tweede blad
Belangrijke sociale verbeteringen
voor de arbeiders.
Sociale verzorging van
den arbeider.
GEMENGD NIEUWS
Mededeelingen van ver
strekkende beteekenis.
Gister heeft de commissaris van
het N.V.V., de heer H. J. Wouden
berg, in eeri te Amsterdam in Kras-
napolsky gehouden bijeenkomst van
functionnarissen van het N.V.V., een
belangrijke rede gehouden waarin
hij belangrijke maatregelen van
socialen aard heeft aangekondigd.
Voor den rijkscommissaris werd
de vergadering bijgewoond door dr.
Hellwig, terwijl mede zeer vele
persvertegenwoordigers aanwezig
waren.
Voorop stelde spr., dat hij eenige
mededeelingen zou doen die van
verstrekkende beteekenis zijn voor
de verleende arbeiders en de trek
kers van de invaliditeits- en ouder
domsrente. Spr. was overtuigd, dat
deze verordeningen spoedig in het
Staatsblad zullen verschijnen en bin
nenkort in werking zullen treden.
Meer uitvoerig stond spr. stil bij
de afwijzende houding van de lei
ding der confessioneele bonden, on
der aanvoering van de bisschoppen,
tegenover het constructieve werk in
de vakbeweging.
Voorts belichtte hij waarom hij
ook zijn benoeming tot commissaris
der confessioneele vakcentrales en
vakbnden had aanvaard, waarbij hij
er op wees, dat „alle Nederlandsche
arbeiders in één organisatie" reeds
lang als het ideaal werd gevoeld.
Dan pas wordt het voor de arbeiders
mogelijk een rechtvaardige plaats
dn het volk te verkrijgen.
Spr. verzekerde, dat een groot
deel van de bestuurders en de leden
van het N.V.V. er niet rouwig om is,
dat de banden van het N.V.V. met
de S.D.A.P. zijn verbroken. De goe
de vakvereenigingsman toch heeft
zijn werkgebied steeds gevonden op
het terrein, waar hij de sociaal-eco
nomische belangen van zijn leden
kan behartigen en verbeteren. Met
nadruk verzekerde spr. voorts, dat
het N.V.V. geen mantelorganisatie
van eenige politieke beweging is.
Zijn eenige idiëele ondergrond is het
verlangen naar epn groote alles om
vattende organisatie van arbeiders.
Een ieder, aldus spr., die in deze
dagen met geestelijke dwangmaat
regelen de arbeiders aanraadt, om
niet langer lid te blijven van hun
organisatie, berooft de arbeider van
alles, wat hij in lange jaren moei
zaam tot stand heeft gebracht. De
arbeider, die er gevolg aan geeft, en
voor dwangmaatregelen zwicht, be
rooft zich zelf.
Het is noodzakelijk, aldus spr., om
bij de bestrijding van het kapitalis
me te komen tot nieuwe vormen,
aangepast en geschikt om de nieuwe
ordening door te voeren.
Na de onvolkomenheid van de
thans geldende ziektewet te hebben
belicht, deelde spr. mede, dat het
N.V.V. het zoover heeft weten te
brengen, dat de weg gebaand is voor
een goede regelende wettelijke ziek
teverzekering.
De inhoud der komende
verordeningen.
De inhoud van deze beide veror
deningen is in het kort de volgende:
Van de inwerkingtreding der ver
ordening af moet de verzekerings-
plichtige arbeider (werknemer) naar
de voorschriften van de ziektewet
lid zijn van een erkend ziekenfonds.
Is hij geen lid van zulk een zieken
fonds, dan kan hij in de toekomst
ook geen ziekengeld krijgen, maar
in tegenstelling met den huldigen
toestand behoeft de werknemer de
kosten voor het ziekenfonds niet
alleen te betalen. Ook de werkgever
heeft zijn deel bij te dragen, door
dat hij wettelijk verplicht wordt de
helft van de premie, dat zijn de hal
ve kosten voor het ziekenfonds te
betalen.
De contributie of de premie wor
den niet meer naar het aantal ver
zekerden per gezin berekend, maar
in procenten van het arbeidsloon.
