KER
ALKMAABSCHE CODRANT
Groen
Iraal"
De oude krant is terug
a.s..
IER
es,
st
ten
aan '46
ioenschap
6.
EF. 2451
OLM
straat 62
»g
rocaat.
se étalages.
isen
Tel. 3126
S3
ng - Bar
ingen
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Algemene staking te Amsterdam
Uit protest tegen troepentransport
naar Indië
OM
buoe
1260
end
N
sting.
Is
1913.
Staking zal 2 4 uur duren
Staking breidt zich uit
Enkele trams rijden nog
Grote Vier heden
bijeen
Weerber;"v'
EXTRA VLEESBON
150000 sigaretten ontvreemd
Valt het vonnis te Neurenberg
op 30 September?
Doodstraf geëist tegen
ex-burgemeester van Velsen
De Dr. Blok-bank te Bergen
STAD EN OMGEVING Politie waarschuwt tegen
Alkmaar Packet keert 5%
ft
(nihil) uit
Distributienieuws
V erkooporganisaties
Burgerlijke Stand
Voor den Politierechter
Een godsdienstoorlog in het klein
Portemonnaie gestolen
Bedreiging
Een zaak van eer
mm
rden.
slangrijke
;plein.
UR
HA".
IK IBSEN
SfPENS a.g.,
GOB AU,
C RIGTERS
3.
,50.
■ste rang 3.
11 uur.
:f. na 12 uur.
htige
'ELEN.
en STOOF-
en ZOETE
DRUIVEN.
f
BUREAU:
Voordam 9. Alkmaar.
TELEFOON ADM. 3320
EEDACTIE 3902
Giro 187294
144STE JAARGANG uo. 104
Voortzetting van de
DINSDAG 24 SEPTEMBER 1946
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter, Waagjes" tot 15
woorden 75 ct., elk woord
meer 5 ct., uitsluitend contant
Abonnementen: t 1.10 per
maand, f 3.25 per kwartaal
Foofdredacteur: M. H. E. Uyldert, plv. Tj. N. Adema, rayonredacteur D. A. Klomp
VIATTIIIJSEN
- Tel. 3474
voor Taxatie
voor de aan-
Als protest tegen de uitzending van
onze militairen naar Indië Is heden
morgen in de hoofdstad de algemene
werkstaking uitgebroken.
Het begon met een staking aan de
trams, maar om 9 uur bleek, dat in di
verse bedrijven eveneens wilde stakin
gen waren uitgebroken, onder andere
aan het Blauwhoedenveem.
Geen van de erkende vakbewegingen
schijnt daarbij betrokken te zijn. Uit
Zaandam werd bericht, dat het gehele
personeel van de Zaanse levensmidde
lenindustrie Albert Heijn, Hille en Ver
kade hedenmorgen acht uur in staking
is gegaan.
Bij de Amsterdamse Droogdok Mi], is
80 procent van het personeel niet ver
schenen. De staking strekt zich ook uit
ever verschillende kleine bedrijven. Van
de trams reden hedenmorgen onder
politiebewaking alleen de lijnen 1 en 25.
Men vedwachtte omstreeks half elf een
grote meting van het trampersoneel op
het Waterlooplein. De demonstratie richt
zich eveneens tegen den directeur ir.
Hofman.
Ook sabotage is reeds waargenomen,
xodat een tram in de Kinkerstraat de
railleerde. Het is onrustig in het ha
vengebied. De vakbewegingen schijnen
zich tegen de staking te keren, waar
door enkele bedrijven niet tot staking
overgaan.
In de stad is het over het algemeen
rustig, hoewel er hier en daar felle po
litieke debatten worden gehouden.
Later werd gemeld:
Geleidelik aan breiden de stakin
gen zich meer en meer nit. Op het
ogenblik zijn ook de gasfabriek en
de waterleiding in staking gegaan,
de vemen liggen stil en bi steeds
meer bedreven in het havengebied
l'ggen de arbeiders het werk neer.
