TWEE JAAR OORLOG.
AMSCHE
RS
LAND- EN TUINBOUW
ito
.2'93/4
De veilingen aan den
Langedijk.
MARK TBERICH TEN
Ontsmetting van tarwe,
gerst en rogge.
Engeland de groote vijand.
BUBGFnujKE STAND
POLITIERECHTER
Pagina 2
alkmaarsche courant van dinsdag 2 september 1941.
Pagina 5
3in in het j
:n.
a beginnen reeds
ïpetitie-wedstrij-
imoetingen staan
'uliana-Helmond,
;vv, Eindhoven-
m n.
[ARIA.
ïaria voor de A-
iten verrijden en
km. Mede door
en verschillende
;en gaan. Ook
en Jan van Zijl,
jders uit Oud
erband met hun
,sse was het ten-
i de sprint won
en Visser. In de
«■schillende ren-
ïs pech, zoodat
jen overbleef. In
le pechvogel ook
iet was dan ook
die de rit kon
deze wedstrijden
kers, 2. Jb. Pool,
isser, 5. Jn. Lan»
Kaal; C-klasse:
Evers hebben op
an gereden en
id zoo geworden
;e plaats hebben
gramma's aldaar,
j weer heel goed
ronk werd eerste
d voor profs ert
nen als Boeyen,
ïaars achter zich.
pelwedstrijd wis»
lats te bezetten.
l slecht resultaat
ek wil graag da
nog eens terug
OPVOEDING.
amheden van de
pectie.
Sept. Het jaar
hiedenis van de
ing in ons land
rs geboekstaafd
te plaats werd
Januari 1941' de
ing verplichtend
re scholen, in de
door de instel»
itie de mogelijk-
ivengenoemd be
leven en tevens
oden te trachten
rstand op dit ge-
begonnen hoofd-
de inspecteurs
sn Lamberts aan
Jleen door hard
orzetten kon de
welke Nederland
vrijwel alle lan-
althans voor een
■den.
rsus is aangevan»
kinderen weer
ig, in de bank
als gevolg licha-
en schoolscha-
noeten blijken of
men overal, in
lieuwe inspectie
ld zal worden,
nag v/orden, dat
ral direct ideaal
voor zijn er in
VE i
DE BANK N.V,
VlkmaaTv*
eptember 1941
IN. Vor. k.
>lm 2 u
.lOU/4
lOOVis
II 101
lOOl/g
938 9478
95'/s
9b
961/8
.129
128
i52i/g
155
199
199%
ank 139
139%
>JL.
158
160%
.130
131%
340
340
163
170
szit 287
286%
UH.
4543/4
458
.256
256
nie 249
249
1 1273/4
129
287%
292
2941/,
297
2441/s
246
164
174
174%
150
155
in 146
148
jn 161
165
Dt 186
189
197I/2
200
248
.294%
294
.242%
243%
Toch nog heel wat aardappelen.
Er werden gedurende de afge-
loopen week, ondanks het minder
gunstige weer, toch nog heel wat
aardappelen aangevoerd. Aan beide
veilingen tezamen kwam men tot
ruim 50 wagons. Dat is voor de
Langedijk, waar men zich niet zoo op
den verbouw van late aardappelen
toelegt, een behoorlijke hoeveelheid.
Misschien dat de aanvoer nog eenigs-
zins gestimuleerd is door de geruch
ten, dat de aardappelen na 1 Sept.
niet meer geveild, maar op andere
wijze zouden worden overgenomen.
den loop van de jaren te veel leem
ten ontstaan doch men hoopt, dat
niet alleen de kinderen, maar vooral
het onderwijzend personeel en ook
de ouders e.a., de groote waarde
van de lichamelijke opvoeding voor
ons volk zullen gaan inzien. Een
krachtig Nederlandsch volk kan
slechts ontstaan als de geestelijke en
lichamelijke opvoeding als een har
monisch geheel in de opvoeding sa
mengaan.
Om nu eens na te gaan in hoever
re de inspectie deze zoo uitermate
moeilijke taak denkt te volbrengen
zijn we ons licht eens gaan opsteken
bij den hoofdinspecteur, den heer R.
IJzer.
Uit dit onderhoud bleek wel zeer
duidelijk, dat in de afgeloopen maan
den zeer veel werk verzet is. Bij de
eerste besprekingen over de verdee
ling van de werkzaamheden werd
allereerst besloten, dat zou worden
uitgegaan van, en verder voortge
bouwd op het rapport van het rijks
college voor de lichamelijke opvoe
ding. De arbeid, welke de leden van
dit college verricht hadden, om een
ieder van de noodzakelijkheid van
een goede lichamelijke opvoeding te
overtuigen, bleek tenslotte niet ver
geefs te zijn geweest. Duidelijk
kwam de groote waarde van dit rap
port naar voren en geen oogenblik
werd dan ook geaarzeld tm de richt
lijnen hierin aangegeven te volgen
en in =de practfjk toe te passen. Als
gevolg hiervan werd een 60-tal con
sulenten benoemd, die de rijksin
spectie in het werk zouden bijstaan.
