DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De strijd aan het Oostelijk front.
De Sovjettroepen op den terugtocht.
Vestingwerken van
Tobroek bestookt.
De houding van Turkije.
Duitsche troepen over de Berezina.
De toestand in Moskou.
Een radiorede van
Röosevelt.
DISTRIBUTEE-NIEUWS
VERDUISTERINGS
TIJDEN
van 22.05 tot 5.24
van 22.04 tot 5.24
op 18.10 onder 3.32
op 19.21 onder 4,32
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10
franco door het geheele Rijk 2.63.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN!
Van 15 regels L25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
143e Jaargang No. 156.
Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar.
Twee bladen.
Zaterdag 5 Juli 1941
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) Het D.N.B.
ontvangt van militaire zijde een
commentaar op het legerbericht,
waarin onder meer gezegd wordt,
dat de militaire toestand aan het O.
front als volgt kan worden geken
merkt:
1. De aanvalsplannen der Sovjets
tegen Midden-Europa zijn voor goed
verijdeld.
2. Het bij de grens opgebouwde
front van geweldige Sovjetstrijd-
krachten is verbroken en versnip
perd. Aanzienlijke deelen zijn geheel
Vernield en uitgeschakeld.
3. De troepen, de luchtmacht en
de uitrusting der Sovjetweermacht
zijn door de vernietigende gevechten
zoozeer verzwakt, dat de verliezen
niet meer gecompenseerd kunnen
worden.
4. Het Sovjetfront, voor zoover
nog van een front gesproken kan
worden, bevindt zich overal op den
terugtocht. De Duitsche en verbon
den troepen volgen op den voet en
naderen thans de z.g. Stalin-linie,
een natuurlijke verdedigingszóne
van de Zwarte Zee, Oostelijk van
de Dnjestr, over Sjitomir en langs
de Dnepjr, over Pskow, Oostelijk
van het Peipusmeer en de Narwa tot
de Finsche golf. Volgens buitenland-
sche berichten zou hier een sterke
verdedigingslinie gebouwd zijn, doch
men mag aannemen, dat het werk
niet overal voltooid is. De Sovjets
zullen in ieder geval trachten de
linie te houden, maar hun kansen
kunnen nauwelijks gunstig genoemd
worden.
De bolsjewistische terug
tocht.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) De bolsje
wisten vluchten naar het Oosten, in
twee, soms ook drie of vier colon
nes naast elkander. Duitsche ge-
vechtsvleigtuigen brengen hun in
duikvlucht reusachtige verliezen toe.
Die aanvallen hebben op den 3 en
Juli tot groote opstoppingen geleid
op de wegen, waarlangs de bolsje
wisten uit het gebied tusschen Bia-
lystok en Minsk terugtrekken. De
Verbindingswegen achter het leger
zijn bezaaid met vernielde auto's,
waardoor de terugtocht nog bemoei
lijkt wordt.
Vliegveld bij Smolensk
vernield.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) Op 3 Juli
heeft een groep Duitsche stuka's
een vliegveld der Sovjet-lucht
macht bij Smolensk vernield.
Twintigduizend bolsjewisten
Ioopen over.
Hoofdkwartier van den Führer, 4
Juli (D.N.B.) Het opperbevel van
de weermacht maakt bekend:
Vandaag zijn 20.000 soldaten
van de nog bij Minsk ingesloten
deelen van het Sovjetleger over-
geloopen, nadat zij hun politieke
commissarissen hadden doodge
schoten.
Gunstige ontwikkeling van
gevechten.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) De gevech
ten in het hooge Noorden ontwikke
len zich volgens de vastgestelde
plannen, waarbij ook aan het Duit
sche luchtwapen weer een belang
rijke taak ten deel valt. Een forma
tie Duitsche gevechtsvliegtuigen on
dernam gisteren vernielingsaanval-
len op de spoorlijn van Moermansk
en stelde deze lijn nogmaals op een
belangrijk punt buiten gebruik. Een
stationsgebouw werd vernield en
een snetlrein succesvol beschoten.
