„Wij hebben de wereld hoop
gebracht"
Debat over Linggadjati in de
Tweede Kamer begonnen
Open Brief aan Minisier Gielen.
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Slotzitting van de Verenigde Volkeren
Het duurde te lang
De vorst in cijfers!
Denkt om de dieren
Zondag vrijwel hetzelfde
programma
Het IJsselmeer vriest dicht
Bloembollenexport
50 millioen
1946 een record-jaar
Voor-Indië een republiek?
De moord in de Warmoes
straat
Middenstandsexamen 1947
Nederlands vaartuig
gezonken
Twee oorlogen
Katholieken, P. v. d.A.
en A.R. aan het
woord
AMELAND GEÏSOLEERD
Weerbericht
AANHOUDENDE VORST
DINSDAG 17 DECEMBER 1946
BUREAU:
VOORDAM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3320
REDACTIE 3S02
GLO 167294
Dir.: J. Btjlsma
Voortzetting van de
144STE JAARGANG No. 175
E COÏÏRA
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter, „Waagjes" tot 15
woorden 75 ct., elk woora
meer 5 ct., uitsluitend contan-
Abonnementen: 1.10 per
maand, 3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur M. H fc. üyldert. plv. Tj. N. Adema rayonredacteur D. A. Klomp
De eerste zitting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Volke
ren, waarvan het eerste gedeelte te Londen plaats vond en het tweede te
New York, is Maandagmorgen te 5,45 GMT besloten De secr-gen Trygve Lie,
verklaarde in een slottoespraak: „wy staan aan het begin van de vorming
van een internationaal Parlement der mensheid"
Hij bracht hulde aan den voorzitter,
Paul Henri Spaak, voor de door hem ge
geven leiding Een opmerking moge ik
maken, aldus zeide Spaak: „De zitting
duurde te lang Ik geloof, dat we van de
leidende staatslieden niet mogen ver
wachten, dat zij zeven a acht weken
achtereen hier zullen blijven" Verder ver
klaarde Spaak er nog op te willen wijzen,
dat er „in deze vergadering nimmer
sprake is geweest van enig zogenaamd
F „bloc" De meerderheden vóór en tegen
de voorstellen wisselden telkens" In een
overzicht van het door de vergadering
verrichte werk zeide Spaak verder, dat
bijzonder dank gebracht moest worden
aan de Sowj et-Russische delegatie, die de
moed had gehad om de kwestie van de
ontwapening te berde te brengen Even
eens moest dank gebracht worden aan de
Britse en Amerikaanse delegaties, die zo
edelmoedig mede deze weg waren opge
gaan „Wij hebben aan de wereld hoop
gebracht, wanneer wij deze hoop tot wer
kelijkheid kunnen brengen, zal de mens-
i heid waarlijk een nieuw tijdperk zijn
binnengetreden"
Op het einde van deze slot-bij eenkomst
schudden de gedelegeerden elkander de
hand De Algemene Vergadering werd voor
onbepaalde tijd verdaagd
In September 1947 weder byeen
Om de Amerikaanse stem ten gunste
Van het houden der volgende vergadering
in Europa werd luid gelachen en geklapt
Er werd voorts nog een commissie be
noemd, bestaande uit vertegenwoordigers
Van Australië, Cuba, Voor-Indië, Noor-
Wegen en Sowj et-Unie, welke tezamen
hiet een commissie uit de Veiligheidsraad
(China, Brazilië en Polen) de kwestie
1 Yan de procedure der toelating van nieu
we leden zal bestuderen De Amerikaanse
lenator, Warren Austin, gaf een samen
vatting'van het werk van zeven weken
der Algemene Vergadering AFP meldt
nader, dat besloten werd de volgende Al
gemene Vergadering te New York te hou
den in September 1947
Uit de gegevens, welke het KNMI
te De Bilt uit verscheidene plaatsen
ontving, heeft het gisteren om 9 uur
resp 12 uur 'het volgende beeld in
graden Celsius van de heersende
vorst samengesteld:
Maandag 16 Dec. 9.00 uur 12,00 uur
Twente
11 gr
7 gr
Den Helder
5 ~gr
10 gr
Vlissingen
1 gr
5 gr
De Bilt
9 gr
6 gr
Schiphol
6 gr
5 gr
Eindhoven
10 gr
7 gr
Leeuwarden
9 gr
4 gr
Groningen
7 gr
4 gr
Beek (L-)
9 gr
7 gr
Gilze Rijen
10 gr
8 gr
De Ned. vereniging tot bescher
ming van dieren geeft de volgende
Wenken ten aanzien van dieren in
het winterseizoen.