(Wordt vervolgd).
en Buitenland
maar.
lofdred. D. A.
Daalder, Bergen.
G. H. W. ter
ALKMAAR, 1 Sept. 1941. (Alkm.
Exportveiling, N.V.) Andijvie 6.40
—8, Augurken f 3—27, Bieten 4,
Druiven 60—65, Gele kool 3.20—
4, Groene kool 5, Koolrapen 4.10,
Meloenen 6—20, Peren 1035,
Prei 11—16, Pruimen 22—27, Ra
barber 5, Raapstelen 5.10,' Roode
kool 3.204, Snijboonen 814,
Dubb. spercieboonen 12.2014, To
maten 16, Uien 6, per 100 kg;
Bloemkool le s. 912 2e s. 1.70
7.20, Kropsla 2.80—3.50, Komkom
mers 1.50—13.50 en Perziken 3.50
13 per 100 stuks; Peterselie 0.50
1.20, Raapstelen 5.10, Selderie
0.503.60 en Wortelen 5 per 100
bos; Postelein per bakje 50 cent;
Spinazie per 8 kg 1.04.
NOORDSCHARWOUDE, 2 Sept. '41.
(Noordermarktbond). 4200 kg Roode
kool 3.50; 1100 kg Gele kool 3.50;
2500 kg Uien (drieling en nep) 5.50
1400 kg Peen a 6, b 4, c 3.50; 700
kg Bieten 3; 450 stuks Bloemkool
12, 2e s. 9; 800 bos Peen 4; 55700
kg Aardappelen: Zeeuwsche blau
wen 3.90, Bintjes 3.65, Schotsche
muizen 3.65, Eigenheimers, Blauwe
Eigenheimers en Bevelanders 3.90;
15700 kg Vroege witte kool 2; 21400
kg Slaboonen 14.
BROEK OP LANGENDIJK, 2 Sept.
(Lang. Groenten veiling). 44700 kg
Roode kool 3.50; 8300 kg Gele kool
f 3.50; 4000 kg Uien, drielingen en
nep f 5.50; 8000 kg Peen 3.506;
400 kg Bieten 3; 600 stuks Bloem
kool le s. 12 2e s. 9; 3600 kg To
maten 16; 3400 kg Rabarber 4.80
—4.90; 36725 kg Aardappelen: Eigen
heimers en Blauwe Eigenheimers
3.90; 57500 kg Vroege witte kool
2; 3700 kg Slaboonen 14; 700 kg
Druiven: Frankenthalers 60 en Ali
cante 55.
PURMEREND, 2 Sept. 1941.
Kaasmarkt. 3 stapels Edammer
40+ 5255, 1 stapel volvet en 1
stapel volvette (Goudsce) 61.50 p.
50 kg. Totaal 1790 kg. Handel vlug.
Veemarkt: 250 Geldekoeien 350
—460, 127 Melkkoeien 400—650, 20
Pinken 220310 handel matig; 143
Nuchtere kalveren (fok) 4055
handel goed; 20 Magere varkens 30
46, 311 Biggen 1428 handel ma
tig; 598 Schapen 5085, 157 Bok
ken 2575 handel goed; 423 Lam
meren 3045 en hooger, handel
vlug; Eendeneieren 1.05 per kg;
2900 Oude kippen en anen 8090 ct.
per kg; Konijnen 0.90 per kg; 1000
Eenden 8090 cent per kg.
Voor de levering: 368 Vette
koeien, 35 Stieren, 16 Paarden, 40
Vette varkens en een gedeelte van de
148 Nuchtere kalveren
W ARMENHUIZEN, 1 Sept. 1941.
15000 kg Roode kool 4; 1600 kg
Gele kool 4; 76200 kg Witte kool
2.80; 60 kg Slaboonen 14.
TEXEL, 1 Sept. 1941. Veemarkt:
3 Pinken f 160225; 127 Schapen
5583; 86 Lammeren 3035; 12
Biggen 2027; 7 Nuchtere kalve
ren 20—35.
