WAT HU?
PAM BIJ DE MAANAPEN.
Wij ontdekken Praag bij avond.
„Jawohl, monsieur." Sneeuw en historie.
Knooppunt van twee werelden. t
EEN MYSTIEK BUFFET.
485ste STAATSLOTERIJ
WINTERHULPtPNEDERLAND
RADIOPROGRAMMA
Postgiro-nos. van de
Winterhulp Nederland
Glimlachje.
FEUILLETON
143e Jaa
De Staliori
Vijand
Italiaanse
Strategiscl
t Londen ge
Koo?vaa
aang
TWEEDE BLAD
2
(Van een specialen verslaggever).
PRAAG, 23 Januari 1941.
GRAUW-ZWART doemen uit de sneeuwflarden de massieve
huizenblokken der Boheemsche hoofdstad op. Geruisehloos bewegen
menschelijke gestalten, weggedoken in pels of overjas, in stegen en
straten. Zaklantaarns flitsen op. Een taxi doet hopelooze pogingen om
zich te bevrijden uit een sneeuwhoop, waarin hij bleef steken. De
chauffeur uit gesmoorde kreten, zooals alom ter wereld een taxi
chauffeur dit doet, als hij pech met zijn wagen heeft. Hooger en dich
ter valt de sneeuw. Ons gezelschap twee Nederlanders, een Duit-
scher, een Zweed en een Japanner zoekt tastend zijn weg in de
onbekende stad. Praag bij winteravond, Praag met zijn nauwe
straatjes, zijn poorten, kerken en kronkelstegen is geen gemakkelijke
stad om te ontdekken. En vooral niet, wijl ook in Praag de verduis
tering iedere ontdekking extra-moeilijk maakt. Zoo ooit, dan is het
vanavond, dat Praag zijn Oost-Europeesehen inslag aan ons verraadt.
Cultuur bloeit niet in stegen en sloppen. En Praag moge dan van
oudsher een centrum van Duitsche cultuur zijn geweest, de stad is
tevens een brandpunt van Tsjechisch leven, dat in zooveel opzichten
afwijkt van wat wij in West-Europa gewend zijn en dat, zoo men
wil denken in trappen van vergelijking, vele trappen lager staat dan
het leven in West-Europa. Wie het reeds weet uit boeken of verhalen,
kan de juistheid dier opvatting niet beter verifieeren dan door
tijdens de verduistering des avonds bij zwaren sneeuwval een tocht
te maken door de stad.
n.
WIJ hebben het gedaan en zijn
voldaan huiswaarts gekomen. Vol
daan eenerzijds, wijl wij onze mee
ning juist bevonden; anderzijds, wijl
wij milieux leerden kennen, waar
van wij tot dusverre niet hadden ge
droomd. Een smalle straat. Een licht
straal. Een bordje met het woord
„KAVARNA", hetgeen zooveel be
hoort te beteekenen als „Koffiehuis".
Wij stooten een deur open en staan
op een portaal. Een trap leidt om
laag. Steeds lager komen wij. Nog
een trap. Weer een deur. Leeft
Praag onder den grond? Dan een
vertrek; sober gemeubeld. Een paar
stoelen en een tafel. Wijders een
buffet. Althans, een meubel, dat
daartoe eens heeft moeten dienen en
thans in dit „koffiehuis" nog dient.
Super-antiek. Deuren hangen in de
scharnieren. Het bovenblad helt na
genoeg 30 graden. Een mirakel is
het, dat het nog steeds niet op den
grond is gegleden. De waard leest
een krant. Dan brengt hij bier.
Groote glazen licht bier. Kaas en
brood erbij. Slavisch-droomerig be
weegt hij zich door het vertrek, als
ware hij zoo weggeloopen uit een
roman van Dostojewsky of van Tour-
genieff. Zijn talenkennis is indruk
wekkend eenvoudig. Twee woorden:
„Jawohl, monsieur". Het stereotype
antwoord op iedere vraag: „Jawohl,
monsieur". Toch een goede waard.
