Hoesten
AGENDA.
Vandaag is 't...?
De in Wallonië geves
tigde Vlamingen.
ALKMAARt CHE Ct UP A N'T VAN' ZATERD'AG 14 MAART 1942.
Pagina 2.
BESLUITEN VAÜ DEN
BURGEMEESTER.
De waarnemende burgemeester
heeft de volgende besluiten geno
men:
a. tot. aanwijzing van mr. R. Veen-
dorp als gemeentelijk vertegen
woordiger in de besturen van de
alhier gevestigde door de gemeen
te gesubsidieerde bijzondere scho
len voor nijverheidsonderwijs;
b. tot vaststelling van een veror
dening op de heffing van den om
slag'van het „zoengeld".
BENOEMD.
Tt onderwijzeres aan de openbare
lagere school tes Barsingerhorn is
benoemd mej. E. C. van der Worp,
alhier.
THEORIEAVONDEN SCHAKEN.
Om het spelpeil van beginnende
en jongere schakers op te voeren,
organiseert de schaakclub V. V. V
een serie theorieavonden. Deze
avonden, die steeds onder leiding
staan van een der sterkste spelers
van V. V. V., zijn voor ieder gratis
toegankelijk. Uit propaganda-oog-
punt wordt belangstelling zeer' op
prijs gesteld.
Voor nadere bijzonderheden zie
men elders in dit blad.
ZONDAGSDIENST APOTHEKEN.
Op Zondag 15'Maart is de apotheek
van Mevr. SchoutenOele, Koor-
straat 47, geopend, welke in de week
r van 14 t.e.m. 20 Maart tevens den
nachtdienst zal waarnemen,
SUIKERTOEWIJZINGEN
GESTOLEN.
'De heer R., aan den Stationsweg
te Heiloo, miste den laatsten tijd
verschillende suikertoewijzingen.
Gisteren heeft de politie aldaar een
persoon aangehouden wonende te
Heiloo, die den diefstal had gepleegd
en nog eenige toewijzingen in zijn
bezit had.
Hij bekende ook de andere toe
wijzingen te hebben ontvreemd, ver
moedelijk uit het kantoortje van
den heer R„ waar deze distributie
bescheiden bij de telefoon lagen, van
welke telefoon hij verschillende ma
len gebruik maakte.
DE INBRAAK TE BERGEN.
De inbraak in „Bergens Waren
huis" werd 's nachts om half 3 ont
dekt door den heerW. Bellekom van
den particulieren nachtveiligheids
dienst. De héér Bellekom ontdekte
n.l., dafc de buitendeur wél dicht was',
doch niet gesloten. Hij begaf zich
daarop iii het perceel en ontdekte,
dat de deur van het kantoorop een
kier stond en dat van' die deur het
slót was weggestoken. Ook nam hij
waar, dat men met de brandkast was
bezig geweest. Onmiddellijk waar
schuwde hij den heer Finkensieper,
die vaststelde, dat uit een cassa 14
was ontvreemd en dat mede een
paar nieuwe actetasschen gestolen
waren.
De politie stelde des morgens een
onderzoek in, doch vond van de da
ders nog geen spoor.
VEILING TE WARMENHUIZEN.
Aan de veiling te Wormenhuizen
werd verhandeld in de afgeloopen
maand:
Roode kool 1.263.000 kg (1.530.025)
Gele kool 173.200 (416.125»)
D. witte kool 742.600 (1.093.450)
Uien 11.325 (16.350)
'Peen 1500
Vroege aardapp. «800
De tusschen haakjes geplaatste ge
tallen geven de cijfers voor Febr.
1941 aan.
De omzet bedroeg f 146.844,07
tegen 163.363,87 in Februari 1941.
TENTOONSTELLING
SCHILDERIJEN.
Op 'de tweede verdieping van
Vroom en Dreesmann, in de meu-
belafdeeling, exposeeren de Bergen-
sche schilder Kamstra en de
Schoorlsche schilder Harry Kuyten,
landschappen, stillevens en figuur
stukken.
Kamstra die zich in 1930 te Ber
gen vestigde en daar des zomers re
gelmatig in het Dr. Dekkerhuis ex
poseerde, is zoo langzamerhand geen
onbekende meer. Hij schildert natu"
ralistisch. Reeds het stilleven in de
hoeketalage levert het bewijs, dat
hij de gave bezit om de dingen na
tuurgetrouw weer te geven.
