•Ig DISTRIBUTIE-NIEUWS. IIP] a-fl¥ö }1&S&ls8f§l?&ss!3& Oorzaken van béïJerf aardappelen. in de middelvroege GELDIGE BONNEN VOOR VOEDINGSMIDDELEN IN DE WEEK VAN 28 SEPT. T/M 4 OCT. 1941 Hoe men zoetwatervisch bereiden kan. Uien en winterpeen. M co O c co cn o c c o 5 01 m CO 3 rC t- N w <y - cu j, .3 CJ S o *3 _S.Q SJ S 5 t. 44 7. Pl3 lit) ft,Q,a mSfn [B C (D f—r?j "go °°J S> 8.3 OA ft W) g So-24 0 T -£ RP-S-g >UMU TjCjc:j^q>^o£c-ï,^Prtt O O gtloScg>> N M §5S-B o«H d.aja d-^s-SStj oi o> fl R fiS 5 3 .«a aj <u PuB fr*! i P.*' tj ;- M< r! h-m a» OJ WO o N bo.-. coMoË>flB«s> 00 <3 Si c T3 _S M r3 SH "öi c-^ 0 fl Si ft fl ft s Si. O qj tuo o <H O rQ CO CW a Q No. 60. Alhmaarsche Courant van Zaterdag 27 Sept. 194t. UITREIKING AARDAPPEL- KAARTEN. Hensbroek. Maandag 29 Sept. van 910 uur wijk A 140; 1011 uur wijk A 4090; 1112 tiur wijk A 90125; 2—3 uur wijk A 125 en hooger; 34 uur wijk B 150; 45 uur wijk B 50 en hooger en C geheel. JEgmond aan Zee. Maandag 29 Sept. voor de let ters AK en Dinsdag de overige. De uitreiking zal plaats hebben in het vroegere distributiekantoor naast het raadhuis te Egmond aan Zee. KJ r s e m. Wijk A op 29 September tusschen 9)4 en 12)4 uur; wijken B en C op 1 October tusschen 9)4 en 12)4 uur. Wie niet op de- voor hem vastge- Btelden dag kan, mag ook op den anderen dag komen, maar buiten deze tijden kan men niet worden geholpen. Wie vergunning heeft voor het telen van aardappelen of wie 5 aren of meer kleigrond dan wel 10 aren of meer zandgrond met winteraard appelen heeft of in 1941 heeft gehad, moet zich op het distributiekantoor vervoegen op Vrijdag 26 September tusschen 9)4 en 11)4 uur.- Wie niet komt, moet verder worden uitge sloten van het ontvangen van andere distributiebescheiden. Men kan niet op andere kantooruren komen, maar wel een ander zenden. De extra kaarten voor zwaren en zeer zwaren arbeid moeten worden afgehaald in die gemeente waar de betrokkenen hun arbeid verrichten. I. a n g e d ij k. Extra brood voor jeugdige personen. Aan personen, geboren na 1 Jan. 1921 doch vóór 1 Januari 1928, zullen 28 rantsoenen brood worden uitge reikt volgens de volgende indeeling: Broek op Langend ij k: 29 Sept. voor hen, wier familienaam begint met de letters A t/m J.; 3 Oct. voor de letters K t/m Z. Zuidscharwoude: voor inwoners van Zuidscharwoude: 1 Oct. A t/m J en 2 Oct. K t/m Z. Te Zuidscharwoude voor inwoners van N oordscharwoude: 3 Oct. A t/m J en 4 Oct. K t/m Z. Te Oudkarspel: 1 Oct. A t/m J en 4 Oct. K t/m Z. Op alle kantoren kan men van 912 uur op de aangegeven dagen terecht. 's-Gravenhage, 26 Sept. Het is ongetwijfeld niet aan de opmerk zaamheid van vele landgenooten ontsnapt, dat eenige malen schepen en wagons op de plaats 'van bestem ming aankwamen, waarvan de in houd bestond uit aardappelen, die oogenblikkelijk voor de menschelijke consumptie moesten worden afge keurd, daar zij bedorven waren. Ook deden de rottingsverschijnse len zich wel voor bij voorraden aardappelen, die in pakhuizen e.d. waren opgeslagen. Deze feiten heb ben helaas aanleiding gegeven tot het ontstaan van ongemotiveerde geruchten. De aardappelen zouden niet oordeelkundig zijn opgeslagen, zij zouden te lang worden bewaard onder ongunstige omstandigheden enz Het behoeft eigenlijk geen betoog, dat men met den aardappelen, het volksvoedsel bij uitnemendheid, on der de tegenwoordige omstandighe den niet voorzichtig genoeg kan omgaan. Dit geschiedt dan ook, Brandstoffen voor kamerver huurders en pensionhouders. Kamerverhuurders en pension houders, die hun woning