Want of de bestellingen nu worden
gedaan in het Duitsch, het Fransch,
het Japansch, het Nederlandsch, het
Zweedsch of zelfs in het Maleisen
met onfeilbare intuïtie brengt onze
waard het begeerde. „Jawohl, mon
sieur". De klove, die er ligt tusschen
Noorderlingen en S aven weet de
waard aanwezig zoogoed als .wij. En
hij gedraagt zich conform; niet als
een waard, maar als een dienstbare.
VERSCHILLEN.
BUITEN blijft de sneeuw omlaag
dwarrelen. Meters hoog ligt hij
tegen de huizen en de trottoirbanden
in de oude stad. Het is, alsof in de
blanke, stille sneeuwjacht de geesten
van eeuwen geschiedenis meejagen.
klagend hun klacht over wat voorbij
is, klagend ook over het feit, dat de
roemruchte oude Keizerstad een tijd
lang zoozeer overwoekerd werd door
Slavische elementen.
Maar heden ten dage is de Bo
heemsche burcht weer onder de
hoede van Noorderlingen gekomen.
En de Slavische bevolking van Praag
heeft het ervaren. Pijnlijk voor ve
len, die geloofden in de mogelijkheid
van een krachtig, onafhankelijk
Tsjechië. Gelukkig voor de breede
massa Praag is een stad met ruim
een millioen inwoners die werken
moet om te kunnen leven. Er is
thans in Praag geen werkloosheid
meer. Er wordt redelijk verdiend.
Het aantal bedelaars is, vergeleken
bij eenige jaren geleden, opvallend
klein.
De Tsjechen genieten een zeer
groote mate van autonomie. Geleide
lijk aan leeren zij den nieuwen toe
stand die in wezen een zeer oude
toestand is, want vóór 1918 zijn de
Tsjechen nooit staatkundig onaf
hankelijk geweest aanvaarden. En
na den oorlog zullen zij daarvan,
meer nog dan tot dusverre het geval
is, de materieele en wellicht ook
cultureele vruchten kunnen plukken.
De Tsjechen zijn thans in het genot
van wat zij tijdens de Habsburgsche
periode niet of nauwelijks bezaten.
Zij zijn autonoom binnen het ver
band van een groot rijk.
Vergelijkingen tusschen de positie
van het Protectoraat en ons eigen
land gaan ten eenenmale mank. On
gelijksoortige grootheden kan men
immers niet vergelijken. De toekom
stige status der Tsjechen is geen
probleem meer; hij is bereids werke
lijkheid. De toekomstige status der
Nederlanders in het na-oorlogsche
Europa ligt nog goeddeels in handen
der Nederlanders zeiven. En wie
niettemin lust mocht gevoelen om
toch vergelijkingen te treffen, moet
het Protectoraat eens bezoeken en
onbevooroordeeld zijn indrukken
van land en volk registreeren. Dan
zullen hem binnen luttel tijd de ver
schillen tusschen daar en hier zoo
zijn opgevallen, dat twijfel of dis
cussie overbc-dig zijn geworden.
DE BURCHT.
WIJ staan naast de Kruisheeren-
kerk, bij het begin van de Karls-
brücke over den Moldau; de brug,
die Europeeschen naam en faam
heeft verworven en die ook waarlijk
tot de heerlijkste bouwwerken be
hoort, die wij kennen. Het heeft op
gehouden met sneeuwen en aan de
overzijde van de breede, nu met ijs
bedekte, rivier doemen tegen de rot
sen op de gebouwen en paleizen van
het Hradschin. Forsch en machtig
teekenen zij zich af tegen den wit
ten achtergrond. En als wij, na de
lange brug te zijn gepasseerd, ons
verliezen in de steile, nauwe straten;
als wij de trappen, uitgehouwen in
de rotsen, beklimmen en de ver
sterkte woonhuizen der vroegere
keizerlijke edelen passeeren, is het,
alsof opnieuw eeuwen historie naar
nieuw leven zoeken. De huizen en
paleizen zijn zoo gebouwd, dat het
wel lijkt, alsof de groote heeren uit
het verleden een wedstrijd hielden
om zoo dicht mogelijk bij den Keizer
te wonen. Eensdeels uit trouw aan
den Heer, anderdeels ook om zoo
dicht mogelijk te zijn bij de plaats,
waar ook over hun wel en wee
veelal werd beslist en waar veeten
en intriges de voortdurende persoon
lijke aanwezigheid wenschelijk kon
den doen zijn. V.'aUenstein liet nabij
den Burcht zijn prachtige Waldhaus
bouwen. Tal van adellijke namen,
die nog he 'en ten dage een Europee
schen klank hebben, zijn verbonden
aan de vorstelijke behuizingen. En
toen wij, den vc/genden ochtend bij
daglicht nogmaals rondwaarden op
het Hradschin, bleek eens te meer,
hoezeer dit deel van Praag een
knooppunt der Europeesche
historie was en is. Want ook thans is
Praag een sleutelstad, welker sleu
tels opnieuw in ste ke, krachtige
handen zijn.
