DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Japansch-Nederlartdsch-Indische
onderhandelingen.
De Indische autoriteiten van onoprechtheid
beschuldigd.
De strijd in Kreta nadert zijn einde.
De buitenlandsche
politiek van Japan.
De Italiaansche actie
op Kreta.
van 21.51 tot 5.24
van 21.52 tot 5.23
van 21.53 tot 5.23.
op 11,35 onder 1,23
op 12.47 onder 1.53.
2 Juni Eerste Kwartier,
AIiKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10
franco door het geheele Rijk 2.63.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
143e Jaargang No. 127.
Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar.
Drie bladen.
Zaterdag 31 Mei 1941
Tokio, 30 Mei. (D.N.B.) De Ne
derlandsche delegatie, die de eco
nomische onderhandelingen met
Japan leidt, heeft, aldus een bericht
uit Batavia, bekend gemaakt, dat
het Nederlandsch Indië onmogelijk
is een beslissend antwoord op de
Japansche voorstellen nog in den
loop van deze week te geven. Er
werd geweigerd een nadere ver
klaring af te leggen.
Japan wacht af.
Tokio, 30 Mei. (D.N.B.) Wij wach
ten af, of de Nederlandsch Indische
regeering haar oprechtheid zal
toonen ten aanzien van Japan, al
dus de woordvoerder van het bu
reau voor de inlichtingen, Koh
Isjii, heden tegepover de buiten-
landsche dagbladcorrespondenten,
toen hem vragen werden gesteld
over den onderhandelingen te Ba
tavia. De woordvoerder beschul
digde de Nederlandsch-Indische
autoriteiten van gebrek aan op
rechtheid, waarbij hij er op wees,
dat de Nederlandsch-Indische auto
riteiten in strijd met hun belofte
geweigerd hebben Japan sommige
materialen te leveren. De olie-on
derhandelingen zijn voorloopig tot
een regeling gekomen, zoo gaf de
woordvoerder toe. Hij voegde hier
echter aan toe: Wij wenschen meer
olieen daaromtrent gaan de onder
handelingen met de Nederlandsch
Indische autoriteiten verder. Wat
de olie verder betreft verklaarde de
woordvoerder, dat de Nederlandsch
Indische autoriteiten tijdens de be
sprekingen, voorloopig beloofd
hebben meer olie aan Japan te le
veren.
De woordvoerder weerlegde de
Nederlandsch Indische bewering,
dat de rubber en olie, die Japan
van Nederlandsch Indië koopt naar
Duitschland en Italië worden ge
zonden, via Siberië, zeggende: „Ja
pan gebruikt in werkelijkheid in
zijn binnenland alle rubber en olie,
die in Nederlandsch Indië worden
gekocht".
Op het doode punt.
Tokio, 30 Mei. (D.N.B.) De eco
nomische onderhandelingen tusschen
Japan en Nederlandsch Indië zijn
naar Domei uit, Batavia meldt
definitief op het doode punt
aangekomen. Men ziet van Japan
sche zijde geen mogelijkheid meer
om deze situatie gezien de houding
der Nederlandsch Indische autori
teiten, te wijzigen. Deze autoritei
ten moeten beschuldigd worden
zoo zegt Domei, van onoprechtheid
en volkomen afhankelijkheid van
Engeland en Amerika.
Japansche persstemmen over
de onderhandelingen.
Tokio, 30 Mei. (Domei). In een
commentaar op het „hoogst critieke
stadium" dat bereikt is in de on
derhandelingen te Batavia wordt in
de bladen van het Asaho Sjimboen
concern geschreven, dat het bestuur
van Ned. Indië na de ineenstorting
van Nederland een houding aan den
dag heeft gelegd, uitgaande naar
het streven naar een rationeele
aanpassing der economische be
trekkingen met Japan. Later werd
de Nederlandsch Indische houding
echter strakker, waarbij een krach
tige economische druk gestadig
werd uitgeoefend door Groot Brit-
tannië en de Vereenigde Staten te
gen Japan. In September j.l. zond
de Japansche regeering Isjizo Ko-
bayasji, den minister van handel en
industrie, als specialen afgezant
naar Batavia voor het voeren van
economische onderhandelingen met
de Nederlandsch Indische autori
teiten voor de wederaanpassing van
de economische betrekkingen tus
schen de beide landen langs vreed
zame wegen. Kenkisji Josjizawa,
de vroegere minister van buiten-
landsche zaken,' is in December j.i.
