huiswaarts.
Pionniers van den Arbeidsdienst keeren
Ongeregeldheden
te Den Haag.
ALKMAARSCHE COURANT VAN DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1941.
Pagina 3
DRIE DIEVEN OP DE VLUCHT.
De bewoonster van een beneden
huis aan de Zocherstraat te
sterdam hoorde gisteravond het
liep tegen donker gestommel! in
haar tuin. Het bleek haar, dat drie
kerels de schutting, welke aan open
terrein grenst, waren overgeklom-
men en zich verdekt in den turn
hadden opgesteld..
Zij kon het bezoek slechts weimg
waardeeren, en snelde, gewapend
met een, in der haast gegrepen
voorwerp, deni tuin in, waarop de
mannen, sneller nog dan zij ge
komen waren, de vlucht namen. De-
kordate vrouw wist er een te
grijpen, maar deze stelde haar met
een trap buiten gevecht en kon dus
eveneens ontkomen.
De politie zoekt thans naar de
daders van deze brutale streek.
DE VOORUITGESCHOVEN AFDEELING HEEFT DEN INGANG VAN
HET DORP BEREIKT-, voorzichtig werkt zij zich, elke dekking
benuttend, steeds dichter naar de laatste weerstandsnesten der
Sovjets toe.
(Weltbild-Polygoon)
:s-Gravenhage, 20 Aug. (A.N.P.)
Binnenkort hebben de pioniers van
gen Nederlandschen Arbeidsdienst
hun taak volbracht. Een half jaar
geleden gaven zij zich vrij willig op,
omdat zij begrepen, dat zij met hun
dienst in den Nederlandschen Ar
beidsdienst een heilzamen invloed
zouden uitoefenen op de vorming
van karakter voor hun toekomstig
leven. Zij hebben elkaar in de zes
maanden van werkend samenzijn
leeren kennen, zij hebben elkanders
gaven leeren waardeeren, zij heb
ben vriendschap gesloten, welke in
den arbeid werd bevestigd.
Begin Maart van dit jaar werden
de eerste kampen van den .Neder
landschen Arbeidsdienst geopend.
Tevoren hadden er opleidingen
plaats gehad voor het benoodigde
kader, maar de eerste vrijwilligers
konden zes maanden geleden hun
bestemming volgen, welke zij met
vreugde hadden gekozen om de ze
geningen van den dienst aan het
lichaam en geest te ondervinden.
Het vastgestelde halfjaar
spoedt thans ten einde, binnen
kort stroomen de eerste kam
pen leeg: op 23 Aug. Eist, Nun-
speet (Ronde Huis), Steenwijk,
en Vierhouten, ou 30 Aug. Beek
bergen, Ommen (kamp Eerde),
Deurne (de Wasberg) en Baarn
(Drakenburg).
In het eerste vlugschrift, dat in
tienduizenden exemplaren onder de
Nederlandsche jeugd werd ver
spreid, is gezegd, dat de arbeids-
diensttijd den vrijwilliger een rijk
dom zou schenken voor het leven.
Of de vrijwilliger in de toekomst
geneesheer of kantoorbediende, on
derwijzer, landbouwer of fabrieks
arbeider zal worden, steeds zal hij
ervaren, dat een paar maanden ar
beidsdienst hem den zin van het
leven duidelijker heeft gemaakt, dat
hij sterker is geworden voor den
strijd, welke hem wacht in den
dienst voor land en volk.
„De werkers zullen elkaar leeren
kermen en waardeeren in den ar
beid als kameraden. Zij zullen, in
de maatschappij teruggekeerd, deze
ervaringen in den grooten kring van
het Nederlandsche volk kunnen
uitdragen en daarmede den natuur
lijken grondslag leggen voor een
nieuwe samenleving van ons volk".
Zoover is het nu. De pioniers heb
ben een heerlijk verblijf in de vrije
natuur genoten met de weldaad
van een regelmatige lichaamsoefe
ning. Alle ervaringen behouden zij
in hun hart en daarmede zijn zij ge-
Worden tot de beste propagandisten
voor den Nederlandschen Arbeids
dienst in ons land.
Wij zijn er van overtuigd, dat de
kampen niet leeg zullen blijven.
