1
li
II
Arrestant neergeschoten op 10 Mei 1940
te Rotterdam.
Requisitoir van dr.
R. van Genechten.
GEMENGD NIEUWS
Het eerste journalisten
kamp geopend.
ft
11
lllll
r li
ii!
I
TWEEDE BLAD.
ALKMAARSCHE COURANT VAN MAANDAG 16 JUNI 1941.
Het A.N.P. meldt:
Het Haagsehe gerechtshof heeft
gisteren onder prèsidium van mr.
van Romondt het hooger beroep
van den officier van justitie te Rot
terdam behandeld tegen den thans
47-jarigen agent van politie L. B.
te Rotterdam, wien ten laste is ge
legd, dat hij op of omstreeks 12
Mei 1940 aldaar hoogst ondoordacht,
roekeloos, lichtvaardig en onvoor
zichtig een of meer schoten heeft
gelost uit een geladen pistool in de
richting van het lichaam van F. J.
Farinaux, tengevolge waarvan deze
spoedig is overleden".
De Rotterdamsche rechtbank had
bij vonnis van 10 April 1941 den
verdachte ontslagen van rechtsver
volging, daar ■zij het feit wel be
wezen, doch niet strafbaar oordeel
de, o.a. op grond van art. 3 van de
schietvoorschrlften voor politieamb
tenaren.
De officier van justitie had een
maand hechtenis geëiseht.
Verhoor van verdachte.
Op een desbetreffende vraag van
den president antwoordt verdachte,
dat hij hoorde, dat er uit huizen ge
schoten werd. Militairen onder lei
ding van een luitenant brachten
toen op straat twee arrestanten aan,
die door verdachte en een collega
naar het politiebureau moesten wor
den geleid. Volgens de geruchten
zouden beide arrestanten geschoten
hebben. Verdachte en zijn collega
gelastten daarop de beide arrestan
ten, die de handen op den rug moes
ten houden, voor hen uit te gaan.
Nabij de Zwaanshals gekomen, tra
den uit de menigte twee personen
naar voren, die zich zoodanig in de
lijn voor de beide arrestanten en de
achter hen loopende' agenten (ver
dachte en zijn collega D. van Hunen)
begaven, dat deze niet het oog op
hen konden houden. Op zeker
oogenblik bracht Farinaux de han
den van den rug af. Verdachte
meende, dat Farinaux een wapen
bij zich had, wat hij uit de over
neming van den luitenant had op
gemaakt; verdachte heeft toen een
waarschuwingsschot gelost, dat een.-
ge verwarring deed ontstaan. Toen
verdachte den indruk kreeg, dat
Farinaux verzet wilde plegen, heeft
hij opnieuw geschoten. Daarna is
Farinaux gewond en gevallen en is
verdachte met hem achtergebleven.
Zijn collega van Hunen is met den
mede-arrestant Doodewaard verder
gegaan.
Getuigenverloor.
Als eerste getuige werd gehoord
de agent D. van Hunen, die met den
verdachte de beide arrestanten weg
leidde. Onderweg kwam men een
volksoploop tegen, waaruit twee
mannen te voorschijn traden. De
beide agenten hadden den indruk,
dat die mannen de arrestanten wil
den verlossen. De beide arrestanten
moesten met de handen op den rug
loopen, (naar de arrestant F. bracht
zijn handen naar voren. Verdachte
B. loste toen een waarschuwings
schot en toen dat niet hielp, schoot
hij op de beenen van F.
De procureur-generaal wees er op,
dat, wanneer op de/beenen gescho
ten wordt, men niet in den rug ge
raakt kan worden, Zoowel F. als
den mede-arrestant D. zijn in den
rug getroffen.
Voorts werd o.m. gehoord P. D.
Doodewaard, fabrikant te Rotter
dam, die tegelijk met het slachtoffer
F. gearresteerd werd. Hij werd door
militairen uit huis gehaald. Dit ge
schiedde, naar deze verklaarde, om
dat hij N.S.B.-er was. Getuige kan
niet zeggen, of F. zijn handen van
den rug nam. Ook heeft hij geen
waarschuwingsschot gehoord. Deze
getuige heeft niet gezien, dat er
twee mannen op de arrestanten toe
kwamen. Hij heeft 5 a 6 schoten ge
hoord.
Het requisitoir.
De procureur-generaal, mr. van
Genechten, requisitoir nemend, be
gon met te zeggen, dat het vrij on
gewoon is, dat de procureur-gene
raal zelf ,.in strafzaken optreedt.