Ook 500 huisbrandbezorgers hebben
zich bi de stakers gevoegd. Het per
soneel van Werkspoor staakt en ook
bi drukkerien en in grote ateliers
wordt het werk neergelegd.
De staking krigt hierdoor steeds
meer het karakter van een algemene f
werkstaking en op het ogenblik is
nog niet te voorzien waartoe deze si
tuatie zal kunnen leiden.
Het publiek is gelukkig volkomen rus
tig en de politie kan de orde zonder
moeite handhaven. Wel is ook een de
tachement rijkspolitie aan de gemeente
politie toegevoegd.
Het college van B. en W. is in ver
gadering bijeen en besprekt de situ
atie, onderwijl voortdurend op de hoog
te gehouden van de laatste berichten.
De staking bij de tram kan algemeen
genpemd worden Er hebben zich enkele
gevallen van molest voorgedaan tegen
een voorruit en drie zijruiten van een
goedwillige tramconducteurs, waarbij
tram zijn gesneuveld. Daarna zijn op
enkele trams politie-agenten geplaatst
ter bewaking van het materiaal. Er zijn
enkele trams, die nog rijden, waarbij er
politie aanwezig is.
Uiteraard is het stadsbeeld geheel ver
anderd en ziet men van de buitenwijken
grote drommen voetgangers naar de
binnenstad gaan, die anders een tram
metje zouden hebben genomen.
Zoals bekend, zal hedenavond een
transport troepen met het m.s. „Bosse-
Vain" naar Indië vertrekken.
Hedenochtend omstreekt elf uur, zijn
'de stakers bijeen gekomen op het Wa
terlooplein De gemoederen waren verhit
en aanvankelijk dreigde de demonstra
tie een stormachtig verloop te krijgen.
Er werd met stenen gegooid en van de
zijde der politie werd met de sabel ge
chargeerd. Door het tactvol optreden
van de politie kon evenwel een hand
gemeen voorkomen worden.
De heer H. Gortzak, voorzitter van de
comm. raadsfractie uit A'dam wekte de
stakers op zich rustig te gedragen, en
conflicten te vermijden.
„De staking, aldus de heer Gortzak,
zal slechts 24 uur duren en alleen ge
richt zjjn tegen de regeringspolltiek
ten aanzien van Indonesië
Hij deelde mede, dat delegaties van
de CPN met de regering en het gemeen
tebestuur van Amsterdam besprekin
gen voeren teneinde vanmiddag een
grote meeting te kunnen beleggen. Om
kwart voor twaalf gingen de betogers
uiteen, doch het bleef nog geruime tijd
rumoerig in de binnenstad. Ernstige
ongeregeldheden hebben zich evenwel
niet voorgedaan.
Te Parijs werd gisteravond bevestigd,
dat de Grote Vier hedenmiddag bijeen
zullen komen. De vergadering is door
het Franse staatshoofd, Bidault, bijeen
geroepen, op voorstel van den Britsen
minister van Buitenlandse Zaken, Bevin.
Men meent te weten, dat Bevin het
voorstel tot deze bijeenkoms deed in een
nota aan Bidault, als gastheer-voorzitter
der vredesconferentie, en afdrukken
naar de heide andere ministers verzond.
Het doei der bijeenkomst, zoals voor
gesteld door Bevin. is bespreking van
de agenda der conferentie. Men verwacht
dat de vergadering om vier uur begint.
VERANDERLIJK
Weersverwachting geldig tot Dins
dagavond:
Gebroken bewolking met in het
Noorden des lands enkele lichte
buitjes.
Later weer toenemende bewolking,
matige wind tussen West en Zuid-
West, iets koeler dan gisteren.
Gedurende het tijdvak van Dinsdag
24 September tot en met Zaterdag
12 October geeft bon 529 vlees recht
op het kopen van 100 gram vlees.