Bij ijzel en sneeuwval paarden
en andere met ijzer beslagen trek
dieren scherp zetten. Gladde hellin
gen en wegstukken met zan of as
bestrooien ter voorkoming van uit
glijden en vallen.
Bij sneeuwval en strenge koude
San de vogels denken Bij vriezend
Weer verstrekke men bij het voeder
sok lauw water. Het bakje niet te
pot nemen, anders gaan de vogels
bvemmen en zouden ze bevriezen
Bij strenge kou het vee en de
huisdieren (waakhonden) zoveel
mogelijk op stal zetten of binnens
huis houden. Indien er dieren zijn,
die uiteraard buiten moeten blijven
torgen. voor beschutting en bijvoe
der.
De KNVB deelt ons mede, dat
behalve de wedstrijden in de dis
tricten 1 en 2 zoals wij gisteren
reeds bekendmaakten, ook de wed
strijden in district 5, welke Zondag
jl. tengevolge van de gesteldheid
der terreinen geen doorgang kon
den vinden, zijn verschoven naar
Zondag 22 December, zodat het
programma met uitzondering van
de enkel gespeelde wedstrijden in
zijn geheel gehandhaafd blijft, ook
wat betreft de aanvangstijden en de
scheidsrechters.
Gisteren werd uit Schellingwoude ge
meld, dat het IJsselmeer *s nachts
met grondüs was dichtgelopen, zodat
zeilvaart niet meer mogeiyk was
Grote stoom, en motorboten konden
misschien nog overkomen Waar het
biyft doorvriezen, staat het vrywel
vast, dat met ingang van heden de
scheepvaart geheel gestremd zal zyn
De Algemene Vereniging voor Bloem
bollencultuur hield in Haarlem haar
202de jaarvergadering
De voorzitter, dr A J Verhage deelde
mede, dat de export van bloembollen
in 1946 een geschatte waarde van 50
millioen vertegenwoordigde Dit cyfer
is een record, ofschoon het geëxpor
teerde kwantum lager is dan in vóór
oorlogse jaren
Voor een gedeelte is dit te wijten aan
het wegvallen van belangrijke afzetge4
bieden in centraal Europa „Ook voor ons
vak is het vraagstuk van de economi
sche wederopbouw van Duitsland en an
dere landen in centraal Europa van gro
te betekenis, doch daarnaast speelt een
belangrijke rol, dat verscheidene afzet
gebieden in deze na-oorlogse omstandig
heden meenden de invoer van ons pro
duct aan bepaalde, en helaas te nauwe
grenzen te moeten binden
Opvoering van export en het overvoe
ren van buitenlandse markten door
aanbiedingen tegen te lage prijzen, zou
ook in die landen waar wij nu nog grote
moeilijkheden hebben, tegenmaatregelen-
kunnen uitlokken.
Propaganda
Het aangewezen middel Is het voeren
van 'n propagandacampagne Naast de cam
pagnes, die bijvoorbeeld in Amerika
worden gevoerd, zijn er nu ook uitge
werkte plannen om te komen tot propa-
ganda-acties in Zweden en Frankrijk, die
tengevolge moeten hebben dat de ver
koop van bloembollen voor particulieren
ook daar wordt uitgebreid
Spreker wees vervolgens op het grots
surplus, vooral bij de tulpen, dat mede
veroorzaakt is door clandestiene teelt
De vereniging heeft zich tot de rege
ring gewend met het verzoek, de over
schotten die door de teelt zonder ver-
gunnig zijn veroorzaakti voor haar re
kening te nemen, welke kosten zouden
worden goedgemaakt door de inkom
sten aan strafgelden van de overtreders
Cambridge, 17 Dec. (Reuter). V. K
Krisjna Menon, secretaris van de
voor-Indische Liga te Londen en afge
vaardigde voor voor-Indië bij de VN
heeft te Cambridge (Massachusetts) ver
klaard, dat de voor-Indische constitue
rende vergadering binnen 48 uur de re
solutie, die voor-Indië tot democratische
republiek verklaart, zal aannemen.
