DE DIRIGENT
Scheiding Joodsche
en niet-Joodsche
leerlingen.
Werkioozenkassen en
overheidssubsidie.
T
w^^mmmi^mmtëaM^mÉËÊËËËêËËÈmi
1
Hf
f msm
#ir
i
v v. «r*
1
!l
Jmiüetan
ALKMAARSCHE COURANT VAN ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1941.
Pagina 3
r""
DE BOLSJEWISTEN HEBBEN EEN STUWDAM LATEN SPRINGEN. -
Het water vloeit door de straten, maar kan den opmarsch van de
Duitsche troepen natuurlijk niet tegenhouden. De gemotoriseerde
colonnes rijden door het water, waarbij het onderste deel van de wagens
een goede schoonmaakbeurt krijgen.
(S.S.-P.K. Alber-Hoffmann)
NOWGOROD IS IN DUITSCHE HANDEN.
INFANTERIE AAN DE KREML-BRUG.
(P.K. Kempe-Hoffmann)
SCHOEISEL ZONDER BON. Onder groote belangstelling werd de
16e Brabantsche klompenbeurs te St. Oedenrode geopend.
Belangstelling op de stands.
(Het Zulden-Farla)
's-G ravenhage, 29 Aug. De
secretaris-generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en
cultuurbescherming brengt het vol
gende ter algemeene kennis:
Krachtens de opdracht, gege
ven door den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche
gebied, zullen met ingang van 1
September 1941 leerlingen van
onderwijsinstellingen, met
uitzondering van de instellingen
voor hooger onderwijs welke
overeenkomstig paragraaf 4 der
Verordening nr. 189/1940 van
den Rijkscommissaris (verorde
ning betreffende de aanmelding
van Joodsche ondernemingen)
van Joodschen bloede zijn of als
zoodanig worden beschouwd,
slechts onderwijs mogen ont
vangen van leerkrachten die
eveneens van Joodschen bloede
zijn of als zoodanig worden be
schouwd.
Dit heeft ten gevolge dat met
ingang van den genoemden da
tum de hier bedoelde leerlingen
niet langer in de onderwijs-
instellingen zullen mogen wor.
den toegelaten, tenzij het onder
wijsinstellingen betreft, welke
alleen voor deze leerlingen zijn
bestemd.
Hieraan kan worden toegevoegd,
dat volgens de uitdrukkelijke aan
wijzing van den Rijkscommissaris
binnen den kortst mogelijken tijd
zal worden overgegaan tot de in
richting van de noodige scholen, be
stemd voor de boven bedoelde leer
lingen, de voorbereidingen hiertoe
bevinden zich in een ver gevorderd
stadium, zoodat kan worden ver
wacht, dat binnen zeer afzienbaren
tijd de noodige regelingen zijn ge
troffen.
Elke vorm van onderwijs.
In aansluiting aan deze bepa
lingen zij er op gewezen, dat het
in den vervolge verboden zal
zijn, dat leerlingen van Jood
schen bloede en zij, die als zoo
danig worden beschouwd, van
niet-Joodsche personen onder
wijs, in welken vorm ook, ont
vangen. Ook wanneer dit onder
wijs gegeven wordt in den vorm
van club- of privaatlessen.
Leerkrachten, die van Joodschen
bloede zijn of overeenkomstig de
bovengenoemde bepaling als zooda
nig worden beschouwd, mogen slechts
onderwijs geven aan Joodsche leer
lingen en daarmede gelijkgestelden,
terwijl hun uitdrukkelijk is verboden
om eenig onderwijs, in welken vorm
ook, te geven aan niet-Joodsche leer
lingen. Indien Joodsche leerkrachten
en de daarmede gelijkgestelden die
in het genot zijn van eenige uitkee-
ring op grond van aan hen verleend
's-Gravenhage, 29 Aug.
De aandacht wordt er van be
voegde zijde op gevestigd, dat
vereenigingen met werkioozen
kassen, die tot hun kassen leden
toelaten, die laatstelijk lid wa
ren van een vakvereeniging,
aangesloten bij het C. N. V., het
N. V. V. en het R. K. W. V.
voor deze nieuw gewonnen le
den geen aanspraak kunnen
maken op overheidssubsidie.
