aker
Ti
60-6
Mannen snellen langs de ell
Friese steden
Jfjnl
Mr. Zaaijer uit de gratie
CLUB
ir particulieren
richten
ir
mannen
n f 7.50.
icretaris
choorl,
Bestuur.
ebruari
Alkmaar
uur
SLOTEN
IBIEDING
DING
1.-80 ct
05,92 et
80 ct
2 20
1
so, 48 ct
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Bosman en Schipper aan de kop
hhr W
wWrnm T|§jL
"-'ICi.i
1*. i "f i'2
Hrg
„Ik zal preken op de stoep!"
Twee weken op een ijsschots
Millioen dollar voor Churchills
boek
SCHANDAAL TE EDE
Voor duizenden textiel onder de vloer
Huisbrandturf pas vrij op
1 April
Voorlopig nog weinig textiel
Hitler's lijfarts
„Zijn requisitoir onjuist en schadelijk
V voor het algemeen belang"
Qost-3nd®nesië
en de tüepubliek
Weerbericht
bruarl zal even-
ian particulieren, jjJ
cultuurgrond li
de teelt van vo«!
bescheiden hoeveoj).
en bonloos ter be'fc
:unnen worden, j)j|.
Ie hun voor dit doel
g zo goed mogelijij i
s te verdelen naat
uik zt)nde oppervlak
d. w. z zO, die
)ben, dienen zich tol
I hun handelaar it[
Volkstuincomplex^
:gellng
4 DE KOU
e lijden hebben vjj
:olengebrek behoot I
oude bekende var. I
Ik, te weten dt
olizeiführer Rauter,
zich te Arnhem ia
bevindt Het Huis
heeft nl geen ko-
edert drie weken ai
vordt.
\N ROTTERDAM
•te Rotterdam een I
rden gehouen, waar 1
et betrekking tot I
;ze stad met de zee f
land besproken zul-1
verkeer is de hart.
's bestaan. Van de
gt de economie van I
ari. XI paarden
rentr.); 8 magere
28 vette gelde-
üfkoeien 600750;
geldekalveren (c.);
(centr.); 19 magere
e schapen (centr.);
0—60; 7 biggen 20
stgestelde prijzen;
a prijzen.
BUREAU:
VOORDAM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3320
REDACTIE 3902
GlTO 187284
Dir.: J. Bljisma
ZATERDAG 8 FEBRUARI 1947.
Voortzetting oan de
114e JAARGANG No. 818.
ALKMAARSCHI COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter, „Waagjes" tot 15
woorden 75 ct., elk woord
meer 5 ct., uitsluitend contant
Abonnementen: i 1.10 per
maand, f S 25 per kwartaa,
Hoofdredacteur M. B. K. Uyldert. plv. Tl. N. Adema, rayonredactenr D. A. Klomp
Zoals bekend bestaat de Elfsteden
tocht uit een wedsrijd en de eigen
lijke tocht voor toerrijders. Voor de
wedstrijd hebben zich ruim 300 deel
nemers opgegeven, die hedenmorgen
om precies 5,40 ln het zwakke licht
van de volle maan in Leeuwarden
zijn gestart ih die richting van Sneek.
Al gauw had zich een kopgroep los-
I gemaakt van zeven rijders, die om 6,19
in Sneek en om 6,31 in IJlst gepasseerd
zijn. Onder hen bevinden zich Leffets-
ma, Bosma, Winia en Abe de Vries,
i Onmiddellijk hierachter komt een twee-
da groep, met o.a. Auke Adema, die
in 1940 en 1941 winnaar werd en A
yerhoeve, de winnaar van de Elfmeren-
acht. Bij de controle in IJlst had Lou
Geveke de leiding.
De eerste toerrijder startte om 6,20
richting Sneek. Er hebben zich alleen
in Leeuwarden al 1400 rijders naar de
(start begeven.