Deze geruchten zijn echter loos ge
weest. Ook in September zal men
aardappelen gaan veilen, zij het dan
op twee dagen in de week. De prijs
in groep I, waarin de Eigenheimers
en de Bevelanders zijn opgenomen,
was gedurende de afgeloopen week
4.05 per 100 kg,--voor de groep 2,
waarin de Schotsche muizen en Bint
jes, 3.90. Er kwamen te "Noord-
scharwoude nog eenige partijen
Geelblom aan de markt, welke
eveneens 3.90 opbrachten.
Er kwam wat minder roode kool
aan de markt. Toch konden wij aan
beide veilingen tezamen nog een
aanvoer noteeren van ongeveer 55
wagons. Niet alleen de goede kwali
teit, ook de afwijkende konden heel
goed worden geplaatst.
De aanvoeren van gele kool ble
ven aan den lagen kant. Evenals de
roode kool noteerden deze 4 per
100 kg, evenveel als de voorafgaande
week.
De witte kool-aanvoeren namen
nog weer iets toe. Er werden ruim
52 wagons aangeboden. De vorige
weken was de grootste aanvoer
steeds te Noordscharwoude, nu ech
ter kwam Broek aan den kop. De
prijs was 2.80 per 100 kg.
Verleden jaar betaalde men voor
de witte kool voor zuurkool 2.50
per 100 kg, nu is ze ineens op 2 ge
bracht. Misschien bestaat de moge
lijkheid, dat er nog verandering in
komt, want de productiekosten zul
len ongetwijfeld niet geringer zijn
dan verleden jaar. De eerste succes-
witte-kool werd Zaterdag te Broek
op Langendijk aangevoerd door den
heer T. C. Groen van St. Pancras.
Hiervoor is de prijs, evenals die voor
de gewone witten, 2.80 per 100 kg.
Er komen langzamerhand minder
spercieboonen aan de veiling. Te
Noordscharwoude werd echter nog
ruim 120.000 kg aangevoerd, hetgeen
een belangrijk kwantum kan worden
genoemd. Daarbij zijn echter de con-
tractboonen inbegrepen. Te Broek
werd ruim 20.000 kg aangeboden,
buiten de contractboonen.
De aanvoeren van bieten, peen en
uien worden iets grooter, al heeft die
van uien nog weinig te beteekenen.
Als er in totaal een paar wagonla
dingen zijn geweest, is het veel. De
prijs was 6 per 100 kg. Voor de bie
ten werd 3.50 per 100 kg betaald en
voor de peen van 3.50 tot 6, naar
gelang van de grootte.
Er waren ruim 2000 kg druiven te
Broek op Langendijk. Dat begint dus
eenigszins de moeite waard te wor
den. Een gedeelte van de Alicante
werd voor export bestemd. De prijs
hiervan was 60. Frankenthalers
noteerden van 58.20 tot f 65 per
100 kg. Men wil hier nog niet zoo
heel erg aan de^ nieuwe soort West-
frisia. De maximumprijs is 75,
maar men betaalde er slechts 60.30
voor.
Een enkel partijtje rabarber
bracht f 5 per 100 kg, den maximum
prijs, op. Zilvernep, waarvan het
aanbod nog zeer gering is, noteerde
12 per 100 kg. Er komt te Noord
scharwoude nogal wat bloemkool aan
de veiling. Wij noteerden een aan
voer van ruim 3000 stuks. Deze gaan
van de hand tegen de vastgestelde
prijzen van 12 en 9. Ook bospeen
wordt te Noordscharwoude aange
voerd. Daarvoor betaalde men meest
al 5, den maximumprijs.
Mede in verband met de voedsel
voorziening wordt ter verbetering
van de opkomst en ter bestrijding
van de ziekten, die met het zaaizaad
worden overgebracht, de ontsmet
ting van a 11 e uit te zaaien tarwe,
gerst en rogge dringend aanbevolen.
Te meer is ontsmetting noodzake
lijk, omdat in verband met de
Slechte weersomstandigheden tij
dens het afrijpen en oogsten van
het graan,' de kans zeer groot is,
dat het zaaizaad door kieinschim-
mels is aangetast.
Geen korrel worde daarom
onontsmet uitgezaaid, dus ook
niet van te velde en op partij
goedgekeurde tarwe, gerst of
rogge.
De ontsmetting kan op twee ma
nieren worden uitgevoerd, nl. nat
en droog. De natontsmetting vindt
hier te lande hoofdzakelijk volgens
de onschepmethode plaats. Hierbij
wordt het zaad op den dorschvlier
of op een zeil, onder toevoeging van
de ontsmetfcingsvlóeistof, zoolang
omgeschept, dat men er verzekerd
van kan zijn, dat alle korrels vol
doende bevochtigd zijn geworden.