Aangezien dit subsidie in het al
gemeen gelijk is aan de bijdra
gen der leden, ontvangen de
werkioozenkassen voor zulke
leden dus de helft van de in
komsten, die zij voor haar
andere leden genieten.
LANDARBEIDERS NAAR DEN
N. O. POLDER.
Amsterdam, 29 Aug. De persdienst
van het N. V. V. schrijft ons:
Het reglement arbeidsvoorwaarden
voor de 2000 landarbeiders, die zul
len worden geplaatst bij de verka-
velings- en ontginningsarbeid in den
Noord-oostpolder, waaromtrent tus-
schen de directie en de vertegen
woordigers van den Nederlandschen
Bond van arbeiders in het landbouw-,
tuinbouw- en zuivelbedrijf overeen
stemming was bereikt, is thans door
het Departement van Waterstaat
goedgekeurd.
Het loon is vastgesteld op 42 cent
per uur voor volwaardige arbeids
krachten. Bij het accoordloon wordt
eveneens van dit grondloon uitge
gaan. Vakbekwame arbeiders bij
landarbeid (machinisten, bestuurders
van motorrijtuigen, zelfbinders, enz.)
komen in aanmerking voor een ver
hoogd uurloon. Arbeiders jonger dan
19 jaar genieten een belooning, be
rekend naar hun leeftijd en wel bij
een leeftijd van 14 jaar pl.m. 2/7,
15 jaar 3/7, 16 jaar 4/7, 17 jaar 5/7,
en 18 jaar 6/7 van het loon van vol
waardige arbeiders. Onvolwaardige
arbeidskrachten worden beloond naar
prestatie.
De in barakken gehuisveste ar
beiders hebben aanspraak op huis
vesting, volledige voeding en genees
kundige hulp. De directie vergoedt
aan kostwinners een bedrag van
0.80 per dag als verblijfsvergoeding,
voor eiken dag waarover kostgeld
verschuldigd is. De in barakken ge
huisveste kostwinners zullen zeven
verloven per jaar genieten met een
vergoeding wegens loonderving van
5 per keer (Kerstvergoeding
15.Deze vergoedingen worden
verhoogd met reiskosten.
KNOEIERIJ MET DISTRIBUTIE
BESCHEIDEN.
De politie te Soesterberg is een
uitgebreide knoeierij met distribu
tie-bescheiden op het spoor geko
men, waarvan verscheidene arbei
ders de dupe geworden zijn. Indien
zij voor het verkrijgen van toeslag-
kaarten voor brood, vet enz. in aan
merking komen, leveren de arbei
ders hun stamkaarten in bij de
firma, voor welke zij werkzaam
zijn, die dan weer een harer em-
ployé's belast met het halen van die
toeslagkaarten op het distributie
kantoor. Hierbij is het herhaaldelijk
voorgekomen, dat een anatal toe
slagkaarten niet in handen van de
daarop rechthebbenden kwam, doch
bij onbevoegden belandden. Daar de
toeslagkaarten over het algemeen
door verschillende handen gaan, al
vorens zij op de plaats van bestem
ming zijn gekomen, is de politie bij
het oplossen van deze affaire voor
een moeilijke taak gesteld. Desniet
tegenstaande beschikt zij reeds over
verschillende aanwijzingen, die in
het belang van het onderozek voor-
loopig nog geheim gehouden wor
den. Het onderzoek wordt intus-
schen met kracht voortgezet.
ontslag, nochtans mochten voortgaan
met het geven van onderwijs, in
welken vorm ook, aan niet-Joodsche
leerlingen, zal onverwijld worden
overgegaan tot de intrekking van de
aan hen toegekende uitkeering.
BOMMEN OP ONS LAND.
's-Gravenhage, 29 Aug. Was
de Britsche luchtmacht in de laatste
dagen (nachten) passiever, gisteren
avond en in den afgeloopen nacht
vlogen verscheidene Britsche vlieg
tuigen boven ons land. Dientenge
volge trad ook de Duitsche afweer
sterker op en had op verscheidene
plaatsen belangrijk succes.