Thans, na zes maanden gemeen-
schappelijken arbeid, wordt de ar
beidsdienstgedachte in woord en
daad te midden van de Nederland
sche jeugd uitgedragen. Nieuwe
vrijwilligers zullen op dit voorbeeld
aantreden, omdat zij bereid zijn, na
hetgeen zü tot dusver aan opvoe
ding en opleiding genoten hebben,
hun krachten in gemeenschappelij-
ken en kameraadschappelijken ar
beid te geven als een wederdienst
aan het vaderland, als 'n geschenk
aan de gemeenschap, als een daad
van toewijding aan him volk.
De ervaringen.
Wij waren er bij voorbaat van
overtuigd, dat alle werkers van het
afgeloopen halfjaar blijde herinne
ringen aan hun diensttijd zouden
behouden. Enkelen van hen hebben
wij laten spreken over hun erva
ringen, naar eigen, geaardheid. De
een legde den nadruk op de kame
raadschap, een ander zong een lof
lied op den gemeenschappelijken
arbeid, een derde was getroffen
door het nut van lichaamsoefenin
gen in de vroege morgenuren.
„Voor een houten barak ontmoet
ten wij elkaar", zoo zeide onze eer
ste werker. „Deze barak zou ons ge
zamenlijk verblijf worden, maar wij
voelden er ons als in een wachtka
mer bij den dokter, met slechts
vreemden om ons heen. We warén
met zestien in een woon- en slaap
vertrek. Zestien man uit alle deelen
van Nederland, zestien kartakters.
Wij allen hadden een andere oplei
ding, andere levensomstandigheden,
andere herinneringen. Wij zagen el
kaar aan, namen elkaar op met de
onuitgesproken vraag: Wat zal ik dit
halve jaar aan je hebben? In de
eerste dagen van ons verblijf in het
kamp traden de levensverschillen
wel zeer duidelijk naar voren: Een
jonge zeeman deed niets anders dan
vertellen van zijn reizen naar Ar--
changel of Rio de Janeiro. Hij had
veel van de wereld gezien, meer
dan alle anderen. En er waren on
der onsfabrieksarbeiders en win
kelbedienden, maar ook een surnu
merair bij de belastingen en een
candidaat in de chemie.
Zestien vogels van verschillende
pluimage, inderdaad. Maar het
wonderlijke was, dat deze mensehen
als bij tooverslag veranderden toen
zij hun burgerpakje hadden verwis
seld voor het werkpak van den Ne
derlandschen Arbeidsdienst, voort
aan onze dagelijksche kleedij. Daar
mee waren de zestien man werkelijk
tot een ploeg geworden.
Het spreekt vanzelf, dat dit alleen
de eenheid aan den buitenkant be
trof. Saamhoorigheid van binnen
uit groeit langzaam. Er zijn kleine
moeilijkheden, die ten algemeenen
nutte worden opgelost, noodig om
tot elkaar te komen. En we hebben
moeilijkheden gehad in de eerste
weken van onzen arbeidsdienst. Sa
men overwonnen wij deze en zoo
kwam er een sterk innerlijk ver
band in onze ploeg. De sterkeren
gingen de zwakkeren helpen, zij,
die handig waren, gaven het voor
beeld aan de minder begaafden en
zoo leerden wij, allen ongemerkt
van elkaar. Zoo groeide de kame
raadschap, die niet opvalt, doch
daarom niet minder krachtig en ge
zond is. Dit bleek in onze ploeg,
toen een drietal werkers tegelijk
met ziekteverlof thuis moesten ach
terblijven. Het duurde eenige we
ken, voor zij weer in het kamp ver
schenen. Ze waren achter op het
werk en bij de theorie. Een paar
kameraden offerden toen hun spaar
zame vrije avonden op om de gedu
peerden bij te werken. Als men mij
zou vragen: „Wat vind je nu wel
het mooiste in den Arbeidsdienst?"
dan zeg ik zonder aarzelen: het
mooiste in den Arbeidsdienst is voor
mij de kameraadschap".
Het zal niemand verwonderen,
dat deze werker de Arbeidsdienst
gedachte in ons land naar beste we
ten zal propageeren. Zoo zal het ook
zijn met de twee pioniers, die wij in
een volgend artikel aan het woord
zullen laten komen.
„DE DUITSCHE SOLDAAT IN
HOLLAND."
Fotowedstrijd voor
Duitsche Militairen.
(Van onzen Haagschen
correspondent./)
Op initiatief van generaal Fr.
Christiansen, den Weermachtsbei-
velhebber in Nederland, is in
samenwerking met het „Sonder-
referat Truppenbetreuung" een
fotowedstrijd uitgeschreven voor in
Nederland vehblijf houdende Duit
sche militairen.