Daardoor wordt bereikt, dat de eco
nomisch zwakkere in verhouding
niet meer belast wordt dan de beter
gesitueerde.
Dit contributie-systeem belast
iederen verzekerde naar zijn econo
misch vermogen en is daarom so
ciaal rechtvaardiger.
Door het feit, dat de werkgever
mede moet betalen, wordt de werk
nemer ontlast, d.w.z., hij zou voor
de verzekering voor zich en zijn
gezin minder betalen, dan tot nog
toe het geval was.
De ongetrouwde arbeider moet
hetzelfde betalen als de getrouwde
en deze weer evenveel als de ar
beider, die een groot gezin te on
derhouden heeft.
De contributies in dezen zin vast
te stellen, spruit voort uit de bij de
sociale verzekering ten grondslag
gelegde gemeenschapsgedachte, die
in e e n zin samen te vatten is, e e n
voor allen en allen voor
een.
Het is toch billijk en juist, dat de
ongehuwde arbeider niet minder be
taalt dan de gehuwde, die met het
zelfde of dikwijls met minder loon
een gezin te onderhouden heeft. Hier
mede te helpen is de ethische plicht
van kameraadschap en sociale solida
riteit van de werkende mensehen.
Tenslotte kan de ongehuwde ar
beider, wanneer hij later hoofd van
een gezin is geworden, de juiste op
lossing van dit vraagstuk zelf onder
vinden.
De uitkeeringen zijn in de veror
dening duidelijk omschreven. Zij be
vatten ziekenverpleging en uitkee
ringen bij sterfgeval.
Ziekenverpleging.
1). Ziekenverpleging:
Dokter met inbegrip van specia
listen en tandartsbehandeling, ver
loskundige hulp van dokter en
vroedvrouw, ziekenhuis-sanatorium
verpleging.
2. De benoodigde geneesiddelen en
hulpmiddelen tot genezing, met in
begrip van alle middelen, die noodig
zijn ter voorkoming en behandeling
van ziekte of gebreken en die tot
herstel van de arbeidsgeschiktheid
dienen.
3. Bij overlijden ontvangt de ver
zekerde of zijn nabestaanden een
bepaald bedrag.
Tegenover den tot stand gekomen
rechtstoestand brengt deze nieuwe
regeling voor de werknemers een
werkelijk socialen politieken voor
uitgang, dien wij in het kort als
volgt kunnen formulieren:
1. De verzekerden hebben tegen
over de ziekenfondsen zonder meer
recht op afsluiting der verzekering.
2. De verzekering moet alle be
doelde uitkeeringen omvatten, die
het doorvoeringsbesluit naar maat
en omvang vaststelt.
3. Kostenvergoeding in de plaats
van daadwerkelijke levering der
voorgeschreven benoodigdheden, uit
gezonderd gevallen, waarin levering
in natura niet mogelijk is, is niet
geoorloofd.
4. De verzekering moet alle leden
van het gezin omvatten.
5. All leden van het gezin hebben
dezelfde rechten en aanspraken als
dc verzekerde zelf.
In aansluiting daarop is het noo
dig gebleken, de geldelijke uitkee
ringen, zooals wij die kennen uit de
ziektewet, te vergrooten.
De Nederlandsche wet bepaalt,
dat vrouwelijke verzekerden bij be
valling minstens zes weken1 vóór en
zes weken na de bevalling zieken
geld tot het wettelijk vastgestelde
bedrag ontvangen. De echtgenoote
van een verzekerden werknemer
krijgt in zulk een geval thans ech
ter niets.
In par. 1 van de nieuwe verorde
ning is echter bepaald, dat de echt
genoote van den verzekerden bij be
valling een bedrag ineens van 53
ontvangt. Deze wettelijke maatregel
spruit voort uit de gedachte, het ge
zin zooveel mogelijk te beschermen.
Organisatie.
Ook de organisatie-opbouw wordt
in de verordening geregeld.