Zo is de monstertoeht dus tenslotte
toch begonnen. 300 Nederlandse man-
I nen hebben de tanden op elkaar gezet
cm met inspanning van alle kracht en
inzet van alle energie, met onverzette-
j lijk doorzettingsvermogen en taaie vol-
I harding, de voor ieder van hen geldende
1 topprestatie te leveren, die deze 120 km
1 lange Marathonrit langs de 11 Friese
steden, deze oude traditionele reuzen-
I tocht op de schaats, die zijn weerga in
Europa niet heeft, onverbiddelijk van
iederen deelnemer vergt. In de barre
ochtendvorst wedijveren de mannen
met elkaar om, vechtende tegen de
Ihaast onvermijdelijke inzinkingen en
Verstijvingen door de kou maar vooral
cok tegen de sterke wind, zo snel mo
gelijk een afstand over dikwijls onbe
rijdbaar ijs af te leggen, die even groot
is als die tussen Amsterdam en Brus
sel.
De tocht over het- Siotermeer op de
foute IJlst naar Sloten duurde dit jaar
t aanmerkelijk langer dan in 1942, toen de
-voorste rijders er niet langer dan 40
minuten voor nodig hadden. Daar het
üa dit jaar verre van fraai is op het
Siotermeer. was de route in een grote
cirkel inplaats van ln een rechte lijn
over het meer gelegd. "Waar bovendien
het ijs van deze uitgezette baan nog
slecht is, valt het niet te verwonderen,
dat de kopgroep de controle in Sloten
eerst bereikte om 7,15 uur. Een miunut
later arriveerde daar de volggroep.
waarin o.a. Verhoeven gezien is.
Naar verluidt zou ook de broer van
Wijnia zich in Sloten bij de kopgroep
hebben gevoegd.
Bosmban en Schipper eerste in
Stavoren
Om 8,15 uur passeerden gelijhtiidig
twee rijders de controle in Stavoren,
dta waren J J Bosman uit Breukelen
en Klaas Schipper uit SteenwUkerwold
Een minuut later volgden: B van der
Duim uit Oldeboorn, H C Scbuelen uit
Barneveld er J Wijnia uit Edens Om
8,18 unr arriveerden in Stavoren Ver
meulen nit Ter Aar, W Wijnia uit Edens,
- N D Nauta ut Grouw, van der Hoorn
uit Ter Aar en v d Berg nitvucht
Een nieuwe pretendent.
Te 9 uur werd o.m. gemeld, dat zich
een ernstige candidaat voor de over
winning vlak achter de leiders heeft
genesteld nl. Van der Duim uti Olde
boorn, die zich in 1940 onder- de vijf
winnaars bevond. Overigens was fer in
de leidende groep nogal enige wijzi
ging gekomen. Adema en zijn vriend
Halma vielen uit. Van de eersten, die
uti IJlst vertrokken bleef alleen Bos
ma over. Na een vliegende race kwam
J Wijnia 3 minuten achter hem in Sta
voren aan,
Bosman nog steeds de leiding.
Drie kwartier nadat de eerste
rijders Stavoren hadden verlaten,
kwamen er enkele van hen in Hin
delopen aan. Om 9 uur precies
kwam daar de leider Bosman uit
Breukelen aan, tezamen met den
kranig rijdenden J. Wijnia uit
Edens. Schippers was X minuut
achter geraakt en liet zfln kaart
om 9.01 uur afstempelen. Nummer
vier was Schuelen en vijf Van der
Duim uit Warga.
Vijf rijders kwamen gelijktijdig te
Workum aan om 9,25 uur. Het wa
ren dezelfden, die samen vanuit Hin
delopen het IJseimeer op waren ge
gaan: Bosma, Wijnia, Schipper, van
der Daim en Schiiler. Vijf minuten
later volgde zonder mankeren de
volggroep. waarin zich ook dezelfde
rijders bevonden, die in Hindelopen
m
reeds samen reden t.w. Lou Geveke,
A Verhoeven, Leffertsma. A de Vries
en H J Vermeulen,
Te Bolsward.
Bosman en Schipper liepen tezamen
weg. Zij kwamen gelijktijdig met een
voorsprong op de anderen van 3 minu
ten om 10,12 uur te Bolsward aan.