Aanvallen op Smolensk.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) Bij de
aanvallen van Duitsche gevechts-
afdeelingen op voor den oorlog be
langrijke doelen in het O. werden in
de afgeloopen dagen fabrieken van
de Sovjetbewapeningsindustrie te
Smolensk succesvol met bommen
bestookt.
Smolensk is niet alleen een be
langrijk spoorwegknooppunt, doch
bezit ook een groot aantal voor de
oorlogvoering der Sovjets belangrij-
v' ,mun^^a^rieken, vliegtuigfa
brieken en reparatiewerkplaatsen
voor spoorwegmateriaal. De vernie
tiging hiervan beteekent voor de
bolsjewisten een niet te compensee-
ren verlies.
De actie van het Duitsche
luchtwapen.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) De ge
vechtsactiviteit van het Duitsche
luchtwapen 'was ook gisteren weer
met haar geheele kracht gericht op
de Sovejttroepen aan het front, op
de vijandelijke artillerie' en op alle
ravitailleeringswegen. De successen
waren wederom groot en beteeke-
nen voor dn vijand een nieuwe bui
tengewone benadeeling. In het
strijdgebied =in het gebied der Oost-
zeestaten vernietigden Duitsche ge-
vechts- en jachtvliegtuigen alleen
zes transporttreinen en op de wegen
70 vrachtauto's. Ir. den centralen
frontsector vernietigden zij 34 pant
serwagens en 50 vrachtauto's en
brachten zij verscheidene treinen tot
ontsporing. Talrijke spoorlijnen wer
den door bommen vernield, alsmede
stations en vele bruggen. Troepen
concentraties werden uiteen gesla
gen. In het l.ooge Noorden bij Moer
mansk werden een trein tijdens het
rijden vernietigd en vijandelijke
stellingen door duikbommenwerpers
vernield. De strijd tegen de nog
overgebleven luchtstrij dkrachten
der Sovjets wordt voortgezet. Vol
gens tot dusver ontvangen berich
ten werden in de laatse 24 uur 98
vliegtuigen der Sovjets vernield,
waarvan 22 op vliegvelden en 76 in
luchtgevechten.
Duitsche stuka's contra
Sovjet-tanks.
Bei-lijn, 4 Juli (D.N.B.) Duitsche
stuka's hebben zich met groot suc
ces gemengd in de verbitterde ge
vechten, die ontstaan zijn bij den
overtocht van Duitsche pantseraf-
deelingen over de Berezina. De Sov
jets poogden, toen de eerste Duitsche
tanks vasten voet hadden gekregen-
op den Oostelijken oever, den ver
deren opmarsch te verhinderen, con
centreerden eveneens pantservoer
tuigen en voerden bovendien alles
zins sterke tankformaties per trein
aan.
Kort nadat de tankslag op tien O.
oever was begonnen, mengden de
Duitsche stuka's zich in den strijd
en deden een vernietigden aanval
op de vijandelijke tankformaties. De
uitwerking was buitengewoon groot
en zoo werd de weg voor den ver
deren Duitschen opmarsch vrijge
maakt. Deze aanvallen waren ook
gericht op de treinen met pantser
wagens. Verscheidene werden zwaar
beschadigd en een locomotief vloog
in de lucht. Bovendien werden bij
dezelfde onderneming op den toe-
voerweg een groot aantal voertui
gen en verscheiden stukken geschut
vernietigd.
Verwoed gevecht in
Oost-Afrika.
Het Italiaansche
legerbericht.
Rome, 4 Juli. Het weermachtbe-
richt no. 394 van het Italiaansche
hoofdkwartier luidt als volgt:
In Noord-Afrika werd een aanval
van vijandelijke pantserwagens door
onze artillerie afgeslagen. Onze
luchtformaties zetten de aanvallen
op de vestingwerken van Tobroek
voort en bombardeerden een be
langrijk. spoorwegknooppunt ten O.
van Mersa Matroeh.