Het ziekenfondswezen in ons land
is tot een ontwikkeling gekomen,
waarbij niet meer de zekerheid aan
wezig is, dat de fondsen hun oor
spronkelijk gedachte taak kunnen
vervullen. In den loop van den tijd
is het aantal van deze fondsen door
nieuwe oprichtingen zoo buitenge
woon groot geworden dat een sterke
centraliseering van de thans be
staande instellingen van dezen aard
onvermijdelijk is geworden en wel
daarom, omdat de overwegende
meerderheid van deze fondsen op
den duur niet in staat zou zijn, aan
de eischen die de nieuwe tijd stelt,
te voldoen. Tegelijkertijd wordt in
de verordening ook de noodig/: voor
zorg getroffen, dat tot verzekering
van den werknemer wel een naar
verhouding klein, maar des te daad
krachtiger aantal van zulke zieken-
Geen politiek in de
organisatie.
(Van onzen Haagschen
correspondent.)
In zijn rede voor de voormannen
van de arbeidersorganisatie van ons
land en voor de vertegenwoordigers
van de pers heeft de commissaris
van het N.V.V., de heer H.. J. Wou
denberg, uitvoerig de houding be
sproken van het Katholiek Werklie
denverbond en de Prot.-Christ. Ar
beidersorganisatie. Hij deed dit in
verband met het Herderlijk schrij
ven, dat j.l. Zondag vanaf de kansels
van alle katholieke kerken is voor
gelezen, en waarin stelling werd ge
nomen tegen een samengaan met
het N.V.V. Tegen dit schrijven voer
de de heer Woudenberg aan, dat het
een ideaal is, dat alle Nederlandsche
arbeiders deel zullen uitmaken van
één organisatie. Dit is voor hen de
eenige mogelijkheid zich ten volle
te doen gelden. Eén sterke en hechte
organisatie, onafhankelijk van poli
tiek inzicht of religieuze overtuiging,
is het beste middel om op sociaal-
economisch terrein voor den arbei
dersstand datgene te bereiken, waaT-
op hij recht heeft. De commissaris
van het N.V.V. noemde het een
dwaasheid, indien men zal meenen,
dat voor katholieke, protestantsche
of andersdenkende arbeiders ver
schillende arbeidsvoorwaarden zou
den moeten worden geschapen. Hij
stelde daartegenover, dat in een
fondsen de wettelijke taak zal ver
vullen.
Invaliditeits- en ouderdomsrente.
Er is nog altijd een aantal ouder
domsrente-trekkers, die bij het be
gin van de in werking-treding van
de invaliditeits- en ouderdomswet
den 65-jarigen leeftijd bereikten en
op grond daarvan kosteloos ouder-
domsrechte genieten, en die door de
verordening ook van de verhooging
zullen genieten.
Het is in den loop van den tijd ge
bleken, dat alle rente-betalingen on
volkomen zijn en sedert langen tijd
geeft dit reeds tot gerechtvaardigde
klachten aanleiding.
De uitkeeringen voor de invalidi
teitsverzekering waren berekend op
de minimale en aller-noodzakelijkste
kosten voor levensonderhoud, en in
deze dagen kunnen deze uitkee
ringen zelfs aan dit zeer bescheiden
doel niet meer beantwoorcfen.
Het was een zaak van sociale
rechtvaardigheid, deze betreurens
waardige arbeidsveteranen te hel
pen.
Daar het niet mogelijk was, door
de tegenwoordige tijdsomstandigheid
een volkomen omvorming van de
geheele invaliditeitsverzekering te
organiseeren, werd de weg van een
voorloopigen maar direct werken
den noodmaatregel gekozen, zonder
daarmede de gedachte aan een gron-
arbeidersorganisatie alle arbeiders
bijeen gebracht moeten worden, om
dat voor hen allen dezelfde belan
gen moeten worden behartigd. In
het verleden was de moderne arbei
dersbeweging nauw verbonden met
de sociaal-democratische arbeiders
partij, hetgeen voor de confessionee
le arbeiders een belemmering was
zich daarbij aan te sluiten.
Nadrukkelijk stelde hij vast, dat
het N.V.V. thans aan geen enkele
politieke partij is gebonden en ook
geen mantel-organisatie is van wel
ke partij of beweging ook. Het is
daarom volkomen onjuist, indien
van kerkelijke zijde wordt beweerd,
dat de maatregelen, welke door het
N.V.V. worden genomen, gericht zijn
tegen katholieke instellingen. Deze.
bewering kenschetste hij als bewuste
misleiding, welke ten doel heeft zich
te omgeven met een aureool van
martelaarschap.