Wanneer dit hier geschiedt, dan is
dat omdat de hoogste belangen van
slaat en volk hierbij betrokken zijn,
al is de zaak ook schijnbaar betrek
kelijk onbelangrijk. Het staats- en
volksbelang vloeit hieruit voort,
dat dit de eerste in hooger beroep
behandelde zaak is van één van de
gevallen waarin onschuldige volks-
genooten tijdens den oorlog zijn ge
nood door andere Nederlanders, al
leen omdat zij nationaal-socialist
waren. Het is, in het belang van
volk en staat, hoog tijd, dat er in
dezen aangelegenheden recht wordt
gedaan. Immers, niet alleen zijn
deze volksgenooten onschuldig ge
dood, maar zij worden na hun dood
daarenboven nog belasterd. In dit
land heeft een systematisch gehits
door onverantwoordelijke kringen
plaats gehad, lastertaal, dat de N.S.
B. landverraad heeft gepleegd, dat
N.S.B.-ers geschoten hebben op Ne
derlandsche soldaten, hetzij Duitsch-
land behulpzaam zijn geweest bij
het binnenrukken van het land.
Lastertaal, die in officieele publica
ties is voorgekomen, vindt misschien
zijn directe oorsprong in de leger-
dagorder uitgaande van een zeer
hoog officier, die hier zelf wegens
slmadelijke vlucht zal terechtstaan.
Het is noodig, dat de Nederland-
sche justitie en om den rechtvaar
digheid wille èn om een tragisch
misverstand in het Nederlandsche
volk op te helderen, deze zaken met
zorg onderzoekt.
Komende tot de zaak zelf wees
mr. van Genechten erop, dat door
het getuigenverhoor is komen vast
te staan, dat de luitenant de Vos, dia
een colonne vrachtauto's uit het
Oosten der stad, naar het Noorden
moest overbrengen, gekomen in de
Noord-Molenstraat door burgers .er
op gewezen werd, dat op zijn co
lonne was geschoten. Hij zelf had
daarvan niets gemerkt, de burgers
zegden hem daarenboven dat er een
soldaat geheel alleen een huis was
binnengegaan waar „gevaarlijke
N.S.B.-ers" waren. De bewoner van
dit huis, de heer Doodewaard en
eveneens die van het huis aan den
overkant van de straat, de heer Fa
rinaux, ook N.S.B.-er, werden mee
genomen en op de straat overge
geven aan twee agenten van politie.
Hij had de aangehoudenen niet ge
fouilleerd. Ofschoon hij het zich niet
meer herinnert, gelooft hij niet dat
hij den agenten heeft gezegd, dat
er geschoten was op zijn colonne,
doch meent hij, zonder meer, ge
zegd te hebben dat de twee burgers
overgebracht moesten worden naar
een politiebureau. Hij is hierop on
middellijk doorgetrokken met zijn
colonne. Het is voldoende zijn ver
haal te hooren aldus de procu
reur-generaal om te beseffen op
welke onverantwoordelijke en
schandelijke wijze er hier tegen- be
hoorlijke burgers is opgetreden, zon
der eenige controle, zonder zelfs
schoten te hebben gehoord, zonder
hen te fouilleeren, zonder zelfs een
gesprek met de burgers te voeren,
werden deze twee onschuldigen ge
arresteerd. Het waren immers maar
N.S.B.-ers. Farinaux en Doodewaard
werden overgeleverd aan de politie.
Ook deze fouilleerden hen niet. De
twee agenten gelastten hen voor hen
uit te loopen met de handen op de
rug. Toen schijnt er op zeker oogen
blik publiek in de richting van di'.
groepje te hebben geloopen. De
heer Farinaux had toen het onge
luk, waarschijnlijk uit zenuwachtig
heid, zijn handen naar voren te
brengen. Verdachte heeft toen on
middellijk op hem gevuurd, twee
schoten op heim lossende, waarvan
ten minste een hem doodelijk trof.
Spr. oefende voorts critiek op het
politie-onderzoek, dat in het begin
werd ingesteld. Hij noemde het eer,
wonder, dat de schuld van den- ver
dachte nog kon komen vast te staan.
Spr. kon niet meegaan met het be
toog van de rechtbank weer deze
zegt: „Farinaux en Doodewaard wa
ren aan verdachte en zijn collega
als menschen, die voor de militaire
macht gevaar opleverden in een
stad, waar telkens uit
huizen geschoten werd
doorburgers, aangewezen en
ter overbrenging naar een politie
post- overgegeven."