Om 10,15 uur volgden Schüler en
Vermeulen, welke laatste dus uit de
volggroep van Workum Is weggelopen
en er in is geslaagd 2 minuten op de
leiders ln te lopen. Daarentegen zijn
Wijnia en Geveke achterop geraakt, die
een inzinking hadden gehad. Als vijf
de en zesde passeerden te Bolsward A
de Vries en Nauta de contróle, twee
minuten na Schüler en Vermeulen.
Nummer zeven was Van der Duim, acht
Van der Hoor uit Ter Aar, waarop dan
nog 5 minuten later, om 10,23 volgden:
Geveke, Verhoeven, Leffertsma en
Wijnia.
Een moordend tempo.
Tot dusverre hebben de eerste rijders
van de wedstrijd er een moordend tem
po ingehouden, dat zelfs voor gerouti
neerde Elfstedenrijders als Geveke en
Van der Duim, Adema en de Vries,
maar ternauwernood kan worden ge
volgd. Adema is zelfs geheel uit de
running. Het bijzonder slechte ijs bij
Parrega tussen Workum en Bolsward
heeff. de rijders weliswaar opgehouden,
maar zij zijn er allen in geslaagd zon
der noemenswaardig tijdsverlies op de
grote middengroep voor te blijven.
Prinses Margriet maakte aan de hand
van zuster Huidekoper een wandeling
in de sneenw rond het paleis Soest-
djjk. Buurman P.
Leiders lopen uit.
Bosman uit Breukelen en schipper uit
Steenwijkerwold lopen op hun concur
renten uit. Zij kwamen om 11.02 ln Har-
lingen aan, met minstens een kwartier
of meer voorsprong op de volggroep.
(Ongecorrigeerd)
Conflict in de Lutherse Kerk
In verband met de fusiebesprekingen
tussen de Evangelisch-Lutherse gemeente
en de Hersteld Ev Lutherse gemeente is
een conflict ontstaan, waarbij twee be
kende predikanten ten zeerste zijn be
trokken Het zijn ds B E J Bik (vroeger
predikant te Den Helder en Enkhuizen)
en ds Meiners (eveneens vroeger te Den
Helder), beiden thans te Amsterdam De
Synodale Commissie der Evang Lutherse
Kerk heeft ds Meiners het preken ln die
kerk belet Bovendien heelt de Ver van
Orthodox Lutherse predikanten ds Mei
ners en ds Bik geroyeerd als lid.
De Stichting „Dr Lutherkapel", wier
kerk ln bruikleen ls bij de Hersteld Ev
Lutherse Gemeente, heeft deze gemeente
laten weten, dat zij ds Bik niet meer ln
de Lutherkapel wil laten preken Zondag
_s valt echter de preekbeurt van ds Bik
ln deze kapel Ds Bik nu heeft aangekon
digd, dat mocht hij morgen worden ver
hinderd In de Lutherkapel te preken, hij
zijn preek zal houden op de stoep van de
Lutherkapel—
THANS GERED
22 Russen, die twee weken lang op
een ijsschots in de Kara^zee hehben
rondgedreven, nadat hun vliegtuig daar
een noodlanding had moeten maken,
zijn thans gered
Een ander Russisch vliegtuig had hen
opgemerkt na een S O S-sein, doch lan
ding bleek niet mogelijk Men probeerde
het daarna met lichte vliegtuigjes, doch
ook deze slaagden er aanvankelijk niet in
te landen Wel konden zij telkens levens
middelen naar beneden werpen
Tenslotte gelukte het toch op de schots
te landen en de luchtreizigers uit hun
isolement te verlossen.
Kort nadat de ijsschots was verlaten,
brak deze ln stukken
De „^Evening Standard" meldt, dat
Churchill de rechten van zijn oorlogs
boek voor een millioen dollar zal ver
kopen aan Henry Luce, den eigenaar
van de Amerikaanse bladen „Time",
„Live" en „Fortune".
Churchill schijnt van plan te zijn
het geld in qen fonds ten behoeve van
zijn vier kleinkinderen te storten.
