DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
d
rV= Victorie^
Bessarabië gezuiverd.
.Duitschland strijdt voor Europa.,
Een treffen tusschen Britsche en italiaonsche
oorlogsschepen.
Engelsche vliegtuigen boven Sicilië.
Een Fransch-Japansch
protocol.
WSM\ - sèn*?
Ontslag Jhr. Mr. A. M.
Snouck Hurgronje.
De verhouding tusschen
japan en Ned. Indië.
Verboden actie
geconst ateerd.
VERDUISTERINGS
TIJDEN
van 21.36 tot 5.56
Duitschland wint
voor Europa op
alle fronten.
Duitsche zeestrijdkrachten
vernietigen 19 schepen.
ALKMAARSCH
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10
franco door het geheele Rijk 2.63.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3339.
143e Jaargang No. 177.
Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar.
Twee bladen.
Woensdag 30 Juli 1941
Duitsche successen in de omgeving
van Smolensk.
Het Duitsche
legerbericht.
Uit het Hoofdkwartier van den
Führer, 29 Juli (D.N.B.) Het op
perbevel van de weermacht maakt
bekend:
Eoemeensche troepen hebben
het uitmondingsgebied van de
Dnjestr bereikt. Bessarabië is
daarmede volkomen van den
vijand gezuiverd. In de Oekraine
worden de operaties gestadig
voortgezet. De strijdkrachten van
den vijand, welke bij den door
braak van de Stalinlinie in de
richting Smolensk achterhaald
waren, zijn thans voor het belang
rijkste deel in de pan gehakt. De
laatste groep O. van Smolensk
gaat haar ondergang tegemoet.
Hooge cijfers aan gevangenen en
buit kunnen als resultaat van de
zen geweldigen vernietigenden
slag binnen enkele dagen gemeld
worden. Ten W. van het Peipus-
meer zijn vijandelijke strijdkrach
ten door de formaties welke be
last zij met de zuivering van Est
land eveneens ingesloten en staan
voor haar vernietiging. Sterke for
maties gevechtsvliegtuigen be
stookten in den afgeloopen nacht
met goede uitwerking wapenfa
brieken, ravitailleeringsbedrijven
en verkeerswerken van de stad
Moskou met bommen.
In den strijd tegen Engeland
bracht het luchtwapen ten N.W.
van de Shetland-eilanden een
koopvaardijschip van duizend brt.
tot zinken.
Voor de Engelsche Z.O.-kust
kreeg een groot koopvaardijschip
een bomvoltreffer. Andere lucht
aanvallen waren vannacht gericht
op havenwerken aan de N.O.- en
Z.O.-kust van het eiland. Een pa
trouilleboot schoot een Britsch
vliegtuig omlaag. Noch overdag
noch des nachts vonden gevechts
handelingen van den vijand plaats
boven het gebied van het Duitsche
rijk.
Het Italiaonsche
legerbericht.
Rome, 29 Juli (Stefani). In zijn
legerbericht no. 420 maakt het Ita-
liaansche hoofdkwartier het volgen
de bekend:
Onze snelle marinevaartuigen die
tot steun gediend hadden van de
vlootstrijdkrachten welke in den
nacht van 26 Juli de haven La Va-
letta op Malta waren binnengedron
gen, hadden op htm terugtocht een
felle ontmoeting met lichte eenhe
den en vliegtuigen van den vijand,
waartegen Italiaansche vliegtuigen
op doeltreffende wijze optraden. Een
Engelsche torpedojager werd door
een torpedo van een onzer snelle
marinevliegtuigen tot zinken ge
bracht, zooals onze vliegtuigen kon
den waarnemen. Twee snelle mari
nevaartuigen zijn niet op haar basis
teruggekeerd.
Noord-Afrika: Tijdens een van
onze aanvalsacties aan het front van
Solloem, welke werd uitgevoerd op
den middag van 27 Juli, maakte een
Duitsche af deeling krijgsgevangenen
en bracht zware verliezen toe aan
vooruitgeschoven posten van den
vijand, waardoor deze genoodzaakt
werd zich terug te trekken. Aan het
front van Tobroek heerschte leven
dige activiteit van de artillerie aan
beide zijden.
Oost-Afrika: Activiteit van voor-
uitgescoven posten en van de artil
lerie in het gebied van Gondar. Gis
termiddag deden Britsche vliegtui
gen van geringe hoogte een aanval
op eenige plaatsen op Sicilië. Eenige
personen werden gewond en onbe-
teekenende schade werd aangericht.