Waar zijn de bewijzen dat telkens
uit huizen geschoten werd door bur
gers? Waarom worden deze bur
gers, aldus spf. die uit huizen
op militairen geschoten hebben dan
niet vervolgd? Ik heb alle gevallen
waarin beweerd werd dat er door
burgers op soldaten geschoten is
zooveel mogelijk laten onderzoeker,.
Er is in geen enkel geval iets anders
dan lasterlijke of door grootspraak
of vreesachtigheid ingegeven ver
halen overgebleven.
Hetgeen hier gebeurd is, is een
klassiek voorbeeld van een derge
lijk verhaal. Op het looze gerucht
van een aantal burgers worden twee
volksgenooten met ruw geweld uit
hun huis gesleept. Er wordt niet
naar wapens gezocht, zij worden
DRUKTE BIJ DEN NOORDOOST
POLDER. In deze barakken,
welke thans bij Blokzijl worden
gebouwd, zullen honderden arbei
ders worden ondergebracht, die
zeer binnenkort zullen beginnen
met het in cultuur brengen van den
Noordoostpolder. (Holland)
VIER P.K. IN VOLLEN DRAF. Vierspannen ^oor de jury op den Zuid-'Limburg-
schen paardenfokdag, welke onder groote belangstelling op het Walramplein te
Valkenburg gehouden werd. (Het Zuiden)
OP DE VEILING van de firma, van Marle en Bignell
te- den Haag, welke de - olgende week gehouden zal
worden, zal-een paneel van Jan Steen, voorstellende
Samson én Delila en voorzien van een expertise van dr.
Friedlander, worden geveild. (Polygoon)
GESCHENK VAN DE DUITSCHE RIJKSREGEERING AAN DEN
CHILEENSCHEN STAAT. In een plechtige bijeenkomst vond in
Valparaiso in tegenwoordigheid van den Duitschen gezant en den
chef van de Chileensche vloot het hijschen van de Chileensche
staatsvlag plaats op het voormalige Duitsche schoolschip „Priwall",
dat door de Duitsche Rijksregeering aan1 den Chileenschen Staat ten
geschenke gegeven werd. (Orbis-Holland)
niet verhoord, zij worden niet ge
fouilleerd, maar één hunner wordt
als een stuk wild neergeveld. Ik
wil de schuld van verdachte niet
grooter maken dan zij is. Hij is niet
de grootste schuldige in dit opzicht.
Veel schuldiger is de getuige de
Vos, die zonder zich ook maar
eenigszins van de waarheid vari het
gerucht te overtuigen deze twee
menschen aan de politie overlevert.
Spr. zal ook zijn vervolging ge
lasten. Nog veel schuldiger zijn zij,
die 'de Vos in deze stemming heb
ben gebracht, n.l. de kringen, die
toen het vaderland in gevaar was,
gedreven door lage partijschap niets
anders hebben gedaan dan een va
derlandlievend deel van het volk op
lage wijze te belasteren en het an
dere deel van het volk tegen hen cp
te hitsen en die, toen de nood aan
den man kwam, terwijl dit volk nog
in vollen strijd stond, zich aan hun
verantwoordelijkheid hebben ont
trokken en naar het buitenland zijn
gevlucht. Maar ook verdachte draagt
schuld. Als politieman had hij zeker
de personen, die hij moest overbren
gen, moeten fouilleeren. Wanneer
hij dat niet deed, dan had hij, die
zeer kort achter Farinaux liep, niet
op het lichaam, maar op de beenen
moeten mikken. Hij verkeerde
geenszins in den noodtoestand, die
ham het schieten op de beenen be
lemmerde.
Spr. wide ten volle rekening hou
den met de grootere schuld van an
deren maar anderzijds moet er reke
ning worden gehouden met het
ontzaglijke leed dat hier veroor--
zaakt is. Een man in de kracht van
zijn leven is als een dier gedood.
Een jonge vrouw blijft onverzorgd
achter. Want ook dé commissie, die
■haar materieele schade moest ver
goeden ,is daarbij zoo schriel moge
lijk te werk gegaan. De kinderen
missen hun vader. Dit 'alles mag
niet worden vergeten. Rekening
houdende met dit alles requireerde
spr. tegen verdachte een gevangenis
straf van vier maanden, met
vernietiging van het vonnis dér
rechtbank.
-» De verdediging.
Mr. K. W. Zieleman, als verdedi
ger optredende, vroeg zich af, hoe
de procureur-generaal gemeend
heeft het juridisch bewijs tegen de
zen verdachte te moeten leveren.