De vijand ondernam enkele vluch
ten naar Tripolis en enkele plaatsen
in het gebied" van Benghazi. Er werd
schade veroorzaakt aan woonhuizen,
terwijl enkele slachtoffers te betreu
ren vielen.
In Oost-Afrika heeft een van on
ze colonnes ten Zuiden van Gore
(Calla en Sidamo) met succes een
verwoed gevecht geleverd, waarbij
zij den vijand aanzienlijke verliezen
toebracht. Engelsche vliegtuigen on
dernamen een aanval in het gebied
van Gondar, waarbij een ziekenhuis
getroffen werd. Een vliegtuig werd
brandend neergeschoten door ons
luchtdoelgeschut.
DE SOVJETREGEERING IN DE
OEKRAÏNE NAAR CHARKOW.
Rome, 4 Juli (A.N.P.) Wij
vernemen, dat de Sovjet-
regeering in de Oekraine haar
zetel van Kiew naar Charkow
verplaatst heeft.
Rede van den minister
president.
Ankara, 5 Juli. (D.N.B.) De voor
zitter van den Turkschen minister
raad, Refik Saydam, heeft gisteren
iri de groote Turksche nationale ver
gadering verslag uitgebracht over de
Turksche binnen- en buitenlandsche
politiek.
De binnenlandsche verdediging
van het land is tot volste tevreden
heid georganiseerd. De regeering
heeft alles in het werk gesteld, om de
onschendbaarheid van het land te
verzekeren en het Turksche volk
heeft met geestdrift alle besluiten
van de regeering aangenomen. De
laatste zes maanden hebben aan de
geheele wereld gebeurtenissen van
vitale beteekenis gebracht. Als groot
ste resultaat van de Turksche buiten
landsche politiek noemde Saydam de
Britsche vliegtuigen boven Duitschland.
Refik Saydam. (Foto P.Ï.B.)
verbetering der betrekkingen tus
schen Duitschland en Turkije. Dit
pact is geen oppervlakkig werk, het
is een belangrijk document, dat de
richting van de Turksche buitenland
sche politiek kenmerkt. Het pact met
Duitschland is tegen geen andere
mogendheid gericht.
Met betrekking tot het conflict tus
schen Engeland en Irak drukte de
minister-president zijn leedwezen er
over uit, dat de pogingen voor een
vreedzame oplossing geen resultaat
hebben opgeleverd. Vervolgens gaf
hij uiting aan zijn hoogachting je
gens het volk van Irak voor de hou
ding, welke het in dit conflict heeft
aangenomen. Over den toestand in
Syrië zeide Saydam o.a.: Van het
standpunt der Turksche veiligheid uit
moet verklaard worden, dat de be
trekkingen met de beide oorlogvoe
rende staten in Syrië nog steeds
goed zijn. Hoe ook de afloop van den
strijd in Syrië zal zijn, de Turksche
politiek jegens het land zal niet ge
wijzigd worden en de Turksche poli
tiek jegens het land zal niet gewij-
wjjzigd worden en de Turksche sym
pathieën voor "het volk van Syrië
zullen steeds gelijk blijven.
De regeering heeft de oorlogvoe
rende landen ervan in kennis ge
steld, dat Turkije zijn stricte neutra
liteit wil handhaven.
Saydam dankte den Führer voor
zijn betuigingen van vriendschap
en verklaarde, dat ook het Turksche
volk dezelfde vriendschappelijke ge
voelens jegens Duitschland koestert.
Turkije wenscht hartgrondig, dat
deze verhelderde atmosfeer door
geen misverstanden zal worden ver
troebeld. Ten aanzien van de verkla
ring van Mussolini in zijn rede van
10 Juni over de vriendschap van
Italië jegens Turkije verklaarde Say
dam, dat het ItaliaanschTurksche
pact van 1928 voor Turkije even be
langrijk is als voor Italië.
Ten slotte verzekerde de Turksche
minister-president, dat de Turksche
regeering ernaar zal blijven streven,
haar neutraliteit en haar goede be
trekkingen met de naburen en vrien
den in stand te houden.
Vertrouwen in regeering.