Woensdagavond verschenen twee recher
cheurs bij de firma P. te Ede en vroegen
een der firmanten of hij bijgeval nog
voor-oorlogse textielgoederen voorradi*
had. Ofschoon het antwoord ontkennend
luidde^bèslotén de pöïitie-beambten een
onderzoek in te stellen. Van boven tot
beneden wefden alle vertrekken maga
zijnen enz. geïnspecteerd en het resultaat
was, dat tussen de plafonds, in gaten
onder vloeren en andere geheime berg
plaatsen een grote partij textielgoederen
werd ontdekt.
Na in dit percebl schoon schip te heb
ben gemaakt, begaven de rechercheurs
die al spoedig versterking hadden gekre
gen, zich naar de meubelmagazijnen van
dezelfed firma aan de overzijde van de
straat. Ook daar was het succes verras-
6end: stapels vloerkleden, geweldige rol
len cocosloper en prachtige partijen wol
kwamen voor de dag.
De buit werd, evenals de gebroeders P.,
naar het politiebureau overgebracht. Een
waarde van vele duizenden guldens, ge
rekend naar de huidige prijs, ligt daar
nu opgestapeld en het opvallende is, dat
het merendeelnog uit de tijd van voor
de borlog stamt.
Wat zegt u van damasten tafellakens
van f 3,95, wat van 1500 knotten wol met
de prijskaartjes, f 0,55 per knot, er nog
op. Vloerkleden, badpakken, eèn keur
van wollen ondergoederen, ontbijtlakens,
huishoudschorten, pyama's, een partij
van 60 wollen dekensergerlijk wa*
het te zien, hob sommige pakken baby
wol aangevreten waren door de muizen
en zelfs complete muizennesten bevat
ten.
De heide firmanten P. bevinden ziel
op het ogenblik in arrest. Een der
„heren" is voorzitter van de onlangs
ingestelde gemeentelijke pr ij zencom
missie
Het Ministerie van Economische Zaken
deelt het volgende mede:
Bij de behandeling van de interpellatie
over de huisbrandvoorziening in de ver
gadering van de Tweede Kamer op
dezer heeft ministejr Huysmans gezegd,
dat §£e distributie van -huisbrandturf pe<
1 Maart zou worden opgeheven.
De minister bedoelde echter 1 April a.s
de ook reeds eerder aan verveners ter
kennis gebrachte datum.
De distributie van huisbrandturf kom
dus pas vrij per 1 April a.s.
Minister Huysmans heeft in een onder
houd met een redacteur van het „Dag
blad van het Oosten" verklaard, dat ne
verschaffen van een bepaalde minimum
hoeveelheid textiel ook ln 1947 nog niet
mogelijk zal zijn. „Immers, indien aan
eiken mannelijken Nederlander boven één
jaar in 1947 resp. een pak en een jas en
een japon en een mantel verstrekt zou
den moeten worden, dan zouden hiervoor
ruim 60 millioen vierkante meter textiel
nodig zijn. Maar de gezamenlijke pro
ductie van al onze textielfabrieken be
draagt nog niet de helft hiervan. En dan
moet u niet vergeten, dat de textielfabrie
ken ook voor zaker moeten zorgen, d e
in groot verband gezien niet minder
belangrijk zijn dan kleding. Canvas voor
fietsbanden, bre|garen voor visnetten,
transportbanden, die toch stellig ook
geproduceerd moeten worden. Zonder
transportbanden voor de mijnen komen
ei geen kolen
Zo ziet u, dat onze Industrie nog niet
eens haar hele capaciteit, die zelf al on
voldoende is, kan gebruiken om onze
bevolking van textiel te voorzien. Maar
ik verzeker u, de regering zal alles op
alles zetten om in 1947 het minimum
voorzieningspeil met textiel zo dicht mo-
gelijk te benaderen."
Laten leven van krankzinnigen
ln strijd met menselijke waar
digheid.
Karl Brandt, de vroegere arts van Hit
ler, heeft tijdens he proces te Neuren
berg verklaard, dat Duitsland niet i*i
staat was de kosten der verpleging van
krankzinnigen te dragen.