Gevraagd worden crayonteeke-
ningen, aquarellen of schilderstuk
ken, doch vooral foto's, betrekking
hebbende op de volgende zes onder
werpen: het soldatenleven in den
dienst; het soldatenleven in den
vrijen tijd; soldaten in contact met
de Nederlandsche bevolking; land
en volk van Nederland; „Schnapp-
schüssel", in den zin. van stemmings
beelden, oude kleederdrachten, e. d,;
kunst in Nederland-
Elke bruikbare inzending wordt
gehonoreerd, terwijl bovendien
voor de beste inzendingen nog vele
waardevolle prijzen in geld of
goederen worden beschikbaar ge
steld. De termijn van inzending
sluit 15 September a.s. Van de beste
inzendingen zal een tentoonstelling
worden samengesteld, die het eerst
in Den Haag zal worden gehouden
en aldaar zal worden geopend op
15 October a.s.
BIJ MATTEN KLOPPEN VAN
DAK GEVALLEN.
Gisteren is in de Soembawastraat
te Amsterdam een 12-jarig meisje,
dat op het dak aan het matjes
kloppen was, van het dak op straat
gevallen. Het kind bekwam een
schedelbreuk en overleed na kor
ten tijd.
OP EEN VLIEGVELD IN HET OOSTEN. Een Ju 88 is in den zachten
bodem weggezakt en wordt met vereende krachten vlot gebracht.
(Hoffmann)
LOONSVERBETERINGEN IN
DE STEENINDUSTRIE.
Amsterdam, 20 Augustus. De
persdienst van het N.V.V. schrijft
ons:
De Nederlandsche Staatscourant
van Maandag 18 Augustus ji. be
vatte de verbindendverklaring van
een aantal bepalingen van de col
lectieve arbeidsovereenkomst voor
de baksteenindustrie in het gebied
langs de groote rivieren.
Nadat tusschetn het Verbond van
baksteenfabrieken te Nijmegen en
de arbeidersorganisaties overeen
stemming was bereikt omtrent een
loonsverhooging van 15 procent op
werd op 1 Mei jl. de goedkeuring
de contractloonen van 1940-1941
van het college van rijksbemidde
laars verkregen en werd bepaald,
dat alle loonen met terugwerkende
kracht van 1 April 1941 met 15
procent zouden worden verhoogd.
Het betrof hier ongeveer 55 steen
fabrieken. Door de verbindend ver
klaring zal de loonregeling zich nu
uitstrekken tot ongeveer 115 fa
brieken en ongeveer 7000 arbeiders.
De algemeen verbindend verkla
ring van de C. A. O. voor de Twent-
sche steenindustrie is op dit oogen-
blik in behandeling. Volgens ons
uit goede bron verstrekte mede-
deelingen kan zeer spoedig de be
slissing inzake de algemeen ver
bindend verklaring afkomen. Daar
door zal in Twente een zeer ver
strekkende ordening der loonen tot
stand komen en het loonpeil in het
algemeen met ten minste 15 pro
cent worden verhoogd.
Door de werknemers- en werk
geversorganisaties is voor de Gro-
ningsche steenindustrie, omvatten
de 33 fabrieken, een verzoek in
gediend om een loonregeling 'bin
dend vast te stellen. Deze houdt in
een loonsverhooging van 10 procent
voor de campagne-arbeiders en
van 15 procent voor de ovenisten
boven het loonpeil van 1938. Naar
ons is medegedeeld, zal de goed
keuring en bindende vaststelling
zoo spoedig mogelijk geschieden.
Verder zal waarschijnlijk een
contract voor een aantal steenfa
brieken in de provincie Utrecht
binnenkort worden goedgekeurd,
waardoor een loonsverhooging van
10 tot 15 procent zal worden in
gevoerd. Met de goedkeuring van
de loonregeling zal vermoedelijk
tevens de algemeen verbindend ver
klaring van het contract voor een
aantal fabrieken worden afge
kondigd.
J. C. REDELé f.
Tengevolge van een ongeval hij
Bussum is Maandag 18 Augustus j.l.
in den ouderdom van 69 jaar over
leden de heer J. C. Redelé, één der
pioniers van den A.N.W.B.
