KEELPUN
PAN BIJ DE HAANAPEN.
STILLE NO. 9
DASHIELL
HAMMETT
44
AMSTERDAMSCHE
BEURS
KERK EN SCHOOL.
LAAISTE BERICHTEN
Verlenging verplichte
veelevering.
Regeeringscommissarissen
voor Amsterdam, Zaandam
en Hilversum.
PUBLICATIES
Graangebrek dreigt in
Zwitserland.
EERSTE BLAD.
GESCHREVEN DOOR
TEEKENINGEN VAN
ALEXANDER
RAYMOND
k vandaag enmorgen verkouden
vandaag enmorgen verkouden
Bescherm Uw keel tegen infectie
k met de beproefde geneeskracht van
HEILOO.
Boomenrooien. - De boomen
aan den Heerenweg (vanaf den
Raa.dhuisweg tot den Stationsweg)
vertoonen reeds lang hiaten, ver
oorzaakt door de iepenziekte.
Thans zullen B. en W. overgaan
tot geheele opruiming van het ge
deelte dat het ergst heeft geleden,
te beginnen bij het Slemppad in
noordelijke richting. Waarschijnlijk
zullen er meidoorns voor in de
plaats komen.
Volkstuintjes. - Door B. en W.
zijn verleden jaar een aantal Volks
tuintjes beschikbaar gesteld voor
arbeiders, die staan ingeschreven
bij de arbeidsbeurs.
Dit jaar hebben B. en W. beslo
ten op het gemeentelijke grondbe
drijf (het z.g. uitbreidingsplan-
Muijs) volkstuinen beschikbaar te
stellen voor iedereen. Hiervan zul
len velen gebruik maken.
KUNST EN WETENSCHAP
H. O. V.
Op het vierde, tevens laatste
abonnementsconcert in dit seizoen
van de Haarlemsche Orkestveree-
niging hoorde men twee nummers
die algemeen bekend zijn, n.m. de
eerste symphonie van Beethoven,
en de Tanhauser ouverure van
Richard Wagner. Maar het zijn niet
slechts bekende doch ook ge
liefde nummers. Dat bleek uit het
applaus dat na de schitterend ge
speelde Finale zóó spontaan klonk
dat dirigent Marinus Adam voor de
tweede maal voor de hem en zijn
musici gebrachte hulde moest ko
men bedanken. Zoo bekend als de
ze symphonie is, zoo onbekend is
Beethoven's „Primo amore piacer
delciel". Zooals deze titel aangeeft
is de muziek op Italiaanschen tekst
gecomponeerd. Het stuk bestaat uit
een lied en een uitgebreid recita
tief, waarin aan het slot eenige
coloratuur-passages voorkomen.
Het werd door de soliste van dit
OPGAVE
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
Bijkantoor Alkmaar,
van Maandag 3 Maart 1941
STA ATSLEENINGEN. V or k -lpm 2 u
65%
112%
4 Nederland 1941
4 Nederland I01i
V-3* NederL 1938
3 Ned.-lndie tva,
B ANK-INSTELLINGEN
Amsterd. Bank
Handel Mij, Cert, v
250111
Koloniale Bank, 16l/s
Ned. Ind. Handelsbank 113Va
IND. OND. BINNENL.
Alg. Kunstzijde Unie 93%
Calvé Delft Cert. 62
Nederl. Ford316
Lever Bros101
Phil. Gloeil. Gem. Bezil 194'/,
IND. OND. BU1TENL.
Am. Smelting i
Anaconda
Bethleh. Steel
Cities Service
General Motors
Kennecott Copper
North American Rayon
Republic Steel
Standard Brands
Steel comm.
CULTUUR MAATSCH.
H V. A
■lava Cultuur
Ned. Ind Suiker Unie
terg. Vorstenlanden
-TROLEUM.
Kon. P„tr.
41%
26%
77%
5%
48%
33%
21%
23
5%
3881/,
•230
•22'
1U7%
phiüipVoii :2^//
Shell I Ininn ï&Ji
H'/S
10
239
180
132
•145
>111
4%,
Shell Union
Tide Water
RUBBERS.