naar Batavia gezonden door de Ja
pansche regeering als opvolger van
Kobayasji, die naar Tokio was te
ruggekeerd, na een gedeeltelijke
overeenkomst met. het Nederlandsch
Indische bestuur tot stand te heb
ben gebracht. f
De anti-Japansche houding van
het Nederlandsch Indische bestuur
is van dien aard, aldus de genoem
de bladen, dat het weigert in strijd
met zijn belofte, materialen aan
Japan te leveren. Tien dagen zijn
verstreken zonder eenig antwoord
van de Nederlandsche regeering
sedert de vice-minister van buiten-
landsche zaken, Ohasji, den Nedèr-
landschen gezant, generaal Pabst,
op 19 Mei uitnoodigde een bezoek
te brengen aan het departement
van buitenlandsche zaken en de
Nederlandsche regeering verzocht
haar houding jegens Japan te her
zien.
De Asahi Sjimboen voegt hier
aan toe: Een uiterst delicate toestand
kan zich ontwikkelen al naar ge
lang van het antwoord der Neder
landsche regeering, dat binnën af-
zienbaren tijd kan komen.
De Kokoemin Sjimboen ver
klaart, dat Japan gedwongen zou
kunnen worden „belangrijke be
sluiten te nemen" op grond van
de komende stappen van Neder
landsch Indië met inbegrip van
Duitsche soldaten op beestachtige wijze
verminkt.
Het Duitsche
legerbericht.
Berlijn, 30 Mei. (D. N. B.) Het
opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
De op 20 Mei met een reusachtige
landing vanuit de lucht begonnen
operaties ter verovering van het
Britsche bolwerk Kreta naderen haar
einde. De vijandelijke tegenstand is
overal ineengestort. De in het W.
deel van het eiland gevormde aan
valsgroep, bestaande uit valscherm
en bergtroepen heeft na zware ge
vechten bij groote hitte en de grootste
terreinmoeilijkheden den vijand ver
slagen en uit elkaar gedreven. De
vereeniging met de parachutisten bij
Rethymno, die zich meer dan acht
dagen dapper gehandhaafd hebben
tegen een vijandelijke overmacht,
heeft zich voltrokken. Parachutisten
veroverden bij taai verzet van den
vijand de stad en het vliegveld He-
rakleion. De bevelvoerende generaal
der Grieksche strijdkrachten bij
Herakleion heeft capitulatie aange
boden. Het Duitsche luchtwapen on
dersteunde de gevechten door onop
houdelijke aanvallen op terugtrek
kende vijandelijke marschcolonnes,
troepenconcentraties en haarden van
tegenstand. Formaties gevechts- en
torpedovliegtuigen en stuka's ver
pletterden in voortdurenden aanval
Britsche en Grieksche afdeelingen.
Onze operaties werden door Italiaan-
sche zee- en luchtstrijdkrachten on
dersteund, waarbijItaliaansche tor
pedobooten zich bijzonder onder
scheidden door haar uitermate dap
per optreden. Bovendien landden
Italiaansche troepen Woensdag op
het O. gedeelte van Kreta. Sindsdien
trekken deze snel naar het westen
op. De overblijfselen van de uiteen
geslagen Britten vluchten, achter
volgd door onze troepen, naar de
zuidkust om zich door nachtelijke in
scheping aan voortzetting van den
strijd te onttrekken. Talrijke gevan-
een terugroepen van den Japan-
schen specialen afgezant, Kenkisji
Yosjizawa, uit Batavia. Onnoodig
te zeggen, dat eenige derde mo
gendheden achter de anti-Japan
sche houding staan, welke wordt
aangenomen door Nederlandsch
Indië. Alle verantwoordelijkheid
voor de gevolgen eener mogelijke
mislukking van \e besprekingen
te Batavia moet echter gedragen
worden 'door Nederlandsch Indië.
Het blad gelooft, dat Japan zal
overgaan tot volledigen opbouw
van een sfeer van gemeenschap
pelijke welvaart in groot Oost-
Azië op een andere wijze.
DE STRATEGISCHE BETEEKENIS VAN HET EILAND KRETA.