Voordat besloten werd hen ter 'dood te
brengen, bedroegen de verpleegkosten
jaarlijks 35 millioen mark, voor welk be
drag een slagschip kon worden gebouwd.
Op uitdrukkelijk bevel van Hitier vielei
riet-Duitse krankzinnigen buiten de rege
ling, aldus Brandt.
In antwoord op een groot aantal vrager^
van den Amerikaansen openbaren aan
klager zeide Brandt: „Het laten leven
van een krankzinnige is in strijd met de
menselijke waardigheid".
Prinses Armgard, de moeder van
prins Bernhard, is op Soestdijk aangeko
men. Zij zal daar blijven tot na de ge
boorte van het prinsekind.
Radio Coblenz meldt, dat de haven
van Kiel voor het eerst sinds 30 jaar
dichtgevroren is.
In 's-Hertogenbosch ls een uitge
breide bonnenzwendel ontdekt. Een em
ployé van een groot bedrijf heeft in één
jaar tijd niet minder dan 12.000 rantsoe
nen snoep verduisterd.
Door een defect aan de centrale ver
warming is te Ommen het kindertehuis
van het Leger des Heils, in de bossen bij
de Wolfskuil, afgebrand.
Volgens Chinese berichten zijn ver
scheidene inzittenden van een transport
vliegtuig der Chinese luchtmacht gedood
of gewond tijdens een noodlanding, welke
het toestel nabij Tsjoengking moest
maken.
De 21-jarige Jetse Bos, die deel uit
maakte van een der beruchte vuurpele-
tons, werd door het Bijzondere Gerechts
hof te Rotterdam, ter dod veroordeeld.
Een bende van 300 Duitserg heeft een
Tsjechische goederentrein met UNRRA-
voorraden tussen Keulen en Remagen ge
plunderd. Drie spoorwegbeambten wer
den bij de overval gewond.
Naar het ANP verneemt, heeft d
minister van Justitie aan mr. J. Zaaijer,
procureur-fiscaal bU het Bijzonder Ge
rechtshof te 's-Gravenhage, medege
deeld, dat verschillende uitlatingen
van hem ter gelegenheid van een door
hem op 4 Februari 1947 uitgesproken
requisitoir onjuist en schadelijk voor
het algemeen belang zijn.
De verklaring van mr J. Zaaijer, dat
het openbare gezag ter uitvoering van
een opzettelijk gevolgd plan de doodstraf
niet uitvoert, is onwaar.
De genoemde procureurs-fiscaal heelt
het verlenen van gratie een affront ge
noemd voor 's rechters onafhankelijkheid
en een ondermijning van het gezag van
zijn uitspraken. Hij heeft daardoor niet
alleen de aard van het recht van gratie,
maar ook de bedoeling die de regering
bij de uitoefening daarvan heeft, mis
kend. Deze uitoefening houdt geen cr.-
tiek in op het rechterlijk vonnis, tast de
onafhankelijkheid van den rechter niet
aan, en heeft volstrekt niet de strekking
den rechter te affronteren.
Rechterlijke vonnissen behouden, hun ge
zag en hun zedelijke waarde, ook dan,
wanneer de regering om reden van Staats
belang meerit, dat slechts een deel der
uitgesproken doodstraffen moet geëxcu-
teerd worden. De procureur-fiscaal heeft,
ais ongevraagde uitlegger van de daden
der regering, tegen hare bedoeling in aan
deze daden een voor de rechterlijke macht
beledigend karaktêr toegekend, hoewel
hij moest weten dat de regering op net
aanzien van de rechterlijke macht de
hoogste prijs stelt.
Zeer ernstig is de verklaring van den
genoemden procureur-fiscaal, dat in de
afgelopen anderhalf jaar de zekerheid is
gekregen, dat aan hen, die dat verdie
nen, in Nederland geen recht wordt ge
daan.