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is een diefstal met braak gepleegd in
het Oost-Indisch huis aan de Oude
Hoogstraat te Amsterdam. De buit
was zeer aanzienlijk en omvatte u;et
minder dan 150.000 sigaretten van de
merken Camel, Player en Chesterfield.
12 fietsbuitenbanden (8 van het merk
„Dunlop") en een hoeveelheid sterke
drank. Het betreft hier door de prijs-
beheersing in beslag genomen artike
len, die dus wel zeer snel weer in de
circulatie zijn gebracht.
Robert Jackson, de voornaamste
Amerikaanse aanklager te Neuren
berg, is per vliegtuig uit Washington
n Neurenberg aangekomen. Men ver
wacht, dat het vonnis van het inter
nationale militaire tribunaal Maanda*
a.s. zal worden uitgesproken.
Maandag had de ex-burgemees
ter van Velsen, de 60-jarige Tj.
van der W., zich voor het Bijzon
der Gerechtshof te Amsterdam te
verantwoorden, waar tegen hem
de doodstraf werd geëist.
Uit Gorakphur (Britsch-Indië)
wordt gemeld, dat door het deraille
ren van de expres-trein Kathiawar-
Luckrow in de vroege ochtend van 23
September 24 passagiers gedood en bij
na 70 gewond werden. (Reuter).
De oude krant is terug. Vandaag vindt U haar weer op uw tafel en we
twijfelen er niet aan of straks zal zij weer de plaats innemen, die zij reeds had
In het gezin van uw ouders en grootouders. De papiertoewijzingen zullen zeer
waarschijnlijk binnenkort ruimer worden, dan zal aan ontspannings- en ont-
wikkelihgslectuur meer aandacht besteed worden. Bekwa'me journalisten,
mensen die door jarenlange ervaring het vak kénnen, zullen U op betrouwbare
wijze voorlichten over de problep en van den dag.
Meer dan bij welk beroep ook, is vjoi den journalist ervaring en vak
bekwaamheid nodig. Hij heeft een zeer verantwoordelijke taak, n.l. die van de
objectieve voorlichting van zijn lezers, een taak, die men met de beste wil van
de wereld niet in één of twee jaar leert. Wij hébben deze taak in handen ge
legd van mensen, die zullen tonen, die verantwoordelijkheid waard te zijn.
Het doet ons genoegen, dat velen van onze oude lezers de terugkeer van
hun lijfblad met grote instemming hebben begroet. Nog voordat de krant ver
scheen, gaven enige duizenden zich spontaan als abonné op.
Wij zullen dit vertrouwen in onze krant niet beschamen.
Br ii van bepaalde zijde tegen de terugkeer van de oude krant geageerd.
Over de wijze, waarop dit gebeurd is, zullen wij zwijgen. Wij laten het oordeel
daarover gaarne aan onze lezers over.
Wij zullen in geen geval dezelfde tactiek toepassen. Wij menen, dat daar
voor d« roeping van de Pers te hoog is.
De directie.
s O
Ter nagedachtenis van dr. J. A. Blok werd door patiënten en vereer
ders aan de Breelaan te Bergen een herdenkïngsbank geplaatst De Burge
meester van Bergen hechtte een krans aan het monument.
De Alkmaar Packet behaalde in 1945
een winst van f 22.046 (v.j. verl. f 8008)
waaruit 5%> (nihil) dividend wordt gede
clareerd en het verlies over 1944 wordt
afgeboekt Aan het einde van het boek-
'jaar waren alle gevorderde schepen op
één na weer in het bezit der Mij. De-
oorlogsschade aan schepen, vrachtauto's
en onroerende goederen is groot, doch
de door het Rijk in uitzicht gestelde
vergoedingen zullen een te waarderen
tegemoetkoming kunnen vormen.
