio Grande voor anker
gegaan is.
AMERIKAANSCHE VLOOTBOUW-
PLANNEN.
Washington, 17 Jan. (D.N.B.) Pre
sident Roosevelt heeft Donderdag
het congres formeel voorgesteld hem
volmachten te geven voor den bouw
van een vloot van 200 koopvaardij
schepen. Hij stelde verder voor om
313,5 millioen dollar uit te trekken
voor de uitvoering van zijn plan.
Roosevelt motiveerde zijn voorstel
er mede, dat hij de Ver. Staten voor
de gevolgen van een vermindering
der handelstonnage ter wereld wil
beschermen. Om die reden moet zon
der verwijl begonnen worden met
den bouw. De bouw van deze koop
vaardijvloot, zoo verklaarde Roose
velt, mag echter geen storenden in
vloed hebben op het overige bouw-
program der federale scheepvaart-
autoriteiten. De scheepsonderdeelen
zullen in de staalfabrieken vervaar
digd worden en op de werven alleen
maar in elkander gezet. Ieder schip
zal een waterverplaatsing van 7500
fc.r.t. hebben.
CUBA STAAT NAAST DE
VER. STATEN.
Havanna, 17 Jan. (D.N.B.) Na
langdurige conferenties over den
tegenwoordigen internationalen toe
stand heeft het Cubaansche kabinet
een communiqué uitgegeven, waarin
verklaard wordt, dat Cuba zijde aan
zijde staat met de Ver. Staten en
met hen in iederen mogelijken vorm
zal samenwerken om de beschaving
en de democratie te redden.
BRANDWACHTDIENST IN
ENGELAND.
New York, 16 Jan. (D.N.B.) De
Engelsche miniser van veiligheid,
Morrison, heeft een verordening
uitgevaardigd, naar Associated Press
meldt, dat alle Engelschen tusschen
16 en 60 jaar, zoowel mannen als
vrouwen, opgeroepen worden voor
den brandwachtdienst. Het zou in
dit geval aan gegoeden niet geoor
loofd zijn menschen te huren om
dezen dienst van hen over te ne
men. De brandwachts moeten 48 uur
per maand zonder vergoeding dienst
doen.
daar hij er plotseling aan dacht, dat
hij Mary een paar regels wilde schrij
ven, die zij bij aankomst in New
Court zou vinden, doch hij herinner
de zich nu, dat hij nog den brief
van zijn oom in zijn zak had. Hij
verbrak het zegel en begon te lezen.
De brief was nauwelijks drie maan
den geleden gedateerd en luidde
als volgt:
Ware James,
Ik zal dezen brief naar mijn
procureurs sturen, met de op
dracht hem jou na mijn dood ter
hand te stellen, want dokter
Maclehose heeft mij gewaar
schuwd, dat ik na mijn laatsten
aanval voorzichtig moet zijn. Het
treft ongelukkig, dat ik nu een
groote onderneming op touw heb
gezet, waar ik tot aan mijn ooren
in zit, zoodat ik mij onmogelijk
kan terugtrekken, zelfs al zou dat
niet 'n zekeren ondergang betee-
kenen. Ik moet dus wel voortgaan
en zal maar hopen dat de dokter
zich heeft vergist.
Ik heb je, wat mijn zaken be
treft, nooit in vertrouwen geno
men, hoewel ik waarschijnlijk wel
iets in die richting zou hebben
gedaan, als de oorlog niet tus-
schenbeide was gekomen, dus het
is mij nu onmogelijk je uit te leg
gen, waar ik mee bezig ben. Ik
kan je alleen vertellen, dat het
een strijd is op leven en dood te
gen iemand, wien ik eens mijn
volle vertrouwen geschonken heb.
en ik moet al het geld, dat ik
machtig kan worden, in den strijd
werpen, als ik een kans wil heb
ben om te winnen.
Nu James, je zult jezelf wel af
vragen, waarom ik je dit vertel,
maar ik zal probeeren het je dui-
Antwerpen, 15 Jan. (A.N.P.) „Het
Vlaamsche Land" publiceert een be
schouwing van Felix Timmermans
over het onderwerp: „De kunstenaar
in dienst van zijn volk'V
Timmermans zet het volgende
uiteen:
Elke kunst draagt de eigendom-
delijkheid van haar land. De onze
is Vlaamsch. Zooals een Franschman
Fransch en zijn kunst Fransch is,
zooals een Duitscher Duitsch en zijn
kunst Duitsch is, en zoo voor de
Engelschen enz. Zoo is de onze
Vlaamsch, draagt zij als de ken-
trekken, al de eigenschappen, hoe
danigheden, eigenaardigheden van
haar volk en ras. De kunstenaar is
alzoo een product van zijn volk, en
hij werkt voor zijn volk met dat wat
hij uit de ziel van het volk meege
kregen heeft.
