Alkmstarsclie Courant
BONNEN-NIEUWS. (Week van 14 April tot en met 21 ApriI).
hall pond boter o! een hal! pond
margarine
één eenheid brandstollen
vijlde periode
één eenheid cokes v i.ide periode
(anthraciei, steenkolen, briketten ei turf]
No. 37. (VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG). 15 April 1941.
(DE HUISVROUW VRAAGT
EN GEEFT ZELF RAAD! J
Naar een betere kook-
techniek
ARTIKEL
Suiker
Koffie en Thee
Brood of gebak
Bloem, brood of gebak
Boter
Vet
Vleesch
Vieeschwaren
R;'st, rijstebloem, rijstemeel,
rijstgries o gruttenmeel
Gort, gortmout of grutten
Havermóut, havervlokken, haver-
bloem, aard.meelvlokken, gort,
gortmout of grutten
Vermicelli, Macaroni o, Spaghetti
Maizena, griesmeel, sago, aard
appelmeel o' puddingpoeder
of puddingsauspoeder o' rijst-
stijfsef of glansstijfsel
Kaas
Eieren
Peulvruchten
Zeep
Petroieum
Brandstoffen
BON No.
GELDIG
RANTSOEN
21 AD
14 April t. en m. 11 Mei
1 kilogram
18 AD
17 Maart t. en m. 27 April
125 gr. koffie of 50 gr. thee
of 250 gram koffiesurrogaat
11 BB
12 BB
Geldig tot en met 20 April
14 April t. en m. 20 April
(27 April)
100 gram of
100 gram roggebrood
of 1 rantsoen gebak
6 Bik.
24 Maart t. en m. 20 April
50 gram brood
half rantsoen gebak
35 gram meel of bloem
11 BK
12 BK
Geldig t. en m. 20 April
14 April t. en m. 20 April
(27 April)
half pond boter
of margarine
half pond boter
11 Vetk.
12 Vetk.
Geldig t. en m. 20 April
14 April f. en m. 20 April-
l27 April)
half pond margarine
of boter of vet
11 VK
10 April t. en m. 20 April
(23 April;
xxxx) 1 ons vleesch of
1 rantsoen vieeschwaren
11 Worst e. d.
10 April t. en m. 20 April
(23 April)
xxxx) 1 rantsoen vleeschw.
19 AD
24 Maart t. en m. 20 April
half pond
08 AD
24 Febr. t. en m. 20 April
half pond
07 AD
24 Febr. t. en m. 20 April
half pond
09 AD
24 Febr. t. en m. 20 April
1 ons
10 AD
24 Febr. t. en m. 20 April
1 ons
62 en 72
63 en 73
Geldig t. en m. 20 April
7 April t. en m. 20 April
(4 Mei)
1 ons per bon
93 AD
84 AD
22
Geldig t. en m. 20 April
14 April t. en m. 20 April
(27~ April)
10 April t. en m. 16 April
(19 April)
1 ei
niet bekend
20 AD
117 xxx)
31 Maart t. en m. 27 April
1 Jan. t. en m. 30 April
xx) iie noot
xxx) zie noot
P Z periode 9
24 Febr. t. en m.2Q April
2 liter
15, 16 en 17
(haarden en kachels)
35, 36, 37, 38, 39,
40, 41
(centrale verwarming)
1 Maart t. en m. 30 April
1 Maart t. en m. 30 April
één eenheid vaste
brandstoffen
één eenheid vaste
brandstoffen
A 1): Aigem. distributiebonboekje
B B: Broodbonboekje.
B K: Botcrkaart.
Bik.: Bioemkaart.
V K: Vleeschkaart.
Vetk.: Vetkaart.
xx) 150 gram toiletzeep of 120
gram huishoudzeep of 200
gram zachte zeep (oude) of
150 gram (nieuwe samenstel
ling), of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeep
poeder- of 600 gram wasch-
poeder.
xxx) Voor mannel. pers. beven 15
jaar 50 gr. scheerzeep, of één
tube dan wel een pot scheer-
crême. Jp aparte scheerzeepbon!
xxxx) Het rantsoen vieeschwaren,
dat per bon kan worden ge
kocht, bedraagt 75 gram voor
gerookt of gekookt varkens-.
rund-, kalfs-, paarden- of
schapenvleesch en voor ge
rookte worstsoorten, 100
gram voor gekookte worst
soorten, rolpens en knakworst,
125 gram voor leverartikelen,
tongenworst en nierbrood en
150 gram voor bloedworst.