Onze jachtvliegtuigen kwamen tus-
schenbeide en schoten op ongeveer
30 km van Augusta een vliegtuig
van het type „Figther" brandend
omlaag. Het toestel stortte in zee.
Een van onze duikbooten onder
bevel van den luitenant ter zee Gia-
como heeft in den Atlantischen
oceaan een tankschip,, geladen met
7000 ton olie, tot zinken gebracht.
Japansche troepen
geland.
Vichy, 29 Juli (D.N.B.) Tusschen
de Fransche en de Japansche regee
ring is hedenochtend 11 uur in Vichy
een protocol over de Fransch-Japan-
sche samenwerking voor de gemeen
schappelijke verdediging van Fr.-
Indo-China gesloten en door den
plaatsvervangenden minister-presi
dent admiraal Darlan, en den, Ja-
panschen ambassadeur, Kato, onder
teekend. Het protocol behelst de vol
gende drie punten:
1. De beide regeeringen verplich
ten zich militair samen te werken
voor de gemeenschappelijke verde
diging van Fransch Indo-China.
2. De maatregelen welke met het
oog op deze samenwerking geno
men moeten worden,, zullen het
voorwerp vormen van bijzondere
overeenkomsten.
3. De vorenvermelde schikkingen
blijven slechts zoolang van kracht
als de omstandigheden welke de re
den voor haar aanvaarding vormen,
aanwezig zijn.
Ontscheping van Japansche
troepen in Indo-China.
Sjanghai, 29 Juli (D.N.B.) In Ha
noi is officieel bekend gemaakt, dat
Dinsdagmorgen de ontscheping be
gonnen is van Japansche troepen
ten N. van de baai van Camran.
In de officieele mededeeling
wordt verder gezegd, dat aan het
Japansche luchtwapen in totaal acht
vliegvelden, met inbegrip van dat
van Saigon, ter beschikking gesteld
zijn. Inmiddels zijn in Saigon voor
bereidingen getroffen om de Japan
sche troepen te ontvangen. Het ge
bouw van de Fransche K. v. K. is
gereed gemaakt voor den Japan-
schen generalen staf en dat van de
Chineesche K. v. K. voor het Japan
sche hoofdkwartier. De haveninrich
tingen zijn op ruime schaal aan de
Japansche marine beschikbaar ge
steld.
De hotels te Saigon zijn vol Ja
pansche officieren, die hier tijdens
het weekeinde zijn aangekomen. De
voorbereidingen voor de ontvangst
van de Japanners geschieden zon
der eenige wrijving. Daarentegen
heeft het wantrouwen van de be
volking jegens Engelsche en Chinee
sche financieele instellingen Maan
dag geleid tot een run op de loket
ten van de banken, zoodat Engelsche
banken genoodzaakt waren de uit
betalingen tot 500 piasters te beper
ken.
i ai I
s-G ravenhage, 29 Juli.
Het rijkscommissariaat maakt be
kend:
De -rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied heeft
op grond van artikel 1 van zijn
verordening 108/40 (vierde veror
dening over bijzondere maatrege
len op administratiefrechtelijk ge
bied) aan jhr. mr. A. M. Snouck
Hurgronje op zijn verzoek op eer
volle wijze ontslag gegeven, ais
secretaris-generaal aan het mi
nisterie van algemeene zaken, en
hem pensioen verleend. In zijn
plaats heeft de rijkscommissaris op
grond van dezelfde verordening
den secretaris van het ministerie
van binnenlandsche zaken, dr. K.
J. Fredericks, belast met de voor-
loopige waarneming der zaken van
den secretaris-generaal van het
ministerie van algemeene zaken.
DE V BEHEERSCHT HOLLAND. Overal in Holland verkondigen
aanplakbiljetten de overwinning van Duitschland voor Europa op alle
fronten. Het nieuwste V-aanplakbiljet. (Stapf)
VOLKSTUINTJES IN
DUITSCHLAND.
Berlijn, 29 Juli. De A.N.P.-corres-
pondent meldt:
In Berlijn en omgeving telt men
120.000 bezitters van z.g.n. volks
tuintjes. Niettegenstaande de beper
kende bepalingen ten aanzien van
het houden van (klein) vee in
verband met de veevoederschaarsch-
te kan men toch nog in die tuin
tjes totaal 180.000 kippen houden,
70.000 konijnen, 2000 bijeenkorven,
800 geiten en 150 varkens.