De uitreiking van de Bonkaarten 612 en
Tabak-Versnaperingskaarten voor de eerst-
peringenkaarten voor de eerstvolgende
perioden zal plaats vinden in lokaal Rid
derstraat .van 912 en 2—4 uur voor hen
wier geslachtsnaam met de letters B en
D beginnen op Woensdag 25 September.
EEN ONDERSCHEIDING.
Aan onzen oud-plaatsgenoot, den
heer W. Vasbinder, gezagvoerder ter
koopvaardij, werd het Kruis van
Verdienste uitgereikt.
GEEN
VESTIGINGSVERGUNNING.
Doo,r de economische dienst van
de poltie is proces-verbaal opge
maakt tegen een manufacturier al
hier, die zijn zaak gevestigd heeft
zonder vergunning (algemeen vesti-
gingsbesluit).
BENOEMING.
Tot directeur van de Ambachts
school te Hoorn is benoemd onze
oud-plaatsgenoot de lieer J. D.
Groet, voorheen leraar aan genoem
de school.
In de laatste tijd worden door verschil
lende verkooporganisaties, o.m. de Ver
kooporganisatie „Succes", gevestigd Ma-
resingel la te Leiden, aan het publiek
aanlokkelijke aanbiedingen gedaan om
via een soort spaarsysteem na verloop van
een zekere tijd in het bezit te komen van
een radiotoestel, rijwiel, wasmachine,
stofzuiger, etc.
Hoewel de diverse publicaties in de pers
er wel op duiden, dat een ruime produc
tie der hiervoren genoemde goedereq in
de naaste toekomst nog niet verwacht
mag worden en mede door diverse an
dere omstandigheden de handel in ge
noemde goederen nog uitermate beperkt
is, schijnt een groot deel van het publiek
zulks niet te beseffen of zich door de
colporteurs der organisaties anders te
laten voorspiegelen.
Uit een recent onderzoek is komen vast
te staan, dat ten aanzien van de genoem
de organisaties totaal geen financiële
controle bestaat en datgene wat door het
publiek als „spaarsysteem" wordt be
schouwd, gezien het geldelijk beleid, ter
nauwernood op deze naam aanspraak
mag maken.
Op grond- hiervan en in verband met
het feit, dat aflevering der gecontrac
teerde goederen in de naaste toekomst
niet verwacht mag worden, wordt ontra
den contracten met een dergelijke orga
nisatie af te sluiten.
VERKEERSONGELUKKEN TE HEILOO
Zaterdagmiddag is op den drukken
straatweg ter hoogte van de Rustende
Jager een tienjarig dochtertje van den
heer S. door een auto overreden. Met
een gebroken dijbeen is de kleine naar
het Centraal Ziekenhuis overgebracht.
Den bestuurder treft geen schuld.
Op de hoek van de Krommeweg, waar
het uitzicht zeer slecht is botsten gis
teravond een auto en een motorrijwiel
op 'elkaar. Er waren geen persoonlijke
ongelukken. De materiele schade is
groot en voornamelijk de motor werd
zwaar beschadigd.
Geboren: GerardUs S. A., z. van S.
G. Blom en W. M. van der Veer. Wil
liam D., z. van D. A. van Weelderen en
H J. Goedhart. Elisabeth C. A., d. van
B. J. Haring en C. M. Verberne. Wil
lem J., z. van J. A. Martin en C M. van
't Padje. Han N., z. van N. Doets en
F. de Waal. Maria L. W., d. van L.
Schilder en G. Admiraal.
Getrouwd: Reinout Veldboer en
Maria van Amstel. Gerrit W. Teeuw-
sen en Johanna E. Gerritsen. Cornells
J. Groet en Annie Vaas. Wilhelmus
Houtenbos en Geertruida C Koopman.
Overleden: Catharina Loos, wed.
van J. H. van Straaten, 67 jaar. Johan
nes G. Gilles, geh. met G. van Helden, 64
jaar.
PROPAGANDA-AVOND.
