DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Duitschland strijdt voor Europa Succesvolle actie bij Sebastopol en Kertsj. Heftige aanvallen bij Gondar afgeslagen. lm BSggK De tentoonstelling „Het Duitsche boek" geopend. „Met Duitschland tegen het kapitalisme". ALKMAARSCHE COURANT. 143ste Jaargang No. 271. Deze courant wordt eikendag, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10; franco door bet geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cents. Prijs der gewone advertentiën: Van 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voordam 9, postgiro 37060. Tel. Administratie (abonn., adv.) 3320, Redactie 3330. Directeur: C. Krak. Hoofdredacteur: Tj. N. Adema, Alkmaar. Maandag 17 November 1941 Duitsch legerbericht. Het leges-bericht van 15 Nov. deelt mede dat op de Krim de aanvallen der Duitsche troepen op Sebastopol en Kertsj ondanks taaien tegenstand van den vijand verder terrein gewonnen hebben. In den middensector van het O. front 'zijn krachtige door infante rie en tanks ingezette tegenaan vallen van den vijand, afgeslagen. De Sovjets .verloren hierbij 44 tanks. Zware batterijen van het leger hebben met succes voor den oorlog 'belangrijke installaties vani Leningrad bestreden. Sterke formaties gevechtsvlieg tuigen en duikbommenwerpers hebben bolsjewistische veldver- sterkingen, troepenconcentraties, spoorwegen en vliegtuigsteun- punten in het gebied ten Z. van Moskou en ten O. van het Lado- gameer aangevallen. De vijand heeft zware verliezen geleden aan menschen, zware wapens en rol lend materiaal. Andere succes volle luchtaanvallen waren ge richt op installaties van Moer- mans-spoorweg. Moskou en Le ningrad zijn in den afgeloopen nacht gebombardeerd. Het leger bericht maakt vervolgens in de zelfde bewoordingen als het thans opgenomen extra bericht melding van de Britsche verlie zen in dé Middellandsche Zee. In Noord-Afrika hebben Duit sche jagers vier vijandelijke vlieg tuigen van een sterke formatie Britsche jagers vernield. In den tijd van 5 tot 11 No vember heefti het Britsche lucht- wapen 119 vliegtuigen verloren. In dienzelden tijd zijn in den strijd tegen Groot-Britannië zes eigen vliegtuigen verloren gegaan. Het legerbericht van 16 Nov. luidt als volgt: Berlijn, 16 Nov. (DNB). Het op perbevel der weermacht deelt mede: „Bij den aanval op Sebastopol hebben Duitsche troepen een zeer versterkt en taai verdedigd fort genomen. De luchtmacht steunde de operaties bij Sebastopol. en Kertsj door aanvallen op verster kingen, schepen en havenwerken. Een bolsjewistische kanonneerboot en twee troepentransportschepen werden door bommen getroffen. Bij Tichwin werden alleen door twee compagnieën pioniers 113 stellingen genomen. In de wateren om Engeland heeft de luchtmacht bij de Faroër en ten O. van Peterhead twee vijandelijke koopvaardijschepen met een gezamenlijken inhoud van 7000 ton tot zinken gebracht en twee andere groote schepen zwaar beschadigd. Gevechtsvliegtuigen hebben overdag bomtreffers van zwaar kaliber geplaatst op een hoogoven bij Middlesborough. In den afgeloopen nacht zijn lucht aanvallen gedaan op havenwer ken aan de O.- en Z. W.-kust van Engeland. Bij een nachtelijk ge vecht tüssehen Duitsche patrouille strijdkrachten en Britsche motor- torpedobooten in het Kanaal is een vijandelijke motortorpedoboot tot zinken gebracht. Waarschijn lijk is nog een tweede onderge gaan. De Duitsche strijdkrachten leden geem verliezen. In N.-Afrika hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen met succes kazematstellingen bij Tobroek en een Britsche vliegveld in de oase Dzjaraboeb gebombardeerd. Zwakke afdeelingen vijandelijke vliegtuigen hebben in den afge loopen nacht zonder succes aanval len gedaan op het kustgebied van N. W.