Van veel meer belang is evenwel
de teelt van groenten en fruit op een
oppervlakte van bijna 3200 ha tellen
de Berlijnsche volkstuintjes 850.000
vruchtboomen.
Voor het heele Duitsche rijk heeft
men prekend, dat 12.6 pet. van den
totaltxi groentenoogst en welhaast
14 pet. van den totalen fruitoogst
door de volkstuintjes geleverd wor
den, zoodat dit bij uitstek sociale in
stituut tevens in aanzienlijke mate
tot de voedselvoorziening van het
Duitsche volk bijdraagt.
Nederl.-Indië blokkeert
Japansche saldi.
Tokio, 29 Juli (D.N.B.) Naar de
Tokio Asahi Sjimboen meldt heeft
Ned.-Indië het voorbeeld van de
Ver. Staten en Engeland gevolgd
en besloten met ingang van 28
Juli alle Japansche saldi te blök-
keeren. Bovendien zou Ned.-Indië
het voornemen hebben om:
1. Allen export naar Japan,
Mandsjoekwo, China en Fransch-
Indo-China afhankelijk te stellen
van een speciale vergunning.
2. De importen uit Japan stop
te zetten en
3. De saldi der Japanners in
Ned.-Indië te blokkeeren.
De president der Javasche bank
heeft, zoo meldt het blad verder,
aan den president der Yokohama
speciebank medegedeeld, dat de
financieele overeenkomst tusschen
beide banken van December 1940
wordt opgeheven. Deze maatregel
wordt ermede gemotiveerd, dat de
clearing niet meer, gelijk in het
accoord bepaald is, in Amerikaan-
sche dollars verrekend kan wor
den.
Geen schepen uit Ned.-Indië
naar Japan.
Stockholm, 29 Juli (D.N.B.) De
Engelsche omroep meldt, dat de re
geering te Batavia bepaald heeft,
dat geen schepen meer naar Japan
mogen varen en dat de vrachtsche
pen moeten worden vastgehouden.
Voorts zou het verdrag betreffende
de levering van olie door Ned.-Indi:
aan Japan voorloopig worden opge^
heven.
De petroleumovereenkomst met
Japan opgezegd.
Sjanghai, 29 Juli (D.N.B.) Volgens
een Domeibericht heeft de Ned.-In
dische regeering eenzijdig de petro
leumovereenkomst met Japan opge
heven.
Een verklaring van
Yosjizawa.
Tokio, 29 Juli (Domei). In een
commentaar op de actie van Ned.-
Indië, dat in navolging van de Ver.
Staten economische maatregelen te
gen Japan heeft genomen, heeft
Yosjizawa, de leider van de recen
te economische Japansche missie in
Ned.-Indië een verklaring afgelegd
aan de pers, waarin hij o.m. zeide:
„Terwijl het verbod van export
en import Japan eenigszins treft, ge
loof ik dat, van een zuiver econo
misch standpunt bezien, ook Ned.-
Indië aanzienlijk onder dezen maat
regel zal lijden". Yosjizawa zeide,
dat de maatregelen de economische
bedrijvigheid der in Ned.-Indië wo
nende Japanners zouden beperken,
doch tévens zouden zij een strenge
beperking leggen op den handel tus
schen Japan en Ned.-Indië.
Yosjizawa achtte het stopzetten
van den uitvoer van olie en andere
materialen uit Ned.-Indië ernstig,
zeggende: „Het optreden van Ned.-
Indië bij deze gelegenheid zal van
invloed zijn bij het vormgeven aan
iedere wijziging van plannen, welke
de Japansche regeering in de toe
komst zou kunnen overwegen ten
aanzien van de mobilisatie van ma
terialen".
Er op wijzende, dat de handel tus
schen Japan en Ned.-Indië op gun
stige wijze was toegenomen sedert
zijn terugkeer uit Ned.-Indië, terwijl
zich den laatsten tijd ook teekenen
hadden voorgedaan voor een toene
mend begrip' en toenemende vriend
schap, sprak Yosjizawa zijn diepe
teleurstelling uit over het optreden
van Ned.-Indië, dat „een einde
maakt aan den handel tusschen Ja
pan en Ned.-Indië". Voorts sprak
hij de vrees uit, dat de Japansche
kooplieden, handelslui en winkeliers
in Ned.-Indië groote moeilijkheden
zouden ondervinden in het voortzet
ten van hun zaken. Yosjizawa merk
te op, dat hij deze verklaringen af
legde terwijl hij nog geen volledige
berichten had ontvangen omtrent
de toepassing van de genoemde
maatregelen, waarbij hij in het licht
stelde, dat de Amerikaahsche maat
regelen met groote soepelheid toe
gepast worden. Hij hoopte, dat Ned.-
Indië op gelijke wijze tewerk zal
gaan om der wille van de betrekkin
gen tusschen Japan en Ned.-Indië.