De Algemene Ned. Bouwkas heeft een
grote propaganda op touw gezet om de
ideële gedachte om langs de weg van ge
zamenlijk sparen te koren tot het bezit
van een onbelaste eigen woning ingang
te doen vinden. Met een door haar geën
gageerd artisten-ensemble geeft zij in bijna
100 plaatsen van ons land a jaret-
variètè-avonden, om tevens haar idee na
der tot de bevolking te brengen, inder
daad iets Amerikaans
Gisteren werd zo 'n avond in 't Gulden
Vlies alhier gegeven voor ongeveer 300
belangstellende. Het was een uitstekend
afwisselend programma dat geboden werd
en algemeen grote waardering vond. Er
was een goed orkest, een uitstekend dans
paar Joe Valento en Gita, de bekende
Song-Singers, die zeer goed op dreef wa
ren en Alfredo de aardige sneldichter,
terwijl in een leuk gespeelde sketch het
doel der Bouwkas duidelijk naar voren
kwam. Zeer veel interesse bestond voor
het slotnummer: het optreden van den
bekenden telepaath Peter Hurkos, die in
derdaad op het gebied van telepathie en
psychometrie zeer sterke en verrassende
bewzen van zijn' kunnen gaf, die de be
zoekers versteld deden staan. Een luid
applaus beloonde dit optreden. Het was
een zeer geslaagde avond.
Marktberichten.
BROEK OP LANGEDIJK, 24 Sept. 1946
21000 kg rode kool f 4,30f 7,80: 7700 kg
gele kool f 4,60—8,20: 73200 kg witte kool
f 4,20—f 6; 18800 kg groene kool f 11,80—
f 16,50; 400 kg slabonen 1 36f 41; 3500 st.
Bloemkool le soort f 54f 65, 2e soort
f 23—f 31: 700 kg uien 1 4.90—f 8,90: 100 bos
peen f 16,80; 400 kg bieten f 5,201 5,70;
900 kg tomaten 28,70—1 30; 570 kg drui
ven Frankenthalers f 68—f 101; Alican-
ten f 88; 7600 kg aardapelen. Eigenheimers
f 8.50—f 9,10; Bevelanders f 7,20f 8,70.
NOORD-SCHARWOUDE, 24 Sept. 1946.
11000 kg aardappelen Bevelanders 1 5—
f 7,60; Grote Bevelanders f 8f 8,40; Noor
delingen f 7,10—f 7,30; Grote Noordelingen
f 8,10; Eigenheimers f 8.20f 8,50; Koop-
mans blauwe f 8,60: 13000 kg uien 1 7,40—
1 8,40; grove uien f 7,30—f 8; drielingen
f 2,60—f 3; nep 1 4,40—1 6,40: 3000 kg sla-
bonen f 281 59; alwiikende 1 181 29
7000 kg rode kool 1 5,40—1 7,50; 6500 kg
gele kool 1 4,20—1 7: 1200 kg groene kool
1 12,10—1 13,40; 2000 kg kroten, sortering I
1 5-I 5,20, sortering II 1 2,80.
PtTRMERENDER MARKT,
1244 rundren, w.o. 666 vette koeien, 33
stiren, 77 nuchtere kalveren, 400 scha
pen en 200 lammeren. Verder waren
aangevöerd 96 melk- en kalfkoeien
400-675 (tsil243 geldekoeien 325—
440 (stug206 pinken 150—240 (stug).
400 schapen 5285 (kalm), 130 lamme
ren 2448 (matig191 bokken en
geiten 10—25 (stug), 115 paarden en
veulens (resp. 4001400 en 180—
420.
„Hebben ze U ook geslagen?" vroeg
•iJai ja," zei de getuige, „sie haben
Het was de' eerste Duitsers, dat wij
was geen aangenaam geluid maar de
dat het nu niet de Duitser was, die ge
.Enfin, we mogen niet haatdragend
zijn en ook niet afdwalen naar de tijd
van concentratiekampen en al wat daar
aan vastzit.