Den 30sten Augustus 1896 werd
de heer Redelé benoemd tot lid van
het Dagelijksch Bestuur van den
Bond, wat hij gedurende 35 jaar, tot
December 1931, is gebleven. Hem
werd de organisatie van den weg-
wijzerdienst van den A.N.W.B. toe
gewezen. De bewegwijzering- van
ons land verkeerde toen nog in het
eerste stadium; alleen langs eenige
der belangrijkste wegen in Zuidhol
land waren wegwijzers geplaatst,
15 in getal. Deze eerste wegwijzers
mochten zich niet in een lang leven
verheugen, want 's winters werden
ze meestal door de plattelandsbevol
king gesloopt en verdwenen als
brandhout in de kachels. De heer
Redelé stelde daarom aanstonds
voor de wegwijzers van ijzer te ma
ken, zoodat hun een langer leven
beschoren zou zijn. Met groote ener
gie en ijver nam de heer Redelé
zijn nieuwe taak ter hand daarin
bijgestaan door den heer J. E. W.
Pos. Van dien tijd af is de groote
campagne voor de ijzeren Bondsbor-
den gaande en thans staan 4100 weg
wijzers den toerist ten dienste. Dank
zij het pionierswerk van den over
ledene kan ons land bogen op een
systeem van uniforme wegwijzers
zooals in geen enkel ander land
voorkomt.
In het bijzonder mag voorts nog
genoemd worden zijn werk voor het
Watertoerisme, dat hij organiseerde.
Van 1922-1929 was hij voorzitter
van de Commissie Watertoerisme en
van 1929 tot heden lid van deze
commissie. Verder gaf hij zijn
krachten als voorzitter en later als
lid van de Wegencommissie (1891-
1903), als voorzitter Van de wegwij-
zercommissie van 1902-1930 en ais
voorzitter van de reiswijzer en
kaartencommissie van 1911-1927.
Zeer zeker was het A.N.W.B.-
werk voor den heer Redelé, het be
langrijkste naast dat voor zijn eigen
bedrijf de biscuitfabriek „Victoria"
te Dordrecht. In 1931 werd hij be
noemd tot lid van Verdienste.
Duizend kg thee stond klaar. -
In zake de inbraak in een pakhuis
aan de Keizersgracht te Amster
dam, waar in beslag genomen
levensmiddelen zijn opgeslagen,
vernemen wij nog, dat een hoeveel
heid van niet minder dan 1000 kg
thee reeds door de dieven in zakken
was klaar gezet, om meegenomen te
worden. Gelukkig zijn zij in hun
opzet tijdig verhinderd..
PLANNEN VAN DEN HEER
O. F. J. DAMAVE.
De commissaris v. d. kath.
boeren- en tuindersbond
over zijn taak.
Het A.N.P. meldt o.m.:
Twee weken geleden is door den
rijkscommissaris tot commissaris
van den Katholieken Nederland
schen Boeren- en Tuindersbond, alle
bij dezen bond aangesloten veree-
nigingen, organisaties en stichtin
gen, alsmede alle door deze veree-
nigingen en leden dezer vereenigin-
gen in het leven geroepen en beïn
vloede organisaties, instellingen en
stichtingen, benoemd de heer O. F.
J. Damave te Voorburg. Deze be
slissing ligt in de lijn van de plan
nen, welke in ons land thans wor
den uitgevoerd om de harmonische
samenwerking van den Nederland
schen boerenstand en van alle be
roepen en bedrijven die stoelen op
den landbouw, te bereiken. De heer
Damave is nu ongeveer veertien
dagen aan het werk. De algemeene
belangstelling onder de katholieke
boeren naar wat de commissaris zal
ondernemen, leidde het A.N.P. er
toe, hem naar zijn inzichten en plan
nen te vragen.
„Dat men nieuwsgierig, hier en
daar misschien wat angstig is, dat
begrijp ik wel, aldus de heer Da
mave. Daarvan heb ik bereids on
dervinding opgedaan. En toch, voor
angstige bezorgdheid is niet de
minste reden. Mijn taak is njet die
van een dwarsdrijver, een afbreker,
een vernietiger, maar die van een
opbouwer en zuiveraar. Wat goed is
blijft behouden, wat verkeerd is zal
.worden uitgsneden".
„Ten aanzien van de personen zal
gelden: zij die goed willen, die zich
loyaal gedragen en de taak, welke
zij altijd hebben vervuld en ook in
de toekomst, ondergeordend aan de
nieuwe verhoudingen, willen blijven
voortzetten, die openstaan voor den
nieuwen tijd, zij zullen door mij
gaarne worden erkend. En mochten
er zijn, die in eerlijken gemoede mij
verklaren, dat zij zich tot terugtre
den genoopt voelen, ook voor hen
zal ik volle begrip toonén".