Amsterd Rubber
Deli Bat Rubber
Hcssa Rubber
Oostkust
Serbadjadi
lnterc. Rubber
SCHEEPVAARTEN.
HollandAmerika lijn 104%
.lavaChina—Japan lijn 136
Kon. Ned. Stoomboot 13/
Scheepvaart Unie 1 ;5
TABAKKEN.
Deli BataviaH9
Oude Deli213
Senembahjgz
AMER. SPOORWEGEN.
Atchispn topeka 22%
Illinois Central 8-t/,i;
Southern Pacific 10%
S mHiern Railw 13%
1 Ijc 73
<"V,C
95
34%
111
112
160
112
91%
62
315
9 L
190%
42
26%
76%
5%
48
33%
21%
221%
5%
58%
380-3
230
22/
106
203.4
11%
9%
234
180
125-70
140
110
4%
100
135
135
154
160
205
177
22%
8%-%
10%,
77
4%
concert, mevr. Trude Westerouwen
van Meeteren, uit Bergen voorge
dragen met frissche, helder klin
kende stem en ingetogen voor
dracht. Die voordracht wist de
zangeres ook te bewaren in „Spe-
la" concertaria van Kor Kuiler, den
welbekenden Groningschen diri
gent. Mooie muziek, maar de tekst
kan gemakkelijk aanleiding geven
tot een overdreven vertolking en
dat wist mevr. van Meeteren te
voorkomen. De orkestbegeleiding
is soms zwaar en luid, doch de
krachtige sopraanstem bleef er goed
boven uitkomen. „Spela" is een
mooi, dankbaar nummer en de
zangeres zal er overal succes mee
hebben. Ook hier was dat zoo, het
terugroepen mankeerde niet, even
min de bloemen. De begeleiding
van het orkest was voortreffelijk,
en met een uitstekende weergave
van Wagner's ouverture eindigde
dit concert.
Toen verscheen bürgemeester van
Kinschot op het podium om diri
gent en musici dank te brengen
voor het vele muzikale genot dat
de H. O. V. in deze vier concerten
ons gebracht heeft. Spr. hoopte
dat deze uitvoeringen gestand zul
len blijven en kon reeds nu mede-
deelen dat in April zeer waar
schijnlijk twee extra concerten ge
geven zullen worden (dit naar aan
leiding van het groote succes dat.
de H. O. V. hier gevonden heeft),
waarvan één geheel aan werken
van Beethoven gewijd zal zijn.
A. K.
CORN. JONIiER'S KOORKLASSEN.
Deze klassen worden nu geleid
door Jonker en Nico Akkerman.
Zondagmiddag 2 Maart lieten zij
zich hooren in een uitvoering in
het Gulden Vlies, met medewer
king van het dameskoor „Half 5"
Van het eerste gedeelte van het
programma hebben we eenige num
mers gemist, maar a.s. Zondag
heeft de tweede uitvoering plaats
waarvan dan iets van die nummers
vermeld kan worden. Een keur van
liederen was weer bijeengevoegd en
gaf de kinderen aanleiding tot goe
den, zuiveren, één- en méérstemmi-
gen zang. Duidelijke uitspraak,
goed begrip van hetgeen men zong,
en zorgvuldige nuanceering waren
weer het bewijs van nauwgezette
voorbereiding. Ook Akkerman's
werk valt in die termen (hij leidde
ae 2e- en 3e klasse en het dames
koor tot één ensemble véreenigd
in twee liederen van Dalcroze, en
ir, een Duitsch lied).
Dit zelfde ensemble, maar nu on
der leiding van Jonker, gaf als slot
nummer, met mej. Netty Wijn als
soliste de Bloemencantate van Van
Viaderacken, een afwisselend, boei
end nummer dat zuiver en beschaafd
gezongen werd en evenals de an
dere liederen door de vele aanwe
zigen met dankbaar applaus be-
ioond werd. Bloemen voor de hee
ren leiders bleven niet achterwege
en de daarbij gevoegde toespraak
jes gaven uiting aan de waardee-
ring der kinderen voor het vele
werk dat de leiders zich getroosten
om een dergelijke welgeslaagde
uitvoering te kunnen geven.