-Duitschland. Een Britsche bommenwerper werd neergescho ten. In de laatste weken heeft de Duitsche luchtmacht opnieuw groote successen behaald in den strijd tegen de Sovjet luchtmacht. Van 1 October tot 8 November verloren de bolsjewisten in totaal 2174 vliegtuigen,' waarvan 1293 bij luchtgevechten en 412 door af weergeschut. De rest werd op den grond vernietigd. In dezelfde pe riode gingen aan het O.-Front 183 Duitsche vliegtuigen verloren". reproductie van den nieuwen weldadigheidszegel voor het kind, waarover wij Zaterdag énkele bij zonderheden gaven. (Polygoon). Italiaansch legerbericht. Het Italiaansche legerbericht van 15 Nov. luidt als volgt: Bij luchtaanvallen van den vij and op Catania, Acireale en Brin- disi zijn brisant- en brandbommen neergeworpen. Eenige woonhuizen werden beschadigd. In Catania zijn 17 dooden en 12 gewonden, in Acireale 12 dooden en 8 gewonden gevallen. De bevolking heeft zich voorbeeldig gehouden. In N.-Arika aan de landfronten niets nieuws. In O.-Afrika duren in het ge- vechtsgebied om Gondar de ge vechten voort, die gekenmerkt worden door bijzondere felheid, overeenkomstig de aanvallen, die de vijand sedert verscheidene dagen met steeds sterkere strijdkrachten uitvoert. Onze troepen verweren zich taai en voeren vastberaden tegenaanvallen uit. Bij aanvallen van Duitsche vlieg tuigen op versterkte stellingen van Tobroek en installaties in het gebied van Mersa Materoe zijn de doelen' effectief getroffen. Het aan tal der door Duitschei jagers bij den luchtstrijd- aan het front van Sol- loem, waarvan in het vorig bericht melding is gemaakt, neergeschoten vliegtuigen is van twee op vier ge stegen. Het Britsche luchtwapen heeft hommen geworpen op Derna en Barce. Eenige schade aan gebouwen en verliezen onder de burgerbe volking. Op de Middellandsche zee heeft een van onze torpedovliegtuigen een groot Engelsch koopvaardijschip getorpedeerd en het zwaar be schadigd. Het schip is, naar latei- kon worden geconstateerd, onder gegaan. Het legerbericht van 16 Nov luidt als volgt: „De verliezen te Acireale op Sici lië geleden, tengevolge van den Britschen luchtaanval in den nacht van 14 op 15 November, zijn ge stegen tot 21 dooden en 29 ge wonden. De uit drie onderofficie ren beslaande bemanning van een vijandelijk vliegtuig, dat was neer geschoten en-in zee gevallen, is aan de kust gevangen genomen. Aan het front van Tobroek in N.-Afrika bedrijvigheid der artil lerie. De vijand deed luchtaanval len op Benghazi en Derna; er is eenige schade aangericht, terwijl onder de Arabische bevolking iemand gedood en eenige personen gewond werden. In O.-Afrika zijn heftige vijan delijke aanvallen op onze vooruit geschoven stellingen bij Gondar afgeslagen. Honderden dooden ble ven voor de hardnekkig verdedigde stellingen liggen. Ook bij aanval len van onze detachementen zijn den vijand ernstige verliezen toe gebracht. In N.-Afrika hebben Duitsche bommenwerpers bij een aanval op het vliegveld bij Dzjaraboeb drie op het veld staande meermotorige vliegtuigen vernield. Jagers schoten bij luchtgevechten vier vijandelijke toestellen neer. Twee van onze vliegtuigen zijn niet op hun basis teruggekeerd. In het O. deël der Middellandsche zee hebben Italiaansche vliegtuigen, die op gewapende verkenning wa ren, twee vijandelijke koopvaardij schepen tot zinken gebracht. In het centrale bekken hebben onze jagers bij hun patrouilledienst twee vlieg tuigen van het type Wellington neergehaald. In het W. der Middel landsche