Ook kan de natontsmetting uitgei-
voerd worden in voor de droog-
ontsmetting bestemde trommels.
Noodzakelijk is dan echter, dat een
trommel gebruikt wordt, waarbij
de toevoer van de vloeistof automa
tisch plaats heeft, daar anders het
zaad samenkoekt en de verdeeling
van de vloeistof niet regelmatig ge
schiedt. Bij toepassing van deze
machinale omschepmethode" kan
Kal liter vloeistof per hl zaad
minder gebruikt worden dan bij de
gewone omschepmethode. Men ga
hiermede echter niet te ver., Voor
zaad, bestemd voor bezaaiing van
perceelen, die ter keuring zullen
worden aangegeven, gebruike men,
ook bij de machinale omschepme
thode, zekerheidshalve de gewone
bij de omschepmethode opgegeven
hoeveeliheid vloeistof, of hoogstens
K liter oplossing per hl minder.
De droogontsmetting mag nim
mer uitgevoerd worden door het
zaad met de ontsmettingsstof om te
scheppen. Zij mag alleen plgats
hebben in hiervoor goed ingerichte
apparaten, hetzij in trommels of in
continu werkende machines. Hoe
wel de thans in gebruik zijnde mid
delen weinig stuiven, moeten toch
steeds voorzorgsmaatregelen geno
men worden om het inademen van
de ontsmettingsstof te voorkomen.
Hiervoor kan een stofmasker ge
bruikt worden of men kan een doek
voor neus en mond binden.
Bij de opgave van de aan te wen
den hoeveelheden zal bij tarwe en
gerst onderscheid gemaakt worden
voor die partijen, die een gewas
moeten opleveren, dat voor de
veldkeuring zal worden opgegeven
en voor die, waarbij dit niet het ge
val is. In het laatste geval kan,
zonder dat er gevaar bestaat voor
het optreden van te veel zieke plan
ten, een geringere hoeveelheid ont
smettingsstof gebruikt worden.
Verder zal opgegeven worden hoe
gehandeld moet worden met zwak
zaad.
Ontsmetting van zaaizaad met
kopersulfaat wordt ontraden, daar
dit in vele gevallen onvoldoende
werkt en meermalen ernstige kiem-
beschadiging veroorzaakt.
De middelen, waarmede- ontsmet
kan worden, zijn in alp-habetische
volgorde genoemd:
NATONTSMETTING.
Tarwe en gerst, tegen steen-
brand, kiemschimmels en bij gerst
ook tegen strepenziekte-: Abavit-
natontsmetter, Ceresan-natontsmet
ter, Fusariol-natontsmet-ter of Ger-
misan natontsmetter, waarvan ge
bruikt wordt: voor keuring te velde
3 liter van een 3 oplossing; voor
gewoon zaad 3 liter van een 1 K2
pet. oplossing en voor zwak zaad
22K liter van een 2 oplossing
per hl.
Stuifbrand kan alleen worden
bestreden door toepassing van de
warmwater-behandeling. Het zaad
wordt eerst l'K uur te weeken ge
zet in water van 18°20° C,
daarna blijft het 4K uur, tegen af
koeling besehut, buiten water na
weeken en ten slotte wordt het ge
durende 10 minuten onderdompeld
in water, dat voor tarwe een tem
peratuur moet hebben van 53° C
en voor gerst van 5152° C. Na de
ontsmetting moet hetgraan zoo
spoedig mogelijk worden afgekoeld.
De ontsmetting met warm water
alleen is niet afdoende tegen- steen-
brand en strepenziekte. Mede ter
voorkoming van achteruitgang in
kiemkracht is behandeling met een
chemisch middel vóór, tijdens of na
de warmwaterbehandeling beslist
noodzakelijk. Bij toepassing van de
nabehandeling wordt genomen 5-0
gram van een der genoemde nat
on tsmetters opgelost in 2 a 2K liter
water of 2 gram van een der droog-
ontsmetters. Noodig is om den
trommel 4 a 5 minuten te draaien.
Door ,het Instituut voor Land
bouwwerktuigen en --Gebouwen te
Wagendngen is een ontsmettingsin
stallatie ontworpen, waarvan be
schrijving en werkteekening op
aanvrage bij genoemd instituut
gratis verkrijgbaar zijn.
Zwak zaad verdraagt de warm
waterbehandeling niet zonder groote
vermindering van kiemkracht. Het
is daarom zeer raadzaam, en zeker
dit jaar, nu veel graan is uitgeloo-
pen, dat van partijen, die men niet
vertrouwt, eerst een monster wordt
behandeld en dat dan door een
kiemkrachtsbepaling, liefst door
uitzaai in grond, wordt nagegaan
hoe groot de achteruitgang is.