Prof. Kaki hield allen aange
naam bezig met zijn aardige goo
cheltoeren die na no. 4 en als eer
ste nummer na de pauze gegeven
werden.
A. K.
KOOS SPEENHOFF GEHULDIGD.
De dichter-zanger Koos Speen
hof f was Zaterdag 40 jaar artist en
dit zeldzame jubileum is niet onop
gemerkt voorbij gegaan.
Uit bekende Hagenaars en artis-
ten had zich een huldigingscomité
gevormd, waarvan de burgemees
ter van 's-Gravenhage, prof. ir. C.
L. v. d. Bilt, het eere-voorzitter-
schap had aanvaard en in een
feestelijke voorstelling in Diligen-
tia zijn de oude bard en zijn vrouw
Cesarine op hartelijke wijze ge
huldigd.
Na de pauze was het tooneel in
een waren bloementuin herschapen
en daartusschen stond Speenhoff
met zijn guitaar en lessenaar in zijn
gekleede jas. Na een daverend
applaus zong hij tusschen een
praatje en een grapje met veel
succes zijn welbekende liedjes zoo
als „Een brief van een moeder aan
haar zoon in de nor", „Dorussie uit
het armenhuis" en vele andere.
Mevrouw Speenhoff bracht hier
na een van haar eerste versjes
„Het herdersliedje", waarna na
tuurlijk „Het broekje van Jantje"
niet achterwege kon blijven. Teza
men werd toén nog gezongen „De
Rottcrdamsche schutterij", waarna
het echtpaar een ware ovatie werd
gebracht.
Vervolgens verzamelde het hul
digingscomité zich op het tooneel
en nam prof. v. d. Bilt het woord.
Hij stelde er prijs op om namens
het comité en ook namens de
Haagsché bevolking den jubilaris
geluk te wenschen. Over zijn talen
ten behoef ik niet uit te weiden,
want de naam Speenhoff zegt
reeds genoeg. Niet alleen de Ne
derlanders hebben van zijn kunst
genoten, maar ook naar Oost en
West is hij getrokken. Als men van
Coos spreekt, denkt men vanzelf
sprekend aan zijn vrouw, van wie
hij veel steun heeft gehad.
De burgemeester eindigde met
het echtpaar nog vele gelukkige
jaren toe te wenschen en dat het
Nederlandsche volk nog lang van
zijn kunst mag genieten.
Hierna werden .nog hartelijke
toespraken gehouden door ver
schillende leden van het comité,
jhr. J. Feith en de tooneelspeelster
mevr. van EysdenVink, die allen
hun woorden van bloemen verge
zeld lieten gaan.
Tenslotte heeft de jubilaris allen
voor dezen onvergetelijken dag
bedankt en hij eindigde met de
woorden „ik zal zingen tot aan
mijn dood".
INSTALLATIE NIEUWE PASTOOR.
Op Zondag Quadragesima, sa
menvallende met het Veertiguren
gebed, werd de neer C. Moons door
deken Jacobs .uit. Alkmaar plechtig
geïnstalleerd als pastoor van de pa
rochie St. Jan den Dooper aan den
Langendijk.
Na de installatie werd de Hoogmis
door den pastoor opgedragen voor de
geestelijke en tijdelijke belangen der
parochie. Assistentie hierbij verleen
den de kapelaan en de pater, resp.
als diaken en subdiaken.
Onder de Hoogmis hield de deken
een toespraak tot de parochianen.
Na eenige waardeerende woorden
gewijd te hebben aan den overleden
pastoor, die gedurende 17 jaar met
groote liefde en toewijding aan het
zieleheil der Langendijker parochia
nen heeft gewerkt, verheugde het
den spr., dat de bisschop van Haar
lem aan de parochie Langendijk weer
een nieuwen pastoor heeft gegeven.
Spr. complimenteerde pastoor Moons
met diens promotie en. hoopte, dat de
parochianen de Noordhollandsche ge
slotenheid zouden afleggen en op
vertrouwelijken voet met den nieu
wen pastoor zouden omgaan tot heil
van eigen ziel.