Kamstra is een autodidact, die on
danks zijn 72 levensjaren zijn lust
nog in het schilderen vindt. Als
copeïst werkte hij veel in het Rijks
museum te Amsterdam, waar hij
„Het melkmeisje" en „Het straatje"
van Vermeer en een zelfportret van
Rembrandt copieerde. Bekend is
zijn geslaagde copie van „De molen
van Ruysdeal".
Zijn portret van mevr. de Boer
van Rijk als „Kniertje" werd ten
behoeve van den Amsterdamschen
Stadsschouwburg aangekocht, ter
wijl zich in het museum te Leeu
warden van zijn hand een stadsge
zicht van Leeuwarden bevindt.
Op deze tentoonstelling vraagt no.
18, een tegen bergen gebouwd stadje,
in blijde frissche kleuren, bijzondere
aandacht. Het stilleven no. 32 „Boe
ken, kannen, schaal met fruit en
blauwe vpis" is juist van stofuit
drukking.
Verrassend zijn zijn kerkmte
rieurs, vooral die van de „Nieuwe
Kerk" te Delft, met de- graftombe
van Willem de Zwijger op den ach
tergrond en van de St. Bavo te
Haarlem.
Deze rustige grepen bewijzen, dat
Kamstra voor het schilderen van de
architectuur een, biizondejep aanleg
lieeft.
Harry Kuyten houdt van het land
en nog meer van het leven. Hij
schildert frank en vrij, blijde, fris
sche en. levende kunst. In zijn stil
leven geeft hij de dartele, speelsche,
tegelijk sterke en fijne, en nog nooit
genoeg bekeken, heerlijke speling
der zon op de dingen. Ook zijn land
schappen getuigen over de vreugde
van het zonnespel.
Zijn te Bergen aan Zee vervaar
digde strandgezichten met een Fran-
schen, lichten inslag, getuigen van
een levende impressie. Zij maken
ook deel uit van de kunstverzame
ling Boendermaker. Voor ons zijn
het meer impressies en hebben zij
niet die kunstwaarde van zijn
figuurstukken en landschappen.
Men bezie op deze tentoonstelling
het stilleven no. 7, een compositie
van een paar flesschen, met een
doorgesneden roode kool, dat en om
de kleur, de techniek en de compo
sitie, een zeer verdienstelijk schil
derij is.
Prachtig is het portret van zijn
vrouw met zonnebloemen. Daar
naast een zeer geslaagd win
terlandschap, dat ons om de roman
tiek lang heeft vastgehouden. Van
het landelijke Groet hangen er trou
wens veel mooie doekjes.
Kuyten, die. onder Franschen in
vloed, tot de eerste schilders in ons
land behoorde die naakt schilderde
en daarmede naam maakte, werkte
in Parijs, Weenen, Antwerpen,
Duitschland en Zweden. In Amster
dam schilderde hij meesterlijk de
grachten, met haar spiegelingen van
huizen en boomen, maar vooral in
zijn portretten is iets van het uni-
verseele, dat in hoogste instantie de
blijvende waarde van een kunst
werk bepaalt.
Deze tentoonstelling waar' men
een 200 werken geëxposeerd vindt,
biedt ruimschoots gelegenheid om
van het oeuvre. van beide kunste
naars kennis te' nemen.
Van de firma i Vroom en Drees
mann was het een goede gedachte
om in haar toonkamers nu eens
waardevolle kunst te exposeeren.
Het publiek kan nu eens zien hoe
gen goed schilderij, ook een modern
meubel in aanzien verhoogt. Hef
belangrijke voor koopers is, dat
beide kunstenaars hun voor-oorlog-
sche prijzen hebben gehandhaafd.
(D. A. Klomp.)
HENSBROEK.
„Ons Belang". - Ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van de tuin-
bouwvereeniging „Ons Belang" was
Donderdag de groote zaal van café
Kossen feestelijk versierd.
Namens het bestuur sprak de voor
zitter, de heer K. Speets, een wel
komstwoord, in het bijzonder tot den
eere-voorzitter Jb. Groot, het eere
lid, den burgemeester Kooiman en
het dagelijksch bestuur der L. G. C.
De eerste voorzitter der vereeni-
ging, thans eere-voorzitter, gaf hier
op een overzicht van de afgeloopen
25 jaar en wees erop hoe hij nog
alleen als oprichter der vereeniging is
overgebleven. Opgericht met 72
leden, is het hoogste ledental 100 ge
weest, thans telt de vereeniging weer
72 leden. Spr. herdacht de bestuurs
leden, die heengingen en veel in het
belang van „O. B." hebben gedaan.