uitsluitend met haagden en kachels verwarmen, dienen op Maandag 29 Sept. a.s. van 25 uur mm. aan het Kringkantoor te Zuidscharwoude een formulier M.D. 121 af te halen.. De ingevulde formulieren dienen 30 Sept. van 25 uur h.m. wederom aan het kringkantoor te worden bezorgd, waarbij alle distributiestamkaarten van degenen, waarvoor extra vaste brandstoffen worden aangevraagd, moeten worden overgelegd, waarna terstond tot uitreiking der bonnen wordt overgegaan. Degenen, die niet op deze data yer- schijnen, zullen voor de maanden October en November in geen ge val bonnen ontvangen. Distributie van schoenen. Formulieren voor schoenenbonnen kunnen in den vervolge steeds ge durende de eerste tien dagen van iedere maand worden afgehaald aan (Je- plaatselijke kantoren op vertoon van de stamkaart van de (n) gene wie(n) de aanvrage geldt. Schriftelijke aanvragen om een schoenenbonformulier worden niet meer in behandeling genomen. Distributie van rijwielbanden. Het voor de maand Sept. beschik bare aantal rijwièlbandenbonnen is reeds toegewezen. Zij die geen - op roeping hebben ontvangen kunnen hun aanvrage als afgewezen be schouwen. Voor de maand October kunnen wederom aanvraagformulie ren voor rijwielbandenbonnen uit sluitend schriftelijk worden aange vraagd gedurende de eerste tien dagen van de maand. DE PALING- EN AALPRIJZEN. De Prijzenbeschikking 1941 Zoet watervisch regelt zeer duidelijk de prijzen, welke zoowel de visscher, de groothandelaar, de rooker als de detaillist voor gerookte en versche aal of paling mogen vragen. Sedert geruimen tijd bestaat er echter een groote vraag naar deze artikelen en helaas is dit voor verscheidene han delaren en visschers een reden ge weest om prijzen te gaan berekenen, die boven de vastgestelde maximum prijzen uitgaan om zoodoende een extra winst te maken. Van overheids- Gerookt: lichter dan 50 gram per stuk 1.09 of 1.16 50100 gram per stuk 1.55 of 1.62 100200 gram per stuk 1.81 of 1.88 en zwaarder dan 200 gram per stuk 2.10 of 2.17 wege wordt hier krachtig tegen op getreden. Dat onderzonden negentien han delaren en visschers, die in de afge- loopen week door den Inspecteur voor de Prijsbeheersehing veroor deeld zijn tot boeten varieerende tusschen de 20.— en 50.Een van hen, de visscher J. v. F. te El- burg, die wel op zeer brutale wijze te werk was gegaan, kreeg zelfs een boete van 150. Voor de volledigheid volgen hier onder de vastgestelde maximumprij zen welke den consument per half kilogram in rekening mogen worden gebracht. Versch: lichter dan V0 gram per stuk 0.47 of 0.54 125 gram per stuk 0.71 of 0.82 tusschen de 125250 gram per stuk 0.87 of 0.99 en zwaarder 1.11 of 1.23 zoowel van de zijde van de overheid als van die der handelaren, die zeer zeker het groote belang van den aardappel voor onze voedselvoor- zieneng voor oogen houden. Maar: er zijn omstandigheden, die men niet in de hand heeft en daaronder moet ook ge rekend worden de ziekte, phy- tophthora genaamd, waaraan grootte partijen middelvroege aardappelen hebben geleden. Omtrent deze ziekte wordt het rijksbureau voor de voedselvoor ziening in oorlogstijd het volgende medegedeeld: De ziekte kan door bepaalde weersomstandigheden worden be vorderd en treedt vooral op, wan neer de aardappelen worden ge rooid, terwijl het loof nog niet is^ afgestorven. De ziekte begint n.l. m het loof en bij te vroeg rooien gaat :zij over op de knollen, vertoonen dan kleine zieke plekjes ter grootte van speldenknoppen, dus bijna niet te constateeren. Dit beteekent, dat de aardappelen