Kreta is het grootste eiland van Griekenland, de Grieken noemen het Kriti (Kryt-
eiland(, de Turken Kirid, de Italianen in navolging van de Venetianen Candia van het
Byzantynsche „Chandax" dat gracht beteekend.
Naar het D. N. B. mieldt blijven de Duitsche operaties op Kreta goeden voortgang
maken; de Britsche troepen trekken terug op nieuwe stellingen. De steden Canea en
Kandiai zijn reeds door de Duitsche weermacht bezeti.
Wij geven vanuit anea eenige vliegafstanden aan dn kilometers naar strategische
punten gelegen in de Oostelijke bekken van de Middeltandsehe zee.
Kretal zal voor de spilmogendheden een nieuwe voorpost worden voor de komende
operaties in Noord-Afrika.
genen zijn gemaakt, en omvangrijk
materiaal buitgemaakt, waaronder
talrijke pantser- en vrachtauto's,
dertig lichte en zware stukken ge
schut, benevens groote voorraden.
Duitsche en Italiaansche gevangenen
zijn bevrijd.
Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben in de Straat vaii Caso Britsche
zeestrijdkrachten aangevallen en
twee torpedojagers tot zinken ge
bracht. Stuka's vernietigde in de
wateren rondom Kreta twee koop
vaarders van 1600 brt.. in totaal,
benevens een kust- en patrouille
vaartuig.
In Noord-Afrika wederzijdsche
bedrijvigheid van artillerie en ver
kenningstroepen bij Tobroek.
Op zee rondom Groot-Brittannië
hebben gevechtsvliegtuigen ten
westen van de Pentland Firth een
groote vrachtboot met bommen
zwaar beschadigd.
In den afgeloopen'nacht heeft het
luchtwapen ondanks ongunstige
weersomstandigheden haveninstal
laties aan de Engelsche zuidkust ge
bombardeerd. Een patrouillevaartuig,
dat voor de Fransche kust door drie
Britsche snelbooten werd aange
vallen, heeft door geschutvuur een
snelboot tot zinken gebracht en een
andere zoo zwaar beschadigd, dat
men verwachten kan, dat zij verloren
is.
De vijand heeft zich overdag noch
des nachts per vliegtuig boven
Duitsch gebied "gewaagd.
Bij de gevechten op Kreta zijn
•Duitsche soldaten, nadat zij gewond
v/aren, op zoo beestachtige wijze ver
minkt, als in den loop van dezen
oorlog tot dusver slechts in den
veldtocht tegen Polen is voor
gekomen. De Duitsche weermacht
zal met alle middelen zorg dragen,
dat het fatsoen en de ridderlijkheid
in den strijd bewaard blijven. Met
de zwaarste straffen zal zij derhalve
den troep, die voor deze barbaarsche
verminkingen aansprakelijk is, of de
schuldige bewoners treffen. Er be
staat geen twijfel, dat de even on
zinnige als leugenachtige bewering
van den Britschen premier, Chur
chill, dat Duitsche soldaten in uni
formen van den tegenstander uit
vliegtuigen zijn gesprongen, groo-
tendeels schuld draagt aan deze
beestachtigheden.
Een verduidelijking
door Matsoeoka.
Tokio, 30 Mei (D.N.B.) In zijn of-
ficieele verklaring over de Japan
sche buitenlandsche politiek, waar
in hij, zooals reeds gemeld, het drie-
mogendhedenverdrag als onveran-
derlijken grondslag van die politiek
aangaf, heeft minister Matsoeoka de
volgende samenvatting gegeven:
1. De fundamenteele politiek van
Japan staat sedert langen tijd vast.
Zij heeft geen enkele wijziging on
dergaan.
2. Sedert het tot stand komen van
het driemogendhedenverdrag is dit
verdrag de hoeksteen der Japansche
buitenlandsche politiek. Bij verschil
lende gelegenheden hebben, aldus
Matsoeoka, de minister-president en
ik dat duidelijk gemaakt. Er heeft
zich niet de geringste afwijking van
dezen koers voorgedaan.
3. Het is derhalve onjuist te ge-
looven, dat Japan zijn verplichtin
gen, voortvloeiende uit het pact van
drie, niet zal nakomen.