De voorzitter gaf een overzicht
van de ontvangsten over de afge
loopen 25 jaar. In het oorlogsjaar
1917 was de omzet 158.000.
Geleidelijk zakte de omzet (met
enkele opflikkeringen) tot 25.000
in 1933. Daarna kwam weer stijging
tot dat in 1941 de omzet 107.000
was. Spr. dankte den burgemeester
voor al wat hij voor de vereeniging
heeft gedaan en hoopte nog vele
jaren van diens steun te mogen ge
nieten. Ook wethouder Wit bracht
hjj dank voor zijn bemoeiingen ten
behoeve van „O.B."
Vervolgens werd het woord gege
ven aan mevr. T. GrootBas, die
een overzicht van de afgeloopen 25
jaar keurig in dichtvorm gaf. Ook
was door haar een jubileumlied ge
maakt, wat aan de aanwezigen werd
aangeboden en op verzcek van den
voorzitter staande werd gezongen.
Door den secretaris werden feli
citaties voorgelezen van enkele oud
bestuursleden, die wegens ziekte niet
tegenwoordig konden zijn, waarna't
woord werd gevoerd door den heer
S. de Boer; voorzitter der L. G. C„
door den burgem., en den wethouder
Wit. Naméns de niet aanwezige le
den van Rustenburg feliciteerde de
heer Joh. Langereis de vereeniging
met haar 25-jarig jubileum.
De verschffende toespraken werden
eenige malen .onderbroken door het
optreden van-het duo Wi-Jo, een af
wisseling die wel,zeer op prijs werd
gesteld.
Aan het einde van den feestmiddag
sprak de eere-voorzitter het slot
woord. Hij dankte allen die het
woord hadden gevoerd en verder
allen, die hadden medegewerkt, den
middag te doen slagen.
HEILOO.
Filmavond. - De Hellandsche
Maatschappij van Landbouw afd.
Heiloo en omstreken, geeft op Don
derdag 19 Maart in de Rustende Ja
ger de mooie en leerzame film
„Groenende Weiden". Deze rolprent
ovV het boerenbedrijf zal zekgr de
belangstelling trekken die zij ver
dient Voor nadere bijzonderheden
zie men de advertentie in dit num
mer.
Na-uitreiking bonkaarten. - Zij
die door bijzondere omstandigheden
verzuimd hebben de bonkaarten 4e
periode op de daarvoor vastgestelde
data af te halen, kunnen dit alsnog
doen op Donderdag 26 Maart a.s.
van 9.30-12.30 uur op het distribu
tiekantoor.
GROOTSCHERMER.
Benoemd. - De heer W. C.
Slcóten alhier is benoemd tot gem.-
veldwa.ehteff («Aalsmeer,
(Ontleend aan onze advertentie-
rubriek)
Bioscopen.
Cinema-Theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Haar privé-secretaris
(com.A Alle leeftijden.
Zondag voorstelling van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3, matinee.
Alkm. Bioscoop-Theater, 7.30 uur,
hoofdnummer Schurk of gentleman?
(rom.-sëns.) 14 jaar.
Zondag voorstelling van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3. matinee.
Harmonie-Theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Eine Frau wie du (rom.
com.) 18 jaar.
Zondagmiddag geen voorstelling.
Woensdagmiddag, half 3. matinee.
Victoria-Theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Ik beschuldig (rom.-dram.)
18 jaar.
Zóndag voorstelling van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3. matinee.
Zate .dag 14 Maart.
*7 uur, 't Gulden Vlies, opvoering
van De vier jaargetijden, door de
arb. tooneelve r. Ontwaakt.
7 uur, 't Gulden Vlies, opvoering
van „De vier jaargetijden" door de
arb. tooneelvereeniging „Ontwaakt".
Zondag 15 Maart.
2.30 uur, Harmonie, optreden van
Theo Uden Masman en zijn dans-
orkest.
7.30 uur, 't Gulden Vlies, opvoering
van ,De Kroegzangeres, door gezel
schap Bouber.
7 uur, zaal De. Vries te Oterleek,
uitvoering Kunst naar Kracht.
- Maandag 16 Maart.
8 uur, café Haring (Oudegracht),
verg. Bond hotel-, café- en restau-
rantpersoneel; spreker de bonds
voorzitter.
Door het gebruik van Hoestival,
verdwijnt Uw hoest geheel en al!
„Wat Mijnhardt maakt Is goed".
Flacon 90 ct. Bij Apoth. 'en Drogisten.
OUDKARSPEL.