onmiddellijk ver werkt moeten worden, daar zij an ders gaan rotten. Men kan nu vragen: was het noo- dig, de aardappelen te vroeg te rooien en zoo ja, was het dan noo- dig, groote hoeveelheden op te slaan? Het is algemeen bekend, dat er in Augustus, zooals altijd bij den over gang van de vroege naar de middel vroege aardappelen al spoedig een tekort was. Om dit tekort te .onder vangen, moest het rooien geforceerd worden en daarom werd den .telers een rooipremie in het vooruitzicht gesteld. Deze premie nu heeft voor al in de laatste week van Augustus, toen de weersomstandigheden te slecht waren om het graan te oog sten en te dorschen, tot gevolg ge had, dat een groot aantal boeren (vooral in de zand- en veenstreken) op gro.ote schaal is gaan rooien. Het gerooide kwantum moest zooveel mogelijk door de V.B.N.A. worden afgenomen en de te groote hoeveel heid moest worden opgeslagen. Tenslotte kan de vraag worden gesteld, of dan tegen de- zie-kte zelve of tegen haar gevolgen voor de ge zonde aardappelen niet kan worden opgetreden. Zooals boven reeds is .vermeld, zijn de ziekteplekjes op de knollen vrijwel niet tq constateeren. Door de V.B.N.A. is ernaar gestreefd, de aardappelen bij de verlading zoo veel mogelijk zichtbaar vrij van ziekte te houden, doch dikwijls bevinden zich in de massa nog en kele zieke knollen, waarvan de ziekte niet op het Oog is vast te stellen. Eén dag vervoer per schip of wagon bij warm weer is reeds voldoende om den geheelen voorraad totaal verziekt op de plaats van bestemming te doen aankomen. In een vrij groot aantal gevallen is de lading al dadeljjk na aankomst afgekeurd voor consumptie, soms echter: deden zich de verschijnselen eerst na opslag voor. Het verschijnsel deed zich dus alleen voor bij de te vroeg gerooide aardappelen, bij de normaal gerooi de behoeft men niet te vreezen voor een uitschot, dat grooter is dan het normale. Het is goed te bedenken, dat het verlies aan aardappelen, tengevolge van het bederf, niet opweegt tegen de groote nadeelen, die voor dé be volking zouden ontstaan, wanneer de maatregel met de rooipremie niet was genomen. Immers dan zou het tekort aan aardappelen nog eenige weken langer hebben ge duurd. Uit het bovenstaande blijkt dus wel, hoe weinig geloof men mag hechten aan geruchten, die ontstaan doordat men zich geen rekenschap geeft van de beteekenis van het geen men waarneemt. De Leider van den Distributie- dienst, Kring ALKMAAR, maakt bekend, dat Maandag 29 September tusschen 912 uur of 1.304 uur bij den Distributiedienst Oude-. gracht 168, ingang Ridderstraat, formuliereti MD 121 ter verkrij- ng van vaste brandstoffen v.oor de maanden October en November 1941, voor kamer- en pension-be woners, kunnen worden afgehaald. Deze aanvraagformulieren wor den uitsluitend verstrekt aan kamerverhüurders en pensionhou ders, die HAARDEN en KACHELS stoken. Voor kamers, welke ver huurd, resp afgestaan zijn aan ouders, kinderen, klein-, pleeg- en stiefkinderen en verdere familie leden, benevens kostgangers, mogen geen extra vaste brandstoffen wor den verstrekt. (Met kostgangers worden bedoeld degenen, die hui selijk verkeer genieten.) Deformulieren moeten Dinsdag 30 September, of Woensdag 1 October a.s* weer bij den Distribu tiedienst worden ingediend, -onder overlegging van alle distributie stamkaarten vah degenen, waar voor extra vaste brandstoffen worden aangevraagd. Aanvragen, die na 1 October 1941 worden ingediend, 1 worden - niet meer in behandeling genomen. DE PRIJS VAN „BELEGEN N.Z." KAAS. 