De ceremonie der installatie werd
aan de hand van in de kerk ver
krijgbaar gestelde boekjes door de
parochianen met aandacht gevolgd.
(Ongecorrigeerd;),
Het rijksbureau voor de voed
selvoorziening- in oorlogstijd
rnaakt bekend, dat, aangezien
ook na 1 Maart een regelmatige
vleeschvoorziening noodzakelijk
is, de verplichte veelevering,
welke met ingang van 25 Nov.
1940 werd ingesteld, is verlengd
en wel tot 1 Juli 1941.
Nadere bijzonderhéden worden
bij afzonderlijke publicatie be
kend gemaakt.
Een heden verschijnend Ver
ordeningenblad bevat een ver
ordening krachtens welke be
paalde gemeentelijke organen
buiten werking kunnen worden
gesteld en regeeringscommis
sarissen in de plaats daarvan
kunnen worden benoemd.
Een tweede verordening ver
klaart dezen maatregel van toe
passing op Amsterdam, Hilver
sum en Zaandam.
BOMMEN OP NEDERLAND.
Het A. N. P, Meldt:
In het afgeloopen weekeinde is het
Nederlandsche grondgebied vrij hef
tig aangevallen door Engelsche vlie
gers, die op vrij-veel plaatsen bri
sant- en brandbommen hebben ge
worpen. Verscheidene dozijnen
woonhuizen zijn op verschillende
plaatsen des lands min of meer be
schadigd, talrijke andere gebouwen
en woonhuizen hebben glasschade
opgeloopen. Op een plaats is een
groote heidebrand veroorzaakt door
brandplaatjes, waardoor 70 hectaren
zijn afgebrand. Verschillende brand
plaatjes zijn teruggevonden, in ver
band waarmede de bevolking eraan
wordt herinnerd, dat dergelijke
bandplaatjes, wanneer zij gevonden
worden, met de noodige voorzorgen
wceten worden ingeleverd.
Bijzonder zwaar is dezen keer de
residentie geteisterd, waar op de
binnenstad in een zeer bevolkte wijk
zes brisantbommen neervielen en
caar eenige woonhuizen vernielden
of zwaar beschadigden. Hierbij zijn
negen bewoners, en wel zes mannen
een vrouw en twee kinderen gedood,
16 personen zwaar gewond en 11
licht gewond. Het r..k. ziekenhuis
Joanne? de Deo, dat zeer dicht bij
de plaats van de bominslagen lag,
verkreeg glasschade en schade door
scherfwerking.
In verband met dezen luchtaanval
is twee maal luchtalarm gegeven.
Hierbij werd opgemerkt, dat ver
schillende verkeersmiddelen door
reden en vrij veel burgers zich op
straat bleven ophouden. Van be
voegde zijde wordt er de aandacht
op gevestigd, dat tijdens luchtalarm
een ieder dekking moet zoeken en
vooral ook vermijden moeten, dat
door het openen van ramen of deu
ren licht naar buiten traalt.
Ook andere plaatsen d es lands
hebben onder de luchtaanvallen ge
leden. In een plaats in het westen
des lands is een aantal huizen ver
nield, waarbij een burger is gedood
en een jongen is gewond. Ook is er
gens benedenwaarts gericht mitrail
leurvuur afgegeven, dat gelukkig
geen slachtoffers maakte. Eenige
schade aan broeikassen was er hel
gevolg van.
In totaal zijn over het afgeloopen
weekeinde tien dooden en 28 ge
wonden o.w. 16 zwaargewonden, als
slachtoffers van Engelsche luchtaan
vallen te betreuren.
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van ALKMAAR brengen ter
algemeene kennis, dat in het Ge
meenteblad van Alkmaar nrs 1717,
1718 en 1719 zijn opgenomen de be
sluiten van den Raad dier gemeente
van 20 Februari 1941, waarbij zijn
vastgesteld:
een Verordening tot wijziging
der algemeene loonverorde-
ning voor de werklieden;
een Verordening tot het ver-
leenèn van een tijdelijke toe
lage aan het gemeenteperso-
neel;
een Verordening houdende
regelen omtrent de toeken
ning van kinderbijslagen aan
het personeel in dienst der
gemeente Alkmaar.