Met volledige respecteering van
ieders religieuze of politieke over
tuiging zijn ook wij de meening toe
gedaan, dat een arbeidersorganisatie
eerst dan haar'volledige roeping ten
uitvoer kan leggen, indien zij, los
van elke religieuze of politieke bin
ding, uitsluitend werkzaam kan zijn
ter behartiging der belangen van het
geheele werkende volk. Wat in de
het afgeloopen jaar reeds werd be
reikt op het gebied der sociale voor
ziening van den arbeider, is hiervoor
het beste bewijs. Derhalve dient de
gedachte van de eenheid van den
arbeid ook onder ons verdeelde
volk steeds meer terrein te winnen,
'opdat de arbeider zich die plaats in
de maatschappij verwerve, waarop
dige herziening van deze verzeke-
ringstaak te laten varen.
Integendeel, de tot einde 1942 be
grensde maatregel mag in geen ge
val als een eventueel nog te ver
lengen regeling worden beschouwd,
maar is genomen als een uitgangs
punt voor nieuwe plannen ten op
zichte van de verzorging van den
werkenden mensch.
Wat verdient voorrang?
Bij deze nieuwe plannen deed zich
de vraag voor of hier de verzeke-
rings- of de verzorgingsgedachte den
voorrang zou hebben.
In Duitschland is die vraag reeds
ten gunste van de verzorgingsge
dachte beslist op grond van de na-
tionaal-socialistische wereldbe
schouwing, die tot de erkenning
voert, dat de plicht van iederen
volksgenoot moet zijn, het zijne bij
te dragen om den ouden of tot ar
beid ongeschikten mensch, die zijn
geheele arbeidskracht en zijn ge
zondheid aan het welzijn van de
volksgemeenschap gegeven heeft,
een van zorgen bevrijden levens
avond te verzekeren.
Deze gedachte, die op een daad
werkelijk socialisme steunt, en die
iedere volksgenoot overeenkomstig
zijn economische kracht tot de mid
delen laat bijdragen, is zonder twij
fel ook de toekomst gedachte voor
het Nr-Wlandsche volk.
hij, ns zijn dienst aan het
vc volle recht heeft.
Jenstanders van de huidige
leiQ.ng van het N.V.V. dienen ove
rigens te bedenken, dat van de be
zettende macht niet kan worden ver
wacht, dat zij het nastreven van po
litieke doeleinden onder den dek
mantel van het behartigen van de
belangen van de vakorganisatie to
lereert. Zeer terecht verwees de heer
Woudenberg in dit verband naar de
woorden van den heer de Bruyn,
den vroegeren voorzitter van het
R.K. Werkliedenverbond, die erop
wees, dat de bewoners van de bezet
te gebieden juridisch en zedelijk
verplicht zijn, de nieuwe Overheid
te gehoorzamen en hun plicht te ver
vullen, omdat immers in overeen
stemming met de opvattingen van de
katholieke staatsleer „alle gezag van
God is".
Aan de reeks van sociale maatre
gelen, welke het huidige N.V.V.
heeft verwezenlijkt, zijn weer enkele
toegevoegd. De heer Woudenberg
kondigde o.a. een belangrijke herzie
ning van de ziektewet aan. Men
weet, dat de bestaande wet de ver
zekerde slechts een onvoldoende
bescherming bood, waarvan de eco-
nomisch-zwaksten de dupe waren.
Thans is men zoo ver, dat in een
verordening is vastgelegd, dat de
verzekeringsplicht.ige arbeider naar
de voorschriften 'van de ziektewet
lid moet zijn van een erkend zie
kenfonds, waarbij de kosten gelijke
lijk door werkgever en werknemer
worden gedragen. Ongetwijfeld is
hierdoor aan een socialen misstand
een* einde gemaakt,
De verhooging van de rente ge
schiedt volgens de voorschriften in
de verordening in den vorm van
toeslag. Overeenkomstig de invalidi
teits- en ouderdomswet en voor de
invaliditeitsrente bedraégt de toe
slag 25 procent op de wettelijk
vastgestelde rente, voor die rente
trekkers, die het 36-jarige levens
jaar hebben bereikt.