DE TERUGTOCHT.
HET Hradschin vervaagt in den
winternacht. Wij zoeken, stil gewor
den, onzen weg terug door straten,
poorten en sloppen. Er is iets be
klemmends in de stilte, die wit en
wijd over ons is gevallen. Onze
Zweedsche vriend ken het niet. lan
ger verdragen. Hij wil bier zien. En
opnieuw dalen wij trappen af en
stooten wij deuren open. Vroolijke
dansmuziek klinkt ons tegen. Een
revuester danst een gracelijken wals.
In tal van glazen parelt champagne.
Kellners in rok, chausseurs in livrei.
Een ander Praag. Internationaal. Wij
knipperen met de oogen. Langzaam
valt de betoovering van oud-Praag
weg. En als wij, na menigen koelen
dronk en even zoovele kwinkslagen,
in bed rollen, is het in het vooruit
zicht van een historische gebeurtenis,
die ons den volgenden dag in de
Spaansche zaal van het kasteel,
schepping van Keizer Rudolf II, staat
te wachten. Praag is een knooppunt
ook van twee werelden. Wjj hebben
het vanavond ervaren. Zal eens blij
ken, dat in Praag het startschot is
gegeven van een nieuw Europa? Mis
schien weten wij morgen meer.
v (Niet officieel)
5de klasse, 6de lijst
Treiddrig van Dinsdag 28 Januari 1941
Hooge Prijzen
f 1000— 11141 17787
f 400— 5474 5717 7423 8359 10731 1138»
f 200— 2585 3238 3837 7182
f 100— 3213 5207 5835 5905 6909 10027 10182
12467 13992 14515 15674 16612 19904 20976 21186
Prijzen van f 70.
1100 1205 1251 1427 1443 1511 1639 1690
1764 1793 1929 1942 1992 1998 2015 2245
2375 2416 2425 2445 2490 2515 2538 2545
2649 2747 2812 2825 2842 2860 2875 2915
2953 3043 3070 3118 3142 3173 3207 3855
3935 4017 4044 4085 4136 4239 4319
4323 4330 4382 4420 4444 4498 4506 4513
4519 4542 4577 4595 4620 4650 4835 4933
4941 5013 5557 5664 5872 6056 6197 6284
6322 6418 6436 6491 6532 6554 6574 6611
6636 6688 6695 6761 6771 6813 6940 7199
7372 7421 7472 7663 7707 8064 8103 8366
8542 8685 8754 8763 8813 8963 9232 9253
9326 9351 9468 9547 9587 9927 9966 9984
10072 10250 10264 10314 10377 10478 10508 10837
10848 11083 1U0O 11208 11222 11278 11314 11321
11343 11351 11765 11796 11913 12075 12199 12398
12424 12432 12435 12451 12560 12583 12800 12839
12880 13137 13182 13270 13300 13573 13579 13612
13658 13694 13696 13954 13963 13995 14044 14047
14425 14506 14577 14632 14685 14690 14708 14710
14932 14970 15000 15142 15202 15289 15411 15468
15536 15640 15677 15787 15837 16005 16031 16054
16286 16362 16412 16444 16458 16460 16550 16597
16614 16646 16653 16681 16756 16787 16918 16958
17192 17364 17447 17574 17635 17732 17752 17768
17968 17971 18043 18063 18068 18183 18201 18227
18314 18368 18438 18522 18634 18656 18687 18732
18750 18854 18859 18904 19024 19039 19161 19277
19557 19588 19604 19669 19732 19953 20007 20043
20061 20065 20107 20206 20714 20799 20810 20883
20962 21008 21033 21203 21242 21374 21441 21483
21572 21856 21896 21993
Nieten
1007
1030
1062
1094
1142
1172
1189
1192
11888 11950
11993
12114
12172
12183
12226
12240
1198
1231
1338
1339
1340
1381
1397
1405
12245
12321
12336
12374
12383
12403
1240é
12443
1408
1507
15i8
1582
1788
1809
1859
1877
12472
12490
12493
12572
12725
12793
12819
12876
1882
190?