Er zijn tegenwoordig veel kunste
naars, maar er zijn er nog geen ge
noeg. Kunstenaars zijn altijd bezien
geweest als wezens, die buiten het
leven stonden en zij zelf deden er
ae menschen in gelooven. Zij droe
gen lang haar, een flodderbroek,
een lavalière en smoorden uit stee-
nen pijpen.
Doch dat is niets, iedereen mag
laten zien wat hij is. Het gevaar zit
niet in de pluimen, doch in de hou
ding van binnen.
Er was een tijd dat de kunstenaar
in een ivoren toren moest zitten,
ver van de menschen en niet door
de menschen mocht verstaan wor
den.
Doch een kunstenaar moet mid
den in het leven staan, een stuk van
het leven van zijn volk zijn. Dan Zal
hij gezond werk maken dat den
bloedklop van zijn volk draagt.
Vergeten wij het nooit: Een kun
stenaar moet de uitdrukking van
zijn volk zijn.
Daarom moeten zij ook vereenigd
zijn, samen vele deelen van een ge
heel zijn. Zooals de bouwers saam
de kathedralen optrokken, zoo moe
ten de kunstenaars gezamenlijk de
kunst van en voor hun volk op
trekken.
Zij moeten tot elkander komen in
de eerste plaats om hun volk te
dienen. Een volk kan sterk zijn door
zijn wapens door zijn handel, door
zijn nijverheid, tucht en orde en
door zijn cultuur. Maar een klein
volk kan alleen groot zijn door zijn
cultuur. Het kleinste volk kan door
zijn cultuur het grootste worden.
Want cultuur is "n kwestie van den
geest. De geest waait waar hij wil.
Doch men kan zich bereiden om
hem te ontvangen. Het Vlaamsche
volk ontving hem. Zijn schilder
kunst is de glans van al de buiten
landsche musea, zijn middeleeuw-
sche belforten en stadhuizen de
bloem van de bouwkunde in West-
Europa, zijn oude muziek is nog
steeds een frissche bron voor alle
musici in de gansche wereld. Zijn
„Reinaert de Vos", zijn „Elckerlyc" en
„Beatrijs" zijn van alles wat er voor
DE „GROOTSTE TNTF,RNATIONALE
GEBEURTENIS DER LAATSTE
DAGEN".
Moskou, 16 Jan. (D.N.B.) De on-
derteekening van het DuitschRus
sische verdrag van 10 Januari 1941
is de grootste internationale gebeur
tenis der laatste dagen, schrijft het
militaire blad Krasnaja Swjesda, De
kapitalistische kringen, welke de
Sovjet-Unie vijandig gezind zijn, zoo
delijk te maken. Van het oogen-
blik af, dat ik mij je lot heb aan
getrokken, had ik het plan opge
vat, dat jij mijn zaken na mijn
dood zou voortzetten. Ik wilde dit
doen ter wille van mijn zuster
jouw moeder en aangezien ik
toen al aardig was verdiende, be
sloot ik dat jij het voordeel zou
hebben van een goede opvoeding
en alles wat daarbij behoort, het
geen ik heb moeten ontberen. Met
andere woorden, James, ik wilde
mijn zaken overdragen aan een
heer.
Nu, het is niet allemaal zoo ge-
loopen als ik had gewenscht. Wat
jou betreft ben ik meer dan tevre
den ik heb je meer onder ob
servatie gehad, dan je ooit hebt
kunnen vermoeden en ik kan je
nu wel zeggen, dat ik niet in je
teleurgesteld ben. Ik heb mij
nooit met je aangelegenheden
willen bemoeien, omdat ik wel
wist, dat als ik daar eenmaal mee
begon, ik niet had kunnen ophou
den en ik zou alles daarmede heb
ben bedorven. Ja, wat jou aan
gaat, heb ik succes gehad.
Maar door den oorlog is er veel
misgeloopen. Juist toen ik je in de
zaak wilde opnemen, moest je
meevechten en zoo zijn er vier of
vijf jaar verloren gegaan. Maar
dat is niet alles. Ik ben sedert
1914 meer dan twintig jaar ouder
geworden en zooals ik al zei, Tk
voer al een heelen tijd een zwa-
ren strijd tegen een man, dien ik
in zjjn jonge jaren vooruit gehol
pen heb, maar dat heeft hij ver
geten.
Als ik jou naast mij had gehad,
geloof ik dat wij hem de baas
hadden kunnen blijven, maar dat
heeft niet zoo mogen zijn. Ik heb
overal alleen voor gestaan en nu
de Renaissance geschreven is, het
beste aller landen. We waren klein,
„de daden benne groot". Namen als
Memlinc, Breughel, van Eyck, Ru
bens, van Dijck, van der Goes,
van der Weydener is geen en
kel land dat ineens zoo'n hoop ge-
nies op tafel kan slaan.