Ankara, 5 Juli. (Stefani). Na de
uiteenzettingen van den minister
president, heeft de Turksche groote
nationale vergadering haar vertrou
wen in het ministerie uitgesproken
met 209 tegen 19 stemmen.
Mijnongeluk in België. (D.N.B.)
- In het kolenbekken van Ressaix
bij Charleroi is gisterochtend op
800 meter diepte een kolenstofont
ploffing voorgevallen, waarop een
hevige brand volgde. Zeven mijn
werkers kwamen om het leven,
zeven andere werden gekwetst.
Het Duitsche
legerbericht
Hoofdkwartier van den Führer,
4 Juli. Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
Ondanks den moeilijken toe
stand der wegen, wordt de ach
tervolging van de Sovjet-weer
macht over het geheele front
zonder ophouden voortgezet. De
terugtrekkende vijand lijdt door
de niets ontziende tot diep in het
achterland doorgevoerde actie
van ons luchtwapen de zwaar
ste verliezen.
In het midden van het aanvals
front werd de Berezina op ver
scheiden plaatsen overschreden.
Ten Noorden daarvan is de grens
tusschen Letland en de Sovjet-
Unie bereikt.
Onder het gisteren gesorteerde
buitgemaakte materiaal bevinden
zich ook kaarten van den genera-
len staf, waaruit de laatste bijzon -
derhedeh in zake de aanvalsplan
nen der Sovjet-weermacht blijken.
Deze aanvalsplannen worden ook
daardoor bewezen, dat thans een
nauwkeurig overzicht wordt ver
kregen van de in den laatsten tijd
tot stand gekomen geweldige ver
meerdering van de Sovjet-vlieg
velden-aan onze Oostgrens.
Terwijl voor de bezetting door de
Sovjet-weermacht in Bessarabië,
Polen, Litauen, Letland en Estland
in totaal slechts negentig vliegvel
den aanwezig waren, is dit aantal
in den korten tusschentijd tot 814,
deels goed aangelegde vliegvelden
aangegroeid.
Uit een door speciaal gevolmach
tigde officieren ingesteld onderzoek
der veroverde Sovjetvliegvelden is
gebleken, dat het op 22 Juni ge
melde aantal op den grond verniel
de vliegtuigen 20 tot 25 pet. grooter
is dan aanvankelijk door waarne
ming uit de lucht werd geconsta
teerd en gemeld.
In den strijd tegen Engeland
heeft de luchtmacht voor de En
gelsche Oostkust twee bewakings
vaartuigen met een gezamenlijken
inhoud van duizend ton tot zinken
gebracht en bij Landsend een
grooten koopvaarder door bom-
treffers beschadigd. Overdag en
des nachts waren aanvallen van
gevechtsvliegtuigen gericht op ha
venwerken in het Zuidwesten en
Zuidoosten van Engeland.
Bij aanvalspogingen van Britsche
vliegtuigen op de Kanaalkust heb
ben jagers en luchtafweergeschut
gisteren elf vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
Twee Duitsche vliegtuigen wor
den vermist.
De vijand heeft in den afgeloo
pen nacht op verschillende plaat-
en in het W. en N.-W. van Duitsch
land brisant- .en brandbommen la
ten vallen. De burgerbevolking
leed geringe verliezen. In Bremen
werd onbeteekenende schade aan
oorlogseconomie veroorzaakt. Zol-
derbranden, vooral in Dortmund,
konden spoedig gebluscht worden.
Tien der aanvallende Britsche
gevechtsvliegtuigen werden door
jagers en luchtafweer neerge
schoten.
Luchtaanval op Bremen
verijdeld.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) In de
vroege ochtenduren van heden pro
beerden twaalf Britsche gevechts
vliegtuigen een aanval op Bremen
te doen, waarbij vier Britsche bom
menwerpers door de Duitsche lucht
doelartillerie werden neergeschoten.
Het gelukte den Britten slechts en
kele bommen te laten vallen, die in
de stad en de haven slechts geringe
schade veroorzaakten.