zee heeft een torpedovlieg tuig onder bevel van Arduino Buri een geladen vijandelijk stoomschip van 10.000 ton tot zinken gebracht. Brand in Lomdensche opslag plaats van levensmiddelen. (D N.B.) - Naar Reuter meldt, heeft het Brit- sdhe ministerie voor de voedselvoor ziening' bekend gemaakt, dat in de ochtenduren van 9 Nov. in gebou wen ten Noordwesten van Londen, waarin het ministerie voor de voed selvoorziening voorraden levensmid delen heeft opgeslagen, brand is uit gebroken. Men neemt aan, dat brandstichting de oorzaak is. Er is een onderzoek ingesteld» Kil. lippM Z2L -feu. ■ig&fr EEN DUITSCH STUK STOKMGESCHU't heeft met één schot het bolsjewistische pantserafweerkanon vernield. V (P.K. Hahle-Hoffmann) V Victorie, Duitschlatid wint voor Europa op alle bonten. EXTEABEklCHT VAN HET DUITSCHE OPPERBEVEL. Hoofdkwartier van den Füh- rer, 15 Nov. (D.N.B.) Het opper bevel der weermacht maakt bekend: De Duitsche marine heeft een nieuw groot succes verworven, Duikliooten hebben in het W. van de Middellandsche zee een for matie Britsche oorlogsschepen aangevallen. Daarbij brachten twee duikbooten onder leiding van de luitehants-xapitein Reschke en Guggenberger het vliegtuigmoederschip Ark Royal tot zinken en werd het slagschip Maiaya zoo zwaar beschadigd, dat het de haven van Gibraltar moest_ worden binnengesleept. Anderé Britsche eenheden kre gen torpedotreffers. Het vlieg tuigmoederschip' Ark Royal was reeds op 26 September 1939 bij een luchtaanval zwaar bescha digd. Na hersteld te zijn was h >t echter weer'in dienst gesteld. De Britsche admiraliteit heeft dit verlies toegegeven. DE WIJZIGING DER NEUTRALITEITSWET. New York, 16 Nov. (DNB). De New Yorksche pers blijft critiek uit oefenen op de geringe meerderheid, waarmede het Huis van Afgevaar digden de wijziging der neutrali- teitswet heeft goedgekeurd. De New York Journal American schrijft, dat de afgevaardigden zeer geërgerd zijn. Er schijnt vast te staan, aldus het blad, dat de goedkeuring slechts is mogelijk geweest door ongekende methoden van geweld, waaraan door democratische partijbonzen van ver scheidene steden is deelgenomen. Deze methoden zullen ongetwijfeld in het geheele land de grootste er gernis wekken. 'De leider van het comité American First, kolonel-generaal Wood, heeft verklaard, dat de 212 afgevaardig den, die vóór de wijziging hebben gestemd, slechts 45 millioen Ameri kanen vertegenwoordigen, terwijl de oppositie 71 millioen menschen ver tegenwoordigt. LEVENSLANG VOOR BONNEN- VERVALSCHING. Vichy, 15 Nov. (D.N.B.) Voor de eerste maal sinds de uitvaardiging van de verscherpte strafbepalingen tegen vervalschers van distributie kaarten heeft de ÏTansche rechter zich bezig gehouden met een zaak op dit terrein:, een bende had in de -omgeving van Marseille groote hoe veelheden distributiebons in omloop gebracht. Het eind van dit proces, dat te Lyon werd gevoerd, was dat twee beklaagden veroordeeld wer den tot levenslangen dwangarbeid, twee andere tot tien jaar en nog een tot vijf jaar dwangarbeid en een zesde tot vijf jaar gevangenis. DE SUCCESSEN DER DUITSCHE LUCHTMACHT. Berlijn, 15 Nov. (D. N. B.) In den tijd van 22 Juni tot op heden is de Duitsche luchtmacht, naar het D. N. B. van welingelichte zijde ver neemt, er in geslaagd in totaal 135 Sovjet transport- en koopvaardij schepen van tezamen 383.650 brt. tot zinken te brengen en 131 transport en koopvaardijschepen te bescha digen. Ook de Sovjetvloot leed zware schade. 