Een half jaar „prijzenpolitiek". Mr. Schokker over resultaten en plannen van zijn dienst. Half millioen sigaren te duur verkocht. Bestrijding mond- en klauwzeer. ■I OP DUINDÏGT WERDEN TWEEDEN PINKSTERDAG BELANGRIJKE COURSES GEHOUDEN. Het .belangrijkste nummer was de draverij voor Nederlandsche paarden om den „Duizend-gulden-prijs". Overzichti van dezen uiterst, belangrijken wedstrijd. (Polygoon) Sr i« reeds f 640.000 aan boeten betaald. Van onzen Haagschen correspondent). Het is nu ongeveer een half jaar geleden, dat de dienst van den ge machtigde voor de prijzen zijn arbeid begon. Min of meer met een bevend hart aanvaardde mr. H. C. Schokker, de gemachtigde voor de prijzen, inder tijd naar hij ons onder vier oogen bekende de hem opgelegde taak om de dreigende verstoringen van ons economisch leven, door een on gebreidelde prijsstijging, te voorko men. Maar thans, nu de eerste aan val op het prijspeil is gedaan, kan met voldoening worden vastgesteld, dat de opzet, zeer zeker in groote lijnen, is geslaagd. Wat dat zeggen wil, op een zoo onmetelijk en door zooveel verschillende factoren be- heerscht terrein, kan werkelijk geen buitenstaander, die nog moppert over misschien te duur betaalde gebakjes of goudreinetten, begrijpen? Wij, die verscheidene malen met dezen dienst dn aanraking kwamen en meerdere gesprekken mochten voeren zoowel met mr. Schokker zelf als met diens naaste medewerkers, dr. Winsemius, den chef van de af deeling-prijs vor ming, en mr. Pott, den chef van de afdeeling-prijsbeheersching, hebben er in den loop van den tijd eenigen kijk op gekregen, en de omvangrijk heid zoowel als de neteligheid der schier tallooze kwesties, invloeden en onderwerpen, die zich op dit terrein voordoen, hebben ons vervuld met waarachtig respect voor hetgeen door de prijs-instanties in deze eerste periode reeds werd bereikt, tot een helaas al te weinig gewaardeerden zegen voor onze vaderlandsche volks gemeenschap. De oorlog van 1914 tot 1918 heeft overigens op wel afschrik wekkende wijze geleerd, hoezeer het lioodig is, dat de overheid in tijden van groote spanningen tijdig in de prijsvorming ingrijpt, om althans de ergste ongelukken te voorkomen! Hef prijsniveau in de hand. Ook thans was reeds bij het uit breken van den oorlog, doch nog sterker na 10 Mei 1940, een neiging tot stijging der prijzen waar te ne men, in de hand gewerkt door een scherpe beperking van den invoer .en door een niet geringe zucht tot ham steren. Natuurlijk zijn niet alle prijs stijgingen te vermijden. Wanneer, de productie-kosten der goederen stij gen, zal dit na verloop van tijd in de prijzen tot uiting moeten komen. Dergelijke prijsstijgingen, die dus op materieele gronden berusten,- worden dan ook door de bevoegde instanties in het algemeen, doch onder scherpe controle, aanvaard. Een zeer groot aantal prijsstijgingen misschien wel het grootste deel is echter het gevolg van psychologische factoren. Hiertegen nu wordt met alle kracht en zonder genade opgetreden, omdat dit het economisch mechanisme van tms land in hooge mate verstoort en Uitsluitend schadelijke gevolgen met zich meebrengt. Derhalve heeft de dienst van den gemachtigde voor de prijzen in de eerste periode van zijn bestaan het geheele veld der prijzen trachten te overdekken met voorschriften en regelingen. Dit netwerk van maat regelen zal op menigeen nog geen eleganten indruk maken, doch vanaf het oogenblik, dat het niet méér mogelijk was, de totstandkoming der prijzen over te laten