Distributie-Nieuws
HUISHOUDELIJKE PROBLEMEN
IN OORLOGSTIJD.
Met groot genoegen nemen wij
vandaag een tip op, die ons werd
gezonden door een trouwe lezeres.
Mevrouw heeft vrij zeker een
groot gezin, 'dat veel schoenen slijt.
Iedere moeder van sleetsche
jongens kan met haar meevoelen en
is misschien ook geholpen met wat
ze ons schreef. Mogelijk pasten de
dames het middel zelfs al toe ook,
want voor eenige jaren is het ook al
eens aanbevolen.
„Bestrijk", zoo schrijft mevrouw,
„de zooien van klompen en schoenen
rnet ongekookte lijnolie (ik hoop dat
U ze krijgen kunt).
Zet ze daarna even op een papier
met grof zand, met duinzand b.v.,
loop er desnoods even mee in dit
zand, zoodat het er goed in vast
kleeft.
Laat de lijnolie nu drogen en let
eens op hoe veel langer dergelijke
zooien mee gaan".
Op ons maakt het altijd den indruk
van met asfaltpapier versterkte
schoenen, maar dan met een soort,
dat niet gauw stuk gaat.
De schoenen gaan werkelijk 2 x
zoo lang mee dan anders, beweert
onze briefschrijfster.
„Voor klompen kan ook teer
dienst doen", zegt mevrouw. Voor
leer is dit middel niet geschikt.
Wat kunnen we met brood
korsten doen?
Na dezen raad stelt mevrouw M.
uit Z. ons ook enkele vragen.
Kunnen korsten brood, die goed
zijn uitgedroogd, 'ook zóó worden
fijngemaakt of moeten ze bepaald
geroosterd worden vóór er paneer
meel van kan worden gemaakt?
Als het brood door en door droog
is, omdat mevrouw een heel droge
bewaarplaats heeft, dan behoeft
het brood niet te worden ge
roosterd.
Maar meestal is het binnenste van
het brood nog taai en daarom is
volledig uitdrogen dan noodzakelijk.
Bovendien krijgt het brood dan een
bruin kleurtje en dat willen de
meeste menschen wel van paneer
meel.
Dat volledig uitdrogen of rooste
ren behoeft niet in een speciaal ge
stookten oven. Boven of achter op
een kachel of op een haard gaat het
ook.
In een koekepan op een klein pitje
droogt het brood eveneens, boven op
een broodrooster óók.
„Wat kan ik met die broodkorsten
nog meer doen" vraagt mevrouw.
Héél goed pap van maken, ook
broodschoteltjes, warme pudding; in
gehakt kan het dienst doen als een
middel om wat meer te maken van
het vleesch, in soep kunnen de
broodkorsten het bindmiddel ver
vangen. In spinazie en andere jonge
vochtige groenten kunnen de korstjes
gebruikt worden om het uitloopen-
de groentenat te binden.
U ziet, er is nog véél van te
maken. We zullen er af en toe eens
een recept voor geven.
Eieren met overmangaanzure
kali tegen bederf bewaard.
De tweede vraag geldt de eieren.
Kunnen eieren ook met iets wor
den bestreken, zoodat ze op een
koele plaats verder kunnen worden
bewaard? Mevrouw zou ze zoo graag
willen bewaren op een rekje inplaats
van in kalk.
Inderdaad is er een methode, waar
van nu 8 maanden ervaring be
staat, waarbij de eieren, zooals de
vraagster zich dat voorstelt, met
„iets" worden bewerkt en verder
droog kunnen worden bewaard.
Hier volgt het korte recept:
Koop bij drogist of apotheker één
gram overmangaanzure kali. Los
daarvan een mespunt (dat is zooveel
als er liggen kan op de punt van een
pennemes (een zakmesje b.v.) op in
1 liter schoon water.