De Gebroeders Hoogeboom, die ver
dacht worden van de moord op mej-
A M Marsman, op 1 November j-1.
in de Warmoesstraat te Amsterdam
gepleegd, zyn per auto uit het kamp
te Vught naar Amsterdam overge
bracht, waar zij in het hoofdbureau
van politie zyn ingesloten.
Onder bewaking van een officier der
marechaussee zijn zij, streng geschei
den, vervoerd. Zij maakten bij aankomst
een hongerigen en desperaten indruk.
Het 13e examen voor het midden
standsdiploma algemene handels
kennis, wordt, voor wat het schrif
telijk gedeelte betreft, afgenomen
op Dinsdag 27, Woensdag 28 en
Donderdag 29 Mei 1947 en voor wat
het mondeling gedeelte aangaat op
Maandag 21 Juli 1947 en volgende
dagen.
De inschrijving sluit 31 Jan. 1947.
Het centraal secretariaat van de
stichting middenstands-examen is
gevestigd Laan van Meerdervoort
96a, te 's-Gravenhage.
Excellentie!
Het is ons bekend, dat U, gedwongen door het Tijdelijk Persbesluit 1945, opnieuw tot
de vordering van ons bedrijf moest besluiten. Wij weten, dat we hierin niet hebben te zien
uw bescherming van een pers in Noord-Holland, die zich wel tooit met de naam illegaal,
maar waarbij de vlag de lading niet meer dekt.
Excellentie, U gaf in September van dit jaar de herverschijningsvergunning voor onze
bladen. Die herverschijning gold niet het Dagblad voor Noord-Holland, maar de kranten,
die tientallen jaren lang op eerlijke wijze het publiek hadden voorgelicht. Het was U be
kend, toen U uw verschijningsvergunning gaf, dat de directie van deze oude kranten min
stens zo zuiver was als de directie van de z.g. illegale bladen. Het was U bekend, dat hoofd
redactie en redactie even goede papieren hadden als de redactieleden van de nieuwe pers.
Het kan U natuurlijk niet bekend geweest zijn, dat deze z.g. illegale bladen, zuiver uit
broodnijd, met een lastercampagne begonnen zijn, zoals die in de Nederlandse Pers haar
weerga niet gevonden heeft. Het kan U wel bekend zijn, dat een van de leden van de door
U ingestelde Persraad tegenover de Directie en Hoofdredactie van de Vrije Alkmaarder te
kennen heeft gegeven, dat het te betreuren was, dat er nog geen tuchtrechtspraak voor de
journalistiek bestond, want dat anders de „Vrije Alkmaarder", de „Kennemer Koerier" en
de „Vrije Hoornse Courant" vervolgd zouden worden, wegens overtreding van de wet op
het persfatsoen. s
Excellentie, ook kan U niet bekend zijn, dat door de last van de drukorder van deze
z.g. illegale bladen, ons personeel in een slechte sociale positie verkeert, zoals men in ons
land yergeefs zal zoeken, en dat dit de oorzaak was dat we moesten ingrijpen ter bescher
ming van dit personeel en van het bedrijf, dat bijna 150 jaren bestaat.
Excellentie, er gebeuren ten aanzien van de oude pers in ons land grove onrechtvaar
digheden. Niemand verwijt b.v. de Spoorwegen, dat ze tot September 1944 duizenden van
onze jonge mensen, vaders en zonen, naar Duitsland vervoerd hebben, dat ze bijna hon
derdduizend Joden naar de abattoirs van de Duitse concentratiekampen over de grenzen
hebben gebracht,
Men wist en men weet, het was overmacht, de Spoorwegen konden niet anders, men
verwijt dus niet.