aan vrije krach ten, was het eenvoudig noodzakelijk, Om ongelukken in den zin van onge controleerde prijsstijgingen te voor komen. Mr. Schokker en zijn medewerkers beschouwen zich dan ook min of meer als vrijgestelden van een leger van 8 millioen ongeorganiseerde con sumenten, die zonder overheids ingrijpen overgeleverd zouden zijn aan ontwrichte markten, waarbij zij voor hun behoeftenbevrediging nau welijks meer het noodige zouden kunnen bemachtigen. De fundamen- teele rechten van deze 8 millioen moeten worden verdedigd. Men zou echter' het volk geen dienst hebben bewezen, indien het overheidsingrij pen er toe had geleid, dat de produ cent niet meer in staat geweest zou zijn, zijn bedrijf in stand te houden. Ook voor de moeilijkheden voor den producent moet dus een goed begrip bestaan en beiden, consument en producent, moeten concessies doen. Wij zijn immers, om een vrij eenvou dig beeld te gebruiken, rond een vetpot geschaard, waarin heel wat minder zit dan vroeger. Elk zal daar uit echter het zijne moeten hebben. Daarom zal ook elk nu wat minder ontvangen; ook de consument, voor wien het leven .zonder- twijfel duur der is geworden. De gevaarlijke spanningen echter, die eenige maan den geleden nog in het samenstel der prijzen traden, zijn op het oogenblik grootendeels bedwongen. Men kan wel zeggen, dat men het prijsniveau in de hand,lieeft gekregen; dit is voor een niet gering deel het gevolg van de wijze, waarop de dienst van den gemachtigde voor de prijzen kon worden geconstrueerd, door nl. de prijsvorming en de prijsbeheersching in één instantie te vereenigen. In stijgende lijn! Ook deze laatste afdeeling de prijsbeheersching raakt steeds, meer „ingewerkt", al liggen er nog vele terreinen voor haar braak". In Februari, de eerste maand van haar practische werkzaamheid, wer den 60 tuchtbeschikkingen, gewezen: in Maart 248; in April 418; in Mei 604. In totaal dus 1330 tuchtbeschik kingen, waarmee een totaal bedrag van 640.000 aan boeten was ge moeid. Dit resultaat moge, technisch gezien, eenige voldoening wekken, doch het ideaal van mr. Schokker en de zijnen blijft toch, dat de inspec teurs voor de prijsbeheersching werk loos worden, omdat er geen over tredingen meer zijn! Want de kracht van den dienst van den gemachtig de voor de prijzen ligt niet allereerst in de rol van wrekende gerechtig heid, maar in een opbouwende coördinatie van de belangen van con sument en producent beide.- Nieuwe maatregelen op komst. Voor de tweede periode van zijn werkzaamheid, die door mr. Schok ker dezer dagen met een perscon ferentie in zijn bureau aan het Haagsche Bezuidenhout werd inge luid, heeft dë Dienst van den Ge machtigde voor de Prijzen verschil lende nieuwe maatregelen, die er vooral op gericht zijn, den consu ment en den bonafiden kleinhande laar te beschermen, in voorberei ding. Een belangrijke voorziening in dit opzicht was reeds het op 24 Mei j.l. in werking getreden Prijs- aanduidingsbesluit. Verder zal er een verbod van weigering tot verkoop worden uit gevaardigd. Er zijn n.l. vrij veel producten en handelaren, die, de goede niet te na gesproken, weigeren, bepaalde artikelen te verkoopen of die voor raden achterhouden, omdat zij mee- nen, daarmede door prijsstijging in de- toekomst op meer lucratieve wijze handel te drijven dan nu. Dit is natuurlijk zeer ongewenscht en onder de huidige omstandigheden in geen geval toelaatbaar. De goe deren, die er zijn, zullen in den handel moeten worden gebracht, waar er