Nu de Europeesclie markt geheel
gesloten is, zou voor Ned.-Indië de
uitsluiting van Japan alleen Ameri
ka en Australië overlaten als landen
waarmede handel gedreven kan
worden, „hetgeen een harde slag
voor Ned.-Indië zou beteekenen".
VERKLARINGEN VAN
CHURCHILL.
Berlijn, 29 Juli (D.N.B.) Churchill
heeft heden in het Lagerhuis bestre
den, dat er, zooals onlangs door ver
schillende afgevaardigden is be
weerd, bij de Britsche bewapeningS'
productie chaotische toestanden zou
den heerschen. Hij gaf echter toe,
dat zich bij het uitvoeren van het
bewapeningsprogram „zekere kwes
ties hebben voorgedaan, daar de drie
bewapeningsdepartementen een ge
brek aan energie hebben getoond, of
zich hebben schuldig gemaakt aan
het maken van ruzie of hun be
voegdheden te buiten zijn gegaan".
Vervolgens gaf Churchill een over
zicht van de werkzaamheden, van de
bewapeningsindustrie, waarbij hij
opnieuw beweerde, dat Engeland
reeds de superioriteit in de lucht op
Duitschland heeft behaald. Met zijn
Noord-Amrikaansche vrienden heeft
Engeland een nauwkeurig omlijnde
overeenkomst gesloten. „Zij verlan
gen natuurlijk", zoo ging Churchill
verder, „zeer complete opgaven
over hetgeen gebeurt met de door
hen geleverde goederen. Het is onze
plicht hun de verzekering te geven,
dat zij voor hun geld ook de over
eenkomstige tegenwaarde ontvan
gen.
Iraksche regeering afgetreden?
(D.N.B.) - Naar bij geruchte
verluidt, zou de Iraksche regeering-
Madfai zijn afgetreden.
's-G r a v e n h a g e, 29 Juli.
De commissaris-generaal voor de
openbare veiligtheid deelt mede:
Patrouilles der Duitsche politie
moesten op 26 en 27 Juli 1941 (Za
terdag en Zondag) in het geheele
land constateeren, dat groepen van
de ontbonden padvindersvereeni-
gingen in strijd met de voorschrif
ten haar onwettige actie voortzet
ten. Deze Duitsche politie-afdee-
lingen hebben daarom ruim 120
arrestaties verricht. O.a. werd ook
een kamp bij Putten gevonden en
ontbonden. De deelnemers aan dit
kamp verzetten zich niet' allen op
onbeschaamde wijze tegen de aan
wijzingen van de politie-patrouil-
les, doch beleedigden ook de Duit
sche politiebeambten op de grofste
wijze, zoodat laatstgenoemden van
hun wapens gebruik moesten ma
ken. Daarbij werd een 16-jarige
jongen ernstig gewond.
Als commissaris-generaal voor
de openbare veiligheid zie ik mij
genoodzaakt de ouders van deze
voorvallen op de hoogte te stel
len, aangezien zij de volledige ver
antwoordelijkheid voor dergelijke
gebeurtenissen dragen. Het is aan
de ouders bekend, dat de vroegere
p advindersvereenigingen ontbon
den zijn en dat het ten strengste
verboden is nog voor deze ver-
eenigingen of bonden werkzaam te
zijn. Afgezien van het feit, dat in
het geval-Putten de verantwoor
delijkheid ten volle op de ouders
valt, vestig ik er de aandacht op,
dat de Duitsche veiligheidspolitie
bevel gekregen heeft, bij derge
lijke gevallen in de toekomst de
ouders via de veiligheidspolitie
ter verantwoording te roepen. Bo
vendien kunnen deze ouders dan
verwachten, dat hun zoons, voor
zoover zij leerlingen zijn aan mid
delbare of hoogere scholen, van
elk onderwijs aan Nederlandsche
leerinstéllingen worden uitgeslO'
ten.
SPOORWEGONGELUK OP
GOTHARDLIJN.