52 vijandelijke oorlogs schepen werden tot zinken gebracht en 57 beschadigd. DE DUITSCHE PERS OVER DE „ARK ROYAL". Berlijn, 15 Nov. (D.N.B) De Ber- lijnsche avondbladen publiceeren onder opschriften over de geheele pagina het bericht van het tot zin ken brengen van het Britsche vlieg tuigmoederschip „Ark Royal" en de zware beschadiging van het Britsche slagschip „Malaya" door Duitsche duikbooten in het W. deel van de Middellandsche zee. Voor de eerste maal, zoo schrijft de Deutsche AUgemeine Zeitung, hoort de wereld thans van de aan wezigheid van Duitsche booten in de Middellandsche zee en het eerste bericht is er een waarin melding gemaakt wordt van een succes. De Berliner Lokal Anzeiger noemt het verlies van de Ark Royal den grootsten slag, die de Engelschen sedert het verlies van den slagkrui ser „Hood" heeft gétroffen. De Berliner Börsenzeitung wijst erop, dat de Ark Royal het derde van de vijf groote Engelsche vlieg tuigmoederschepen is, dat tot zin ken is gebracht. De beide andere, de Illustrious en de Formidable be vinden zich sedert geruimen tijd op Amerikaansche werven om hersteld te worden. DE STRIJD OM HET DONE'rZBEKKEN. De Duitsche vereenigde troepen hebben in het Donetzgebied weer nieuwe vorderingen gemaakt. Ten Noorden van Rostof (Rostow) heb ben zij den spoorweg van Rostof naar Kamenskoje afgesneden. Ook in de omgeving van. Slawjansk zijn vorderingen gemaakt naar het hart van het rijke kolengebied. De voornaamste steden Loeganskoje en de voorstad Loegansk worden met omsingeling bedreigd, vooral nu er een sterke druk op Kamenskoje wordt uitgeoefend. De stad Loeganskoje, waarvan de naam later veranderd werd in Worosjilovgrad (naar Worosjilof) telt 213,000 inwoners en is de voor naamste plaats van het Donetsbekken. Stalino met 462.000 en Tananrog met 188.000 inwoners, de toegangs poorten van het hart v.h. Donetzbekken, zijn reeds in Duitsche handen- Op de kaart zijn de voornaamste plaatsen te vinden. Dit nummer bestaat uit zes pagina's. Geschenk van 2000 werken. (A.N.P.) Onder groote belang stelling werd Zaterdag de ten toonstelling „Het Duitsche boek" in de zalen van het Mauritshuis te Den Haag geopend. Met den rijkscommissaris, rijks minister Seyss-Inquart, waren aan wezig o.a. de secretarissen-generaal van de departementen van volks voorlichting en kunsten, prof. dr. T. Goedewaagen en van opvoeding, we tenschap en cultuurbescherming, prof. dr. J. van Dam, commissaris- generaal Schrrjidt, de staatssecretaris van het Duitsche ministerie van volksvoorlichting en propaganda, dr. L. Gutterer, lt.-gen. H. A Seyffardt, generaal-majoor Schumann, dr. Schwebel, de Duitsche schrijver Mo- ritz Jahn, wiens verschillende wer ken op deze tentoonstelling zijn te vinden en tal van andere belangstel lenden. Commissaris-generaal Schmidt sprak een kort woord van welkom en ver zocht dr. Gutterer den dank der ka meraden in Nederland te willen overbrengen aan dr. Göbbels voor hetgeen deze voor hen, Duitschers en Nederlanders, die hier schouder aan schouder staan ter bevordering van de goede samenwerking tusschen beide volken heeft gedaan om hun cultureele taak te verlichten. Rede Prof. Goedewaagen. De secretaris-generaal van het dept. van V. en K., prof. dr. T. Goe dewaagen, hield hierna een rede, waaraan wij ontleenen: In het vroege voorjaar van 1940 over de tentoon stelling „Het Duitsche boek" te Rotterdam, den Haag en Amsterdam schrijvende, slaakte spr. de verzuch ting: „Waarom lezen wij bij voorkeur toch Stefan Zweig, Emil Ludwig en Jakob Wassermann?" Toen, aldus spr,. was ik mij bewust, dat slechts enkelen in den lande den raad, deze boekenverzameling eens met onbe vangen oogen gade te slaan, zouden opvolgen. De kans om een opgehitst publiek van lezers in de richting van eêflijkheid en fatsoen voor te lichten was in die dagen wel zeer gering. 