Rogge, tegeir kiemschimmels:
Abavit-natontsmetter, Cere-san-
r atontsmetter, Fusariol-natont-
smett-sr of Germisan-natontsmet-
teiwaarvan per hl gebruikt wordt
3 liter van een 1 a IK oplos
sing. Voor zwak zaad gebruike men
per hl niet meer dan 2 a 2K liter
van deze oplossing.
DROOGONTSMETTING.
T a r w e te ontsmetten met: Aba-
vit-nieuw, Ceresan-n-ieuw, Fusa-
riol-droogontsmetter of Germisan-
dro:gontsmetter,( waarvan bij keu-
wordt 2 gram per kg zaad.
Gerst te ontsmetten met: Aba-
vit-nieuw, Csresan-nieuw, Fusa-
riol-droogontsmetter of Germisan-
droogontsmetter, waarvan bij keu
ring te velde 3 gram en voor ge
woon zaad 2 gram per kg zaad
wordt gebruikt.
Rogge te ontsmet-ten met Aba-
vit-nieuw, Ceresan-nieuw, Fusa-
riol-droogontsmetter of Germisan-
droogontsmette-r, waarvan 2 gram
per kg zaad wordt gebruikt.
Algemeene opmerkingen.
Er moet voor gezorgd worden,
dat het nat-ontsmette zaad niet op
nieuw besmet wordt. Daarom mag
het alleen dan uitgespreid worden
op een dorschvloer, indien deze
vooraf met een oplossing van de
ontsmettingsstof is schoon gemaakt.
Ook mag het niet gestort worden in
dezelfde zakken als waaruit het
gekomen is, tenzij de zakken ook
ontsmet zijn, terwijl ook de zaai-
machine ontsmet dient te worden.
Nadere inlichtngen wórd-sin ver
st,] ekt door den Planten-ziektenkun-
oigen Dienst te Wageningen, door
de bij dezen dienst werkzame amb
tenaren, alsmede door de rijksland-
bouwconsulenten.
Versailles had een chaos in het
Oosten geschapen.
Duitschland zoo magere basis defini
tief zou moeten worden opgelost.
Maar Engeland had zijn garantie
aan Polen van 6 April 1939 op 25
Aug. 1939 reeds in een definitief
verbond omgezet, dat beide staten
onlosmakelijk verbond en deed niets
om den vrede op redelijke basis te
bevorderen, deed integendeeld alles,
om de Polen tot het uiterste te drij
ven.
Men weet het: De Polen lieten
zich tot het uiterste drijven, in een
roes gebracht door de alliantie met
het Westen, die hen op een lijn met
de Westelijke groote mogendheden
plaatste, overwinnaars reeds in ge
dachte nog voordat de veldtocht
begonnen was en openden de vijan
delijkheden. Het Duitsche zwaard
sloeg terug en het sloeg fel. Van
Polen bleef binnen drie weken tijds
niets over.
Wat heeft het beroemde „prestige"
van het Westen, dat in zoo menige
nota aan Berlijn naar voren kwam
en telkens met nadruk zeide, dat het
Westen Polen niet in den steek kon
laten, toen een deuk gekregen. Dat
geheele prestige bleek ten slotte
alleen daarin te bestaan, dat men
den Polen voor het begin van den
strijd van alles beloofde, ten einde in
elk geval te beletten, dat de Polen
naar den wensch van hun ouden
maarschalk Pilsudski het met
Duitschland eens zouden worden
en hen na het uitbreken van het con
flict totaal aan hun lot overliet.
Zelfs geen vliegtuigen kwamen de
Polen te hulp
Sindsdien is Duitschland van zege
tot zege voortgesneld en heeft daar
bij tevens nog tijd en gelegenheid
gevonden om in gansch Europa met
volledige liquidatie van Versailles de
nieuw-ordening, de nieuw-opbouw
van een betere samenleving der vol
ken ter hand te nemen, zij het ook
dat voorshands de oorlogsnoodzake
lijkheden in menig opzicht de volle
doorvoering nog tegenhouden.
Als belangrijke episode vergeten
wij niet de vondst van de War-
schauer documenten, d.w.z. de docu
menten, die de Duitsche troepen na
hun intocht in Warschau daar ont
dekten, en die onthulden, hoe sterk
New-York achter de Engelsche poli
tiek stond en hoe de machthebbers
van de U.S.A. en dan met name
president Roosevelt en zijn Joodsche
vrienden de Polen tot verzet prik
kelden. Later herhaalde zich deze
historie in Joego-Slavië, waar
wederom de Amerikanen achter de
schermen een klein volk tot een
dwazen staatsgreep en een nog on
heilvoller oorlog prikkelden. Het is
geen nobel beeld, dat te Warschau
en te Belgrado, en waarlijk in deze
twee steden niet alleen, van de
Amerikaansche politiek verkregen
werd. Het is het tegendeel van
nobel.