Blijkens de samenhang, waarin deze ver
klaring werd uitgesproken, vindt zij haar
oorzaak in het feit, dat naar de mening
van den procureur-fiscaal te welnie
doodvonnissen worden geëxecuteerd. Hoe
dit zij, de minister van Justitie is des
wege verantwoordelijk jegens de Staten-
Generaal doch niet jegens het Openbaar
Ministerie.
Het Openbaar Ministerie heeft in de
uitoefening van zijn functie te beden
ken, dat een aantijging aan het adres
der regering, als zoude in Nederland
geen recht worden gedaan, gezagsonder
mijnend werkt en vooral in het licht
van bepaalde betreurenswaardige ge
beurtenissen van de laatste tijd, waarbij
men het recht in eigen handen heeft
genomen, een aanmoediging kan inhou
den tot het plegen van strafbare fei
ten. Juist het openbaar Ministerie moet
zich daarom, meer dan welk ander
Staatsorgaan ook, van dusdanige ge
zagsondermijnende uitlatingen onthou
den en een voorbeeld gevèn in eerbied
voor de wet en de gestelde autoritei
ten, zonder welken de handhaving der
rechtsorde eerste en voornaamste
doelwit van het Openhaar Ministerie
onmogelijk wordt.
In verband met het bovenstaande stelt
de minister zich voor noodzakelijk ge
worden verdere stappen te ondernemen
Nog steeds duren de politieke en
militaire moeilijkheden in Indië voort
en ls de Commissie Generaal er niet
in geslaagd een definitieve oplossing
der hachelijke problemen te verkry-
gen. Wie gemeend mocht hebben, dat
het moeilijk bevochten besluit onzer
regeeï-ing om het accoord van Ling-
gadjatl te aanvaarden en de daar ver
kregen overeenkomst met de Repu
bliek te teekenen beslissend zou zijn,
heeft niet voldoende rekening gehou
den met de verwarring welke nog in
den boezem van Soetan Sjahrirs
of, zoo men wil, Soekarno's regee
ring bestaat.
Anders ls het gesteld met Oost-In»
doneslë, onder presidium van Soeka-
watl; maar daar, ln het Oostelijk ge-
bied, heerscht ook vrede en betrekke
lijke rust en hebben bepaalde volks
groepen zich niet gekant tegen het
Nederlandsche gezag, noch de souve-
reiniteit van Nederland ondermijnd. De
haarden van het felste verzet, tijdens
en na de Japansche bezetting ont
stoken, liggen op Java en Sumatra en
daar ontbreekt eendrachtigheid van
handelen en de eensgezindheid die be
zonnen leiding geven kan.
Van president Soekawatl voor
malig lid van den Volksraad mag
men deze bezonnenheid verwachten.
Hfl zoekt ernstig naar vreedzame sa
menwerking der bevolkingsgroepen en
deze voelen zich klaarblijkelijk aller»
minst aangetrokken tot de Republiek,
van welke men volstrekt onafhanke
lijk blijven wil, terwijl ernaar wordt
gestreefd de banden die dit deel van
Indië aan Nederland hechten, zoo
nauw mogettjk aan te halen. Het ver
band met Nederland acht ik heeft
Soekawatl gezegd een onmisbaar
element voor het welslagen van den
nieuwen staat. Wanneer Oost-Indo-
nesië onder een man als Soekawati in
de toekomstige Vëreenigde Staten van
Indonesië Indien deze ooit tot stand
komen overwicht verkrijgt, mag
men vreedzame Samenwerking tus-
schen de deelen van de Unie, tusschen
Nederland en Indië, met optimisme
tegemoet zien, vredelievende samen
werking, ook vruchtbaar voor Neder
land.