Naar thans bekend wordt, werden
bij de Brtische aanvallen op Duit
sche rijksgebied in den nacht van 3
op 4 Juli door luchtdoelartillerie en
nachtjagers bij elkaar zes vijande
lijke gevechtsvliegtuigen neerge
schoten. Daar komen nog bij de vier
neergeschoten machines in de och
tenduren van heden boven Bre
men, zoodat de Britten bij elkaar
tien vliegtuigen verloren hebben.
Luchtgevecht boven het Kanaal.
Berlijn, 4 Juli. (D.N.B.) Vanmid
dag vroeg heeft een formatie van
twintig Britsche gevechtsvliegtuigen,
die krachtig beschermd werd, ge
tracht het bezette Fransche gebied
te naderen. De formatie werd ech
ter nog voor het bereiken van de
.Kanaalkust door Duitsche jagers
aangevallen. Er ontstond een uitge
breid en verbitterd luchtgevecht, in
het verloop waarvan, volgens de
voorloopige waarnemingen, acht
Spitfires werden neergeschoten.
Twee eigen vliegtuigen worden
vermist.
Waarheen zal de regeering
vertrekken
Ankara, 4 Juli (A.N.P.) In Sov
jet-kringen te Ankara is een be
richt ontvangen over den toestand
ir. Moskou, waaruit blijkt, dat
Moskou in toenemende mate den
indruk wekt van een stad, welke
de oorlog snel en onverbiddelijk
nadert. De verduisteringsvoor
schriften werden na het eerste
luchtalarm, waarna paniekachtige
toestanden onder de bevolking
heerschten, door de stedelijke orga
nen scherp gecontroleerd en ten-
uitvoer gelegd. Het kleinste ver
grijp tegen de voorschriften werd
zeer zwaar gestraft. Het werd de
burgerbevolking verboden des
nachts op straat te zijn. Slechts
arbeiders, die nachtdienst gaan ver
richten of hebben verricht mogen
voorzien vah een bijzondere ver
gunning op straat zijn. Aan de ar
beiders is een streng 'bevel uitge
vaardigd, waarin het verlaten van
den arbeid verboden wordt. Dit
bevel is veroorzaakt door het feit,
dat vele arbeiders ondanks alle of-
ficieele aanwijzingen de zone als
gevaarlijk beschouwen en probee-
ren deze zóne te verlaten.
Alle uit Moskou vertrekkende
reizigers worden zeer streng ge
controleerd, daar men een paniek
stemming in den kiem wil smoren.
Talrijke geruchten doen in de stad
de ronde en de zenuwachtigheid in
officieele kringen slaat over op de
bevolking.
In diplomatieke kringen is men
van opvatting, dat de opperste ver-
dedigingsraad der Sovjet-Unie
reeds in het geheim opdracht
heeft gegeven in een Noordelijk
gelegen stad b.v. Gorki voorberei
dingen te treffen voor het huisves
ten van de regeerings-autoriteiten,
hetgeen op de bevolking geenszins
kalmeerend heeft gewerkt en als
een alarmsignaal wordt beschouwd.
Men meent uit de woorden van
Stalin te kunnen opmaken, dat er
voor de Sovjet-Unie het grootste
gevaar bestaat.
In militair opzicht schijnt het
voornaamste vraagstuk te liggen
in de moeilijkheid alle reserves, die
in het achterland klaar staan, naar
het front te transporteeren. Sedert
dagen wachten in de voorsteden van
Moskou geconcentreerde troepen
op hun vervoer. Men heeft kun
nen waarnemen, dat troepentrans
porttreinen, die reeds vertrokken
waren, na "een termijn van twaalf
uren plotseling weer Moskou bin
nenreden en uitgeladen werden.
Snelheid, flinkheid en
werklust noodig.
New-York, 4 Juli. (D.N.B.) Ter
gelegenheid van Independance Day
heeft president Roosevelt een radio
lede gehouden. Hij begon met te
zeggen, dat, evenals bij de onafhan
kelijkheidsverklaring van 1776, de
Amerikaansche vertegenwoordigers
ook in de tegenwoordige crisis den
plicht hebben, de motieven voor
hun handelingen bekend te maken.