Het requisitoir was er meer een
tegen getuige de Vos dan tegen de
verdachte. In de eerste plaats
pleitte spr. vrijspraak, subsidiair
bevestiging van het vonnis. Hij
wees er op, dat het er bij den ver
dachte niet om ging, dat de arres
tanten N. S. B.-ers waren. Voor den
politieman waren zij arretsanten en
meer niet. Uit niets is komen vast
te staan, dat verdachte een' voor
oordeel had tegen N.S.B.-ers, Hij zou
een niet-N. S B.-er evenzoo be
handeld hebben. Op zeer goede
gronden mag pleiter concludeeren,
dat de beide mannen, die op de ar
restanten afkwamen, er wel ge
weest zijn, al heeft getuige D. die
dan ook niet gezien. De politieman,
die de arrestanten overbracht, volg
de daarmede slechts een ambtelijk
bevel op. Luitenant de V. had im
mers de arrestanten overgegeven.
De eisch, dat de politie, toen zij de
mannen overkreeg, nog had moe
ten fouilleeren, gaat te ver, gezien
de opwindende stemming, welke
toen in Rotterdam heerschte. Be
wezen is ook niet, dat de wonden
veroorzaakt zijn door kogels van
dezen verdachte. Pleiter wenschte
niemand te belasten, maar ook de
andere agent kan een fout gemaakt
hebben, want die heeft ook gescho
ten. En nog meer schoten zijn ge
lost, achter de agenten. De ver
dachte moet dus worden vrijge
sproken. Zoo het Hof geen vrij
spraak kan geven, dient aangeno
men te worden, dat verdachte uit
noodweer gehandeld heeft.
Het vonnis der rechtbank dient
dan te worden bevestigd.
De uitspraak werd bepaald op 25
Juni.
Pref. van Dam te Berlijn.
Naar het A.N.P. verneemt, is de
secretaris-generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en
cultuurbescherming, prof. dr. J. van
Dam, voor eenige dagen naar Ber
lijn om deel te nemen aan het slot
van de conferentie voor buitenlan
ders, welke van 4 tot 18 Juni in de
Duitsche hoofdstad plaat vindt on
der auspiciën van het Deutsche
Auslandwisse-nschaftsinstitut.
Rangeerder gedood. - Zaterdag
middag raakte de rangeerder J. C.
G. Gijsen te Roermond, die op het
stations-emplacement bezig was met
het koppelen der wagens van een
rangeerenden goederentrein, met
zijn voet beklemd in een wissel-
punt. Eer de man zich kon bevrij
den, naderde hem een der wagens
én ging hem in de lengte over het
lichaam. G. werd op slag gedood.
Het, slachtoffer, dat 44 jaar oud was,
laat een vrouw en vier kinderen
achter.
Bommen op ons land. - Het A.
N.P. meldt: In den afgeloopen nacht
vlogen enkele Britsche vliegtuigen
boven ons land. Een aantal brisant-
en brandbommen werd omlaag ge
worpen. Een licht gewonde is te
vermelden. Overigens werden een
aantal koeien en paarden gedood en
ontstond eenige onbeteekenende
terreinschade. Twee boerenhoeven
werden licht beschadigd.
Rede dr. T. Goedewaagen.
Op het uit de veertiende eeuw
dateerende kasteel „De Cannen-
burgh" te Vaassen is Zaterdag, naar
het A. N. P. meldt, het eerste zomer
kamp voor journalisten, georgani
seerd door den raad van voorlich
ting der Nederlandsche pers, inge
wijd.
Als genoodigden waren o.m. aan
wezig de secretaris-generaal van het
departement van volksvoorlichting
en kunsten, dr. T. Goedewaagen en
zijn echtgenoote, de heer W. Hulstijn,
persoonlijk persreferent van den
secr.-gen„ Max Blokzijl, directeur
van het pérswezen, N. Oosterbaan,
tioofd van de afdeeling algemeene
propaganda en vervolgens de S.S.-
onderschaarleider A. Meyer Schwen-
cke, plaatsvervangend voorzitter van
den raad van voorlichting der Neder
landsche pers, tevens organisatie
leider van het kamp, drs. W. Goed-
huys, plaatsvervangend voorzitter
van het verbond van Nederlandsche
journalisten en W. Learbuch, secre
taris var, genoemd verbond.