1943
1997
2011
2152
2167
2198
12901
12919
12954
12960
13006
13031
13063
13101
2260
2285
2309
2332
2334
2337
2384
2386
13118
13157
13202
13324
13350
13351
13374
13470
2640
2657
2665
2666
2671
2729
2765
2839
13489
13500
13595
13619
13720
13728
13905
13943
2848
2888
2911
2926
2986
3003
3018
3031
13984 14017
14034
14076
14122
14153
14160
14179
3047
3067
3079
3098
3114
3115
3116
3126
14199
14209
14235
14405
14407
14473
14495
14559
3178
327f
3294
3412
3429
3462
3473
3474
14635
14642
14709
14720
14792
14803
14820 14829
3485
3494
3517
3635
3656
3735
3777
3830
14895
14941
15023
15024
15027
15030
15037
15041
3868
3884
3906
3964
3998
4010
4047
4133
15094
15114
15144
15169
15185
15357
15370
15393
4172
4195
4205
4215
4228
4305
4308
4362
15423
15444
15541
15568
15654
15684
15685
15702
4371
4374
4378
15703
15736 15752
15753
15800
15820 15824 15856
4389
4421
4428
4449
4511
4518
4557
4562
15866
15924
15926
15973
15990
16050 16070
16073
4644
4661
4663
4666
4684
4711
4729
4754
16098
16123
16124
16128
16140
16201
16229
16240
4782
4795
4804
4829
4910
4946
5039
5044
16270
16283
16292
16295
16355
16388
16406
16513
5059
5101
5107
5131
5149
5172
5208
5214
16516
16529
16563
16685
16696
16771
16806
16808
5253
5271
5287
5295
5322
5333
5446
5472
16818
16822
16823
16844
16885
16926
16963
16967
5503
5512
5581
5594
5599
5625
5661
5672
16989
17002
17066
17105
17113
17135
17146
17177
5673
5679
5795
5807
5833
5850
5866
5896
17180
17203
17254
17341
17395
17474
17475
17487
5910
5931
5959
5976
5986
5993
5997
6022
17490
17497
17503
17552
17597
17730
17751
17843
6031
6071
6073
.6181
6191
6199
6236
6252
17945
6259
6265
6774
6286
6349
6401
6419
6438
18031
18062
18067
18086
18093
18101
18140
18165
6482
6520
6526
6570
6591
6603
6610
6650
18175
18247
18275
18277
18283
18299
18310
18332
6663
6668
6672
6734
6754
6772
6799
6801
1S338
18379
18411
18459
18465
18469
18471
18487
6832
7000
7004
7011
7078
7092
7158
716a
18514
18604
18624
18626
18628
18639
18645
18677
7172
7245
7266
7273
7279
7318
7336
7355
18707
18729
18743
18778
18823
18829
18848
18864
7375
7416
7424
7467
7482
7502
7554
7563
18919
18920
18923
18937
18,.-7
18952
18953
19050
7583
7614
7625
7631
7762
7829
7885
7888
19068
19103
19138
19148
19202
19220
19248
19282
7945
7973
8073
8105
8111
8196
8209
8261
19289
19293
19345
19354
19360
19459
19467
19500
8295
8305
8368
8371
8413
8461
8504
8530
19509
19523
19552
19578
19591
19613
19638
19672
8534
8552
8579
8596
8716
8737
8739
8756
19714
19750
19770
19806
19815
19833