Deze verordeningen zijn heden al-
gekondigd en gedurende drie maan
den ter gemeente-secretarie ter
lezing gelegd. Zij zijn aldaar tevens
in afdruk, tegen betaling dér kosten,
verkrijgbaar.
Alkmaar, 3 Maart 1941.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
F. H. VAN KINSCHOT, Burgem.
A. KOELMA, Secretaris.
Zurich, Februari.
De meeste continentale landen
zien het verminderen van hun
graanvoorraden met ongerust-
heid tegemoet. Zij hebben scher
pe distributiemaatregelen moeten
treffen, of lijden reeds thans,
zooals Spanje en België, onder
een gebrek aan brood. Hoe
staat het nu eigenlijk met de
broodvoorziening van Zwitser
land, dat sedert acht maanden
van vrijwel iederen invoer is af
gesneden en tot de eerste merk
bare resultaten van het „Plan
voor den vermeerderden aan
bouw van levensmiddelen" nog
een half jaar voor den boeg
heeft?
In de verzorging met broodmeel
lijdt Zwitserland even sterk onder
de blokkade als dat met alle an
dere overzeesche goederen het ge
val is. Nog steeds wacht men op
het vrijgeven van Engelsche zijde
van voor Zwitserland bestemde
graantransporten. Eén enkele uit
zondering werd onlangs toegestaan,
voor enkele schepen, die ten Wes
ten van Gibraltar waren vastge
houden en daar reeds langeren tijd
lagen te wachten. Wanneer deze
transporten echter in Zwitserland
zullen aankomen, is nog niet te
zeggen, daar het vice-versa-ver-
keer SpanjeGenua momentee1
weer is verbroken.
Sedert begin Juni 1940 teert
Zwitserland nu reeds voor zijn
geheele broodverzorging, voor
deegwaren, kook- en bakmeel
en griesmeel op de voorraden,
die gelukkig bijtijds waren aan
gelegd. Wat dat beteekent, kan
men gemakkelijk inzien, indien
men weet, dat in normale tijden
jaarlijks 50 a 60.000 wagon
ladingen broodgraan en even
veel graan voor andere voedings
middelen werden geïmporteerd.
In den zomer van 1940 charterde
Zwitseland voor den duur van den
tegnwoordigen oorlog 15 Grieksche
handelsschepen met een gemiddel
den inhoud van 8000 ton per schp;
dat. is ongeveer één derde van de
tonnage, die Zwitserland bij een
eenigszins normale verzorging uit
overzeesche landen noodig heeft.
Slechts korten tijd
In den oeginne functionneerde
lit systeem uitstekend, doch helaas
slechts gedurende korten tijd. Met
het uitbreken var. den strijd tus
schen Italië en Griekenland kon
geen enkel schip het meer wagen
óók niet voor Zwitsersche rekening
Gibraltar te passeeren en een
Middellandsche Zeehaven aan te
loopen. Enkele van deze schepen
uit de Grieksche vloot probeerden
hun waren te lossen in Cadiz, dus
in een Andalusische haven. Van
daar moesten de waren dan een
zeer verre en dure reis per trein
maken om in Zwtserland te komen.
Doch de Zwtsersche reederijen, de
autoriteiten, de Bondsspoorwegen
en de Zwitsersche importeurs
schuwden geen moeite en kosten om
alle mogelijkheden te probeeren.
Desondanks is de situatie er niet
beter op geworden. Hoewel zoo nu
en dan door het arriveeren van
kleine hoeveelheden waren uit
Genua of uit het Noorden verder
door spoorwegzendingen uit de
Donau- en Balkanlanden althans
aan de allerdringendste behoeften
icon worden voldaan, wordt speci
aal het gebrek aan graan steeds
nijpender. De strenge winter, de
volledige versperring der Donau-
seheepvaart door de vorst, e. d.
hebben de meeste toegangswegen
versperd. Daarbij komen dan nog
bijna volkomen uitvoerverboden
der Oost-Europeesche landen.