De aanvallende vliegtuigen wier
pen vele brisant- en brandbommen
met name in het Zuiden en in het
Oosten des lands. De meeste bom
men, die gelijk gewoonlijk van
groote hoogte en blijkbaar zonder
bewust doel werden geworpen, vie
len in het open veld neer en deden
dientengevolge weinig schade. Op
twee plaatsen werd echter een boer
derij getroffen; beide boerderijen
brandden geheel af. Ook werden
eenige boerderijen door bomsplinters
getroffen en liepen weinig schade
op. Een aantal koeien en paarden
werd bij dit alles gedood.
Op verscheidene plaatsen in het
Oosten des lands werd een aantal
woonhuizen door bomsplinters of
door den luchtdruk van ontploffin
gen beschadigd. Deze schade be
perkte zich in hoofdzaak tot glas
schade en schade aan de daken. Op
een plaats liepen broeikassen belang
rijke glasschade 'op. Voorts werd op
een andere plaats een telefoonlei
ding gestoord. Bijzonder opmerkelijk
is, dat op verschillende plaatsen uit
vrij groote hoogte en blijkbaar in
het wilde weg door aanvallende
vliegtuigen machinegeweervuur pp
de burgerbevolking werd geopend.
Door dit eigenaardig optreden wer
den zes mar.nen en een vrouw min
of meer zwaar gewond.
CONTINGENT VRIJWILLIGERS
VERTROKKEN.
's-Gravenhage, 29 Aug. (A.N.P.)
Vandaag is het derde contingent
Nederlandsche vrijwilligers voor de
Waffen-SS en het vrijwilligers
legioen Nederland met den trein
van 18.18 uur van het Staatsspoor
station in Den Haag naar bestem
ming in het Oosten vertrokken.
Tevoren had een afscheid plaats en
werd een défilé gehouden, gelijk
dit met de beide vorige contingen
ten het geval was.
Des morgens heeft de voorman
van de Nederlandsche SS, de heer
Feldmeyer, in het Wehrmachtheim
afscheid genomen van de vrijwilli
gers van de Nederlandsche SS, die
naar de Waffen-SS overgaan, waar
bij hij -den scheidenden toesprak.
Des middags verzamelden de vrij
willigers zich in den Princesse-
schouwburg, waar de chef van het
vrijwilligerslegioen, luitenant-ge
neraal b.d. H. A. Seyffardt, een
toespraak heeft gehouden. Daarna
heeft de leider van de N.S.B., 'ir.
Mussert, in den Dierentuin met een
rede afscheid genomen van de vrij
willigers voor de Waffen-SS en
het legioen, die lid zijn dier be
weging.
Om kwart over vijf marcheerden
de vrijwilligers af van het Malie
veld en bereikten om half zes het
Buitenhof, waar zij, op weg naar
hét station, voor generaal Seyffardt
en eenige hooge Duitsche officieren
defileerden onder de tonen van een
Duitsch muziekcorps.
S&w .■Jai.-jy 111Mill
W* *vj
-
-
;:k
SPOORWEGSPEELKAMER HAD
AL 20000 BEZOEKERS.
In verband met het beëindigen
van de zomervacanties zal de spoor
wegspeelkamer in het Centraal
Station te Amsterdam in het vervolg
niet meer den geheelen dag geopend
zijn. Van Maandag 1 September a.s.
af zal zij tot en met Maandag 8
September geheel gesloten zijn, om
hier en daar de noodige reparaties te
verrichten. Het kleine speelgoed-
materieel, dat nu gedurende twee
maanden onafgebroken van 's mor
gens vroeg tot 's avonds laat in ge
bruik geweest is, moet gereviseerd
en waar noodig hersteld worden.
Het succes, dat de Spoorwegen met
de inrichting van de speelkamer in
de hoofdstad geoogst hebben, is z o o
overweldigend, dat Donderdag het
20.000ste kind welkom geheeten kon
worden. Het was de 6-jarige Hansje
Moens uit Leiden, die van de Spoor
wegen een mooie doos met enkele
treintjes en wat rails kreeg aange
boden. Hij kan voor zichzelf dus
spoortje spelen
Van Dinsdag 9 September a.s. af
zal de speelkamer tot aan de Kerst-
vacanties geopend zijn op Zondag, op
Woensdag- en Zaterdagmiddag en op
Dinsdag-, Donderdag-, Vrijdag- en
Zaterdagavond.