Trouwens deze Duitser was heel
menslievend. Hij was niet alleen ge
tuige in deze rechtszaak maar ook een
getuige van Jehova en om dat laatste
ging het nu eigenlijk, want toen hij
op 17 Januari met enkele geestverwant
ten in Waarland tractaatjes ging ver
spreiden, bleken daar een tiental in
gezetenen te zijn, die het op het punt
van geloofsovertuiging niet helemaal
met hem eens waren.
Onze geschiedenis is een aaneen
schakeling van godsdienst-oorlogen en
een heel klein oorlogje had zich die
middag in Waarland afgespeeld waar
het edele tiental de getuigen van Je
hova hun lectuur afhandig gemaakt
had en hen bovendien nog op bloed
neuzen en andere minder aangename
verrassingen getracteerd had.
„Deed 't pijn?", vroeg de politierech
ter naief en Ilerr Kress antwoordde
blijkbaar geprikkeld; ..Ach natuurlich,
wenn man doch geschlagen werd".
„Kijkt U eens achter U," adviseerde
<ie politierechter, en 't was inderdaad
een kostelijk gezicht omdat er niet
minder dan tien verdachten achter den
getuige stonden die. zich als een ere
wacht om hem heen geschaard hadden.
..Wie van deze mannen heeft U ge
slagen?" vroeg de politierechter.
De getuige pikte de langste er uit,
die natuurlijk in de minder gunstige
conditie verkeerde, dat hij het gemak
kelijkste herkend werd.
De tweede getuige de man met
de eigenlijke bloedneus liep om zijn
aanvaller te herkennen de breede rij
langs als een generaal die de troepen
de politierechter,
mich geschlagen",
na de bevrijding weer hoorden en het
rollen waren in zoverre omgekeerd,
slagen had, maar
inspecteert. Hij bleef bij nummer ze
ven staan en herkende hem pertinent,
maar veranderde van gedachten toen
hij plotseling nummer tien in het oog
kreeg die hij aan zijnrode das her
kende. Het eigennaardige was, dat
geen der verdachten zich herinneren
kon geslagen te hebben en dat de man
met de roode das nog geen halve mi
nuut geleden verklaard had, dat hij bij
de heele vechtpartij zelfs niet aanwe
zig was.
De rechter gluurde eens naar den
officier en zij bedachten blijkbaar bei
den, dat er veel roode dassen in de
wereld zijn en dat het maar beter was
het heele stel opnieuw op het matje
te roepen als er nog meerdere getui
gen van Jehova voor de rechtbank
konden verschijnen.
En dus zal dit drama op 21 October
des middags om twee uur in de hoop
op beter succes opnieuw ten tonele ge
voerd worden.
Een politierechter moet niet alleen
een kenner van het recht zijn, hij moet
ook kunnen uitzoeken of een juffrouw,
wier schoonvader een aangetrouwde
neef is van de moeder van den ver
dachte, al of niet de eed zal mogen af
leggen.
En hij moet nog meer begrip van
moeilijke situaties hebben, als die juf
frouw beweert dat een door haar man
verloren en door verdachte naar zij
meent gevonden portemonnaie met
geld en rokerskaarten in de Cinema
uit de zak van zijn jas is gevallen, als
een dove juffrouw pertinent verze
kert dat het in de Harmonie was ge
weest. Het was geen wonder, dat de
rechter toen ook nog een derde wilde
horen.
Om zijn stembanden te sparen had
de president alles wat hij de dove te
vragen had op papier laten zetten
zelfs de eedsformule en'de juffrouw
die zichzelf niet verstaan kon, ant
woordde zo verschrikkelijk duidelijk,
dat zelfs meneer de officier er een
lesje aan heeft kunnen nemen.