Bij het einde van het tweede oor
logsjaar denkt uiteraard ook ieder
aan de Sovjet-Unie. Op 23 Augustus
aan den vooravond van den oor
log kwam het non-agressiepact
tusschen Moskou en Berlijn tot
stand. Het was het antwoord op de
Engelsche politiek van garantie aan
Polen. Die politiek mishaagde Mos
kou in hooge mate, daar het in elk
geval zijn deel van Polen wilde
hebben en de pro-Poolsche politiek
aan Londen en Parijs zeer kwalijk
nam. De Sovjets kregen hun deel van
Polen. Op 17 September rukten zij er
binnen. Maar tegelijk werd deze
datum een keerpunt in de verhou
ding van Moskou tot Londen en
Parijs. Had Londen de garantie aan
Polen eerlijk bedoeld, dan had het
op 17 September aan de Sovjets den
oorlog moeten verklaren. Het deed
het niet. Het gaf Polen aan de Sov
jets prijs en toonde daarmee, dat de
dusgenaamde bescherming van de
kleine volken slechts een dekmantel
was om Duitschland er onder te
houden, doch geen oogenblik werke
lijk gemeend werd. Dat bleek later
opnieuw, toen Finland door de Sov
jets werd aangevallen en de groote
westelijke machten evenmin de
Moscovieten in den weg traden. Dat
bleek dezer dagen nog eens door den
overval op Iran. Veeleer bleek toen
Duitschland de beschermer der kleine
naties daar het aan de Sovjets belette
om Finland nog meer leden af te
l-appen en het later aan Molotow
zijn bekende vier veroverings-
eischen ontzegde.
Daarmee bleek tevens de ware
aard van de Sovjet-politiek. Toen zij
de buit binnen hadden van het non
agressiepact en Londen en New-York
toonden, dat zij de Russische agres
sie wel aangenaam vonden, mits
slechts Duitschland er zwakker van
werd, gingen de Sovjetste Londen
en NewYork op verderen buit uit, en
verkochten het non-agressiepact aan
den vijand. De Duitschers merkten,
dat te Belgrado wel het allersterkst.
De' uitkomst is bekend. Voordat de
verrader zijn loon kon trachten te
incasseeren, werd hem het masker
afgerukt en wierp het Duitsche leger
de enorme wapenmassa, die door de
Sovjets in het geheim aan hun gren
zen bleek opgehoopt te zijn, aan den
kant der wegen in machteloosheid
terneer.
Voor het derde oorlogsjaar is de
groote vijand Engeland. Dit heeft
reeds menig volk aan zijn eigen im
perialistische doeleinden opgeofferd.
's-Gravenhage, 2 Sept. Heden
eindigt het tweede en morgen begint
het derde en, naar wij hopen, laatste
oorlogsjaar.
Een terugblik past op dit moment.
Er was veel aan de oorlogsverkla
ringen, die óp den derden September
1939 door Engeland en Frankrijk te
Berlijn overhandigd werden, vooraf
gegaan.
De korte inhoud dier voorafgaande
geschiedenis was: Versailles.
En déze eene naam verklaart tevens
alles. Eenerzij ds stonden de erfge
namen van de makers van dit
schanddictaat, dat den oorlog na
dezen dusgenaamden „vrede" onaf
gebroken voortzette en het Duitsche
volk met zijn bondgenooten in een
staat van altijd durende onderwor
penheid, ja slavernij, zou willen
houden.
Anderzijds staan de verjongde
volken van het midden, het nationaal-
socialistische Duitschland en het fas
cistische Italië, dat bitter teleur
gesteld na Versailles onder den im-
perialistischen druk van Londen
den weg tot Berlijn gevonden had,
vastbesloten deze boeien te ver
breken en vrijheid en leven voor
zich en hun toekomst te veroveren.
Eenerzij ds vindt men de groote
westelijke wereldmachten, Engeland,
Frankrijk en op den achtergrond de
Vereenigde Staten, die meenden, dat
wat zij in de hun onderworpen vol
kenbondsvergadering tot recht en ge
rechtigheid verklaren, door de over
wonnenen van 1914—1918 zonder
meer geprezen behoort te worden en
de wereld alleen onder hun over-
heersching gelukkig^kan zijn. Ander
zijds staan de opkomende machten
van de „spil" vastbesloten dit juk
van zich af te werpen en een nieuw
Europa te bouwen, waarin de vreed
zame samenwerking der volken in
plaats van deze machts- en overheer-
schingspolitiek zou treden.