Voor trekkers van ivaliditeitsren-
te, die het 65-jarige levensjaar nog
niet hebben bereikt, bedraagt de
toeslag 50 procent en voor het geval
de rentetrekker gehuwd is, komt
daar nog een toeslag van 25 procent
bij.
Deze verhooging treedt ook in
werking, wanneer de rentetrekker
weduwnaar geworden is of geschei
den en nog kinderen te onderhouden
heeft, die den vereischten leeftijd
nog niet hebben bereikt.
Voor ieder kind, dat aan dezen
eisch voldoet, komt er bovendien nog
een toeslag van 20 procent bij, met
dien verstande, dat deze kindertoe
slag hoogstens voor zes kinderen
wordt gegeven.
Als maximum kan dus een totale
toeslag gegeven worden van 50 pro
cent 25 procent 6 x 20 procent
195 procent boven de wettelijk
vastgestelde rente. Op het weduwe en
weezenpensioen wordt een toeslag
van 50 procent gegeven.
In het geval dat weduwen- en
Een nauwkeurige uiteenzetting
van de nieuwe bepalingen van de
ziektewet heeft men reeds in het
verslag van de rede van den heer
Woudenberg kunnen aantreffen.
Een tweede belangrijke verbete
ring betreft een herziening van de
invaliditeits- en ouderdomsrente.
Tot dusver waren deze uitkeeringen
ten eenen male onvoldoende, om
zelfs aan de meest bescheiden
eischen van levensonderhoud te vol
doen.
Met groote instemming zullen ve
len tevens hebben vernomen, dat
een grondige herziening van de ver-
zekeringstaak door bovengenoemden
noodmaatregel niet naar een verre
toekomst wordt verschoven en dat
hij integendeel bedoeld is, als uit
gangspunt voor nieuwe plannen ten
opzichte van de verzorging van den
werkenden mensch en ter verzeke
ring van een rustigen en van zor-
gen-bevrijden levensavond voor hen
die een leven van arbeid in dienst
der gemeenschap hebben volbracht.
Een streven, als van den thans bij
na 100.000 leden ömvattenden Bond
voor Staatspensionneering, die reeds
vele jaren werkt om het mensch-
onwaardige „oud en arm" uit de
wereld te helpen, zal onder deze
nieuwe omstandigheden een goede
kans yan verwezenlijking bieden,
naar de heer Woudenberg met en
kele woorden in het vooruitzicht
stelde.
Eenheid, geen versplintering, zal,
naar wij hopen, in de toekomst den
arbeider den weg wijzen naar een
gelukkiger bestaan.
weezenrente gelijktijdig bestaan,
wordt de toeslag verhoogd voor
iedere wees met 25 procent, weer
maximaal voor zes weezen. Wanneer
echter alleen weezenpensioen wordt
uitgekeerd, wordt 50 procent toeslag
gegeven.
Op grond van deze verhoogingen,
kunnen wij zeggen, dat de ouder
domsrente verhoogd zal worden met
in doorsneee 40 procent, de invalidi
teitsrente met 65 procent en de
weduwen- en weezenrente met 52
procent.
Van belang is nog de bepaling, dat
deze toeslagen op de wettelijk be
paalde rente buiten beoordeeling
blijven bij een onderzoek naar be
hoeftigheid.
Rentetrekkers, die naast de wette
lijk vastgestelde rente nog andere
ondersteuning genieten, behouden
deze uitkeeringen onverkort.
Volgens de uiteenzetting, die ik
hier gegeven heb, is het boven eiken
twijfel verheven, dat deze nieuwe
maatregelen op het gebied van de
sociale verzekering, den verzekerden
en den rentetrekkers belangrijk ma
teriaal voordeel brengt, die hun di
recte uitwerking hebben, maar nog
grooter is de ideëele waarde van deze
maatregelen, want zij zijn opge
bouwd op de gedachte van de volks
gemeenschap, en brengen daardoor
een rechtsidee in de Nederlandsche
sociale verzekering, die in de toe
komst als grondslag voor alle sociale
verzekeringen moet gelden.