IN DEN UITGESTREKTEN WIERINGERMEERPOLDER is men
druk bezig met het zaaien van het winterkoolzaad. Op vele plaatsen in
ons land heeft men borden doen plaatsen met een aansporing voor het
verbouwen van het voor ons volk zoo belangrijke koolzaad.
(Polygoon-Kuiper)
DE HAAGSCHE DISTRIBUTIE-
ZWENDEL.
Nieuwe arrestaties.
Met betrekking tot de omvangrij
ke distributiebonnenzwendel, welke
dezer dagen in Den Haag aan het
licht is gekomen, vernemen wij nog
dat gistermorgen nog de 19-jarige
koopman J. J. B. is aangehouden.
Hij wordt er van verdacht recht
streeks van een der hoofdverdachten
in deze zaak 20.000 boterbonnen .te
hebben gekocht, waarvoor hij een
bedrag van 20.000 fieeft betaald.
Een klein deel van deze bonnen
heeft hij gebruikt om boter te koo-
pen voor zijn zaak. De rest van de
ze bonnen heeft hij aan anderen
verkocht. Een van deze personen,
de 26-jarige H. H. J. M. is gister
middag in Zoetermeer aangehouden
en in arrest gesteld.
Dit is reeds de zes en zevende ar
restatie in deze zaak.
Het onderzoek wordt nog steeds
voortgezet. Nog meer arrestaties
worden verwacht.
Stormschade Vlieland. - Bij de
aanbesteding van het herstellen van
de stormschade aan de strand'hoof-
den op het Noorderstrand te Vlie
land was laagste inschrijver I. C.
Kooijman te Harlingen met 73.820.
JHR. VON BöNNINGHAUSEN
AANVAARDT ZIJN AMBT.
De nieuwbenoemde commissaris
der provincie Overijsel, jhr. E. von
Bönninghausen, heeft gistermiddag
zijn ambt aanvaard. Vele belang
stellenden woonden de plechtigheid
bij, o.a. de Beauftragte van den rijks
commissaris in Overijsel, dr. Schro
der, graaf de Marchant et d'Ansem-
bourg, commissaris der provincie
Limburg, en vele andere Duitsche en
Nederlandsche autoriteiten.
Gevaarlijke tabletten verdwenen, -
Gistermiddag werd te Zutphen uit
een metalen kistje, bevestigd aan
een motorrijwiel van een vertegen
woordiger der kininefabriek te Am
sterdam, twee glazen buisjes ont
vreemd, welke 10 ergometrine-ta-
bletten bevatten. Deze tabletten be
vatten een vrij zwaar vergif, zoodat
de politie hiervoor gewaarschuwd
heeft. Vermoed wordt, dat 't kinde
ren zijn geweest die de buisjes heb
ben weggenomen.
Verdrenken. - Donderdagmiddag is
te Leiden de vierjarige G. J. H. die
met eenige vriendjes was gaan spe
len, in het Nieuwe Kanaal verdron
ken. Na verloop van eenigen tijd
keerden de kinderen terug met het
jasje van'hun vriendje, dat naar zij
verklaarden in het water was geval
len. Toen de moeder naar het ka
naal ging, was zij er juist getuige
van dat haar kind werd opgehaald.
W
DOOR O. R.
3)
Van Mieth wendde zich nu tot
Tenas, die door twee tooneelknechts
een partij geweren en pistolen liet
aandragen. Van Mieth voelde op
eens zijn wangen gloeien, ja, hij was
toch wel heel opgewonden. Dit was
een van de eerste groote zaken in
deze drie maanden van tijdelijke
functie, vóór hij naar zijn bureau
terug zou keeren.