De aanleiding was Danzig.
Wie thans terugziet op de voorge
schiedenis en het begin van 'den
oorlog, moet nogmaals constateeren,
dgt het gelijk geheel aan Duitschen
kant was, en niet alleen het gelijk,
maar ook het geduld.
Wat een onding had Versailles
daar in het Oosten geschapen, een
van het rijk gescheiden Oost-Prui
sen, een oer-Duitsche stad als Dan
zig, door een hoogen commissaris
van den Volkenbond geregeerd en
in wezen aan de Polen uitgeleverd,
een in twee stukken uit elkaar ge
scheurd Silezisch industriegebied, en
^nillioenen Duitschers onder Pool-
sche heerschappij en Oost-Euro-
peesch cultuurpeil weggedrukt. Een
kind kon begrijpen, dat dat alleen
goed kon blijven gaan, zoolang het
rijk machteloos ter aarde lag, maar
dat, zoodra men ook maar weer een
veer van den mond zou kunnen bla
zen, Duitschers van het rijk, de
Oost-Pruisen en de Danzigers el
kander de hand zouden reiken en
samenleving zouden zoeken. Het is
een misdaad van Versailles, dat het
deze verbrokkeling schiep en daar
mede Polen en de gansche beschaaf
de wereld belastte. Het is een twee
de misdaad, dat dit in de jaren van
19181939 nimmer voldoende werd
ingezien, het is een derde misdaad,
dat Londen op 6 April 1939 door een
formeele garantie aan Polen dezen
onhoudbaren toestand ook voor de
toekomst bleek te willen handhaven
en den Polen daartoe een blanco
cheque in de hand drukte, die de
Polen naar Londens wensch ge
bruikt hebben. Dit heette dan een
„vredesfront", men kent het inder
daad huichelachtige woord nog uit
die dagen, het was voor de volle 100
pet. een oorlogsfront. Met
welk een geduld heeft de Duitsche
Führer daartegenover elke moge
lijkheid tot een vergelijk steeds op
nieuw naar voren gebracht. Met
v/elk een liefde tot den vrede heeft
Adolf Hitler tot het uiterste toe door
tegemoetkomendheid de breuk
trachten te vermijden en de Weste
lijke machten tot redelijkheid trach
ten te bewegen. Het maximum
daarbij was, na al de vergeefsche
voorstellen aan Engeland, om tot
een werkelijke samenwerking te ko
men, het voorstel van den Führer
aan Polen op 31 Augustus 1939 de
vermaarde 16 punten (uitwerking
van het reeds in het voorjaar van
1939 door den Führer aan Warschau
gedane grootmoedige verzoenings
voorstel), door rijksminister von
Ribbentrop aan den Britschen ge
zant Henderson voorgelezen endaar-
na gepubliceerd waarbij de Corridor
aan Polen zou blijven en slechts een
Duitsche doorgang werd gevraagd,
ja zelfs afgezien werd van Silezische
grenscorrecties. Hierbij ging de
Führer zeer ver. In Duitschland
kreeg menig vaderlander een kou
de rilling bij de gedachte, dat de
Poolsche kwestie op een voor
alkmaar.
GEBOREN: Wilhelmina, d. van Ni-
colaas P. Dekker en J. G. Schuijt.
OVERLEDEN: Jan van den Too-
ren, gehuwd met N. Engelsman, 70
jaar.
Naast Tsjecho-Slowakije en Polen
weet Noorwegen ervan. Nederland
heeft ook zijn ervaring daarmee;
tevens Frankrijk, België, Joegosla
vië, Griekenland, Irak en tenslotte
Iran. En de groote lijn in die politiek
was nooit of te nimmer in overeen
stemming met al de mooie woorden,
die van 1918-1939 en nog vaak daar
na gesproken werden. De kleine vol
ken werden niet beschermd, zelfs
niet geholpen. Zij hadden slechts
Engelands belangen te dienen en
werden koud en cynisch daaraan op
geofferd. Alleen het egoïsme regeert
te Londen, een egoïsme, dat liever
den cultuurdood van de Baltische
staten, van Finlapd en van gansch
het vasteland bevordert, dan iets
van eigen imperialisme en wereld
heerschappij ten gunste van andere
volkeren te willen opgeven., Geen
plaats onder de zon voor een ander
dan Engeland, was het leidend mo
tief der Engelsche wereldpolitiek
reeds eeuwen het was het ook nu.