Maar in de Republiek is men met
bezonnen overleg tusschen de zeer uit
eenloopend gezinde groepen nog niet
gevorderd en is op vreedzame samen
werking met Nederland nog geen uit
zicht. Men ls het daar in de regeering
nog geenszins eens over de bevoegd
heden van den president. Het is iets
anders een revolutie te veroorzaken
dan een revolutie te leiden en de ont
ketende elementen wederom in even
wicht te brengen. De regeering der
Republiek heeft anti-Nederlandsche
hartstochten aangewakkerd welke op
het oogenblik, en nu zfl dit raadzaam
en wenschelijk acht, klaarblijkelijk
moeizaam in toom te houden zijn. De
oppositie tegen Soekarno's beleid
neemt hand over hand toe en het ziet
er dus. niet naar uit, dat de te Lir.g-
gadjati verrichte arbeid spoedig op
bevredigende wijze zal worden be
kroond. Ook staat te vreezen, dat
door de extremisten nog veel onrust
zal worden verwekt. Overigens, waar
de toestand in de Republiek zoo ui
terst verward is als thans moet men
op verrassingen voorbereid zijn en
kan men zien gebeuffen wat het minst
wordt verwacht.
President Soekawatl heeft de Ne
derlandsche troepen zeer geprezen en
htm gedisciplineerde houding geroemd.
Maar de extremistische elementen op
Java en Sumatra schrijven het voort
duren van den strijd, die telkens weer
oplaait, begrijpelijkerwijze niet toe aan
eigen initiatief.
U.
TOENEMENDE WIND.
Matige tot krachtige, later tijdelijk
stormachtige Oostelijke wind. Lang
zaam toenemende bewolking, voor
namelijk in het Zuiden van het
land, doch nog geen sneeuw van
betekenis. Meest strenge vorst.
JXBEtfy MADDOX EN DE DOOD
Ja, rond dat vlot met de vier man
nen bleef de vale gestalte van den
Dood zwalken en af en toe zette hfl
zich neer, naast hen en bekeek de
mannen. Een voor een bekeek htj hen,
langzaam, aandachtig. En de dood
moest lang in de grijze brei van ztjn
herinnering zoeken aleer hfl zich men-
schelijke wezens voor den geest kon
halen die er even wanhopig aan toe
waren als deze vier mannen. De vijfde
miste hij niet. Hij had die reeds weg
gebracht naar geenen zijde van deze
zonderlinge planeet.
De Dood had innig mededoogen met
de vier matrozen, zooals hij ze daar
zag liggen. En omdat hij dat had,
overwoog htj om ze alle vier te ver
lossen, want de dood is onder zulke
omstandigheden beter, gezegender,
begeerenswaardlger en v verkieslijker
dan het leven.
Hij, de Dood, de gewied», ging
naast Jimmy zitten en hfl werd
bedroefd bij het zien van zooveel
menschelijk leed. Naast Jtmmy Mad-
dox lagen de drie anderen, maar die
wisten zelf nauwelijks dat ze nog leef
den. In Jimmy Maddox bluschten de
laatste krachten. Hij was nog alleen
maar een skelet, een volkomen ver
dord lichaam van wat eens, tflden ge
leden, een mensch geweest was.
De dood luisterde en hij hoorde hoe
Jimmy lets ln zijn verbijstering en
zwakzinnigheid mummelde. Het was
haast onverstaanbaar en zeker voor
raenschelijke ooren. Niet zoo voor die
van den dood; En zoo klonken die
woorden: „Nightie nightie mother
dearbest love toEn hij,
Jimmy, herhaalde ze vele malen ach
tereen.
De mond van den stervenden man
maakte af en toe slikbewegingen, maar
het ging niet meer. Jimmy was al te
ver heen. Die stond niet meer met zijn
eenen been in het hiernamaals, maar
met bijna Alle twee. En dat zag de
dood wel en omdat hfl ook zag dat
Jimmy Maddox zoo onmenschelijik ge
leden had, besloot hfl ditmaal den
Goeden Dood te zijn.
Jimmy Maddox zou geen pfln meer
Iflden. Dat was hoegenaamd niet noo-
dig. Hfl had zijn plicht vo°r volk en
vaderland wel gedaan. Hfl had alles
verlaten wat een man in hef leven
kan verlaten. Zfln vrouw, zfln land,
alles wat hein, een Amerikaanseh ma
troos, lief was. Maddox was een nette
kerel geweest. Hfl was ook zoo graag
teruggekeerd, om dan, na die ver-
vloekste van alle oorlogen, nog eens
opnieuw te beginnen.