Toen, aldus zeide Roosevelt, stond
het groote beginsel op het spel, dat
de regeering haar volmachten krijgt
door goedkeuring van de geregeer-
den. In de. laatste jaren is een nieu
we vorm van „tyrannie" opgedoken,
die de grondgedachte 'van 1776 in
het buitenland heeft weggedrongen.
Ook in Amerika zijn deze begrippen
bedreigd.
De president polemiseerde op
deze wijze tegen de „aanvallers" en
BONAANWIJZING
AARDAPPELEN.
De secretaris-generaal van het
departement van landbouw en vis-
scherij maakt bekend, dat geduren
de het tijdvak van Maandag 7 Juli
tot en met Zondag 13 Juli a.s. de
met „25 reserve" gemerkte bon van
de nieuw uitgereikte distributie
kaarten recht geeft op het koopen
van twee kilogram aardappelen.
Het koopen op dezen bon is
reeds geoorloofd op Zaterdag 5 Juli.
Beroepstelers van aardappelen,
hun gezinsleden en hun inwonend
personeel mogen ingeen gev'al
van. dezen bon gebruik maken. Na
dere mededeelingen omtrent ver
plichte inlevering van de voor
aardappelen bestemde bonnen zul
len in een afzonderlijk persbericht
bekend worden gemaakt.
UITREIKING NIEUWE
DISTRIBUTIEBESCHEIDEN.
De Leider van den Distributie-
dienst, Kring ALKMAAR, maakt
bekend, dat zij, die verzuimd heb
ben hun nieuwe distributie-beschei
den in het daarvoor gestelde tijd
vak af te halen, deze alsnog in
ontvangst kunnen nemen aan het
Distributiekantoor Breedstraat 40,
ALKMAAR, op Woensdag,
9 Juli, a.s., tusschen 912 of
1.304 uur.
ALKMAAR, 5 Juli 1941.
De Leider voornoemd,
H. BAKKER.
Men is verplicht te verduis
teren tusschen zonsondergang
en zonsopgang, dus heden
avond
6 Juli:
Maans op- en ondergang
5 Juli:
6 Juli:
„dictatoren" en verklaarde, dat „de
menschelijke vrijheid" in vele lan
den „door een heerschappij van ge
weld" vernietigd dreigt te worden.
Het was niet duidelijk, of hij hier
mede de geweldheerschappij der
bolsjewisten in de Sovjet-Unie be
doelde, wien hij, zooals bekend, zijn
steun heeft toegezegd. Verder ver
klaarde hij, dat ook Amerika be
dreigd wordt door de nieuwe staats
vormen, die in tegenspraak zijn met
die van 1776.
Amerika streeft er dan ook ern
stig naar, het Westelijk halfrond en
de „vrijheid der zee" te verdedigen.
Daarvoor heeft men niet alleen een
heid noodig, maar ook snelheid,
flinkheid en werklust. Er moet een
einde komen aan gemopper en sabo
tage, die een veel diepere uitwer
king hebben dan het in de lucht
laten vliegen van munitiefabrieken.
„Ik verklaar voor het volk der
Vereengde Staten plechtig", aldus
besloot Roosevelt ,„dat de Vereenig-
de Staten nooit een gelukkige oase
zouden kunnen blijven temidden
van de woestijn der dictaturen.
Daarom hernieuwen wij Amerikanen
den eed voor het land en de vlag,
met het doel onze werkkracht, en,
zoo noodig, ook ons leven beschik
baar te stellen".
HET HONGAARSCH LEGER
BERICHT.
Boedapest, 4 Juli (D.N.B.) In het
Hongaarsche weermachtsbericht van
4 Juli wordt gezegd, dat de Hon
gaarsche troepen den terugtrekken-
den vijand reeds in de Galicische
vlakte achtervolgen. De Hongaar
sche luchtmacht heeft wederom
met succes militaire doelen in de
Sovjet-Unie gebombardeerd.
(Zie verder Buitenland pag. 1 2e bl.)