19881
19906
8770
8811
8846
9091
9169
9180
9235
9240
19925
19992
20039
20044
20055
20095
20108 20112
9275
9371
9426
9527
9556
9581
9618
9619
20113
20145
20148
20270
20272
20289
20319
20345
9625
9631
9635
9637
9648
9662
9671
9683
20356
20357
20374
20420
20426
20428
20436
20510
9709
9712
9734
9767
9808
9825
0909
9996
20525
20571
20599
20634
20648
20674
20787
20813
10080
10075
10077
10081
10112
10116
10136
10156
20838
20859
20863
20913
20972
210„2
21050 21094
10178
10181
10244
10268
10336
10378
10405
10498
21112
21164
21235
21258
21346
21353
21375
21376
10590
10622
10662
10701
10723
10790
10819
10864
21408
21431
21452
21499
21543
21562
21570
21611
10872
10902
10928
10938
10969
10971
11069
11071
21654
21678
21701
21720
21723
21744
21750
21826
11158
11181
11233
11240
11260
11262
11265
11284
21861
21904
21974
11300
11311
11324
11356
11369
11379
11398
11446
11454
11532
11572
11611
11627
11666
11667
11685
11714
11740
11754
11755
11770
11788
11802
11881
Majoor J. N. Breunese:
„In Winterhulp reiken wij, Nederlanders, elkaar de
helpende hand zonder aanzien des persoons, slechts
onzen plicht daarmee vervullendeplicht van vaderland-
sche verbondenheid in tijden van voor- en tegenspoed".
DONDERDAG.
HILVERSUM I, 415 M. (Nederl.
progr. AVRO). 8.Gr.pl. (8.30
8.45 ANP-ber.) 10.Morgenwijding.
10.15 Gr.pl. 10.30 Zang en orgelcon
cert mmv. leden van het Omroep
orkest. 11.10 Deel. 11.30 Ensemble
Jonny Kroon en gr.pl. 12.45 Nieuws-
en econ. ber. ANP. 1.Orgelspel.
1.20 Avro-Amus.-orkest. 2.Cyclus
„In den schijnwerper". 2.15 Sylves-
tre-trio. 3.Voor de vrouw. 3.10
Omroeporkes. en solist. 4.— De ver
nieuwing van ons tooneel, causerie.
4.15 Omroeporkest en gr.pl. 5.15
Nieuws-, econ.- en beursber. ANP.
5.30 Puszta-orkest. 6.Cyclus „Spori
en lichamelijke opvoeding". 6.15 Gr.
pL met toelichting. 6.45 Act. rep. of
gr.pl. 7.Vragen van den dag ANP.
7.15 Gr.pl. (7.30—7.45 Ber. Eng.) 8—
ANP-ber. 8.15 Gr.pL 8.30 Ber. (Eng.)
8.45 Concertgebouw-orkest en soliste
(opn.) 9.30 Dialoog. 9.45 Eng. ber.
ANP. 10.ANP-ber. en sluiting.
HILVERSUM n, 301,5 M. (KRO).
8.Wij beginnen den dag. 8.30
ANP-ber. 8.45 Gr.pl. 9.30 Kamermu
ziek (opn.) 10.05 Gr.pl. 11.30 Godsd.
halfuurtje. 12.Ber. 12.15 KRO-
orkest. 12.45 Nieuws- en econ. ber.
ANP. 1.— Gr.pl. 1.15 KRO-melodis-
ten en solist. 1.45 Gr.pl. 2.Orgel
concert en zang. 2.45 Gr.pl. 3.
Rococo-octet. 3.30 Cabaretprogr.
(gr.pl.) 3.45 Musiquette. 4.15 Gr.pl.
4.30 Ziekenpraatje. 4.45 Gr.pl. 5.
VPRO: Cyclus „Lezen in den Bijbel".