Ouderavond O.L.SchooL - In de
O.L.Sohool alhier werd Woensdag
avond een ouderavond gehouden,
welke door ruim 50 ouders werd be
zocht. Ook dé burgemeester was
aanwezig. Na eenige mededeelingen,
o.m. over de melkvoeding, bracht
mevr. LangedijkBouman verslag
uit over de tandverzorging op school.
Ruim 70 leerlingen worden nu ge
regeld behandeld. Omdat vier leden
van de oudercommissie moesten af
treden, besloot men, een vrije stem
ming te houden voor de-vorming van
'een nieuwe commissie, bestaande uit
drie dames en twee. heeren. Gekozen
Werden de dames WagenaarKooy,
GoudsblomGroot en MienesBenit
en de heeren J. Hink en P. Mienes.
Hierna heeft het hoofd der school,
de heer Van den Abeele, een lezing
gehouden over „De geschiedenis van
het leesonderwijs en de manieren,
waarop gedurende de eeuwen aan
de kinderen lezen is geleerd". Met
belangstelling werd deze lezing ge
volgd; die ongetwijfeld bij vete
ouders herinneringen aan eigen
schooltijd zal hebben opgewekt.
Aan het einde van de bijeenkomst
sprak de burgemeester een woord
tot de ouders. Hij sprak over het
moeilijke werk van den.onderwijzer
en zegde alle medewerking toe voor
de school te Oudkarspel. Het onder
wijzend personeel ontvhig waardee-
rende woordén voor de vorderingen
der leerlingen en spr. eindigde met
de beste wenschen voor de school.
HEERHUGOWAARD.
Een ovatie. - Donderdagmid
dag is onder ongewone belangstel
ling onze plaatsgenoote Annie
Kostelijk in het huwëlijk getreden.
Tot verrassing der bruid had
zich gedurende de plechtigheid de
jeugdaccordeonclub vóór de trap
van het raadhuis opgesteld. Na de
huwelijksvoltrekking werd bij het
naar buiten treden ter harer eere
het clublied ten gehopre gebracht.
Geroerd dankte de bruid voor de
haar gebrachte ovatie.
Polygoon was aanwezig, zoodat
deze gebeurtenis werd vastgelegd.
Op de voordracht. - De machi
nist Retsema der coöp. zuivel
fabriek „Excelsior alhier, staat
no. 1 op de vocfrdracht voor benoe
ming als machinist aan de fóbriek
te Weidum (Fr.)
Een koud bad. - Als .Hugo-
waardenaars kunnen we ons nog
altijd slecht schikken in het feit,
daft door het afbreken van de oude
Hip.jgendijkerbrug de kortste ver
binding met Alkmaar verbroken, is
en we thans wat we noemen „een
omweg" moeten maken. Niet te
verwonderen is dan ook, dat, nu
de laatste weken een ijsvloer de
ringvaart dekte, iedereen die ter
plaatse bekend was, daarvan eeri
dankbaar gebruik maakte orrj den
weg te bekorten. Dit werd Donder
dagmiddag den kapelaan der pa
rochie van den H. Dionysius, den
heer Tromp, noodlottig.
Het ijs brak plotseling onder zijn
voeten weg en een onvrijwillig
koud bad was het gevolg. Gelukkig
waren omstanders aanwezig, die
na eenige moeite den drenkeling
behouden aan wal wisten te bren
gen.
CASTRICUM.
Zilveren jubileum. - Gisteren
herdacht de heer Fiat den dag
waarop hij voor 25 jaar geleden in
dienst trad bij de Ne j. Spoorwegen.
De opzichter van. weg en werken,
de heer A. Lesterhuis van Alkmaar,,
kwam des !s morgens den jubilaris
gelukwenschen en" overhandigd®
hem na een korte toespraak, na
mens de directie, een enveloppe
met inhoud. Namens het personeel
van weg en werken, bood de heer
Vlaarkanip, ploegbaas, een baro
meter en een fraai bloemstuk-. Ver-
dei werden verschillende bloem
stukken en -felicitaties ontvangen
var. vele ingezetenen.
BERGEN.
Volkstuinen. - Ter oprichting
vén een afdeeling Bergen van het Al
gemeen Verbond van Volkstuinver-
eenigingen in Nederland werd op
initiatief van den heer J. H. Rogge
veen een vergadering belegd, waar
op o.m. werd medegedeeld, dat «in
verband met de voedselpositie van
wege het departement bij de ge
meente-besturen is aangedrongen op
bevordering van volkstuinwerk. Door
het gemeentebestuur zijn reeds ter
reinen beschikbaar gesteld, welke
tegen een zoo laag mogelijke ver
goeding voor den aanleg van volks-^
tuinen kunnen worden gebezigd.