Tegen den avond werd een fees
telijke openingsmaaltijd gemeen
schappelijk genuttigd. Als organisa
tieleider van het kamp heette de
neer Meyer Schwencke allen harte
lijk welkom op het slot. Spr. noemde
het samenzijn een historisch moment
m de geschiedenis van het Neder
landsche perswezen. Het zomerkamp
.an journalisten, aldus spr., is geen
kamp in den gewonen zin des woords,
het is tevens het begin van een meer
systematische opleiding van den
journalist. Meer dan vroeger zal alle
aandacht worden besteed aan de op
leiding van onze Nederlandsche kran
tenschrijvers.
Drs. Goedhuys dankte in het bij
zonder den secr.-gen. van het dept.
van V. en K. voor diens aanwezig
heid en sprak het vertrouwen uit,
dat de komende dagen door alle
deelnemers in volledige kameraad
schap zouden worden doorgebracht.
Dr. Goedewaagen zeide van de
hier te houden bijeenkomsten vele
verwachtingen te koesteren. Spr.
dankte c|e organisatoren van dit
kamp voor de gelegenheid, hem ge
schonken, om dezen avond een voor
dracht te houden, waarbij spr., van
huis uit philosoof, gaarne de rechten
en plichten van de journalisten van
den philosofischen kant zal bezien.
Met de verzekering te geven, dat
de belangen der journalisten, met
wie hij zich solidair verbonden weet,
hem als secretaris-generaal van het
departement van volksvoorlichting
en kunsten zeer ter harte gaan, ver
klaarde spr. dit eerste journalisten
kamp voor geopend.
Tenslottè heeft de heer N. Ooster
baan, hoofd van de al'deeling alge
meene propaganda van het departe
ment van V. en K., zijn beste ver
wachtingen uitgesproken voor het
welslagen van dit kamp en voor de
samenwerking tusschen pers en
propaganda in een nieuwen staat.
Na den maaltijd volgde een voor
dracht van dr. Goedewaagen. Hij
zeide o.m.: Het is noodig, dat de
volksvoorlichting uitgroeit tot een
eervol beroep met een eenigszins
vastomlijnde doelstelling. Hoewel
de volksvoorlichting over een rui
me ervaring beschikt, is zij in Ne
derland althans nog niet tot een
eigenlijk bezinning gekomen.
Het beginsel der volksvoorlich
ting is het werven en winnen van
menschen voor een idee. Zij is in
ruiimen zin „reclame", suggestie,
psychische machtsoefening overeen
publiek, dat zij winnen wil. De
volksvoorlichting is militant, mis-
sionnair. Zij stelt een bepaald doel
en hangt een bepaalde idee aan,
waarvoor zij direct de menschen
tracht te winnen.
Vervolgens weidde spr. nog uit
over de middelen tot volksvoor
lichting en de diepere beteekenis,
die deze kunst naar zijn overtui
ging heeft.
Voorts zeide spr. nog: De liberale
overheid hing het dogma der vrije
meeningsvorming aan en vergat,
dat een staat gedragen wordt dooi
de overtuiging der onderdanen en
dat de staat zich hier een hecht
fundament moet maken door mid
del van de volksvoorlichting.
Het departement is een experi
ment, dat slagen moet. Wij willen
ons volk winnen voor het natio-
naal-socialisme, maar wij weten,
dat hier niets met. dwang is te be
reiken, maar dat alleen de kalme
overtuiging het wint".
Dr. Goedhuys dankte den secr.-
gen. namens alle aanwezigen voor
diens interessante rede. Vaassens
muziekgezelschap verraste de aan
wezige met een muzikale hulde bij
den toegang tot het kasteel, waar
op een vroolijke muzikale omme
gang en eenige rondedansen volg
den. Hieraan namen verschillende
leden van de burgerij van Vaassen
en de meisjes van het bedienende
personeel tezamen met alle gasten
op enthousiaste wijze deel.
BACCILAIRE DYSENTERIE.
Twee jongens overleden.
Enkele dagen gelegen kwamen
twee jongens, resp. 9 en 11 jaar oud,
uit een gezin, wonende op den Haar
lemmerdijk te Amsterdam, des mid
dags uit school thuis en klaagden
over buikpijn en misselijkheid.
De ziekteverschijnselen vererger
den en daarom waarschuwden de
ouders den huisdokter, die opneming
in een ziekenhuis adviseerde waarop
de beide jongens naar het Juliana-
ziekenhuis werden gebracht. Daar
zijn zij, na twee dagen overleden. De
oorzaak van de ziekte bleek een bac-
cilaire dysenterie-besmetting.
■J
lis
1 i T