Excellentie, honderdduizenden Nederlanders gaan wekelijks naar de bioscopen, die
vijf jaar lang, niet anders dan Duitse propaganda-films hebben gebracht. Ook de z.g. illega
len gaan weer naar die rolprenten.
En moet ik U zeggen, dat op de scheepswerven van Nederland, vijf jaren lang, de ha
mers geklonken hebben op de huiden van de Moffenschepen en dat diezelfde hamers nu
weer rikketikken op de huid van onze Marinevaartuigen?
Excellentie, er waren geen ondergrondse spoorwegdirecteurtjes, anders zou er nu even
hard gescholden worden op de Spoorwegen. Ér waren geen ondergrondse bioscoopdirec-
teurtjes, anders zou men nu van de z.g. illegale kant actie voeren tegen de bioscoop. Er wa
ren geen ondergrondse scheepsbouwers, anders zouden nu de schepen voor onze Marine
worden gebouwd op de ondergrondse werven. Maar er waren wél ondergrondse kranten,
die, steunend op het Tijdelijk Persbesluit, na de bevrijding, van de apparatuur der oude
pers gebruik maakten hun kranten voort te zetten, omdat ze er een zaakje in zagen.
Ziet, Excellentie, daarin zit iets scheefs en te betreuren is, dat U door dat ongelukkige
Persbesluit nu genoodzaakt wordt, deze scheve situatie recht te praten.
De bijna 22000 abonné's, die onze kranten lezen, ergeren zich met ons aan deze on
rechtvaardige dingen en wij voelden ons verplicht dit nog eens onder uw aandacht te bren
gen en onder de aandacht van zovelen, die verblind door eenzijdige voorlichting, een ver
keerde kijk hebben op de gang van zaken bij een krant, die even fier en even open met
haar medewerkers voor de dag kan treden, dan welke illegale krant ook.
Directie De Noordhollandsche Courant.
Het Nederlandse motorschip „De Meeuw'
metende 174 ton, is Zondagochtend vroeg
op de Humber in botsing gekomen met
een Engelse treiler en gezonken De vijf
leden van de bemanning werden door de
treiler aan boord genomen en zijn behou
den in Huil aan wal gegaan
i)
Groots en edel, mannelijk en karak»
ter»stalend is de oorlog. Dat zeiden
de Grieken, dat zeiden de Generaals
van den oppersten krijgsheer Napo»
?n„ "on.aParte, dat zeiden de maar»
schalken in de Eerste Wereldoorlog en
dat hamerden de radio»speakers van
vijf werelddelen in de Tweede We»
reldoorlog muurvast in de hersens van
mannen en vrouwen die het levend
materiaal voor de krijg moesten leve»
ren.
Oorlog.... 't ridderlijk privilege
van Caesars en Presidenten, van Kei»
zers en Koningen, het spel der spelen
van de machtigen der aarde, waarvan
de regels van eeuw tot eeuw worden
doorgegeven. Tot de dag van vandaag
Oorlog: het lustig opmarcheren van
Sezonde jongens met bloemen op de
»»ionetten, in feldgrau en khaki het
Atlantisch samenzijn in de bivakken
"der de sterren van nooitgeziene
baden. De vertrouwde signalen van
hommen en trompetten. Meisjes en
vrouwen die, zich laten kussen door
zongehruinde ionge helden.
Dan de strijd: de ontzaglijke sensa»
he ondergaan van het eerste treffen
'n het vuur. De onbeschrijflijke roes
van de wellust van het doden, de pure
ü'«eving van nauw bedwongen in»
hincten die ineens oplaaien onder het
st»amel vernis van een gewaande be»
scaaving. Het vernietigen van den vij»
a™ en daarna... opnieuw muziek,
alcohol en nicotine. En muziek, mu»
ziek, muziek. Eerbewijzen. En verge»
telheid in de zachte armen van ven
rukte vrouwen.
Oorlog: roem, het' zien van de we»
reld; auto's, schepen en edele kame
raadschap Het zichzelf verliezen in de
weke vergetelheid der massa. Geza»
menlijk de individuele verantwoorde»
lijkheid verliezen onder bescherming
van de slogan: vernietig den vijand,
red het vaderland.