Hfl was nog zoo jong en hfl had on
noemelijk veel plannen en Idealen,
Jimmy Maddox. Maar toen was er, na
die eerste torpedeering, nog een an
dere gekomen en hfl was beland op een
vlot van 2% bfl 2i/t meter en hff wist
dat hi) daar nooit van af zou komen.
Jimmy Maddox zou niet terugkeeren
in New York, hfl zou Californië niet
meer zien, en ook Louisiana niet, waar
heen hfl zoo graag gegaan was. Hem
restte iets andere: het water van den
South Atlantic en een haal, die ais
een blinkende zeis op hem af zou
schieten, net als bfl Beasley.
Nee, met Jimmy was het gedaan.
Voor hem geen sigaretten meer, geen
spaghetti, geen ice cream soda, geen
coca cola, geen warm wittebrood met
roüjnen, geen Prank Sinatra, geen
Bing Crosby, geen Ginger Rogers,
vpsjr to aiteso het zilte water in
izfln kaflyotverdroogde mond en een
haal. Geen Broadway, geen Fifth Ave
nue, geen Coney Island, bfli aankomst
in de Nieuwe Wereld. Voor hem al
leen het kille land, ver beneden het
vlot, de groote bootsmanskist, waar
hfl de andere matrozen zou ontmoeten
van alle vergane schepen van alle
landen der aarde die, net aha hlji, ver
gaan, getorpedeerd, in zee gesmeten
of hoe dan ook tenonder gegaan waren.
Dit waren de laatste gedachten die
den dood zag in het brekend brein van
Jlmmy Maddox. Nog eenmaal gingen
de lippen op en neer, als een hefboom,
waaronder zich nog maar een belache
lijk beetje kracht bevindt. De Dood
glimlachte mild en barmhartig en hfl
vond dat het nu wel toe kon. Hfl wist
niet dat een mensch het zoo lang vol
kan houden, en de dood had een
machtige ervaring van vele eeuwen.
Motherdear motherhet wa
ren de woorden die de mond van
Jimmy Maddox wilde vormen, doch
dat ging niet meer. Alleen de dood
wist het. Peinzend keek de groote
Onbekende op den man neer en hfl
dacht hoe wonderlflk het was dat zelfs
deze man in dit oogenblik om zfln
moeder riep.
iDe dood schoof naderbfl, behoed
zaam, om de drie anderen niet te
Storen. Ih de verdoving voelden ze de
pijinen ln hun armzalige lichamen niet
en dit was den Goeden Dood. Nog meer
nader schoof hfl en toen boog hfl zich
Sato en zeker oner fcpi vimm*
lilhaam van de zeeman. Nog een
maal zag hfl hem aan en het ontroerde
hem, de dood, die zooveel millioenen
jonge mannen op zooveel slagvelden
en zeeën heeft helpen verlossen.
En zooals met al die millioenen wist
de dood ook nu niet waarom deze on
bekende Amerikaan zoo jong sterver^
moest. Hij vond het onbegrijpelijk,
raadselachtig en bizar.
Hfl strekte zijh arm uit en uit de
windselen van zfln oude kleed gleed de
hand. Die hand raakte even de plaats
van de horst ran den zeeman Jimmy
Maddox aan waarachter diens hart
nog, haast onmerkbaar, klopte.
Op datzelfde oogenblik hield dat
hart op met kloppen.
Jtmmy Maddox was dood.
En de dood zelf sloeg, zfln kleed te
rug en hfl ging heen, bekommerd en
vol mededoogen over zot veel men-
schelflke misère en wanhoop. Zfln
schaduw scheerde over de breede dei
ning; van den onmetelflken Oceaan,
waarover het vlot met de drie man
nen voortgleed, uur na uur, zonder
begin en zonder einde.
De drie mannen lagen met vertrok
ken krampgezichten op de houten bal
ken van het vlot.
Jlmmy Maddox lag er tusschen en
hot wa« als leefde hfl nog, zoo weinig
verschil was er tusschen de levenden
en de dooden op dat vk>t.
(Wordt vervolgd.)