behoefte naar is, tegen de prijzen, die er voor gelden. Een tweede maatregel, welke op dit gebied is voorbereid, is het ver bod van gekoppelde verkoopen. Welhaast ieder heeft op het oogen blik al eens ondervonden, dat hij, wanneer hij bijv. een blik melkpoe der wilde koopen, dit slechts kon doen, indien hij zich ook een arti kel aanschafte, dat hem allerminst zinde. Men begrijpt, dat dergelijke gebruiken niet geduld kunnen wor den. Vandaar, dat ook de koppel- verkoopen strafbaar worden ge steld. Er zijn nog meer nieuwe maat-re- TWEEDE BLAD ALKMAASCHE COURANT VAN WOENSDAG 4 JUNI 1941. gelen te wachten, waaromtrent echter in het huidige stadium van ■voorbereiding nog niets kan wor den meegedeeld. Bestrijding- van den sluikhandel. Ben ander gebied, waaraan men. in de komende periode e-xtra veel aandacht zal besteden, is d>at van den sluikhandel. De Gemachtigde voor de Prijzen doelt hierbij niet uitsluitend op den sluikhandel in het groot. Deze gaat met groote winsten gepaard en is uiteraard a-sociaal en zelfs misda dig. Vooral zal hij echter ook aan dacht besteden aan zeer eenvoudi ge overtredingen, als het koopen van een ei zonder bon voor een prijs, die wellicht sleehts enkele centen hooger is dan de officieele prijs. De huisvrouw, die er haar eer in stelt, onder alle omstandig heden haar gezin van het noodige te voorzien, zal er spoedig toe ge neigd zijn, om haar hart sterker te laten spreken dan haar verstand. Dit is te begrijpen, doch men moet inzien, dat één illegaal ei per week per persoon neerkomt op 8.000.000 sluikhandel-eieren per week over het geheele land. Ditzelfde geldt voor aardappelen en boonen, en tal van andere eer ste levensbehoeften, en het zijn dus juist deze eenvoudige vergrijpen, die den groothandel in verboden, goed mogelijk maken. Daarom is ook de geringste overtreding van de distributiebepalingen en prijs- voorschriften verwerpelijk en men heeft zich in de komende maanden tot taak gesteld, den onverbiddelij- ken oorlog te voeren tegen den sluikhandel. Voorlichting. Ook aan het gebied van de voor lichting en opleiding wijdt de Dienst van mr. Schokker ruime aandacht. Onlangs hebben wij reeds bericht over de samenstelling van een soort gids voor politie agenten, om dezen behulpzaam te zijn bij hun taak van opsporing van overtredingen der prijsvoorschrif- ten. Deze gids is inmiddels gereed gekomen; een proef-exemplaar van dit handige boekje hebben wij ge zien. Doch men wil ook den zaken man voorlichten. Hiertoe is juist dezer dagen een aardig boekje van de pers gekomen, getiteld: „Zaken man en Prijspolitiek", waarin men in groote lijnen alles vinden kan, wat nuttig is te weten en waaraan men zich dient te houden. In dit bijzonder aardig uitgegeven en ook typografisch goed verzorgde boekje, dat verlucht is met illu straties van Jan Roede, wordt deze vrij moeilijke en ingewikkelde ma terie overzichtelijk en begrijpelijk behandeld. De geheele organisatie op prijzengebied wordt erin uit eengezet, terwijl ook de richtlijnen en de verschillende adressen! voor aanvragen tot vaststelling van verkoopprijzen uitvoerig worden beschreven. Aan iedereen, die de moeite neemt, dit boekje bij den Dienst van den Gemachtigde voor de Prijzen (Bezuidenhoutscheweg 6364, Den Haag) aan te vragen, wordt het gratis toegezonden. Vragen beantwoord. Tijdens bovengenoemde perscon ferentie heeft mr. Schokker ook vele vragen beantwoord. Een kor te' samenvatting van de belangrijk ste kwesties,' welke hierbij aan de orde