Oorlog: het hoogste en beste voor
den soldaat en den matroos. Draagt
niet de eerste de maarschalkstaf en de
laatste de admiraals»distinctieven in
zijn zak? En zijn er schoner herinne»
ringen dan de baret van Monty, den
Christen»generaal en de medailles van
Hermann Goering?
Millioenen soldaten renden de oor»
log in met schitterende ogen. Recht
op het geluk van de overwinning af.
Honderdduizenden matrozen voeren
over de zeven zeeën, indachtig de zin»
volle traditie: join the navy, see the
world.
Welk een geluk, dat na de Eerste
een Tweede wereldoorlog kwam en
dat deze eeuw nog niet eens ten halve
voorbij is
Er is ook een andere oorlog. Dat is
de ontgoocheling van doodmoe gelo»
pen mannen in het slijk, het slik en de
drek der fronten. Dat zijn de opge»
jaagden die nauwelijks weten voor
welk gepropageerd ideaal ze hun leven
moeten inzetten. Dat is de bittere el»
lende van het heimwee naar huis, dat
is de angst voor de dood en de bar»
baarse gemeenheid die er altijd be»
staat en zal blijven bestaan in het col»
lectief doden van soortgenoten.
Oorlog is ook het kunstmatig aan»
wakkeren, opblazen en dynamisch
maken van de woest»primitieve im»
pulsen die onder het armelijke be»
schavingsvernis sidderen. Gereed om
los te springen. Oorlog: het mecha»
nisch opwekken van de haat der ene
kudde tegen de andere, de vernieti»
ging der massa die anders denkt. Van
de soldaten»massa die ondergaat in de
drek der slagvelden, in het slijk eri het
stof. En van de matrozen»massa die
ten onder gaat op vlotten, in lekke
roeiboten, hangend aan smerige olie»
drums en verzinkend aan doorgewater»
de reddingsgordels.
Arme onbekende soldaat, arme on»
bekende zeeman.
Wat hebben ze jou al niet wijsge»
maakt. Met hoeveel gemeenplaatsen
en fraaisopgesierde woord»fanfares ben
jij het vuur niet ingestuurd en daar
gebleven!
Niet allen bleven in het vuur van
de slagvelden, in de verstikkende gol»
ven der wateren die de strijdende con»
tinenten scheiden en verbinden tege»
lijk. Velen kwamen terug. Vermoeid,
verminkt en mismaakt. De meesten,
zo niet allen, met een kapotgemaakte
geest. Ongeschikt voor het leven wat
daarna komt.
De oorlog is het spel der machtheb»
hers van deze aarde, van Keizers, Pre»
sidenten en Generaals, en de oorlog zal
blijven bestaan zolang de mensheid
het recht op macht bouwt en atoom»
bommen, chemische praeparaten en
het ultra»technische raffinement van
de twintigste eeuw haar exponenten
zijn.
Arme, onbekende matroosdien
niemand kent. En dien niemand ooit
zal kennen. Eén uit honderdduizend
Eén van dat ongelukzalige legioen dat
de zeven zeeën bevoer, om die zeeën
vrij te houden van hen die er hun
hand naar uitstrekten. Eén van hon»
derdduizend, later een paar van hon»
derdduizend.
Daarvan vertelt dit verhaal, dat ge»
schreven werd voor en opgedragen
aan den onbekenden zeeman, die een
mare librum, een vrije zee, moest be»
vechten dwars door storm, vuur en
olie, onder een gloeiende tropenzon of
de ijzige sneeuwstormen van de arcti»
sche wateren. Die onbekend bleef, al
vocht hij zich dood en die van het
heimwee naar huis verlost werd eerst
op het ogenblik dat hij beet in het
water van de zee die hem verzwolg,
het ogenblik waarop hij de oorlog, die
niet voor zijn plezier gevoerd werd,
vervloekte.
En wat won die arme, onbekende
zeeman met zijn dood?
Hij won de wereld van vandaag. De
wereld die hem beloofd was als: vrij,
gelukkig, tevreden, humaan en goed
voor zijn kinderen.
Arme, onbekende, eenzame matroos
wien alles beloofd werd door de mach»
tigen der aarde en voor wien niets in
vervulling ging.