Wij gaan het derde oorlogsjaar
binnen, naar wij hopen het laatste
van dezen oorlog. Daarin staat de
groote beslissing voor de deur, of de
toekomstige generaties nog langer
onder den dwang van het plutocra
tisch imperialisme der Angelsaksen
zullen blijven, dan wel of oprechte,
elkanders belangen dienende volk-
sche samenwerking de goederen dei-
aarde voor allen toegankelijk zal
maken.
Zitting van 1 September.
Een verkeerde greep.
Vijf jaar was een jonge flesschen-
spoeler uit Avenhorn al in dienst ge
weest bij de N.V. Horna te Hoorn,
steeds tot groote tevredenheid van zijn
patroon, die zelfs overwoog den jon
geman een ander en meer lucratief vak
te laten leeren. Edoch: deze jongeman
deed een greep in de geldkist van zijn
patroon. Die geldkist stond in het
kantoortje en was nooit op slot en
toen er op, den middag van den negen
en twintingsten April van dit jaar twee
briefjes van tien in lagen, toen de kan
toorbediende even weg ging, lag er
even later, toen hij terug kwam, nog
maar één in. Het andere zat in den zak
van den flesschenspoeler, die er niet
lang plezier van had, want hij werd
spoedig gesnapt vóór het briefje van
tien eenige economische functie te zij
nen behoeve had kunnen verrichten.
De flesschenspoeler was nu de zon
daar, die deemoedig op het matje
stond van den politierechter. Hij moest
de gebruikelijke vermaningen in ont
vangst nemen en de vraag beantwoor
den, waarom hij zoo onverstandig was
geweest om dat briefje te stelen en
daardoor niet alleen zijn patroon te
benadeelen, maar ook zijn eigen toe
komst te bederven. Op die vraag bleef
hij schuldig zwijgen.
Zijn patroon had wel genade voor
recht laten gelden en hem in dienst
gehouden, maar het plan, om den jon
geman een degelijk vak te laten leeren
was voorloopig van de baan. En al
mocht hij op het oogenblik zelfs drie
gulden per week méér verdienen dan
tijdens den diefstal, het verstaan van
een goed vak is méér waard.
De officier dreigde met gevangenis
en vroeg tenslotte een boete van vijf
en zeventig gulden of twintig dagen
hechtenis, met bovendien een onder
toezicht plaatsen van den verdachte.
De rechter maakte er dertig gulden of
twaalf dagen van. Het toezicht ging
natuurlijk door.
De wrekende vader.
Een vader uit Broekerhaven had het
zoontje van een ander geslagen'en ge
schopt, omdat de jongen zijn zoon een
bloedneus zou hebben gestompt. Hij
trachtte nu voor den politierechter een
verhaal op te hangen over de groote
hoeveelheden bloeds, die zijn zoon zou
hebben verloren, om zoodoende eenige
rechtvaardiging te suggereeren van de
strafoefening, die hij had gehouden.
Het bloedverhaal werd echter met
een korreltje zout genomen en toen de
afgeranselde knaap, die onder toezicht
van zijn eigen vader ter zitting als
kroongetuige aanwezig was, verteld
had, dat de bloedneus was ontstaan
door een botsing van hoofd tegen neus
bij een partijtje voetbal, dus geheel
zonder opzet, toen vond de officier
reden om dertig gulden boete of 15 da
gen hechtenis te vragen.
De rechter had nog mededoogen
met den man en veroordeelde hem
tot twaalf gulden of vier dagen,
Oneerlijke dienstbode.
Een dienstmeisje uit den omtrek van
Schagen had eenige weken geleden al
terecht gestaan wegens diefstal van
eenige rolletjes, inhoudende elk vijftig
centen. Hoewel het niet in de dagvaar
ding stond, werd haar toch ook aange
wreven, dat ze meer kleinigheden ten
nadeele van haar patrones, die eigen
lijk een familielid was, had weggeno
men. Ze ontkende het toen allemaal
met veel nadruk, behalve het wegne
men van één rolletje centen. Overigens
werd de indruk gevestigd, dat het
meisje in de zaak en het huishouden
van haar patroon en patrones allerlei
financieele volmachten had en dat alle
geldzaken via haar gingen. Het was
een beetje raar geval, ook met datgene
wat ze gestolen zou hebben. De zaak
werd toen aangehouden voor een nader
onderzoek, dat thans, j.l. Maandag, z'n
besluit vond in een tweede behande
ling van het geval. De verdachte was
er niet, maar wel een politieman,, die
verklaarde, dat zij, de verdachte, hem
had bekend méér dan één rolletje cen
ten te hebben gestolen, wel vier, zou
ze hebben toegegeven.
1