„Ik meen te mogen zeggen, dat zij,
die met mij als commissaris te ma
ken hebben gehad, een behandeling
ondervonden hebben, die men van
christelijk, katholiek standpunt niet
beter kan wenschen. Daar, waar ik
op pertinenten onwil stuit, of waar
men rotte plekken onder den man
tel van principen wil bedekken,
treed ik onverbiddelijk op, zooals in
een dorp in Brabant is geschied.
Doch ook dan is het mijn groote
zorg, de belangen van de boeren,
georganiseerd in de katholieke or
ganisatie veilig te stellen".
De heer Damave ontkende, dat
het in het voornemen lag de katho
lieke organisatie als zoodanig te
doen ophouden te bestaan. „Dat zou
afbraak beteekenen. Ik bouw op. Ik
bouw met de bestaande organisaties
verder. Ik verwijder daaruit, zoo
als ik reeds zei, wat in het groote
gebouw van den toekomstigen
volksvoedingsstand niet thuis be-
hoqt. Maar mijn streven zal erop
gericht zijn, de bestaande organis
men, ontdaan van wat hen ontsier
de, het voertuig te laten zijn, waar
mee de Nederlandsche katholieke
boeren den volksvoedingsstand zul
len bereiken".
Er is voor de katholieke boeren
dan ook geen enkele reden tot be
duchtheid, veeleer wel reden tot te
vredenheid en optimisme. „Als zij
dat maar goed begrijpen en hun
ooren willen dichtstoppen voor de
kwaadwillige influisteringen en
voorstellingen van zaken, die som
migen niet kunnen nalaten te
spuien. Uit mijn benoemingsbesluit
blijkt, dat ik ook commissaris ben
van alle andere katholieke boeren-
organisaties buiten de K.N.B.T.B. en
haar neveninstellingen. Een eenzij
dig besluit van uittreding uit den
K.N.B.T.B. verandert daaraan niets.
Daaraan zal ik ook niet veel aan
dacht verspillen, aangezien deze uit
treding van geen waarde is. Maar
het zou kunnen zijn, dat de een of
ander individueel zou meenen, dat
hij dit papieren voorbeeld zou moe
ten navolgen. Voor het geval dat dit
zou kunnen gebeuren, maar ik wei
ger daaraan te geloven, moet ik elk
een erop wijzen, dqt het uittreden
uit de organisatie mede tot gevolg
heeft, dat men alle sociale en eco
nomische rechten welke men als lid
heeft, verliest, terwijl deze juist nu
beter dan anders gewaarborgd zijn".
„Maar dit", aldus besloot de heer
Damave het onderhoud, „zal, naar
ik vertrouw, niet behoeven voor te
komen".
Bakkerswagens
geplunderd.
(Van onzen Haagsehen
correspondent.)
In den laatsten tijd' is het in. Den
Haag meermalen voorgekomen
dat bakkerswagens, en zelfs ook
bakkerswinkels, werden bestormd
door groepen personen, die de
broodbezorgers ertoe dwongen,
zonder aflevering van bonnen,
brood te verstrekken, of die het
brood gewoon wegnamen. Een
enkele maal geschiedde zulks ook
zelfs zonder betaling.
In verband hiermede heeft de
Haagsche hoofdcommissaris van
politie thans een ernstige waar
schuwing tot de bevolking gericht,
waarin hij zegt, dat dergelijke da
den niet alleen indruischen tegen
alia sociale gevoelens, doch even
eens gelijk te stellen zijn mat plun
dering. Het politiepersoneel heeft
dan ook de opdracht ontvangen,
tegen zulke handelingen op de
meest strenge en krachtdadige
wze op te treden en deze, indien
noodig, met de wapens te beletten.
Tevens worden voor de schuldigen
langdurige gevangenisstraffen in
uitlicht gesteld.
DE NEDERLANDSCHE GLADIOLENVEREENIGING heeft bij ver
schillende kweekers te Andijk en omgeving, het centrum van de
gladiolencultuur, daar de bodem in West-Friesland hiervoor speciaal
geschikt is, proeftuinen aangelegd, welke dienen om den kweekers een
goede voorlichting te geven. Deze proeftuinen worden vooral bezocht
door gezelschappen uit de bloembollencultuur en tuinbouwscholen.
(Polygoon-Kuiper)
HET CLANDESTIENE SLACHTEN.
DURFT U DAT UW GEZIN VOOR TE ZETTEN?
(Profilti)