De heer H. Boeijing, secr. van het
Alg. Verbond van Volkstuindersver-
eenigingen, hield op deze bijeen
komst een inleidende bespreking,
waarin hij het belang van volkstui
nen uiteenzette en aangaf welke
voordeelen aan het lidmaatschap van
een volkstuindersvereeniging, met
betrekking tot het verkrijgen van
zaai- en pootgoed, meststoffen etc.
zijn verbonden.
Op gestelde vragen werd geant
woord, dat vooreerst zij voor een
tuin in aanmerking komen, die er
nog geen bezitten; dat het verbou
wen van groenten aan geen beper
king is gebonden en sleohts nog voor
het verbouwen van aardappelen de
restrictie geldt, dat deze oppervlakte
de 200-M2 niet mag overschrijden.
Het resultaat van deze bijeen
komst is geweest, dat zich te Bergen
een afdeeling heeft gevormd met 63
leden-volkstuinders. Het voorloopig
bestuur bestaat uit de heeren W. F.
Tegel, voorzitter, S. Kleverlaan, A
v. d. Velde, W, Beeldman en J.
Kroon.
SCHAGERBRUG.
Ernstige val. - Gistermorgen
ongeveer 9 uur is de heer Boo
gaard uit Den Helder, werkzaam
aan het distributiekantoor te Scha-
gerbrug, door het breken van een
pedaal van zijn fiets gevallen. Hij
liep een ernstige hersenschudding
op en is, na voorloopig te zijn ge
holpen door dokter Brandt te
Schagerbrug, naar het noodzieken
huis te Julianadorp vervoerd.
ALKMAAR.
VERTROKKEN PERSONEN.
C. F. Snijders, geen, van Oosterburg-
str. 6 n. H.waard. J. Kuis, RK.z.b.,
van Westerhofje 14 n. Schagen. D.
Oosterburgstraat 6 naar Heerhugc-
waard. J. Kuis, RIK-, z. b., van
Westerhofje 14 naar Schagen.'D.
Bosker, N.H., van Schermeérstraai
10 naar GorsseL T. Peereboom,
geen, dienstbode, van Noorderkade 7
naar Texel. P. Stokx, RK, z. b„
en echtg., van Jan van Scorelkade
51 naai- Rotterdam. J. Kip, N.H.,
dienstbode, van Juliana van Stol
berglaan 2 naar Hoogeveen. J. C.
Kosters, N.H., leidster kindertehuis,
'óan Varnebroek naar Leidschen-
dam. G. J. Blaauboer, O.Bis.C.,
dienstbode, van Bisschop Botteman-
nestr. 24 naar Maassluis. J. H. van
den Berghe, R.K., echtg. v. H. F
Homborg, van Korte- Landstraat 5
naar Amsterdam. G. Henkes, N.H.,
controleur C.C.C.D., Van Koorstraat
15 naar Haarlem. A. van der Meu
len, R.K., dienstbode, van De Ruij-
terstraat 47 naar Apeldoorn-. M.
M. Tamis, N.H., z. b„ en zuster, van
Kennemerstraatweg 102 naar Castri-
cum. J. Brandenburg, N.H., los
arbeider, van Hoeverkade 4 naar
Amsterdam. E. N. Schoemah
geen, z. b., van Nassaulaan 7 naar
Leiden. E. P. Spierings, N.H.,
ambtenaar Wieringermeerpolder, en
gezin, van Corfstraat 46 naar Zwolle.
N. Mante, geen, dameskapper, en
gezin, van Oudegtacht 138 naar Eg-
mondbinnen. D. Baas, R.K
grondwerker, en gezin, van Hoever
kade 13a naar Bergen. W. Pauw,
geen, kellner, en echtg., van Vin der
Kaaijstraat 29 naar Castricum. J.
H. Lansen, R.K., naaister, van Laat
150 naar Bergen.
G. M. van der Heijden, R.K., z. b..
echtg. van J. N. Timmer, van Zeglis
7 naar Hoorn. F. Bruinsma, geen,
dienstbode, van Langestraat 94 naar
Emmen. E. S. W. Angerstein, N.
H„ gezelschapsjuffrouw, van Wes-
terweg 94 naar 's-Gravenhage. C.
J. T. Sariemijn, R.K., decoratieschil
der, v. Keizjerstr. 18 n. Koedijk. J.
Baas, R.K., grondwerker, v. Hoever
kade 13a naar Koedijk. E. E. van
den Berg, geen, coupeuze, van Steyn
straat 10 naar Utrecht. C. M. On-
neweer, RK, dienstbode, van Ma-
claine Pontstr. 23'naar Blokker.