4. Zooals reeds vaker met klem
verklaard is, volgt Japan tegenover
de Zuidzee een vredelievende poli
tiek. Indien echter onvoorziene in
ternationale gebeurtenissen de toe
passing dezer politiek zouden ver
hinderen, dan zou Japan gedwongen
kunnen zijn zijn houding te herzien.
Rothschild in Bilbao. (D.N.B.)
- Komende uit Frankrijk is in Bil
bao de bekende bankier Rothschild
gearriveerd. Op grond van de nieu
we Fransche Jodenwet heeft bij zijn
bankzaak in Frankrijk moeten op
geven. Rothschild zal zich op de
Monte Albertia, een klein vracht-
schip, naar de Ver. Staten begeven.
Britsche torpedojager
in de lucht gevlogen.
Italiaansch
legerbericht.
Rome, 30 Mei. (Stefani). In zijn
legerMsricht no. 359 maakt het Ita-
iiaanscne opperbevel het volgende
bekend:
In den nacht van 30 Mei hebben
Italiaansche luchtformaties de haven
werken van La. Valetta op Malta ge
bombardeerd.
In Noord-Afrika: Activiteit van
artillerie en patrouilles in den sector
van Tobroek. Italiaansche luchtfor
maties bombardeerden vijandelijke
inrichtingen en schepen in de haven
van Tobroek.
Twee hulpvaartuigen en een schip
van 2.000 ton werden tot zinken ge
bracht. Een benzine-opslagplaats
werd vernield, andere luchtformaties
bombardeerden concentraties van ge
motoriseerde strijdmiddelen en muni
tiedepots in de omgeving van een
versterking.
Italiaansche jachtvliegtuigen ver
dreven Britsche toestellen die Ben-
ghasi probeerden aan te vallen.
Twee vijandelijke machines werden
neergehaald. Op Kreta overvielen
onze landingstroepen den vijand en
maakten eenige honderden krijgsge
vangenen,- alsmede een aanzienlijke
buit aan wapens en munitie. De
krijgsverrichtingen worden met doel-
treffenden steun van de luchtforma
ties voortgezet. Vijandelijke vloot-
strijdkrachten, herhaalde malen
aangevallen door de Italiaansche
luchtmacht in het O. deel van de
Middellandsche Zee zooals ver
meld in het legerbericht van
gisteren zijn bezig zich ijlings
terug te trekken naar Alexandrië. Zij
staan bloot aan voortdurende bom
bardementen door onze vliegtuigen.
De vijandelijke torpedojager Har-
ward werd door onze toestellen
ernstig getroffen en is in de lucht
gevlogen. Men is bezig de drenke
lingen te redden. Tot dusver werden
229 zeelieden uit het water opge
haald, van wie 26 ernstig gewond
waren. Ten zuiden van Syracuse
werd het tot een convooi behoorende
schip Comte Rosso getorpedeerd en
tot zinken gebracht. Het grootste
deel van de opvarenden is gered.
In Oost-Afrika heeft de vij#nd,
gesteund door vliegtuigen, opnieuw
onze verschansing van Uolchefit, ten
noorden van Gondar, aangevallen.
Onze troepen deden een snellen
tegenaanval, waarbij zij den vijand
verdreven en hem zware verliezen
toebrachten.
Hoe de Italianen op Kreta
landden.
Rome, 30 Mei (Stefani). De ont
scheping van Italiaansche troepen
op het eiland Kreta wordt door de
Italiaansche bladen druk bespro
ken. Zij wijzen 'óp de beslissende
beteekenis van de Italiaansch Duit
sche samenwerking in den strijd om
Kreta. De ontscheping was mogelijk,
dank zij een nieuwe en schitterende
operatie van de Italiaansche vloot,
die zich een weg wist te banen door
den gordel van Engelsche vlooteska-
ders, welke tot opdracht had iedere
poging van dien aard tegen eiken
prijs te verhinderen. De Engelsche
schepen die de landing wilden ver
hinderen hebben het zwaar te ver
duren gehad. Vier kruisers werden
door bommen en torpedo's getrof
fen en weer moest het Engelsche es
kader zich ijlings verwijderen om
een ramp te voorkomen. De ont
scheping vórmt een nieuw bewijs
voor de volmaakte samenwerking
der strijdkrachten van de as. De
Britsche strijdkrachten zijn thans in
een zeer gevaarlijke positie ge
raakt. De Duitsche troepen, die het
W. deel van het eiland bezet hou
den en de Italiaansche troepen die
aan de O. kust ontscheept zijn, zul
len de Engelschen in een tang knij
pen.