5.15 Nieuws-, econ.- en beursber.
ANP. 5.30 Voor de jeugd. 5.50 Gr.pl.
6.Cabaretprogr. (In de pauze
Winterhulp Nederland,
Den Haag, no. 5553.
Als Bank der Winterhulp
Nederland is aangewezen de
Kasvereeniging N.V., Am
sterdam no. 877.
Stort op 5553 of 877,
Ge brengt geluk in
veler leven!
19' AMX.
Hallo! Ik kan helaas vanavond
niet op de soos komen.
Hoorspel t. b. v. de W.H.N.) 6.45 Act.
rep. of gr.pl. 7.7.15 Persoverzicht
voor binnen- en buitenland ANP en
sluiting.
101. Nog is alles niet gereed. De professor overhandigt
Pam nu een soort koptelefoon. „Zet dit boorapparaat op,
want anders kunnen we elkander straks niet verstaan",
zegt hij tegen Pam.
102. Eén ding begrijpt Pam echter niet. „Hoe krijgen
we nu die zware bakfiets in beweging over die ongelijke
maanbodem?" vraagt hij professor Heelal. „Dat zul je
wel zien, mijn jongen", antwoordt deze.
DOOR DENIS MACKAIL.
21)
„Want", zei hij, „toen Sir James
en ik ze er nu net uithaalden, be
merkten wij dat de lange envelop
pe met de eigenlijke formules ont
brak. Herinner jij je, dat je die
hebt weggelegd?"
„Ik zei hun, dat ik daar niet ge
heel zekér van was. Er waren zoo
veel papieren geweest. Ik voegde er
aan toe, dat ik de kast op slot had
gedaan en den sleutel bij de ande
ren in Sir Alfred's bureaulade had
gelegd.
„Ja, ja", zei hij, „dien heb ik ge
vonden!"
Hij richtte toen het woord tot
Sir James en zei, dat het hem zeer
speet hem voor niets te hebben la
ten komen. De beschrijving van het
procédé was blijkbaar zoek geraakt,
en het zou waarschijnlijk verloren
moeite zijn, om zonder de formules
proeven met de monsters te nemen.
Ik weet niet wat Sir James er van
dacht, maar hij zal wel gemerkt heb
ben, dat er iets niet in den haak
was; in ieder geval, hij drong niet
verder op inlichtingen omtrent het
onderwerp aan en kort daarop ver
trok hij.
De enveloppe is nooit terechtge
komen. De uitvinder was er natuur
lijk zeer over ontstemd en ik geloof,
dat hij een flinke schadevergoeding
van Sir Alfred heeft gekregen, al
vorens zich met copieën van de for
mules elders te vervoegen. Ik heb
gehoord, dat hij er veel succes mee
heeft gehad, voordat hij sneuvelde.
Dat was alles, wat ik toen van
de zaak afwist en pas een jaar later
hoorde ik de rest van de geschie
denis. Het schijnt, dat uw "oom on
middellijk het verlies van de en
veloppe aan Sir Adolf had medege
deeld, die ontkende haar ooit ge
zien te hebben en het denkbeeld
opperde, dat ik haar had verdonke
remaand. Ik geef toe, dat er even
veel reden tot verdenking jegens
mij bestond, als tegen ieder ander,
indien niet méér; maar Sir Alfred
kende mij al twintig jaar en hield
mij de hand boven het hoofd.
Lloyd werd hierover woedend
en zei, dat dit dan zeker moest be
teekenen, dat hij van dezen diefstal
beschuldigd werd, en deze scène
was het begin van de verkoeling
tusschen de beide heeren.