kwamen, moge hier nog vol gen. De invloed van de verschillende landbouw-maatregelen op het prijs peil zal eerst in het najaar, bij den nieuwen oogst, merkbaar kunnen worden. Er is dus voldoende tijd om alle mogelijkheden en wensche- liikheden hierbij te bezien en tegen elkaar af te wegen. Een stijging van den consumentenprijs bin nen de uiterste grenzen evenwel zal niet altijd te vermijden zijn. Een verhooging van den broodprijs is echter nog allerminst zeker. Wat de loonen betreft, is de toe stand op het oogenblik zóó, dat hierin nog geen groote wijzigingen zijn gekomen. In het algemeen zal dit ook niet mogen, want experimenteeren met de loonen is zeer zeker hoogst onverstandig en gevaarlijk. Niets DE WEDSTRIJD OM HET KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND A.D.O.—P.S.V. eindigde in een gelijk spel (22). Overzicht tijidens e^n aanval van P.S.V. op het doel van A.D.O. (Polygoon) moet zoozeer vermeden worden als inflafionist-ische tendenzen. Er kunnen echter wel correcties plaats vinden voor bepaalde groepen, waar achterlijke sociale toestanden heer- schen. Hiertoe zal de Gemachtigde voor de Prijzen gaarne zijn medewer king en toestemming verlee.nen. Voor schoenenreparaties is op kortent remijn een bindende rege ling te wachten, waarbij de schoen makers zullen worden verdeeld in 15 tariefklassen, rekening houdend met de beschikbare bedrijfsruimte, liet aantal knechts, de verschillen tusschen stad en platteland, enz. Ook voor de melk z-al waar schijnlijk een aparte regeling ko men. In ieder geval zullen de prij zen van taptemelk binnen redelijke grenzen worden gehouden. Deze laatste prijzen zijn n.l., toen er ten gevolge van de melkdistributie een run op taptemelk ontstond, in vele plaatsen ver over de streep gegaan. Deze kwestie is reeds eenigen tijd in onderzoek en in bespreking met de betrokken instanties. Het voorschrift, dat winkeliers, die vóór 10 Mei „procenten" gaven, dit ook thans moeten blijven doen, is nog altijd onverminderd van kracht. Het vraagstuk der z.g.n „onder bezetting" is wel in studie, doch bij de prijsvorming kan hiermee in het algemeen geen rekening wor den gehouden. De mogelijkheid tot bespreking met de bevoegde in stanties, om in werkelijke noodge vallen wellicht een andere oplos sing te vinden, staat echter open. De kwestie van informatie- en klachten-bureau voor publiek en handel, in verschillende grootere plaatsen, is nog' in behandeling. Dit is een moeilijke zaak, met veel „haken en oogen". Er is echter re den te verwachten, dat een bevre digende oplossing zal worden ge vonden. De in beslag genomen .en ver beurd verklaarde goederen worden ter beschikking gesteld van de be trokken Rijksbureaux en komen op deze wijze weer in den normalen handel. Mr. Schokker gaf tenslotte te ver staan, dat er nog ten aanzien van vele artikelen hij noemde met name o.a. kaas, visch, gebakjes, fruit prijsopdrijving plaats vindt Het is echter niet mogelijk, alles ineens te achterhalen. Maar ook al deze gevallen krijgen een beurt en een aantal voorbeeldige boeten is ook hier te wachten. f 10.000 boete. Twee grossiers in tabaksproduc ten v. d. K. en K. te Amsterdam, verkochten in de afgeloopen maan den sigaren tegen veel te hooge prijzen. Uit een onderzoek, dat door deskundigen van het rijksbu reau voor tabak en tabaksproduc ten Werd ingesteld bleek, dat zij bij verschillende fabrieken in het land restantpartijen inkochten, die zij eenige prijsklassen te hoog lieten banderolleeren. Hierdoor steeg