Koop versche, schoone eieren. Keur
ze door ze in water te dompelen en
gebruik alleen de eieren, die zinken
of zweven, neem niet de drijvende
eieren.
Controleer ze zorgvuldig op
barstjes. Roer de oplossing van
overmangaanzure kali in water (die
paars wordt) nog eens door, leg er de
eieren in. Laat ze uur liggen.
Neem ze er uit, droog ze af en pak
de eieren stuk voor stuk in schoon
vloeipapier.
Pak de" eieren in een doosje, be
scherm ze met propjes schoon pa
pier. Sluit de doos en draai haar
elke week om. Bewaar de eieren op
een koele plaats.
Dit is wel niet „op een rekje" zoo
als mevrouw ons vroeg, maar het
middel zal haar evenals ons wel
goed bevallen.
Een recept voor gort.
Er is nog een vraag.
Geeft U eens recepten voor het
verwerken van gort, want menigeen
zit met de gort.
Ook aan dat verzoek wordt vol
daan, vandaag komt één recept, bij
een volgende gelegenheid komen de
andere.
Men maakte vroeger altijd water-
gruel van gort en is daar een
beetje afgeraakt toen de lange kook
tijd een bezwaar ging worden.
Vroeger stond de gort op het
kolenfornuis en werd van zelf gaar,
later kostte ze gas of andere brand
stof en daarop was de huisvrouw
zuinig.
Nu vraagt de gort natuurlijk nóg
een langen kooktijd, maar daaraan
zou toch wel wat tegemoet kunnen
worden gekomen.
Er is behalve de groote gort ook
parelgort en gortmout. Zij zijn
beide vlugger gaar dan groote gort.
De groote gort kan bovendien ook
gemalen worden.
In elk geval kan elite soort gort
door weeken worden voorbereid;
groote gort desnoods 2 x 24 uur.
Behalve voor watergruel is de
gort lekker voor gortsoep, geen
zoete, maar hartige soep; voor aan
vulling van het broodrantsoen (in
water gekookt); gekookt met
pruimen of zonder zoo iets, maar dan
met bessensap gegeven.
't Recept voor vandaag is èrg sim
pel, rij. gekookte gort met
rauwe bessensap.
200 gram gort, 1 liter water, wat
zout,
2% d.l. bessensap, 50 gram suiker
of suiker en zoetstof.
Wasch de gort, zet ze 24 uur met
het water in de week. (Laat ze als
een frissche, koele bewaarplaats be
schikbaar is, desnoods 2 x 24 uur
weeken).
Breng de gort aan den kook, voeg
wat zout toe en laat de gort zachtjes
koken tot ze gaar is 1 1 y, uur)
Zorg dat de gort in dien tijd al het
water heeft opgenomen en zoo droog
is als goede droge rijst. Regel dus de
warmtebron zóó, dat de gort wel aan
den kook blijft, doch niet te hard
kookt.
Los tegen dat de gort zal worden
opgediend, de suiker of/en de zoet
stof op in wat water. Roer ze door
het rauwe bessensap en doe dit on
gekookte sap in een kannetje.
Presenteer het koude sap bij de
warme gekookte gort.
Wasschen met waterglas.
De laatste vraag, die wij voor
heden ter beantwoording kregen, is
kort, maar vraagt een lang ant
woord. „Hoe moet de "witte wasch
met waterglas worden behandeld?"
In het blad van 18 Januari kwam
een vrij uitvoerige uiteenzetting over
dit onderwerp voor.
Mocht de vraagster dat over het
hoofd hebben gezien of de finesses
vergeten zijn, dan vindt zij hier een
beknopte herhaling.
Mogen wij onze lezeressen overi
gens vragen om de wenken, waarin
zij belang stellen, uit te knippen en
op te plakken? Dan is het mogelijk
om later nog eens iets op te zoeken.
Kranten worden gewoonlijk niet zoo
lang bewaard, nietwaar?
Met waterglas, zoo schreven wij
een vorigen keer, wordt tegenwoordig
vrij veel gewasschen. Het is echter
niet voor alle stoffen te gebruiken.
Wol, echte zijde en acetaatzijde
zijn er niet tegen bestand.