't Kwam door den geest van het
volk, die in hgn gevangen was, dien
zij indronken, dien zij wilden mee-
deelen en uitdrukken. Men zegt
dikwijls: Goed, goed, dat waren
groote namen, maar al die anderen,
al die kleine gemaal, als de staat
daar zijn latijn moet insteken.
Vergeet niet: Cultuur wordt niet
gedragen door enkelen, maar door
de gansche schare van cultuur
dragers van de grootste tot de
kleinste. .En hoe meer er zijn hoe
beter. Die grooten zijn de uitbloesem
van de velen. De grooten zijn ge-
ladene kracht van de velen, de kris
tallisatie van den geest, die in velen
leeft, de veramandeling van de
kracht die in de honderden naar 't
hoogste streeft. Hoe meer melk, hoe
meer boter. Zij zijn de afrooming.
Uit de veelheid komt de held. Als
die veelheid groot en daarbij krachtig
is, zal de held des te grooter zijn. De
held maakt het volk, ja, maar het
volk moet waardig zijn om den held
te ontvangen. Een plat volk krijgt
geen helden.
Daarom moet ook de kleine kunste
naar 't zij dichter, schilder, architect,
muzikant of plastieker, zijn levens
ruimte gegeven worden. Hij kan mee
de drager, de kweeker worden van
de grooten. Hij schept mee de at
mosfeer en bereidt de geboorte voor
van de grooten.
En uit die klein is, kan ook de
meester geboren worden. Er wordt
dikwijls gezegd: „Als er iets inzit,
zal het er wel uitkomen". Dat geloof
ik niet. Als de omstandigheden mee
helpen, ja. Bij een groot talent is
nog altijd geen groote wil gepaard.
Corot zei: „II faut bien savoir pour
bien peindre."
Ik geloof dat er al veel grooten-
in-de-kiem niet tot grootheid zijn
gekomen, doordat ze onder omstan
digheden van ziekten, ellende of
wat weet ik nog, verstikt zjjn. Wij
moeten de atmosfeer meescheppen:
een verpleging als van tuinbouwer
er voor over hebben. En alle boom
kens moeten met zorg omgeven
worden.
De kunstenaar is het sieraad van
een volk en hoe meer hoe schooner
een volk, en hoe meer hoe grooter
ze zullen zijn.
We moeten gezamenlijk de atmos
feer scheppen, ons bundelen, samen
werken voor ons volk, voor zijn cul
tuur, zijn kunst voor ons eigen be
staan en ruimte, waarin elk van ons
volgens zijne persoonlijkheid, zijn
eigen inzicht voor de gemeenschap
werkt. En daardoor mee de waker
wordt over dit domein van de cul
tuur dat door de eeuwen de roem
en de glans van een volk was.
vervolgt het blad, hadden gepoogd,
de beteekenis van de Duitsch—
Russische overeenkomst te verklei
nen, vooral van het nieuwe handels
verdrag. De documenten van 10
Januari, die dienen tot de ontwik
keling van het handelsverkeer tus
schen de beide grootste mogendhe
den van Europa, sluiten echter niet
de mogelijkheid uit om handelsver
dragen en economische overeenkom
sten met andere staten aan te gaan.
is het zoo gesteld, dat op het punt
waarop ik, zooals ik zei, tot aan
mijn ooren er in zit en ik weet
dat over een maand één van ons
het loodje zal moeten leggen ik
nu een attaque moet krijgen en
de dokter mij verteld, dat ik rust
moet houden en mijn werk laten
liggen. Je ziet, ik moet verder,
of ik wil of niet en jij hebt hier
ook het grootste belang bij.
In mijn testament, dat al sedert
jaren bij de firma Puxley ligt, heb
ik jou tot universeel erfgenaam
benoemd, en op ieder willekeu
rig tijdstip van de laatste veer
tig jaar zou dat een aardig bedrag
vertegenwoordigd hebben. Nu op
het laatst mijn lichaam zich be
geeft, heb ik mijn heele bezit in
een nieuwen strijd op het spel ge
zet. Als ik win en het overleef,
zal ik mijn plannen kunnen ver
wezenlijken, als ik win en sterf, is
alles voor jou, maar als ik ver
lies en leef of verlies en sterf, is
er niets meer voor jou. James. Ik
heb weliswaar nooit gezegd, dat
ik iets voor jou zou nalaten, maar
niettemin vind ik, dat je gerech
tigd bent iets te verwachten. Ik
sluit daarom hier 500 aan bank
biljetten in. Misschien is het alles
dat je krijgt, of het kan minder
dan een duizendste deel zijn van
de waarde van mijn nalatenschap.
Als ik eindig met een totale ruïne,
geeft deze som je nog even tijd
om uit te kijken. Het spijt mij, dat
ik het niet méér kan maken.
Ik zou je graag vollediger over
alles willen inlichten, maar ik
moet mijn tijd zorgvuldig uitme
ten en kan hier niet méér aan be
steden.
Je toegenegen oom,
Alf Pooley.
(Wordt vervolgd