Betere opbrengsten.
Dat Zwitserland tot nu toe kon
volhouden, was uitsluitend te
danken aan het tijdig aanleggen
van voorraden. Bovendien hebben
de „graanwetten" goed voldaan; de
verbouw van koren is niet alleen
wat de oppervlakte betreft grooter
geworden, doch ook wat de hoe
veelheid betreft; de verbeterde
verbouw-techniek en zeer goede
kunstmeststoffen hadden betere
opbrengsten ten gevolge.
Hoofdzakelijk echter door het zéér
ongunstige weer, was de oogst van
1940 een slechte oogst, hetgeen uit
de opbrengst van de drie laatste
laren duidelijk blijkt. Deze bedroeg:
in 1938 16.300 wagons graan (re
cordcijfer).
In 1939 10.100 wagons graan.
In 1940 7.600 wagons graan.
De opbrengst van den oogst-1940
was slechts voldoende voor twee
maanden.
De Zwitsersche graanvoorraden
verminderen thans snel. De tijdig ge
nomen maatregelen van de Bonds-
regeering waren ten volle gerecht
vaardigd. Reeds bij het uitbreken
van den oorlog werden strenge uit-
malingsvoorschriften uitgevaardigd.
Door het verkoopverbod van versch
brood sedert den zomer van het
vorig jaai, dat in den herfst nog
werd verse. ?rpt (thans mag nog
slechts brood van minstens 48 uur
oud worden verkocht) werd nog
meer op het broodverbruik bezui
nigd.
Den ernst inzien!
Het is zeer noodig, dat het Zwit
sersche volk eindelijk den ernst
van den toestand duidelijk inziet
en dat geldt in het bijzonder voor
de jeugd. Het is noodzakelijk, dat
met brood zéér spaarzaam wordt
omgegaan en het stemt tot naden
ken, dat in de keuken afvallen,
(die door de gemeenten zorgvuldig
worden verzameld) telkens weer
broodre; '„en werdén aangetroffen,
die on^ "feld nog op de een
andere wijze voor de menschi-
lijke voeding hadden kunnen die
nen. Het Zwitsersch" brood is óók
nog goed, wanneer het een'
dagen oud is, in tegenstelling mét
dat in sommige andere landen,
waar het meel door bijmenging
van mais en aardappelmeel wordt
„vermeerderd".
Men heeft geconstateerd, dat
door het laaghouden van den brood
prijs, die sedert het uitbreken vari
den oorlog slechts met 4 Rp. per
kg. is verhoogd, een zekere toene
ming in de consumptie van brood
is ontstaan. Nadat bijna alle levens
middelen gedistribueerd zijn en de
prijzen over het algemeen veel
meer zijn gestegen dan die van het
brood, is het een natuurlijk ver
schijnsel, dat vele consumenten in
meerdere mate hun toevlucht tot
het brood nemen.
Niet voor niets zorgen alle oor
logvoerende staten in de eerste
plaats voor een goed-geregelde
broodverzorging: brood is en blijft
nu eenmaal het voornaamste voe
dingsmiddel van het volk. Dit geldt
in nog vermeerderde mate wanneer
alle andere levensmidelen duur en
schaars beginnen te worden.
Uit het bovenstaande blijkt dui
delijk, van welke groote beteekenis
de thans ondernomen actie voor
den vermeerderden aanbouw van
landbouwproducten (volgens het
„plan" van dr. Wahlen) is.
In het volgend artikel hoop ik
uiteen te zetten wat deze Zwitser
sche „Actie voor een vermeerderde
levensmiddelenproductie" eigenlijk
inhoudt.
FRED. K. A. ROMBACH.
157. Het blijkt juist te zijn, dat deze apen een soort
wachtpost hebben betrokken, want af en toe zien zij de
kop van een aap uit een spleet te voorschijn komen en
aandachtig rond kijken.
158. „Nu wordt het tijd om te handelen", zegt de pro
fessor. „Wij moeten deze vier apen èerst overrompelen.
Jij begeeft je naar de twee linkse en dan neem ik de
andere twee voor mijn rekening".