De rechter bepaalde dat ook dit ge
zelschap op 21 October opnieuw voor
de kadi zal verschijnen en deed wan
hopige pogingen om de dove juffrouw
dan maar thuis te laten, maar de ver
dachte, die blijkbaar alleen medelij
den met zichzelf had, bleek in het bij
zonder juist op deze dame gesteld te
zijn, zodat het vragen- en antwoorden-
spel zich dan opnieuw in onze rechts
zaal zal afspelen.
„Als je weer met die knol in m'n wel
sla ik je ribben kapot" dreigde
J. C. D. uit De Rijp, en later dreigde hij
met een mestuprk. Aldus werd verklaard
door de getuigen A. S. en W. P. S. Een
derde getuige, M. T., kon zich het ge
beurde niet zo precies meer herineren.
maar, ondanks de ontkenning van be
klaagde, achtte de politle-rechter bedrei
ging met doodslag althans zware mis
handeling bewezen door de twee positieve
getuigenverklaringen en hij veroordeelde
verdachte tot 1 40.— subs. 24 dagen.
(Vervolg van kol 6
niet in de laatste plaats ter beveiliging
van den eigen landgenoot, die, ver van
het moederland, ontzaglijk geleden
heeft in de concentratiekampen, eerst
onder de dwingelandij van den Japan»
ner, later onder de terreur van den
fanatieken extremist. Want men kan
de terreur van dan extremist wraken
en bestrijden, ook wanneer men de
eerlijke overtuiging van den nationa
list ontzien wil. Drang naar onafhan
kelijkheid leeft in ieder mens; zinne
loze en gewelddadige willekeur is iets
anders. En alleen tegen deze laatste
komt de Nederlander in gewapend ver
zet.
Het is te hopen, dat het symptoom
waartegen generaal Kruis zijn waar
schuwing heeft gericht, zich niet her
halen zal. Het zou, wij zeiden het
reeds, beschamend zijn. Het raakt de
eer van ons land.
In een radiorede heeft luitenant-
generaal Kruis verleden week een
waarschuwend woord gesproken tot de
Nederlandse troepen, die naar Indië
gaan en wel naar aanleiding van het
feit, dat een aantal manschappen heeft
getracht zich aan de uitzending te ont
trekken. Deze waarschuwing, of liever
de aanleidng er toe, is belangrijk ge
noeg om er nog eens de aandacht op
te vestigen.
Dat zij nodig was is, in een tijd als
deze, beschamend en .bewijst, dat er,
omtrent de bedoeling dezer uitzending
van troepen-delen, misverstand be
staat, dat door misleidende propagan
da aangewakkerd wordt.
„Laat u niet de gedachte opdringen,"
heeft generaal Kruis vermaand, „dat
gij naar Indië gaat om een koloniale
oorlog te ondernemen. Dit is in strijd
met de werkelijkheid en wordt u
sle<chts ingeblazen door hen, die op
onverantwoordelijke wijze misbruik
maken van hun mogelijkheden om u te
beïnvloeden."
.Inderdaad, zij die thans naar Indië
scheep gaan, doen dit zeer zeker niet
als werktuigen ener imperialistische po
litiek, maar met een doel, dat zuiver
pacifistisch is.
Toen Japan verslagen werd en ca
pituleren moest onder de depressie,
welke de verwoestingen: door de Ameri
kaanse atoombom aangericht, veroor
zaakt had. was ons land, nauwelijks
uit de druif der Duitse overheersing
bevrijd, zonder leger en zonder vloot.
Onze oorlogsmarine was voor het groot
ste deel roemrijk ten onder gegaan in
de Javazee en ons leger was door
Duitsland vernietigd. Wat ons restte
waren manschappen, wier opleiding op
de mo-° -ne oorlogvoering niet was be
rekend. Het ontbrak ons niet aan uni
formen. gedragen door officieren van
het z.g militair gezag, doch dit was
over het algemeen slechts valse
schijn. Het gezag werd allerminst ge
steund door militaire kracht. En toch'
heeft Nederland juist toen, meer dan
sinds lang het geval was geweest, goed
geoefende legertroepen nodig gehad.