Bern, 29 Juli (D.N.B.) Vanmiddag
is op de Gothardlijn een ernstig
ongeluk gebeurd. Door een nog niet
opgehelderde oorzaak is de snelheid
van een goederentrein tusschen La-
vorgo en Giornico overmatig hoQg
geworden en ontspoorde de trein
bij den ingang van den Piano-Ton
do-tunnel. Alle wagons sprongen uit
de rails. Enkele blokkeerden den in
gang van den tunnel en zes wagons
gleden van de berghelling af. Een
baanwachtershuisje bij genoemden
ingang en een militaire barak raak
ten bij deze ontsporing in brand en
werden volkomen in de asch ge
legd. In de barak kwamen drie sol
daten om. Op dit oogenblik is nog
niet met zekerheid bekend, hoeveel
menschen bij het ongeluk den dood
hebben gevonden. Zeker is, dat be
halve de soldaten ook nog de machi
nist en een remmer zijn omgeko
men.
Na de ontsporing van den trein
geraakte de locomotief los en reed
met onverminderde snelheid voort,
tot zij bij de halte Giornico op een
vooruitgereden goederentrein reed
en dien ook ten deele tot ontsporing
bracht.
De materieele schade is zeer groot
en hervatting van het verkeer zal
waarschijnlijk eerst na enkele dagen
mogelijk zijn.
Men is verplicht te verduis
teren tusschen zonsondergang
en zonsopgang, dus heden
avond
Maans op- en ondergang
29 Juli:
op 13,25 onder 0,20
31 Juli Eerste kwartier.
Uit het hoofdkwartier
van den Führer, 29 Juli. (D.N.B.)
Het opperbevel van de weer
macht maakt het volgende extra-
bericht bekend:
Duitsche duikbooten hebben
in den slag op den Atlantischen
Oceaan opnieuw een groot succes
behaald. Door torpedojagers,
korvetten, duikbootvallen en
hulpkruisers belaagd, hebben zjj
dagenlang een Britsch convooi
bestreden en in totaal negentien
schepen met een gezamenlijken
inhoud van 116.500 b.r.t. tot zin
ken gebracht. Verder werden
van de beveiligingsvaartuigen
een torpedojager en een korvet
vernietigd.
VERSCHERPING VAN ANGEL
SAKSISCHE HOUDING JEGENS
NEUTRALEN VERWACHT.
Stockholm, 29 Juli. Volgens de
Times verwacht men, dat Engeland
en vooral de Ver. Staten hun hou
ding zullen verscherpen tegenover
de landen, die zich buiten den oor
log houden, maar tevens de as-
ogendheden helpen. In de eerste
plaats heeft men het ook op Vichy.
De Fransche regeering heeft eerst
in Syrië en daarna in Indo-China
doen blijken, dat haar besluit tot
verdediging van de overzeesche be
zittingen slechts gericht is tegen de
tegenstanders van de as. Zal dit
zich in Noordwest-Afrika herhalen,
zoo vraagt men zich hier met toe
nemende ongerustheid af.
De Times eischt strenge maatre
gelen van Engeland en de V. S. te
gen Spanje met verwijzing naar de
laatste rede van Franco en de hou
ding van de Phalange, die doen
blijken, dat de „politiek van toege
vendheid" een einde moet nemen.
JAPANSCHE
TEGENMAATREGELEN.
Tokio, 29 Juli (Domei). De Ja
pansche regèering heeft de in Japan
aanwezige saldi geblokkeerd van de
onderdanen der Ver. Staten, de Phi-
lippijnen, Groot-Britannië, Noord-
Ierland, Canada, de Britsche kroon
kolonie Hongkong, Nederland en
Ned. Indië, zulks als antwoord op de
door deze landen ondernomen actie
tegen de Japansche saldi, aldus
heeft de woordvoerder van het bu
reau voor de inlichtingen, Isjii, he
den verklaard in de persconferentie
voor de buitenlandsche correspon
denten. Het blokkeeren der saldi
van Nederlandsche en Ned.-Indische
onderdanen in Japan is vandaag
begonnen.
MACHTIGING VOOR HET
NED.-INDISCHE LEGER.
New-York, 29 Juli (D.N.B.) Dc
Ned.-Indische regeering heeft het
leger, naar de United Press uit Ba
tavia meldt, gemachtigd gebruik te
maken van de wetten betreffende
een noodtoestand, ingeval dit van
den kant van de militaire bevelvoe
rende instanties noodzakelijk mocht
worden geacht.
Zie verder Buitenland pag. 2 2e blad.