Zekere sluimerende krachten, waar
op hij in het geheel niet gerekend
had, kwamen hem nu te hulp: een
oud en zeer levendig instinct tot op
sporen, najagen, onderzoeken. Hij
vóelde zich niet zonder verbazing
opgestuwd door iets van jachthond
interesse voor alles wat dicht bij den
grond is sporen, afdrukken, al het
onbewuste, wat menschen zonder
er bij te denken als bewijsstuk ach
ter hun hielen laten liggen.
Haastig knielde hij bij den stapel
wapens, maakte het touw, dat alles
bijeenhield, los.
„Waar is hiet personeel?" vroeg
hij. „In hun kleedkamers?"
Tenas knikte: „Ik heb dadelijk
order gegeven, dat ze daar moesten
blijven. Ik vroeg ze, zich nog niet
te verkleeden, voor het geval, dat er
een onderzoek aan den lijve
Van Mieth gaf den dokter de wa
pens één voor één aan, en hij zag
kaliber en slot na, maar schudde
telkenmale het hoofd.
„Is hét zeker, dat u alle wapens
hier hebt?" vroeg hij.
Tenas zei: ,,Ik heb orde op mijn
zaken. Elk wapen heeft zijn num
mer in het requisietenmagazijn. U
kunt zelf controleeren of er een
mankeert".
„Het schot is niet afgevuur mét
een van deze wapens", zei de genees
heer. Het zijn louter ouderwet-
sche musketten en ruiterpistolen
met een inrichtinkje omeen klein
kardoesje te ontsteken. Ik geloof
niet eens, dat er één bij is, waarmee
je een kogel zoudt kunnen afschie
ten. En dat de wond den overl.edene
is toegebracht door een 6 m.M. re
volverpatroon, staat vast. En vol
gens de plaats van de wond, links
van voren, moet toch het schot van
het tooneel af gelost zijn".
,,In dat geval", meende van Mieth,
„moet het door den betrokkene tus-
schen de. andere schoten afgevuurd
zijn en moet het zich zooals zeker
ook berekend was hebben verlo
ren in het algemeene geknal. Er
werden toch volgens het speelplan
een zeker aantal schoten gelost,
nietwaar meneer Tenas?"
Tenas had nog steeds zijn vasten,
en nu bepaald hinderlijk voelbaren
blik niet van Van Mieth's gezicht
afgewend: „Precies vijftien. Niet
meer en niet minder. Er zijn vijftien
figuranten gewapend met geweren.
Volgens de instructie moeten ze al
le vijftien schieten. En ze zijn ge
wend, mijn instructies op te volgen,
hier bij het gezelschap'".
„Maar het is dus mogelijk, dat er
een zestiende schot is afgevuurd".
„Buiten mijn orders? Ja, dat moet
dus mogelijk zijn geweest".
„Ik wil nu", -zei van Mieth, „de
medespelenden verhooren. En dan
zal het wel het gemakkelijkste zijn,
dat we ze in hun kamers opzoeken.
Ik vind ze daar zeker allemaal?"
Tenas keek rond, plotseling eenigs-
zins onzeker.
,,Neen, helaas niet allemaal on
ze tweede bariton, monsieur Zemi-
koff, heeft een poosje geleden zon
der permissie en tegen mijn uit
drukkelijke orders in, het gebouw
verlaten. Hij speelde trouwens niet
mee in de opera: Het is Sadi, onze
nieuwe bariton, die de partij zingt
ais Moesjik-hoofdman. Maar mon
sieur Zemikoff was vanavond achter
de coulissen. Ik zag hem, "toen ik
hier heen geroepen werd. Hij stond
tegen een coulisse geleund zonder
zich te bewegen, met zijn beide han
den in de zakken van zijn jas. Ik
riep tegen hem, terwijl ik -hard
voorbij liep, dat hij niet van het
tooneel af mocht. Daarna heb ik
hem niet meer gezien".
Een paar rechercheurs in burger-
kleeding waren nu het tooneel op
gekomen en van Mieth gaf aan een
hunner order, dadelijk Zemikoff op
te zoeken en bij hem te brengen.
Van Mieth liep snel de geheele
ruimte rond, oriënteerde zich en
vroeg Tenas naar bijzonderheden.