Want ons geliefd Indië, sinds zoveel
eeuwen nauw verbonden aan ons land,
bic!"' ^vefgeleverd aan de barbaarse en
deso-'-aniserende willekeur van den
Japr^ner, die, toen hij ten slotte ge
dwongen werd de zo heet begeerde
prooi prijs te geven, geen pogingen on
beproefd heeft gelaten om te verwoes
ten waar hij verwoesten kon en een
chaos te scheppen waar, onder beleid
vol Nederlands bestuur, orde en wel
vaart door orde had geheerst.
7.o kon het gebeuren, dat de taak om
den Japanner in Insulinde onschadelijk
tp maken, overgelaten moest worden
aan een bondgenoot, die daarbij, be-
eriiuelijkerwijze, naar eigen Inzicht te
werk ging. eigen belangen In het oog
•te houden had en niet altijd rekening
houden wilde of kon met onze wensen
"n verwachtingen. Zo gebeurde het dan
-1at onze zwaarbeproefde landgenoten
'anger dan voor menigeen dragelijk
■vas. opgesloten bleven ln de kampen,
•velke, eerst door den Japanner en
rtaarna door den inlandsen terrorist, die
''oor den Japanner tegen Europeanen
angehltst was, tot een ware hel wer
den gemaakt en dat de evacuatie op
rrduldbare wijze werd vertraagd. Zo
'-on het gebeuren, dat de inlandse be
volking, die op een spoedige verlos
sing uit haar verdrukking had ge
hoopt, blootgesteld bleef aan een ter
reur van fanatieke extremisten, en dat
edere poging van Nederlandse zijde om
veiligheid en zowel economisch als mo
reel herstel te bevorderen, verijdeld
werd. -
Ons volk Heeft, zo spoedig dit mo
gelijk bleek, alles op alles gezet en het
heeft zich enorme offers getroost, om
de achterstand, welke op militair gebied
was ontstaan, in te halen. Men heeft
nog dezer dagen uit de cijfers van de
Rijksbegroting 1947 kunnen opmaken,
loe enorm het materiële offer is, dat,
en behoeve van de „expeditie voor
herstel van orde en rust in Indië" van
het Nederlandse volk wordt gevergd.
Cijfers bedriegen niet en materieele
oilers ziin met morele nauw vergroeid.
Waar dit zo is doet het pijnlijk
san wanneer blijkt, dat voor het bren
gen van deze offers en voor het doel,
waarvoor zij worden gebracht, onvol
doende begrip wordt getoond: Generaal
Kruis heeft o.a. tot de vertrekkende
manschappen gezegd; „Gij gaat als on
derdeel van de Nederlandse striid-
krachten, die in Indië vrede en veilig
heid gaan brengen, vrede en veiligheid,
die de mogelijkheden moeten scheppen
om, de volken' van de Archipel weer
vrij te kunnen laten leven, handel te
drijven, het land te bebouwen, kortom
alles te doen wat nodig is om op het
welvaartspeil te komen, dat voor hen
bereikbaar is."
Inderdaad, de Nederlandse soldaat,
die naar Indië trekt, heeft op het ogen
blik geen andere taak. Hij gaat niet
op verovering uit, niet ter onrecht
matige onderdrukking van een volk. dat
eigen rechten heeft. Hij trekt uit ter
beveiliging van een vreedzaam broe
dervolk, dat sinds lang op ziin steun
en bescherming heeft vertrouwd en dat
n!ets zozeer verlangt als zijn werkr
zaamheid te hervatten in een ordeliik
bestuurde gemeenschap en gevrij
waard te zijn tegen de rampen van
werkeloosheid en daaruit onvermijde
lijk voortvloeiende hongersnood. Hij
trekt uit ook om te voldoen aan In
ternationale verplichtingen en z»ker
(Vervolg kol. 5.