N. Broertjes, N.H., wed. v. K de
Jong, z. b„ van Hooftstraat 9 naar
Utrecht. A. Bakker, N.H., dienst
bode, van Zeglis 59 naar Koedijk.
C. A. Dalenberg, geen, z. b„ echtg.
v. Gerrit Groen, van Heul 15a naar
Bergen. H. M. de Winter, R.K.,
z. b„ van Oudegracht 128 naar Heem
stede. D. Dt de Vries, H.A.Z.,
kruidenier, van Eikelenbergstr. 27
naar Zaandam. H. T. Kolenbran
der, R.K., chauffeur, van St Anna-
straat 23 naar Schagen. T. Peere
boom, R.K., dienstbode, van St. An-
nastraat 23 naar Schagen. H. J,
van Alphen, Ger.K., leeraar wiskun
de R.H.B.S., van 'Maclaine Pontstr.
18 rtfaar Wassenaar. J. Roos, Ger.
K„ huishoudster, van le Tuindwars
straat 15 naar Breskerts. V. van
Vegten, R.K., dienstbode, van Nieu-
wesloot 16 naar Marl-Brassert (Did.)
J. de Vries, H.A.Z., van Luttik
Oudorp 3 naar Zaandam. H. van
Aarst, H.A.Z., chef rijwielhandel,
van Luttik Oudorp 3 naar Zaandam.
C. M. de Wit, R.K., dienstbode,
van Prins Hendrikstraat 13 naar Den
Helder. C. G. Winter, R.K., dienst
bode, van Oudegracht 128 naar Zaan-
dam. E. Schuijt, R.K, dienstbode,
van Oudegracht 231 naèr Langedijk.
J. A. Sinnige, R.K„ fruithande
laar, van Popelmanslaan 23 naar
Schagen. L. de Jong, N.H„ z. b„
van Uiteabosehstraat 30 naar Heem'
stede.
Aaa het ontbijt zegt mijn vrouw
alleen het hoogst noodzakelijke
tegen me, want Ik ben een morgen-
lijder. Maar gisterochtend gaf ze
mij m'n thee en vroeg: „Wat voor
dag is het vandaag?" Ik keek even
in het hoofd van de courant, waar
achter ik verscholen zat en zei:
„Dinsdag". Toen las ik weer verder,
ierwij 1 mijn hand naar het kopje
tastte.
Een half uur later had ik mijn jas
aan en kwam ik nog even de kamer
binnen om te zeggen, dat ik ging.
Mijn vrouw kuste mij op beide
wangen en vroeg, met een raar
lachje: „Vergeet je niets? Wat voor
dag is 't vandaag?" Ik verloor mijn
geduld. „Dinsdag", schreeuwde ik,
.Dinsdag 11 November 1941. Hoe
veel keer moet ik dat nog zeggen?"
Want zóó ben ik in het ochtenduur.
Toen ik orh elf uur ergens mijn
kopje schijnkoffie dronk, moest ik
weer aan dat gevraag denken. Ze
bedoelde er natuurlijk iets mee, ze
wilde mij ergens aan herinneren
maar waaraan? Ik pijnigde mijn
hersens en toen schoot mij plotse
ling te binnen, dat ze me Zondag
heef gevraagd om op Dinsdag even
de rekening te gaan betalen bij den
fietsenmaker. Dat was het natuur
lijk. Ik liep naar de telefoon en
belde mijn huis op: „Vrouwtje", zei
ik monter. „Nou weet ik wat je be
doelde vanmorgen ik moet gaan
betalen''bij den fietsenmaker, hè?
Hoeveel is het?"
„Het is vijf en zeventig", ant
woordde zij. „Maar dat bedoelde ik
liet, hoor".
„Wat dan?" vroeg ik.
„Denk nog maar eens na", zei ze
:n logde de haak op het toestel.
Verdraaid er zat oorlog in de
lucht. Ik keerde terug naar mijn
kleintje koffie en begon weer te
denken. Systematisch liet ik nu alle
interessegebieden van mijn vrouw
de revue passeeren. De huisvlijt?
Neen r ze had me niet verzocht
rolletjes zij of zoo iets mee te bren
gen uit de stad. Etenswaar? Op
drachten om naar slager of bakker
to gaan kon ik mij niet herinneren.
Wat mocht het dan wel zijn? O, ja
de bibliotheek! Ze heeft me al
vier maal gevraagd om bet laatste
boek van Walschap voor haar mee
te brengen. Niet aardig, dat telkens
te vergeten.