Maar hij vond niet veel tegemoet
koming. De koelbloedige afgemeten
inspiciënt, een van de weinigen uit
het personeel, die vreemde talen
spraken, beschouwde ongetwijfeld
de politie als indringerige en vijan
dig gezinde elementen. Hij haalde
dikwijls de schouders op, weinig
geneigd tot antwoord geven.
Van Mieth voelde echter dezen
tegenstand eerder als stimulans. Hij
stelde zich bij dezen arbeid niet be
wust een lang perspectief voor
zocht voorloopig alleen het onder
zoek voort te leiden over vast
staande feiten, punt na punt. Dit
puur onlogische manoeuvreeren
met hypothesen en gevolgtrekkingen
sleepte hem onverdeeld mee, maak
te zijn brein scherp, bezonken en vrij
van een menigte moraliseerende en
verzwakkende tegenargumenten.
Hier was een probleem, dat opge
lost moest worden, maar de moge
lijke consequenties van die oplos
sing mochten hem verder niet in
den weg zitten. Hij moest zich een
lijn denken van deze schotwond uit
over twee vooralsnog onbekende
punten: het wapen, en vervolgens
het motief tot den moord. En de
lijn, de verbinding, zou daarmee tot
stand komen tusschen den ver
moorde en den moordenaar van
doel tot motief.
Hij begon een verhoor onder de
leden van het orkest, die hij in den
foyer vond.
Ze stonden dicht bijeen aan het
eind van de wit-en-gouden zaal, in
hun te wijde, slecht zittende rokken
met leege handen, bleek en ontdaan
als een troep slaperige balgasten:
donkere, langharige en vreemd uit
ziende types.
Eén enkele onder hen, een dikke
bleeke waldhoornist met paffige
wangen, sprak een beetje Fransch,
en liet zich tamelijk gewillig ais
tolk gebruiken. De oogen der ande
ren hingen spiedend aan zijn lippen,
terwijl hij sprak, argwanend, gereed
om hem met tegenspraak in de rede
te vallen, ze gesticuleerden; de zach
te Russische klanken vloeiden olie
achtig van hun lippen, die vol en
vleezig waren van hun omgang met
de mondstukken van hobo of cla
rinet.
„We hebben niets gezien. Niets.
Niet voordat we hem hoorden val
len, het lawaai toen hij viel. Hij
viel naar links tusschen de strij
kers hij viel een instrument ka
pot een cel. We keken niet op
het tooneel, we keken in onze mu
ziek. Meer weten we niet. Geen
zier, monsieur!"
Ze schikten zich dicht bijeen en
staken de hoofden bij elkaar. Hun
wittige gezichten keken onder don
kere kapjes- van polkahaar uit;
dicht opeen, allen denzelfden kant
op, keken ze verholei^naar dien me
neer, die iets van ze weten wou.
Wel, ze waren hier vreemd, gisteren
gekomen, morgen misschien weer
weg liefst morgen! Wat ging hun
dit oord aan, en de wetten ervan?
Ze begonnen onder elkaar te fluis
teren en met voorzichtige rukjes
het hoofd in den nek te gooien,
zonder hun blikken af te wenden
van dien politieman, die zoo erg
graag iets te weten wou komen.
Bleek nog, na den doorgestanen
angst, 'n slag in hun knieën en den
schok, en niet wetend, wat nu te be
ginnen in de ongewis geworden toe
komst, zochten ze voorloopig hun
kracht in nauwe, gewapende aan
eensluiting.
Van Mieth stak dwars het tooneel
over, vergezeld van Tenas, wiens
gezicht niet geheel een zeker leed
vermaak verborg. Juist toen ze wil
den doorgaan naar den achtergrond,
waar het tooneel door de vier zui
lenpoorten van het décor in tweeën
gedeeld werd, zag van Mieth een
langen man uit de gang achter de
coulissen komen, stilstaan bij den
ingang van het tooneel, en met zijn
rechterhand tasten achter het tim
merwerk van een zetstuk.
Van Mieth liep snel op hem toe,
voorkwam hem:
„Wat doet u hier?"
(Wordt vervolgd).