1 Na bijna twee jaar is de toestand echter eenigszins veranderd. Nog vertoont zich het meerendeel der Ne- derlandsche intellectueelen in zijn allengs stereotyp geworden houding van afsluiting tegen nieuwe vormen van maatschappij en cultuur, die groeiende zijn. Nog hebben zij zich slechts voor een deel kunnen ont worstelen aan die levenshouding van ziendeblindzijn. Maar anderzijds be gint toch iets van den nevel op te trek ken, die te velen van ons Nederlan ders sinds bijna tien jaar bevangen houdt* en die hun levensblijheid en scheppingskracht in positieven zin heeft ontnomen. Langzaamaan groeit dat deel van ons volk, dat tot de slotsom komt: aan de Oostzijde van ons land gebeurt iets belangrijks, iets groots, ja zelfs ontzagwekkends, dat slechts met de geestelijke revo luties tijdens de volksverhuizingen, de renaissnace, de verlichting en de romantiek is te vergelijken. Meer en meer Nederlanders zullen beseffen, dat de politieke strijd van Duitsch- land voor geheel Europa tegen het reeds door Nietsche geduchte nihilis me is gericht. Zoo zullen zij ook al lengs verstaan, dat in het Derde Rijk voor geheel Europa om een nieuw- cultureel ethos en een nieuwe cultu reele mythe wordt gestreden. Als wij bedenken, dat ook Neder land nog in den oorlog is, n.l. tegen de machten van het nihilisme en tegen den ondergang, ook van onze Nederlandsche cultuur, dan wordt het ons duidelijk, dat het Duitsche boek dezer dagen ook van ons verwacht, dat wij zijn lezers worden, dat wij ons in zijn diepte, zijn oneindigheid, verdiepen, dat wij uit het Duitsche boek het grootsche epos- der heden- daagsche geschiedenis leeren aflezen. Het is ook het cultureele lot van ons volk, waarom in I et Duitsche boek gestreden wordt. Door dit te erken nen, verlaagt men zich niet, maar verheft men zich uit de sfeer van het negativisme de sloopende ziekte van ons volk in deze dagen tot het peil van open en ridderlijke samen werking en tot het begrip, dat thans de wereldgeschiedenis zich aan en door ons voltrekt. MAX BLOKZIJL SPREEKT. 's-Gravenhage, 17 November. Het politiek weekpraatje van Max Blok zijl, dat hij van 19.4520.uur over dien zeider Hilversum- II houdt, b&eft tot titel: „Mevrouw is'niet thuis". Rede staatssecretaris Gutterer. De staatssecretaris bij het Duit sche ministerie van volksvoorlich ting en propaganda, dr. L. Gutterer, zeide o.m.: Deze tentoonstelling is te beschouwen als een zeer bijzonder teeken van den tijd, waarin wij le ven en waarin de blijvende vrede in Europa wordt voorbereid. Spreker ■achtte deze gelegenheid aangewezen voor het Nederlandsche volk om kennis te nemen van hetgeen in Duitschland sinds 1933 op weten schappelijk, literair en artistiek ge bied is geschapen en dat van jaar tot jaar is gegroeid tot een respec tabel aantal werken Het geheele cultureele leven, al dus spr., wordt door de Duitsche schrijvers verdiept, wier boeken, vooral ook op politiek gebied docu mentaire waarde hebben en bewij zen, dat het nationaal-socialisme veel verder is gevorderd dan menig buitenstaander denkt. Tenslotte deed spreker namens dr. Göbbels de verheugende mededee- ling, dat de 2000 hier tentoongestel de boeken worden aangeboden aan den rijkscommissaris om ten behoe ve van het Nederlandsche volk be schikbaar te blijven. Rede rijkscommissaris. De rijkscommissaris begon zijn re de met den heer Gutterer hartelijk te danken voor zijn komst. Vervol gens sprak hjj zijn oprechte erken telijkheid uit voor minister dr. Göb bels, omdat hij met zeer bijzondere aandacht de geestelijke verschijnse len ook in dit land