Tenslotte zou ik nog willen opmer
ken, dat deze verbeteringen in de
bestaande sociale toestanden, den
aanmerkelijk verhoogden uitkeerin
gen ten goede komen van alle Ne
derlandsche arbeiders, die daarvoor
in aanmerking komen. Deze op
sociaal terrein tot stand gebrachte
uitbouw van de sociale verzekering
was alleen mogelijk, omdat het
N.V.V., de grootste arbeiderscentrale
in Nederland zich daarvoor inzette
en de volle kracht van zijn aanhang
deed gelden.
Deze verbeteringen, die zooals
ik zei allen betreffenden ook den
niet-georganiseerden arbeiders ten
goede komen, waren niet door te
voeren geweest zonder organisatie.
En hieruit blijkt hoe nuttig en noo
dig het is, dat de arbeider in een zoo
groot mogelijke organisatie vereenigd
is, om zijn invloed uit te oefenen bij
het tot stand komen van nieuwe
sociale wetten. Hoe grooter en om
vattender deze organisatie is, des te
sterker is haar invloed en des te
sneller kunnen nieuwe sociale wet
ten, die bij het N.V.V. reeds in voor
bereiding zijn, worden doorgevoerd.
De vroegere vakbeweging kon geza
menlijk niet meer tot stand brengen
dan de sterkste organisatie alleen.
De vakbeweging in Nederland zal
meer bereiken, nu de versplintering,
en daardoor haar verzwakking van
haar krachten, is opgeheven, mits de
arbeider begrijpt, d%t hij de organi
satie, die zijn eigen organisatie is,
moet steunen.
De bevolking van Den Haag. -
Op 1 Mei van dit jaar bedroeg het
aantal inwoners van Den Haag
516.219 tegen 504.040 op 1 Mei van
het vorig jaar.
Het vrijwilligers-legioen. - Vóór
het vertrek van het tweede contin
gent van het Ned. Vrijwilligers
legioen heeft de leider van de N.S.B.
in de Rotonde van den Haagschen
Dierentuin afscheid genomen van
de 342 daartoe behoorende nat.-soc.
OP DE BOERDERIJEN is men op het oogenblik
druk bezig met het wasschen van lammeren. Zij
worden in een kuip met chemische vloeistoffen onder
gedompeld, waarbij men goed oppast, dat het hoofd
vrijblijft en dan flink gewassclfen.
(Polygoon-Kuiper)
VAVANTIEGANGERS ALS BESSENPLUKKERS
(STERS).In „De Bangert" in de omgeving van
Hoorn komt men handen te kort met den pluk van
aalbessen en frambozen, welke voornamelijk bestemd
zijn voor de jamfabrieken. Vele scholieren helpen in
hun vacantie met het binnenhalen van den oogst.
Polygoon-Kuiper)
VAN HET GEVECHTSTERREIN IN HET OOSTEN. Reusachtige
rookwolken duiden, reeds uit de verte zichtbaar, de plaatsen aan
waar gevochten wordt. (Orbis-Holland)
VERNIELDE SOVJET-ONDERZEEBOOT IN DE HAVEN
VAN LIBAU. (Orbis Holland)
Diefstallen te Amsterdam. -
Donderdagnacht zijn ongenoode gas
ten een magazijn, behoorende bij
een cacaofabriek aan de Weesper-
zijde binnengedrongen. Zij maakten
er 100 kg cacaopoeder -buit. Uit een
kelder van een perceel in de Van
Woustraat zijn twee balen suiker,
elk van 50 kg, ontvreemd. Uit een
winkel aan het Sarphatipark zijn
twee zilvervossen gestolen. De
waarde van deze pelzen wordt op
375 getaxeerd.
Concertmeester van de G.O.V.
- Tot orkestmeester van de Groning-
sche Orkestvereeniging is benoemd
de heer W. Knikker, sinds 1921 con
certmeester en tweede dirigent der
Haarlemsche Orkestvereeniging.