Italiaansche duikbooten
behouden teruggekeerd.
Rome, 30 Mei (D.N.B.) De oor
logscorrespondent van de Popoio di
Roma, die zelf aan boord van een
duikboot vanuit Massoea naar Italië
is teruggekeerd, meldt, dat alle
Italiaansche duikbooten, die des
tijds in de Roode zee hebben geope
reerd, behouden in een Italiaan
sche haven zijn aangekomen.
U-it het bericht blijkt, dat deze
groep Italiaansche duikbooten de
voor de haven van Massoea krui-
VERDUISTERINGS-
TIJDEN
Men is verplicht te verduis
teren tusschen zonsondergang
en zonsopgang, dus heden
avond
1 Juni:
2 Juni:
Maans op- en ondergang
31 Mei:
op 10.27 onder 0.49
1 Juni:
2 Juni:
WEGENS PINKSTEREN ZAL
DEZE COURANT MAANDAG A.S.
NIET VERSCHIJNEN.
DE DIRECTIE.
DE REDE VAN EDEN.
Berlijn, 30 Mei (A.N.P.) In Ber-
lijnsche politieke kringen formu
leerde men zijn antwoord op de
gisteren door Eden gehouden radio- 1
rede algemeen in dezen zin, dat het
oordeel van Eden en zijn land niet
al te veel gevraagd zal worden voor
hetgeen Duitschland na den oorlog
zal doen of laten.
Men acht de door Eden geformu
leerde vredesdoelen te belachelij
ker, omdat ze zijn uitgesproken
door den vertegenwoordiger van ean
land, dat verantwoordelijk was voor
den vrede en het economische leven
na den vorigen oorlog.
In de Wilhelmstrasse zeide men,
dat een bouwmeester, die getoond
heeft een knoeier te zijn, nauwelijks
de man kan zijn, die de schetsen
voor een nieuw groot gebouw moet
maken. Belangwekkend is ook, zoo
voegde men hieraan toe, de gedach-
tengang van Eden over aangelegen
heden van binnenlandsche politiek.
Want alles, wat hij thans gezegd
heeft, schijnt hem eerst in de ge
dachten te zijn gekomen, nadat de
oorlog den moeilijken socialen toe
stand in Engeland zeer scherp heeft
aangetoond. Maar van beloften al
leen kan een land niet leven. Het is
ook typisch Engelsch, dat men in dit
stadium van den oorlog weer mooie
beloften voor de Arabieren heeft.
De geschiedenis heeft reeds duide
lijk bewezen, wat de volken aan
Britsche beloften hebben. Misschien
is de Britsche minister van buiten
landsche zaken kort van geheugen,
maar de volken, die gedurende de
laatste eeuwen door Engeland be
drogen zijn, herinneren zich de din
gen zeer goed.
DE ZAM-ZAM.
Berlijn, 30 Mei (A.N.P.) Op een
desbetreffende vraag is vandaag in
de Wilhelmstrasse geantwoord, f dat
een Egyptisch protest tegen het tot
zinken brengen van het onder Egyp
tische vlag varende s.s. Zam-Zam
tot dusverre niet te Berlijn is ont
vangen. Men neemt aan, dat Zweden
zich voor het overbrengen van een
dergelijk protest onbevoegd heeft
verklaard.
SABOTAGE IN PALESTINA.
Teheran, 30 Mei (D.N.B.) Volgens
berichten uit Palestina is daar op
nieuw sabotage gepleegd in opslag
plaatsen voor petroleum en muni
tie. Er braken branden uit, die tot
op grooten afstand te zien waren.
Uit Amman wordt gemeld, dat op
nieuw Transjordanische officieren,
die weigerden met de Britsche troe
pen tegen Irak te vechten, gearres
teerd te zijn. De aan Engeland on-
derhoorige Emir Abdoellah heeft
zijn vlucht voortgezet en zou te Je
ruzalem zijn aangekomen.
Zie vervolg Buitenland pag. 2,
2e blad.
sende Engelsche vloot heeft kunnen
passeeren, op open zee kon komen
en na een maandenlange reis rond
om Afrika een Italiaansche haven
heeft bereikt.