Uw oom heeft mij dit alles later
verteld en de reden hiervoor was
de volgende: Lloyd had of heeft
nog, voor zoover ik weet een
zoon, Harry, die in zijn vader's zaak
werkzaam was. Deze jongeman be
vond zich in Duitschland, toen dc
oorlog uitbrak, maar om de een of
andere onbekende reden, hoewel hij
dienstplichtig was, lieten zij hem
gaan en hij keerde naar Engeland
terug. Volgens Harry was hij door
de Duitschers in vrijheid gesteld,
op voorwaarde, dat hij zijn eere
woord zou geven niet de wapens
tegen hen op te nemen, maar ik
vermoed, dat hij zich niet erg ge
rustgesteld voelde, dat de autori
teiten hier dit als een geldige reden
zouden beschouwen om hem vrij
stelling van dienst te verleenen. In
ieder geval, tegen het einde van
1915 ontving uw oom een brief van
Sir Adolf met de mededeeling, dal
hij van plan was, Harry naar Ame
rika te sturen om zijn zaken te be
hartigen en opperde de mogelijk
heid dat Sir Alfred voor hetzelfde
doel gebruik van hem zou wilde
maken. Meer koren op de familie-
mólen, zooals u ziet, en dit was na
tuurlijk vóór de definitieve breuk
Uw oom liet mij dien brief zien
Ir, zijn andere hand hield hij een
brief, dien hij juist van dien jongen
uitvinder had ontvangen en die hem
uit Frankrijk had bereikt.
Ik heb menigmaal uw oom in
woede gezien, maar dat was niets
vergeleken met den toestand van
onderdrukte razernij, waarin h\i
zich bevond. „Lees dit eens, Croft",
zei hij. „Deze twee brieven, en als
je klaar bent, neem dan even een
brief voor mij op. Ik zal dien vent
eens vertellen, hoe ik over hem
denk". Hij keerde mij den rug toe,
terwijl ik die brieven las. Den in
houd van de eerste van Sir Adolf,
heb ik u al medegedeeld. De tweede
van den uitvinder, luidde ongeveer
als volgt:
„Geachte heer, begon hij. Ik zend
u hierbij afzonderlijk een deel van
den ring van een niet ontplofte gra
naat, die klaarblijkelijk door de
Kuklosfabriek te Düsseldorf is ver
vaardigd. Het andere deel van den
ring is door mij en door mijn fa
briek in Engeland onderzocht. U
zult vermoedelijk niet verbaasd zijn
te vernemen, dat zij gemaakt is
volgens precies dezelfde formule,
die ik in November 1913 in uw flat
heb achtergelaten. Het is daarom
zoo belangwekkend, omdat bij de
vervaardiging van dergelijk metaa1
in Engeland gebruik is gemaakt
van proeven die ik in 1914 onder
nomen heb.
Ik zal geen verdere stappen ne
men, aangezien ik niets meer kan
bewijzen, dan hetgeen ik u reeds
heb medegedeeld en ik hoop, dat u
zich door deze wetenschap opge
lucht zult voelen".
„Waarschijnlijk is u niet bekend,
hetgeen uw oom wel wist, dat tot
het uitbreken van den oorlog, de
Kuklosfabrieken vrijwel geheel in
het bezit van Sir Adolf Lloyd wa
ren.
Uw oom zag wel in, dat hij geen
bewijs in handen had, waarmee hij
werk van de zaak kon maken. Er
was hier sprake van een opvolging
van gebeurtenissen, die volgens hem
slechts op één manier kon worden
uitge' maar als het op bewij
zen i am, was het een kwestie
van zijn woord tegen dat van Sir
Adolf. Het gedane kwaad was on
herstelbaar, en bovendien, de for
mule was verdwenen toen hij haar
onder zich had, terwijl Sir Adolf
slechts bij zijn verklaring hoefde te
blijven en er -zou niemand zijn, die
hem iets ten laste kon leggen.
Toen ik die brieven gelezen had,
dicteerde uw oom mij twee andere
in antwoord daarop.
De eerste was voor Sir Adolf
Lloyd. Hij begon met te zeggen, dat
hij juist een brief uit Frankrijk had
ontvangen, waaruit hij een paar zin
nen aanhaalde. Hij beschuldigde hem
vervolgens de enveloppe ontvreemd
te hebben en voegde er aan toe, dat
hij niet over de noodige bewijzen
beschikte om werk van de zaak te
maken, doch dat hij onmiddellijk
stappen zou nemen om de bestaande
connectie tusschen hun beide fir
ma's te verbreken, en dat hij geen
verdere communicatie met hem
wenschte te hebben. Onder deze
omstandigheden stelde hij geen be
lang in de Amerikaansche reis van
zijn zoon en ik herinner mij dat hij
naar aanleiding hiervan een op
merking tegen mij maakte, waarbij
hij dien zoon met u vergeleek; een
vergelijking, die zeer in het nadeel
"an eerstgenoemde uitviel. Het was
een pracht van een brief', zei de
heer Croft peinzend, „maar het was
met erg verstandig dien te schrij
ven".