's-Gravenhage, 26 Sept. Bij besluit van den directeur-generaal van de voedselvoorziening is bepaald, dat kaas, afkomstig uit de voor rekening van de Nederlandsche zuivelcen- trale opgeslagen hoeveelheden, dit fs dus belegen khas, mag worden ver handeld. Deze kaas is voorzien yan het merk „belegen N. Z." en de maximumprijs is voor den detaillist en den consument vastgesteld op 25 cent per kilogram hooger dan de nog geldende maximumprijzen voor kaas, niet voorzien van het merk „belegen N. Z." Voor de vastgestelde prijzen en andere bijzonderheden wordt verwe zen naar de elders in dit blad opge nomen officieele publicatie. DISTRIBUTIE GESMOLTEN RUNDVET. Beter cp bon 39 niet vóór 14 Oct. 's-Gravenhage, 26 September. Men verzoekt ons de aandacht er op te vestigen, dat voor zoo ver in sommige dagbladen werd vermeld, dat vóór 1 October a.s. cp bon 39 geen boter mag wor den afgeleverd, dit onjuist is. Met nadruk wordt er op gewe zen, dat voor 14 October c. geen boter op bon 39 mag worden afgeleverd. x Aardappelziekte voorkomen. (Polygoon-v. Bilsen) Elk der volgende bonnen Geeft recht op het koopen van: Beschikbaar per persoton 0 t/m 3 jaar 4 t/m 13 jaar 14 t/m 20 jaar Volwas senen Eenheid In tijdvak van één week 9 18 22 18 rants. 2 3 3 3 rants. 7 rH" n CO CO 3% 31/2 liter Kg. 28 Sept. t/m 37-4 Brood 37 Brood 37 Vleesch 37 Vl.waren 37 Melk I 38 Reserve Oct. 4 Vs Vs 1 l3/4 3% 1941 rants. rantsoen rantsoen rantsoen liter Kg. Brood of gebak Vleesch of vleeschwaren Melk Aardappelen 7 Sept. t/m 4 Oct. 1941 34 t/m 37 Bloem V» rantsoen 114 Algemeen 1 Kg. 115 Algemeen 250 gram 116 Algemeen 500 gram C Rijst 250 gram C Havermout 250 gram 117 Algemeen 250 gram 118 Algemeen 250 gra'm 119 Algemeen 100 gram 34 t/m 37 Kaas 100 gram 25 Sept. t/m 13 Oct. 1941 36-37 Boter 250 gram 36-37 VetI 250 gram In tijdvak van vier weken Bloem, brood of gebak 4 4 4 4 Suiker 1 1 1 1 Koffie-surrogaat 250 250 250 250 Jam 500 500 500 500 Rijst 250 Havermout 250 Havermout 250 250 250 250 Gort 250 250 250 250 Vermicelli of maizena 100 100 100 100 Kaas 400 400 400 400 rants. Kg. gram gram gram gram gram gram gram gram In tijdvak van 18 dggen Boter Boter met reductie 250 250 500 500 500 500 500 500 gram gram ATTENTIE! DE VOLGENDE BONNEN ZIJN NA HEDEN (27 SEPT.) NiET MEER GELDIG: 36 Brood, 36 Vleesch, 36 Vleeschwaren, 36 Melk I, 37 reserve (Aardappelen). De bonnen, welke met ingang van den Zondag zijn geldig verklaard, met uitzondering van die voor vleesch of vleeschwaren, mogen reeds op den daaraan voorafgaanden Zaterdag worden gebruikt. Het koopen van vleesch of vleeschwaren bij den kleinhandel op Maandag of Dinsdag is niet geoorloofd. EEN R ANTSOEN Bloem Rijst Havermout Gort Vermicelli Maizena Jam 70 gram tarwebloem, -meel, roggebloem, -meel, zelfrijzend bakmeel 250 grart^ rijst, xijstemeel, -bloem, -gries, kindermeel 250 gram havermout, -vlokken, -bloem, -gort, aardappelmeelvlokken, gruttemeel (gemengd meel) ~- 250 gram gort, gortmout, gortbloam, grutten (alle soorten), gruttemeel (gemengd meel) 100 gram vermicelli, macaroni, spaghetti 100 grant maizena, sago, aardappelmeel óf 100 gram zetmeel, verwerkt in puddingpoeder of puddingsauspoeder 500 gram jam, siroop, honing, enz. De zoetwatervisch is in dezen tijd dikwijls lager in prijs en beter ver krijgbaar dan de zeevisch. Voorn, brasem (folèi, bliek), zeelt, snoek baars en baars zijn wel de visschen, die het meest te koop worden aan geboden. Vele huisvrouwen schrikken er nu echter van terug, visch bij het mid dagmaal te geven, omdat zij meenen, aat visch alleen smakelijk