volgt. „Ik kan slechts den wensch uiten, dat hij zelf eens bij ons komt, want het zou ons ten zeerste verheugen, 'indien hij ook eens kennis maakte met on ze Nederlandsche vrienden", zoo zei- de de rijkscommissaris. „Deze tentoonstelling richt zich tot de vrienden van het Duitsche boek. Deze vrienden van het Duit sche boek zijn natuurlijk in onze Duitsche gelederen zelf te vinden, maar ik weet, dat zij zeer in het bij zonder ook aangetroffen kunnen worden in de gelederen der Neder landers en ik wil uiting geven aan mijn hoop en vertrouwen, dat se dert de gebeurtenissen van Mei 1940 het aantal van deze vrienden niet is verminderd, doch toegeno men. Ik wil niet zeggen, dat er niet nog iemand kan zijn, cue nog niet bevrijd is van enkele uitsluitend humanistische roerselen en. banden, die inmiddels dezen weg nog niet heeft gevonden. Hij is stellig niet gemakkelijk begaanbaar. Voorzoo ver wij dat doen, en daartoe is deze tentoonstelling middel. Als men zegt, dat de Duitscher en vooral de nationaal-socialist precies de man is,' die met geconcentreerde, georga niseerde kracht de dingen probeert te leiden, dan kan ik slechts zeggen: dat is de nationaal-socialist ook. Ik zou allen, die meenen hier te kun nen spreken van hoogere geestelijke waarde in overweging willen geven hun geluk te beproeven en met de hoogste scheppingen der literatuur in de hand de bolsjewisten tegemoet te treden. Met trots kunnen wij ons geluk kig prijzen, dat wij midden in Euro pa een volk hebben, dat besloten is ook daar met vereende krachten op te treden, waar het erom gaat de hoogste geestelijke waarden der menschelijkheid en der menschheid in stand te houden. Doch hier wil len wij ons opmaken tot een gees telijke worsteling, niet tot een gees telijke worsteling tusschen tegen standers, maar tusschen kameraden, opdat wij bij de uitwisseling van on ze cultuur, die wij hoogachten en die wij in het bijzonder hoogachten, als zij uit de wortels van het volk is ontsproten, opdat wij bij deze gees telijke uitwisseling de klaarheid en waarheid van menschelijkheid en mepschheid bereiken, waarvoor thans de Duitsche natie zich in de waagschaal stelt, terwijl zij daarbij hun geheele bestaan op het spel zet. In dezen zin wil ik ook de 2000 boeken, die ons geschonken zijn, toe vertrouwen aan uw hoede, meneer de secretaris-generaal, opdat u daar van een dusdanig gebruik maakt, dat u het doel bereikt, hetgeen wij voor deze tentoonstelling hebben ge steld, te weten steeds meer begrip tusschen het Duitsche en het Neder landsche volk. Met deze woorden open ik de boekententoonstelling". Hierop werd een rondgang door de verschillende zalen ondernomen tijdens welken de rijkscommissaris van zijn zijzondere belangstelling voor tal van tentoongestelde wer ken deed blijken. - De reis van Litwinof. (D.N.B.) Volgens een beridit van Reuter uit Teheran rijn Litwinof en sir Walter Monckton met him gezel schap Zondag in Pahlevi geland, na dat zij per schip van Bakoe over de Kaspische Zee waren gevaren. Men neemt aan, dat zij hun reis binnen kort zullen voortzetten. EEN GHETTO IN LEMBERG. Lemberg, 15 Nov. (D.N.B.) Om hygiënische redenen wordt in de districtshoofdstad Lemberg een joodsche woonwijk in het leven ge roepen. Tusschen 16 November en 14 December moeten alle joden in de ten Z. van de spoorlijn Lemberg- Tarnopol liggende stadswijk verhui- zen, terwijl tegelijkertijd de hier wonende Polen en Oekrainen naar andere stadswijken verhuizen. De tot dit doel gevolmde jodenraad is verantwoordelijk voor de ver huizing. Zie vervolg Buitenland pag. 3.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 1