Aan hem, dien zeeman, dit verhaal
gewijd.
(Wordt vervolgd.)
De Tweede Kamer heeft gistermid
dag een aanvang gemaakt met de be
raadslaging over de door de regerin?
ÜT de vergadering der Kamer van 10
December afgelegde verklaring inzake
de ontwerp-overeenkomst van Linggad
jati
Alle ministers met uitzondering
van mr Van Kleffens waren aanwe
zig Alle gereserveerde loges waren be
zet o.m. hadden in de loge boven het
voorzittersbureau de leden der C. G.
plaatsgenomen
De heer Romme (KVP) opende de
ry der sprekers, opmerkend, dat zelden
in de geschiedenis de Kamer voor e<m
zo belangryke beslissing heeft gestaan
De heer Romme (RK) hield hierop een
zeer breedvoerig betoog, waarin hij op
de voorgrond stelde, dat de Rykseen-
heid op basis van wederkerige vrijwillig
heid een ideaal is, waarin hij gelooft
Voor 't volk staat vast aldus spreker
dat de Koninklijke belofte van 9 De»
1942 moet worden ingelost. In Indië be
schikken we over zoveel macht, dat we
ons gezag kunnen herstellen Na de over
eenkomst artikelsgewijze te hebben be
handeld en becritiseerd, verklaarde spr
ten slotte:
Linggadjati te verwerpen is de gang
bare opvatting van een groot deel de
publieke opvatting In de enkele zin der
17 punten kon hy de overeenkomst niet
aannemen. Met spanning zou hy het ant
woord der regering afwachten
De tweede spreker, de heer Bruins
Slot (AR) oefende veel critiek Z.i. was er
geen sprake van de vorming van één
staat, maar van twee staten, die samen
werken Het huis van Linggadjati, tegen
zich zel£ verdeeld, was z.i. onaanvaard
baar
De heer Vonk (P vd V) ging zo vee,
dat hij de ambtenaren van de C G straf
baar verklaarde; de C G was z.i. buiter
haar bevoegdheid gegaan Hy verklaarde
zich tegen de ontwerp-overeenkomst
De heer Meyerink (AR) verklaarde van
mening te zijn, dat de project overeen
komst niet aanvaard kan worden als
grondslag voor de nieuwe organisatie
binnen het Koninkrijk
De heer Logeman (P vd A) zeide, tot
een analyse te willen komen van de si
tuatie waarin we geplaatst zyn aange«
zien velen in een schijnwereld leven
Sprekers fractie stelt een spoedige on
dertekening der ontwerp-overeenkomst
op prijs
Ameland is plotseling door de vorst
overvallen. Kon de postboot Zater.
dag nog met moeite over bet Wad
komen, nu is de waterstand op de
Wadden zo laag geworden, dat de
postboot niet meer vlot te krijgen
was. Er bevindt zich veel ijs tussen
het eiland en de vaste wal en er be
staat geen vooruitzicht, dat de boot
de eerste dagen zal kunnen varen-
Dank zij het initiatief van den bur
gemeester, den heer R Walda, is het
vliegveld met hulp van de Ballumer
bevolking zodanig vergroot, dat er
thans ook grotere vliegtuigen kunnen
landen. De burgemeester heeft een
overeenkomst gesloten met de Ned.
luchtstrijdkrachten voor de duur van
de isolatie, die inhoudt, dat om de dag
een vliegdienst tussen Ameland en de
vaste wal wordt onderhouden. Het is
de bedoeling, dat behalve post, ook
passagiers vervoerd zullen worden zo
ver de ruimte zulks toelaat.
Gisteren brachten twee vliegtuigen 1
passagier naar het eiland en namen 9
personen op de terugweg mede.
Weersverwachting, medegedeeld
door het KNMI te De Bilt, geldig
tot Dinsdagavond.
Matige, voornamelijk langs de
Waddeneilanden tijdelijk krachtige,
noordoostelijke tot oostelijke wind
Enkele overdrijvende wolkenvelden,
waaruit plaatselijk wat lichte
sneeuwval. Matige tot strenge vorst.
i