is, wan neer zij gebakken wordt. En dit vraagt io.de meeste gevallen te'veel vet. Door het bakken wordt de visch wel -pittiger en de grond smaak, dien zoetwatervisch kan heb ben, geraakt op den achtergrond, doch de eenige methode om visch klaar te maken is dit zeker niet. Een eenvoudige en zeer smakelijke ma nier is de volgende: Van verschillende kruiden, b.v. peterselie, selderij, thijm, laurier, dragon of ui wordt gedurende .5 mi nuten een geurige bouillon getrok ken, waarjn men de visch gaar kookt. De bouillon wordt vervolgens gezeefd, met bloem gebonden en" als saus bij de visch gepresenteerd. Deze vischbouillon kan de botersaus heel goed vervangen. Er zijn nog ver schillende variaties in aan te bren gen met mosterd, kerrie, azijn of citroensap, tomaten, uien, garnalen of mosselen. De keuze is ruim en het voordeel is, dat men naar ver kiezing er bpter of vet aan kan toe voegen. De rauwe visch kan ook met wei nig water en boter gestoofd worden. Dit is een'zeer smakelijke berei dingswijze, die weinig brandstof, vraagt. Stooft men aardappelen en groenten met de visch mee, dan krijgt men een stoofschotel, die in alle opzichten aan te bevelen is. De voornaamste reden, dat zoet watervisch weinig gegeten wordt is echter, dat zij (behalve snoek baars) zoo vol graten zit. Wordt de visch op 4 cm. afstand ingesneden en met citroensap of azijn eénigen tijd gestoofd, dan worden de graatjes zacht, zoodat ook dit euvel is opge heven. Thans volgt een recept van een stoofschotel en van een spep. Voor deze soep, die in sommige streken meer bekend staat als „waterzooi'', zijn alle mogelijke zoetwatervis- sch~n te gebruiken, juist de ver scheidenheid van visch geeft den specialen smaak aan de soep. Vischsoep Karper, zeelt, paling, snoek; snoekbaars, brasem, thijm, laurier, selderij, peterselie, peper, wat boter De visschen schoonmaken, in moo- ten snijden en met zooveel water opzetten, dat ze juist onder staar.. De kruiden en wat boter toevoegen en de visch daarin zachtjes gaar koken. De visch in het nat opdoen en ei- bruin- of roggebrood bij geven. Stoofschotel van snoekbaars (4 personen). 3/4 kg snoekbaars, 1 kg wortelen, 1 kg aardappelen, zout, peterselie. De snoekbaars schoonmaken, was- schen, in mooten snijden (desge- wer.scljt van de graad ontdoen), de wortelen schoonmaken (niet schra pen), de aardappelen schoon boenen, wasschen en zoo noodig in stukken snijden. In een stoofpan een bodempje water aan den kook brengen. Hierin de visch, de wortelen en de aardap pelen met wat zout aan den kook brengen. Met het deksel op de .pan het geheel in pl.m. J4 uur gaar koken. Het overtollige vocht in een- saus kom gieten. De mooten in een dek schaal of in een vuurvasten schotel overbrengen, de aardappelen en wortelen erom heen leggen en met wat fijngehakte peterselie be strooien. Uien en winterpeen worden sa men .veel in den stamppot gegeten. Wie kent er niet het echt Holland- sche gerecht „hutspot met klapstuk" wat iedere rechtgeaarde Leidenaar op 3 Oct. eet? De hutspot met rauwe peen kent echter lang niet iedereen. Veel ver schil in smaak en uiterlijk met het van ouds bekende recept is er niet. De aardappelen en een gedeelte van de winterpeen worden samen gaar gekookt en fijngesneden op de ge bruikelijke wijze. Even vóór het op doen wordt de rest van de peen ge raspt en door den stamppot ge mengd. Het voordeel hiervan is, dat de wortelsmaak iets meer op den voorgrond treedt en de voedings waarde verbeterd wordt. De ui wordt behalve in den huts pot in hoofdzaak als toekruid .ge bruikt. Als hoofdbestanddeel van een gerecht of als groenten eet men hem helaas te weinig. De ui doet in voedingswaarde niet onder voor menige andere groente. Uien bevatten, evenals wortelen, naast 'n kleine hoeveelheid eiwitten en spoorvet, vrij veel zetmeelstoffen en suikers en de voor ons lichaam zoo belangrijke zouten en vitaminen. Men kan de uien als groente ge ven, b.v. met een zuur sausje of met tomaten. Recepten vindt u hieron der. Ook een stamppot van uien of stoofschotel van uien met visch zal bij velen in den smaak vallen. De uien zijn vry goed te bewaren, zoo dat men, wanneer de gelegenheid om versche groente te koopen, op een oogenblik ontbreekt, nooit ver- 7 legen zit, wanneer men uien in huis heeft. Daar het grootste deel aan vitami ne, previtamine en zouten aan den buitenkant van de peen zit, is het niet aan te raden deze te schillen. Men kan volstaan met de peen goed te boenen en te wasschen. Het gebruik van rauwe groenten is gezond. Zooals hierboven reeds beschreven werd, kan men een deel van de winterpeen rauw door den stamppot mengen. De geraspte of in plakjes gesneden wortel smaakt ook uitstekend op de boterham, soms voegt men dan wat suiker, citroen sap of zout toe. In een sla van rauwe groenten mag de wortel niet verge ten worden. Ook de ui is in kleine hoeveelhe den rauw te gebruiken. Sommigen vinden de sterk uitkomende smaak van de stukjes uj,wel eens hinder lijk, men kan dit bezwaar opheffen door de ui te raspen, waardoor het gerecht toch de pittige aroma van de ui krijgt. Wie kent niet de sla met het versche uitje? Thans volgen eenige recepten: Gekoekte uien. 1 1/4 kg üien, 3 dl kookwater en azijn, 25 gr bloem, zout, peper. De uien schoonmaken, alles wat vliezig is verwijderen, groote uien doorsnij den; opzetten met weinig kokend water en zout en vlug gaar koken. Kooktijd een half uur. De uien af gieten, het uienwater en de azijn met de aangemengde bloem binden. De saus op smaak afmaken en met de uien vermengen. De uien kun nen ook gegeven worden met een tomatensaus. Stoofschotel van visch en uien. 1 kg ardappelen 3/4 kg visch (b.v. wijting, snoekbaars, zeelt), wat boter of vet. De visch schoonmaken, wasschen, in mooten snijden (desge- wenscht van graten ontdoen), de aardappelen schoon boenen en was schen, de uien in stukken snijden. In een stoofpan een bodempje wa ter aan den kook brengen. Hierin de visch, de aardappelen en de uien met wat zout en boter of vet aan den kook brengen, de schotel of pan goed sluiten en het gerecht gaar ko ken. Kooktijd plusminus uur. Het overtollige vocht in een saus kom gieten, het gerecht in een stoof schotel of dekschaal opdienen. Stoofschotel van uien en winterpeen. ly. kg aardappelen, 3 groote uien," 3/4 kg winterpeen, 100 gr. runder- poulet, 4 dl taptemelk, vet of boter, zout. Het vleesch met zooveel water in een stoofpan opzetten, dat het goed bedekt is. Wat zout toevoegen en het vleesch in de goed gesloten pan op een zacht "vuur bijna gaar koken (plusminus 11/4 uur), de schoongeboende (niet geschilde) ge- wasschen en in stukken gesneden winterpeen en aardappelen, de in stukken gesneden uien en de boter of het vet toevoegen. De pan sluiten, den inhoud vlug aan den kook bren gen en alles gaar koken. Kooktijd plusminus uur. De taptemelk en wat geraspte wortel toevoegen. Alle bestanddeelen losjes door elkaar roeren en nog even doorwarmen. Het overtollige vocht in een sauskom gieten. Het gerecht in een dekschaal of vuurvasten schotel opdoen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 6