Huishoudgoed, dat toch nooit èrg
vuil is, kan er mee worden ge
wasschen. Echt vuil goed of goed
met vlekken kan nagewasschen
worden met een weinig zeep. Vlek
ken kunnen worden aangesmeerd
met wat zeep en even worden na
gewasschen. Gebruik voor het was
schen uitsluitend onthard water. (Dit
geldt voor de vraagster natuurlijk
alleen als in de plaats van haar in
woning hard water beschikbaar is,
zij moet dat even vragen bij de Gem.
waterleiding. Daar kan men haar
ook opgeven, hoe hard het water is
en hoeveel soda ze moet gebruiken
voor de ontharding).
Volg nu verder het hieronder ver
melde waschvoorschrift, dat afkom
stig was van den Rijksvezeldienst en
dat luidde:
Voor het wasschen van wit goed,
uitgezonderd wol, echte zijde en
acetaatzijde:
1. Week het goed één nacht met
schoon water of met water, waar
aan een weinig soda of waterglas
wordt toegevoegd.
2. Knijp of wring het goed na het
inweeken flink uit.
3. Voeg per 12 liter 1 d.l. waterglas
(per 10 liter 82 cc) toe. Verwarm
het waschwater tot het bijna
kookt. Zorg dat het goed ruim in
de waschvloeistof ligt en kan
worden omgeroerd.
Houdt het goed pl.m. 10 minuten
tegen den kook aan en laat het
niet koken. Laat de vloeistof af
koelen en wasch het goed met de
hand na of geef het een tweede
sop en wasch het daarna na.
4. Spoei het goed vooral deugdelijk
na, opdat geen resten van het
waschmiddel in het weefsel ach
terblijven.
5. Bleek het goed zoo noodig met
bleekwater dl. per 12 liter
water). Bleek echter alleen als
het werkelijk noodig is, want door
bleeken wordt de vezel aange
tast.
6. Spoel het goed tenslotte zeer goed
na. Voor bontgoed (ook zak
doeken, pyama's e.d.) kan het
zelfde recept worden toegepast.
Alleen het bleeken vervalt dan
natuurlijk.
Kunstzijden kousen kunnen óók
met waterglas worden gewasschen,
natuurzijden kousen niet.
Willen huisvrouwen, die behalve
met brandstof, óók tobben met zeep,
eens probeeren te wasschen met dit
zeepvervangingsmiddel, laten zij
dan "van te voren de wasch goed sor-
teeren, goed weeken, zoodat het vuil
losgeweekt en voor een deel reeds
weggespoeld is en zich verder niet
verbazen over het feit, dat water
glas geen schuimend sop geeft.
Zeep sparen en toch schoon wasch-
goed leveren kan waterglas wel.
Zoo schreven wij eenige maanden
geleden. Wij hebben er nu niets aan
toe te voegen.
R. L—H.
1. Géén voedingsstoffen meer
onnoodig door den goot
steen of naar het vee.
2. Géén belangrijke stoffen
„doodkoken".
3. Veel brandstof besparen.
In grootmoeders tijd werd het
vloerkleed moeizaam streek voor
streek met de hand geveegd door
iemand, die niet mocht opzien tegen
het ongemak van op de knieën voort
te kruipen! Gij, moderne huisvrouw,
loopt kalmpjes met Uw stofzuiger in
het rond
Men moest toen ook het strijkijzer
steeds weer op het vuur zetten, ten
einde het voldoende warm te hou
den om het goed mooi glad te
krijgen, maar U kunt met Uw elec-
Irische strijkbout achter elkaar aan
den gang blijven
In dien „verleden tijd" werden
aardappelen en groenten met véél
water gekookt, want van vitamines
en voedingswaarden had men toen
nog geen begrip. En U
Ja, dat is nu het eigenaardige: in
vele opzichten zijn de huisvrouwen
met haar tijd meegegaan en profi-
teereri ze van de modefne techniek,
maar wat kóken betreftlaten
velen alles bij het oude. De koste
lijkste stoffen gaan dagelijks met het
„afgietwater" door den gootsteen en
daarbij .verwondert men zich nog,
dat er in het gezin "ongemakken of