„Sir Adolf antwoordde een paar
dagen later met de mededeeling, dat
hij den brief aan zijn advocaat had
gezonden, die hem had aangeraden
hem te negeeren. Ik geloof, dat dat
deel een verzinsel van hem was. Hij
vervolgde met te zeggen, dat hij
niet dacht, dat uw oom verstandig
had gehandeld door zijn connecties
met zijn (Sir Adolf's) firma te ver
breken. Het overige deel van de ge
schiedenis zult u wel van Puxley
gehoord hebben".
Jim knikte.
„Naar mijn meening", vervolgde
de heer Croft, „heeft uw oom alles
gedaan wat in zijn vermogen was.
Persoonlijk ben ik er van overtuigd,
dat Lloyd die paperassen in zijn zak
heeft gestoken en ze, of copieën
daarvan, naar Duitschland heeft ge
zonden. Hij wist heel goed, dat de
oorlog in aantocht was. Maar ik
moet zeggen, dat hij daarbij zeer
listig te werk is gegaan en hoewel
ik niet denk dat hij erg op publi
citeit gesteld zou zijn, vermoed ik,
dat hij een scherp kruisverhoor zou
weten te doorstaan voor het ge
val er nu nog een onderzoek zou
worden ingesteld zonder door de
mand te vallen".
„En wat was de tweede brief, dien
mijn oom u dicteerde?" vroeg Jim.
(Wordt vervolgd).
1
Ergens in
Het 236ste cc
liaansche hoi
„Aan het
acties van pi
staat gesteld
stellingen mees
genen en waper
gen en wapens
gevallen. Onze
actief met de
in verschillende
bardeerde bovei
den wegen, inst
troepen van dei
taire doelen te
weg naar Athei
-troffen. Tijdens
vijf vijandelijke
haald. Twee
niet teruggelee.
Te.n Zuiden
naica hebben
val van vjjande
visies afgeslage
vijand aanzienli
Berlijn, 29 Js
perbevel der W(
Een duikboot
vijandelijke koe
te tot zinken ge
In het kader
verkenning hebl
gevechtsvliegtuig
strategische doel
brisant- en bran
len. Bovendien
plaatst op spoor
stad in Oost-Eng
In het zeegebi
Ierland hebben
menwerpers een
vaardijschip van
ken gebracht en
vaardjjschepen
Ver dragend
heeft opnieuw sc
Z O. Engeland bi
De vijand heef
afgeloopen nachl
Duitsche rijksgel
bezette gebieden
vliegtuig wordt
De luel
New York, 29
trent den luch
overdag op Lon
meldt United Pi
den middag vie
gegeven. Inverse
zijn brand- en
worpen. Er was
hooren en machii
de op luchtgevecl
hangende wolken
gebouwen ontsta
scheidene brande
Berlijn, 30 Jan
ties van het Di
zijn in den loop
naar het D. N. B
in verscheidene g
len op voor den
doelen in Zuidoos
berichten zijn nog
DE COMMUNIS
VAN TSJAN
Tsjoengking, 2
Tsjang Kai Sjek
Iteit van oppe
het Tsjoengkingle
dat hij een van
nistische legers
teneinde daarmed
stellen van een d
regel. Hij beschul
van aanvallen te
men op kamerade
ben gepleegd en
lingen te hebben
Kai Sjek verklaar
den alleen is ing<
wensch de kracht
gen Japan te beh
een politiek gevoe
tijstandpunt. Ook
berichten, volgens
treden burgeroorl
hen. Het incide
Tsjang Kai Sjek
van Tsjoengking
91- gegnerlei wijze