de prijs per si gaar met gemiddeld 5 cent. Meer dan een half millioen sigaren werd op deze wijze verhandeld. De inspecteur voor de prijsbe heersching te Amsterdam stelde te gen de beide grossiers een vervol ging in en veroordeelde elk tot een geldboete van 10.000. Schillen van geveld naaldhout. De secretaris-generaal van het departement van landbouw en vis- scherij heeft bij beschikking van 28 Mei 1941 voor het tijdvak van 15 Mei tot 15 Juni 1941 een algemeene ontheffing verleend van het ver bod, bedoeld in artikel 5 der Bosch- wet 1922 betreffende het tusschen 15 Mei en 1 Augustus laten liggen of opgestapeld houden van geveld naaldhout, zulks met bepaling, dat het nog niet geruimde hout uiterlijk op 15 Juni 1941 moet zijn geschild. DUITSCHE SLAGSCHEPEN nemen de bemanning van tot zinkon gebrachte schepen over. Verplegers brengen een zwaar gewonden Engelschen zeeman naar het scheepshospitaal. (Hoffmann) BIJ EEN DER LAATSTE AANVALLEN OP HET NOORD-DUIT- SCHE KUSTGEBIED haalde een batterij van de Marine-artillerie een Engelschen bommenwerper naar beneden. Een deel van den romp met den achtersten geschutstoren steekt nog uit het water. (Hoffmann) Beroep op de boeren. In verband met het feit, dat het, aanvankelijk sporadisch voorkomen de, mond- en klauwzeer zich de laat ste weken, voornamelijk in Z.H., eenigermate heeft uitgebreid, heeft de directeur van den veeartsenij- kundigen dienst, prof. dr. H. C. A. E. Berger, zich-tot de veehouders gewend met een opwekking om bij de bestrijding van deze ziekte mede werking te verleenen. Hierbij wijst de directeur erop, dat vooral in de tegenwoordige omstandigheden moet worden getracht te voorkomen, dat dit lijden een grooten omvang onder den Nederlandschen veestapel zou aannemen. Over het algemeen aldus prof. Berger vertoont de ziekte tot dusverre een goedaardig karakter en blijft zij in een veebeslag, waar in zij optreedt, veelal tot enkele, in den regel' jongere dieren, beperkt. De andere dieren schijnen uit de vorige epizoolieën nog een zekere onvatbaarheid te hebben overgehou den. Echter doen zich als gevolg van een en ander aanvankelijk zekere moeilijkheden voor ten aanzien van het winnen van het zoogenaamde reconvalescente serum. Men is in het huidig stadium dan ook in hooge mate aangewezen op de veterinaire politie-maatregelen. Zullen deze een zoo nuttig mogelijk effect sorteeren, dgn is in de eerste plaats de mede werking der veehouders vereischt. De directeur van den dienst doet op deze medewerking een beroep en legt er den nadruk op, dat de veehouders, wanneer zij meenen, verschijnselen van mond- en klauwzeer onder hun dieren te bespeuren', daarvan onmiddellijk aangifte behooren te doen. Ook stelt hij in het licht, dat een goede verpleging van de zieke die ren, mede ter voorkoming van de zoogenaamde naziekten, van het allergrootste belang is. Alleen de dierenarts kan den boeren in dit, verband de juiste voorlichting ge ven, zoodat het noodig is, dat zij hem raadplegen. De directeur van den veeartsenij- kundigen dienst eindigt zijn, tot de boeren gerichte, opwekking met er op te wijzen, dat een deugdelijke samenwerking tusschen de veehou ders en den dienst de mogelijkheid schept, dat gevai'en, die bij het op treden van het mond- en klauwzeer kunnen dreigen, zooveel doenlijk worden afgewend. De medewerking der boeren is in het belang in de eerste plaats van henzelven, maar tevens van heel het Nederlandsche volk.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 5