Weer ging ik naar de telefoon en
weer- belde ik mijn huis.
„Walschap!", riep ik. „Ik ben er
achter hoor!1 Vanmiddag haal ik
het."
„Graag", antwoordde zij. „Maar
dat was het toch niet, mijn jongen."
Weer ging die haak er op en op
nieuw keerde ik als een innerlijk
verscheurd mannetje terug naar
mijn koffie. Ik dacht ,tot mijn hoofd
bonsde. Toen gaf ik het op, reken
de af en ging aan mijn werk, maar
telkens overviel het probleem mij
weer. Ik zat aldaar maar te denken
aan de opdracht die ik vergeten
was en raakte er tenslotte zóó door
in de war dat ik, toen het tegen
drieën liep, een café binnen wan
delde en in de telefooncel nogmaals
mijn huis opbelde.
„Vrouw", riep ik. „Zeg me nu in
vredesnaam waaraan ik denken
moet. Ik heb alles overdacht, maar
ik kan er niet achter komen".
Ze zweeg even. Toen kwam haar
stem, heel dim: „We zijn vijf jaar
getrouwd, vandaag".
S. C.
Een papiertje van tien. Ik had
liever dat het een koffiebon was ge
weest.
Hoofdredacteur en Buitenland
Tj. N. Adema, Alkmaar.
Plaatsverv. hoofdred. D. A.
Klomp, Bergen.
Binnenland: B. Daalder, Bergen.
Stad en Prov.: G. H. W. ter
Hoeven, Alkmaar.
(Van onzen correspondent).
Reeds voor den oorlog is op aller
lei gebied het vraagstuk gesteld ge
weest van de in Wallonië gevestigde
Vlamingen. Het aantal van deze
binnenlandsche uitwijkingen wordt
geraamd op 3C0.000 ongeveer, wat
zoo hoog is als het aantal in Frank
rijk gevestigde Belgen, veelal Vla
mingen eveneens. Dit werpt een
schril licht op de moeilijke levens
omstandigheden in eigen land en
ook bp de levenskracht van het volle.
De Belgische regeering heeft echter
nooit maatregelen genomén om de
binnenlandsche uitwijkingen tege
moet te komen in hun essentieele,
cultureele en materieele behoeften.
Het is overigens op zich zelf een vrij
pijnlijke kwestie. De Vlamingen
hebben nJ. steeds het standpunt inge
nomen, dat alle maatregelen, die win
Vlaanderen werden getroffen ten
gunste van een Franschsprekende
minderheid, een inbreuk waren op
de ongereptheid van het Vlaamsche
land. Deze Fransche minderheid
wordt immers beschouwd als zijnde
gevormd uit verfranschte Vlamin
gen ofwel als ingeweken Walen, die
zich in Vlaanderen hebben gevestigd
om, hetzij er in bestuur, administra
tie, handel of industrie leidende,
„koloniseerende" posten in te nemen.
Met de Vlamingen in Wallonië, zoo
werd dan- verder tvredeneerd, is het
anders gesteld. Hier heeft men te
doen met /binnenlandsche uitwijkin
gen die naar Wallonië worden ge
roepen om daar het eigen tekort
aan arbeidskrachten aan te vullen.
Zij beantwoorden aan een Waalsche
behoefte en bewijzen een dienst. Als
wij voor hen maatregelen vragen die
aan hun essentieele behoeften te
gemoet komen is dit redelijk, want
zij mogen voor hun volk niet ver
loren gaan. Voor Poolsche arbeiders
in Vlaanderen wordon door de Kem-
pische mijnbazen Poolsche scholen
opgericht. Het minste dat zou kun
nen gebeuren is dat voor de Vlaam
sche arbeiders hetzelfde zou plaats
hebben. Tal van Vlaamsche land
bouwers zijn gevestigd in Waalsche
boerderijen, omdat de Walen deze
niet meer wisten te -exploiteeren
door gebrek aan kinderen. De Walen
hebben het recht niet deze Vlaijim-
gen te assimileeren. Zooals men ziet'
gaat het hier om een schijnbaar een
zijdige toepassing van een Gngerept-
heidsbeginsel, dat ook in den laat
sten tijd aan de orde is, nu aan
Vlaamsche zijde de positie wordt
afgebakend, althans in de kringen
van het Vlaamsch-Nationaal Ver
bond, ten opzichte van de in Wallo
nië gevestigde Vlamingèn. Hoe dan
ook is het een feit dat in alle Vlaam
sche kringen sedert lang de eisch
zeer levendig is dat de Vlamingen
die zich in Wallonië vestigen, niet
volledig aan zich zelf worden over
gelaten. Het mocht bedenkelijk
heeten, inderdaad, dat voor den oor
log *de Belgische regeering hieraan
nooit heeft gedacht en de Waalsche
macht in den Staat is wel steeds
groot geweest dat zij den minsten
maatregel ten gunste van .deze Vla
mingen heeft weten te beletten.
Alles immers, wat maar ten gunste
van hen kon worden gedaan, werd
uitgelegd als een imperialistische
verovering van Waalsch gebied. Een
feit is het wel dat de Vlamingen zich
vrij gemakkelijk lieten assimileeren
door den wil, gediend door een voor
de hand liggend belang, zich met de
taal vertrouwd te maken. De be
stuurlijke taalwet heeft dit, door het
eentaligheidsbeginsel te huldigen,
ook sterk in de hand gewerkt. Doch
dit heeft zeer zeker in vele gevallen
tot moeilijke toestanden aanleiding
gegeven. Wel werd de ontbrekende
Staatszorg in eenige mate vervangen
door private zorg, n.l. van katho
lieke zijde, door arbeidsaalmoèze-
niers die de uitgeweken Vlaamsche
arbeiders niet aan hun lot over
lieten. Reeds verscheidene jaren 'te
rug werden op het congres van de
Vlamingen te Luik allerlei misstan
den aangeklaagd. De vorige volks
optelling toonde aan dat er te Luik
16.000 personen waren die de twee
talen spreken wat beteekent dat
bet hier Vlamingen betreft en
4.000 die slechts Nederlandsch ken
nen, Vlamingen en Nederlanders. De
statistiek van de jongste telling zal
deze verhouding wel niet vast heb
ben gewijzigd. Nochtans is er b.v.
van de drie vrederechters te Luik
niet een die ook het Nederlandsch
machtig is. Op het Luiksche stad
huis b.v. het kantoor van de bevol
king is er niet een die ook het Ne
derlandsch spreekt en wanneer b.v.
Vlaamsche journalisten in Luik pers-
telegrammen hadden te verzenden
was er niemand die deze behoorlijk
kon overseinen. In 1927 zond de
toenmalige minister van onderwijs,
Huysmans, een schrijven aan het
schepencollege te Luik om er op te
wijzen dat de Vlaamsche klassen van
lager onderwijs dienden ingericht,
wanneer een zeker aantal Vlaamsche
ouders dit aanvroegen. De brief van
den minister werd nooit -ter kennis
van den gemeenteraad gebracht...
Het katholiek onderwijs Werigens
heeft denzelfden weg gevolgd. Het
minderwaardigheidscomplex bij de
uitgeweken Vlamingen, de vrees am
den broode, beletten de betrokken
Vlamingen bovendien zich te do?n
gelden.
Het ligt dan ook voor de hand dat
de zorg voor de Vlamingen in Wal
lonië een bekommernis uitmaakt, al
is het ook waar dat, bij de handha
ving van het beginsel van de eenta
ligheid in Vlaanderen, waarvan geen
enkele Vlaming ooit zal afwijken, de
vorm waarin deze bekommernis tot
uiting komen zal van aard zal zijn
om tal van Waalsche gevoeXgheden
te kwetsen en tot nieuw» moeilijk
heden te komen, waar in werkelijk
heid het verlangen bestaat om een
oplossing te bereiken die definitief
breekt met het stelsel van het open
houden der wonde; en de Vlamingen
ook bjj herha'ing hebben te kennen
gegeven er niet voor te vinden te
zijn, de Walen slachtoffers te maken
van misstanden zooals deze waarvan
zij zelf de nadeeüge gevolgen heb
ben ondergaan. Aan Waalsche zijde
is intusschen een propaganda opge
zet om te komen tot een bevolkings-
aangroei die in verhouding is tot de
behoeften. De Vlaamsche bezorgd
heid voor de uitwijkelingen strekt
zich ook uit tot diegenen die zich in
Frankrijk bevinden. Voor den oorlog
heeft de Fransche regeering steeds
de naturalisatie van in Frankrijk ge
vestigde Belgen bevorderd en in de
statistieken nam België, wat de na- f
turalisatie betreft, steeds een van de
eerste plaatsen in. Doch ook op dat
gebied zal de weg dienen gevonden
die, zonder te veel oneffenheden,
naar doelmatige resultaten leidt
welke tevens beantwoorden aar
werkelijke behoeften.
